Natuursteenverhardingen, de belangrijkste lessen uit de praktijk | Infra Relatiedagen Gorinchem
•
0 likes•642 views
Natuursteenverhardingen vormen een prachtig alternatief in het brede assortiment van elementverhardingen. Er wordt sterk gehecht aan de meerwaarde voor de kwaliteit van de openbare ruimte op specifieke locaties en historische kernen. Helaas realiseert men zich vaak niet dat de toepassing van een natuursteenverharding iets anders is dan "het vervangen van de elementenverhardingen door een andere steen". Er kan van alles mis gaan zowel in het ontwerp, de materiaalkeuze en het contract als de uitvoering en het beheer. In deze presentatie wordt een overzicht gegeven van zaken die mis kunnen gaan. U heeft de kans om te leren van fouten van anderen. Na afloop weet u welke onderwerpen uzelf kunt oppakken en voor welke u misschien een deskundige moet inschakelen.
Recommended
Recommended
More Related Content
More from CROW
More from CROW (20)
Natuursteenverhardingen, de belangrijkste lessen uit de praktijk | Infra Relatiedagen Gorinchem
- 1. Natuursteenbestrating de belangrijkste lessen uit de praktijk
- 2. Lessen ui t de pr akt i j k Even voor af 1. Ont wer p 2. Cont r act 3. Aanl eg 4. Beheer en onder houd Br onnen Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 2
- 3. Br onnen • CROW Publ i cat i e 231 Handboek nat uur st eenbest r at i ng • RAW 31. 5 Nat uur st eenbest r at i ng • CROW I nf obl ad 968 St r oef hei d voor voet ganger s • Vr agen Hel pdesk CROW • Ei gen kenni s en er var i ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 3
- 4. Nat uur l i j k nat uur st een! Zo oud al s de weg naar Rome Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 4
- 5. Nat uur st eensoor t en • St ol l i ngsgest eent en • Sedi ment gest eent en • ( Met amor f e gest eent en) aardkorst steengroeve Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 5
- 6. Gr ani et ( st ol l i ngsgest eent e) Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 6
- 7. Basal t kei en ( st ol l i ngsgest eent e) Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 7
- 8. Por f i er ( st ol l i ngsgest eent e) Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 8
- 9. Bel gi sch har dst een ( sedi ment gest eent e) Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 9
- 10. Azi at i sch har dst een ( sedi ment gest eent e) Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 10
- 11. Bewer ki ngst echni eken Gefrijnd Gebouchardeerd Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 11
- 12. Bewer ki ngst echni eken Gezaagd Gezoet Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 12
- 13. Aandeel el ement enver har di ngen Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 13
- 14. Gewel di g el ement enpal et voor ont wer per s! • Funct i oneel • Techni sch • Est het i sch Door keuzemogel i j kheden i n • Mat er i aal • Vor m • For maat • Kl eur • Text uur • Ver band Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 14
- 15. 1. Ont wer p I s meer dan het ver vangen van de l aag el ement en van j e st andaar dconst r uct i e door nat uur st een! •onder bouw ( onder gr ond / f under i ng) •nat uur st eensoor t en f or maat , af hankel i j k bel ast i ng, gebr ui k en beheer ( mat er i eel ) •st r oef hei d •bewer ki ngsvor m •mechani sche ver wer ki ng? •st r aat ver band •st r aat l aagmat er i aal •voegbr eedt e •Voegvul mat er i aal •ongebonden / gebonden •det ai l l er i ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 15
- 16. Rest r i ct i es aan l engt e van t egel Ri cht l i j n: •Maxi maal 1, 5x br eedt e •Maxi maal 4x di kt e B L D Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 16
- 17. Ont wer p: voeg en f under i ng • Fl exi bel e voeg op f l exi bel e f under i ng • St ar r e voeg op st ar r e f under i ng • Voeg af hankel i j k bel ast i ng en veegr egi em • Di l at at i evoegen bi j gebonden const r uct i es Ri cht l i j n: Bi j t oepassi ng van een gebonden ( st ar r e) voeg een gebonden f under i ng! Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 17
- 18. Voegbr eedt e bi j ongebonden voegmat er i aal Di kt e nat uur s t eenkei Maxi mal e voegbr eedt e < 60 mm 6 mm 60 – 120 mm 10 mm > 120 mm 15 mm Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 18
- 19. Voegbr eedt e bi j gi et - en mor t el voegen en gebonden voegmat er i aal Toepas s i ng Voegbr eedt e Gez aagd mat er i aal 8 – 10 mm Gekl i ef d ni euw gel ever d mat er i aal 10 – 12 mm Gekl i ef d gebr ui kt mat er i aal 15 – 20 mm Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 19
- 20. 2. Cont r act • Jui st e ver wer ki ng ont wer p i n cont r act • Eur opese nor men! : meet met hoden voor st r oef hei d en sl i j t vast hei d zi j n ver mel d, maar ni et de ei sen: j e moe( s) t nog wel ei sen st el l en al s ont wer per / best ekschr i j ver ! • Consequent i es voor best ek bi j mechani sche ver wer ki ng • Nat uur st eenbest r at i ng i s vaak speci al i st i sch wer k RAW H31. 5 Nat uur st eenbest r at i ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 20
- 21. Eur opese nor men • Af met i ngen en vl akhei d • Vor st / dooi best endi ghei d • St er kt e • Sl i j t vast hei d ( ni et voor banden) • St r oef hei d ( ni et voor banden) • Ui t er l i j k • Wat er opname • Pet r ogr af i sche beschr i j vi ng • Opper vl akbehandel i ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 21
- 22. 3. Aanl eg • Onvol doende aandacht voor ver di cht i ng • Ook l okaal ! : bedr i j f sl euven, r ondom kol ken et c. • St r aat l aag ( t e gr ot e var i at i e i n di kt e en ver di cht i ng) • Voegbr eedt e! • af hankel i j k t egel s, kei en en voegvul mat er i aal • Det ai l l er i ng! • i npassi ng al l er l ei st r aat meubi l ai r, put t en et c. • Voor komen van ( cement ) sl ui er Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 22
- 23. 4. Beheer en onder houd Twee bel angr i j kst e bedr ei gi ngen voor nat uur st eenbest r at i ng: 1. Rei ni gi ng ( vegen en zui gen) 2. Kl ei nschal i ge wer kzaamheden Over i g: sneeuwr ui men, st r ooi en, onkr ui dbest r i j di ng, Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 23
- 24. Sl i nger pr oef Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 24
- 25. Fl oor Sl i de Cont r ol Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 25
- 26. Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 26
- 27. Pr aça do Commer ci o - Li ssabon Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 27
- 28. Par l ement Eur opese Uni e - Br ussel Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 28
- 29. Spui pl ei n – Den Haag Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 29
- 30. Si er best r at i ng met band Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 30
- 31. Font ei n op mar kt pl ei n Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 31
- 32. Br euk bi j t e gr ot e f or mat en Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 32
- 33. Spoor vor mi ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 33
- 34. Schade ui t st r aat l aag Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 34
- 35. Schade cement voegen Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 35
- 36. Onj ui st e di l at at i evoeg Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 36
- 37. Det ai l l er i ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 37
- 38. Onj ui st e di kt e t egel s Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 38
- 39. Hor i zont al e ver vor mi ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 39
- 40. Br euk bi j kei en Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 40
- 41. Leeuwar den Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 41
- 42. Rot t er dam Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 42
- 43. Br onnen • CROW Publ i cat i e 231 Handboek nat uur st eenbest r at i ng • RAW 31. 5 Nat uur st eenbest r at i ng • CROW I nf obl ad 968 St r oef hei d voor voet ganger s • Vr agen Hel pdesk CROW • Ei gen kenni s en er var i ng Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 43
- 44. Nat uur st een i s mooi t och? Bedankt voor uw aandacht Nat uur s t eenbes t r at i ng - I nf r aRel at i edagen 2014 44
Editor's Notes
- Nuancering SoW tov thema Communicatie geluidkaarten, actieplannen Toelichting bij titel geven
- RIVM-site “ Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, die uitnodigt tot gezond gedrag, en waar de druk op de gezondheid zo laag mogelijk is.” rapport DGMR Invloed van wegverkeerslawaai op een gezonde leefomgeving Alvorens in te gaan op de invloed van wegverkeerslawaai op een gezonde leefomgeving wordt kort stilgestaan bij het begrip leefomgeving en het begrip de fysieke leefomgeving. Uit literatuuronderzoek blijkt, dat het begrip leefomgeving verschillend geïnterpreteerd wordt. De interpretatie is mede afhankelijk vanuit welke discipline het onderwerp wordt bestudeerd. Een socioloog zal vaak de sociale relaties centraal stellen, terwijl een milieukundige denkt aan bijvoorbeeld emissies. Wat wel duidelijk is, is dat het begrip gaat over het samenspel tussen de mens en zijn omgeving. Dit samenspel kan bepaald worden door objectieve maar ook subjectieve indicatoren [26]. Het onderzoeksinstituut TNO heeft het begrip leefomgeving wat nader gedefinieerd en heeft hiertoe een leefomgevingsmodel ontwikkeld [55]. Dit model geeft een overzicht van de verschillende aspecten die van belang zijn voor de leefomgeving. Alle factoren die in het model zijn opgenomen, werken in op het individu. Dit resulteert in een persoonlijk gevoel van veiligheid, de ervaren gezondheid en de tevredenheid over de woonsituatie. Vervolgens komt het tot uiting in het gedrag van het desbetreffende individu. Het TNO-model onderscheidt vijf hoofdfactoren: sociale omgeving; fysieke kenmerken van de woonomgeving; voorzieningen in de woonomgeving; woning; persoons-/leefstijlfactoren. Hoewel er (nog) geen eenduidige definitie is voor het begrip leefomgevingskwaliteit, is het wel al hanteerbaar gemaakt. Er is echter nog geen algemeen geaccepteerd begrippenkader. De algemene opvatting is, dat het begrip leefomgevingkwaliteit samenhangt met de gebruiksfunctie van het gebied. En, dat het een samenstelling is van verschillende factoren waaraan afhankelijk van de gebruiksfunctie verschillende wegingsfactoren kunnen worden toegekend. Het begrip ‘biodiversiteit’ zal in een gebied met de functie ‘natuur’ zwaarder wegen dan in een gebied met de functie ‘industrie’. Ook voor het begrip een gezonde leefomgeving bestaat geen duidelijke definitie. Het ministerie van VROM hanteerde de volgende definitie [31]: Een gezonde wijk is een wijk waar mensen gemakkelijk lopend en fietsend naar hun werk, school, winkels en sport kunnen. Een gezonde wijk is ook een wijk met een kindvriendelijke leefomgeving waar kinderen gezond kunnen opgroeien (goede woningen en scholen met een gezond binnenmilieu) en gemakkelijk buiten kunnen spelen (veilige wandel- en fietspaden, een schone en veilige buitenruimte). Een gezonde wijk heeft een ruim aanbod aan sport, cultuur en groen, dat voor iedereen goed te bereiken is. Bewoners van een wijk, inclusief de jongeren, kunnen meepraten over hun eigen woon- en leefomgeving. Voor de kwaliteit van de leefomgeving in relatie tot wegverkeerslawaai zal het vooral gaan om de fysieke kenmerken van de leefomgeving. Overigens moet men zich wel bewust blijven van het belang van de factoren, die te maken hebben met de sociale omgeving en de individuele persoons‑ of leefstijlfactoren. TNO beschrijft de definitie een gezonde fysieke leefomgeving als volgt [31]: verbeteractiviteiten in de fysieke omgeving/openbare ruimte m.b.t. mobiliteit, geluid, veiligheid, (binnen)milieu, visuele aantrekkelijkheid (t.b.v. beweegvriendelijkheid) met als doel het terugdringen van gezondheidsachterstanden Het programma Stiller op Weg heeft tot doel het stimuleren van bronmaatregelen voor wegverkeerslawaai in het stedelijk gebied. Als we deze doelstellingen beschouwen in relatie tot de hiervoor genoemde definitie voor een gezonde fysieke leefomgeving, dan zien we hier overeenkomsten, namelijk verbetermaatregelen voor het terugdringen van gezondheidsachterstanden.
- Uitvloeiingsgesteente
- Ganggesteente
- De geweldige mogelijkheden voor ontwerpers van de OR Om de verschillende functies in de OR te versterken……… door Strong potency for designers to strengthen the different functions in public space by Materials Shapes Textures Colours Sizes Strong competitiveness opposite monolith asphalt or concrete
- Afstemming straatmeubilair op straatwerk en straatverband!! Zowel qua materiaal, vorm als plaats in de OR
- Tabel T 31.5.4 Eisen voegbreedte bij giet- en mortelvoegen en gebonden voegmateriaal Toepassing Voegbreedte Gezaagd materiaal 8 – 10 mm Gekliefd nieuw geleverd materiaal 10 – 12 mm Gekliefd gebruikt materiaal 15 – 20 mm
- Soms wel klassen, maar niet voorgeschreven welke klasse Soms alleen test beschreven
- Passtenen Mogelijkheden rechthoekig (poten) straatmeubilair / boomkransen / afstemming straatwerk en verband op straatmeubilair
- Overig: sneeuwruimen, strooien, onkruidbestrijding, Denk ook aan markten en kramen met bakinstallaties
- Zolen: rubber, leer, kunststof Meetconditie: droog / nat
- RIVM-site “ Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt ervaren, die uitnodigt tot gezond gedrag, en waar de druk op de gezondheid zo laag mogelijk is.” rapport DGMR Invloed van wegverkeerslawaai op een gezonde leefomgeving Alvorens in te gaan op de invloed van wegverkeerslawaai op een gezonde leefomgeving wordt kort stilgestaan bij het begrip leefomgeving en het begrip de fysieke leefomgeving. Uit literatuuronderzoek blijkt, dat het begrip leefomgeving verschillend geïnterpreteerd wordt. De interpretatie is mede afhankelijk vanuit welke discipline het onderwerp wordt bestudeerd. Een socioloog zal vaak de sociale relaties centraal stellen, terwijl een milieukundige denkt aan bijvoorbeeld emissies. Wat wel duidelijk is, is dat het begrip gaat over het samenspel tussen de mens en zijn omgeving. Dit samenspel kan bepaald worden door objectieve maar ook subjectieve indicatoren [26]. Het onderzoeksinstituut TNO heeft het begrip leefomgeving wat nader gedefinieerd en heeft hiertoe een leefomgevingsmodel ontwikkeld [55]. Dit model geeft een overzicht van de verschillende aspecten die van belang zijn voor de leefomgeving. Alle factoren die in het model zijn opgenomen, werken in op het individu. Dit resulteert in een persoonlijk gevoel van veiligheid, de ervaren gezondheid en de tevredenheid over de woonsituatie. Vervolgens komt het tot uiting in het gedrag van het desbetreffende individu. Het TNO-model onderscheidt vijf hoofdfactoren: sociale omgeving; fysieke kenmerken van de woonomgeving; voorzieningen in de woonomgeving; woning; persoons-/leefstijlfactoren. Hoewel er (nog) geen eenduidige definitie is voor het begrip leefomgevingskwaliteit, is het wel al hanteerbaar gemaakt. Er is echter nog geen algemeen geaccepteerd begrippenkader. De algemene opvatting is, dat het begrip leefomgevingkwaliteit samenhangt met de gebruiksfunctie van het gebied. En, dat het een samenstelling is van verschillende factoren waaraan afhankelijk van de gebruiksfunctie verschillende wegingsfactoren kunnen worden toegekend. Het begrip ‘biodiversiteit’ zal in een gebied met de functie ‘natuur’ zwaarder wegen dan in een gebied met de functie ‘industrie’. Ook voor het begrip een gezonde leefomgeving bestaat geen duidelijke definitie. Het ministerie van VROM hanteerde de volgende definitie [31]: Een gezonde wijk is een wijk waar mensen gemakkelijk lopend en fietsend naar hun werk, school, winkels en sport kunnen. Een gezonde wijk is ook een wijk met een kindvriendelijke leefomgeving waar kinderen gezond kunnen opgroeien (goede woningen en scholen met een gezond binnenmilieu) en gemakkelijk buiten kunnen spelen (veilige wandel- en fietspaden, een schone en veilige buitenruimte). Een gezonde wijk heeft een ruim aanbod aan sport, cultuur en groen, dat voor iedereen goed te bereiken is. Bewoners van een wijk, inclusief de jongeren, kunnen meepraten over hun eigen woon- en leefomgeving. Voor de kwaliteit van de leefomgeving in relatie tot wegverkeerslawaai zal het vooral gaan om de fysieke kenmerken van de leefomgeving. Overigens moet men zich wel bewust blijven van het belang van de factoren, die te maken hebben met de sociale omgeving en de individuele persoons‑ of leefstijlfactoren. TNO beschrijft de definitie een gezonde fysieke leefomgeving als volgt [31]: verbeteractiviteiten in de fysieke omgeving/openbare ruimte m.b.t. mobiliteit, geluid, veiligheid, (binnen)milieu, visuele aantrekkelijkheid (t.b.v. beweegvriendelijkheid) met als doel het terugdringen van gezondheidsachterstanden Het programma Stiller op Weg heeft tot doel het stimuleren van bronmaatregelen voor wegverkeerslawaai in het stedelijk gebied. Als we deze doelstellingen beschouwen in relatie tot de hiervoor genoemde definitie voor een gezonde fysieke leefomgeving, dan zien we hier overeenkomsten, namelijk verbetermaatregelen voor het terugdringen van gezondheidsachterstanden.