1. Хэсгийн бодлого
1. 288 хүнийг хоёр үйлдвэрт хуваан ажиллуулав. Хэрэв нэгдүгээрт нөгөөгөөс 8 дахин олон хүн
байсан бол тус бүрт хэдэн хүн байх вэ?
Бодолт: Энэ бодлогыг 2 аргаар бодож болно.
I арга. Хэсэг болгон бодох:
I үйлдвэрт 1 хэсэг хүн ажилласан бол II үйлдвэрт нэгдүгээрээс 8 дахин олон хүн ажилласан.
Хоёул нийлээд 288 хүнийг 1+8=9 хэсэг болгон хуваасан бол нэг хэсэгт буюу I үйлдвэрт хэдэн
хүн ажилласныг олно. 288:9=32 хүн. II
үйлдвэрт хэдэн хүн ажилласныг олохдоо 32*8=256 хүн
II арга. Тэгшитгэл зохиож бодох:
I үйлдвэрт ажилласан хүний тоог х гэвэл II үйлдвэрт 8х хүн ажиллас
ан. I ба II үйлдвэрт нийлээд х+8х=9х болно. 9х=288 х=288:9 х=32 гэдэг нь I үйлдвэрт
ажилласан хүний тоо. Тэгвэл II үйлдвэрт ажилласан хүний тоог олохдоо 32*8=256 гэж олно.
Даалгавар
Дараах бодлогуудыг хэсгийн аргаар бодно уу.
1. Хоёр тооны нийлбэр 30. Нэг нь нөгөөгөөсөө 2 дахин их бол уул хоёр тоог олоорой.
2. Хоёр сургуульд нийт 360 хүүхэд шилжиж иржээ. Нэг сургуульд нөгөөгөөс 2 дахин олон
хүүхэд шилжиж ирсэн бол сургууль тус бүрд хэдэн хүүхэд шилжиж ирсэн бэ?
3. Хоёр тооны нийлбэр 1050. Нэг тоо нь нөгөөгөөсөө 9 дахин их бол хоёр тоог ол.
4. Хоёр тооны нийлбэр 196­тай тэнцүү. Нэг нь нөгөөгөөсөө 3 дахин их бол хоёр тоог олоорой.
5. 2 агуулахад 43560 тн төмс буулгахдаа нэгэнд нь нөгөөгөөс 7 дахин олон төмс буулгажээ.
Агуулах тус бүрд хэдэн кг төмс буулгасан бэ?