2. • İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde bulunan merkezin
amacı; faaliyet alanlarına giren konularda bilimsel,
teknolojik, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde
bulunmak, yürütmek ve eğitim vermek, aynı zamanda
Arktik* ve Antarktik** Bölgelerinde, deniz ve kara
ortamındaki araştırmaları ilgilendiren konularda ilgili bilim
ve otorite kuruluşlara danışmanlık yapmak, ülke kalkınma
planları çerçevesinde ulusal ve uluslararası bilim ve otorite
kuruluşlar arasında koordinasyon görevi üstlenilerek,
projeler geliştirmek ve yürütmektir.
***Etimoloji : Arktik
kelimesi Kuzey Kutup
ve bölgesini
tanımlarken,
Antarktik kelimesi ise
Güney Kutbu ve
bölgesini tanımlar.
3. Neden Antarktika ?
• Şu anda dünya kaynakları azalıyor. Enerjiye ve
suya olan ihtiyaç artacak. İkisi de Antarktika’da
fazlası ile mevcut.
• Antarktika tek başına bir kıta olarak dünyanın
yüzde 90 buz kapasitesini elinde tutuyor. Bu
kadar buz miktarı, dünya üzerinde yaklaşık
olarak yüzde 70 temiz su anlamına geliyor.
• Yapılan antlaşmalar gereği, Antarktika
kıtasındaki tüm doğal kaynaklar koruma
altında ve el değmemiş durumda.
4. ANTARKTİKA
• Dünya’da güney kutbunu da içine alan, hiçbir ülkeye ait
olmayan kıtadır. (Güney Kutup dairesi 66° 33’ 39’’ Güney
enleminin güneyinde kalan bölge. )
• Ortalama olarak 14.200.000 km²’lik bir alan sahip olan kıta,
yaz ve kış aylarındaki buzulların hareketine göre alanını
genişleterek daralttığından net bir yüzölçümü vermek pek
olası değildir.
• National Geographic’in verdiği bilgiye göre günde 78.000
km²’den daha geniş bir alanın donmasını sağlayan bu düşük
ısı, toplamda kıtanın etrafında 20 milyon km²’lik bir alanın
donmasına neden olur.
5. ANTARKTİKA
• Kıtaya en yakın nokta, Güney
Amerika topraklarındaki yer alan
kıtanın en güney ucunda yer alan
Tierra Del Fuego’dur. Bu noktadan
itibaren Antarktika’ya kadar olan
mesafe yaklaşık olarak 960
kilometredir.
• Genel olarak bir daire biçimine
sahip olan kıtanın Güney
Amerika’ya doğru uzanan
burnuna Antarktika Yarımadası
(Antarctic Peninsula) denir.
6. • Kıta üzerinde maden açılması ya da askeri bir oluşuma
veya tatbikata izin verilmesi söz konusu değildir.
• Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin,
Avustralya, Birleşik Krallık, Brezilya, Çin, Fransa, Güney
Afrika, Güney Kore, Hindistan, İtalya, Japonya, Polonya,
Rusya, Şili, Ukrayna, Uruguay, Yeni Zelanda kıta
üzerinde istasyonları bulunan ülkelerdir.
• 1991 yılında hazırlanan Çevre Koruma Protokolü ile bu
doğal kaynaklar 50 yıl boyunca koruma altına alınmıştır.
7. ANTARKTİKA
• Kıta 3.040 kilometre uzunluğunda ve
ortalama 2.500 metre yüksekliğindeki
Transantarktika Sıradağları ile iki kısma
ayrılmıştır. Büyük kısmı bu dağların doğu
tarafında kalan kıtanın bu bölümü
‘Büyük Antarktika’ olarak
adlandırılırken, bu sıradağların batı
kesiminde kalan ve Antarktika’nın daha
küçük bir bölümünü içeren kısım
ise ‘Küçük Antarktika’ olarak adlandırılır
8. ANTARKTİKA
• Yeryüzünde dünyadaki buz rezervinin en
büyük kısmını elinde tutan kıta yine
Antarktika’dır. Dünya buz rezervinin %90’ını
oluşturan yaklaşık 30 milyon m³’lük buz,
kıtanın tamamını kaplar. Ortalama buz
derinliği ise 2.000 metredir
• Dünyamızdaki tüm tatlı suyun %70 yine bu
kıtadadır
9. Yüksek kesimlerden kıyılara doğru esen bir rüzgar türü
de katabatik rüzgarlardır. Sert esen ve ortalama hızları
saatte 130 kilometreyi bulan bu rüzgarlar, yamaçlardaki
ve yerdeki karı savurarak, hava açık ve bulutsuz
olmasına rağmen, yerden kaldırdığı kar ile tipi
fırtınalarının oluşmasına yol açar. Normalde yaz
aylarında ortalama hızı saatte 14 kilometre, kış
aylarında ise 27 kilometre olan bu rüzgarlara güvenilmez
Kıta’da yer alan en güçlü doğal olaylardan biri de
özellikle batı rüzgarlarıdır. İnanılmaz hızla esen
bu rüzgarlar, kıtanın ısısının -60 Cº’lere kadar
düşmesine sebebiyet verir.
10. • Antarktika, dünyanın en yüksek kıtasıdır. Her ne kadar dünyanın
en yüksek dağı burada bulunmasa da, yüz binlerce yıldır yağan
karın oluşturduğu katmanlar nedeni ile, kıtanın deniz seviyesinden
ortalama yüksekliği 2.200 metre civarındadır. Bu durum ise kıtayı
diğer kıtalardan çok daha yüksek bir kıta konumuna sokar.
Antarktika’yı izleyen ikinci en yüksek kıta ise, ortalama 900
metrelik yüksekliği ile Asya’dır.
• Antarktika zaman zaman volkanik aktivitelerin de yaşandığı bir
kıtadır. Volkanik hareketlerin en yoğun rastlandığı bölge İskoç Yayı
olarak adlandırılan bölgedir. Doğu Antarktika’da yer alan yanardağ
sayısı sadece birdir ve bu volkanın adı Gaussberg’dir. Ayrıca Ross
Adası’ndaki Eresbus Dağı’da zaman zaman aktiviteler gösteren bir
yanardağdır.
11. • Kuzey kutbundan farklı olarak Antarktika kuru
bir zemin üzerine yerleşmiş durumdadır. Yani
bitkilerin yetişmesini sağlayacak yapıya
sahiptir. Kıtada 800 civarında bitki yaşar ancak
bunların 350 kadarı sadece likendir.
• Likenler başlı başına organizma olmayan,
mantar ve alglerden meydana gelen simbiyotik
birlikteliklerdir.
Yağış miktarı da oldukça
düşüktür.(Yıllık ortalama yağış
50 mm’nin altındadır.)aşırı
düşük olan ısı, havadaki su
buharının donarak buz
katmanları oluşmasına yol
açar.
