zinemako zuzendariak

1. ZINEMAKO ZUZENDARIAK

2. CHARLES CHAPLIN
• Charles Spencer Chaplin edo Charlot
(Londresen jaio zen, 1889ko
apirilaren 16a eta Suitzan hil zen
1977an 88 urte zituela.).Zinemak
izandako errealizadore handi, zintzo,
gizakor, aparteko eta jenialetarikoa.
Hauek dira berak zuzendutako
pelikula batzuk:
• Luces de la ciudad
• Tiempos modernos
• El gran dictador
• Candilejas
• La quimera de oro
• ……

3. MAE WEST
•
Brooklynen jaio zen 1893an eta
1980an hil zen. 5 urte zituela jada
antzezten hasi zen eta 15 urte zituela,
bere testuak idazteari ekin zion. Sex
(1926) lanaren ondorioz, kondenatu
egin zuten lizunkeria leporatuta.
Antzeztu zituen film gehienetako
gidoiak idatzi zituen eta haien
gaineko erabateko kontrola izaten
zuen. I’m no Angel (1933) («Ez naiz
aingerua»). Aktorea –gidoia ere idatzi
zuena– eta Cary Grant protagonista
zituen filma; Zirkoan lan egitetik New
Yorkeko goi mailako klaseko kide
izatera heldutako emakumearen
istorioa kontatzen du.

4. ALFRED HITCHCOCK
• LONDRESEN jaio zen 1899ko
abuztuaren 13an eta Los
Angelesen hil zen 1980ko
apirilaren 29an)
• Hauek dira berak zuzendutako
pelikula batzuk:
•
Psicosis
Vértigo
La ventana indiscreta
Crimen perfecto
Con la muerte en los talones
Frenesí

5. LENI IEFENSTAHL
• Alemanian jaio zen 1902an eta
2003an hile gin zen.Dantzari gisa
ibilbide laburra izan zuen, baina
1932an, errealizadore moduan
estreinatu zen. Erregimen
naziarentzako zuzendu zituen filmek
-haien artean Olympia, 1936ko
Berlingo Joko Olinpikoei buruzkoa,
grabatu ziren lehen olinpiadak-,
pertsonaia polemiko bihurtu zuten
munduko gatazka amaitu zenean.
Hurrengo bost hamarkadetan
argazkilaritzan jardun zuen eta 2000.
urtean itsaspeko munduari buruzko
azken filma egin zuen.
• DAS BLAUE LICHT (1932)

6. LUIS BUÑUEL PORTOLÉS
• Aragonen jaio zen 1900eko
otsailaren 22an eta
Mexikon hil zen 1983ko
uztailaren 29an.
• Hauek dira zuzendutako
pelikula batzuk:
•
Un perro andaluz (1929)
Los olvidados (1950)
Subida al cielo (1952)
El ángel exterminador
(1962)

7. ROSARIO PI
• Espainiako zinemaren aitzindaria izan zen
Helena Cortesina-rekin batera. Bartzelonan
jaio; bertan, Star Film produkzio-etxea sortu
zuen bi bazkiderekin batera eta bera izan zen
lehendakaria. Parisen babestu zen lehenengo
eta Erroman gero, María Mercader-ekin
batera. Espainiara gerraondoko urte
gogorretan itzuli zen Bartzelonan eta
Madrilen lana bilatzeko asmotan. Zineman
lan egin ezin zuenez, jatetxea zabaldu zuen
Madrilen eta bertan hil zen 1967an.
• El gato montés. Rosario Pi-k zuzendutako
lehen filma eta Molinos de viento, 1937an,
izan zen zuzendu zuen bigarren eta azken
filma. Bi ijitoen arteko amodio istorioa
kontatzen du. Kritika ezkorrak jaso bazituen
ere, argiaren erabilera bikaina lortu zuten.

8. ROMAN POLANSKI
• (Parisen jaio zen,
1933ko abuztuaren
18an)
• Zuzendutako pelikulak:
• Chinatown
• La semilla del diablo
• El pianista

9. LUIS GARCÍA BERLANGA
• Valencian jaio zen 1921eko
ekainaren 21an eta Madrilen hil
zen 1010eko azaroaren 13an.
• Hauek dira berak zuzendutako
pelikula batzuk:
Bienvenido Mister Marshall
• La escopeta nacional
• Todos a la cárcel
• Moros y cristianos
• La vaquilla
• El verdugo……..

10. HELENA CORTINA
• Valentzian jaio zen1904an eta
Argentinan hil zen 1984an.
Espainako lehenengo zinema
zuzendaria izan zen. “FLOR DE
ESPAÑA” pelikula zuzendu zuen
Dantzaria eta aktoresa ere izan
• Pelikula hauetan parte hartu
zuen:
• Bodas de sangre
• A sangre fría
• María Rosa
• Flor de España

11. ICÍAR BOLLAÍN
• Icíar Bollaín Madriden jaio zen 1967an. Aktoresa
eta zinema zuzendaria da.1992an Espainako
aktoresa hoberenaren saria jaso zuen “Cartelera
Turia” aldizkariagatik. HAUEK DIRA
ZUZENDUTAKO PELIKULAK:
Hola, ¿estás sola? (1995)
• Flores de otro mundo (1999). Mejor Película de
la Semana de la Crítica en el Festival de Cannes
.
• Te doy mis ojos (2003). Goya a la Mejor
Película en los Premios de la Academia del
Cine.
• Mataharis (2007).
• También la lluvia (2010).
• Katmandú, un espejo en el cielo (2011).
• 2010Gidoi originalaTambién la lluvia
Nominatua2007Zuzendari hoberenaMataharis
Nominatua2007Gidoi originalaMataharis
Nominatua2003Zuzendari hoberena
Te doy mis ojosIrabazlea2003Gidoi originalal
Te doy mis ojosIrabazlea1999Gidoi originalal
Flores de otro mundoNominatua1995
“Novel” zuzendarialHola, ¿estás sola?
Nominatua

12. ALEJANDRO AMENÁBAR
• Txilen jaio zen 1972ko
martxoaren 31an).Espainaiar
zuzendaria, gidoigilea eta
konposatzailea. Bere familiak
Madridera alde egin zuen
Pinochetek estatu kolpea eman
baino lehentxeago.
• EGINDAKO PELIKULAK:
•
Los Otros
Tesis
Mar Adentro
• Ágora

13. MARU SOLORES
• Donostian jaio da eta gure
eskolako gurasoa izan
da.Andoaingo Zine eta Bideo
eskolan ikasi zuen eta zenbait
tailerretan ere parte hartu
zuen.Berlinen, zuzendaritza arloan,
goi mailako ikasketak burutu
zituen eta kortometraje batzuk
zuzendu zituen. Dordoka Uhartea –
rekin sari asko jaso zituen.10 urte
Berlinen egon ondoren Euskal
Herrira itzuli zen. Telebistan ere
lana egin du eta klaseak ere eman
ditu zinema arloan. Bere lehen
luzemetraia argitaratu du :
CAMERA OBSCURA.

14. PEDRO ALMODÓVAR
• Ciudad Realen jaio zen 1949ko irailaren
24an. Espainiako zinema zuzendari eta
gidoigilea da. Haren filmetan giza
harremanak, batez ere
emakumezkoenak, dira izpide nagusia.
Horretaz gain, ikus-estilo pertsonala
garatu du, kolore bizikoa. Askotan,
metafora-teknikak erabiltzen ditu gidoi
zirkularrak burutzeko.
• Filmografia:
• Volver (2006)
Mujeres al borde de un ataque de
nervios(1989)
• Tacones lejanos (1991)
• La mala educación (2004)
• La ley del deseo (1987)
• ¿Qué he hecho yo para merecer esto?
(1984)
• Todo sobre mi madre(1999)

15. SOFÍA COPPOLA
• Sofia Carmina Coppola (New York, 1971ko
maiatzaren 14a) Estatu Batuetako aktore,
zuzendari, gidoigile eta ekoizlea da.
Francis Ford Coppolaren alaba izanda, Roman
Coppolaren arreba eta Nicolas Cagen
lehengusina da.Zuzendari gisa arrakasta
handiagoa lortu du. 2003ko Lost in Translation
filmarengatik zuzendari onenaren Oscar
Sarirako izendapena eskuratu zuen, historiako
hirugarren emakumea eta Estatu Batuetako
lehendabizikoa.Hauek dira berak zuzentutako
pelikula batzuk:
• 1998 - Lick the star (Cortometraje)
• 1999 - Las vírgenes suicidas
• 2003 - Lost in Translation
• 2006 - Marie Antoinette (película de 2006)
• 2010 - Somewhere
• 2013 - "The Bling Ring"

16. DIANE KEATON
• Diane Keaton (Los Angelesen jaio zen
1946ko urtarrilaren 5a
Ameriketako Estatu Batuetako aktore,
zinema zuzendari eta ekoizlea da,
emakumezko aktore onenaren Oscar sariaren
irabazlea.Antzerkian hasi zen.
Zineman, haren lehen paper
garrantzitsua 1972ko The Godfather
filmean lortu zuen. Nolanahi ere,
haren karrera moldatu eta sustatu
zuten filmak Woody Allenarenak izan
ziren. Horietako lehena, 1972ko
Play It Again, Sam izan zen. 1977an
Woody Allenek zuzendutako
Annie Hall filmarengatik Oscar irabazi
zuen.
• PELIKULA HAUEK ZUZENDU ZITUEN:
• 1995 Unstrung Heroes

17. JODIE FOSTER
• Jodie Foster Los Angelesen, 1962ko
azaroaren 19an ) Estatu Batuetako aktore,
zuzendari eta zinema ekoizlea da, bitan
emakumezko aktore onenaren Oscar sariaren
irabazlea. Taxi Driver papera jokatzeagatik;
emakumezko bigarren aktore onenaren Oscar sarirako
izendapena jaso zuen.Oscar 1988an irabazi
zuen lehen aldiz The Accused filmarengatik, eta
berriro 1991n El silencio de los corderos filmean
Clarice Starling FBIko agente gaztearen
paperarengatik.
• Hauek dira Jodie Fosterrek zuzendutako pelikula
batzuk:
• EL PEQUEÑO TATE (1991)
• A CASA POR VACACIONES (1995)
• EL CASTOR (2011)

18. RIDLEY SCOTT
• ERRESUMA BATUAN jaio zen 1937ko
azaroaren 30an. Star Wars filma
ikusi ondoren, efektu berezien
ahalmenaz jabetu zen. Hori dela eta,
Alien filmatzea onartu zuen. Film
horri esker, mundu osoan zehar
eskuratu zuen ospea. Zientzia
fikziozko klasikoa bihurtu da filma,
eta, protagonista, Ellen Ripley (
Sigourney Weaver) garaiko
zinemaren ikurra.
• ZUZENDUTAKO PELIKULA BATZUK:
• Blade Runner
• Thelma and Louise
• Black Rain
Alien, el octavo pasajero
Gladiator
Americam Gangster

19. INGMAR BERGMAN
• Ingmar Bergman Suedian jaio zen 1918ko
uztailaren 14an eta 2007an hil egin zen.
Suediako antzerki zein zinema zuzendaria izan
zen. Europa osoko garrantzitsuenetakoa izan da,
korronte artistiko nagusietatik at egon baitzen
beti eta bere nortasunarekin bere estiloa eraiki
baitzuen.Artzain luterarra izan zuen aita, zeinek
eragin handia izan zuen Ingmar Bergman-engan.
Izan ere, erlijioa haren zinemaren hizpide
nagusia izan zen beti. Horrekin batera, heriotza,
gizakien nortasuna, gaztaroaren goraipamena,
emakumeak eta euren papera gizartean barnan
nahiz baloreak izan ziren haren filmentan
agertzen ziren beste auzi batzuk.La marquesa de
Sade (TV) (1992)Los elegidos (TV) (1986)Diario
de una filmación (1986)Fanny y Alexander
(1982)De la vida de las marionetas (1980)Cara a
cara (1976)La flauta mágica (TV) (1975)Secretos
de un matrimonio (1973)Gritos y susurros
(1972)(1957)Sonrisas de una noche de verano
(1955)Sueños (1955)…………………………

20. SERGIO LEONE
• ERROMAN jaio zen 1929ko
urtarrilaren 3an eta 1989ko
apirilaren 30an hil zen. Gidoilari,
ekoizle eta zinema zuzendari
italiarra izan zen. Zinearen
historian izan dugun zuzendari
ospetsuenetakoa da, batez ere
spaghetti western delakoan.
Zuzendutako pelikula batzuk:
• El Bueno, el Feo y el Malo
Por un Puñado de Dólares
La Muerte Tenía un Precio
• Sodoma y Gomorra
• Érase una vez América
• ………

21. BERNARDO BERTOLUCCI
• Italian jaio zen 1941ko maiatzaren
16an.Idazlea eta zuzendaria zen.
Sexua eta politika dira, kritikagile
batzuen arabera, Bertolucciren gai
jorratuenak.Pier Paolo Pasolineren
laguntzaile gisa hasi zen
zinemagintzan. Hauek dira
zuzendutako pelikula batzuk:
• Novecento
• El último tango de París
• El último emperador
• Belleza robada
• Pequeño Buda
• …..

22. MILOS FORMAN
• Miloš Forman izeneko Txekiako film
zuzendaria da.1932ko otsailaren 18an jaio
zen Txekian.Umezurtz geratu zen oso
gazte, gurasoak Auschwitz-eko
kontzentrazio-esparruan hil
baitziren.Garaiko Txekoslovakian hasi zen
zinemagintzan. Geroago Ameriketako
Estatu Batuetara joan zen eta 1977an
hiritartasuna eskuratuko zuen. Hor,
arrakasta handia erdietsi zuen
• Zuzendutako pelikula batzuk:
•
Alguien voló sobre el nido del cuco
• Amadeus
• Los fantasmas de Goya
• El escándalo de Larry Flynt
• ……………

23. JUAN ANTONIO BAYONA
• Bartzelonan jaio zen 1975eko
maiatzaren 9an. Bere ingurukoek
“Jota” deitzen diote.
Telebistarako iragarkaiak eta
bideoklipa ugari grabatu ditu. “Lo
Imposible” pelikularekin
arrakasta izugarria lortu du.
• Hauek dira egindako lan batzuk:
• EL ORFANATO (2007)
• LO IMPOSIBLE (2012)
• Mis vacaciones (1999) (film
laburra)
• El hombre esponja (2002)(film
laburra)

24. Julio Medem Lafont
• Donostian jaio zen, 1958ko urriaren 21an. Gure
herriko zuzendari honek, medikuntza ikasi zuen
EHUn, eta horrek ukituak utzi dizkio bere
lanetan. 1922an bere lehenengo pelikula
estreinatu zuen (Behiak). Ordutik aurrera,
arrakasta lortu du mundu osoan, berezkoa duen
estiloa landuta. 2003an aurkeztu zuen polemika
handia ekarriko zion lana, Euskal Herriko egoera
sozio-politikoa aztertzen duen Euskal Pilota.
Larrua harriaren kontra film dokukentala.Hauek
dira zuzendutako pelikula batzuk:
• Euskal Pilota. Larrua harriaren kontra (2003)
• Lucía y el sexo (2000).
• Los amantes del círculo polar (1998).
• Tierra (1995).
• La ardilla roja (1993
• Behiak (1992)…….

25. Helena Taberna
• Altsatsuan jaio zen. Irakasle ikasketak
egin zituen. Irakaskuntzan hainbat
urte eman ondoren, ikus-
entzunezkoekin 1986an hasi zen
lanean, Nafarroako gobernuak
Teknologia Berrien Koordinatzaile
izendatu zuenean. Hainbat urte bideo
didaktikoak eta film laburrak eta
dokumentalak egin ondoren, 1994.
urtean administrazioko lana utzi eta
zinemagintzan murgildu zen erabat.
• Hauek dira egindako pelikulak:
• Extranjeras
• Yoyes
• Nerabe
• Alsasua1936
• Ochenta y siete cartas de amor

26. CHRISTOPHER NOLAN
• Christopher Nolan (Erresuma
Batuan jaio zen, uztailaren 30an,
1970) zinema zuzendari, gidoilari
eta ekoizlea. Oscar sarietarako
izendatu zuten hiru aldiz. Bere
film askotan psikologia gaiak
azaltzen dira. Eta oso ospetsua
izan da Batman pelikularekin.
Hauek izan dira haren pelikulak:
• Trilogía de Batman
• Origen

27. Egileak
• 6.Maila A-ko:
Aitor
Leire
Mikel
Martin
Eider
Claudia
Aiala
Ian
Imanol