6. ადრე საქართველოში ირემი დიდი რაოდენობით იყო, მაგრამ ბრაკონიერობამ, ტყეების გაჩეხვამ და ირმისათვის სხვა თავშესაფარი ადგილების მოსპობამ ძლიერ შეამცირა ირმის სულადობა.კეთილშობილი ირემი დიდი ტანის ჩლიქოსანი, მეტად მოხდენილი, ღონიერი, მარდი, დიდთვალება და ლამაზი ცხოველია. განსაკუთრებით მიმზიდველია ხარირემი, რომლის ლამაზ თავს დიდი, დატოტვილი რქები ამშვეებს. დედალი ირემი ურქოა.განსაკუთრებით საინტერესოა ირმების მყვირალობა, ანუ მაკეობის პერიოდი, რომელიც სექტემბერ-ოქტომბერში მიმდინარეობს ეს საკვირველი ბიოლოგიური მოვლენა ირმების ოჯახის ამ ნაწილისათვისაა დამახასიათებელი. მეტისმეტად აღგზნებული, თითქმის გაშმაგებული მყვირალა ხარირემი და მის გარშემო შემოკრებული, სრულიად მშვიდად მყოფი ფურირემი მართლაც რომ საოცარი სანახავია, მით უმეტეს, თუ ეს სურათი სადმე უღრანი ტყის შუა, ფართო მინდორზე მთვარიან ღამეში ხდება. ხარირიმის ყვირილზე მოსული მეორე ხარი-ირმისა და დამხვდურის თავგამეტებული ბრძოლა ერთ-ერთის სიკვდილით ან გაქცევით მთავრდება.ირმის მაკეობა ცხრა თვეს გრძელდება, ფურ ირემი შობს ერთ ან იშვიათად ორ ხბოს.ირემი იკვებება უმთავრესად ბალახით, ფოთლებით, წიწვით, ყლორტებით, ნაკერით, მარცვლეული მცენარეებით, სოკოთი, ხემცენარეულის ნაყოფით და ზოგჯერ ხავსით. განსაკუთრებით უყვარს მლაშე ტბორები და ეტანება ხელოვნურად მოწყობილ სამარილეებს.
7. XX საუკუნის ბოლოსათვის ირემი შემორჩა მხოლოდ ლაგოდეხის ნაკრძალში, ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნულ პარკში და გარდაბნის აღკვეთილში, თუმცა არის არასისტემური და დაუდასტურებელი ინფორმაციები თრიალეთის ქედზე ირემთან შეხვედრისა. სამწუხაროდ არ არსებობს ინფორმაცია რიწისა და ლიახვის პოპულაციების შესახებ
8.
9. მგელი (Canis lupus, ასევე რუხი მგელი) — ჭკვიანი, საზრიანი და ადვილად შემგუებელი ცხოველი; მტაცებელთა რიგის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ძუძუმწოვარი,ძაღლისებრთა ოჯახისა. ბინადრობდა თითქმის მთელ ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, როგორც ტყეში, ასევე მინდვრებში, ნახევრად უდაბნოებში და ყინულოვან არქტიკულ ტუნდრებშიც. საკვებად მიირთმევს, როგორც მწერებსა და თაგვებს, ასევე დიდ ცხოველებს, როგორიცაა ბიზონი, ცხენ-ირემი და გარეული ხარი. საერთო წინაპარი ჰყავს შინაურ ძაღლთან. მას შემდეგ, რაც ადამიანი დაუპირისპირდა მას, როგორც ცხვრისა და სხვა შინაური ცხოველების მტერს, მგლების რიცხვმა იკლო და ამჟამად ისინი მხოლოდ შორეულ ტყეებსა და მთებში ბინადრობენ. ზოგიერთ რეგიონში (მაგ. აშშ-ში) იგი გადაშენების პირასაა მისული.[1]
10. შველი შველი ბინადრობს ტყის სარტყელში, უმთავრესად მეჩხერ,ნათელ ფოთლოვან ტყეებში გვხვდება.იშვიათად გვხვდება სუბალპურში. ვერტიკალურად ვრცელდება ძღვის დონიდან 2500 მეტრამდე. მცენარეული საკვებით საზროობს,უჭირს დიდ თოვლში გადაადგილება და საკვების მოპოვება. მაკეობს აგვიტო-სექტემბერში. შვილის მაკეობა თითქმის 9 თვეს გრძელდება და მაის-ივნისში შობს ერთ, ორ და ზოგჯერ სამ ნუკრს
11. ჩაჰკრა ელვამ და ხანძარი ავარდააშიშინდა მუხის ნედლი რტოები,სადღაც ყეფა მოისმასადღაც თოფი გავარდა...ვიდექ განმარტოებით.ჩემი ქოხი, ჩემი წნელის ხუხულა,მეცხვარეთა გათელილი ველი,ისევ ელვა, სადღაც დაიგრუხუნა,ჩემს წინ გაჩნდა მკერდდაჭრილი შველი.წამს შეჩერდა, მომანათა თვალები,ცრემლიანი, ცრემლიანი თვალი!..ავიტაცე, შემოვხვიე მკლავები,გამოვუღე გულის თეთრი კარი...ცამ გვიცინა, განიფანტნენ ნისლები,აჟღურტულდნენ ბალახები სველი,მე და შველი ცეცხლის პირას ვისხედით,მე ვტიროდი, მამშვიდებდა შველი. მაგარი ნაღვლლიანი, დიდი შავი თვალები რო აქვს მაგრად მეცოდება, მაგის მოკვლა სრულიად არ მიზიდავს.
