Fen Fizik

1. Compton Saçılması
20 yy meydana gelen bazı fiziki gelişimler sonucu ortaya çıkan bazı olayların ışığın madde
miktarına bğlı olduğu söylenmiş bu olaylardan iki tanesi
:Siyah Cismin Işıması
:Compton Saçılmasıdır

2. <p>Siyah Cismin Işıması</p>
Siyah Cisim Işıması Üzerine gelen görünür bölgedeki ışınları
soğuran cisimlere kara cisim denir. Kara veya Siyah
Cisim denilmesin de bu görünür bölge ışınımları soğurması
nedeniyle SİYAH göründüğü içindir. Kara cisim ışıması ise
bir CİSMİN sıcaklığına bağlı olarak saldığı elektromanyetik
ışımadır

3. Örnek Resimler

4. < Şimdi Gelelim Benim Konum Olan Compton >
Sıçraması
 Comton Sıçraması Nedir =>
 Compton olayı yüksek enerjili x ışınlarının karbon atomlarına çarpmasıyla etrafa dağılan olaya denir .
 X ışınları Foton oluyor bu arada Foton ışığın temel birimi ve tüm elektromanyetik ışınların kalıbı olan temel
parçacıktır.

5. Compton Sıçramasını Kim Bulmuştur
Arthur Holly Compton
1920’de Amerika’ya, Washington Üniversitesinin Fizik bölümü başkanı olarak döndü. Burada Cavendish’ten
taşıdığı bir problemi X-ışınlarıyla incelemeye koyuldu. Işığın maddeyle etkileşiminde saçılma açısı ve
dalgaboyundaki değişim arasında bir ilişki olmalıydı. Olayı deneylerle gözlemleyen ve ölçümleyen Compton,
daha önce bilim adamlarının ışıkla ilgili yaşadıkları “gözlemlerin denklemlerle uyuşmama” probleminin nasıl
üstesinden geleceğini biliyordu. Planck’ın ve Einstein’ın teorik yaklaşımlarıyla denklemleri oluşturmaya ve
karşı karşıya olduğu olayı açıklamaya çalıştı. Bu şekilde hareket ettiğinde gözleminin denklemlerle birebir
uyuştuğunu gördü. Işık bir maddenin yüzeyine düştüğünde, maddenin elektronlarına enerjisini aktararak
onları atomdan koparıyordu. Enerjisinin bir miktarını bu vesileyle yitiren ışık diğer yandan çarpışmanın
etkisiyle geliş doğrultusunu da kaybetmiş olarak yoluna devam ediyordu. Bütün bu olayı ise Planck ve
Einstein yaklaşımlarını temel alan bir yapıyla matematiksel olarak açıklayabilmek mümkündü.
Compton’ın gözlemi ve gözlemin denklemler neticesindeki beklenenlerle birebir uyum içerisinde olması
diğer yandan Planck’ın kuantum fikrinin ve aynı zamanda Einstein’ın ışıkla ilgili öngörülerinin de
doğruluğunun bir kanıtıydı. Compton, keşfinin teorik ve deneysel altyapısını Amerikan Fizik Cemiyeti
toplantısında anlattığında daha önce ışığın parçacık karakteriyle ilgili bulgular elde edilmiş olmasına rağmen
yine de hem büyük bir ilgiyle hem de güçlü bir muhalefetle karşılaştı. Makalesini 1923’te Physical Review’de
yayınladı. Fakat artık tüm fizikçilerin ışıkla ilgili gerçekliği kabul etme vakti gelmişti. Compton’ın deneyinde
yani bugün bildiğimiz ismiyle “Compton Saçılması”nda elektronun ışıktan yediği tokat adeta fizikçilerin
zihninde şaklamıştı! Işığın bir parçacıkmış gibi davrandığı deneyler dalga gibi davrandığı deneylerle boy
ölçüşecek pozisyona gelmiş ve tüm bilim dünyasını ışığın karakteriyle ilgili yeniden düşünecek pozisyona
sevk etmişti. Kuantum fiziği gibi yeni bir araştırma alanının böylesi güçlü açıklamalarla geliyor olması fizikte
onlarca yıldır dokunulmamış taşları yerinden oynatıyordu. Üniversiteden mezun olduğunda baba nasihatı ile
bilime atılan bir adam eski bilgiye bir balyoz indirmiş ve fizik için gerçekliğe giden yolda yeni bir kapı
aralamıştı.

6. Arthur Holly Compton Kimdir
Arthur Holly Compton
Compton 1892 yılında akademide yer alan aydın bir ailenin üçüncü çocuğu olarak Amerika’da Ohio’da
dünyaya geldi. 1913’te babasının da öğretim üyesi olarak görev yaptığı Wooster College’i bitirdiğinde
hayatının geri kalanı için dini bir kariyer düşleyen Compton, babasından aldığı bir nasihatle kendisine
bambaşka bir yol çizmeye karar verdi. Bilimde gerçekleştireceği atılımların Hristiyanlık için bir din görevlisi
olarak görev yapmaktan daha fazla değerli olabileceği nasihatiyle Compton, 1912’de Princeton
Üniversitesinden fizik doktorasını almış olan büyük abisinin izinden giderek fiziğe yönelmeye karar verdi.
Hızlıca Princeton’da fizik üzerine yüksek lisans eğitimine başladı ve ardından doktora geldi. 1916’da lisans
eğitiminden sınıf arkadaşı olduğu Betty Charity McCloskey ile dünya evine girerken aynı yıl yine
Princeton’dan “X-ışını yansımasının yoğunluğu ve atomdaki elektron dağılımı” teziyle aldığı doktorasıyla
bilim dünyasına girdi. Minnesota Üniversitesinde kısa bir dönem hocalık yaptı ve burada dönemin popüler
bir araştırma konusu olan atom yapısını çözmeye dair çalışmalar yürüttü.
1917’de, mühendislik çalışmalarını heyecan verici bulan Compton, endüstriye yönelerek Westinghouse
şirketlerinde kendisine “araştırma mühendisi” olarak iş buldu. 1. Dünya Savaşı sonlanırken üniversitelerdeki
akademisyenlerin özel sektörde istihdam edilmelerinde kayda değer bir artış meydana gelmişti ve
Compton’da tabiri caizse bu “akımı” takip edenlerdendi. Buradaki çalışmaları sırasında floresan lambaların
geliştirilmesine ciddi katkılar sağladı.
1919’da Amerikan Ulusal Araştırma Konseyi’nin sağladığı bursla büyük hayali olan X-ışınlarıyla çalışabilmek
umuduyla İngiltere’de Cambridge Üniversitesi içindeki Cavendish Laboratuvarına gitti. Fakat ne yazık ki X-
ışınlarıyla çalışma umudunu gerçekleştiremedi çünkü laboratuvardaki X- ışınları cihazı deneyler için faaliyete
geçirilemedi. Bunun yerine gama ışınlarının saçılımı ve emilimi üzerine çalıştı. Cavendish Laboratuvarındaki
çalışmalar Compton’ı fazlasıyla bilgilendirdi ve geliştirdi. Özellikle dönemin fizik dünyasındaki popüler
isimler olan Rutherford, Thomson, Eddington gibi hocalarından çok etkilenmiş olduğunu ifade edebiliriz.

7. Compton SaçılımıGrafikAnlatım
<p>Compton olayı yüksek enerjili x
ışınlarının karbon atomlarına carpmasıyla
etrafa dağılmasıyla oluşan olaya Comton
Saçılması denir</p>
Meydana Gelen Formul
λ - λ= __h___(1-Cos ⃙
me.c
Bu FomrülSayesinde 1927yılında NobelÖdülü Aldı

8. Compton Olayı Sonucu
1. Çarpışma ve Saçılma Aynı Düzlemdedir.
2. Foton Çarpışma Sonucu Soğrulmaz.
3. Çarpışma Esnek Bir Çarpışmadır
4. Çarpışma Esnek Bir Çarpışma Olduğundan Enerji Korunur