Udręczeni przez demony. Opowieści o szatańskim zniewoleniu - ebook
Elementy prawoznawstwa i prawa cywilnego - ebook
1.
2. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio,
e-booki .
3.
4. SPIS TRE I
WYBRANE ZAGADNIENIA Z PRAWOZNAWSTWA
1. DEFINICJA PRAWA __________________________________________________________ 11
1.1. PRAWO A INNE SYSTEMY NORM __________________________________________________ 16
1.2. PRAWORZ5DNO67 _____________________________________________________________ 23
2. PRZEPIS PRAWA _____________________________________________________________ 27
2.1. PRZEPIS PRAWNY A NORMA PRAWNA ______________________________________________ 29
2.1.1. BUDOWA PRZEPISU PRAWA _______________________________________________ 31
2.1.2. RODZAJE PRZEPISÓW____________________________________________________ 37
3. TWORZENIE PRAWA_________________________________________________________ 43
3.1. STANOWI ENI E PRAWA __________________________________________________________ 43
3.1.1. KONSTYTUCJA ________________________________________________________ 45
3.1.2. USTAWA _____________________________________________________________ 46
3.1.3. UMOWA MIHDZYNARODOWA______________________________________________ 53
3.1.4. ROZPORZIDZENIE ______________________________________________________ 55
3.1.5. AKT Y PRAWA MIEJSCOWEGO ______________________________________________ 56
ELEMENTY PRAWA CYWILNEGO
CZ867 OGÓLNA
1. STOSUNEK PRAWNY _________________________________________________________ 65
1.1. POJ8CI E STOSUNKU PRAWNEGO __________________________________________________ 65
1.2. POJ8CI E FAKTU PRAWNEGO _____________________________________________________ 69
1.2.1. RODZAJE FAKTÓW PRAWNYCH ____________________________________________ 71
1.3. ELEMENTY STOSUNKU PRAWNEGO ________________________________________________ 74
1.3.1. P ODMIOT STOSUNKU PRAWNEGO ___________________________________________ 74
1.3.1.1. OSOBY FIZYCZNE_______________________________________________ 75
1.3.1.2. OSOBY PRAWNE________________________________________________ 81
1.3.1.3. „UNOMNE” OSOBY PRAWNE_______________________________________ 83
1.3.2. P RZEDMIOTY STOSUNKÓW PRAWNYCH ______________________________________ 84
1.3.3. T REPQ STOSUNKU PRAWNEGO _____________________________________________ 85
1.3.4. P RAWO PODMIOTOWE ___________________________________________________ 86
2. PRZEDMIOTY STOSUNKÓW CYWILNOPRAWNYCH ___________________________ 89
2.1. POJ8CI E RZECZY ______________________________________________________________ 89
2.2. KLASYFIKACJ A RZECZY__________________________________________________________ 92
2.2.1. RZECZY RUCHOME I NIERUCHOME__________________________________________ 92
2.2.2. RZECZY OZNACZONE CO DO GATUNKU I TORSAMOPCI ___________________________ 95
2.3. CZ86CI SK>ADOWE ____________________________________________________________ 97
2.4. PRZYNALE?NO6CI _____________________________________________________________ 99
2.5. PO?YTKI ___________________________________________________________________ 101
3. PRZEDMIOTY NIEMATERIALNE_____________________________________________ 103
3.1. DOBRA INTELEKTUALNE _______________________________________________________ 103
6. Uwagi wst pne
W dzisiejszym &wiecie prawo jest jednym z g ównych regulatorów )ycia
spo ecznego a to oznacza, )e jego znajomo&* jest wr+cz niezb+dna ka)-
demu cz onkowi spo ecze,stwa. Prawo towarzyszy nam stale, od chwili
narodzin a) do &mierci. Spe nia ogromn/ (czasem mo)e nawet zbyt du)/)
rol+ zarówno w )yciu zawodowym jak i prywatnym ka)dego z nas. Znajo-
mo&* problematyki prawnej jest zw aszcza niezb+dna tym, którzy pragn/
znale3* zatrudnienie w administracji publicznej, a tak)e w sferze politycznej
b/d3 gospodarczej. Z tych te) powodów program zdecydowanej wi+kszo&ci
uczelni wy)szych obejmuje – w w+)szym lub szerszym zakresie – nauk+
podstawowych dziedzin prawa.
Seria Prawo dla nieprawników – a w niej pierwszy wolumin Elementy
prawoznawstwa i prawa cywilnego – jest adresowana do studentów wszyst-
kich uczelni o charakterze nieprawniczym po to, aby u atwi* im opanowanie
materia u i zdawanie egzaminów z, przynajmniej cz+&ci, obowi/zuj/cych ich
zagadnie, prawnych. Mo)e ona pomóc równie) i tym, którzy z problematyk/
prawn/ stykaj/ si+ w pracy zawodowej, a nie maj/ prawniczego wykszta ce-
nia, a wi+c dyrektorom, kierownikom, mened)erom, itp. Seria b+dzie obej-
mowa* kilka woluminów. Nast+pny, który uka)e si+ niebawem, b+dzie po-
&wi+cony wybranym elementom prawa gospodarczego i handlowego.
Z w asnego do&wiadczenia dydaktycznego wiem, )e studenci, zw asz-
cza kierunków nieprawniczych, maj/ trudno&ci z opanowaniem terminologii
w a&ciwej dla podr+czników z prawa, dlatego te) stara em si+ prezentowa*
materia mo)liwie prosto i zrozumiale. Z tego te) powodu ograniczy em
liczb+ odsy aczy do 3róde do niezb+dnego minimum, za co z góry przepra-
szam autorów, których my&li i pogl/dy wykorzysta em. Mam jednak)e na-
dziej+, )e tym razem „cel u&wi+ci &rodki” to znaczy, )e publikacja któr/ od-
daj+ do waszych r/k pomo)e wam przebrn/* przez, nie ukrywajmy, wcale
nie atw/ problematyk+ prawa cywilnego i sprawi, )e egzaminy z tego
przedmiotu przestan/ by* zmor/ kolejnych sesji.
Roma,ski Romuald
7.
8. 1.
Definicja prawa
Przyst+puj/c do rozwa)a, nad prawem nie sposób pomin/* jego zwi/z-
ków z pa,stwem. Przytaczanie bardzo licznych definicji pa,stwa oczywi-
&cie przekracza oby za o)one ramy niniejszej pracy, ograniczmy si+ wi+c
na razie do stwierdzenie, )e: pa stwo jest to organizacja spo eczna, te-
rytorialna i globalna.
Jak ka)da du)a organizacja, pa,stwo musi by* wyposa)one w odpo-
wiedni aparat oraz w odpowiednie instrumenty umo)liwiaj/ce z jednej stro-
ny prawid owe funkcjonowanie tego) aparatu, a z drugiej okre&laj/ce grani-
ce praw i obowi/zków wszystkich osób zamieszkuj/cych terytorium pa,-
stwa – zarówno jego obywateli, jak i cudzoziemców.
Takim w a&nie instrumentem umo)liwiaj/cym prawid owe funkcjonowa-
nie ca ego pa,stwa jest prawo rozumiane jako: 1
1
Kompetentnych w tym sensie, )e uprawnionych do ich wydawania.
9. 12 Elementy prawoznawstwa i prawa cywilnego
Zanim jednak zaproponujemy bardziej szczegó ow/ definicj+ prawa mu-
simy jeszcze wprowadzi* i wyja&ni* dwa dodatkowe elementy. Przede
wszystkim musimy zwróci* uwag+, i) mog/ istnie* regu y indywidualne
i generalne.
Z regu indywidualn mamy do czynienia wówczas, gdy jest ona ad-
resowana do konkretnego, wskazanego co do to)samo&ci adresata (np.
Jan Kowalski jest zobowi/zany w dniu 1 kwietnia 2004 stawi* si+ do jed-
nostki wojskowej). Nie nale)y jednak myli* tak poj+tych regu indywidual-
nych z regu ami adresowanymi do konkretnych organów pa,stwa, aczkol-
wiek w danym czasie mo)e istnie* fizycznie tylko jeden cz owiek pe ni/cy
t+ funkcj+. Nie s/ wi+c regu ami indywidualnymi regu y adresowane, np. do
Prezydenta RP, premiera, itp. Regu y te adresowane s/ bowiem do ka"dej
osoby, która funkcj% t% w danym momencie pe ni. W obecnej kadencji
osob/ t/ jest Lech Kaczy,ski, a w nast+pnej mo)e by* to kto& zupe nie in-
ny, kto jednak)e b+dzie musia podporz/dkowa* si+ tym samym regu om,
a wi+c b+dzie mia te same prawa i te same obowi zki.
Natomiast regu y generalne, to regu y adresowane albo do wszystkich
ludzi (zazwyczaj zaczynaj/ si+ one wówczas od s ów „kto”, „ka)dy”, itd.)
albo tylko do pewnej kategorii adresatów. Adresaci ci s/ wówczas okre&lani
w przepisie prawa, który wprowadza dan/ regu +. Mog/ to by*, na przy-
k ad, )o nierze, studenci, d u)nicy lub kobiety (przyk adem mo)e by* prze-
pis art. 149 kk, który stanowi, )e: „Matka, która zabija dziecko w okresie
porodu pod wp ywem jego przebiegu, podlega karze pozbawienia wolno ci
od 3 miesi cy do lat 5”. W dalszych naszych rozwa)aniach interesowa*
nas b+d/ jedynie regu y generalne, gdy) jedynie one tworz/ prawo –
system prawa w danym pa,stwie.
W praktyce wyró)nia si+ te) regu y konkretne lub abstrakcyjne.
W pierwszym przypadku b+dziemy mieli do czynienia z regu / odnosz/c/
si+ do jednej, niepowtarzalnej sytuacji, jednorazowego zachowania si+ ad-
resata (np. studenci II semestru Wydzia u Prawa Uniwersytetu Warszaw-
skiego stawi/ si+ w dniu 1 czerwca 2007 na egzamin z prawa cywilnego).
Natomiast regu y abstrakcyjne s/ to regu y przeznaczone do wielokrot-
nego stosowania, dotycz ce zachowa powtarzalnych, a wi%c takich,
które mog zdarzy( si% w nieokre)lonej z góry liczbie przypadków (np.
ka)dy student powinien przyst/pi* w trakcie sesji egzaminacyjnej do eg-
zaminów przewidzianych programem studiów).
10. Wybrane zagadnienia z prawoznawstwa 13
Uwzgl+dniaj/c powy)sze elementy mo)emy wi+c nieco rozbudowa(
proponowan/ poprzednio definicj+ prawa stwierdzaj/c, )e:
Roli prawa w pa,stwie nie sposób przeceni*. Okre&la ono nasze post+-
powanie nie tylko w relacjach z innymi lud3mi ale równie), co nale)y uzna*
za szczególnie istotne, w stosunkach z organami pa stwa. Sprawia
(a przynajmniej powinno sprawia*), )e decyzje tych)e organów winne by*
przewidywalne, pozbawione elementów samowoli. Winno zapewnia*
ad i porz dek w pa,stwie i zapobiega* powstawaniu konfliktów spo-
ecznych okre&laj/c z jednej strony granice wolno&ci i swobody zachowa,
jednostek, a z drugiej kompetencje organów w adzy i administracji publicz-
nej. A je&li mimo to, konflikty spo eczne pojawi yby si+, to wówczas przepi-
sy prawa winny przewidywa* sposoby rozwi/zywania sytuacji spornych.
W dzisiejszym spo ecze,stwie konfliktów niestety nie brak, tote) bez re-
gulacyjnej roli prawa, za którym stoi si a przymusu pa,stwa, bardzo szybko
mog yby one doprowadzi* do zdominowania s abszych jednostek przez
silniejsze, do powstania poczucia krzywdy spo ecznej, buntów a wreszcie
do anarchii.
Wyobra3my sobie, na przyk ad, )e nie istnieje przepis prawa pracy, sta-
nowi/cy, )e umowa o prac+ musi by* zawsze umow/ odp atn/, co ozna-
cza, )e nawet „dobrowolna” rezygnacja pracownika z wynagrodzenia jest
prawnie nieskuteczna. Mo)na by* pewnym, )e pewna, zapewne do&* spo-
ra cz+&* pracodawców, skorzysta aby z takiej mo)liwo&ci i wprowadzi aby
praktyk+ zawierania bezp atnych umów na okres próbny aby nast+pnie, po
okresie obowi/zywania takiej umowy, zwalnia* tych pracowników i zawie-
11. 14 Elementy prawoznawstwa i prawa cywilnego
ra* nowe, identyczne umowy, z nast+pnymi. Przy wysokim bezrobociu,
z jakim mamy obecnie do czynienia, i rozchwianiu rynku pracy, pracownik
pozbawiony ochrony prawnej i pomocy organów pa,stwa stoj/cego na
stra)y przestrzegania norm prawa pracy (Pa,stwowa Inspekcja Pracy i S/-
dy Pracy) móg by jedynie liczy* na ask+ i dobr/ wol+ pracodawcy.
Przyk ady tego rodzaju mo)na by mno)y* w niesko,czono&*, si+gaj/c
równie) do innych dziedzin )ycia spo ecznego i innych ga +zi prawa, cho-
cia)by do prawa karnego, gospodarczego, cywilnego (jak cz+sto na przy-
k ad mogliby&my liczy* na zwrot po)yczki gdyby nie s/dy cywilne i egzeku-
cja komornicza?). Dlatego te" wszelkie praktyki zmierzaj ce do os a-
biania roli prawa w pa stwie jak i os abienia roli samego pa stwa jako
organizacji nale"y uzna( za praktyki szkodliwe dla obywateli tego"
pa stwa.
Nie oznacza to oczywi&cie, )e pa,stwo winno stara* si+ zbyt szczegó-
owo regulowa* )ycie i post+powanie swych obywateli w drodze „nadregu-
lacji” prawnych. Praktyki takie, niestety zauwa)alne w naszym pa,stwie,
(cho* nie tylko), nale)y uzna* równie) za szkodliwe. Przyk adem takich
absurdalnych regulacji mo)e by* chocia)by wydany przez burmistrza
Le Lavandou na Lazurowym Wybrze)u (Francja) zakaz umierania w tym
mie)cie obowi/zuj/cy te osoby, które nie maj/ wykupionego miejsca na
miejscowym cmentarzu, a mimo to chcia yby by* w tej miejscowo&ci po-
chowane.
Prawo powinno wi+c zapewnia* bezpiecze stwo wszystkim, którzy po-
st+puj/ zgodnie z jego normami, zapewnia* im respektowanie ich praw bez
konieczno&ci odwo ywania si+ do „samopomocy”, co nale)y rozumie* jako
konieczno&* wymuszania si / respektowania w asnych praw, a co w kon-
sekwencji prowadzi oby do samos/dów, „wendetty”, a tym samym do total-
nej anarchii w której bezwzgl+dn/ racj+ mia yby zawsze jednostki silniej-
sze. Tak zanarchizowane i zatomizowane spo ecze,stwo nie mog oby zbyt
d ugo przetrwa*. Tym, którzy maj/ jakie& w/tpliwo&ci, co do s uszno&ci tej
tezy, proponuj+ si+gn/* do historii I Rzeczpospolitej zako,czonej, jak pa-
mi+tamy, rozbiorami i zag ad/ pa,stwa. Zadecydowa a wówczas o tym
g ównie s abo)( pa stwa (wyra"aj ca si% s abo)ci w adzy wykonaw-
czej), niedorozwój administracji i s abo)( prawa, którego prawd+ mó-
wi/c nie mia kto stanowi* gdy ka)dy sejm móg by* zerwany przez liberum
veto.
12. Wybrane zagadnienia z prawoznawstwa 15
Prawo jest obecne w naszym )yciu, dos ownie i bez przesady, nieustan-
nie i wci/), od chwili naszego urodzenia – a nawet wcze&niej, ju) od chwili
pocz+cia dziecka – gdy) to prawo (na równi z normami moralnymi) chroni
p ód ludzki przed przerwaniem jego rozwoju (zakaz aborcji) i przyznaje mu
szereg praw, jak na przyk ad prawo do spadku (gdy) dziecko pocz+te mo)e
sta* si+ spadkobierc/) – a) do &mierci. Towarzyszy nam zarówno w spra-
wach wa)nych, o znaczeniu kluczowym, jak i drobnych, wr+cz niezauwa-
)alnych (kupuj/c np. pras+ codzienn/, bu ki, chleb, itp. zawieramy przecie)
umow+ kupna–sprzeda)y regulowan/ przez prawo cywilne z wszelkimi
konsekwencjami tej regulacji i dlatego sprzedawca nie mo)e bezkarnie za-
oferowa* nam towaru nie&wie)ego, niezdatnego do u)ytku, krótko mówi/c
– niezgodnego z umow/).
Ta wszechobecno&* prawa w naszym )yciu i w funkcjonowaniu pa,stwa
powoduje, )e istotna staje si+ nie tylko strona formalna tworzenia prawa
ale równie), a mo)e nawet przede wszystkim, jego tre)(. Prawo stanowio-
ne przez organa pa,stwa mo)e by* bowiem s uszne i sprawiedliwe (s yn-
ny filozof staro)ytno&ci Cyceron napisa ongi, )e: „[...] pocz/tek prawa sta-
nowionego wywodzi* nale)y z prawa przyrodzonego; ono bowiem jest
istot/ natury, a zarazem my&l/ i rozumem m+drca, tudzie) miernikiem
sprawiedliwo&ci i niesprawiedliwo&ci”.) a mo)e by* te) z e, niesprawiedli-
we, niegodziwe, a nawet wr%cz zbrodnicze (dobry przyk ad stanowi
w tym wzgl+dzie ustawodawstwo III Rzeszy Niemieckiej zak adaj/ce eks-
terminacj+ z powodów rasowych ca ych narodów, dopuszczaj/ce stosowanie
tortur, wykonywanie wyroków &mierci bez s/du, masowe egzekucje, itp.).
W jednym i drugim przypadku normy prawne b+d/ stosowane i wykony-
wane gdy) stoi za nimi autorytet i si a pa,stwa, jednak)e w tym drugim
przypadku na pewno nie b+d/ one spe nia* tych zada, spo ecznych, o któ-
rych wspominali&my. Podobnie zreszt/ jak nie b+dzie spe nia* wymogów
sprawiedliwo&ci norma prawna nakazuj/ca p acenie, np. 92% podatku do-
chodowego. B+dzie ona oczywi&cie legalna je&li b+dzie ustanowiona przez
upowa)niony do tego organ ale nie b+dzie legitymowalna gdy) b+dzie
sta a w ra)/cej sprzeczno&ci z naszym poj+ciem sprawiedliwo&ci.
Tak oto doszli&my do nast+pnego, bardzo wa)nego tematu naszych
rozwa)a, a mianowicie do zwi zków prawa z moralno)ci .
13. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym e-booksweb.pl - Audiobooki, ksiązki audio,
e-booki .