2. Температура
Температурата спаѓа во седумте основни физички величини со која
се карактеризираат топлинските појави и процеси, како и
промените на состојбата на супстанциите. Таа е директно мерлива
величина. Исто така таа претставува мерка за степенот загреаноста
на телата, што значи дека температурата е директно поврзана со
физичката величина количество топлина. Температурата се
означува со T.
Според молекуларно-кинетичката теорија, температурата е мерка за
средната кинетичка енергија на хаотичното движење на
микрочестичките во телата. Затоа, доста често хаотичното движење
на структурните микрочестички во внатрешноста на телата го викаме
топлинско движење.
3. Употреба во науката
Многу работи зависат од температурата . Некои од
тие се наведени подолу како пример:
- физички особини на материјалот, вклучувајќи ја
и агрегатната состојба (цврста, течна, гасовита и
плазматична) густината, раствореноста ;
- степени во кои се мерат хемиските реакции;
- износот и својствата на терминалната
радијацијата која се емитува од површните
објекти;
4. Термометар
Термометар е инструмент кој ја мери
температурата на квантитативен начин.
Температурата се мери според формулата:
t(x) = ax + bt(x) = ax + b
На пример елементот жива е течност во
температурниот опсег од -38,9 C до 356,7 C. Како
течност, живата се шири кога се затоплува, а
нејзиниот степен на експанзија е линеарен и може
прецизно да се измери.
5. Целзиусов степен- C
Целзиусовата скала (Celsius) е скала за изразување на
температура. Го носи името на нејзиниот изумител,
шведскиот астроном Андерс Целзиус (1701–1744).
Целзиусов степен (°C) е одредена температура на
Целзиусовата скала, а самата мерна единица што го изразува
тој интервал се нарекува целзиус.
Сè до 1948 единицата се
нарекувала центиград.
6.
7. Фаренхајтов степен- F
Фаренхајтовата скала (Fahrenheit) е температурна скала осмислена
во 1724 од холандско-германско-полскиот физичар Даниел Габриел
Фаренхајт (1686–1736) и го носи неговото име.
Степенот на оваа скала се нарекува фаренхајт и има симбол °F.
На оваа скала замрзнувањето водата се дефинира како 32 степени,
додека пак вриењето се одвива на 212 степени. Во највеќето земји
оваа скала е заменета со Целзиусовата во средината на XX век или
нешто подоцна, но сè уште е официјална во САД, Кајманските
Острови и Белизе.Ранкиновата температурна скала се темели на
Фаренхајтовата, но овде нулата означува апсолутна нула.
8. Келвин- K
Келвин е основна SI единица за апсолутна температура.
Името го добила по ирскиот научник Вилијам Томсон,
Лордот Келвин. Еден келвин е температурата што е еднаква
на 1
⁄273,16 од термодинамичката температура на тројната точка
на водата.
Нулата на Келвиновата скала е спуштена во однос на
Целзиусовата на вредноста 273,15 °C. Оваа точка се означува
како 0 K и се вика апсолутна нула.
9. Некои температури:
• 5700° C-површинска температура на сонцето
• 2750° C-железото врие
• 1535° C-железото се топи
• 0° C-мраз
• -79° C-јаглерод диоксид се замрзнува
• -89° C-најниска забележана температура на
Земјата (Антарктик)
• -195,8° C-азотот врие
• -209,9° C-азотот се топи
10. Нај
• Најтопло место во сончевиот систем е езерото Сонце каде
температурата достигнува до 15 милиони C. На површината на
Сонцето температурата е околу 5700 C.
• Најтопла планета е Венера иако е скоро два пати подалеку од
Сонцето (108,2 милиони km.) него Меркур (57,9 милиони km.).
Примерокот од високата температура на Венера има јак ефект од
стаклената градина. На Венера температурата достигнува до 480 C.
• Најладно место во Сончевиот систем е забележано кај Нептуновиот
сателит Тритон. Воиаждер 2 ја измерил температурата на Тритон
-230 C, што е повеќе 43 C поголема од aпсолутната нула.
