Hennepin County Brookdale Regional Center - High Performance Building Case Study
solid & Liquid Waste Management
1. सांडपाणी व घनकचरासांडपाणी व घनकचरा
व्यवस्थापनव्यवस्थापन
रपाजी िकनळेकर, कमता बांधणी तज
मोबा- 9423300927
2. संकल्पना
पुर्वी स्वच्छतेची संकल्पना फक्त िनचरा टाक्या, उघडे खडडे,
चराचे संडास, बकेट, टोपलीचे संडास यांच्या माध्यमातुर्न
मानवी िवष्ठेपुर्रती मयार्यादीत होती
आज त्यात व्यापक प्रमाणात बदल करण्यात आले आहेत ज्या
मध्ये वैयिक्तक आरोग्य, पाण्याची शुर्ध्दता, घराची स्वच्छता
याबरोबर घनकचरा व्यवस्थापन, सांडपाणी व्यवस्थापन व
मानवी िवष्ठेचे सुर्योग्य व्यस्थापन याचा समावेश करण्यात
आला आहे.
3. स्वच्छतेचे सात भाग
1. मानवी िवष्ठेचे सुर्रिकत/सुर्योग्य व्यवस्थापन
2. स्वच्छ व िनधोक िपण्याचे पाणी
3. वैयिक्तक आरोग्य
4. घराची स्वच्छता व आहार स्वच्छता
5. सांडपाण्याचे सुर्रिकत व्यवस्थापन
6. घनकच-याचे सुर्रिकत व्यवस्थापन
7. सावर्याजिनक स्वच्छता
4. वेळापत्रक
टपपा कायर्यावाही िविहत कालवधी
िनयोजन टपपा
1 गामपंचायतीने अजर्या सादर
करणे
30 एिप्रल पयरत
2 गामपंचायतीची िनवड करणे 10 मे पयरत
3 तांित्रिक व प्रशािकय मान्यता
देणे
30 जुर्न पयरत
अंमलबजावणी टपपा
1 उपाययोजनांची िनिवदा
प्रिकया पुर्णर्या करणे
ऑगस्ट पयरत
2 प्रत्यक कामास सुर्रवात सपटेबर
3 काम पुर्णर्या करणे जानेवारी पयरत
बिहगमन टपपा 1 उपाययोजनांची देखभाल
दुर्रस्ती सुर्र
फे बुर्वारी
9. 4. वैयिक्तक शौचालय व्याप्ती
60-80 % = 20 गुण
80 -99 % =3080 -99 % =30 गुणगुण
100%/ िनमर्याल ग्राम
पुरस्कार प्राप्त ग्रामपंचायत = 40 गुण
एकु ण गुण= 40
10. 5. संत गाडगेबाबा ग्रामस्वच्छता अभिभियान
िवजेती ग्रामपचायत
तालुका स्तर = 6 गुण
िजल्हा स्तर /िवभाग स्तर = 8 गुण
राज्यस्तर = 10 गुण
एकु ण = 10 गुण
100100 गुण पाच घटकांकिरतागुण पाच घटकांकिरता
11. तांित्रिक व प्रशािकय मान्यता
ग्राम पंचायतीने बृहत आराखडा (मास्टर प्लॅन)तयार करणे(सावरिनक व वैयिकक
स्तरावरील उपाययोजनांच्या समावेशा सिहत)
आराखडयास ग्रामसभेची मान्यता घेणे .
अंदाज पत्रिकासह आराखडा गटिवकास अभिधकारी यांचेकडे पाठविवणे.
ग.िव.अ यांनी आराखडा उप अभिभियंता ग्रा.पा. पु यांचेकडे ताित्रिक तपासणीस पाठववतील
उप अभिभियंता ग्रा.पा.पु हे ताित्रिक मान्यतेस कायरकारी अभिभियंता ग्रा.पा.पु यांचेकडे
पाठवतील
कायर्यकारी अभिभियंता ग्रा.पा.पु हे प्रस्तावास तांत्रिीक मान्यता देउन उप मुख्य कायरकारी
अधीकारी ग्रामपंचायत यांचेकडे पाठववतील
उप मुख्य कायर्यकारी अभिधकारी ग्रामपंचायत हे मा. मुख्य कायरकारी अभिधकारी
यांचेकडुन प्रस्तावास प्रशािकय मान्यता देण्याची कायरवाही करतील.
12. सांडपाणी घनकचरा ववसथापन अभंतगर्यत बृहत आराखडा (MasterPlan) तयार
करताना
हाती घयावयाचे उपकम-
अभ.
क
घनकचरा ववसथापन
(वैयिकक सतरावर)
सांडपाणी ववसथापन घरगुती
(वैयिकक सतरावर)
अभ पाळीव पाणयांसाठी खादय,
ओला कचरा ताजा अभसलयास
खादय महणुन वापरणे
= एकुण संख्या
अभ परसबाग पाईप रट झोन गाळकुंडीसह
= एकुण संख्या
ब खतखडा घरगुती= एकुण संख्या ब परसबाग साधी गाळकुंडीसह = एकुण संख्या
क बांधीव खतखडा= एकुण संख्या घरगुती पाझरखडा = एकुण संख्या
ड नाडेप खतटाकी लहान= एकुण
संख्या
घरगुती शोषखडा = एकुण संख्या
इ गांडुळ खतटाकी लहान= एकुण
संख्या
घरगुती पाझरखडा = एकुण संख्या
13. घनकचरा ववसथापन
सावर्यजिनक सतरावर
सांडपाणी ववसथापन सावर्यजिनक सतरावर
अभ कचरा एकत्रिीकरण ववसथा दररोज
1.पतयेक घरातुन
2.दुकाने
3.कायार्यलये व संसथा
4.बाजार/माकेट
अभ अभनयत्रि सांडपाणी ववसथापन. सांडपाणी गावाबाहेर
नेउन नदी/नाले/तलाव ई सोडणयापुवी तयाचया आधी
बांध घालुन तया आधारे अभंतीम पिकया करन तयाचा
पुनवार्यपर करन सोडणे = एकुण संख्या
ब. रसते सावर्यजिनक सथळे, सावर्यजिनक
पिरसर येथील झाडलोट ववसथा
दररोज
(विरल अभ व ब साठी अभनुदान
अभनुजेय नाही)
ब जागेवर सांडपाणी ववसथापन
1.वृकारोपण = एकुण संख्या
2.सावर्यजिनक पाझरखडा = एकुण संख्या
क कचरा वाहतुक दररोज क सांडपाणी िसथरीकरण तळी (लोकसंख्यानुरप) िवकेिदत
= एकुण संख्या
ड कच-यावर अभितम पिकया ववसथा
1.िनधार्यरीत कचरा पिकया सथळ
2.खतखडा
3.बांधीव खतखडा
4.नाडेप खतटाकी (लहान)
5.नाडेप खतटाकी (मोठी)
6.गांडुळ खतटाकी मोठी चार कपपे
7.शासोक पधदतीने भिूमी भिराव
14. वाहन खरेदीच्या अिट व शती
पुवी वाहन खरेदी के लेले असल्यास अनुजेय नाही
कु टूंब संख्या 2000 च्या खाली असल्यास अभनुजेय नाही
वाहन खरेदीचा 50% खचर ग्रामपंचायतीने करावयाचा आहे.
वाहतुकीसाठवीचा खचर फक्त भांडवली खचारसाठवी आहे.
27. सांडपाणी व्यवस्थापन
मलमुत्र िमश्रीत सांडपाणी-
जया सांडपाणयात मानवी मैला मुत्राा बरोबरच इतर पकारचे सांडपाणी
िमसळलेले असते अशा पकारचया पाणयाचया अंतीम ववसथापनासाठी
वेगळया पकारची परंतु खचीक अशी यंत्रणा लागते. उदा. शहरातील
भूमीगत गटारे
मलमुत्र िवरिहत सांडपाणी-
मानवी मलमुत िमसळलेले नसलयाने त्याचया अंतीम पिकये किरता उपयोगात येणा-या
पधदती सोप्या कमी खचीक असतात