1. อ.ชนิดา เรืองศิริวัฒนกุล
สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ
คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 11
เทคโนโลยีการบีบเทคโนโลยีการบีบ
อัดข้อมูลอัดข้อมูล
Data
Compression

2. การบีบอัดข้อมูล (data
compression)
การนำาเสนอข้อมูลในรูปแบบมัลติมีเดียผ่าน
เครือข่ายอินเทอร์เน็ตประกอบด้วยสื่อต่างๆ เช่น
ภาพ เสียง หรือวีดีโอ ทำาให้ข้อมูลมีขนาดใหญ่
และใช้พื้นที่ในการจัดเก็บข้อมูลจำานวนมาก ส่ง
ผลให้การนำาเสนอมัลติมีเดียบนเครือข่าย
อินเทอร์เน็ตมีมีประสิทธิภาพและมีข้อจำากัด
หลายประการ เช่น การเล่นไฟล์วีดีโอขนาด
ใหญ่อาจทำาให้การแสดงผลช้า และใช้เวลาใน
การโหลดข้อมูลนาน ดังนั้นการนำาเสนอข้อมูล
มัลติมีเดียที่มีประสิทธิภาพจำาเป็นต้องอาศัยการ
บีบอัดข้อมูล

3. การบีบอัดข้อมูล (data
compression)
การบีบอัดข้อมูล (data compression)
เป็นกระบวนการเข้ารหัสข้อมูลที่เลือกเฉพาะ
ข้อมูลจำาเป็นสำาหรับการเข้ารหัสเท่านั้น เพื่อให้
ใช้จำานวนบิตในการเก็บข้อมูลน้อยลงกว่าเดิม
เพื่อลดขนาดไฟล์และทำาการแสดงผลผ่านเครือ
ข่ายมีประสิทธิภาพมากขึ้น
สื่อหรือข้อมูลดิจิตอลจะถูกนำามาบีบอัดและลด
ขนาดด้วย “CODEC” ย่อมาจาก
Compressor-Decompressor หมายถึง
กลไกทางฮาร์ดแวร์หรือซอฟแวร์ที่ใช้สำาหรับ
เข้ารหัสและถอดรหัสข้อมูลหรือสัญญาณดิจิตอล

4. แสดงตัวอย่างของโปรแกรม
ประเภท CODEC

5. การบีบอัดข้อมูล (data
compression)
การบีบอัดข้อมูลมีประโยชน์ในการลด
ปริมาณการใช้ทรัพยากร เช่น ประหยัด
พื้นที่ของฮาร์ดดิสก์เมื่อเก็บข้อมูล หรือใช้
แบนด์วิดธ์ของระบบเครือข่ายน้อยลงเพื่อ
ส่งข้อมูลที่บีบอัดแล้ว
ในทางตรงข้ามข้อมูลที่ถูกบีบอัด
(compress) มาแล้วก็ต้องนำามาคลาย
(decompress) หรือถอดรหัสเพื่อให้ได้
ข้อมูลเดิมกลับมาก่อนที่จะสามารถนำาไป
ใช้งานได้

6. ประเภทของการบีบอัด
ข้อมูล
Lossless Compression เป็นการบีบอัด
ข้อมูลที่ไม่ทำาให้ข้อมูลเกิดการสูญหายระหว่าง
การบีบอัด ผลลัพธ์ที่ได้จึงมีความสมบูรณ์เหมือน
กับต้นฉบับ ตัวอย่างของ lossless
compression ได้แก่ การทำางานของ
โปรแกรมจำาพวก ZIP หรือ RAR โดยทั่วไปใช้
สำาหรับบีบอัดไฟล์ภาพชนิดต่าง ๆ เช่น PNG ,
TIFF , GIF,AVI, WMA
ข้อดีของการบีบอัดไฟล์แบบ Lossless คือ
ผลลัพธ์ของการบีบอัดจะมีคุณภาพดีเหมือนกับ
ข้อมูลต้นฉบับและสามารถคลายข้อมูลกลับมา

7. ประเภทของการบีบอัด
ข้อมูล
Lossy Compression จะเป็นการบีบอัดโดย
ตัดข้อมูลต้นฉบับบางส่วนออกไปเพื่อลดขนาด
ไฟล์ โดยข้อมูลที่ซำ้าซ้อนจะถูกตัดทิ้งอย่างถาวร
ทำาให้ผลลัพธ์ที่ได้จากการบีบอัดไม่สมบูรณ์
เหมือนกับข้อมูลต้นฉบับและคุณภาพของข้อมูล
ลดลงด้วย มักใช้ในการบีบอัด รูปภาพ เสียง
หรือ video เช่น ไฟล์ MP3
การบีบอัดไฟล์แบบ Lossy นิยมนำาไปใช้กับ
แอปพลิเคชั่นของการส่งขอมูลแบบสตรีมมิ่งและ
สนทนาผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ข้อดี คือ
ข้อมูลจะมีขนาดเล็กลงมา แต่จะเกิดการสูญหาย

8. มาตรฐานการบีบอัดข้อมูล
แบบ JPEG
JPEG (Joint Photographers Expert
Group) เป็นมาตรฐานสำาหรับการบีบอัดภาพที่
ใช้เทคนิคการบีบอัดข้อมูลแบบต่างๆ โดย
สามารถรองรับการบีบอัดข้อมูลแบบ Lossless
Compression และ Lossy Compression
ได้ ประสิทธิภาพการบีบอัดขึ้นอยู่กับความซำ้า
ซ้อนและความละเอียดของภาพนั้นๆ
การบีบอัดข้อมูลแบบ JPEG สามารถกำาหนด
คุณภาพการบีบอัดข้อมูลได้หลายขนาด ซึ่ง
แต่ละแบบใช้เวลาและทรัพยากรในการประมวล
ผลไม่เท่ากัน เช่น อาจใช้วิธีการสแกนภาพ

9. มาตรฐานการบีบอัดข้อมูล
แบบ MPEG
MPEG (Motion Pictures Expert
Group) เป็นมาตรฐานสำาหรับการบีบอัดข้อมูล
เสียงและวีดีโอที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ใน
อุตสาหกรรมภาพยนต์ และแอพลิเคชัน
มัลติมีเดียที่ประกอบด้วยข้อมูลภาพและเสียง
โดยจะทำาการค้นหาข้อมูลที่ซำ้ากันเพื่อนำามา
คำานวณและแทนค่าจุดสีต่างๆ ในระหว่างการ
บีบอัด ทำาให้ข้อมูลการจัดเก็บมีขนาดเล็กลง
โดยข้อมูลที่ถูกบีบอัดอาจอยู่ในรูปแบบต่างๆ
เช่น MGEG-1, MPEG-2 และ MPEG-4
เป็นต้น

10. MPEG : Motion Picture
Expert Group
มาตรฐานการบีบอัดเสียง
 MPEG-1 : เป็นเทคโนโลยีการบีบอัดข้อมูล
เสียง โดยข้อมูลจะถูกแบ่งออกเป็น 3 ระดับ
ได้แก่ MP1(MPEG-1 Audio Layer 1),
MP1(MPEG-1 Audio Layer 2), และ รูป
แบบที่นิยมนำามาใช้คือ Mp3(MPEG 1
Audio Layer 3) โดยทั่วไปใช้กับสื่อหลาย
ชนิด เช่น ซีดีเพลง วีดีโอเกมส์ เป็นต้น
 MPEG-2 : เป็นเทคโนโลยีสามารถส่งข้อมูล
ได้ถึง 5 ช่องสัญญาณเสียง และเป็น
มาตรฐานที่นิยมนำาไปใช้สำาหรับเผยแพร่

11. MPEG : Motion Picture
Expert Group
มาตรฐานการบีบอัดเสียง
 MACE : เป็นเทคโนโลยีที่มีจุดเด่นคือ
สามารถบีบอัดและขยายข้อมูลให้มีขนาดเท่า
เดิม ซึ่งใช้ได้เฉพาะข้อมูลเสียง 8 บิต อัตรา
การบีบอัดประมาณ 3:1 และ 6:1 สำาหรับ
เครื่อง MAC
 U-Law, A-Law : เป็นมาตรฐานที่กำาหนด
โดย CCITT สามารถบีบอัดข้อมูลเสียง 16
บิต ได้ในอัตราการบีบอัดประมาณ 2:1 เท่า

12. สตรีมมิ่งมีเดีย
(Streaming Media)
ไฟล์เสียงและไฟล์วีดีโอที่มีขนาดใหญ่
หากต้องการเรียกชมไฟล์ดังกล่าวผ่าน
อินเทอร์เน็ต จะต้องใช้เวลาในการ
ดาวน์โหลดไฟล์เป็นระยะเวลานาน ทำาให้
เกิดการพัฒนา “Streaming Media”
ขึ้น โดยการเปลี่ยนรูปแบบการดาวน์โหลด
ข้อมูลที่ต้องรอให้การโหลดข้อมูลเสร็จสิ้น
ก่อนจึงจะแสดงผล ให้สามารถแสดง
ผลลัพธ์ไปพร้อมๆกับการโหลดข้อมูล

13. คำำว่ำ Streaming มำจำกกำรไหลของ
กระแสนำ้ำ กล่ำวคือ มีลักษณะกำรส่งข้อมูล
ผ่ำนระบบเครือข่ำยอย่ำงต่อเนื่องเหมือน
กำรไหลของกระแสนำ้ำ ซึ่งพัฒนำขึ้นมำ
เพื่อใช้ในกำรส่งข้อมูลข่ำวสำรเพื่อเผย
แพร่ แพร่ภำพ หรือแสดงผลผ่ำนทำงระบบ
เครือข่ำยต่ำงๆ และอินเตอร์เน็ต เรียกสื่อที่
มีลักษณะกำรส่งข้อมูลดังกล่ำวว่ำ “สตรีม
มิ่งมีเดีย” (Streaming Media) หรือ
“สื่อประสมสำยธำร”
สตรีมมิ่งมีเดีย
(Streaming Media)

14. สตรีมมิ่ง กับ กำรดำวน์โหลด
แตกต่ำงกันอย่ำงไร
กำรดำวน์โหลดไฟล์ มีลักษณะกำรส่ง
ที่ไม่เป็นแบบ Real Time เมื่อผู้ชมคลิก
ลิงค์เพื่อดำวน์โหลดไฟล์ จะต้องรอจนกว่ำ
ข้อมูล ทั้งหมดถูกส่งไปเก็บยังเครื่องของผู้
ชมเรียบร้อยก่อน จึงจะสำมำรถแสดงผลได้
โดยในขณะที่ทำำกำรดำวน์โหลดอยู่นั้นจะ
ไม่สำมำรถทำำอะไรได้เลยนอกจำกกำร
ยกเลิกกำรดำวน์โหลดเท่ำนั้น

15. สตรีมมิ่ง กับ กำรดำวน์โหลดแตก
ต่ำงกันอย่ำงไร(ต่อ)
สตรีมมิ่งมีเดีย มีลักษณะกำรส่งที่เป็น
แบบ Real Time โดยเมื่อผู้ชมเข้ำไปเยี่ยม
ชมหรือฟังสตรีมมิ่งมีเดีย จะใช้เวลำไม่นำน
ก็สำมำรถแสดงผลลัพธ์ได้ทันที โดยข้อมูล
ที่ถูกส่งไปยังผู้ชมจะไม่ถูกบันทึกลงฮำร์ด
ดิส ทั้งนี้เนื่องจำกข้อมูลที่ถูกส่งไปยังเครื่อง
คอมพิวเตอร์ของผู้ชมแบบสตรีมมิ่งจะถูก
ลบทิ้งไปหลังจำกแสดงผล ดังนี้ จึงไม่มีกำร
จัดเก็บข้อมูลลงบนฮำร์ดดิสก์ ทำำให้ป้องกัน

16. สตรีมมิ่ง กับ กำรดำวน์โหลดแตก
ต่ำงกันอย่ำงไร(ต่อ)
เซิร์ฟเวอร์ที่ให้บริกำรสตรีมมิ่งมีเดียยัง
อนุญำตให้ผู้ชมสำมำรถควบคุมกำรแสดงผล
ผ่ำนสตรีมมิ่งได้ เช่น หยุดเล่นชั่วครำว หรือปรับ
ระดับเสียง แต่ไฟล์ที่ได้จำกกำรดำวน์โหลดจะ
ควบคุมกำรแสดงผลได้ต่อเมื่อดำวน์โหลดไฟล์
เสร็จสิ้นแล้ว

17. ลักษณะกำรส่งสตรีมมิ่ง
มีเดีย
1. Progressive Download เป็นเทคโนโลยี
ที่ผสมกำรส่งข้อมูลแบบสตรีมและกำร
ดำวน์โหลดเข้ำด้วยกัน ซึ่งเป็นกำรดำวน์โหลด
ข้อมูลลงบนเครื่องคอมพิวเตอร์ของผู้ชม ซึ่งใน
ระหว่ำงดำวน์โหลดผู้ชมสำมำรถแสดงผลไฟล์
ได้ เหมำะสำำหรับมัลติมีเดียที่มีขนำดไม่ใหญ่
มำกนัก
2. ไฟล์ออนดีมำน (On-Demand) เป็นไฟล์
ที่สำมำรถใช้งำนได้ทันทีตำมต้องกำร โดยไฟล์
เหล่ำนี้จะเก็บไว้บนเซิร์ฟเวอร์ เพื่อให้ผู้ใช้
สำมำรถเรียกใช้งำนได้พร้อมกัน และสำมำรถ

18. ลักษณะกำรส่งสตรีมมิ่ง
มีเดีย
3. กำรถ่ำยทอดสด (Live Broadcasting)
เป็นกำรนำำเสนอแบบ Real Time ผู้ชมจะ
สำมำรถรับชมเหตุกำรณ์ต่ำงๆ ได้ทันที โดย
แปลงสัญญำณจำกกล้องวีดีโอไปเป็นข้อมูล
ดิจิตอล และส่งผ่ำนไปยังเซิร์ฟเวอร์ ซึ่งจะ
ทำำกำรถ่ำยทอดสด ไปยังเครื่องผู้ชมปลำยทำง
ได้จำำนวนมำก

19. องค์ประกอบพื้นฐานของระบบสตรีม
มิ่งมีเดีย
องค์ประกอบพื้นฐานของระบบสตรีมมิ่ง
มีเดีย ประกอบไปด้วย 3 ส่วน คือ
1) เครื่องเข้ารหัส (Encoder)
2) เครื่องเซิร์ฟเวอร์ (Server)
3) เครื่องผู้ชม (Player)

20. ระบบการทำางานสตรีมมิ่งมีเดีย
(ต่อ)
ซึ่งทั้ง 3 ส่วน จะมีการติดตั้งซอฟต์แวร์สำาหรับ
ใช้ทำางานร่วมกัน
และแสดงผลสตรีมมิ่งมีเดีย เพื่อให้ผู้ชมได้รับชม
หรือรับฟังสื่อต่างๆ ได้
ตามความต้องการโดยมีหลักการทำางาน เริ่มจาก
ไฟล์สตรีมมิ่งมีเดียที่ส่งมา
จากกล้องวิดีโอ แล้วนำามาเข้ารหัสด้วย ตัว
เอ็นโค้ดเดอร์ (Encoder)
จากนั้น ก็จะส่งไฟล์สตรีมมิ่งมีเดียที่ได้
ทำาการเข้ารหัสไว้แล้ว ส่งผ่านต่อไป
ยังพื้นที่สำาหรับจัดเก็บข้อมูลไว้บน

21. แบนด์วิดท์มีความสำาคัญต่อ
สตรีมมิ่งอย่างไร
แบนด์วิดท์ (Bandwidth) คือ ช่องสัญญาณ
ที่ใช้ในการส่งผ่านข้อมูลระหว่างผู้ให้บริการ ซึ่ง
ระบบสตรีมมิ่งมีเดียจะต้องมีระบบบริหาร จัดการ
กับปัญหาที่เกิดขึ้นจากขนาดของช่องสัญญาณ
ที่ไม่เหมาะสมกับการใช้งานบน เครือข่าย
อินเตอร์เน็ต ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ชม สามารถใช้บริการ
ด้วยอัตราเร็วในการส่งผ่านข้อมูลในระดับคงที่
และเป็นไปอย่างต่อเนื่อง ความกว้างของช่อง
แบนด์วิดท์จึงเป็นข้อจำากัดอย่างหนึ่งของสตรีม
มิ่งมีเดีย เนื่องจากเป็นการส่งข้อมูลลักษณะ
RealTime