Opinie uczniów z Gminy Wadowice na temat uzależnień i używanych przez nich substancji psychoaktywnych
1. OPINIE UCZNIÓW Z GMINY WADOWICE
NA TEMAT UZALEŻNIEŃ
ORAZ UŻYWANYCH PRZEZ NICH
SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH
ESPAD WADOWICE 2007
CENTRUM PROFILAKTYKI SPOŁECZNEJ
GMNINA WADOWICE
2. Opis projektu
Europejski Program Badań Szkolnych nad Używaniem Alkoholu
i Narkotyków przez Młodzież /ESPAD/ dostarcza informacji
o rozpowszechnieniu eksperymentalnego i okazjonalnego używania
substancji psychoaktywnych wśród młodzieży i jest realizowany
w szkołach co cztery lata. W Polsce badania takie realizowane były
w 1995, 1999, 2003, 2007r., a w Województwie Małopolskim w roku
2005.
Gmina Wadowice realizowała badania po raz pierwszy.
Koncepcja współpracy w badaniach szkolnych na temat używania
substancji psychoaktywnych powstała wśród badaczy tej
problematyki skupionych wokół Rady Europy.
Powstały wystandaryzowane metodologicznie warunki do
prowadzenia badań w różnych krajach, co wzbogaca perspektywę
badawczą umożliwiając porównywanie wyników nie tylko w
czasie, ale również w przestrzeni.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 2
3. Cele badawcze
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji
psychoaktywnych
Wzory używania narkotyków i innych środków
psychoaktywnych
Ocena dostępności substancji legalnych i nielegalnych
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej
i nikotynowej
Rozpowszechnienie zachować związanych z niewłaściwym
korzystaniem z Internetu i gier komputerowych
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 3
4. Metoda
Badanie zrealizowano na próbie losowo-celowej młodzieży III klas
gimnazjów i II klas szkół ponadgimanzjalnych
W badaniu zastosowano wystandaryzowany kwestionariusz do
samodzielnego wypełniania przez uczniów
Kwestionariusz liczył 66 pytań, a jego realizacja zajmowała od 20
do 35 minut
W badaniu zadbano o zapewnienie anonimowości zarówno na
poziomie pojedynczych uczniów, jak i całych szkół
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 4
5. Próba badawcza
Losowo-celowa próba klas III-cich gimnazjalnych oraz II-gich
ponadgimnazjalnych
Spośród wszystkich szkół wylosowano 7 klas gimnazjalnych
i 10 ponadgimnazjalnych
Badanie przeprowadzone zostało w tych szkołach w których
dyrekcja wyraziła na to zgodę. W przypadku jednej szkoły
spotkaliśmy się z odmową przeprowadzenia badania bez podania
rzeczowej argumentacji.
Każdorazowo przed rozdaniem kwestionariusza ankieter
odczytywał informację odnośnie do badania i sposobu
wypełniania ankiety. Podawał również informację, że te
osoby, które nie chcą brać udziału w badaniu mogą zrezygnować.
Nikt nie zrezygnował. Dwie ankiety zostały odrzucone ze względu
na zaobserwowaną postawę w trakcie badania, która nie
wskazywała na zaangażowanie i szczerość.
Badanie realizowano w dniach 23 kwiecień - 12 czerwiec
2007roku.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 5
6. Wyjaśnienia terminologiczne
Pojęcia takie jak; „narkotyk” „substancje psychoaktywne” traktowane są zamiennie
lub uzupełniająco zarówno w ankiecie, jak i w opracowaniu danych. Panuje pewnie
nieporządek terminologiczny wynikający z potrzeby łączenia nazewnictwa
potocznego i popularnego w środowisku z terminologią naukową.
W zakresie profilaktyki związanej z problemami narkomanii używa się obecnie
terminologii prawnej, gdzie funkcjonują takie terminy jak: środki odurzające, substancje
psychotropowe i prekursory, a w terminologii zalecanej przez WHO używa się pojęcia
substancje psychoaktywne.
narkotyk – termin potoczny – brak precyzji – najczęściej pod tym pojęciem rozumie
się środki psychoaktywne z wyłączeniem nikotyny, alkoholu i leków
substancje psychotropowe - to leki używane niewłaściwie bez wskazań lekarskich
i w celach nie medycznych – w wykazie UPN
środki odurzające - to pozostałe substancje psychoaktywne z wyłączeniem tytoniu
i alkoholu- w wykazie UPN
substancje psychoaktywne – termin ten uwzględnia zróżnicowane oddziaływanie na
psychikę. Termin obejmuje również wytwarzane i dystrybuowane legalnie:
alkohol, tytoń, leki i substancje produkowane w celach technicznych. Termin
zalecany przez WHO
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 6
7. Wyjaśnienia terminologiczne
Substancje psychoaktywne to zbiór substancji:
o zróżnicowanej budowie chemicznej,
otrzymywanych ze źródeł naturalnych np. roślin (opiaty z maku,
substancje halucynogenne z grzybów, marihuana z konopii
indyjskich),
modyfikowanych chemicznie (heroina)
wytwarzanych syntetycznie (amfetamina, LSD, rozpuszczalnik),
przyjmowanych różną drogą (doustnie, dożylnie, przez śluzówkę
nosa, wdychane),
o zróżnicowanym potencjale uzależniającym,
o zróżnicowanych mechanizmach farmakologicznych i efektach
klinicznych
w kontekście prawnym są legalne i nielegalne
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 7
8. Wyjaśnienia terminologiczne
DSM IV
(Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)
jest to system diagnozy nozologicznej Amerykańskiego Towarzystwa
Psychiatrycznego. Stanowi narzędzie dla lekarzy rodzinnych,
psychiatrów, psychologów i psychoterapeutów.
ALKOHOL
AMFETAMINY
KOFEINA
KANABIS
KOKAINA
HALUCYNOGENY
INHALANTY
NIKOTYNA
OPIOIDY
FENICYKLIDYNA
SUBSTANCJE
USPOKAJAJĄCE, NASENNE, ANKSJOLITYKI
INNE /STERYDY/,
UŻYWANIE WIELU
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 8
9. Płeć i miejsca zamieszkania
TEREN ZAMIESZKANIA
gim nazjum średnie ogółem
80 76,8
70 64
60 PŁEĆ
50
50
gimnazjum średnie ogółem
40 37,2
28,6 51,5 51,3 51,3
30
22,2 51
20
50,5
10 50 50
50
0 49,5
m iasto w ieś
49 48,7 48,7
48,5
48
47,5
47
kobieta mężczyzna
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 9
10. Osiągnięcia w nauce
ŚREDNIA OCEN W OSTATNIM PÓŁROCZU
gim nazjum średnie ogółem
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
1 do 2 2 do 3 3 do 4 4 do 5 5 do 6
ŚREDNIA OCEN NA KONIEC OSTATNIEGO ROKU
SZKOLNEGO
gim nazjum średnia ogółem
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
1 do 2 2 do 3 3 do 4 4 do 5 5 do 6
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 10
11. Sytuacja społeczno - zawodowa rodziców
%
SYTUACJA MATERIALNA RODZINY
Powodzi nam się bardzo dobrze 13,6
Powodzi nam się raczej dobrze 60,7
Powodzi nam się znośnie, średnio 23,4
Powodzi nam się raczej źle 1,9
Powodzi nam się bardzo źle, jesteśmy w trudnej sytuacji materialnej 0,0
Powodzi nam się bardzo dobrze 15,8
Powodzi nam się raczej dobrze 61,8
GIMNAZJUM Powodzi nam się znośnie, średnio 19,1
Powodzi nam się raczej źle 3,3
Powodzi nam się bardzo źle 0,0
Powodzi nam się bardzo dobrze 11,5
Powodzi nam się raczej dobrze 59,6
SZKOŁY
Powodzi nam się znośnie, średnio 27,6
PONADGIMNAZJALNE
Powodzi nam się raczej źle 0,6
Powodzi nam się bardzo źle 0,0
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 11
12. Określenie kontekstu związanego z wiarą i praktykami religijnymi
GIMNAZJUM ŚREDNIE OGÓŁEM
JESTEM OSOBĄ WIERZĄCĄ 98,0 96,8 97,4
JESTEM OSOBĄ NIEWIERZĄCĄ 0,7 3,2 1,9
CZĘSTOTLIWOŚĆ PRAKTYK RELIGIJNYCH
gim nazjum średnie ogółem
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
codziennie raz na tydzień raz/dw a razy w żadziej niż raz w nie praktykuje
m iesiącu m iesiącu
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 12
13. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
Spośród badanych uczniów ponad jedna piąta (22%) przyznaje, że
próbowała narkotyków.
W odpowiedzi na pytanie, skąd zdobyli pierwszy narkotyk, ankietowani
najczęściej wybierali następujące odpowiedzi:
1. nieokreślone źródło - 9,1%
2. od jednego z rodziców - 8,8%
3. od koleżanki lub kolegi - 2,9%
4. od starszego rodzeństwa - 2,6%
Wśród narkotyków i innych substancji psychoaktywnych, których próbowali
badani uczniowie najbardziej popularne są:
środki przeciwbólowe – 25,3%
haszysz, marihuana – 5,5%
środki uspokajające, nasenne – 3,2%
środki anaboliczne, sterydy – 1,9%
Również te same substancje były przyjmowane najczęściej przez badanych
uczniów z Małopolski.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 13
14. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
CZY PRÓBOWAŁEŚ KTÓREGOŚ Z WYMIENIONYCH NARKOTYKÓW?
gimnazjum średnia ogółem 75 76,9 76
80
70
60
50
40
30 21 21,8 22,1
20
10
0
tak nie
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 14
15. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
Porównując wypowiedzi uczniów gimnazjum i szkół średnich,
pierwszymi środkami po jaki najczęściej sięgali w swoim życiu były:
Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych:
środki przeciwbólowe – 30,3%
środki anaboliczne, sterydy – 3,9 %
środki uspokajające i nasenne – 3,3 %
Uczniowie szkół gimnazjalnych:
środki przeciwbólowe – 20,5%
marihuana, haszysz – 9,0 %
środki uspokajające i nasenne 3,2 %
Najliczniejsza grupa wśród badanych, około 20% nie podała powodu
sięgnięcia po narkotyk, zaś prawie 6% wskazało, że powodem była
ciekawość.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 15
16. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
Analizując dane ankietowe i przyglądając się temu, jakie narkotyki są
najbardziej popularne wśród uczniów eksperymentujących, czyli tych, który
zażyli narkotyku 1-2 razy w życiu można określić, że w gminie Wadowice dane
te rozkładają się następująco:
1. LSD – 8,1 %
2. Marihuana, haszysz – 3,9 %
3. Środki wziewne – 3,9 %
4. Alkohol z tabletkami – 1,9 %
5. Amfetamina – 1,6 %
Wiedza o narkotykach wśród badanej młodzieży jest w większości
powszechna, nie ma istotnych różnic miedzy uczniami gimnazjum i szkoły
ponadgimnazjalnej.
O najpopularniejszych narkotykach słyszało średnio ¾ ankietowanych.
Jednak ich wiedza w porównaniu do wiedzy badanych w 2005r. uczniów
z Małopolski jest nieco mniejsza
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 16
17. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
Średnio 95% ankietowanych uczniów ma za sobą inicjację alkoholową: 92,8%
uczniów III klas gimnazjum, 96,8 % uczniów II klas szkół średnich. Co trzeci uczeń
II klasy szkoły średniej przechodził inicjację alkoholową w wieku 16 lat. Co czwarty
uczeń III klasy gimnazjum już w wieku 15 lat.
10% badanych gimnazjalistów podało 12 rok życia, jako wiek pierwszego
sięgnięcia po alkohol.
Wyniki badań wskazują, że młodsi uczniowie częściej niż ich starsi koledzy
Próbowali alkoholu w młodszym wieku a to świadczy wyraźnie o obniżaniu się
wieku inicjacji alkoholowej wśród dzieci i młodzieży.
Jako miejsce inicjacji alkoholowej badani podają:
uroczystość rodzinną 26 %
wesele, dyskotekę lub koncert 25 %
pub, bar, kawiarnię 7,8 %
park, ulicę ławkę 6,5 %
szkoła, wyjazd szkolny lub obóz wakacyjny 3,2 %
prawie 30% ankietowanych odpowiada, że w innym miejscu.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 17
18. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
WIEK INICJACJI ALKOHOLOWEJ
gim nazjum średnie ogółem
35 33,3
30
25
25
20,8
20 17,9 18,4
16,7 15,8
14,6
15 12,8
10,9 10,7 9,9
10 7,2 6,5
5,2 5,8 5,5 5,9 4,9
3,8 4,6
5 3,2 2,9
2 1,3 1,3 1 1,3 1,3
0 0,6 0,7 1
0
nigdy nie 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8
paliłem/am
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 18
19. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
MIEJSCE INICJACJI ALKOHOLOWEJ
na uroczystości rodzinnej
na w eselu, dyskotece, koncercie
w pubie, barze, kaw iarni
w parku, na ulicy, na ław ce
w szkole, na w yjeździe szkolnym , obozie w akacyjnym
inne
28,2 26,3
3,2
6,5
7,8 25
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 19
20. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
Prawie 20% gimnazjalistów twierdzi, że piło alkohol 40 i więcej
razy w swoim życiu, do równie częstego picia przyznało się
prawie 36% uczniów szkół średnich.
W ciągu ostatniego roku średnio jedna czwarta ankietowanych
przyznaje, że piła alkohol 3-5 razy, natomiast w ciągu ostatnich
30 dni przed badaniem ponad 26% używało alkoholu 1-2 razy.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 20
21. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
ILE RAZY PILI ALKOHOL W CIĄGU CAŁEGO ŻYCIA
19,1
35,9
27,6
40 i w ięcej
11,5
7,2
9,4 20,5
20-39 razy
13,8
17,2
10-19 razy
10,5
12,2
11,4 10,9
6-9 razy
23,7
17,2
3-5 razy
16,4 3,8
10,1
3,8
1-2 razy
7,2
5,5
ani razu
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
gimnazjum średnie ogółem
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 21
22. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
ILE RAZY PILI ALKOHOL W CIĄGU OSTATNICH 12 M-CY
21,2
14,6
7,9
40 i więcej
3,9
9,6
6,8
10,5 8,6
13,3
16
10-19 razy
14,7
11,7
18,4
14,1
16,217,9
3-5 razy
32,2
25
17,8
6,4
12
ani razu
0 10 20 30 40 50 60 70 80
gimnazjum średnie ogółem
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 22
23. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie używania narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
ILE RAZY PILI ALKOHOL W CIĄGU OSTATNICH 30 DNI
1,3 1,9
0,6 1 3,9 4,6
40 i w ięcej
0 0
20-39 razy
10,3
7,1
10-19 razy
21,2
13
6-9 razy
11,8
19,9
15,9 26,3
3-5 razy
26,3
26,3
1-2 razy
52,6
19,2
35,7
ani razu
0 20 40 60 80 100 120
gimnazjum średnie ogółem
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 23
24. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
Najpopularniejsze w środowisku w ocenie badanych narkotyki to:
haszysz i marihuana - 33,8%
środki przeciwbólowe - 17,2 %
amfetamina - 14,6%
Wśród gimnazjalistów popularne są także extazy, kokaina i heroina, wśród
uczniów szkół ponadgimnazjalnych - środki uspokajające i nasenne, środki
anaboliczne i sterydy, kokaina.
Najczęściej używane przez ankietowaną młodzież substancje, czyli te po
które sięgnęli 1-2 razy w ciągu 30 dni przed badaniem to:
1. środki przeciwbólowe – 17,9 %
2. środki uspokajające i nasenne – 4,2 %
3. substancje wziewne – 1,9 %
4. środki anaboliczne, sterydy – 1,3
5. ekstazy – 1 %
6. marihuana lub haszysz – 0,6%
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 24
25. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
OCENA POPULARNOŚCI ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH
6,2
substancje wziewne
7,8
środki anaboliczne
10,1
heroina
10,1
środki uspokające
ekstazy 10,1
10,7
kokaina
14,6
amfetamina
17,2
środki przeciwbólowe
33,8
marihuana
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 25
26. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
UŻYWANIE ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH W ŚRODOWISKU BADANYCH
1,6
bierze amfetaminę
1,6 1,9
bierze leki uspokajające bez wskazań lekarza
bierze alkohol z marihuaną
2,3
bierze LSD
4,9
pali marihuanę
11
upija się co najmniej raz w tygodniu
34,4
pali papierosy
36,4
pije napoje alkoholowe
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 26
27. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
W ciągu ostatniego roku średnio jedna czwarta ankietowanych twierdzi, że
piła alkohol 3-5 razy, natomiast w ciągu ostatnich 30 dni przed badaniem
ponad 26% twierdzi, że używało alkoholu 1-2 razy.
Analizując wzory spożywania alkoholu widać, że w okresie 30 dni
poprzedzających badanie młodzież najczęściej piła:
piwo – 61 %
alkohole wysokoprocentowe – 44,7 %
wino – 24,2 %
drinki – 22,7 %
napoje winopodobne – 11,7%
Porównując spożycie uczniów szkół gimnazjalnych i średnich: więcej piją
uczniowie starsi : w ciągu ostatniego miesiąca 5 i więcej półlitrowych piw
wypiło 21,2% uczniów szkół średnich i 3,9% gimnazjalistów, natomiast
piwo w ilości 3-4 półlitrowe butelki spożywało prawie taka sama liczba
uczniów gimnazjum i szkoły średniej.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 27
28. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
Wyniki spożycia alkoholu wysokoprocentowego są mocno
niepokojące: niespełna połowa badanych piła alkohol
wysokoprocentowy w ciągu ostatnich 30 dni przed badaniem.
Najczęściej jednak wypijaną ilością tego rodzaju alkoholu jest więcej
niż 5 kieliszków.
W takiej ilości w ciągu ostatnich 30 dni alkohol piło 23,7% uczniów
szkół średnich i 8,6% uczniów gimnazjum.
Młodsi uczniowie mają przewagę w piciu drinków w ilości od 0,5 do 1
litra – dwukrotnie częściej pili ten rodzaj alkoholu w ciągu ostatnich 30
dni, dominują również w piciu napojów winopodobnych: pół butelki
wypija dwukrotnie więcej gimnazjalistów niż uczniów szkół średnich.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 28
29. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
MARIHUANA, HASZYSZ - MODEL UŻYWANIA
5
4
3
2
1
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciągu ostatnich 30 dni
AMFETAMINA - MODEL UŻYWANIA
2
1,5
1
0,5
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciagu ostatnich 30 dni
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 29
30. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
ŚRODKI USPOKAJAJĄCE - MODEL UŻYWANIA
10
8
6
4
2
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciagu ostatnich 30 dni
ŚRODKI PRZECIWBÓLOWE - MODEL UŻYWANIA
20
15
10
5
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciagu ostatnich 30 dni
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 30
31. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
EKSTAZY - MODEL UŻYWANIA
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciagu ostatnich 30 dni
ŚRODKI WZIEWNE, KLEJE, ROZPUSZCZALNIKI - MODEL UŻYWANIA
5
4
3
2
1
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciagu ostatnich 30 dni
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 31
32. Najważniejsze wnioski z badań
Wzory używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych
ALKOHOL Z MARIHUANĄ - MODEL UŻYWANIA
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
1-2 razy 3-5 razy 6-9 razy 10-19 razy 20-39 razy 40 i więcej
w ciągu życia w ciągu ostanich 12 m-cy w ciagu ostatnich 30 dni
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 32
33. Najważniejsze wnioski z badań
Ocena dostępności substancji legalnych i nielegalnych
Na pytanie, gdzie można łatwo zdobyć narkotyki prawie 40% podaje
dyskotekę, ponad 13% szkołę, ponad 10% wskazuje dom dealera,
około 43% odpowiada, że nie zna takiego miejsca.
Nie ma większych problemów z dostępem do alkoholu i jego
zakupem. Łatwiej kupić alkohol uczniom starszym: najłatwiej kupić
piwo - co druga próba była udana, następnie wódkę – co czwarta
próba zakupu zakończyła się powodzeniem, sprzedawca najczęściej
odmawiał licealistom zakupu wina w 2,6% sytuacji.
Gimnazjalistom najczęściej udawało się kupić piwo - 23,7% ,
z odmową sprzedawcy spotkało się jedynie ok. 6% uczniów,
z odmową zakupu wina czy wódki uczniowie spotykali się jeszcze
rzadziej tj. w 3,3% sytuacji.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 33
34. Najważniejsze wnioski z badań
Ocena dostępności substancji legalnych i nielegalnych
GDZIE MOŻNA ŁATWO ZDOBYĆ NARKOTYKI?
gim nazjum średnia ogółem
43,2 39,3
45,5
41,4
50 44,7
40
32,9
13,6 7,5
30 10,7
15,4
10,9 4,2
20 9,6 ogółem
11,8 10,5 3,8
10 5,3 4,6 średnia
gim nazjum
0
nie znam w szkole na ulicy w w dom u u w innym
takiego dyskotece, dealera m iejscu
m iejsca pubie, itd..
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 34
35. Najważniejsze wnioski z badań
Ocena dostępności substancji legalnych i nielegalnych
Nie Bardzo Raczej Raczej Bardzo Nie
Jak oceniasz, czy łatwo jest kupić podane substancje? możliwe trudne wiem
trudne łatwe łatwe
Papierosy 0,6 3,2 2,6 35,1 51,3 3,2
Wino 2,6 2,9 5,8 29,5 49,7 5,5
piwo 2,6 1,6 6,5 33,4 49,4 2,6
Wódka 3,9 4,2 11,0 26,9 43,5 6,2
Środki uspokajające i nasenne 5,8 2,9 9,1 17,2 34,7 25,3
Środki przeciwbólowe 4,5 1,6 3,2 18,8 51,3 14,9
Substancje wziewne, np. rozpuszczalniki i kleje 7,5 3,2 7,5 16,6 28,6 32,1
Środki anaboliczne, sterydy 10,7 7,1 12,3 15,6 8,1 40,9
Haszysz, Marihuana 14,0 11,4 14,6 10,7 6,5 38,6
LSD 15,3 13,0 14,0 5,2 2,6 45,8
Kokaina 16,2 12,0 14,0 5,2 2,3 46,1
Crack 16,6 12,7 13,3 3,9 1,9 47,4
Heroina 16,6 11,7 14,6 4,2 2,3 46,1
Amfetamina 15,9 11,4 14,6 5,8 2,9 45,1
Ekstazy 14,6 12,0 13,6 5,8 2,3 44,2
Metadon 15,3 10,7 13,3 2,3 1,9 46,4
Opium 16,2 10,1 12,3 2,6 1,9 46,4
Morfina 14,6 22,1 10,7 4,2 6,2 40,9
GHB 15,6 10,1 12,0 3,2 1,6 47,4
Relevin 16,2 10,4 11,7 2,6 1,6 46,8
Grzyby halucynogenne
Centrum Profilaktyki Społecznej13,3
14,3 9,4 4,9 2,9 44,8
Polska heroina (kompot) Wadowice 9,7
15,6 10,7 4,2 4,5 44,8 35
36. Najważniejsze wnioski z badań
Ocena dostępności substancji legalnych i nielegalnych
Próbowałem ale Próbowałem
Próby zakupu alkoholu w Nie kupowałem sprzedawca odmówił i kupiłem
poziom klasy
ciągu ostatnich 12 m-cy % % %
piwo 65,8 5,9 23,7
Trzecie klasy gimnazjum wino 88,8 3,3 5,3
wódka 84,2 3,3 11,2
piwo 42,9 1,9 55,1
Drugie klasy szkół 74,4 2,6 19,2
wino
ponadgimnazjalnych
wódka 70,5 1,9 26,5
piwo 54,2 3,9 39,6
Ogółem wino 81,5 2,9 12,3
wódka 77,3 2,6 19,2
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 36
37. Najważniejsze wnioski z badań
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej
Według badanych ich znajomi najczęściej używają alkoholu - uważa tak ponad
35%, na drugim miejscu w rankingu popularności znajduję się palenie papierosów
– ok.35%.
Ponad 45% badanych podaje, że kilka osób spośród znajomych upija się co
najmniej raz w tygodniu, 11% ankietowanych zna sporo takich osób.
W porównaniu do badań uczniów z Małopolski z 2005r wzrasta szczególnie %
uczniów używających alkoholu i upijających się.
Niecałe 65% ankietowanych podaje, że nikt z ich znajomych nie używa marihuany
lub haszyszu, podobne zdanie na temat używania innych środków ma ponad 80%
badanych.
Porównując spożycie napojów alkoholowych w latach obserwuje się wzrost
tendencji. Wyniki badań uczniów szkół wadowickich są przynajmniej kilka procent
wyższe niż ich rówieśników z Małopolski dwa lata wcześniej.
Największy wzrost spożycia obserwuje się wśród uczniów II klas szkół
ponadgimnazjalnych w okresie 30 dni przed badaniem – różnica ponad 10%.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 37
38. Najważniejsze wnioski z badań
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej
Wskaźniki przekroczenia progu nietrzeźwości badanych uczniów wadowickich
szkół co prawda nie przekraczają wyników ogólnopolskich badań z lat ubiegłych
(1999, 2003) jednak i tak są wysokie. Ponad połowa badanych gimnazjalistów upiła
się kiedykolwiek w życiu, taka sytuacja zdarzyła się także 66% uczniom klas II
szkół ponad-gimnazjalnych.
24,3% ankietowanych gimnazjalistów upiło się w okresie 30 dni przed badaniem,
w tym czasie zrobiło to także ponad 30% uczniów II klas szkół średnich.
Ponad 50% badanych zna osobę uzależnioną od alkoholu, natomiast 10% zna
osobę uzależnioną od narkotyków.
W okresie 30 dni przed badaniem ponad7% badanych uczniów szkół średnich
wypala 1-5 papierosów dziennie, 5%pali 6-10 papierosów dziennie.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 38
39. Najważniejsze wnioski z badań
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej
2007
1995 1999 2003 Wadowic
poziom klasy Czy upiłeś się …
Polska Polska Polska e
51,3
Kiedykolwiek w życiu 60,5 60,1 59,3
Trzecie klasy 46,7
W czasie 12 miesięcy przed badaniem 46,0 50,6 48,5
gimnazjum
24,3
W czasie 30 dni przed badaniem 24,1 30,5 29,2
66,0
Kiedykolwiek w życiu 73,9 76,5 77,5
Drugie klasy szkół 50,6
W czasie 12 miesięcy przed badaniem 57,8 63,5 64,0
ponadgimnazjalnych
30,1
W czasie 30 dni przed badaniem 31,0 36,3 37,2
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 39
40. Najważniejsze wnioski z badań
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej
ILE RAZY PALIŁEŚ/AŚ PAPIEROSY
19,9
7,9
14
40 i w ięcej
2,6
3,8
3,2
20-39 razy
2,6
3,2
2,9
10-19 razy
3,9
7,1
5,5
6-9 razy
8,6
3,2 22,4
5,8
3-5 razy
18,6
20,5
1-2 razy
41,7
46,8
52
ani razu
0 20 40 60 80 100 120 140 160
gimnazjum średnie ogółem
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 40
41. Najważniejsze wnioski z badań
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej
ILOŚĆ PAPIEROSÓW WYPALANYCH W CIĄGU OSTATNICH 30 DNI
gimnazjum średnie ogółem
85,5
90 79,5
80 73,7
70
60
50
40
30
20 7,2 7,7 7,5 7,1 4,2
1,3 3,2 2,3 1,3 5,1 2,9 2,6 2,6 2,6
10 0,7 0,7 0 0,3
0
nie palę mniej niż mniej niż 1 1 do 5 6 do 10 11 do 20 więcej niż
jeden papieros dziennie dziennie dziennie 20 dziennie
papieros dziennie
tygodniowo
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 41
42. Najważniejsze wnioski z badań
Rozmiar zjawiska nietrzeźwości narkotykowej, alkoholowej i nikotynowej
CZY ZNASZ OSOBĘ UZALEZNIONĄ OD ALKOHOLU?
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10 CZY ZNASZ OSOBĘ UZALEZNIONĄ OD NARKOTYKÓW?
0
tak nie nie wiem 100
90
gimnazjum średnia ogółem
80
70
60
50
40
30
20
10
0
tak nie nie wiem
gimnazjum średnia ogółem
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 42
43. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie zachowań związanych z niewłaściwym korzystaniem
z Internetu i gier komputerowych
Co czwarty badany uczeń korzysta z Internetu od 1 do 3 godzin dziennie. 15%
uczniów szkoły średniej spędza przed Internetem ponad 3 godz. dziennie, ok.
18% spędza mniej niż godzinę tygodniowo.
Ponad 60% ankietowanych korzysta z Internetu w domu, ok. 15% w szkole,
tylko 5% w kawiarence internetowej.
Młodzież korzysta z Internetu w celu zdobywania informacji ponad 30%, ok.
27% robi to dla rozrywki, ok. 17% ankietowanych używa Internetu jako
komunikatora lub pomocy do nauki
W gry komputerowe gra ok58% uczniów III klasy gimnazjum i ok.65% uczniów
szkoły średniej.
Największym powodzeniem cieszą się gry sportowe (zwłaszcza wśród
gimnazjalistów - gra w nie ok.35%), także gry logiczne, dalej zręcznościowe i
strategiczne.
Godzinę dziennie na gry przeznacza 10% badanych uczniów, w tej grupie
przeważają uczniowie gimnazjum, 2-3 godzin dziennie na gry komputerowe
poświęca ponad 5% uczniów.
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 43
44. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie zachowań związanych z niewłaściwym korzystaniem
z Internetu i gier komputerowych
CZAS KORZYSTANIA Z INTERNETU
W ogóle nie korzystam gim nazjum średnie razem
Pow yżej 3 godz. dziennie
Od 1 do 3 godz. dziennie
Od 5 do 6 godz. tygodniow o
Od 4 do 5 godz. tygodniow o
Od 2 do 3 godz. tygodniow o
1 godz. tygodniow o, lub m niej
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 44
45. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie zachowań związanych z niewłaściwym korzystaniem
z Internetu i gier komputerowych
W JAKIM CELU KORZYSTAJĄ Z INTERNETU
gim nazjum średnie razem
Do czegoś innego
Rozryw ka
Kom unikatory
Poznaw anie ludzi
Nauka
Zdobyw anie inform acji
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 45
46. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie zachowań związanych z niewłaściwym korzystaniem
z Internetu i gier komputerowych
CZY GRASZ W GRY KOMPUTEROWE ?
100
gim nazjum średnie razem
90
80
70 65,4
61,7
57,9
60
50
40 34
31,2
28,3
30
20
10
0
tak nie
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 46
47. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie zachowań związanych z niewłaściwym korzystaniem
z Internetu i gier komputerowych
CZAS POŚWIĘCANY NA GRY
25
gim nazjum średnia ogółem
20
15
10
5
0
m niej niż 1-2 godz. 3-4 godz. 5-6 godz. 1 godz. 2-3 godz. pow yżej 3
raz w tygod. tygod. tygod. dziennie dziennie godz.
tygodniu dziennie
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 47
48. Najważniejsze wnioski z badań
Rozpowszechnienie zachowań związanych z niewłaściwym korzystaniem
z Internetu i gier komputerowych
RODZAJ GIER
inne… gim nazjum średnie razem
Sym ulatory
Strategiczne
Sportow e
RPG
Zręcznościow e
Przygodow e
Logiczne
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 48
49. DZIĘKUJEMY
ZA
WYTRWAŁOŚĆ
Centrum Profilaktyki Społecznej
Wadowice 49