1. visit us at : parmarthsamaynews.blogspot.com
Deej. Deej.
SpÙetkesâMeveue
š^mš keâe
Jeeef<e&keâ GlmeJe
mebheVe
•ã¶ã -•ã¶ã ‡ãŠãè ‚ããÌãã•ã
SsMkeÙee& keâer keehemeer keâes
}skeâj Gvekesâ Heâwbme efÛebeflele,
Ûe}sbieer Ùee venerb!
( he=‰ 7 hej)
ÌãÓãà : 03
ÀãÓ›Èãè¾ã ãäÖâªãè Ôã½ããÞããÀ ¹ã¨ã
Ôãâ¹ã㪇ãŠ: ‡ãðŠÓ¥ã¶ããÀã¾ã¥ã ªìºãñ
cegyb eF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
‚ãâ‡ãŠ - 16
RNI NO.:MAHHIN/2011/40993
( he=‰ 8 hej)
¹ãðÓŸ - 8
½ãîʾã :2 Á¹ã¾ãñ
cegbyeF& nesiee Ûegveekeer meesMe} ceeref[Ùee keâer pebie keâe DeeKeeÌ[e
cegyeF& : Deeves kee}s Deece Ûegveeke cesb meesMe}
b
ceere[Ùee keâer Dence Yetecekeâe keâe Deboepee meYeer
f
f
hee@e}efškeâ} heeefšNÙeesb keâes nes Ûegkeâe nw~ nj heešer&
f
Ûegveekeer pebie kesâ Fme veS nefLeÙeej keâes efmeæ keâjves
cesb }ieer nw~
cegyeF& Fme pebie keâe cegKÙe DeKeeÌ[e nesiee~
b
Fmekeâer meyemes yeÌ[er kepen Ùen nw efkeâ meyemes
pÙeeoe Fbšjvesš Ùetpej cegyeF& cesb nw~
b
b
‘meesMe} ceere[Ùee keâer Depes[e mesešie Fbšjvesš
f
b fb
}eskeâmeYee Ûegveeke heÇÛeej DeefYeÙeeve meefceefle keâe
Ss[ ceesyeeF} SmeesemeSMeve Dee@Heâ Fbe[Ùee' kesâ
b
f
f
DeOÙe#e yeveves kesâ yeeo peye hen}er yeej vejsõ
b
leepee DeebkeâÌ[esb kesâ cegleeefyekeâ, Yeejle cesb Fme meceÙe
ceesoer cegyeF& hengÛes lees, Gvnesves heešer& heoeefOekeâeefjÙeesb
b
b
b
13.7 keâjes[ }esie Fbšjvesš keâe Fmlescee}
Ì
mes meeHeâ keâne efkeâ Gvnsb 48 }eKe meesMe}
keâjles nw~
b
ceere[Ùee DeeF&[er ÛeeefnS~
f
6.8 keâjes[ Heâsmeyegkeâ DekeâeGbš nwb Deewj
Ì
ceneje<š^ cesb kegâ} 48 }eskeâmeYee
Ùetpej cegyeF& cesb nw~
b
b
1.8 keâjes[ efškd ešj DeeF&[er nw~ kenerb YeejleerÙe
Ì
b
meeršbs nw~ Ùeeveer nj }eskeâmeYee meerš mes Skeâ
b
Ùener kepen Leer efkeâ ieeskee cesb yeerpesheer keâer }eKe meesMe} ceere[Ùee DeeF&[er~ Ùeeveer
Menjesb cesb meyemes DeefOekeâ 68 }eKe Fbšjvesš
f
Skeâ }eskeâmeYee cesb Skeâ }eKe }esieesb lekeâ
ceesoer Skeâ Peškesâ cesb Deheveer yeele hengÛeeves
b
keâer lejkeâerye keâe yesnlej mes yesnlej Fmlescee}
keâjvee Ûeenles nw~
b
yeerpesheer keâer menÙeesieer heešer& efMekemesvee
kesâ heeme Gmekeâer MeeKeeesb keâe vesškekeâ& lees nw
ner Fmekesâ yeekepeto heešer& meesMe} ceere[Ùee
f
keâes Fieveesj venerb keâj jner nw~
cegyeF&keâjeW ceW keäueerve-Dehe ceeMe&ue kesâ Øeefle Dee›eâesMe! veneR yeÌ{iee yesmš keâe efkeâjeÙee
b
s
mebJeeooelee
cegyeF&, jes[ hej LetkeâvesJeeueeW
b
mes ob[ Jemetuekeâj Gvekesâ efKeueeHeâ
keâej&JeeF& keâjvee keäueerve-Dehe ceeMe&ue
keâe keâece nw~ keäueerve-Dehe ceeMe&ue
Ssmee keâjves keâer yepeeÙe Deepekeâue
iegb[eieoea hej Glee¤ nesves ueies nQ~
meeblee›egâpe ceW MeewÛeeueÙe kesâ yeenj
LetkeâvesJeeues melÙeJeerj efve<eeo (26)
keâes keäueerve-Dehe ceeMe&ueeW ves pecekeâj
heerše~ efhešeF& mes efve<eeo keâer DeebKe
mes Ketve yenves ueiee~ Fme Iešvee kesâ
yeeo meeblee›egâpe (hetJe&) ceW Ùen ÛeÛee&
Deece nw efkeâ Ùes keäueerve-Dehe ceeMe&ue
nQ Ùee iegb[e ceeMe&ue? Keyej kesâ
Devegmeej melÙeJeerj efve<eeo hesMes mes
heWšj nw~ keâue oeshenj Jees meeblee›egâpe
(hetJe&) jsueJes mšsMeve kesâ heeme yeves
MeewÛeeueÙe ceW ieÙee Lee~ yeenj Deeles
meceÙe Gmeves MeewÛeeueÙe kesâ ojJeepes
kesâ heeme ner Letkeâ efoÙee~ leYeer
leerve-Ûeej ueesie Kego keâes keäueerveDehe ceeMe&ue yeleeles ngS melÙeJeerj
kesâ heeme DeeS Deewj ob[ Yejves keâes
keâne~ melÙeJeerj kesâ heeme hewmee veneR
nesves kesâ keâejCe Gmeves DemeceLe&lee
peleeF& lees Gve ueesieeW ves Gmekeâer
efhešeF& Meg¤ keâj oer~ meÌ[keâ kesâ
otmejer lejHeâ KeÌ[s YeeF& Oece&Jeerj
efve<eeo Deewj peÙeÛebo efve<eeo Gmes
yeÛeeves DeeS lees Gve leLeekeâefLele
keäueerve-Dehe ceeMe&ueeW ves Gvekeâes Yeer
heerše~ Jeekeâesuee hegeueme mšsMeve
f
peeves hej hegeueme Ghe efvejer#ekeâ
f
megveerue ceeves ves Oeeje 323 kesâ
lenle Svemeer ope& keâer~
yeleeÙee Ùen Yeer peelee nw efkeâ
melÙeJeerj keâes heeršvesJeeueeW ceW keäueerveDehe ceeMe&ueeW kesâ meeLe yesmš keâe
Skeâ keâce&Ûeejer Yeer Meeefceue Lee~
Gmes peye hegeueme mšsMeve yegueeÙee
f
ieÙee leye Gmeves Deheveer helveer keâes
Jeneb yeguee efueÙee~ meeLe ner ceej
KeeS melÙeJeerj keâes Oecekeâeves Yeer
ueiee efkeâ Deiej Gmeves Gmekesâ efKeueeHeâ
efMekeâeÙele ope& keâjeF& lees Gmekeâer
helveer mes Ús[ÚeÌ[ keâjves keâe ceeceuee
Ì
Jees ope& keâje osiee~ Jeekeâesuee hegeueme
f
ves keâue kesâ Fme ØekeâjCe keâes ueskeâj
leerve De%eele ueesieeW kesâ efKeueeHeâ
efMekeâeÙele ope& keâer nw~
mebJeeooelee
cegbyeF&, cegbyeF&keâjeW kesâ efueS
Skeâ KegMeKeyejer nw~ 1 DeØewue
mes yeme efkeâjeS ceW nesvesJeeueer
Je=efæ jö keâj oer ieF& nw~ Ùen
efveCe&Ùe cevehee meove ceW yesmš
yepeš keâes ueskeâj ngF& ÛeÛee& kesâ
yeeo efueÙee ieÙee~ yesmš kesâ
ceneJÙeJemLeehekeâ Dees.heer. ieghlee
ves cevehee meove ceW efkeâjeÙee Je=efæ
jö keâjves keâer Iees<eCee keâer~ cevehee
meove ceW efJehe#eer oueeW kesâ nbieeces
kesâ yeeo cegbyeF&keâjeW kesâ efnle kesâ
efueS cevehee meove keâer keâeÙe&Jeener
peejer jKeles ngS yesmš yepeš hej
ÛeÛee& keâer ieF&~
osj Meece lekeâ Ûeueer Fme
ÛeÛee& ceW veiejmesJekeâeW ves yesmš keâes
Ieešs mes Gyeejves kesâ megPeeJe efoS~
yeme efkeâjeÙee Je=efæ mes yesmš keâes
meeueevee 150 keâjesÌ[ ®heS
keâe DeeÙe efceuevesJeeuee Lee~
cegbyeF&keâjeW hej Deewj cenbieeF& keâe
yeesPe ve yeÌ{s FmeefueS Ùen 150
keâjesÌ[ ®heS cevehee keâer Deesj
mes yesmš keâes efoS peeves keâer
yeele mLeeÙeer meefceefle DeOÙe#e
jengue MesJeeues ves keâner~ keâue
ÛeÛee& ceW Ùen leÙe nesves kesâ yeeo
yes m š kes â ceneJÙeJemLeehekeâ
Dees.heer. ieghlee ves cevehee meove
ceW Iees<eCee keâer efkeâ cevehee keâer
Deesj mes 150 keâjesÌ[ ®heS
efceueves hej yemeeW kesâ efkeâjeÙeeW
ceW Je=efæ veneR keâer peeSieer~
Fpeer kewâye Ûeeuekeâ keâer lejHeâ mes efJeMeeue Yeb[eje Je megojkeâeb[ keâe DeeÙeespeve
b
mebJeeooelee
veeÙeieeBJe, 26 peveJejer keâes
Fpeer kewâye Ûeeuekeâ veeueemeesheeje
efuebkeâ jes[ keâer lejHeâ mes ceeleepeer kesâ
cebefoj neÙeJes memeg veJeIej, veeÙeieebJe
ceW efJeMeeue Yeb[eje Je megboj keâeb[ keâe
DeeÙeespeve efkeâÙee ieÙee Lee, pees Meebefle
hetJe&keâ mebheVe ngDee, efpemeceW DeefleefLe
kesâ ¤he ceW cee. veiejmesefJekeâe efJeceuee
ceesnve heešerue, ke=â<Ce veejeÙeCe ogyes
(mebheeokeâ-hejceeLe& meceÙe), pecyet YeeF&
SÙejheesš& keâe Mee@ue Je ßeerHeâue oskeâj
mJeeiele efkeâÙee ieÙee~
keâeÙe&›eâce kesâ DeeÙeespekeâ jekesâMe
efceßee ves yeleeÙee efkeâ Fme DeJemej
hej efJeMes<e ¤he mes GheefmLeefleÙeeW ceW
efJepeÙe Iejle, yeeyet YeeF& iecejs, meblees<e
ogyes, censMe Megkeäuee, jepet efJeÕekeâcee&,
ÙeesiesMe efleJeejer, mebÙeespekeâ : jekesâMe
efceßee, Deefveue efleJeejer (Yeevet)ŠefveuesMe
GheeOÙeeÙe, heJeve Mecee&, efJeMes<e
menÙeesieer : efJeveÙe Megkeäuee, mebpeÙe
efleJeejer, jepeWõ efleJeejer, jepesMe
Megkeäuee, jekesâMe heeC[s, jepeWõ efleJeejer
(yeyyet), Deefveue efmebn, efMeleuee
efleJeejer, jepeWõ efmebn, efJeveÙe efceßee,
MeefMeOej ogyes, meefÛeve efleJeejer SJeb
mecemle efuebkeâ jes[, veeueemeesheeje (hetJe&)
kesâ meYeer cescyej GheefmLele Les~

2. cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
mebheeokeâerÙe...
nwjeve keâjves kee}e Heâwme}e
DehejeOecegòeâ meceepe Deeefoce DeefYe}e<ee nw~ Dejepekeâlee mes efveyešves kesâ ef}S
ner jepÙe keâe pevce ngDee~ jepÙe kÙekemLeeDeesb ves vÙeeÙeleb$e yeveeÙee~ YeejleerÙe
mebekeOeeve efvece&eleeDeesb ves efve<he#e vÙeeÙeheeef}keâe ieÌ{er~ mekeesÛÛe vÙeeÙee}Ùe YeejleerÙe
f
&
vÙeeÙe kÙekemLee keâe cegkegâš nw~ Yeejle cesb Fme vÙeeÙee}Ùe kesâ heÇele Demeerce ßeæe nw,
f
}sekeâve vÙeeÙee}Ùeesb mes Heâebmeer keâer mepee heeS 15 oes<eefmeæ }esieesb keâer mepee Ieševes
f
kesâ leepee Heâwme}s ves DeeMÛeÙe&Ûeefkeâle efkeâÙee nw~ mepee Ieševes keâe keâejCe oÙee
ÙeeefÛekeâeDeesb kesâ efvemleejCe cesb ngDee Devehese#ele efke}bye yeleeÙee ieÙee nw~ efvemleejCe
f
cesb yesMekeâ efke}bye ngDee nw, }sekeâve efke}bye kesâ keâejCe mebieerve DehejeOe keâe ieg®lke
f
keâce venerb neslee~ vÙeeÙee}Ùe efkej} ceece}esb cesb ner Heâebmeer keâer mepee megveeles nw~ mekeesÛÛe
b &
vÙeeÙee}Ùe ves ner Fmekesâ hen}s oÙee ÙeeefÛekeâe kesâ efke}bye keâes mepee Ieševes keâe
DeeOeej venerb ceevee Lee~ Fme oHeâe heÇOeeve vÙeeÙeeOeerMe meefnle leerve vÙeeÙecetele&Ùeesb keâer
f
mebekeOeeve heer" ves Dehevee Heâwme}e G}š efoÙee~ oÙee ÙeeefÛekeâeDeesb kesâ efvemleejCe
f
cesb efke}bye keâer oes<eer keâeÙe&heeef}keâe nw~ vÙeeÙee}Ùe ves Gmekeâer efKebÛeeF& keâer, }sekeâve
f
Fmemes keäÙee Heâkeâ& heÌ[e? je<š^-jepÙe keâer heejoMeer& vÙeeÙe kÙekemLee ves efpevnsb
ce=lÙegoC[ }eÙekeâ heeÙee Lee, kes megekeÛeeefjle ob[ mes yeÛe ieS nw~
f
b
mekeesÛÛe vÙeeÙee}Ùe YeejleerÙe vÙeeÙe kÙekemLee keâe ceeie&oMeer& nw~ ken mebekeOeeve
&
f
keâe mekeesÛÛe kÙeeKÙeelee Deewj ceewe}keâ DeefOekeâejesb keâe mebj#ekeâ nw~ ceeveefmekeâ ™he
&
f
cesb yeerceej DeefYeÙegòeâesb kesâ yeejs cesb Gmekeâe DeeosMe mkeeiele ÙeesiÙe nw~ oÙee ÙeeefÛekeâe
Keeefjpe nesves keâer efmLeefle cesb heefjpeveesb mes efce}ves Deewj meceÙe kesâ Yeerlej mebmeteÛele keâjves
f
keâe efveo&Me Yeer heÇMebmeveerÙe nw, }sekeâve vÙeeÙee}Ùe ves ‘efke}bye' kesâ yeejs cesb mhe<š
s
f
efoMeeefveo&Me venerb efoS~ keâne nw efkeâ je<š^heefle Deewj jepÙehee} hej meceÙe keâe yebOeve
s
venerb }ieeÙee pee mekeâlee~ keâeÙe&heeef}keâe keâer efpeccesoejer nw efkeâ meejs efjkeâe@[& Deewj
lelmebyebOeer omleekespe Skeâef$ele keâjs~ ÙeeefÛekeâeDeesb kesâ efvemleejCe keâer meceÙe meercee
efveOe&eefjle keâjves keâe keâece mejkeâej hej Úes[ efoÙee ieÙee nw~ oÙee ÙeeefÛekeâeSb yesMekeâ
Ì
keâeÙe&heeef}keâe keâer ef{}eF& keâe efMekeâej nesleer nw~ Heâebmeer keâer mepee ›eâtj Deewj efkej}
b
ceece}esb cesb oer peeleer nw~ ce=lÙego[ mes efnÛekeâ Yeer ÙeeefÛekeâe efvemleejCe cesb mebYekele:
b
efke}bye keâe Skeâ keâejCe nw~ mebekeOeeve kesâ DevegÛÚso 72 keâe Meer<e&keâ ob[eosMe kesâ
f
efve}byeve, Útš Ùee }IegkeâjCe cesb je<š^heefle keâer Meefòeâ nw~ DevegÛÚso 161 cesb Yeer
Fmekeâe Meer<e&keâ jepÙehee} keâer Meefòeâ nw, }sekeâve vÙeeÙee}Ùe ves oesveesb DevegÛÚsoesb
f
keâes mebkewOeeefvekeâ DeefOekeâej yeleeÙee nw efkeâ Ùen keâeÙe&heeef}keâe keâer Devegkeâbhee venerb nw~
Heâwme}s mes omÙeg keerjhheve kesâ Ûeej Kelejveekeâ menÙeeseieÙeesb keâes ce=lÙego[ mes jenle
f
b
efce}er~ keâve&eškeâ cesb 22 hege}mekeâefce&Ùeesb keâes ceej osves kee}s Ûeej DehejeOeer, Ùetheer
f
cesb heebÛe heefjpeveesb keâes ceejves kee}s oes DehejeOeer Deewj 13 }esieesb kesâ Skeâ nlÙeejs
keâes Yeer Útš efce}er~ 13 meies mebyebeOeÙeesb keâer nlÙee keâjves kee}s nefjÙeeCekeer obheleer
f
Yeer ce=lÙego[ mes yeÛe ieS nw~ Ssmes meYeer ceece}s efkej} nw~ keâesš& ves Heâebmeer keâer mepee
b
b
b
ef]›eâÙeeefvkele keâjves cesb ngS DekeâejCe efke}bye keâes megeveefMÛele Ùeb$eCee yeleeÙee nw~ Fmes
f
ceewe}keâ DeefOekeâej keâe GuuebIeve Yeer yeleeÙee nw~ keâesš& ves Fmeer DeeOeej hej mepee
f
keâe }IegkeâjCe efkeâÙee nw~ DevegÛÚso 21 megmhe<š nw efkeâ efkeâmeer kÙeefòeâ keâes Gmekesâ
heÇeCe Ùee owenkeâ mkeleb$elee mes efkeefOe mLeeefhele heÇe›eâÙee kesâ Devegmeej ner kebeÛele efkeâÙee
f
f
f
peeSiee, DevÙeLee vener~ Heâebmeer keâer mepee efkeefOe mLeeefhele vÙeeefÙekeâ heÇe›eâÙee kesâ
b
f
Devegmeej ner megveeF& ieF&~ pes} cesb efve®æ Ùee owenkeâ mkeleb$elee mes kebeÛele keâjves keâer
f
f
keâej&keeF& Yeer efkeefOe mLeeefhele heÇe›eâÙee cesb Leer~ Heâebmeer keâer mepee kesâ ef›eâÙeevkeÙeve cesb ngDee
f
efke}bye ÙeeefÛekeâeDeesb kesâ efvemleejCe cesb osjer mes ngDee~ Ssmeer he$eekeef}Ùeesb kesâ efvemleejCe
keâer efkeefOe efveOe&eefjle meceÙemeercee venerb nw~ keâesš& keâe efveCe&Ùe Deewj DeefYecele DeeojCeerÙe
nw, }sekeâve heÇMe> Ùen nw efkeâ mepee kesâ }IegkeâjCe Ùee #ecee keâe mebkewOeeefvekeâ DeefOekeâej
f
je<š^heefle/jepÙehee} cesb ner efveefnle nw~ je<š^heefle mekeesÛÛe mebkewOeeefvekeâ mebmLee nw~
b
&
b
je<š^heefle kesâ mebkewOeeefvekeâ DeefOekeâej Yeer heÇMe>iele ngS nw~ kesâõ keâer Deesj mes Yeer
b b
o}er} oer ieF& Leer efkeâ oÙee ÙeeefÛekeâeDeesb keâe efvehešeje je<š^heefle kesâ DeefOekeâej #es$e
cesb nw~ mebekeOeeve efvece&eleeDeesb ves mepee kesâ }IegkeâjCe je<š^heefle Deewj jepÙehee}
f
keâes ner efoS nwb~ vÙeeÙee}Ùe ves keâne efkeâ je<š^heefle Ùee jepÙehee} keâer heÇefle…e
hej Ùeneb keâesF& heÇMve venerb nw, yeefukeâ heÇeefOekeâejesb keâer Deesj mes heÇe›eâÙee cesb lespeer
f
venerb efoKeeS peeves keâe ceme}e nw~ kesâbõ ves vÙeeÙee}Ùe keâe OÙeeve je<š^heefle kesâ
DeefOekeâej keâer Deesj Yeer Deekeâef<e&le efkeâÙee Lee efkeâ je<š^heefle kesâ efveCe&Ùe hej mekee}
venerb G"eÙee pee mekeâlee~ ÙeeefÛekeâeDeesb kesâ efvemleejCe cesb Ûeens osjer ner keäÙeesb ve
ngF& nes? Ùen Gvekeâe efkeMes<eeefOekeâej nw efkeâ ÙeeefÛekeâeDeesb kesâ efvemleejCe cesb efkeâlevee
meceÙe }sb~ kesâbõ keâe Ùen lekeâ& mener nw efkeâ vÙeeÙee}Ùe Éeje oes<eer heeS ieS
kÙeefòeâ keâer mepee Ieševes/#eceeoeve keâjves keâe mebkewOeeefvekeâ DeefOekeâej je<š^heefle
Ùee jepÙehee} keâes ner nwb~
// efJeefJeOe //
¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 2
ie"yebOeve keâer jepeveerefle
}eskeâmeYee Ûegveeke kesâ ef}S Yetecekeâe
f
lewÙeej keâjves keâer heÇef›eâÙee Meg™ keâj oer ieF&
nw~ keâebieÇme Deewj Yeepehee oesveesb heÇcegKe je<š^eÙe
s
r
heeefšÙeeb Deheves-Deheves {bie mes Deheves-Deheves
&
vesleeDeesb keâer Iees<eCee keâj Ûegkeâer nwb Deewj
Skeâ-otmejs kesâ efKe}eHeâ lee} Yeer "esbkeâ
Ûegkeâer nw~ Fvekesâ De}ekee #es$eerÙe o} Yeer
b
Deheves {bie mes lewÙeejer Meg™ keâj Ûegkesâ nw~
b
efpemekeâer peneb lekeâ Âef<š pee mekeâleer nw ken
keneb lekeâ Deheveer hew" yeveeves cesb }ie ieÙee
nw~ Fmekesâ De}ekee leermejs ceesÛe&s keâer mebYeekevee
le}eMeves cesb Yeer kegâÚ o} pegš ieS nwb~
OÙeeve jns, Fme 15keerb }eskeâmeYee cesb Yeer
mejkeâej ie"yebOeve keâer nesieer, efkeâmeer Skeâ
heešer& keâer vener~ keâF& yeej keâebieÇme Deewj
b
s
mejkeâej kesâ Yeer efpeccesoej }esie ie"yebOeve
keâer mejkeâej kesâ heeme hetjer mkeleb$elee ve nesves
hej DeHeâmeesme pelee Ûegkesâ nw, }sekeâve 14keerb
b f
}eskeâmeYee kesâ oewj cesb Yeer keâebieÇmeveerle ie"yebOeve
s
keâer ner mejkeâej nw Deewj Gmemes hen}s
1989 mes ner Meg®Deele keâjsb lees pÙeeoelej
meceÙe ie"yebOeve Ùee yeenjer meceLe&ve keâe ner
oewj Ûe}e Dee jne nw~
efveefMÛele ™he mes efkeâmeer Skeâ heešer& kesâ
keÛe&mke kee}e oewj Deye pee Ûegkeâe nw~ yengle
}byes meceÙe lekeâ osMe keâer mellee hej keâeefyepe
jner Fkeâ}ewleer, meyemes hegjeveer Deewj meyemes
yeÌ[er heešer& keâebieÇme kesâ ef}S Ùen Skeâ
s
keâÌ[kee meÛe nw~ oes mee} hen}s lekeâ nj
yeele kesâ ef}S ie"yebOeve keâer jepeveerefle keâes
efpeccesoej "njeles jns keâebieÇmeer veslee Deye
s
efveCe&Ùe }sves keâer De#ecelee Ùee ie}le efveCe&Ùe
kesâ ef}S Yeer ie"yebOeve jepeveerele keâes efpeccesoej
f
venerb "njeles~ Fmekeâer kepen MeeÙeo Gvekeâe
Ùen mkeerkeâej keâj }svee ner nw efkeâ ie"yebOeve
ner Deye DeefKe} YeejleerÙe jepeveerefle keâe
meÛe nw~ ieewj keâjsb lees Fmekesâ hen}s 13keerb
}eskeâmeYee kesâ meceÙe Deš} efyenejer keepehesÙeer
kesâ vesle=lke kee}er Yeepeheeveerle jepeie mejkeâej
Yeer ie"yebOeve mejkeâej ner Leer Deewj Ùener
mejkeâej keâebieÇme kesâ ef}S hen}e Peškeâe Yeer
s
Leer~ Fmeer mejkeâej ves Ùen meeefyele efkeâÙee efkeâ
keâebieÇme kesâ De}ekee otmejs o} Yeer hetjs heebÛe
s
mee} mejkeâej Ûe}e mekeâles nwb~ keâne peevee
ÛeeefnS efkeâ Fme mejkeâej ves iewj keâebieÇmeer
s
efkekeâuhe kesâ leewj hej osMekeeefmeÙeesb keâe Yejesmee
lees cepeyetle efkeâÙee ner, keâebieÇsme keâe YeÇce Yeer
leesÌ[e~ Ùen De}ie yeele nw efkeâ pevelee ves
Gmes oesyeeje ceewkeâe venerb efoÙee~ kenerb 2009
cesb mebheÇie-Skeâ kesâ Meemevekeâe} cesb yesleneMee
yeÌ{er cenbieeF& kesâ keâejCe Ùen meesÛevee cegeMkeâ}
f
Lee efkeâ oesyeeje mejkeâej DeeSieer, }sekeâve ve
f
kesâke} mebheÇie-2 keâer keehemeer ngF, yeefukeâ
&
Fme yeej cegKÙe o} keâebieÇsme keâes pÙeeoe
meeršbs Yeer efce}er~ Fmekesâ keâejCeesb hej yengle
b
yeej ÛeÛe&e nes Ûegkeâer nw, }sekeâve Skeâ yengle
f
efveefMÛele ™he mes efkeâmeer Skeâ heešer& kesâ keÛe&mke
kee}e oewj Deye pee Ûegkeâe nw~ yengle }byes meceÙe lekeâ
osMe keâer mellee hej keâeefyepe jner Fkeâ}ewleer, meyemes
hegjeveer Deewj meyemes yeÌ[er heešer& keâebieÇme kesâ ef}S Ùen
s
Skeâ keâÌ[kee meÛe nw~ oes mee} hen}s lekeâ nj yeele kesâ
ef}S ie"yebOeve keâer jepeveerele keâes efpeccesoej "njeles
f
jns keâebieÇmeer veslee Deye efveCe&Ùe }sves keâer De#ecelee Ùee
s
ie}le efveCe&Ùe kesâ ef}S Yeer ie"yebOeve jepeveerele keâes
f
efpeccesoej venerb "njeles~ Fmekeâer kepen MeeÙeo Gvekeâe
Ùen mkeerkeâej keâj }svee ner nw efkeâ ie"yebOeve ner Deye
DeefKe} YeejleerÙe jepeveerele keâe meÛe nw~
f
cenlkehetCe& efyebog hej ÛeÛee& keâYeer venerb ngF~
&
ken cegöe nw ie"yebOeve cesb Meeefce} efkeefYeve>
o}esb keâes osKeves keâe Deece celeoelee keâe
vepeefjÙee keäÙee nw? Deiej ienjeF& mes DeOÙeÙeve
efkeâÙee peeS lees helee Ûe}siee efkeâ ie"yebOeve
Deewj Gmecesb Meeefce} o}esb Deewj mkeleb$e
™he mes }Ì[ jns #es$eerÙe o}esb Deewj Gvekeâer
Yetecekeâe keâes osKeves keâe nj peien kesâ
f
celeoelee keâe Dehevee De}ie vepeefjÙee neslee
nw Deewj De}ie DeeOeej Yeer nesles nw~ Fve
b
DeeOeejesb keâes vepejDeboepe keâjkesâ Ûegveekeer
mebYeekeveeDeesb kesâ heÇele Skeâ meceieÇ Âef<š
f
venerb yeveeF& pee mekeâleer~
meeÌ{s Ún oMekeâesb kesâ }eskeâleb$e kesâ
DevegYeke ves celeoelee keâes Flevee efmeKee
efoÙee nw efkeâ Deye ken kesâke} efkeâmeer o}
Ùee veslee kesâ keeos hej Yejesmee keâjkesâ Deheves
keâerceleer keesš keâer efoMee leÙe venerb keâj
}slee nw~ ken mLeeveerÙe cegö, je<š^eÙe cegö,
s
r
s
osMe kesâ otmejs efnmmeesb mes Gmekesâ mebyebOeesb
Deewj je<š^erÙe megj#ee kesâ meeLe-meeLe Gmekesâ
efvepeer cegöesb kesâ DeeOeej hej OeejCee yeveelee
nw~ Fvecesb keâye keâewve mee cegöe heÇYeekeer
Yetecekeâe efveYeeS, keâne venerb pee mekeâlee~
f
Ûegveeke yeeo kesâ ie"yebOeve Deye Yeer Gmes
jeme venerb Dee jns nw~
b
ken o}esb kesâ Deehemeer ie"yebOeve mes
}skeâj heÇOeeveceb$eer heo kesâ ef}S Gvekeâe
heÇlÙeeMeer lekeâ meye hen}s mes peeve }svee
Ûeenlee nw Deewj Fmekeâe Demej Yeer Gmekesâ
efveCeNÙe cesb Meeefce} neslee nw~ ie"yebOeve kesâ
vesle=lkekeâle&e o} hej kesâke} Deheves mlej mes
meYeer cegös ner vener, ie"yebOeve cesb Meeefce}
b
o}esb keâer efmLeefle mhe<š keâjves keâer efpeccesoejer
Yeer nesleer nw~ keâF& yeej ie"yebOeve kesâ ner
veeles keesšesb kesâ Iešves-yeÌ{ves keâe Kes} Yeer
nes peelee nw~ Ssmeer efmLeefle cesb meyemes yeÌ[er
heešer& keâe Skeâ lejHeâ Ùen keânvee efkeâ
ie"yebOeve kesâ veeles Gmekesâ ef}S Heâwme}s
}svee cegeMkeâ} nes jne nw Deewj otmejer
f
lejHeâ Ùen efkeâ Gvekesâ Ùeneb heÇOeeveceb$eer heo
kesâ ef}S hen}s mes heÇlÙeeMeer Ieese<ele keâjves
f
keâer hejbheje venerb nw, celeoelee keâes Demecebpeme
cesb [e}lee nw~ 1999 cesb yeveer jepeie
mejkeâej ves Ùen yeele hen}s ner mhe<š keâj
oer Leer efkeâ ie"yebOeve Oece& keâes efveYeeles ngS
heešer& Dehevee Iees<eCeehe$e }eiet venerb keâj
mekesâieer~ mejkeâej Ûe}eves Deewj osMe keâes
yesnlej efoMee osves kesâ ef}S Skeâ vÙetvelece
meePee keâeÙe&òeâÇce leÙe efkeâÙee ieÙee~ keepehesÙeer
ves keâYeer Ùen venerb keâne efkeâ Deye cegPemes
venerb nesiee~ Gvnesves Deheves efkeâmeer Heâwme}s
b
Ùee efkeâmeer keâcepeesjer kesâ ef}S menÙeesieer
o}esb DeLekee ie"yebOeve keâer jepeveerele keâes
f
keâYeer efpeccesoej venerb "njeÙee~ Ssmee kesâke}
Fmeef}S venerb Lee efkeâ keepehesÙeer keâer cepeyetjer
Leer ie"yebOeve mejkeâej Ûe}evee, yeefukeâ
Fmeef}S Yeer efkeâ Gvnsb ceewpetoe jepeveerelekeâ
f
Ûe}ve keâer mener mecePe Leer~
ken MeeÙeo Ùen osKe jns Les efkeâ
Deye osMe keemleefkekeâ mebIeerÙe {ebÛes keâer
lejHeâ yeÌ{ jne nw~
Yeejle pewmes yeÌ[s osMe kesâ mener DeLejsb
cesb mebIeerÙe {ebÛes keâer lejHeâ yeÌ{ves keâe DeLe&
ner nw efkeâ Fmecesb keâF& DeefmceleeDeesb keâe
GYeej nesiee~ Fve DeefmceleeDeesb keâer Deheveer
De}ie-De}ie DeekeMÙekeâleeSb nesieer~ meYeer
b
#es$eerÙe DeefmceleeDeesb kesâ yeerÛe je<š^eÙe Skeâlee
r
keâes megjef#ele jKevee Yeer yeÌ[er Ûegveewleer nw~
ceesoer heÇYeeke keâe Demej ie}er-keâtÛeesb mes
}skeâj meesMe} ceere[Ùee lekeâ hej meeHeâ
f
osKee pee jne nw~ Deye Fme mebyebOe cesb efkeâmeer
heÇ}ehe Deewj Fvkeâej keâe Yeer keâesF& DeLe&
venerb jn ieÙee~ vejsõ ceesoer keâes heÇOeeveceb$eer
b
heo keâe Gcceerokeej yeveeS peeves kesâ cegös
keâes }skeâj jepeie keâe Skeâ cenlkehetCe&
menÙeesieer o} peoÙet hen}s ner ie"yebOeve
mes yeenj nes Ûegkeâe nw, yeekepeto Fmekesâ efkeâ
Yeepehee jepeie cesb Meeefce} o}esb keâes ncesMee
hetje cenlke osleer DeeF& nw~ yenjne}, Deye
Ùen yeele meeHeâ nw efkeâ ie"yebOeve cesb ceewpeto
meYeer o}esb keâes heÇOeeveceb$eer heo kesâ ef}S
GheÙegòeâ Gcceerokeej kesâ ™he cesb ceesoer
cebpetj nw~ otmejer lejHeâ, keâebieÇmeveerle mebheÇie
b
s
cesb DeYeer Fme ceme}s keâes }skeâj kegâÚ Yeer
mhe<š venerb nw~ Fve ne}ele cesb pevelee efkeâme
yeele keâes efkeâleveer DenefceÙele osieer, Ùen lees
meceÙe ner yeleeSiee~

3. cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
// Gòej ØeosMe //
oes efÛeefkeâlmeeefOekeâeefjÙeesb hej nesieer keâej&keeF&
meguleevehegj : heume heese}Ùees DeefYeÙeeve
f
cesb Goemeervelee yejleves kee}s yeuoerjeÙe ke
DeKeb[veiej kesâ heÇYeejer efÛeefkeâlmeeefOekeâeefjÙeesb
kesâ efKe}eHeâ keâÌ[er keâej&keeF& keâe efveo&sMe
efpe}eefOekeâejer kesâ.Oeve}#edceer ves efoÙee
nw~ [erSce ieg®keej keâes keâ}skeäš^sš
meYeeieej cesb je<š^erÙe mkeemLÙe yeercee
Ùeespevee, heume heesef}Ùees DeefYeÙeeve ke
efveÙeefcele šerkeâekeâjCe keâeÙe&›eâce keâer
meceer#ee yew"keâ keâj jnerb Leerb~
efpe}e mlejerÙe DeefOekeâeefjÙeesb kesâ meeLe
ngF& yew"keâ cesb efpe}eefOekeâejer ves keâneefkeâ
mceeš& keâe[& yeveeves keâe keâeÙe& meceÙe-
meercee kesâ Deboj hetje keâjsb~ keâeÙe&oeÙeer
mebmLee keâes efkekeâeme Keb[ keâeÙeNÙeespevee
yeveeSb peeves keâe efveo&sMe efoÙee~
heume heesef}Ùees heÇeflej#eCe DeefYeÙeeve
keâer meceer#ee keâjles ngS meerSceDees keâes
heÇ Y eeef k ele ef k ekeâeme Keb [ es b kes â
efÛeefkeâlmeeefOekeâeefjÙeesb kesâ meeLe De}ie mes
yew"keâ keâjves keâes keâne~ Gvnesbves yew"keâ cesb
iewjneefpej jnves kee}s yeuoerjeÙe ke
DeKeb [ veiej ef Û eef k eâlmeeef O ekeâejer kes â
efKe}eHeâ keâÌ[er keâej&keeF& kesâ ef}S meerSceDees
keâes efveo&sMe efoÙee~ keâneefkeâ Fme DeefYeÙeeve
ces b oeef Ù elkees b kes â heÇ e f l e Deef O ekeâejer
mebkesoveMeer} jnsb~ leeefkeâ }#Ùe keâes
neefme} efkeâÙee pee mekesâ~
¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 3
mebef#ehle KeyejW
hegef}me keâefce&Ùeesb hej Deoe}ve ves oer Dekeceevevee keâer veesefšme
meguleevehegj : Ûeej mee} mes Deoe}le cesb iekeener ve osves Deeves kee}s oes hegef}me
keâefce&Ùeesb kesâ efKe}eHeâ Dehej me$e vÙeeÙeeOeerMe }e}Ûebõ ves Dekeceevevee keâer veesefšme
peejer keâer nw~ ceece}e Ûeeboe Leevee#es$e keâe nw~ DeefYeÙeespeve kesâ Devegmeej heebÛe peg}eF&
2009 keâes peewvehegj kesâ me}ceeve ke meesvet heeb[sÙe leLee heÇleeheieÌ{ kesâ nefjMebkeâj
ves hegef}me hej peeve}skee nce}e efkeâÙee Lee~ Fmekesâ mebyebOe cesb heÇeCeIeelekeâ nce}s
keâe cegkeâocee ope& ngDee~ Dehej me$e vÙeeÙee}Ùe cesb ceece}e efkeÛeejeOeerve nw~
lelkeâe}erve Ûeeboe LeeveeOÙe#e kesâSve efmebn ke efmeheener Skesâ efmebn cegkeâocesb cesb iekeener
nwb~ Gvnsb keâF& yeej mee#edÙe osves kesâ ef}S mecceve Yespekeâj le}ye efkeâÙee ieÙee~ keejbš
ke veesefšme Yeer peejer keâer ieF&, }sefkeâve kes Deoe}le cesb neefpej venerb ngF&~ ieg®keej
keâes vÙeeÙeeOeerMe ves oesveesb hegef}me keâefce&Ùeesb kesâ efKe}eHeâ Dekeceevevee keâer veesefšme
peejer keâjles ngS Deie}er megvekeeF& 25 Heâjkejer keâes efveÙele keâer nw~
mehee efpe}eOÙe#e hej
KeÌ[er Heâme} ve<š heÇo<t eCe cegòeâ nesieer peerkeveoeefÙeveer, njerYejer nesieer Oejleer
b
heÇleeheieÌ{ : Oejleer keâes njerYejer yeveeves keâer cegefnce cesb keve efkeYeeie kesâ meeLe
neomes cesb yeeFkeâ mekeej ceecee-Yeebpes keâer ceewle keâjeves keâe Deejeshe
peewvehegj : }eFve yeepeej Leevee #es$e kesâ heÛenefšÙee heesmšceeš&ce neGme kesâ meceerhe
heÇeFkesš yeme mes kegâÛe}keâj yeeFkeâ mekeej ceecee-Yeebpes keâer ceewle nes ieF&~ kenerb
yeo}ehegj kesâ Meenhegj heer}er veoer heg} kesâ meceerhe yees}sjes peerhe DeefveÙebef$ele neskeâj
ienjs KeeF&b cesb he}š ieF&~ neomes cesb Ùegkekeâ keâer ceewle nes ieF& peyeefkeâ leerve IeeÙe}
nes ieS~ veiej keâeslekee}er #es$e kesâ megkeäKeerhegj ceesn}êe efvekeemeer efveMeeble meesveer (25)
Deheveer yenve keâer ieesoYejeF& cesb Meeefce} neskeâj ieewjeyeeoMeenhegj mes ceesšj meeFefkeâ}
mes }ewš jne Lee~ heerÚs Gmekeâe ceecee efpeÙee}e} mes" efvekeemeer peieleiebpe Leevee
}eFve yeepeej yew"e Lee~ heÛenefšÙee kesâ meceerhe yeme mes kegâÛe}keâj efpeÙee}e} mes"
keâer ceewle nes ieF&~ iebYeerj ™he mes IeeÙe} efveMeeble keâes efpe}e Demhelee} }s peeÙee
ieÙee peneb GheÛeej kesâ oewjeve Gmeves Yeer oce leesÌ[ efoÙee~ Iešvee Meg›eâkeej Meece meele
yepes keâer nw~ kenerb Skeâ DevÙe Iešvee cesb yeo}ehegj #es$e kesâ Meenhegj ieebke efmLele heer}er
veoer mesleg kesâ meceerhe Meece 7 yepes yees}sjes peerhe DeefveÙebef$ele neskeâj 15 efHeâš ienjs
KeeF&b cesb he}š ieF&~ neomes cesb meesvet heeb[sÙe (28) efvekeemeer veiekeeb Kegšnve keâer
IešveemLe} hej ceewle nes ieF& peyeefkeâ Debefkeâle heeb[sÙe, MeefMe heeb[sÙe (45) efvekeemeer
veiekee Deewj meboerhe efceßee efvekeemeer ieesbmeeF&hegj IeeÙe} nes ieS~ hegef}me ves Deeme-heeme
kesâ }esieesb keâer ceoo mes leerveesb keâes yeenj efvekeâe}keâj GheÛeej nsleg meecegoeefÙekeâ mkeemLÙe
kesâbõ yeo}ehegj cesb Yeleer& keâjeÙee nw~ yees}sjes mekeej megpeeveiebpe efjMlesoejer mes Iej }ewš
jns Les~
ßesCeer megOeej ke keâesef[bie kesâ ef}S šerce ieef"le
mejeÙeKkeepee (peewvehegj) : keerj yeneogj efmebn hetke&eÛe} efkeMkeefkeodÙee}Ùe heÇMeemeve ves
ßesCeer megOeej, yewkeâ heshej, hejer#ee cetuÙeebkeâve leLee [erkeâese[ie kesâ ef}S efkeYeeiekeej šercesb ieef"le
f b
keâj cetuÙeebkeâve keâe keâeÙe& 22 pevekejer mes kesâõerÙe cetuÙeebkeâve Yekeve cesb keâjeS peeves keâe efveo&Me
b
s
peejer efkeâÙee nw~ efkeMkeefkeodÙee}Ùe heÇMeemeve ves ßesCeer megOeej keâer Gllej hegemlekeâeDeesb kesâ
f
mebkeâ}ve kesâ ef}S Heâlesn yeneogj hee} keâes heÇYeejer leLee keâese[ie/[er-keâese[ie keâe mebÙeespekeâ
f b
f b
meewjYe hee} keâes yeveeles ngS Dee" efMe#ekeâesb keâes }ieeÙee nw~ Gllej hegemlekeâeDeesb keâe cewvegDe}
f
keâese[ie keâe keâeÙe& hetje keâjeves keâes efveo&Me efoÙee ieÙee nw~ efkeMkeefkeodÙee}Ùe heÇMeemeve ves
f b
s
cetuÙeebkeâve šerce keâe keâesDeeef[vesšj šer[er keâe}spe kesâ jer[j [e.jece Deemejs efmebn keâes yeveeles
&
ngS Gvekeâer šerce cesb 11 }esieesb keâes }ieeÙee nw~ meeLe ner meew-meew keâe yeb[} efke<eÙekeej yeveeves
keâe DeeosMe efoÙee nw~ Ùen Yeer keâne nw efkeâ šerce cesb veeefcele efkeâmeer Yeer keâceer& keâe keâesF& vepeoerkeâer
nesiee lees Gmes keâcesšer keâes meteÛele keâjvee nesiee~
f
Ssmes Kewjele keâe keäÙee peye Ûe}leer venerb ceMeerve
yeo}ehegj (peewvehegj) : heÇosMe mejkeâej ves mejkeâejer Demhelee}esb cesb cegHeâdle Skeämejs keâjves keâer Iees<eCee efkeâÙee nw~ efpemes megvekeâj Deece pevelee keâe Ûesnje efKe} peevee
}eefpeceer nw keäÙeesbefkeâ Deye lekeâ cejerpe keâes Fmekesâ ef}S peneb mejkeâejer Demhelee}esb cesb
30 lees heÇeFkesš cesb 100 mes 150 ®heÙes pecee keâjvee heÌ[lee nw~ efkeâbleg mejkeâej
keâer Ùen Ùeespevee efkeâlevee keâejiej nesieer Ùen lees Yeefke<Ùe kesâ ieYe& cesb nw keäÙeesbefkeâ
DeefOekeâebMe mejkeâejer Demhelee}esb cesb Ùee lees ceMeerve Kejeye nw Ùee efHeâj efyepe}er keâe
DeYeeke meowke yevee jnlee nw~ Ssmes cesb Fme Kewjele keâe keäÙee cele}ye nw~ GoenjCe
kesâ leewj hej meecegoeefÙekeâ mkeemLÙe kesâbõ yeo}ehegj keâes }s }erefpeS~ peneb Skeäme-js
ceMeerve Deewj šskeâ>erefMeÙeve oesveesb nw efkeâbleg keâYeer Yeer ceMeerve venerb Ûe}leer nw~ cejerpeesb
keâes ncesMee yeenj mes Skeäme-js keâjkeevee heÌ[lee nw~ keâYeer ceMeerve Kejeye lees keâYeer
efyepe}er keâe DeYeeke yeleekeâj cejerpe keâes yeenj keâer jen efoKee oer peeleer nw~
heÇleeheieÌ{ : pes"keeje Leevee #es$e kesâ
meb[kee Keeme efvekeemeer keâvnwÙee }e}
hešs} ves efpe}eefOekeâejer ke hege}me DeOeer#ekeâ
f
keâes efMekeâeÙeleer he$e meewbhee~ Fmecesb Deejeshe
}ieeÙee nw efkeâ efkehe#eer mehee efpe}eOÙe#e
keâer Deesj mes pesmeeryeer mes KeÌ[er Heâme}
ve<š keâjekeâj jemles keâe efvece&eCe keâjeÙee
pee jne nw~ Gmeves efvece&eCe jeskeâkeeves kesâ
meeLe ner mLe} keâer peebÛe keâjeves keâer ceebie
keâer~ Fme ceece}s cesb mehee efpe}eOÙe#e
YeFÙeejece hešs} keâe keânvee nw efkeâ efkehe#eer
Gvekesâ heefjkeej kesâ ner nw~ Gvnesves efkeodÙee}Ùe
b
b
kesâ ef}S peceerve keâe yewveecee keâjeÙee nw~
Gmeer keâer meÌ[keâ yevekeeF& pee jner nw~
}ieeS pee jns Deejeshe efvejeOeej nwb~
kee}eryee} cesb keâšejer,
keâyeñer cesb Delejmeb[ ves
yeepeer ceejer
heÇleeheieÌ{ : mkeeceer efkekeskeâevebo peÙebleer
kesâ Dekemej hej Delejmeb[ cesb DeeÙeesefpele
je<š^erÙe Ùegkee mehleen kesâ Debleie&le yuee@keâ
mlejerÙe Kes}keâto heÇeleÙeeseielee keâe DeeÙeespeve
f f
nes jne nw~ Fmecesb yuee@keâ mlejerÙe 16
šerceesb ves heÇefleYeeie efkeâÙee~ kee}eryee} cesb
keâšejer ke keâyeñer cesb Delejmeb[ keâer šerce
ves yeepeer ceejer~ vesn™ Ùegkee kesâbõ keâer
Deesj mes DeeÙeesepele heÇeleÙeeseielee kesâ 500
f
f f
ceeršj oewÌ[ cesb heÇceeso Ùeeoke heÇLece,
veeiesbõ efÉkesoer ke jefke kegâceej le=leerÙe jns~
TbÛeer keâto cesb efMeke kegâceej heÇLece, veewMeeo
De}er efÉleerÙe, veeiesbõ le=leerÙe mLeeve hej
jns~ meceeheve meceejesn kesâ cegKÙe DeefleefLe
efpe}e mecevkeÙekeâ mecej yeneogj efmebn ves
keâne efkeâ Ùegkee Deheveer Tpe&e keâe heÇÙeesie
Kes} keâto kesâ meeLe ner meceepe kesâ
mekeâejelcekeâ keâeÙeess& cesb }ieeSb~ efkeefMe<š
DeefleefLe heÇceeso efheÇÙeoMeer& ves keâne efkeâ
ÙegkeeDeesb keâer heÇefleYee keâes GefÛele cebÛe kesâ
ceeOÙece mes efveKeejves keâe heÇÙeeme vesn™
Ùegkee kesâbõ keâj jne nw~ cegKÙe DeefleefLe
mecej yeneogj efmebn ves cebiejewje efkekeâeme
Keb[ kesâ ome Ùegkee ceb[} DeOÙe#eesb keâes
kee}eryee} ke vesš keâe efkelejCe efkeâÙee~
heÇefleYeeefieÙeesb keâes hegjmke=âle Yeer efkeâÙee~
ner efpe}e heÇMeemeve ves Yeer keâkeeÙeo Meg™ keâer nw~ peerkeve oeefÙeveer keâner peeves kee}er
veefoÙeesb keâes heÇot<eCe cegòeâ yeveeves kesâ ef}S pees Deeboes}ve Deye lekeâ efkeâS ieS Gvemes
Ùen Gcceero keâer pee jner nw efkeâ Meemeve, heÇMeemeve keâesF& ve keâesF& keâejiej veerefle
DekeMÙe yeveeSiee~ efpe}s Yej kesâ hesbMeve heÇehle keâjves kee}s hesbMevejesb kesâ ceeOÙece
mes heewOejesheCe keâe keâeÙe& keâjeÙee ieÙee~ [erSce efkeodÙeeYet<eCe ves mkeÙeb mkeleb$elee
mebieÇece mesveeveer peÙeveejeÙeCe efmebn kesâ Iej veewyemlee cesb peekeâj heewOejesheCe keâjves kesâ
yeeo Gvnsb DebiekeŒeced Yesbškeâj mecceeefvele efkeâÙee Lee~ kenerb keve efkeYeeie ke mkeÙebmeskeer
mebmLeeDeesb keâer Deesj mes heÇefleke<e& }eKeesb heewOeesb keâes peveheo Yej cesb }ieeÙee peelee
nw~ heewOejesheCe mes heÙe&ekejCe keâe mebkeâš keâce neslee nw~ Fmekesâ meeLe ner hesÌ[ heewOeesb
kesâ keâejCe ner $e+legSb mebleg=ef}le jnleer nwb~
oes yeer[erDees meefnle leerve ope&ve keâce&Ûeejer Les ieeÙeye
%eevehegj (Yeoesner) : ieCeleb$e efokeme kesâ "erkeâ Skeâ efove hetke& Meefvekeej keâes
keâ}skeäš^sš- efkekeâeme Yekeve meefnle efkekeâeme Keb[ keâeÙe&e}Ùeesb hej DeefOekeâeefjÙeesb
keâer šerce ves Skeâ meeLe DeewÛekeâ efvejer#eCe efkeâÙee~ efpe}eefOekeâejer Ûebõkeâeble
heeb[sÙe ves Fme oewjeve DevegheefmLele efce}s 39 keâce&ÛeeefjÙeesb kesâ kesleve keâešves
keâe efveo&sMe efoÙee~ meeLe ner efkeYeeieeOÙe#eesb mes mhe<šerkeâjCe ceebiee nw~
efpe}eefOekeâejer ves megyen 10.30 yepes keâ}skeäš^sš cesb mebÙegòeâ keâeÙe&e}Ùe,
efjkeâe[& ™ce Deeefo keâe efvejer#eCe efkeâÙee~ Fme oewjeve yeÌ[s hewceeves hej
keâce&Ûeejer yeiewj DekekeâeMe ef}S ieeÙeye jns~ ceece}s keâes iebYeerjlee mes }sles
ngS keâce&ÛeeefjÙeesb kesâ Skeâ efove keâe kesleve keâešves keâe efveo&sMe efoÙee~ "erkeâ
Fmeer meceÙe DeefOekeâeefjÙeesb keâer Skeâ šerce ves efkekeâeme Keb[ DeYees}er keâe
efvejer#eCe keâjeÙee ieÙee peneb Skeâ ope&ve mes DeefOekeâ keâce&Ûeejer DevegheefmLele
heeS ieS~ DeewjeF&, [erIe, efkekeâeme Yekeve, Yeoesner Deeefo mLeeveesb hej
De}ie-De}ie šerceesb ves Skeâ meeLe Úehesceejer keâer~ Fme oewjeve kegâ} 39
keâce&Ûeejer DevegheefmLele Les~ efpe}eefOekeâejer ves Skeâ efove keâe kesleve keâešves kesâ
meeLe-meeLe efkeYeeieeOÙe#eesb mes mhe<šerkeâjCe ceebieves keâe efveo&sMe efoÙee nw~
efnoeÙele oer nw efkeâ Ùeefo otmejer yeej efvejer#eCe cesb DevegheefmLele heeS ieS lees
meskee Kebef[le keâj oer peeSiee~
cewÛe cesb ceejheerš, leerve IeeÙe}
meguleevehegj : ieesmeeF&iebpe Leevee #es$e kesâ keâjewles ieeke cesb ef›eâkesâš cewÛe kesâ oewjeve
oes he#eesb cesb pecekeâj ceejheerš ngF&~ efpemecesb leerve efKe}eÌ[er iebYeerj ™he mes IeeÙe}
nes ieS~ ieÇeceerCeesb kesâ yeerÛe yeÛeeke mes ceece}e Meeble ngDee Deewj IeeÙe}esb keâes efpe}e
efÛeefkeâlmee}Ùe efYepekeeÙee ieÙee~ peneb Skeâ keâer ne}le iebYeerj osKe efÛeefkeâlmekeâesb ves
Gmes š^ecee mesbšj jsHeâj keâj efoÙee~ kenerb hegef}me keâes veecepeo lenjerj osves kesâ
yeekepeto DeYeer lekeâ hegef}me ves cegkeâocee hebpeerke=âle venerb efkeâÙee nw~ keâjewles ieebke
cesb Ûe} jner ef›eâkesâš heÇefleÙeesefielee kesâ oewjeve yegOekeej keâes DecejyeesPee ke
megoveehegj kesâ yeerÛe cewÛe Kes}e pee jne Lee~ DebheeÙej kesâ efveCe&Ùe keâes }skeâj
oesveesb šerceesb kesâ yeerÛe efkekeeo Meg™ nes ieÙee~ efkekeeo Flevee yeÌ{ ieÙee efkeâ
megoveehegj kesâ efKe}eefÌ[Ùeesb ke Gvekesâ meceLe&keâesb ves DecejyeesPee efvekeemeer DeeMeglees<e
heeb[sÙe, heg<hesbõ eflekeejer Deewj Yeejle Yet<eCe heeb[sÙe keâes yewš ke mšbhe mes pecekeâj
ceejeheerše~ efpememes leerveesb iebYeerj ™he mes IeeÙe} nes ieS~

4. efJeefJeOe
cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
peye nJee ceW keâgÚ cebLej ieefle Dee
peeleer nw Jen keâgÚ "b[er nes Ûeueleer nw
lees Gme "b[er-"b[er nJee ceW efyevee oeSByeeSB osKes ÛenÛeneles he#eer GlmeenhetJe&keâ
Deheves yemesjs keâer Deesj G][eve Yejles nQ~
Deewj peye efkeâmeer #egõ veoer keâs efkeâveejs
keâs KesleeW ceW Oetue G][eles ngS heMeg
cemleeveer Ûeeue mes IeBšer yepeeles Deheves
IejeW keâer Deesj ueewš he][les nQ Gme
meceÙe ye]ieue ceW ]HeâeFueeW keâe hegefuevoe
oyeeS, neLe ceW meypeer. keâe Lewuee
efueS, ue][Ke][eles ]keâoceeW keâs menejs,
Deheves Pegkeâs keâbOeeW hej ogKeles ngS efmej
keâes pewmes-lewmes ueeos Skeâ JÙeefòeâ lebie
yee]peejeW ceW mes Iej keâer Deesj pee jne
neslee nw~
'Dejs Skeâ yeele lees Yetue ner
ieF&,' ]keâuece ves efHeâj keâne~ 'GvneWves
he$e keâs Deble ceW nce meye keâes Yeer Ùeeo
efkeâÙee Lee~'
'Dejs keâwmes?' meye ves Dee§eÙe& mes
hetÚe~
'GvneWves efueKee efkeâ keâeMe ceQ
heshejJesš neslee, ces]pe-keâgmeer& keâer lejn
]Heâveer&Ûej neslee lees Deepe Ùen efove ve
osKevee he][lee~ ÛeenW pees neslee hej ceQ
Fvemeeve ve neslee~'
'Deesn, leYeer lees cegPes G"e keâj
Deheves ieeueeW mes menuee jns Les~'
helLej keâs heshejJesš keâer "mme DeeJee]pe
ieerueer nes G"er, Gmekeâs DeeBmet
efPeueefceuee G"s~
DeOehekeâer Peyyesoej yeslejleerye cetÚ,
B W
Ûesnjs hej keâgÚ jsKeeSB-efpeve keâer
ienjeFÙeeW ceW ve peeves efkeâleves Dejceeve,
DeeMeeSB Deewj Dele=hle meeOeW meoe keâs
efueS o]Heâve nQ Deewj efpevnW mebmeej keâs
meyemes ›eâtj keâueekeâej efÛevlee ves Deheves
keâ"esj neLeeW mes yeveeÙee nw~ efIemee ngDee
keâesš pees efkeâ oes meeue henues ye][er
ue][keâer keâer Meeoer hej yeveJeeÙee Lee,
henves Deewj Deheveer metKeer šeBieeW hej
Deefle ØeÙeesie keâs keâejCe heeÙepeecee yeve
Ûegkeâer heleuetve mes {Bkeâs keâ"hegleueer keâer
lejn efvepeer&Je Ûeeue mes Ûeuee pee jne
Ùen JÙeefòeâ ceeveJe meceepe keâe meye mes
oÙeveerÙe ØeeCeer o]Heâdlej keâe yeeyet nw~
veece Úesše yeeyet - keäÙeeWefkeâ ye][s
meenye keâs yeeo FvneR keâe vebyej nw, hej
keâece nw ye][s meenye mes Yeer DeefOekeâ~
o]Heâdlej yebo nes ieÙee nw, Iej pee jns
nQ~ Fve keâs yeeo o]Heâdlej ceW keäÙee neslee
nw- MeeÙeo FvnW helee veneR~ MeeÙeo Fve
pewmes pees DevÙe ueeKeeW yeeyet nQ, GvnW
Yeer helee veneR~
o]Heâdlej yebo nes ieÙee, Ûeewkeâeroej
meye ojJeepes hej leeues ššesue keâj
¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 4
helLej keâs DeeBmet
osKe Ûegkeâe Lee~ Oethe ueepeJebleer JeOet
keâer lejn efmeceš keâj ef#eeflepe keâs
heerÚs pee efÚheer~ DebOekeâej Ûeesj keâer
lejn Ûeghekeâs-mes o]Heâdlej keâs keâcejeW ceW
mes ieg]pejlee ngDee me][keâ, cewoeve
Deewj KesleeW hej heeues keâer lejn Úe
ieÙee~ Úesšs yeeyet keâs keâcejs ceW Ieghhe
DeBOesje Deewj meVeeše Lee~ peeve he][lee
Lee pewmes yejmeeW mes Fme keâcejs ceW keâesF&
veneR DeeÙee~ leYeer Fme meVeešs ceW
efkeâmeer keâer #eerCe-meer Deen megveeF& oer
- oyeer ngF& "b[er meeBme Yeer Gme keâs
meeLe efceueer LeerÖ 'keâewve nw Ùen?'
ye][s meenye keâer keâgmeer& ves menevegYetefle
hetCe& mJej ceW hetÚe~ o]Heâdlej yebo nesves
keâs yeeo keâcejs keâs Meemeve ceW Jen
keâ"esjlee veneR Leer pees ceer"er-ceer"er
hee@efueMe keâer ngF& yeeleW keâjves Jeeues
ye][s meenye ceW Leer~
'Ùen ceQ ntB ~' Úesšs yeeyet keâer ces]pe
hej jKeer ]keâuece ves heleueer DeeJee]pe ceW
keâne~ keâcejs keâs DevÙe meomÙe ye][s
meenye keâer keâgmeer&, oJeele, heshejJesš,
jöer keâer šeskeâjer Deeefo hej yeÛÛeesb keâemee mvesn jKeles Les keäÙeeWekeâ Ùen DeYeer
f
veF& ner DeeF& Leer~ Fme keâs mLeeve hej
pees hegjeveer keâuece Leer Gme keâer
Deekeâefmcekeâ ce=lÙeg Skeâ Skeämeer[Wš ceW
nes ieF& Leer~
'Ùen ceQ ntB, Úesšs yeeyet keâer
keâuece ves efHeâj keâne, efpemes megve keâcejs
keâs meomÙeieCe efÛeefvlele nes G"s~ heefjJeej
keâneveer
yeÇÿeosJe
ceW DeeF& veJe-JeOet keâs cegKe hej Deen
keäÙeeW? DeYeer lees Gme keâs Kesueves-Keeves
keâs efove nQ!'
'keäÙee yeele nw, efkeâme yeele keâe ogKe
nw?' ye][s meenye keâer keâgmeer& ves efHeâj hetÚe~
'keâgÚ veneR, keâgÚ veneR, ÙetB ner cegKe
mes DeeJee]pe efvekeâue ieF& Leer~' Úesšs yeeyet
keâer ]keâuece ves nBmeves keâe yenevee keâjles
ngS keâne~ 'veneR peer, keâgÚ yeele ]pe¤j
nw~ Deepe peye mes o]Heâdlej yebo ngDee nw
leYeer mes ceQ legcnW yesÛewve osKe jne ntB~
keäÙee yeele nw yeesuees?' Úesšs yeeyet keâer
oJeele ves peje jewye peceeles ngS KeesKeueer
]
DeeJee]pe ceW keâne~ Fme jewye keâe Demej
ngDee, keâceefmeve keâuece menceer ngF& yeesueer,
]
'ye][er YeÙeevekeâ yeele nw peerpeer, hej Deepe
veneR yeleeTBieer, keâue yeleeTBieer~'
'Depeer efceÙeeB, nšeDees Yeer, efkeâme
Ûekeäkeâj ceW he][s nes?' DeÛeevekeâ ner keâesF&
Yeejer "mme DeeJee]pe yeesueer, 'ÙeneB nce
Deheves ner Ûekeäkeâj ceW he][s nQ~ Kegoe keâer
keâmece Deepe oeshenj mes Flevee iegmmee
Dee jn nw Fme cejoto ye][s meenye hej
efkeâ keâgÚ hetÚes cele~ yesÛeejs Úesšs yeeyet
keâes Flevee [eBše efkeâ Gve keâe cegBn Glej
ieÙee~ Deiej ceQ neslee ve Úesšs yeeyet keâer
peien lees meye meenyeer Skeâ ner Peehe][ ceW
efvekeâeue oslee~' keâcejs ceW DebOekeâej mJeÙeb
FOej-GOej Yeškeâ jne Lee, efoKeeF& keâneB
mes oslee~ neB, DeeJee]pe mes ceeuetce neslee
Lee efkeâ Úesšs yeeyet keâer ces]pe hej jKes
heshejJesš ceneMeÙe yeesue jns nQ~
Úesšs yeeyet mes Fme keâcejs keâs meye
efveJeeefmeÙeeW keâer menevegYetefle Leer, ye][s
meenye keâer njkeâle hej meye keâes Demeblees<e
Lee, hej DeYeer lekeâ Øekeâš efkeâmeer ves
veneR efkeâÙee Lee~ heshejJesš keâer yeele megve
keâj meye ves Dehevee-Dehevee Demeblees<e
Øekeâš keâjvee DeejbYe keâj efoÙee~ keâcejs
ceW Meesj nesves ueiee~ meYeer DeheveerDeheveer neBkeâ jns Les~ ]Ketye iegueiehee][e
ceÛee ngDee Lee~ leYeer menmee ojJeepes.
hej šBies heox keâer mejmejeleer ngF& DeeJee]pe
DeeF&, ‘ogMceve!' Deewj meye Skeâoce
Ûeghe nes ieS ceevees efkeâmeer ves ye][ye][elee
jsef[Ùees Skeâoce yebo keâj efoÙee nes~
yeenj yejeceos ceW Ûeewkeâeroej KešKeš
keâjlee ieg]pej ieÙee~ keâcejs ceW efHeâj mes
ye][s meenye keâer DeeueesÛevee nesves ueieer~
leYeer KešKešeleer ngF& DeeJee]pe ceW
šeFhejeFšj ves keâne, 'YeF& ]ieueleer lees
Demeue ceW cesjer Leer, Úesšs yeeyet ves lees
Deheveer lej]Heâ mes "erkeâ ner šeFhe efkeâÙee
Lee~ keäÙee yeleeTB peye mes Fme hekeäkeâs
]HeâMe& hej efiej keâj Ûeesš ueieer nw, cegPe
mes "erkeâ mes keâece veneR neslee~ oo&
yengle neslee nw~ cegPes De]Heâmeesme nw efkeâ
cesjs keâejCe yesÛeejs Úesšs yeeyet keâes
Deheceeefvele nesvee he][e~'
ye][s meenye keâer ces]pe keâs veerÛes keâgÚ
Jees nceejs keâye Les pees yesieeves nes ieS !
]peje meer yeele Leer keäÙee ]Heâmeeves nes ieS !!
keäÙee Gmes Fue]peece os keäÙee megveeÙes neueseoue !
f
Deye keâesF& nesiee veÙee nce hegjeves nes ieS !!
keâesF& efceuee ner veneR efpemekeâes Je]Heâe oslee !
nj Skeâ ves OeesKee efoÙee efkeâme - efkeâme keâes mepee oslee !!
Ùes lees nce Les keâer Ûeghe jn ieS Jevee&......!
oemleeve megveeles lees cenefHeâue keâes ®uee oslee !!
oo& keâer yee]peej Kegueer hejer nQ !
Jees Ûeerpe ve uees pees Deboj mes peueer hejer nQ !!
Je]Heâe keâe leueeMe Úesj oes SÙe oesmleeW....!
Ùes ogefveÙeeB yesJeHeâeDees mes Yejer hejer nQ !!
Gvekeâer Ûeenle ceW efoue cepeyetj nes ieÙee !
yesJeHeâeF& keâjvee Gvekeâe omletj nes ieÙee !!
keâmetj Gvekeâe veneR cesje Lee....!
nceves Ûeene ner Flevee keâer Gvekeâes ieg®j nes ieÙee !!
Peve-Peve keâer DeJee]pe ngF&, ye][s meenye
keâer ces]pe ves peesj mes efÛeuuee keâj keâne,
'"njes, ceeBpeer keâgÚ keâj jner nQ~'
jöer keâer šeskeâjer Fme keâcejs keâs
efveJeeefmeÙeeW ceW meye mes yet{er Leer~ o]Heâdlej
]
henues efkeâmeer Deewj mLeeve hej Lee hejvleg
peye Ùen veÙee YeJeve yevee leye Ùener
Skeâ LeeR pees JeneB mes yeÛe keâj ÙeneB Dee
ieF& Leer~ Fme keâs meeLe keâs keâF& meeLeer
iebos veeues keâs jceCeerÙe leš hej yemes
keâyee][er Deeßece ceW Deye YeieJele Yepeve
ceW Mes<e peerJeve efyelee jns nQ~ keâcejs keâs
DevÙe efveJeemeer FvnW ye][er ßeæe keâer
Âef° mes osKeles Les Deewj ceeBpeer keân keâj
hegkeâejles Les~ ceeBpeer Deye yengle Je=æ nes
ieF& LeeR~ Deye Deewj leye keâe meJeeue
Lee~ DeeJee]pe Yeer keâe]Heâer ceæce he][ ieF&
Leer~ Jen ÚveÚveeleer DeeJee]pe ceW yeesueer,
'keäÙee yeleeTB~ Gme efove cegPe mes ieueleer
]
nes ieF&, Jejvee ye][s meenye lees yeBOes-yeBOes
efHeâjles~'
‘Jen pees Gme efove mejkeâejer mekeâ&uej
g
DeeÙee Lee, Jen ye][s meenye ves peuoer
ceW Yetue mes cesjs nJeeues keâj efoÙee~
Ûehejemeer peye jöer keâes yeenj peceeoej
keâs [esue ceW [eueves ueiee lees Jen
mekeâ&guej ceQves Deheveer ieeso ceW yeÛÛes keâer
lejn efÚhee efueÙee~ Deieues efove peye
Gmekeâs yeejs ceW meejs o]Heâdlej ceW keâesnjece
ceÛee lees ceQves efvekeâeue keâj os efoÙee~
pees keâneR Gme efove Jen keâe]iepe ceQ
peeves osleer lees ye][s meenye keâes Yeer helee
Ûeue peelee efkeâ meenyeer efkeâleveer cenBieer
nw~ YewÙee, pees yegºs keâj osles nQ, Jen
Deepekeâue keâer ÚeskeâefjÙeeB keäÙee keâjWieer?
(›eâceMeŠ)
Jees peJeeye oslee nw keäÙeeWefkeâ cegPes
[e@keäšj ves yeenj keâer Ûeerpe Keeves mes
cevee efkeâÙee nw~
Íãã
¾ã
Àãè
efheleepeer- yesšer ye][s neskeâj keäÙee
keâjesieer?
yesšer- Meeoer
efheleepeer- ieuele yeele nw, DeYeer
mes efkeâmeer keâe yegje vener meesÛeles~
Skeâ ue][keâe meceesmes ceW mes Deeuet
efvekeâeuekeâj Kee jne Lee, yeenj keâe
efnmmee HeâWkeâ jne Lee~
Gmekeâs oesmle ves hetÚe legce efmeHeâ&
Deeuet keâes keäÙetb Kee jns nes?
yJee@Ùeøeâsb[ (Heâesve hej)- neÙe
mJeeršneš& keäÙee keâj jner nes?
ieue&øeâsb[- cesjer leyeerÙele Kejeye
nw peevet meesves pee jner ntb~
legce..?
yJee@ÙeHeâsdjb[- ceQ efmevescee ne@ue ceW
lesjs heerÚs yew"e ntb~
DeOÙeehekeâ- legcnejs heehee keäÙee
keâjles nQ?
ceesvet- mej Jees jespe ieeefueÙeeb
Keeles nQ~
DeOÙeehekeâ- keäÙee celeueye?
ceesvet- peer Jees keâmšcej keâsÙej
SipeerkeäÙetefšJe nQ~

5. ¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 5
cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
Mejeye kesâ ef}S oesmle keâes
helLejesb mes kegâÛe} [e}e
DebyejveeLe kesâ efÛeKe}es}er [wce cesb
efheÚ}s mehleen Ûeej De%eele DeejesefheÙeesb
ves 25 ke<eer&Ùe Skeâ Ùegkekeâ keâer helLejesb
mes ceej-ceej keâj nlÙee keâj oer~ nlÙeejs
Ùegkekeâ keâer }eMe KeeF& cesb Heâwbkeâkeâj Heâjej
nes ieS~ hegef}me ves ce=lekeâ kesâ neLeesb hej
ef}Kes efÛevn mes ce=lekeâ keâer henÛeeve keâer~
DeejesefheÙeesb ves ce=lekeâ keâes helLejesb mes Fleveer
yegjer lejn kegâÛe} efoÙee Lee efkeâ ken
henÛeeve cesb ner ve DeeS~ Gunemeveiej
›eâeFce yeÇebÛe ke efMekeepeer veiej hegef}me ves
leerve }esieesb keâes efiejHeâdleej keâj ef}Ùee,
peyeefkeâ oes Deejesheer Deye lekeâ Heâjej nwb~
efce}er peevekeâejer kesâ cegleeefyekeâ DebyejveeLe
keâe meveer efmebn ke ceveespe keâebye}s oesmle
Les~ meveer efmebn kesâ hejheÇebleerÙe nesves kesâ
keâejCe ceveespe keâebye}s Gmes yeej -yeej
Oecekeâer oslee Lee Deewj Gmemes Mejeye heerves
kesâ ef}S hewmes }slee Lee~ 15 pevekejer
keâes kegâÚ Ssmee ner keekeâÙee ngDee~ Mejeye
heerves kesâ ef}S keâebye}s ves meveer mes hewmes
ceebies, }sefkeâve meveer ves cevee keâj efoÙee~
Fmecesb oesveesb cesb PeieÌ[e ngDee Deewj meveer
keneb mes Ûe}e ieÙee~ yeeo cesb keâebye}s ves
Deheves Ûeej meeLeer- efkeâMeesj keâebye}s,
megecele }ebIes, ieeskegâ} GIe[s, leLee ieeshee}
f
ÛeewOejer kesâ meeLe meveer keâes cepee ÛeKeeves
keâe hueeve yeveeÙee~
cegyeF& : DeebOeÇ heÇoMe keâer mee@HeâdškesÙej
b
s
FbefpeefveÙej F&mšj DevegmeÙee keäÙee keâleê mes
heebÛe efove hen}s lekeâ keâeefle}esb kesâ keâypes
cesb jner Leer? 9 pevekejer keâes Gmekesâ
ceesyeeF} }eskesâMeve ves peebÛe DeefOekeâeefjÙeesb
kesâ meeceves Ùen mekee} KeÌ[e keâj efoÙee
nw~ Fmekesâ meeLe ner peebÛe SpesbefmeÙeeb Fme
mekee} keâe Yeer pekeeye le}eMe jner nwb
efkeâ Gmekesâ keâleê cesb efkeâleves }esie Les~ Ùen
mekee} Fmeef}S G" jne nw keäÙeesbefkeâ
cebie}keej keâes F&mšve& SkeämeheÇsme neF&kes
hej keâebpegjceeie& Deewj Yeeb[ghe kesâ yeerÛe pees
keâheÌ[s yejeceo efkeâS ieS, Gvecesb Ûeej
hewbš Yeer efce}s nwb~ lees keäÙee DevemegÙee kesâ
ce[&j cesb Ûeej }esie Meeefce} Les? ›eâeFce
yeÇeÛe kesâ Skeâ keefj… DeefOekeâejer ves yeleeÙee
b
Heâjsje ves ceebieer DeefieÇce peceevele
cegbyeF& : hetke& efkeMke efyeef}Ùe[dme&
ÛewbefheÙeve ceeFkeâ} Heâjsje ves ceefuš }ske}
ceekeâ&es šie Heâce& keäÙetvesš kesâ keâefLele Ieesše}s
f b
kesâ efme}efme}s cesb DeefieÇce peceevele kesâ
ef}S mesMeve keâesš& cesb ÙeeefÛekeâe oeÙej
keâer nw~ Heâjsje kesâ heÇkeòeâe njerMe kegâceej
ves yeleeÙee efkeâ DeefieÇce peceevele keâer
ÙeeefÛekeâe kesâ meeLe ner Heâjsje ves Kego kesâ
efKe}eHeâ 2 pevekejer keâes cegbyeF& hegef}me
keâer Deesj mes peejer }gkeâDeeGš veesefšme
keâes Yeer Ûegveewleer oer nw~
G}êsKeveerÙe nw efkeâ efomebyej kesâ otmejs
nHeâdles cesb keäÙetvesš Ieesše}s keâer peebÛe
osMe cesb efHeâj mes Yeiele efmebn
keâe Deevee yengle pe®jer nw
mebJeeooelee
keâuÙeeCe : keâuÙeeCe heefMÛece
kesâ DeeÛeeÙe& De$es veešdÙeie=n cesb
Deespe jme kesâ heÇKÙeele keâefke [e@.
Deej. S}. jeke (jepe yegbos}er)
ves pewmes ner Fve hebefòeâÙeebs keâes ieeÙee
hetje ne} Yeejle ceelee keâer peÙe
kebos ceelejce kesâ peÙe Iees<e mes ietbpe
G"e, Meg›eâkeej keâer Meece Yeepehee
Gllej YeejleerÙe DeeIeeÌ[er keâer lejHeâ
mes efkeMee} nemÙe keâefke mecces}ve
keâe DeeÙeespeve efkeâÙee ieÙee Lee,
efpemeceW osMe kesâ keâesves-keâesves mes
DeeÙes ngS keâefkeÙeesb ves keâefkelee
hee" keâjkesâ ßeesleeDeesb keâes nbmeves
hej cepeyetj keâj efoÙee~ heÇcegKe
keâefkeÙeesb cesb efiejsvõ efmebn YeoewefjÙee,
(Gvveeke) Deleg} pkee}e (Fboewj),
heÇ s j Cee "ekeâjs (jepemLeeve),
yeÇpeefkeâMeesj hešs} (ceOÙe heÇosMe)
Mebkeâj keâwcegjer (efyenej),Deheves
iepe} Deewj cegMeeÙejs kesâ ef}S
efJeKÙeele Go&t MeeÙej meeefpeo
F}eneyeeoer Deewj Deespe jme kesâ
keâefke jepe yegbos}er ves keâefkelee hee"
efkeâÙee~ Yeepehee efpeuee Gllej
YeejleerÙe DeIeeÌ[er ceesÛee& kesâ DeOÙe#e
megveer} efceßee ves keâeÙe&›eâce keâe
heebÛe efove nlÙeejesb kesâ keâypes cesb
meHeâ} DeeÙeespeve efkeâÙee~
cegKÙe DeefleefLe kesâ ™he cesb
DeeÙes ngS Yeepehee kesâ Jeefj‰ veslee
efkeâjerš meescewÙee ves keâeÙe&›eâce ceW
keâefkeÙeesb keâe mecceeve efkeâÙee Deewj
efiejsvõ efmebn keâer keâefkelee keâes megvekeâj
Gvnesbves keâne keâer Deepe meÛecegÛe
osMe keâes Skeâ efoMee osves keâer
pe®jle nw~
keâuÙeeCe efpeuee DeOÙe#e vejsõ
b
hekeej ves meYeer keâeÙe&keâle&eDeesb mes
YeÇ<š Meemeve keâes GKeÌ[ HeWâkeâves
keâe Deekeenve efkeâÙee~ Fme Dekemej
hej keâeBieÇme kesâ mewkeâÌ[esb keâeÙe&keâle&eDeesb
s
ves Yeejle ceelee keâer peÙe yees}
keâj Yeepehee cesb heÇkesMe efkeâÙee~
keâj jner cegbyeF& hegef}me keâer DeeefLe&keâ
DehejeOe MeeKee ves 75 ke<eer&Ùe Heâjsje
keâes meceve Yespee Lee Deewj Gvnsb Ieesše}e
mes heÇYeeefkele keâbheveer kesâ mebyebOe cesb hetÚleeÚ
kesâ ef}S le}ye efkeâÙee Lee~ ken hesMe
venerb ngS Les~
Deeef L e& k eâ DehejeOe MeeKee ves
cewievesefškeâ ef[mkeâ, nye&} Glheeo Deewj
nes}er[s mkeâerce pewmes Glheeoesb keâer efye›eâer
keâer hesMekeâMe keâj keâefLele ™he mes
efvekesMekeâesb keâes "ieves kesâ ceece}s cesb
keäÙetvesš kesâ veew šerce }er[jesb keâes Deye
lekeâ efiejHeâdleej efkeâÙee nw~ keäÙetvesš hej
efvekesMekeâesb keâes }gYeeves kesâ ef}S Deheves
ceefuš }ske} ceekeâ&sefšbie {SceS}Sce}
mkeâerceesb kesâ ef}S heÇefleyebefOele 'yeeFvejer
efhejeefce[ efyepevesme cee@[}' keâe Yeer
GheÙeesie keâjves kesâ Deejeshe nwb~ Heâjsje
17 efomebyej keâes efkeosMe cesb nwb~ Gvnesbves
keâne nw efkeâ ken pewmes ner Yeejle }ewšsbies,
peebÛekeâle&eDeesb kesâ mece#e hesMe nes peeSbies~
Gvnesbves efkekeeoesb cesb efIejer keâbheveer keâe Yeer
yeÛeeke efkeâÙee~ hegef}me ves keâne efkeâ
Gvnsb helee venerb nw efkeâ heodce Yet<eCe mes
mecceeefvele efKe}eÌ[er cegbyeF& }ewš ieS nwb
Ùee Deye Yeer efkeosMe cesb nwb~
efkeâ hewbš kesâ meeLe oes Meš& Yeer yejeceo
keâer ieF&b nwb~ Fmeef}S Ùen Yeer mebYekevee nw
keâeefle} Ûeej venerb oes ner nesb~ peebÛe cesb
›eâeFce yeÇebÛe DeefOekeâeefjÙeesb ves heeÙee efkeâ
yejeceo keâheÌ[esb cesb Skeâ hewbš Deewj Skeâ
Meš& cesb Ketve kesâ efveMeeve heeS ieS nwb~
peyle keâer ieF& oesveesb Meš& cesb Yeeb[ghe
kesâ šs}j keâe šwie }iee ngDee nw~ peebÛe
Deef O ekeâejer Fme šs } j kes â peef j S
memheskeäš keâe megjeie {tb{ves keâer yegOekeej
keâes keâesefMeMe keâjles jns~ peneb mes
keâheÌ[s yejeceo ngS, keneb mes Skeâ
}s[erpe heme& Yeer yejeceo ngDee nw~
peye Fme heme& keâes Devemeg Ù ee kes â
heef j keej kee}es b keâes ef o KeeÙee ieÙee,
lees heef j keej kee}es b ves meeHeâ keâj
efoÙee efkeâ ken Gmekeâe venerb nw~ mekee}
Ùen nw efkeâ Ùeefo DevemegÙee ce[&j cesb
yejeceo ef k eâS keâheÌ [ s kee}s }es i e
Meeef c e} Les , lees Gvekes â meeLe nlÙee
keâer meeefpeMe cesb keäÙee keâesF& ceefn}e Yeer
Leer? Ùee kesâme keâes [eÙekeš& keâjves kesâ
ef}S efkeâmeer mes peeve yetPekeâj Ùes keâheÌ[s
Ùee }s[erpe heme& keneb hej [e}er~
jemlee Ùee cevehee meove ceW yesnlej keâewve ogeJf eOee ceW nQ keâeb«esme ÉÙe
mebJeeooelee
keâuÙeeCe, keâuÙeeCe-[eWeyeJeueer
f
ceneveiej heeefuekeâe ceW efJekeâeme keâer
heefjÙeespeveeDeeW ceW ueehejJeener Deewj yesFceeveer
&
mes Menj JeeefmeÙeeW keâes mecemÙeeDeeW keâe
meecevee keâjvee heÌ[ jne nw~ ceiej
keâeB«esme Deewj je°^Jeeoer keâeB«esme keâer
DeeIee[er Fme ogeJeOee ceW nw efkeâ veeieefjkeâ
f
mecemÙeeDeeW keâes efkeâmekesâ he#e ceW yesnlej
G"eÙee peeÙes, neueebekeâ keâeb«esme kesâ
f
DevegYeJeer veiejmesJekeâ efJeÕeveeLe jeCes
cevehee meove keâes ner yesnlej ceeveles nQ~
keâuÙeeCe-[eWefyeueer cenveiej
heeefuekeâe keâer 14JeeR meYee oes efove
ÛeueeF& ieF&, efpemeceW cevehee ØeMeemeve
keâer Dekeâce&CÙelee Gpeeiej ngF&~
yeer.Sme.Ùet.heer. heefjÙeespeveeDeeW keâe
ef›eâÙeevJeÙeve lees otj keâer yeele jner,
cevehee ØeMeemeve Ke[s ieueJeCeer keâer
195 DeeJeemeeW Jeeueer heefjÙeespevee
keâer Meg®Deele lekeâ leerve Je<eeX ceW veneR
keâj heeF&~ Deepe neuele Ùen nw efkeâ
Fmekeâer ueeiele yeÌ{ves hej cevehee keâer
Deheveer peceerveW efyeu[jeW keâes yesÛeves keâer
veewyele DeeÙeer nw~ Ssmeer keâF& veekeâeefceÙeeb
cevehee meove ceW peesjoej lejerkesâ mes
G"eÙee~ cepeyetjve meòee¤Ì{ efMeJemesveeYeepehee kesâ meomÙe Yeer cevehee ØeMeemeve
kesâ efKeueeHeâ efJehe#e kesâ megj ceW megj
efceueeÙee~ Menj keâer mewkeâÌ[eW keâjes[ keâer
Ì
heefjÙeespeveeDeeW kesâ ef›eâÙeevJeÙeve ceW veekeâeceer,
Menj JeeefmeÙeeW keâer veenkeâ yeÌ{leer jemleeW
keâer mecemÙeeDeeW kesâ efueS cevehee ves Fme
keâoj veejepeieer yeÌ{er keâer Deblele: ceneheewj
keâes meove 10 efceveš lekeâ mLeefiele
keâjvee heÌ[e~ Fme hetjs ceeceues ceW mLeeveerÙe
mebÛeej ceeOÙeceeW ceW keâneR Yeer DeeIeeÌ[er
keâe GuuesKe veneR ngDee~ Deble: ÛeewLes
efove DeeIeeÌ[er kesâ keâeB«esme iegš veslee
meefÛeve heesš, efJeÕeveeLe jeCes, jekeâebhee,
s
kesâ veiejmesJekeâ Je efpeuee DeO]Ùe#e mebpeÙe
heešerue, cevehee kesâ vejefmebn Keejesuekeâj
he$ekeâej keâ#e ceW he$ekeâejeW mes ¤ye¤
ngS~ Deewj Dehes#ee JÙeòeâ keâer efkeâ nceejs
meove ceW JÙeòeâ keâer ieF&, keâner ieF&,
yeeleeW keâe ceere[Ùee ceW GuuesKe veneR nw~
f
Jemlegle: meove keâer pees KeyejW DeeÙeer
LeeR, Jen Yeer meòeeOeeefjÙeeW keâer ner LeeR,
kegâÚ DeheJeeo Les, he$ekeâejeW mes menpe
ieghleiet ceW Ùen meJeeue GYeje efkeâ Deehe
ceere[Ùee kesâ heeme keâye DeeÙes Deewj
f
efheÚues 5-7 Je<eeX ceW keâesF& Deeboesueve
veneR efkeâÙee, keâYeer meÌ[keâeW hej veneR
Glejs, Deehe keâer Yetecekeâe nw keâneb?
f
Fme hej efJeÕeveeLe jeCes ves keâne efkeâ
cesjer vepej ceW cevehee meove Skeâ GefÛele
Deewj ÙeesiÙe Heâesjce nw~ peneb nce Deehekeâer
yeeleW jKeles nQ~ ØeMeemeve keâe meòeeOeeefjÙeeW
keâer keâefceÙeeW keâes Gpeeiej keâjkesâ veeieefjkeâ
mecemÙeeDeeW kesâ efvejekeâjCe nsleg cevehee
he$ekeâej hej peeveuesJee nceuee
mebJeeooelee
cegyeF&, melÙeheeue Deewj Gvekeâer
b
helveer pevekeâogueejer ves efceuekeâj
uee"er, meefueÙee, [b[s mes he$ekeâej
ÙeMeheeue Mecee& hej peeveuesJee nceuee
keâj efoÙee, Fleves mes ceeceuee Meeble
veneR ngDee~ Meece keâes efHeâj mes Gmeer
efove melÙeheeue, pevekeâogueejer leLee
ke=â<Ceheeue efHeâj mes ueele IebmeeW mes
t
meÌ[keâ hej Mecee& keâer efhešeF& keâj oer~
oes yeej ceej Keeves kesâ yeeo he$ekeâej
Mecee& ves Iešvee mLeue mes efMeJeepeer
veiej hegeueme Leeves kesâ Jeefj‰ hegeueme
f
f
efvejer#ekeâ Deej. De«eJeeue mes mebheke&â
efkeâÙee hej ceewkesâ hej ve nesves kesâ
keâejCe GvneWves Jele&ceeve meceÙe ceW
Ûeepe& mebYeeues mebpeÙe heešerue mes mebheke&â
keâjves keâes keâne~ Leeves ceW lewveele
hegeueme DeefOekeâeefjÙeeW ves ceeceues keâes
f
iebYeerjlee mes veneR efueÙee. ceeceues ceW
SHeâ. DeeF&. Deej. ope& keâjves keâer
yepeeS efmeHe&â Sve. meer. ›eâ. 289/
14 keâuece 352, 504 ope&
efkeâÙee~ heer. DeeF&. ØeYeg ves ke=â<Ceheeue
Mecee&, melÙeheeue Mecee& hej ceeceuee
ope& efkeâÙee leLee cegKÙe Deejesheer [b[,
s
meefueÙee mes he$ekeâej hej ØeeCeIeelekeâ
nceuee keâjves Jeeueer pevekeâ ogueejer
hej ceeceuee veneR yeveeÙee~ Fme
Iešvee keâer Skeâ Deesj peneb efJeefYeVe
je°^erÙe heešea kesâ vesleeDeeW ves keâÌ[s
MeyoeW ceW eEveoe keâer nw, JeneR
DeefKeue YeejleerÙe efnboer he$ekeâej
mebIe ves he$ekeâej hej nceues keâes
ueskeâj oesef<eÙeeW hej DeefJeuebye SHeâ.
DeeF&. Deej. ope& keâj keâÌ[er
keâej&JeeF& keâer ceebie keâer nw~ Fme
mebyebOe ceW he$ekeâej mebIe keâe efMe°
ceb[ue he$ekeâejeW hej nes jns nceueeW
keâes ueskeâj jepÙe kesâ cegKÙeceb$eer,
GhecegKÙeceb$eer, ie=nceb$eer leLee hegeueme
f
DeeÙegòeâ keâes efueefKele efMekeâeÙele
oskeâj oesef<eÙeeW hej keâÌ[er keâej&JeeF&
keâer ceebie keâjWies~
meove ceW yenme keâjles nQ~
keâ[eWcevehee ceW efJehe#e keâer meyemes
yeÌ[er heešea cevemes nw, Deiej meòee ceW
Yeeieeroejer kesâ Ûeueles Fmekeâer mJeeYeeefJekeâ
efJehe#e keâer Yetecekeâe ØeKej veneR nw, Ssmes
f
ceW keâeb«esme ÉÙe keâer DeeJeepeW vekeäkeâej
Keeves ceW oyeer DeeJeepeW meeefyenle nesleer
jneR nQ~ meòee¤Ì{ Ùegele ner veeieefjkeâ
f
mecemÙeeDeeW kesâ efueS ner meÌ[keâeW hej
Glejleer Dee jner nw~ ceeceuee hesÙepeueehetele&
f
keâe nes, Ùee meeHeâ meHeâeF& keâe nes, Ùee
meÌ[keâeW keâer mecemÙee Ùee heefjÙeespeveeDeeW
kesâ ef›eâÙeevJeÙeve keâer ueehejJeener nes,
meYeer ceeceues ceW meòeeOeejer ner meÌ[keâeW
hej Glejs nQ~ ceneheewj jnles ngS JewpeÙebleer
iegpej Ieesuehe keâe nb[e ceesÛee& nes Ùee
Ghe ceneheewj Éeje keâeb›eâeršerkeâjCe keâer
meÌ[keâeW kesâ ueehejJeener hetCe& keâece Ùee
yeer. Sme. Ùet. heer. kesâ ueeYeeefLe&ÙeeW keâes
Gvekeâes IejeW keâer ÛeeefYeÙeeb veneR osves keâe
ceeceuee nes Ùee keâÛejs keâe mebonemheo
s
"skeâe DeeJebšve keâe ceeceuee nes~
Gheceneheewj jengue oeceues Éeje ner
meove ceW G"eÙes ieÙes efJehe#eer keâeb«esme
ÉÙe keâYeer veeieefjkeâeW kesâ efnle ceW meÌ[keâeW
hej Gleje ner veneR~ Ùen Gme mebie"ve
keâer neuele nw, pees DeeboesueveeW mes
pevcee nw~ ceiej Deye veeieefjkeâeW kesâ
]
efueS meÌ[keâeW hej melÙee«en, Oejvee,
Deeboesueve keâjves mes Mecee&lee nw~ keâuÙeeCe[eWeyeJeueer, cevehee ceW #es$e ceW yeÌ{leer
f
meeb"ieeb" kesâ meeLe Deeboesueve mes Mecee&ves
Jeeueer keâeb«esmeer pees[er Yeer efpeccesoej nw~
Ì
DeeefKej veeieefjkeâ Heâesjce ner meyemes
yeÌ[e cebÛe nw~

6. cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
efJeefJeOe
¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 6
mebmeej Deewj mebvÙeeme Keerje KeeFÙes, ™he, jbie Deewj mesnle heeFÙes
mebvÙeeme mebmeej ceW jnles ngS Yeer
Gmes Deheves ceW DevegYeJe ve keâjves keâer
efmLeefle keâer ceeveefmekeâ DeJemLee keâe
veece nw~ meble Ùee mebvÙeemeer Jener neslee
nw efpemekeâe ceve yeerlejeieer nes Ûegkeâe
nes~ jecekeâ=<Ce ie=nmLe Jes<e ceW jnles
ngS Yeer hejcenbme keânueeS~ Deepe
Yeer mebmeej ceW cegòeâ ¤he mes peerles ngS,
nceejs Deemeheeme, efJejeieer JÙeefòeâÙeeW
keâs DeefmlelJe nQ, hej Jes<e keâs DeYeeJe
ceW, nce pewmes efoKeves keâs keâejCe Jes
nceW mebvÙeemeer veneR ueieles~ Jes Ûeenles
Yeer veneR efkeâ ueesie GvnW mebvÙeemeer,
efJejeieer Ùee meble mecePeW Ùee GvnW Ssmes
DemeeceevÙe mebyeesOeve mes meceeÂle keâjW~
JeemeveeDeesb mes Øeote<ele meceepe keâe
f
Demeblegueve Ssmes ner meeceevÙe efoKeves
Jeeues ie=nmLeeW keâs keâejCe ner yevee
ngDee nw~ Ssmes ueesieeW keâes nce meeOeg
ØeJe=eòe keâe JÙeefòeâ keânles nQ pees DeewjeW
f
keâe Yeuee Ûeenles nQ~ Deheves efkeâmeer
DeeÛejCe mes DeewjeW keâes ogKe ve hengÛeeSb~
b
pees Deelcehees<eer nes, meye ceW hejceelcee
keâer meòee keâe DevegYeJe keâjlee nes
Deewj otmejs keâs Oeve, Œeer, JewYeJe
keâer Deheves efueS keâecevee Yeer efpemekeâs
ceve ceW ve G"s Jen efkeâmeer Yeer Jes<e
ceW nes, efkeâmeer Yeer keâeÙee ceW nes,
mebvÙeemeer ner ceevee peeSiee~ FmeefueS
nceW ve lees JeŒe jbieves keâer
DeeJeMÙekeâlee nw Deewj ve veece Ùee
Deeßece yeoueves keâer, Deiej pe¤jle
nw lees Deheveer keâeceveeDeesb keâes meerecele
f
keâjves keâer~ keâecevee Deewj Jeemevee keâs
owlÙeeW mes petPeves keâer mLeueer keâe ner
veece mebmeej nw~ nceW heefjefmLeefleÙeeW mes
heueeÙeve veneR Gvemes meecebpemÙe mLeeefhele
keâj keâsJeue Dehevee keâce& ner keâjves keâe
DeefOekeâej efceuee nw~
mebmeej ceW pees heevee nw Jen
DeheveeW keâs yeerÛe mes ner heevee nw~
Oece& Deewj keâce& keâe mecevJeÙe ner
Ùeesie nw~ keâ=<Ce Depe&ve mes Ùeesieer
g
neskeâj keâce& keâjves keâer yeele keâjles
nQ, Heâue hej Âef° jKeves keâer veneR~
pees mebvÙeeme uesles nQ Jen Ùen mebkeâsle
osles nQ efkeâ Yeewelekeâlee mes heefjhetCe&
f
mebmeej Deye cee$e Skeâ Úesšs mes
JeŒe keâs ¤he ceW leve mes efueheše jn
ieÙee nw~ pees Yeer keâce& Jes keâjles nQ
Jen meceepe keâes hejceelcee keâe mJe¤he
mecePe Gmekeâs efueS keâjles nQ~ lÙeeie
Gvekeâer Je=eòe nesleer nw Deewj cees#e
f
Gvekeâe ue#Ùe~ nce Ùen ie=nmLeeßece
ceW jnles ngS leLee Deheves meeceeefpekeâ
oeefÙelJeeW keâe efveJee&n keâjles ngS Yeer
keâj mekeâles nQ~
Ôã㹦ãããäև㊠ÀããäÍã¹ãŠÊã
ces<e- mJeefJeJeskeâ mes efueS ieS
leguee- JÙeLe& keâer GuePeveW yeÌ{Wieer~
efveCe&Ùe otjieeceer heefjCeece osves ceW meneÙekeâ
keâeÙeeX kesâ yeveves ceW JÙeJeOeeve DeeSbies~
efmeæ neWies~ Deehekesâ ØeÙeemeeW keâer ueesie
efkeâmeer Deehemeer JÙeefòeâ keâe JÙeJenej
mejenvee keâjWies~ ¤kesâ ngS keâeÙeeX kesâ
efÛeblee keâe efJe<eÙe nes mekeâlee nw~ Jeeoyeveves keâe Deheej n<e& nesiee~ huee@š, Heäuewš Ùee Jeenve efJeJeeo keâer efmLeefle mes yeÛeves keâer efveleeble DeeJeMÙekeâlee
Deeefo kesâ ›eâÙe-efJe›eâÙe mes ueeYe nes mekeâlee nw~ nw~ hetpeer efveJesMe mebyebOeer ÙeespeveeDeeW hej hegveefJe&Ûeej
b
keâjvee ueeYeoeÙekeâ jnsiee~
Je=<e- Glmeeefnle neskeâj keâeÙeeX ceW
efnmmee ueWies~ mebÛeej ceeOÙece Éeje keâesF&
cenlJehetCe& metÛevee Øeehle nes mekeâleer nw~
keâeÙe&JeMe efvekeâšmLe mLeeve keâer Ùee$ee
keâjveer heÌ[ mekeâleer nw pees GheÙeesieer efmeæ nesieer~
efkeâmeer veJeerve keâeÙe& keâe MegYeejbYe Yeer keâj mekeâles nQ~
Ùeefo jespeer-jespeieej Øeehle keâjves keâer Ûes°e keâj jns
nQ lees Deehekeâes meHeâuelee Øeehle nesieer~
Je=ef§ekeâ- efkeâmeer Ssmes keâeÙe& kesâ
yeveves keâer mebYeeJevee nw efpeme hej
efheÚues kegâÚ meceÙe mes ØeÙelve keâj
jns nQ~ YeeiÙe kesâ menÙeesie mes Yeer keâesF& keâef"ve
keâeÙe& Yeer yeve mekeâlee nw~ Ùeefo hejer#ee, ØeefleÙeesefielee
Éeje jespeer-jespeieej Øeehle keâjvee Ûeen jns nQ lees
Deehekeâes meHeâuelee Øeehle nesieer~
efceLegve- kegâue efceueekeâj Ùen mehleen
Deehekeâes DeÛÚs heefjCeece Øeoeve keâjsiee~
Deeies yeÌ{ves kesâ heÙee&hle DeJemej Øeehle
neWies, uesekeâve efmLeefleÙeeW keâe meceÙe
f
jnles ueeYe G"eves keâer Yeer efveleeble DeeJeMÙekeâlee nw~
hetpeer efveJesMe mebyebOeer ÙeespeveeDeeW hej hegveefJe&Ûeej keâjvee
b
Deehekesâ efueS GheÙegòeâ ner jnsiee~ efce$e-MegYeefÛeblekeâeW
keâe menÙeesie yevee jnsiee~
Oeveg- jespeer-jespeieej keâer Âef° mes
Ùen mehleen Deehekeâes DeÛÚs heefjCeece
osiee~ Ùeefo veewkeâjer ceW nQ lees heoesVeefle nes
mekeâleer nw~ hejer#ee Ùee ØeefleÙeeseielee kesâ ceeOÙece mes
f
jespeieej keâer leueeMe ceW nQ lees Deehekeâes DeefOekeâ meceÙe
lekeâ efvejeMe veneR nesvee heÌ[iee~ DeØelÙeeefMele ¤he mes
s
Oeve ueeYe nes mekeâlee nw~
cekeâj- ®kesâ ngS Oeve kesâ efceueves keâer
mebYeeJevee nw~ hetpeer efveJesMe mebyebOeer ÙeespeveeDeeW
b
hej efJeÛeej efkeâÙee pee mekeâlee nw~ Deehekesâ
mebheke&â #es$e ceW JÙeehekeâ Je=eæ nesieer SJeb
f
cenlJehetCe& JÙeefòeâÙeeW kesâ meeLe ceOegj mebyebOe yeveWies~ Ùeefo
heefjJeej Ùee efkeâmeer efJeòe mebmLeeve mes $e+Ce Øeehle keâjvee
Ûeen jns nQ lees Deehekeâes Fme efoMee ceW meHeâuelee efceuesieer~
keâke&â- DeeefLe&keâ #es$e ceW efkeâS ieS
ØeÙeeme meHeâuelee Øeoeve keâjsieW~ Ùeefo
keâesF& ceeceuee keâesš-keâÛenjer ceW Ûeue
&
jne nw lees Gmekeâe Hewâmeuee Deehekesâ he#e
ceW mebheVe nes mekeâlee nw~ Deehekeâer meeceeefpekeâ ceeve
Øeefle‰e ceW Je=eæ nesieer~
f
kegâYe- Ùen mehleen Deehekeâes efceuesb
efmebn - Deehekeâer Jele&ceeve efmLeefleÙeeW
pegues heefjCeece Øeoeve keâjsiee~ DeheJÙeÙe
ceW megKeo heefjJele&ve DeeSiee~ efkeâmeer
mes yeÛeves keâe ØeÙeeme keâjvee ÛeeefnS~
FefÛÚle keâeÙe& kesâ yeveves keâer Øeyeue
hetbpeer efveJesMe mebyebOeer ÙeespeveeDeeW keâes
mebYeeJevee nw~ Ùeefo mejkeâej Ùee efkeâmeer
efJeòe mebmLeeve mes $e+Ce Øeehle keâjves keâer Ûes°e ceW nQ leelkeâeefuekeâ ¤he mes mLeefiele keâjvee Deehekesâ efueS
lees Deehekeâes Fme efoMee ceW meHeâuelee Øeehle nesieer~ ueeYekeâejer efmeæ nesiee~
ceerve- me=peveelcekeâ keâeÙeeX keâer Deesj
keâvÙee- ueeYepevÙe efmLeefleÙeeb
De«emej jnWies~ Ùeefo uesKeve, meeefnlÙe,
efveefce&le neWieer~ FefÛÚle keâeÙeeX kesâ yeveves
keâuee, mebieerle Kesue Deeefo mes mebyebOe
keâer hetCe& mebYeeJevee nw~ Ùeefo mJejespeieej
jKeles nQ lees Deeies yeÌ{ves kesâ heÙee&hle
Ùee DeeÙeele-efveÙee&le mes mebyebeOele nQ
f
lees Deehekeâes DelÙeefOekeâ ueeYe nesves keâer Øeyeue DeJemej Øeehle neWies~ jespeer-jespeieej Øeehle keâjves keâer
efoMee ceW efkeâS ieS ØeÙeeme meHeâuelee Øeoeve keâjWies~
mebYeeJevee nw~
Keerje KeeFÙes, ™he, jbie Deewj
mesnle heeFÙes Iej-Iej cesb peevee
henÛeevee veece nw Keerje ~ pees
Keeves cesb keâeHeâer mkeeefo<š Deewj
mesnle kesâ ef}S keâeHeâer HeâeÙeoscebo
neslee nw~ Keerjs cesb efkešeefceve yeer,
meer, heesšsefMeÙece, HeâemHeâesjme,
DeeÙejve Deeefo heÇÛegj cee$ee cesb
heeÙes peeles nwb~ Keerjs cesb heeveer keâer
cee$ee yengle pÙeeoe nesleer nw Fmeef}S
Fmes Keeves kesâ yeeo hÙeeme keâce
}ieleer nw~ Fmeef}S ieefce&Ùeesb cesb
Fmekeâe meskeve yengle pÙeeoe yeÌ{
peelee nw~ Fmeef}S meewoÙe& efkeMes<e%e
b
keânles nwb efkeâ Keerje KeeFÙes Deewj
megbojlee yeÌ{eFÙes~ Ùes Deehekesâ Ûesnjs
cesb Ûecekeâ Glheve> keâjlee nw~ DeebKees
keâer Lekeâve otj keâjlee nw Deewj
DeebKeesb kesâ veerÛes kesâ keâe}s Iesjesb keâes
Yeer otj Yeieelee nw~ Ùener venerb
Keerje keâF& jesieesb keâes Yeer otj Yeieelee
nw~ Keerje keâype mes cegefòeâ efo}elee
nw~ hesš keâer iewme, Sefmeef[šer,
Úeleer keâer pe}ve cesb efveÙeefcele
™he mes Keerje Keevee }eYeheÇo
neslee nw~pees }esie ceesšehes mes
hejsMeeve jnles nwb Gvnsb mekesjs Fmekeâe
meskeve keâjvee ÛeeefnÙes~ keâšs Keerjs
cesb vecekeâ, keâe}er efceÛe& Deewj
veerbyet [e}keâj Keeves mes Ùes
mkeeefo<š lees }ielee ner nw meeLe
ner Keevee heÛeeves cesb ceoo keâjlee
nw~ Keerjs kesâ jme cesb otOe, Meno
ke veerbyet efce}ekeâj Ûesnjs Deewj
neLe hewj hej }ieeves mes lkeÛee
ftrus jaxhu] mrus gh
lsgrean gSa Qy&lCth
vxYkh ckj vxj vki QYk&lCth [kjhnus
tk,a r¨ pV[k ls pV[k jax dh lCth v©j
QYk [kjhnsaA d`f"k oSKkfudksa dk dguk gS t¨
QYk ,Oka lCth çkd`frd :i ls ftruk jaxhu
g¨rs gSa Oks mrus gh vf/kd LOkkfn"V v©j
LOkkLF¸kOk/kZd g¨rs gSaA QYk¨a dk jax mlesa
e©twnk fOkVkfeu v©j LOkkLF¸kOk/kZd rROk¨a dh
tkudkjh nsrk gSA jaxhu QYk ¸kk lfCt¸k¨a esa
chVk&dSj¨Vhu] OkhVkfeu ch lesr fOkfHké i¨"kd
rROk vf/kd ek=k esa ik, tkrs gSaA
Hkkjrh¸k d` f "k vuq l a / kku la L Fkku
¼vkÃ,vkjvký ds QYk ,Oka ckxOkkuh fOkHkkx ds
çeq[k vkuan dqekj flag us dgk] ^^t¨ QYk
ftruk jaxhu g¨xk] Okg mruk gh LOkkLF¸kOk/
kZd g¨xkA jaxhu QYk crkrk gS fd mlesa
chVk&dSj¨Vhu] fOkVkfeu ch] fOkVkfeu lh ,Oka
vU¸k i¨"kd rROk vf/kd ek=k esa gSaA^^
chVk&dSj¨Vhu d¨ fOkVkfeu , ds :i esa Hkh
tkuk tkrk gSA vker©j ij ¸kg Lru ,Oka
xHkkZ'k¸k dSlj] g`n¸k lac/kh chekfj¸k¨a] e¨fr¸kkfcan]
a
a
rukOk] vFkZjkbfVl tSlh chekfj¸k¨a ds mikpkj
esa ennxkj gSA ¸kg QYk] lCth ,Oka vukt esa
ik¸kk tkrk gSA t¨ gjs jax ds QYk gSa] muesa
Hkh chVk&dSj¨fVu ¸kk vU¸k i¨"kd rROk ik¸ks
tkrs gSa ij jaxhu QYk¨a dh rqYkuk esa muesa
fOkVkfeu de g¨rs gSaA vkuan dqekj flag us
dgk] ^^lHkh QYk¨a ,Oka lCth esa i¨"kd rROk g¨rs
gSa pkgs Okg gjk g¨ ¸kk fQj fdlh v©j jax dkA
Yksfdu jaxhu QYk¨a dh rqYkuk esa muesa fOkVkfeu
de g¨rs gSaA^^
ceg}eÙece Deewj keâebeflekeeve nes peeleer
nw~ Ùener venerb efpeve }Ì[efkeâÙeesb keâes
ceeefmekeâ Oece& kesâ oewjeve keâeHeâer
hejsMeeveer nesleer nw kees oner cesb Keerjs
keâes keâmekeâj Gmecesb hegoeveer, keâe}e
vecekeâ, keâe}er efceÛe&, peerje Deewj
nerie [e}keâj jeÙelee yeveekeâj KeeSb~
b
Deejece efce}siee~
Ùener venerb Keerje Iegšveesb kesâ
oo& keâes Yeer otj Yeieelee nw, Ùener
venerb heLejer kesâ jesie cesb Yeer Keerje
ceoo keâjlee nw~ Keerjs kesâ jme cesb
veerbyet efce}ekeâj Ûesnjs hej }ieeves
mes Ûesnjs kesâ jbie cesb efveKeej Deelee
nw~ Keerje Ûesnjs kesâ ef}S yengle
DeÛÚe keâêerpej nwb~ cele}ye Ùes
efkeâ Keerje Skeâ nw }sefkeâve Gmekesâ
HeâeÙeos Deveskeâ nwb~ Fmeef}S Deiej
Deehe Keerjs keâe meskeve efveÙeefcele
™he mes keâjles nw lees Deehekeâes
mesnlecebo Deewj megboj nesves mes keâesF&
venerb jeskeâ mekeâlee nw~
iegmmee keâce
keâjvee nw lees
lejyetpe KeeFÙes
ieceer& kesâ ceewmece cesb yengleeÙele ™he cesb
lejyetpe heeÙee peelee nw~ jme Yejs lejyetpe mesnle
kesâ ef}S keâeHeâer DeÛÚs nesles nwb~ Fmecesb efkešeefceve
C Deewj efkešeefceve A Skeâ yengle pÙeeoe cee$ee cesb
heeÙee peelee nw~ meeLe ner Deehekeâes yelee osb efkeâ
lejyetpe cesb }eFkeâesefheve heeÙee peelee nw pees nceejer
lkeÛee cesb keâmeeke hewoe keâjlee nw~ lejyetpe keâwbmej,
efo} kesâ jesefieÙeesb kesâ ef}S Yeer keâeHeâer DeÛÚe
neslee nw~ lejyetpe Keeves mes ceveg<Ùe kesâ Deboj
meskeäme hee@kej Yeer yeÌ{lee nw~ ceefn}eDeesb kesâ ef}S
Yeer Ùes keâeHeâer DeÛÚe neslee nw~ Gvnsb heÇmeke kesâ
oewjeve heerÌ[e keâce nesleer nw~ lejyetpe ceesšehee keâce
keâjlee nw~
ceveeskew%eeefvekeâ keânles nwb efkeâ lejyetpe Keeves
kee}s kÙeefòeâ keâes iegmmee keâce Deelee nw Deewj ken
nbmecegKe yevelee nw, keäÙeesbefkeâ lejyetpe Keeves mes
efoceeie Meeble jnlee nw~ Fmeef}S oesmlees osj efkeâme
yeele keâer nw Deepe mes Meg™ keâj oerefpeÙes lejyetpe
Keevee~ Heâkeâ&s Deehe Kego ner cenmetme keâjsiesb~

7. yee@ueerJeg[
cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 7
heÇ c ees M eve mes keäÙees b
ieeÙeye nwb mevee Keeve?
me}ceeve Keeve keâer ceesmš
Dekesš[ efHeâuceesb cesb mes Skeâ nw
'peÙe nes'... pees efkeâ 24 pevekejer
keâes efj}erpe nesves pee jner nw~
efHeâuce keâe pecekeâj heÇceesMeve
me}ceeve Keeve Deewj [speer Meen
keâj jns nwb }sefkeâve efHeâuce cesb Skeâ
Dence efkeâjoej efveYeeves kee}er leeefjkeâe
mevee Keeve heÇceesMeve mes ieeÙeye nw
efpevekeâe veece Yeer efHeâuce kesâ heÇceesMeve
cesb venerb ef}Ùee pee jne nw~ efpemekesâ
heerÚs keâer kepen yeleeÙeer pee jner
nw efkeâ mevee efHeâuce keâe mejheÇeFpe
hewkesâpe nwb~ efyeie yee@me meerpeve 6
mes ÛeÛe&e cesb DeeÙeerb mevee Keeve keâer
'peÙe nes' hen}er efnboer efHeâuce nw~
keâne pee jne nw efkeâ me}ceeve
Keeve Deewj megnw} Keeve ves Skeâ
meesÛeer-mecePeer mkeâerce kesâ lenle mevee
keâes heÇceesMeve mes otj jKee nw~
osKeles nwb efkeâ mevee Keeve Deewj
šerce keâer Ùen keâesefMeMe efkeâleveer
}esieesb keâes hemebo Deeleer nw~ efyeie
yee@me mes ÛeÛee& cesb DeeÙeerb mevee
Keeve efheÚ}s mee} ceF& cesb keâeHeâer
ÛeefÛe&le Leerb keäÙeesbefkeâ Gvekesâ Thej
hegef}me ves DehenjCe keâe cegkeâocee
ope& efkeâÙee Lee~ mevee kesâ Thej
Deejeshe }iee Lee efkeâ ken Deheves
YeeF& veekeso Keeve keâer Meeoer Skeâ
15 mee} keâer }Ì[keâer kesâ keâjkeevee
Ûeenleer Leerb }sefkeâve }Ì[keâer kesâ
Fbkeâej keâjves hej veekeso Keeve ves
Deheves oes oesmleesb Deewj mevee kesâ
meeLe }Ì[keâer keâe DehenjCe keâjves
keâer keâesefMeMe keâer~ }sefkeâve Deheves
cekeâmeo cesb keâeceÙeeye venerb nes heeÙes
Deewj }Ì[keâer leerveesb kesâ Ûebieg} mes
Yeeie efvekeâ}er~ heeref[lee keâer ceeb ves
Fme yeejs cesb hegef}me cesb efMekeâeÙele
ope& keâjeÙeer~ heeref[lee keâer ceeb ves
keâne Lee efkeâ mevee ves Gvekeâes
Oecekeâer oer Leer kesâ Deiej cesjs YeeF&
mes legcnejer }Ì[keâer Meeoer venerb
keâjsieer lees ken efkeâmeer mes Meeoer
keâjves }eÙekeâ venerb jnsieer~ Gmes
nce }esie G"kee }sbies~ heeref[lee
keâer ceeb keâer efMekeâeÙele hej veekeso
Keeve Deewj Gmekesâ oesmleesb keâes lees
hegef}me ves efiejHeâdleej keâj ef}Ùee
}sefkeâve mevee hegef}me keâer efiejHeâdle
mes hen}s ner Heâjej nes ieÙeer Leerb
Deewj }byes meceÙe kesâ yeeo hegef}me
kesâ meeceves DeeÙeer Leerb~ Gme meceÙe
me}ceeve Keeve ves mevee Keeve keâe
he#e }sles ngS Gvnsb efveo&es<e yeleeÙee
Lee~ ieewjle}ye nw efkeâ 'peÙe nes'
keâe efvece&eCe-efveo&sMeve meesns} Keeve
ves efkeâÙee nw~ peÙe nes cesb me}ceeve
Keeve Deewj [speer Meen kesâ De}ekee
leyyet, mevee Keeve, [wveer, megveer}
Mesóer keâer Yeer Dence YetefcekeâeÙesb nwb~
peÙe nes ke<e& 2006 cesb heÇoefMe&le
efÛejbpeerkeer keâer les}iet efHeâuce mše@e}ve
g
f
keâer jerceskeâ nw~ efHeâuce 24 pevekejer
keâes heÇoefMe&le nesieer~
‘yee@cyes mecegjeF&' cesb kegâÚ
De}ie keâjsbieer keâjervee
DeefYeveslee Heâjneve DeKlej kesâ meeLe
efHeâuce 'yee@cyes mecegjeF&' cesb vepej Deeves
kee}er DeefYeves$eer keâjervee keâhetj Keeve
Deheves Fme efkeâjoej keâes }skeâj keâeHeâer
Glmeeefnle nwb~ Fme efHeâuce cesb kes Deece
Yetefcekeâe cesb venerb yeefukeâ cepesoej efkeâjoej
cesb vepej DeeSbieer~ Ùes efHeâuce cesvemš^erce
efmevescee kesâ meeLe Deblejje<š^erÙe mlej hej
efj}erpe nesves kee}er hen}er efHeâuce nw~
keâjervee ves keâne efkeâ efveo&sMekeâ oske
yesvesie} vÙetÙee@keâ& mes nwb Deewj kes DeefOekeâlej
FbšjvesMeve} efmevescee ner yeveeles nwb~ yesyees
ves keâne efkeâ Ùes keâesF& efLeÇ}j efHeâuce venerb
nw~ Gvnesbves keâne efkeâ Ùes efHeâuce Gvekeâer
hegjeveer meYeer efHeâuceesb mes
efyeukegâ} De}ie nw~
yesvesie} Deheveer efHeâucesb
pewmes 'jes[ cetkeer, efmheêš
keeF[ Dees h eve Deew j
FbeieêMe Dee@iemš' kesâ ef}S
f
peeves peeles nwb~ keâjervee
ves keâne efkeâ yeebyes mecegjeF& Gvekeâer Fme
lejn keâer hen}er efHeâuce nesieer pees
FbšjvesMeve} }ske} hej keâceefMeNÙe}
efj}erpe nesieer~ kes keânleer nwb efkeâ,'cewb yengle
ner jesÛekeâ efHeâuce keâjves pee jner ntb
efpemecesb cewb Heâjneve kesâ meeLe ntb~ Heâjneve
kesâ meeLe cewbves hen}s keâYeer keâece venerb
efkeâÙee nw~ efHeâuce [e@ve cesb yeme Skeâ ieevee
efkeâÙee Lee leye Gvnesbves cegPes [eÙejskeäš
efkeâÙee Lee~'
SsMkeÙee& keâer keehemeer keâes
}skeâj Gvekesâ Heâwme efÛebelele,
b
f
Ûe}sbieer Ùee venerb!
SsMkeÙee& jeÙe yeÛÛeve kesâ
ceefCejle>ce keâer efHeâuce mes yee@}erkeg[
cesb keâceyewkeâ keâjves keâer Keyejsb Dee
jner nw~ ne}ebekeâ efheÚ}s keâeHeâer
b
f
meceÙe mes SsMkeÙe&e jeÙe kesâ efHeâuceesb
cesb keehemeer keâjves keâer Keyejsb Dee jner
nwb }sekeâve nj yeej SsMkeÙe&e jeÙe
f
Deewj Gvekesâ heefle DeefYe<eskeâ yeÛÛeve
Fve Keyejesb keâes efmejs mes vekeâej osles
Les~ }sekeâve Fme yeej keâne pee jne
f
nw efkeâ meÛe cesb SsMkeÙee& jeÙe yeÛÛeve
ceefCejle>ce keâer efHeâuce keâjves keâe
Heâwme}e }s jner nw~ Fmekesâ De}ekee
b
Gvnesves keâjCe peewnj keâer efHeâuce Yeer
b
keâjves keâe ceve yeveeÙee nw~ ceefCejle>ce
keâer efHeâuce jsyeskeâe Skeâ GhevÙeeme
hej DeeOeeefjle nw Deewj Fmecesb ceefn}e
efkeâjoej keâes keâeHeâer meMeòeâ efoKeeÙee
ieÙee nw~ Fmekesâ De}ekee keâjCe
peewnj keâer efHeâuce hegjeveer efHeâuce yesecemee}
f
keâe jerceskeâ nw~ SsMkeÙe&e jeÙe ves hen}s
ner keâne efkeâ kees lees ncesMee mes ner
efHeâuce Fb[mš^er mes peg[er ner jnerb
Ì
Fmeef}S Gvekesâ ef}S keâceyewkeâ pewmee
kegâÚ venerb nw~ SsMe kesâ Heâwme Yeer Fme
b
Keyej mes yesno KegMe nwb efkeâ kees
oesyeeje mes Fme Ketyemetjle efnjesFve keâes
hejos hej osKe mekesâies~ }sekeâve keânerb
b
f
vee keânerb Gvnsb Fme yeele keâe Yeer [j
nw efkeâ keânerb SsMkeÙe&e jeÙe keâer Ùes
keehemeer Heâêehe vee nes peeS~ Ùeeveer efkeâ
@
Fleves mee}esb yeeo SsMkeÙe&e jeÙe keâer
efHeâuce keâe yee@keäme Dee@eHeâme hej keäÙee
f
ne} nesiee Ùes keâesF& venerb peevelee~
Heâwme keâes Fme yeele keâer efÛeblee nw efkeâ
b
keânerb Deiej SsMkeÙe&e jeÙe ves Deheveer
GceÇ Deewj Deheveer Fcespe kesâ cegleeefyekeâ
mener efkeâjoej Deewj mener efHeâuce venerb
Ûegveer lees Gvekeâe keâceyewkeâ Yeer Heâêehe nes
@
mekeâlee nw~ efheÚ}s kegâÚ meceÙe cesb
hegjeveer Skeäšmesme pees Yeer yee@}erkeg[ cesb
s^
oesyeeje mes Sbše^ r keâj jner nwb Gvekeâer
efHeâuceesb keâes yee@keäme Dee@eHeâme hej kegâÚ
f
Keeme meHeâ}lee venerb efce} jner nw~
efpemecesb ceeOegjer oere#ele Yeer Meeefce}
f
nw~ [s{ FefMkeâÙee efHeâuce keâes yee@keäme
b Ì
Dee@eHeâme hej Gleveer meHeâ}lee venerb
f
efce}er efpeleveer efkeâ Fmemes Gcceero keâer
pee jner Leer~ SsMkeÙee& jeÙe keâer keehemeer
ves Gvekesâ Heâwme keâes peneb {j meejer
b
Ì s
KegMeer oer nw kener Gvnsb efÛebelele Yeer
f
keâj efoÙee nw~ Deye oseKeÙes Heâwme keâer
f
b
Ùes efÛeblee efkeâleveer mener Deewj efkeâleveer
ie}le meeefyele nesleer nw~
Decesejkeâe cesb cegPes Deelebkeâkeeoer
f
keâne ieÙeeŠ efheÇÙebkeâe
Deehekeâes peevekeâj nwjeveer nesieer efkeâ efheÇÙebkeâe
ÛeesheÌ[e keâes Yeer Decesefjkeâe cesb vemuekeeoer efšhheefCeÙeesb
keâe meecevee keâjvee heÌ[e nw. DeefYeves$eer efheÇÙebkeâe
ÛeesheÌ[e ves hen}er yeej ceevee efkeâ Gvnsb Decesjerkeâe cesb
Ìpeyejomle vemeêkeeoer nce}s keâe meecevee keâjvee heÌ[e
Lee. Gvnesbves ‘kee@} mš^erš peve&}’ keâes efoS FbšjkÙet
cesb keâne efkeâ ‘mee} 2013 cesb peye Gvnesbves
Decejerkeâe cesb SveSÌHeâS} (vesMeve} ÌHeâgšyee@} }erie)
kesâ Skeâ cewÛe mes hen}s Deheves efmebie} 'Fve ceeÙe
efmešer' hej hejÌHeâe@ce& efkeâÙee Lee lees Gmekesâ yeeo Gvnsb
{sjesb šdkeeršdme Deewj ces} DeeS efpemecesb Gve hej keâF&
Deeheefllepevekeâ efšhheefCeÙeeb keâer ieF&b.’
efheÇÙebkeâe ves yeleeÙee, 'cegPes šdkeeršdme cesb }esieesb ves
Dejye Deelebkeâkeeoer keâne. cegPes keâne efkeâ legce Decejerkeâve
venerb nes, legcnsb keäÙee nÌkeâ yevelee nw SveSÌHeâS} cesb
hejÌHeâe@ce& keâjves keâe. 'Fme hej efheÇÙebkeâe ves keâne efkeâ,
'Fme lejn keâer efšhheefCeÙeeb oes ceeÙeveesb cesb Deeheefllepevekeâ
Leerb. Skeâ lees Ùes efkeâ Deehe nj Dejye kÙeefòeâ keâes
Deelebkeâkeeoer keâwmes keân mekeâles nes. Deewj otmejer yeele
Ùes efkeâ cesje jbie Deehemes De}ie nw lees keäÙee Deehe
cegPes iee}er oesies.'

8. ¹ãÀ½ãã©ãà Ôã½ã¾ã 8
cegbyeF&, 28 peveJejer mes 3 HeâjJejer 2014
Deej. Deej. SpÙetkesâMeveue š^mš keâe Jeeef<e&keâ GlmeJe mebheVe
mebJeeooelee
YeeFËoj, hejbhejeiele lejerkesâ
mes ceveeÙee peeves Jeeuee Jeeef<e&keâeslmeJe
8 peveJejer 2014 keâes hetCe&¤he
mes meHeâue Je mebheVe ngDee~ meJe&
ØeLece ceeB mejmJeleer keâer Jebovee Je
oerhe ØepJeueve keâj keâeÙe&›eâce keâer
Meg®Deele ngF~ keâ#ee 9 mes 12JeeR
&
lekeâ Deewj yeer. S[. kesâ Úe$eeW ves
Fme keâeÙe&›eâce ceW Yeeie ueskeâj Fmes
meHeâue yeveeves ceW Dehevee hetCe&
menÙeesie Je Ùeesieoeve efoÙee~ Úesšs
yeÛÛeeW kesâ keâeÙe&›eâce kesâ yeeo yeer.
S[. kesâ Úe$eeW ves Deheves keâeÙe&›eâce
keâes DeeieblegkeâeW Deewj DeefleefLeÙeeW
ceW leejs KegMe nQ,
Deej. Deej. keâer yeefieÙee ceW
nce meye Gvekesâ menejs KegMe nQ~
Skeâ ceQ ner veneR, Ùeneb hej
efpeleves nw, ÙeejeW kesâ meejs KegMe nQ~
Fmes leeefueÙeeW kesâ meeLe mJeerkeâej
keâjles ngS ueesieeW ves hetje menÙeesie
efkeâÙes Deewj Deieues heue keâer Peuekeâ
keâes heeves kesâ efueS KegefMeÙeeb peeefnj
efkeâS~
leYeer mebÛeeuekeâ keâer lejHeâ mes
DeeJeepe DeeÙeer-YeejleerÙe mebmke=âefle
efJeefJeOelee ceW Skeâlee keâer efceMeeue
nw Deewj Deehe ueesieeW kesâ mece#e
Ùeesieoeve nw, Fme mebmke=âefle keâes,
leye peekeâj nceejs, keâuÛej
Peuekeâ heeÙes nQ~
Fmekesâ meeLe ner ØeefleYeeieerueefuelee ÙeeoJe, Deveeefcekeâe
efleJeejer, mebpet efmebn, hetpee heeC[s,
meeOevee ieghlee Deewj efkeâjve ÙeeoJe
ves Ssmee peueJee efyeKesje efkeâ
jepemLeeve keâer hetjer mebmke=âefle Deej.
Deej. kesâ cebÛe hej Glej DeeÙeer~
ceesj kesâ ¤he ceW Õeslee heeb[sÙe Deewj
DevÙe keâueekeâej kesâ ¤he ceW hetpee
efmebn Je cegkesâMe keâe Ùeesieoeve DeÛÚe
jne~ Fmes osKekeâj oMe&keâ keâer
jepemLeeveer keâuÛej keâe Skeâ Peuekeâ
hesMe nesves pee jne nw~
oes ueeF&ve YeejleerÙe mebmke=âefle
kesâ veece
iegueMeve ceW Kegoe ves npeejeW
Hetâue efKeueeSb nQ,
leye peekeâj nJee kesâ PeeskeWâ
cenkeâ heeÙeW nw,
vee peeves efkeâleves ueesieeW keâe
DeebKeW Kegueer keâer Kegueer jn ieF&~
pewmes ner mebÛeeuekeâ ves Deieues
keâeÙe&›eâce keâer DeeJeepe ueieeF&oMe&keâ osKeves keâes ueeueeefÙekeâ nes
G"s - osMe jbieeruee
efpeboieer keâYeer cegefMkeâue lees
keâYeer Deemeeve nesleer nw,
DeebBKeeW ceW veceer Deewj nes"eW hes
cegmkeâeve nesleer nw,
50 ®heS kesâ efueS heerše
DebyejveeLe~ DebyejveeLe (he.)
keâe jnvesJeeuee ue#ceCe ieeÙekeâJee[
(21) ves heefjmej ceW ner jnvesJeeues
keâjerce ueeuee keâes 50 ®heS GOeej
efoÙee Lee~ ue#ceCe Éeje yeej-yeej
hewmee ceebieves mes lebie neskeâj keâjerce ves
Skeâ efove ueesns kesâ meefueS mes Gmekeâer
efhešeF& keâj oer~ IeeÙeueeJemLee ceW
ue#ceCe ves vepeoerkeâ kesâ Skeâ efvepeer
Demheleeue ceW Dehevee Fueepe keâjJeeÙee kesâ mece#e hesMe efkeâÙee~
leLee Skeâ efove yeeo ieg®Jeej oeshenj
yeer. S[. keâeÙe&›eâce keâer lewÙeejer
keâes mLeeveerÙe hegeueme Leeves ceW peekeâj ØeOeeveeÛeeÙe& ßeerceleer megceve Jecee&,
f
efveoxMekeâ Deewj ceeie&oMe&keâ ßeerceleer
efMekeâeÙele ope& keâjJeeF&~
[
jCeeœees e ßeer
š^vs e keâer Ûehesš ceW Deeves mes ceewle HeâeuiegvefmeerebncewDeewce,ßeerØeseleer MeefMlekeâuee
GcesMe
j c
yeoueehegj ~ š^ve keâer Ûehesš ceW hešs, efmebOeJeeefmeefve efceßee, ßeer meblees<e
s
Deeves mes Skeâ 62 Je<eeaÙe yegpegie& ÙeeoJe kesâ DeeMeerJee&o mes Úe$eeW ves
JÙeefòeâ keâer ceewle nes ieF&~ yeoueehegj hetjs peesMe kesâ meeLe Kego keâes
(he.) efveJeemeer ÙeMeJeble YeeueÛebõ
heeb[s (62) megyen 9.30 yepes
kesâ ojcÙeeve yeoueehegj ceW jsueJes
hešjer heej keâj jns Les~ Gmeer ojcÙeeve
hegCes mes cegyeF& keâer lejHeâ peevesJeeueer
b
cegyeF&, Ieeškeâeshej jsue neomes
b
cesue š^ve Dee jner Leer efpememes heeb[s
s
š^ve keâer Ûehesš ceW Dee ieS Deewj ceW Deheves oesveeW neLe iebJee Ûegkeâer
s
ceesefvekeâe ceesjs ceeceues keâes keâue
Gvekeâer ceewle nes ieF&~
DeeÙegòeâ keâer osKejsKe jsueceb$eer ceefuuekeâepeg&ve KeÌ[ies ves
ceW 32 ogkeâeveW leesÌ[er mhesMeue kesâme yeleekeâj cegDeeJepee
Gunemeveiej~ Gcehee DeeÙegòeâ osves keâe Ssueeve efkeâÙee~ jsueceb$eer
keâer osKejsKe ceW hejmees ieeÙekeâJee[ ves ceesefvekeâe keâes yeleewj cegDeeJepee
heeÌ[e heefjmej ceW mejkeâejer peien 5 ueeKe ®heS osves keâer yeele
hej yeveeS ieS 32 DeJewOe ogkeâeveeW keâner~ jsueceb$eer keâe Ùen SkeâlejHeâe
keâes peceerveoespe efkeâÙee ieÙee~ ØeYeeie efveCe&Ùe Ùee$eer mebIe keâes npece veneR
meefceefle-4 keâer meercee ceW peeie=ele nes jne nw~ ‘jsue ØeJeemeer mebIe’ kesâ
f
veiej ceW 32 ogkeâeveW yeveeF& ieF& meomÙe megYee<e ieghlee ves Deheveer
LeeR~ ogkeâeveeW keâes Gcehee DeeÙegòeâ
yeeueepeer KeleieeJekeâj, Deefleefjòeâ Øeefleef›eâÙee JÙeòeâ keâjles ngS yeleeÙee
DeeÙegòeâ ßeerOej heešvekeâj keâer efkeâ ceeref[Ùee ceW ceesefvekeâe ceesjs keâe
GheefmLeefle ceW meneÙekeâ DeeÙegòeâ ceeceuee ÛeefÛe&le nesves hej Ùen Skeâ
ÙegJejepe YeoeCes keâefve‰ DeefYeÙeblee jepeveerelekeâ mšbš yeve ieÙee~ ceesevekeâe
f
f
hejcesÕej yeg[ies keâer osKejsKe ceW pesmeerheer ceesjs keâes jsueceb$eer ves 5 ueeKe
ceMeerve ueieekeâj peceeRoespe keâj efoÙee~ ®heS yeleewj cegDeeJepee efoÙee,
lewÙeej efkeâÙes~
yeer. S[. keâeÙe&›eâce keâe
mebÛeeueve megjõ hešsue ves DeefleefLeÙeeW
W
keâe DeefYevebove keâjles ngS ceenewue
kesâ Devegmeej Deheveer oes ueeFveeW
kesâ meeLe JÙeòeâ efkeâÙee~
keäÙee yeele nw, ogefveÙee kesâ
vepeejs KegMe nQ,
yeeie ceW Hetâue KegMe, DeekeâeMe
Ieeškeâeshej jsue neomes keâer
efMekeâej ceesefvekeâe keâes cegDeeJepee
nce Fmekeâe efJejesOe veneR keâj jns
nQ, uesefkeâve jsueJes ceW meeueevee
npeejeW Ùee$eer cejles nQ Gvekeâe keäÙee?
jsueJes ves Deheveer ieueleer mes heuuee
PeeÌ[keâj kesâJeue Fmes Skeâ mhesMeue
kesâme yeleekeâj cegDeeJepee osves keâer
yeele keâner nw, Ùen yeele kegâÚ
npece veneR nes jner nw~ JeneR
‘pes[DeejÙetmeermeer’ kesâ meomÙe
jepeerJe efmebIeue ves yeleeÙee efkeâ
Jeu[& yeQkeâ mes SceÙetšerheer kesâ lenle
efueS hewmeeW keâe yÙeepe ueewševes kesâ
veece hej jsue efškeâš efkeâjeS ceW
mhesMeue mejÛeepe& kesâ veece hej
jsueJes keâjesÌ[eW ®heS Ùeeef$eÙeeW mes
Jemetue jner nw, uesefkeâve peye keâesF&
Ùee$eer cejlee nw lees Jen Gvekesâ
efueS mhesMeue veneR neslee~
Ùes eflejbiee ncesMee Ùetb ner uenjeles
jnvee,
keäÙeeWekeâ Fmeer mes nce YeejleerÙeeW
f
keâer henÛeeve nesleer nw~
heoe& G"les ner ØeefleYeeieerjespeer efmebn, DeHeâmeevee Debmeejer,
efØeÙebkeâe heeue, Ûevõcee efmebn, Õeslee
efmebn, megeÛelee ieghlee, Deejleer efmebn,
f
efceveue, ®efÛe efmebn, efØebmeer efmebn ves
Ssmee jbie efyeKesje efkeâ oMe&keâ kesâ
meeLe meeLe DeekeâeMe kesâ leejs Yeer
cebÛe keâer lejHeâ osKeves ueies~
Deieues keâeÙe&›eâce keâes hesMe keâjkesâ
cegkesâMe mejespe Je ®efÛe efmebn ves
DeePe kesâ oewjs keâer veJeervelee Je
ueeskeâefØeÙelee keâes ueesieeW lekeâ hengÛeves
b
keâe keâece efkeâÙee~ jeOee lesjer Ûegvejer,
jIegheefle jeIeJe jepeejece Je lecebÛes hes
ef[mkeâes pewmes ieeveeW hej peueJee efyeKesj
efoÙee~ ceveer<e ÙeeoJe, megjõ hešsue ves
W
cÙegepekeâ efmemšce keâe menÙeesie keâj
f
Dehevee DecetuÙe Ùeesieoeve efoÙee~ ueÌ[keâeW
ceW ceveer<e efmebn, efovesMe heeb[, MÙeeceyeueer,
s
jepesMe, jpeveerMe, Oeerjpe ves hetje
menÙeesie efkeâÙee~ Úe$eeDeeW ceW meesveer
efmebn, DebÛeuee, jercee, hejceMeeruee,
meg<ecee, efjleg efmebn, jsKee, MegYeebieer,
hetpee, veeruece, efØeÙebkeâe, mebOÙee, Deefvelee,
veerlet, meercee, Õeslee, jsvet, Øeerleer, ieerlee,
Gcee, yesyeer, efvejcee, Deewj meYeer ves
JeeueseW šÙej kesâ ¤he ceW Ùeesieoeve efkeâÙee~
f
Deble ceW megjõ hešsue ves meyekeâe DeeYeej
W
Øekeâš keâj yeer. S[. kesâ keâeÙe&›eâce keâe
meceeheve efkeâÙee~
cevehee Úe$e yeesueWies Heâje&šsoej Deb«espeer
cegbyeF&, cevehee Úe$e peuo
ner Heâje&šsoej Deb«espeer yeesueWies~
Úe$eeW keâer Deb«espeer Yee<ee keâer
ieg C eJeòee yeÌ { eves kes â ef u eS
efMe#ekeâeW keâes Deb«espeer efJe<eÙe
keâe Øeef M e#eCe ef o Ùee peeSiee~
Fmekesâ efueS cevehee ves keâue
‘efyeÇefšMe keâeGbefmeue’ mebmLee kesâ
meeLe Skeâ meeceb p emÙe keâjej
efkeâÙee nw~
cevehee ef M e#ee ef J eYeeie ves
neue ner ceW mesceer Deb«espeer mketâue
Meg¤ efkeâÙee nw~ mesceer Deb«espeer
mketâue ceW heÌ{vesJeeues Úe$eeW keâes
DeeOegefvekeâ, leb$e Megæ, Gòece
opex keâer Deb«espeer efMe#ee efceues,
FmeefueS ‘efyeÇefšMe keâeGbefmeue’
meb m Lee kes â meeLe cevehee ves
meeceb p emÙe keâjej ef k eâÙee nw ~
Fme meecebpemÙe keâjej hej cevehee
keâer Deesj mes cevehee DeeÙegòeâ
meerleejece kegbâšs Deewj keâeGbefmeue
keâer lejHeâ mes mebÛeeuekeâ mewce
neJex ves nmlee#ej ef k eâS~ Fme
keâjej kes â lenle ef M e#ekeâeW keâes
Deb«espeer Yee<ee keâer š^sefvebie oer
peeSieer~ Je<e& 2013 mes Je<e&
2018 lekeâ Fve 5 Je<eeX ceW
ÛejCeyeæ lejer k es â mes cevehee
kesâ 9600 efMe#ekeâeW keâes Deb«espeer
Yee<ee keâe ØeefMe#eCe efoÙee peeSiee~
Fme ØeefMe#eCe kesâ efueS Øeefleefove
Øeefle efMe#ekeâ hej 85 ®heÙee KeÛe&
efkeâÙee peeSiee~
DeuhemebKÙekeâ opee& efce}ves mes pewve meceepe cesb KegMeer
cegyeF& : kesâõ mejkeâej Éeje pewve
b
b
meceepe keâes DeuhemebKÙekeâ keâe ope&e
efoS pewves kesâ Heâwme}s keâe pewve meceepe
keâer Deblejje<š^erÙe mebmLee pewve
FbšjvewMeve} š^[ Dee@ie&veeFpesMeve
s
{peerlees} ves mkeeiele efkeâÙee nw~
mejkeâej kesâ Fme Heâwme}s hej
peerlees kesâ ÛesÙejcewve vejsõ ye}oesše ves
b
keâne efkeâ DeeefKejkeâej mejkeâej ves
pewve meceepe keâes DeuhemebKÙekeâ keâe
ope&e efoÙee~ pewve meceepe Fme efoMee
cesb heÇÙeeme keâjves kee}s nj MeKme keâe
DeeYeejer nw~ Gvnesves yeleeÙee efkeâ Fme
b
Heâwme}s mes hen}s pewve meceepe keâes
DeuhemebKÙekeâ keâe ope&e efoS peeves
keâer ceebie keâes }skeâj kesâõerÙe jepÙeceb$eer
b
heÇoerhe pewve kesâ vesle=lke cesb pewve
meceepe kesâ Skeâ heÇefleefveefOe ceb[}
ves keâebieÇsme GheeOÙe#e jeng} ieebOeer,
kesâõerÙe keâevetve ceb$eer keâefhe} efmeyye}
b
Deewj DeuhemebKÙekeâ efkeYeeie kesâ
kesâbõerÙe ceb$eer kesâ. jnceeve Keeve mes
ceg}ekeâle keâer Leer~
½ãããäÊã‡ãŠ, ½ã쳇ãŠ, ¹ãƇãŠãÍã‡ãŠ Ìã Ôãâ¹ã㪇㊠: ‡ãðŠÓ¥ã¶ããÀã¾ã¥ã ªìºãñ ´ãÀã Ôããñ½ãã¶ããè ãä¹ãÆãâ ›Øã ¹ãÆÔã-7. „²ããñØã ¼ãÌã¶ã, Íã½ããà ƒâ¡Ô›Èã¾ãÊã ƒÔ›ñ›,ÌããÊã¼ã›á› Àãñ¡, ØããñÀØããâÌã (¹ãîÌãÃ), ½ãìºãƒÃ 400 063 Ôãñ ½ãì㳦ã
äâ ñ
è
ñ
â
ä
†Ìãâ ¼ããÀ¦ã ‡ãŠãñÊã¦ããÀ Ôã¹ÊããƒÄØã ‡ã⊹ã¶ããè, Ôãã膶ã•ããè, ¹Êãã› ¶ãâ. 1†, ‡ãŠã½ãã ƒÔ›ñ›, ‚ããƒÃ ºããè ¹ã›ñÊã Àãñ¡, ØããñÀØããâÌã (¹ãîÌãÃ), ½ãìºãƒÃ 63. Ôãñ ¹ãƇãŠããäÍã¦ãý Ôãâ¹ã㪇㊠: ‡ãðŠÓ¥ã ¶ããÀã¾ã¥ã ªìºãñ.
ñ
â
½ããñ. 9594532002- visit us at : parmarthsamaynews.blogspot.com Email- parmarthsamay@gmail.com / kkdubey36@gmail.com