Ενα χωριό γραφει την ιστορία του

2. ¢HMIOYP°IKO - ¢IAXøPI™MOI - EKTY¶ø™H
“IKONA” N.°. XPI™TO¶OY§O™ A.E.
2002

3. XÔÚËÁfi˜

4. ºˆÙÔÁÚ·Ê›· E͈ʇÏÏÔ˘
°ÎÚ·‚Ô‡Ú· ÕÁÁÏÔ˘ ÂÚÈËÁËÙ‹.
BÚ›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘ AÓ‰Ú¤· EÌÌ. KÂÚ·Ìȉ¿ - ºÈÏfiÏÔÁÔ˘.
« ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ ¶‡ÚÚÔ˘ ÙÔ˘ £ÂÙÙ·ÏÏÔ‡. AÚÁÔÏÈο
AÔ ·Ó¤Î‰ÔÙÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ Ù˘ Û˘ÏÏÔÁ‹˜ °È¿ÓÓË BÏ·¯ÔÁÈ¿ÓÓË
ÙˆÓ °ÂÓÈÎÒÓ ·Ú¯Â›ˆÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ »
™ÂÏ 78. EΉfiÛÂȘ HÏ›· K·Ì·Ó¿, ÕÚÁÔ˜ 1981
E›Û˘ Ë ÁÎÚ·‚Ô‡Ú· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ÔÏÂÌÈÎfi MÔ˘ÛÂ›Ô N·˘Ï›Ô˘
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· OÈÛıfiÊ˘ÏÏÔ˘.
OÈΛ· N›ÎÔ˘ K·Ú·ÁÈ¿ÓÓË ‹ KÈÙÛÈÓ¿ÚË.
AÔ ·ÚÈÛÙÂÚ¿ : K·Ú·ÁÈ¿ÓÓ˘ KˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ‹ K·Ú›˘, M¿Úˆ ™ˆÙËÚÔÔ‡ÏÔ˘, M·Ú›Î·
TÛÂÌÂÚ¿, °ˆÁÒ TÛÂÌÂÚ¿ Î·È B·ÛÈÏÈ΋ TÛÂÌÂÚ¿.

5. ÎÎfifiÛÛÌÌÔÔ˜˜ ÁÁ‡‡ÚÚˆˆ ÌÌ··˜˜
¤¤ÓÓ·· ‰‰ˆˆÌÌ¿¿ÙÙÈÈÔÔ ¯¯ˆˆÚÚ››˜˜ ÙÙÔÔ››¯¯ÔÔ˘˘˜˜..
ªªÔÔÓÓ¿¿¯¯··,, ÔÔ˘˘ fifiÙÙÈÈ ÁÁ››ÓÓÂÂÈÈ
Ì̤¤ÓÓÂÂÈÈ ÌÌÂÂÙÙ··Í͇‡ ÌÌ··˜˜..
OOÈÈ ÂÂfifiÌÌÂÂÓÓÔÔÈÈ
‰‰ÂÂÓÓ ÓÓÔÔÈÈ¿¿˙˙ÔÔÓÓÙÙ··ÈÈ ÔÔÙÙ¤¤
ÁÁÈÈ·· ÙÙ·· ÂÂıı··Ì̤¤ÓÓ·· Èȉ‰ÈȈˆÙÙÈÈÎο¿ ÌÌ··˜˜..
KK··ÈÈ ··˘˘ÙÙfifi ÌÌ··˜˜ ÛÛ··ÚÚ¿¿˙˙ÂÂÈÈ
Îη·ÈÈ ÁÁÚÚ¿¿ÊÊÔÔ˘˘ÌÌÂÂ......
°°ÈÈ·· ¤¤ÓÓ·· ÙÙfifiÛÛÔÔ ‰‰·· ÌÌ˘˘ÛÛÙÙÈÈÎÎfifi!!
°°ÈÈ·· ÌÌÈÈ·· ÙÙfifiÛÛÔÔ ‰‰·· ÌÌÈÈÎÎÚÚ‹‹
¿¿‰‰ÔÔÍÍËË ÁÁÓÓˆˆÚÚÈÈÌÌ››··!!
5
O
µ. ¶··Ìȯ·ÏfiÔ˘ÏÔ˜.

6. 7
….. ¶Ôχ Ìfi¯ıÔ
Î·È Ôχ ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÂıÂÏÔÓÙÈ΋
¤‰ÈÓÂ Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÙfiÙ :
¡· Á›ÓÂÈ ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô, Ó· ¤ÚıÂÈ ÙÔ ÓÂÚfi,
Ó· ‰ÂÓ‰ÚÔÊ˘Ù¤„Ô˘Ó,
Ó· ÊÙÈ¿ÍÔ˘Ó ∫ÔÈÓÔÙÈο ¤ÚÁ·
ŒÙÛÈ ˙˘ÌˆÓfiÙ·Ó
Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË,
Ë ¤ÁÓÔÈ· Î·È Ô Û‚·ÛÌfi˜
ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓÔ‡˜ ÎfiÔ˘˜.
∏ ÎÔÈÓˆÓ›· …………. ∫Oπ¡ø¡OÀ™∂,
ÎÈ ·˜ ÔÚ¢fiÙ·Ó
¿Óˆ ÛÙȘ Ï›Á˜ ÁÓÒÛÂȘ Ù˘.
™‹ÌÂÚ·
¿Óˆ ·’ ÙȘ ÛÙÚ·ÙȤ˜ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ
ÌÈ· ˘‡ı˘ÓË ÈÂÚ·Ú¯›·
·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ.
¶Ô‡ ı· Ì·˜ Ù·Íȉ¤„Ô˘Ó ·Ï‹ıÂÈ·;
∞Ê‹Óˆ ÙÔ ÎÔÌÌ¿ÙÈ ·˘Ùfi,
Ó· ϤÂÈ ÌfiÓÔ ÙÔ˘,
™ÙËÓ ¿ÛÚË ÙÚÈÎ˘Ì›· Ù˘ ÛÂÏ›‰·˜.
™·Ó ÂΛÓË ÙË ÛΤ„Ë,
ÌÔÓ·¯È΋ ÎÈ ·fiÌ·ÎÚË, οÔÙÂ,
ÛÙÔ “ÌÂı˘Ṳ̂ÓÔ Î·Ú¿‚È” ÂÓfi˜ ΢ÎÏÒÓ·.
«∞Í›˙ÂÈ ¿Ú·Á ÌÈ· ‡·ÚÍË Ó· Ûˆı›;
∆È ı· ÏÂÁ ÌÈ· ÏÈÁfiÙÂÚË ·Ó¿Û·;»
™Î¤„Ë Ù·ÍȉÂ̤ÓË - ¯ÚfiÓÈ· ÙÒÚ· -
Û·Ó ·ÔÚ›· Ï˘Ì¤ÓË ·fi ÙÔÓ ‹ÏÈÔ…..
¶ÈÛÙ¤„Ù ÌÂ!
£· ¿ÍÈ˙ ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ Î·È Ó· Ûˆı›
Ô ∞¡£ƒø¶O™
· ÙÔÓ Î˘ÎÏÒÓ· ÙÔ˘!
ÿÛˆ˜ ·ÎfiÌ· ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍÂ
ÙÔ ÚfiÛˆfi ÙÔ˘.
ªÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ·Ó‹ÎÂÈ …
...Î·È ÂΛ
ÛÙ· ʈÙÂÈÓ¿ ‚È‚Ï›· ÙÔ˘ ÌÂÏÏÔÓÙfi˜
ÂÓ· ·È‰› ı· Ì¿ıÂÈ Î¿ÔÙÂ
Ò˜ ¿Ú¯ÈÛÂ
H EƒOXH TOY AN£P¿ƒOY
µ. ¶··Ìȯ·ÏfiÔ˘ÏÔ˜.
K. MÂÎÈ¿ÚË

7. 9
§›Á· ÏfiÁÈ·…….
∂›Ó·È ·ÚÎÂÙ¿ ÂӉȷʤÚÔÓ ¤ˆ˜ Û˘Ó·Ú·ÛÙÈÎfi ı· ¤ÏÂÁ·, Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘-
ı› ηÓ›˜ ÙËÓ ÔÚ›· ÌÈ·˜ Û¯ÔÏÈ΋˜ ÂÚÁ·Û›·˜ Ó· ÂÍÂÏ›ÛÛÂÙ·È, ̤۷ ·fi ÙËÓ
Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Ì ÙËÓ ÙÔÈ΋ ÎÔÈÓˆÓ›· ÛÂ Û˘ÁÁÚ·Ê‹ Î·È ‚È‚Ï›Ô ÌÂ
‹ÚˆÂ˜ Î·È ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‰˘Ô Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·.
∆Ô ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi Í·ÊÓÈ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ·Ó·ÁÓÒÛÙË Î·Ù·Ú¯‹Ó Ì ÙËÓ ÔÏ˘Û˘ÁÁÚ·-
ÊÈ΋ ÙÔ˘ ‰È¿ÛÙ·ÛË, ÙÔ Ï·ÔÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ÂÚȯfiÌÂÓÔ, ÙËÓ Â˘Ú‡ÙËÙ· Î·È ÙËÓ
˙ˆÓÙ¿ÓÈ· ÙÔ˘, ηıÒ˜ ÂÓ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·È Ù· ΛÌÂÓ· Ì ÙȘ ÂÈÎfiÓ˜ .
∂ӉȷʤÚÔÓ Â›Û˘ ÚÔηÏ› Ë ·fiÂÈÚ·, ̤ۈ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, Ó· ·Ó·‰ÂÈ-
¯ı› Ë ÛÙÂÓ‹ Î·È ‰È·Ú΋˜ Û¯¤ÛË ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Î·È Ù˘ ÙÔÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜.
ªÈ· Û¯¤ÛË Ô˘ ÛÙ· ‰‡ÛÎÔÏ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ Ì·˜ ‹Ù·Ó ‰Â‰Ô̤ÓË, ηıÒ˜
ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔÓ ·ÎÏfiÓËÙÔ ‚Ú¿¯Ô Ô˘ ÛÙ‹ÚÈ˙ ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ηÈ
ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Ì ÙÔ ‰¿ÛηÏÔ “͈̿¯Ô” „˘¯ÒÓ Î·È Ó‡̷ÙÔ˜. ∞˘Ù‹ Ë Û¯¤-
ÛË Â›Ó·È Î·È Û‹ÌÂÚ· ÂȂ‚ÏË̤ÓË, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Û¯ÔÏÂ›Ô Î·È ÎÔÈÓˆÓ›· Ó· ·Ï-
ÏËÏÔÙÚÔÊÔ‰ÔÙÔ‡ÓÙ·È Î·È Ó· ÔÚ‡ÔÓÙ·È.
ø˜ ™¯ÔÏÈÎfi˜ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ¢ËÌÔÙÈ΋˜ ∂Î·›‰Â˘Û˘, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ Ì¿ÚÙ˘Ú·˜
Ù˘ ·Ú·¿Óˆ ‰È·‰ÚÔÌ‹˜, ı· ‹ıÂÏ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÒ ÛÙÔÓ ÂÌÓ¢ÛÙ‹ Î·È Û˘-
ÓÙÔÓÈÛÙ‹ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, ÙÔÓ ·Á·ËÙfi ÌÔ˘ Û˘Ó¿‰ÂÏÊÔ Î. µ·Û›ÏË ¶··ÌÈ-
¯·ÏfiÔ˘ÏÔ Ô˘ Ì ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÁÚ·Ê‹, Έ‰ÈÎÔÔÈ› Ù· ÎÂÊ¿Ï·È· Û ÌËӇ̷-
Ù· Î·È ·Ú·¤ÌÂÈ ÙÔÓ ·Ó·ÁÓÒÛÙË Û ¢ڇÙÂÚ˜ ȉ¤Â˜ Î·È ·fi„ÂȘ, ·›ÚÓÔ-
ÓÙ·˜ Û· ̤ÙÚÔ ÙË ˙ˆ‹ Ô˘ ͉ÈÏÒÓÂÙ·È ÛÙȘ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ.
∏ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ ·˘Ù‹ ·ÔÙÂÏ› fiÓËÌ· Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈˆÓ ·Ó·˙ËÙ‹ÛˆÓ, ÁfiÓÈ-
ÌˆÓ ·ÓËÛ˘¯ÈÒÓ, Û˘ÏÏÔÁ‹˜ ÛÙÔȯ›ˆÓ -¤Ú·Ó ÙˆÓ Ì·ÚÙ˘ÚÈÒÓ- ·ÏÏ¿ Î·È ·Á¿-
˘ ÁÈ· ÙÔ ¯ÒÚÔ Ô˘ ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›.
∏ ÂÌÂÚÈÛٷو̤ÓË ·Ó¿Ï˘ÛË ÙˆÓ ÂÓÔًوÓ, Ë ¯Ú‹ÛË ÚˆÙÔÁÂÓÒÓ Ë-
ÁÒÓ, Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ ¤Ú¢ӷ˜ Î·È Ù· Ï·ÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›· ‰›ÓÔ˘Ó ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô
·˘Ùfi ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ‰È¿ÛÙ·ÛË.
∆Ô ‚È‚Ï›Ô Ì·˜ ·˘Ùfi Â›Ì·È ‚¤‚·ÈÔ˜ ˆ˜ ı· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÙÔ Ó· ‰È·ÙËÚËıÔ‡Ó
ÛÙËÓ πÛÙÔÚÈ΋ ÌÓ‹ÌË ÁÂÁÔÓfiÙ· Î·È ÛÙÔȯ›·, Ô˘ ¤Ï·‚·Ó ¯ÒÚ· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹
ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ·fi Ù˘ ‡·Ú͢ ÁÚ·ÙÒÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ·Ó·ÊÔÚÒÓ Ì¤¯ÚÈ
Û‹ÌÂÚ·.
O ÏfiÁÔ˜ ·fi ㉈ Î·È ¤Ú· ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙÔÓ Î·ÏÔÚÔ·›ÚÂÙÔ ·Ó·ÁÓÒÛÙË, ÂÂÈ-
‰‹ Ë ‰ÈÂÍÔ‰È΋ ·ÚÔ˘Û›·ÛË Î·È Ô ÂÁΈÌÈ·ÛÙÈÎfi˜ Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ ÙˆÓ ÂÓÔًوÓ
Ù˘ Ôχ ·ÍÈfiÏÔÁ˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ı· ÚÔηٷϿ̂·Ó ÙËÓ ¿Ô„‹ ÙÔ˘ Î·È ı·
ÂÎÙÚÂfiÙ·Ó ·fi Ù· Ï·›ÛÈ· ÙÔ˘ ÚÔÏfiÁÔ˘.
°∂øƒ°πO™ ¡∞™∞π¡∞™
™ÃO§π∫O™ ™ÀªµOÀ§O™ ¢∏ªO∆π∫∏™ ∂∫¶∞π¢∂À™∏™
¡OªOÀ ∞ƒ°O§π¢∞™

8. AÓÙ› ÚÔÏfiÁÔ˘...
∆ÒÚ·, Ô˘ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi Ù¤ÏÂȈÛÂ Î·È Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠ۠ÎÂÊ¿Ï·È·, ÔÚ-
ıÒÓÂÙ·È Û·Ó ÔÓÙfiÙËÙ· ÌÚÔÛÙ¿ ÌÔ˘ Û·Ó Ó· ÙÔ ÎÔÈÙ¿˙ˆ Î·È Ó· Ì ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ.
ŸÙÈ Ê‡ÁÂÈ ·fi Ù· ¯¤ÚÈ· ÛÔ˘, Â›Ó·È Û· Ó· ·Ê‹ÓÂÙ·È ÌfiÓÔ ÙÔ˘ ÛÙË ˙ˆ‹,
Û· Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ Í¤¯ˆÚ· ·fi Û¤Ó·.
¶ÔÙ¤ ‰ÂÓ ÂÚ›ÌÂÓ· ÛÙË ‰È·‰ÚÔÌ‹ ·˘Ù‹ Ó· ¤ÚÓ·Á·Ó ·fi ̤۷ ÌÔ˘ ηÈ
Ó· ˙Ô‡Û· ÙfiÛ˜ ÛΤ„ÂȘ Î·È ÙfiÛ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù·!
™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÛÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ·˘Ù‹ „¿¯Ó·Ì ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Î·È
ÙË ˙ˆ‹. ∆ÔÓ ∞¡£ƒø¶O! ∞˘Ù‹ ÙËÓ ÈÔ ·ÂÈÚÔÂÏ¿¯ÈÛÙË ÌÔÚÊÔÔÈË̤ÓË
ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ˘ ¯¿Ô˘˜ …..
K·È ÙË ∑ø∏! ∆Ô fi¯ËÌ· Ô˘ Ë ·ÈˆÓÈfiÙËÙ· Ù·Íȉ‡ÂÈ Î·È ÌÂȘ, ÂÈÛÚ¿-
ÎÙÔÚ˜ ·ÏÏ¿ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ› ÙˆÓ ÔÓ›ڈÓ, ÙˆÓ ÂÏ›‰ˆÓ Î·È ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ,·ÊË-
ÓfiÌ·ÛÙ ÛÙË Áχη ÂÓfi˜ Ù·ÍȉÈÔ‡ ÒÛÔ˘ Ó· Ì·˜ ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó ÛÙÔ ÛÙ·ıÌfi!
¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÂÁÒ, Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ Ô˘ ‰ÈËÁÂ›Ù·È Î·È ÔÈ ÌӋ̘ ÙÔ˘, ·˘Ùfi-
Ì·Ù· ÁÈӋηÌ ¤Ó·˜ Î·È ϤÔÓ ·ÈÒÓ·˜. ∞˘Ùfi Ô˘ ÓÔÈÒıÔ˘Ì ÙÔ ÙfiÛÔ Ì·ÎÚÈ-
Ófi ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ Â›Ó·È ÛÙËÓ Ô˘Û›· ¤Ó·˜ ÌÂÛfiÙÔȯԘ „Èı‡ÚˆÓ. ∞Ó ÙÔÓ ÍÂÂÚ¿-
ÛÂȘ, ÔÈ ÊˆÓ¤˜ Î·È Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÔÚıÒÓÔÓÙ·È ÔÏÔ˙ÒÓÙ·Ó· ÌÚÔÛÙ¿ ÛÔ˘.
¡ÔÈÒÛ·Ì ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Î·È ÙÔÓ ÙfiÔ Û·Ó ¤Ó· ·ÏÒÓÈ ‰›Ï· ÛÙÔ ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ ¯ˆ-
Ú¿ÊÈ Ù˘ ˙ˆ‹˜. O ·ÎÏÔ˜ Ù˘ ÛÔ‰ÂÈ¿˜ Â›Ó·È Ô ¯ÚfiÓÔ˜ Ì·˜. OÈ ¿ÓıÚˆÔÈ
Û¤ÚÓÔ˘Ó ÙË ˙ˆ‹ Î·È ·Ú·ÙËÚÔ‡Ó. ⁄ÛÙÂÚ·, ÌÂÁ·ÏÒÓÔ˘Ó Û·Ó Ù· ‰¤ÓÙÚ·
Ô˘ „ËÏÒÓÔ˘Ó, ·ÏÒÓÔ˘Ó ÎÏ·ÚÈ¿ Î·È ÙÈÓ¿˙Ô˘Ó ÛfiÚÔ˘˜ ÛÙÔ ¯ÒÌ·.
ªÂÙÚ¿Ó ÙÔ˘˜ ηÈÚÔ‡˜, ¿ÏÏÔÙ Ì ÙȘ ÂÏ›‰Â˜ Î·È ÙȘ ·Ó¿ÁΘ Î·È ¿ÏÏÔÙÂ
Ì ∫˘ÚȷΤ˜ Î·È ÂÂÙ›Ԣ˜. ∏ ηıËÌÂÚÈÓfiÙËÙ· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Á›ÓÂÙ·È Í›ÊÔ˜
11

9. ÁÈ· Ó· ÓÈ΋ÛÔ˘Ó ÙÔ ÛÎÔÙÂÈÓfi ·‡ÚÈÔ. - ŸÙÈ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ fiÏÈÛÂ Ë Ê‡ÛË, ÙÔ˘˜ fiÏÈ-
Û ÙÔ Ì˘·Ïfi -.
™ÙȘ ÛÂÏ›‰Â˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È Ù· ÈÂÚ¿ ¯·Ï¿ÛÌ·Ù· ‚ڋηÌ ٷ ›¯ÓË ÙˆÓ
Ì·ÎÚÈÓÒÓ ÂÔ¯ÒÓ. ∞ÓÙÈÎÚ›Û·Ì ·ÔÌÂÈÓ¿ÚÈ· ÊÚÔ‡ÚÈ·, ·ÔÏÈıˆÌ¤Ó·, ·Ó˘-
ÂÚ¿ÛÈÛÙ· Î·È ÁËÚ·ÈÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙÔ‡˜, Ô˘ ηٷı¤Û·Ó ٷ fiÏ· ÛÙ· ÌÔ˘Û›·
ÙˆÓ fiψÓ. À¤ÁÚ·„·Ó ÛÙȘ ÂÈه̂Ș ÛًϘ Î·È Í¿ÏˆÛ·Ó ÛÙȘ ÛÂÏ›‰Â˜
Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜.
∆¤ÏÔ˜, ÂΛ ÛÙȘ ·ÏȤ˜ Û¯ÔÏÈΤ˜ ʈÙÔÁڷʛ˜ Ë ·È‰È΋ ·ıˆfiÙËÙ· Ì·˜
ηÚÊÒÓÂÈ Â›ÌÔÓ· Î·È Ì·˜ ηıËÏÒÓÂÈ. µ˘ı›˙ÂÈ Ù· ¯Ó¿ÚÈ· Ù˘ ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ ÎÈ Ô
¯ÚfiÓÔ˜ ÙÂıÏ·Ṳ̂ÓË ÁÚ·ÌÌ‹, ÌÈ· ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ¿‚˘ÛÛÔ˜.
¶·ÓÙÔÙÈÓfi ·È‰› ÌÈ·˜ ·ÛÚfiÌ·˘Ú˘ ÂÔ¯‹˜…. ∞¯! ∫·È Ó· ÌÔ˘ ‘‰ÈÓ·Ó ÙÔ
ÌÈÎÚfi ÛÔ˘ ÎfiÛÌÔ - ¤ÙÚ· ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÌÔ˘ - ı· ‘Û·Á· Ù· ÎÚ‡ÛÙ·ÏÏ· ÙÔ˘ ·È-
‰ÈÎÔ‡ ÛÔ˘ ÂÓ˘‰Ú›Ԣ, Ó· ÏËÌÌ˘Ú›ÛÂÈ ÙÔ ÚfiÛˆfi ÌÔ˘ ÓÂÚfi Î·È ‹ÏÈÔ Ê˘Ï·-
ÎÈṲ̂ÓÔ!
B. ¶··Ìȯ·ÏfiÔ˘ÏÔ˜
¢¿ÛηÏÔ˜ ¢ËÌ. ™¯ÔÏ›Ԣ AÁ. A‰ÚÈ·ÓÔ‡
1991 - 2001
12

10. EÈÛ·ÁˆÁÈο
∆Ô ‚È‚Ï›Ô Ô˘ Û‹ÌÂÚ· Îڷٿ٠ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Û·˜ ÍÂΛÓËÛ ·fi ÌÈ· ȉ¤·, ÌÈ·
Û¯ÔÏÈ΋ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ ÂÚÁ·Û›·.
«∞Á. ∞‰ÚÈ·Ófi˜. ∏ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ Î·È Ô ÚfiÏÔ˜ ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ ÛÙË ˙ˆ‹
ÙÔ˘ ÙfiÔ˘»
AÚ¯›˙ÔÓÙ·˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ Î·È ÂÌ›˜ Ó· ͤÚÔ˘ÌÂ
ÙÔÓ ÙÂÏÈÎfi Ù˘ ÚÔÔÚÈÛÌfi.
•ÂÎÈÓ‹Û·Ì ¤Ó· Ù·Í›‰È Î·È ·ÊÂı‹Î·Ì ÛÙËÓ ÂÚÈ¤ÙÂÈ· ÙÔ˘.
O ÚÒÙÔ˜ ÛÙ·ıÌfi˜ ‹Ù·Ó ÌÈ· Û¯ÔÏÈ΋ ÁÈÔÚÙ‹, fiÔ˘ Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó ·ÏÈÔ›
Ì·ıËÙ¤˜ Î·È ‰¿ÛηÏÔÈ, Î·È ÌÈ· ¤ÎıÂÛË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·˜.
ŸÌˆ˜, Ù· ÛÙÔȯ›· Ô˘ Ì·˙‡ÙËηÓ, ÔÈ ‰ÈËÁ‹ÛÂȘ Î·È ÔÈ ÊˆÙÔÁڷʛ˜,
ÌÔÈ¿˙ÔÓÙ·˜ Û·Ó ·ÛÙÚ·¤˜ Ô˘ ʈٛ˙Ô˘Ó Ù· ÛÎÔÙÂÈÓ¿ ·ÔÙ˘ÒÌ·Ù· ¯·Ì¤-
ÓˆÓ ËÌÂÚÒÓ, Ì·˜ ¤‰ˆÛ·Ó ÙËÓ È‰¤· Ó· Ù· Ì·˙¤„Ô˘ÌÂ Î·È Ó· Ù· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘ÌÂ
Û ¤Ó· ‚È‚Ï›Ô. ™’ ¤Ó· χΈ̷ Ì·ÚÙ˘ÚÈÒÓ Î·È ÊˆÙÔÁÚ·ÊÈÒÓ.
∫¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ Ì·˜ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙÈÛÂ Ë ·ÎÚ›‚ÂÈ·, Ë ·fiÏ˘ÙË ·Ï‹ıÂÈ·, Ë ÂÓ‰Â-
¯fiÌÂÓË ·Ô˘Û›· οÔÈˆÓ ÛËÌ·ÓÙÈÎÒÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, ÔÈ fiÔȘ ·Ú·Ï›„ÂȘ…
∞Ó fï˜, οو ·fi ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ Ù˘ ·Ó·ÛÊ¿ÏÂÈ·˜, ·Ê‹Ó·Ì ӷ ¯·ıÔ‡Ó fiÏ·
·˘Ù¿ Ù· ÛÙÔȯ›·, Ô ¯ÚfiÓÔ˜ ı· Ù’ ·ÏÏÔ›ˆÓ ·ÎfiÌ· ÈÔ Ôχ ÛÙȘ ÌӋ̘ ηÈ
ÔÏÏ¿ ·’ ·˘Ù¿ ı· ¯¿ÓÔÓÙ·Ó Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜.
∂Ì›˜ Û· Û¯ÔÏÂ›Ô Ù· Ì·˙¤„·ÌÂ, ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ ÚÒÙ· ·’ fiÏ· ÛÙËÓ Ï·Ô-
ÁÚ·ÊÈ΋ ·Í›· ÙˆÓ ÓÙÔÎÔ˘Ì¤ÓÙˆÓ.
KÚ·Ù‹Û·Ì ·ÎfiÌ· ÙË ˙ˆÓÙ·Ó‹ ÁÏÒÛÛ· ÙˆÓ Ì·ÚÙ˘ÚÈÒÓ. ∆Ë ÁÏÒÛÛ· ÌÂ
ÙÔ˘˜ ȉȈ̷ÙÈÛÌÔ‡˜ Ù˘. ∆Ë ÁÏÒÛÛ· Ô˘ ˙ÂÈ fiÛÔ ˙Ô˘Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, Ô˘ Â-
13

11. ÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Î·È ÛÈÁ¿-ÛÈÁ¿ ·Ó·ÓÂÒÓÂÙ·È, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿-
ÙˆÓ.
∫·Ù·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Â›Û˘ Ù· ¤ıÈÌ· Î·È Ë ÔÚ›· Ù˘ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ù˘ ÎÔÈÓˆ-
ÓÈ΋˜ ˙ˆ‹˜.
∂ÎÙfi˜ ÙˆÓ Ì·ÚÙ˘ÚÈÒÓ Î·È ÙˆÓ Û¯ÂÙÈÎÒÓ ‚È‚Ï›ˆÓ, ÌÂÏÂÙ‹Û·Ì ٷ ·Ú¯Â›·
ÙÔ˘ Û¯ÔÏ›Ԣ Ô˘ ·Ú¯›˙Ô˘Ó ·fi ÙÔ 1914, ηıÒ˜ Â›Û˘ ‚ڋηÌ ·ÚÎÂÙ¿ ¤Á-
ÁÚ·Ê· ÛÙ· °ÂÓÈο ∞گ›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ Ô˘ ÙÔ ∫·ÙÛ›-
ÁÎÚÈ ˘·ÁfiÙ·Ó ÛÙÔÓ Â˘Ú‡ÙÂÚÔ ‰‹ÌÔ ¡·˘ÏȤˆÓ.
¶ÈÔ Ôχ ÂÈÌ›ӷÌ ÛÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ Î·È ÙËÓ Î·Ù·ÁÚ·Ê‹. ÕÏψÛÙÂ, Ë ‰‡Ô
Î·È ϤÔÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ‰ÂÓ Ì·˜ Â¤ÙÚÂ ӷ ‰ÒÛÔ˘Ì ¿ÏÏË ÌÔÚÊ‹
Û’ ·˘Ùfi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô.
TȘ ÌÈÎÚ¤˜ ·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓ˜ ·fi„ÂȘ ÙˆÓ ‰ÈËÁ‹ÛÂˆÓ ÙȘ ·Ê‹Û·Ì ӷ
˘¿Ú¯Ô˘Ó, ÁÈ·Ù› Î·È Ë ˙ˆ‹ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‰›ÓÂÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·ÂÈÎÔÓ›ÛÂȘ
·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÔÙÈΤ˜.
∆Ô ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ÈÛÙ‡ԢÌ fiÙÈ ¤¯ÂÈ Î·È ÌÈ·Ó ¿ÏÏË È‰È·ÈÙÂÚfiÙËÙ·. ∂›Ó·È
ÌÈ· Û˘ÁÁÚ·Ê‹ Û˘ÏÏÔÁÈ΋. ¢ÂÓ ·Ó‹ÎÂÈ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο Û ηӤӷÓ. ∞˘Ùfi ¿Ï-
ψÛÙ ‰ÈηÈÔÏÔÁ› Î·È ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘.
¶Ú·ÁÌ·ÙÈο ¤Ó· ¯ˆÚÈfi ı˘Ì¿Ù·È Î·È ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘. ∞ÏÏ¿ ηÈ
οÙÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi. ™Â οÙÈ Ù¤ÙÔÈ· ÂÁ¯ÂÈÚ‹Ì·Ù· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ·˘Ùfi, Ô˘ ÔÏ-
Ϥ˜ ÊÔÚ¤˜ Û˘ÁηχÙÂÙ·È Î·È ·ÔÛȈ¿Ù·È, ‹ ·ÔʇÁÂÙ·È Ì ÂÚÈÛÛ‹ Ù¤-
¯ÓË Ó· ·Ó·‰ÂȯÙ›, ȉ›ˆ˜ ÛÙȘ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ηÙ¢ı˘ÓfiÌÂÓ˜ ÎÔÈÓˆÓ›Â˜Ø fiÙÈ ‰Ë-
Ï·‰‹, Ô ·Ïfi˜ ηıËÌÂÚÈÓfi˜ Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·ÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ¤¯ÂÈ
·Ï¿Óı·ÛÙÔ ¤ÓÛÙÈÎÙÔ. ªÔÚ› Ó· ÎÚ›ÓÂÈ, Ó· οÓÂÈ ·˘ÙÔÎÚÈÙÈ΋,Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤-
¯ÂÈ ÂÓÂÚÁ¿, Ó· ‰ÈÂÈÛ‰‡ÂÈ ÛÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·, Ô˘ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙˆÈο ÙËÓ Ê˘Ï¿ÂÈ
ÛÙÔ ‚ϤÌÌ· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ ÙÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ÛȈ‹ Ù˘ „˘¯‹˜ ÙÔ˘.
™’ fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜, Ô˘ ı· ‘ıÂÏ·Ó Ó· ÛÊ˘ÁÌÔÌÂÙÚ‹ÛÔ˘Ó Ù· ·Ôı¤Ì·Ù· Ù˘
„˘¯‹˜ Î·È Ù˘ ÓÔËÌÔÛ‡Ó˘ ÙÔ˘ ·ÏÔ‡ ηıËÌÂÚÈÓÔ‡ ·ÓıÚÒÔ˘, ÂÌ›˜ ϤÌÂ
fiÙÈ Î·Ù·Ï¿‚·Ì ·fi ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ·˘Ù‹ ˆ˜ ˘¿Ú¯ÂÈ Ôχ Î·È „˘¯‹ Î·È ÓÔË-
ÌÔÛ‡ÓË Î·È ı· ˘¿Ú¯ÂÈ ÁÈ· Ôχ ·ÎfiÌ·, ÁÈ·Ù› Ô Î·ıËÌÂÚÈÓfi˜ ·ÁÒÓ·˜ Ù˘
˙ˆ‹˜ ·˘ÙfiÌ·Ù· Á›ÓÂÙ·È ÙÔ ·ÎfiÓÈ ÙˆÓ ·ÈÛıËÌ¿ÙˆÓ Î·È Ù˘ ÛΤ„˘ ÙˆÓ
·ÏÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ.
∏ ÙÔÈ΋ πÛÙÔÚ›· ·ÎfiÌ·, ·ÔηχÙÂÈ ÙÔ ÂȉÈÎfi ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ·ÓˆÓ‡ÌˆÓ,
ÙˆÓ ·ÏÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ∂›Ó·È ÌÈ· ¿ÏÏË ‰È·‰Èηۛ· ÁÈ· Ó· ÁÓˆÚ›ÛÂÈ Î·Ó›˜
ÙÔÓ Â·˘ÙfiÓ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜.∏ ÈÛÙÔÚ›· ÂÓfi˜ Û¯ÔÏ›Ԣ Î·È Ë ÙÔÈ΋ ÈÛÙÔ-
Ú›· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÌÈ· Á¤Ê˘Ú· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË Û¯ÔÏÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· Î·È ÙË Û˘ÏÏÔÁÈ΋
ÌÓ‹ÌË. ŒÓ· ‰È¿ÏÔÁÔ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›·
ÛÙÔ Û¯ÔÏ›Ô.
∫È ·Ó Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ¿„ÂÈ Ó· Û˘ÓÔÌÈÏ›, ·Ó ÔÈ Á¤Ê˘Ú˜ ·ÔÎfi‚ÔÓÙ·È
·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ÁÂÓȤ˜,ÙfiÙ ۛÁÔ˘Ú· ·’ ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ‰ÂÓ ÂÊÔÚÌ¿ ÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ,
ÙfiÙ ۛÁÔ˘Ú· Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÂÁηٷÏ›ÂÙ·È ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ Ù˘ ÌÔ›Ú·……
14

12. ∫∂º∞§∞πO 1
∆∞•π¢π ™∆O ÃO¡O

13. 1A. ∞ƒÃ∞π∂™ ™∂§π¢∂™ ∆∏™ ¶∂ƒπOÃ∏™
Ã∏™∆O™ ¶π∆∂ƒO™
(AÚ¯·ÈÔÏfiÁÔ˜ ¢. EÊÔÚ›·˜ ¶ÚÔ˚ÛÙ. Î·È ÎÏ·ÛÈÎÒÓ AÚ¯. N·˘Ï›Ô˘ )
¶∞§πO∫∞™∆ƒO
™Â ÌÈÎÚ‹ ·fiÛÙ·ÛË ‰˘ÙÈο ·fi ÙË ÌÂÙ·‚˘-
˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ Î·È ¡·-
Ù·Ï›·˜, ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ¤ÙÚÈÓÔ˘ ÏfiÊÔ˘, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ
¶·ÏÈfiηÛÙÚÔ.
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÌÈ· ÌÈÎÚÔ‡ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ Ô¯‡-
ÚˆÛË Ì ÂÚ›‚ÔÏÔ, Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡-
ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘, ÂÓÒ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ˘¿Ú¯ÂÈ ÔÚ-
ıÔÁÒÓÈÔ˜ ‡ÚÁÔ˜ Ì ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô (˘Ï›‰·) ·fi
ÙËÓ ÓfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿. (™ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ‡ÚÁÔ˘,
ÛÙÔ „ËÏfiÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘, ¤¯ÂÈ ÙÔÔıÂ-
ÙËı› ÙÛÈÌÂÓÙ¤ÓÈÔ˜ ÙÚÈÁˆÓÔÌÂÙÚÈÎfi˜ ΛÔÓ·˜
Ù˘ °ÂˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ÀËÚÂÛ›·˜ ™ÙÚ·ÙÔ‡).
™ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚fiÏÔ˘
˘¿Ú¯ÂÈ ¿¯ÙÈÛÙË ˘‰·ÙÔ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ (ÛÙ¤ÚÓ·) ÁÈ·
ÙËÓ ·Ôı‹Î¢ÛË ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ Ù˘ ‚ÚÔ¯‹˜. ∏ ‰Â-
Í·ÌÂÓ‹ ÂÛˆÙÂÚÈο ʤÚÓÂÈ ÎÔÓ›·Ì· ÁÈ· ÙËÓ
17

14. ÛÙÂÁ·ÓÔÔ›ËÛË.
∏ ÌÈÎÚ‹ ·˘Ù‹ Ô¯‡ÚˆÛË Ì ‚¿ÛË ÙÔÓ ÙÚfiÔ Î·Ù·Û΢‹˜ Èı·ÓfiÙÂÚ· ¯ÚÔ-
ÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈÛÙÈ΋ ÂÔ¯‹ Î·È ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ÛÙÔÓ 3Ô .Ã. ·ÈÒÓ·.
∆Ô ÊÚÔ‡ÚÈÔ ·˘Ùfi ›¯Â ˘fi ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯fi ÙÔ˘ ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ‰ÚfiÌÔ Ô˘ ‰ÈÂÚ¯fi-
Ù·Ó ·fi ÕÚÁÔ˜- ¢·Ï·Ì·Ó¿Ú·- ∞ÚÁÔÏÈÎfi- ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ Î·È Ô‰ËÁÔ‡ÛÂ
ÚÔ˜ ÙËÓ ∂›‰·˘ÚÔ.
¢ÂÍÈ¿ ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ (∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ) ÚÔ˜ ÙËÓ
ÔÌÒÓ˘ÌË ÂÎÎÏËÛ›·, Ô π. ∫ÔÊÈÓÈÒÙ˘ ·Ó¤Û˘Ú ·Ú¯·ÈfiÙËÙ˜ ÙÔ 1890 Î·È ·fi
ÙËÓ ÔÈΛ· ÙÔ˘ ÈÂÚ¤· ª¿ÚÎÔ˘ ∫·Ú·ÁÈ¿ÓÓË ÌÈÎÚfi ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ Ì ·Ú¿ÛÙ·ÛË
ÙÔ˘ ¢›· Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û ÎÂÚ·˘Ófi. ∞˘Ùfi ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÒÚ· ÛÙÔ ∂ıÓÈÎfi ªÔ˘Û›Ô
∞ıËÓÒÓ.
∏ Ô¯‡ÚˆÛË ÙÔ˘ ¶·Ï·ÈfiηÛÙÚÔ˘ Â›Ó·È ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi˜ ¯ÒÚÔ˜ Î·È ÚÔ-
ÛٷهÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ÓfiÌÔ, ηıÒ˜ Î·È Ô Â˘Ú‡ÙÂÚÔ˜ ÂÚÈ‚¿ÏψÓ
¯ÒÚÔ˜ fiˆ˜ Î·È Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ Î·È ¡·Ù·Ï›·˜.
¶ƒOº∏∆∏™ ∏§π∞™
O ÔÈÎÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Î¿Ùˆ ·fi ÙÔÓ ÔÌÒÓ˘ÌÔ ÏfiÊÔ
Ô˘ ¤¯ÂÈ ¿ÚÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ Â͈ÎÏ‹ÛÈ ÙÔ˘ ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›·.
™ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ Ë ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜ ∂˘·ÁÁÂÏ›· ¶ÚˆÙÔÓÔÙ·Ú›Ô˘-¢Â˚-
Ï¿ÎË ÙÔ 1962-63 ·Ó¿Ûη„ ¤Ó· ·Ú¯·›Ô ÈÂÚfi Ù· ıÂ̤ÏÈ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÛÒ˙Ô-
ÓÙ·È Î¿Ùˆ ·fi ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Î·È ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿.
∆Ô ÈÂÚfi ·˘Ùfi ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ‹‰Ë ·fi ÙËÓ ·Ú¯·˚΋ ÂÔ¯‹ 700-500 .Ã.,
·ÏÏ¿ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ·˘Ùfi Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ˘‹Ú¯Â ·ÏÈfiÙÂÚË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘.
O ÏfiÊÔ˜ ÙÔ˘ ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· ·fi ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ˜ ¤Ú¢Ó˜ ·‰›¯ıË fiÙÈ
›¯Â ηÙÔÈÎËı› Î·È Ô¯˘Úˆı› ηٿ ÙËÓ ª˘ÎËÓ·˚΋ ÂÔ¯‹ Î·È ·Ó‹Î ÛÙËÓ
¢ڇÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ª˘ÎËÓ·˚΋˜ ∆›Ú˘Óı·˜.
∏ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ Â›Ó·È ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi˜ ¯ÒÚÔ˜ Î·È ÚÔÛٷهÂÙ·È ·fi
ÙÔÓ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ÓfiÌÔ.
™ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ Ô ·Ú¯·›Ô˜ Ó·fi˜ ‹Ù·Ó ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ˜ ÛÙËÓ ∞ıËÓ¿,
·ÏÏ¿ Èı·ÓfiÓ Î·È ÛÙÔÓ ¢›· ‹ Û ¿ÏÏË ıÂfiÙËÙ·.
∆O ªÀ∫∏¡∞´∫O ºƒ∞°ª∞ ∆∏™ ∆πƒÀ¡£∞™
∆O ¶ƒø∆O ™∆∏¡ π™∆Oƒπ∞ ∆OÀ ∞¡£ƒø¶OÀ
™ÙÔ ªÂÁ¿ÏÔ ƒÂ‡Ì· ÛÙËÓ ı¤ÛË «∞˚-¢ËÌËÙÚ¿Î˘», fiÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÚÔÛ΢-
ÓËÙ¿ÚÈ ÛÙËÓ ı¤ÛË ·ÏÈ¿˜ ÂÚÂÈˆÌ¤Ó˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜, ‰›Ï· ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ Ô˘
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
18

15. Ô‰ËÁ› ·fi ÙÔ ¡. ƒÔ˚Ófi ÚÔ˜ ÙË ¡¤· ∆›Ú˘Óı· ÛÙËÓ ‰˘ÙÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ fi¯ı˘
ÙÔ˘ ¯ÂÈÌ¿ÚÚÔ˘ Ì ÙËÓ ÌÂÁ¿ÏË ÎÔ›ÙË, ˘¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Ù¯ÓÈÎfi ¤ÚÁÔ:
∫ÏÂÈÛÙfi ÊÚ¿ÁÌ·, ª˘ÎËÓ·˚΋˜ ÂÔ¯‹˜, ηٷÛ΢·Ṳ̂ÓÔ Ì ÌÂÁ¿Ï˜ ¤-
ÙÚ˜ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Î˘ÎÏÒÂÈÔ ª˘ÎËÓ·˚Îfi ÙÚfiÔ Î·Ù·Û΢‹˜, Ì ÙÔÓ
ÔÔ›Ô Â›Ó·È Î·Ù·Û΢·Ṳ̂Ó˜ Î·È ÔÈ ª˘ÎËÓ·˚Τ˜ ∞ÎÚÔfiÏÂȘ, Ù˘ ∆›Ú˘Ó-
ı·˜ ÙˆÓ ª˘ÎËÓÒÓ Î·È Ù˘ ªÈ‰¤·˜.
∆Ô ÊÚ¿ÁÌ· ·˘Ùfi ηٷÛ΢¿ÛÙËΠÙÔ Èı·ÓfiÙÂÚÔ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 13Ô˘
.Ã. ·ÈÒÓ· Á‡Úˆ ÛÙÔ 1250 .Ã. ·fi ÙÔ˘˜ ∆ÈÚ‡ÓıÈÔ˘˜, ÁÈ· Ó· ÚÔÛٷهÛÂÈ
ÙËÓ Î¿Ùˆ fiÏË Ù˘ ∆›Ú˘Óı·˜ ·fi ÙȘ ÏËÌ̇Ú˜ ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ηٿ ÙÔÓ ¯ÂÈ-
ÌÒÓ·.
ªÂ ÙÔ ÊÚ¿ÁÌ· ·˘Ùfi ¤ÁÈÓ ÂÎÙÚÔ‹ Ù˘ ÎÔ›Ù˘ ÙÔ˘ ¯ÂÈÌ¿ÚÚÔ˘ ·fi ∞-¢,
Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Û ÚÔ˜ ÙËÓ ∆›Ú˘Óı·, ÚÔ˜ Ù· ¡-¢.
¢˘ÙÈο ÙÔ˘ ÊÚ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ·ÏÈ¿ ·ÔÎÔÌ̤ÓË ÎÔ›ÙË ÙÔ˘ ¯ÂÈÌ¿Ú-
ÚÔ˘. ŒÓ· ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ¯ÂÈÌ¿ÚÚÔ˘ ¤¯ÂÈ ‰È·‚Úˆı› ·fi ÙȘ ÏËÌ̇Ú˜ (ÙÔ˘ ¯ÂÈ-
Ì¿ÚÚÔ˘) Î·È Èı·ÓfiÓ Î·È ·fi ÙËÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛË ÙˆÓ Ï›ıˆÓ Û ÌÂÙ·ÁÂÓ¤-
ÛÙÂÚ˜ ÂÔ¯¤˜ ˆ˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌÈÎfi ˘ÏÈÎfi.
∆Ô ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ·˘Ùfi ÌÓËÌÂ›Ô Â›Ó·È ÎËÚ˘Á̤ÓÔ ‰È·ÙËÚËÙ¤Ô ÌÓËÌÂ›Ô Î·È
ÚÔÛٷهÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ÓfiÌÔ.
Ù·Í›‰È ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ
19
ºÚ¿ÁÌ· M˘ÎËÓ·˝Î‹˜ ÂÔ¯‹˜.
™ÙÔÓ Î‡ÎÏÔ Ê·›ÓÂÙ·È ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ÂÎÙÚÔ‹˜ ÚÔ˜ Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿
H ʈÙÔÁÚ·Ê›· Â›Ó·È ·Ô ÙÔ ·Ú¯Â›Ô ÙÔ˘ È·ÙÚÔ‡ E˘ı. °ÎÔ˘ÏÈÒÓË.

16. 1B. ª∂™∞πø¡π∫∂™ ™∂§π¢∂™ ∆∏™ ¶∂ƒπOÃ∏™
ºƒOÀƒπ∞ - Oπ∫π™ªOπ - ∆O¶ø¡Àªπ∞
[ ŒÚ¢ӷ ¢ËÌÔÙÈÎÔ‡ Û¯ÔÏ›Ԣ
·Ô ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Iˆ¿ÓÓÔ˘ E. ¶¤· “MÂ۷ȈÓÈΤ˜ ÛÂÏ›‰Â˜
AÚÁÔÏ›‰·˜ - KÔÚÈÓı›·˜ - AÙÙÈ΋˜ “]
∏ ¶∂ƒπOÃ∏ ¡∞À¶§π∞™ ¡O∆π∞ ∆OÀ ∞ƒ∞á∞πOÀ
∆· ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ÛÙ· fiÚÈ· Ù˘ ÂÚÈʤÚÂÈ·˜,
fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì ·Ú·Î¿Ùˆ, ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹
¡·˘Ï›·˜ ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ ∞Ú·¯Ó·›Ô˘ Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙȘ 2 ·fi ÙȘ ¤ÍÈ ÎÔÈÏ¿-
‰Â˜ Ô˘ ÙË ‰È·Û¯›˙Ô˘Ó.
∏ ¢ڇÙÂÚË ·˘Ù‹ ÂÚÈÔ¯‹, ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ ∞Ú·¯Ó·›Ô˘, ¤¯ÂÈ fiÚÈ· ÚÔ˜ Ù· ‰˘ÙÈ-
ο ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ, ‚fiÚÂÈ· ÙÔÓ ·˘¯¤Ó· ÙÔ˘ §˘ÁÔ˘ÚÈÔ‡ Î·È ÓfiÙÈ· ÙÔÓ ∞ÚÁÔÏÈÎfi
ÎfiÏÔ. OÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ˜ ÎÔÈÏ¿‰Â˜ Ô˘ ÙË ‰È·Û¯›˙Ô˘Ó Â›Ó·È:
ñ 1. ∏ ÎÔÈÏ¿‰· ÙÔ˘ ∞°. ∞¢ƒπ∞¡OÀ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Ù· ¯ˆÚÈ¿: ∫¿ÓÙ˙·,
¡¤Ô ƒÔ˚Ófi Î·È ∞Á. ∞‰ÚÈ·Ófi (∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ).
ñ 2. ∏ ÎÔÈÏ¿‰· ¢·ÊÓÔÚÚ‡̷ÙÔ˜-°ÎÂÏÂÛÔÚÚ‡̷ÙÔ˜.
™ÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· ·˘Ù‹ ·fi Ù· οو ÚÔ˜ Ù· ¿Óˆ ˘¿Ú¯Ô˘Ó:
OÈ ÔÈÎÈÛÌÔ›: ¶˘ÚÁÈÒÙÈη, ∞Á. ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜(ªÂÙfi¯È), ∞Úη‰ÈÎfi, ∞‰ÚÈ·-
ÓÔÔ˘Ï·›˚η, ÃÔ˘ÓÙ·Ï·›˚η, ƒÔ˘Û‚·Ó·›˚η, ™Ù·Ì·Ù·›˚η, ™Ù·ı·›˚η, §ÈÔ-
Û·›˚η.
∆· Ô¯˘Ú¿ ¶˘ÚÁÔ‡ÏÈ, •ÂÚÔηÛÙ¤ÏÏÈ Î·È ∫·ÛÙÚ¿ÎÈ.
3. ∏ ÎÔÈÏ¿‰· ÙˆÓ ¶˘ÚÁÈÒÙÈΈÓ.
21

17. 4. ∏ ÌÂÁ¿ÏË ∫ÔÈÏ¿‰· ÙÔ˘ Ú‡̷ÙÔ˜ ∫¿ÓÙÈ·˜.
5. ∏ ÎÔÈÏ¿‰· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÚÂÈÓÒÓ fiÁÎˆÓ ª·˘ÚÔ‚Ô˘Ó›Ô˘ Î·È ¢È‰‡ÌÔ˘,
Ô˘ Â΂¿ÏÏÂÈ ÛÙËÓ ·ÎÙ‹ ÙˆÓ πÚ›ˆÓ.
6. ∏ ÎÔÈÏ¿‰· µÔ˘ÚÏÈ¿, ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘ ÎÔÈÏ¿‰·˜ πÚ›ˆÓ.
∏ ∫Oπ§∞¢∞ ∆OÀ ∞°πOÀ ∞¢ƒπ∞¡OÀ
(∫∞∆™π°∫ƒπ)
∆Ô Ú‡̷ Ù˘ ∫ÔÈÏ¿‰·˜ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ‰˘ÙÈÎÔ‡˜ Úfi-
ԉ˜ ÙÔ˘ ˘„ÒÌ·ÙÔ˜ ª¿ÏÈ· °ÎÏÈ¿Ù· (892Ì) Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ Â˘Ú‡¯ˆÚË ÎÔÈ-
Ï¿‰· ÛÙËÓ ÔÔ›· ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ù· ¯ˆÚÈ¿ ∫¿ÓÙ˙·, ¡. ƒÔ˚Ófi (∫›Ó· ª¿Ú‰È) ηÈ
∞Á. ∞‰ÚÈ·Ófi˜ (∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ). ∆· fiÌ‚ÚÈ· ÓÂÚ¿ Ù˘ ÎÔÈÏ¿‰·˜ ‰È·ÛÎÔÚ›˙ÔÓÙ·È
̤۷ ÛÙËÓ ‰ȿ‰· ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘.
·. ∫∞¡∆∑∞. (∞Ú‚. ∫¿ÓÙ˙·).
OÈÎÈÛÌfi˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ‡„ˆÌ· Â› ÙÔ˘ ∞Ú·¯Ó·›Ô˘ Û ÌÈ· ÁˆÓÈ¿ ·’
fiÔ˘ Â›Ó·È ÔÚ·Ù‹ fiÏË Ë ∞ÚÁÔÏÈ΋ ¶Â‰È¿‰· ηıÒ˜ Î·È Ë µ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∫˘ÓÔ˘-
Ú›· (ÙËÓ ÔÔ›· ÂÍÔ˘Û›·˙ ÚÔ ÙÔ˘ 1430) ¤ˆ˜ ÙËÓ ∫·ÛÙ¿ÓÈÙÛ· Â› ÙÔ˘ ¶¿Ú-
ÓˆÓ· ·ÏÏ¿ Î·È Ë µ›ÏÏÈ˙·.
∆ËÓ ∫¿ÓÙ˙· ›‰Ú˘Û·Ó:
1. ∫·Ù¿ ÌÈ· ÂΉԯ‹ ÔÈ µÂÓÂÙÔ› Ì ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ·fi ÙËÓ ∞ÙÙÈ΋
(ÙËÓ Î·Ù›¯·Ó 1394-1402) ·fi ÙËÓ ÂΛ ∫¿ÓÙ˙· (Û‹ÌÂÚ· ∫·Ì¿), Ô˘ ÂϤÁ-
¯ÂÈ ÙÔÓ ·˘¯¤Ó· ÀÌËÙÙÔ‡-¶ÂÓÙ¤Ï˘ Î·È Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙËÓ ¿Ì˘Ó· ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ.
™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1396, Ô ÂÍÔ˘ÛÈ·ÛÙ‹˜ Î·È Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜ ÕÚ-
ÁÔ˘˜ ∞ÏÌ¿ÓÔ ∫ÔÓÙ·Ú›ÓÈ, ÁfiÓÔ˜ ÌÂÁ¿Ï˘ µÂÓÂÙÈ΋˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜, fiÙ·Ó ÌÂÙ·-
Ù¤ıËΠ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó· ÛÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰·, ÌÂÙ¤ÊÂÚÂ Î·È ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘
∫¿ÓÙ˙· ∞ÙÙÈ΋˜ ÛÙË Ó¤· ÙÔ˘ Â·Ú¯›·.
OÈ ∫¿ÓÙ˙· ‹Ù·Ó µ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ ÛÙËÓ ∞˘ÏÒÓ·.
∆Ô 1322 Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ∫¿ÓÙ˙· fiÊÂÈÏ ¯ÚËÌ·ÙÈ΋ ·Ô˙ËÌ›ˆÛË ÁÈ· ˙ËÌȤ˜
Ô˘ ˘¤ÛÙË Ë ÂÌÔÚÈ΋ µÂÓÂÙÈ΋ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ∫ÔÓÙ·Ú›ÓË.
∞˘Ùfi ÙÔÓ ·Ó¿ÁηÛ ӷ ÂÈ‚¿ÏÂÈ ‚·ÚÈ¿ ÊÔÚÔÏÔÁ›· Ô˘ ÚÔοÏÂÛ Âͤ-
ÁÂÚÛË ÙÔ 1325 Ì ÌÂÁ¿Ï˜ ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ.
∆Ô 1346 Ô ™. ¡ÙÔ˘Û¿Ó Î·Ù¤Ï·‚ ÙËÓ ∞˘ÏÒÓ·, ÔfiÙ ¤Ê˘Á·Ó ÔÈ ∫¿ÓÙ˙·
·Ú¯Èο ÚÔ˜ ∑·ÁfiÚÈ·, ¡. ¶Ú‚¤˙˘, ºÈÏÈÈ¿‰·.
2. ∫·Ù’ ¿ÏÏË ÂΉԯ‹, Ë ∫¿ÓÙ˙· Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ∫¿ÓÙ˙·
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
22

18. Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜, fiˆ˜ Î·È Ô ÂÔÈÎÈÛÌfi˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ªÂÛÔÁ›ˆÓ ∞ÙÙÈ΋˜ ÔÊ›-
ÏÂÙ·È Û ÌÂÙÔÈÎÂÛ›· ∞Ú‚·ÓÈÙÒÓ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ.
∂¿Ó ÈÛ¯‡ÂÈ ·˘Ù‹ Ë ÂΉԯ‹, ÙfiÙÂ Ë ∫¿ÓÙ˙· ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙÔ ¡¤ÚÈÔ ∞Ù˙ÂfiÏÈ Ô
ÔÔ›Ô˜ Î·È ÚˆÙÔÂÁη٤ÛÙËÛ ے ·˘Ù‹Ó ÙËÓ ·ÎÚ·›· ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ-
·˜ ÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ˆ˜ ʇϷΘ.
∏ ϤÔÓ Èı·Ó‹ ÂΉԯ‹ Â›Ó·È Ë ‰Â‡ÙÂÚË. ¶¿ÓÙˆ˜ Ë µÂÓÂÙÈ΋ ·ÔÁÚ·Ê‹
ÙÔ˘ 1700 ‰ÂÓ ÙË ÌÓËÌÔÓ‡ÂÈ Ú¤ÂÈ ÙfiÙ ӷ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ fiÓÔÌ· ÂÚÈÔ¯‹˜ (‰·-
ÊÔÓ˘Ì›·).
‚. ∫π¡∞ ª¶∞ƒ¢π (¡. ƒO´¡O)
∆Ô ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ∫›Ó· Û˘Ó·ÓÙ¿Ù·È ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ (∫ÈÓ¤Ù·), ÛÙÔ ¡. ¶Ú‚¤˙˘
ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ §Ô‡ÚÔ Î·È ÛÙËÓ ∂ÚÌÈÔÓ›‰· (∫ÈÓ¤Ù·). °ÂÓÈο ÛËÌ·›ÓÂÈ ˘ÁÚfi, Ù¤Ï-
Ì· ÂÓÒ ÙÔ ∫ÈÓ ÌÔÚ› Ó· ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ÙÔ‡ÚÎÈÎÔ ÎÈÓ= ÌÈÛfi˜.
ª¿Ú‰È ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ ·fi ÙÔ ·ÓıÚˆÔÓ‡ÌÈÔ ª¿Ú‰Ë˜, Ô˘ ›ӷÈ
Ê˘Ï‹ ∞Ï‚·ÓÈ΋ (ª¿Ú‰È ÛÙ· ·Ï‚·ÓÈο ÛËÌ·›ÓÂÈ Ï¢Îfi˜). ∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó ·ÙÚÈ¿
Ù˘ ‚ÔÚ›Ԣ ∞Ï‚·Ó›·˜. ∫·ÙÂÚ¯fiÌÂÓÔÈ ÚÔ˜ ÓfiÙÈÔÓ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ¤ˆ˜ Ó· ‚ÚÔ˘Ó
ηχÙÂÚ˜ ‚ÔÛΤ˜ ÁÈ· Ù· ÎÔ¿‰È· ÚÔ‚¿ÙˆÓ Î·È ·ÏfiÁˆÓ Ô˘ ‰È¤ÙÚÂÊ·Ó Û˘-
Ó‹ıˆ˜. ¶·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÛÙÔ ÔÚıfi‰ÔÍÔ ‰fiÁÌ·.
ŒÊı·Û·Ó ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÂÈÛ‹Ïı·Ó ̤ۈ ∞¯·˚·˜, fiˆ˜ ‰ËÏÒ-
ÓÔ˘Ó Ù· ÙÔˆÓ‡ÌÈ· ª·Ú‰ÈÎÒÛÙ·, ª·Ú‰ÈÙfiÁη.
∏ ª¿Ú‰·ÓË ÓÔÙ›ˆ˜ ÙÔ˘ µÂÚ·Ù›Ô˘ ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘ ÚÔÛ¤ÊÂÚÂ
ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ¡¤ÚÈÔ˘ ∞Ù˙ÂfiÏÈ.
ªÔÚԇ̠ÏÔÈfiÓ Ó· Û˘ÌÂÚ¿ÓÔ˘Ì fiÙÈ ÙÔ ∫›Ó· ª¿Ú‰È (¡. ƒÔ˚Ófi) ›¯Â
ÔÈÎÈÛÙ› ·fi ÙÔÓ ¡¤ÚÈÔ ∞Ù˙ÂfiÏÈ Î·È:
1. ‹ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÙËÓ ÔÌ¿‰· ˘fi ÙËÓ ËÁÂÛ›· ÙˆÓ ∫ÏÈ̤ÓÙÈ ÔfiÙÂ Ô ¯Úfi-
ÓÔ˜ Â›Ó·È ÙÔ 1373.
2. ‹ Ù· ‰˘Ô ¯ˆÚÈ¿ ª¿Ú‰È (AÌ˘Á‰·Ï›ÙÛ·) Î·È ∫›Ó· ª¿Ú‰È ÚÔ¤Ú¯Ô-
ÓÙ·È ·fi ÙÔ ªÈÙÛÈÌ¿Ú‰È (∆Ú˘ËÙ‹ ∏Ï›·˜) Á‡Úˆ ÛÙ· 1399, ÏfiÁˆ Ù˘ µÂ-
ÓÂÙÈ΋˜ ÚÔÛÎÏ‹Ûˆ˜.
¶¿ÓÙˆ˜, Ù· µÂÓÂÙÈο ·Ú¯Â›· ÌÓËÌÔÓÂ‡Ô˘Ó ÔÏÏÔ‡˜ ª¿Ú‰È ˆ˜ ÛÙÚ·ÙÈÒ-
Ù˜ ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙˆÓ µÂÓÂÙÒÓ. ∏ µÂÓÂÙÈ΋ ·ÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ 1700 ‰ÂÓ ÙÔ
·Ó·Ê¤ÚÂÈ. ∆Ô 1814 ˘‹Ú¯Â ˆ˜ fiÓÔÌ· ÂÚÈÔ¯‹˜ (‰·ÊÔÓ‡ÌÈÔ).
™Ù· ÓÂÒÙÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· Ô ÔÈÎÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ Í·Ó·Û¯ËÌ·Ù›ÛÙËΠÌÂÙ¿ ÙÔÓ ‰Â‡-
ÙÂÚÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ fiÏÂÌÔ ·fi ∞Úο‰Â˜ ÎÙËÓÔÙÚfiÊÔ˘˜, Ô˘ ·fi ·ÈÒÓ˜ ‰È·-
¯Â›Ì·˙·Ó ÂΛ.
∆ÔˆÓ‡ÌÈ·: ∂¿Óˆ ÃÂÚÒÌ·Ù· (fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ ∞Á. £Â‰ÔÛ›-
Ô˘ ÙÔ˘ ¡¤Ô˘), ™Ô˘Ú¿ÎÔ˘, ªÔ˘ÛÈηÚÈ¿.
Ù·Í›‰È ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ
23

19. Á. ∆O ºƒOÀƒπO ∆OÀ ∞°. ∞¢ƒπ∞¡OÀ ( ¶A§IOKA™TPO )
™Â ·fiÛÙ·ÛË 1200Ì. µ.∞. ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ Î·È Û ÎÔÚ˘Ê‹
‚Ú·¯Ò‰Ô˘˜ ˘„ÒÌ·ÙÔ˜ (152Ì.) ˘„ÒÓÂÙ·È ÙÔ ·Ú¯·›Ô ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·-
ÓÔ‡.(‚ϤÂ Î·È ÛÂÏ›‰· 9 - 10)
¶∂ƒπ°ƒ∞º∏
∞˘Ï‹ ÔÚıÔÁˆÓ›Ô˘
Û¯‹Ì·ÙÔ˜ ÂÚÈÎÏ›Â-
Ù·È ·fi Ù›¯Ë ¿¯Ô˘˜
1Ì., ÂÓÒ ÛÙ· µfiÚÂÈ·
Ô ˘¿Ú¯ˆÓ ÁÎÚÂÌfi˜
ηıÈÛÙ¿ ÂÚÈÙÙfi ÙÔ
Ù›¯Ô˜.
∆Ô Ù›¯Ô˜ ÙÔ˘
·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi ¤Ó·Ó
‹ ‰˘Ô ÔÁÎfiÏÈıÔ˘˜ Ô˘
ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ÙÔ ¿¯Ô˜
ÙÔ˘ 1Ì.
∂›Û˘, ÔÈ Ï·ÙÔ-
ÌË̤ÓÔÈ ‚Ú¿¯ÔÈ Ù˘
‚¿Û˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÌ‹Ì· Ù˘ Â͈ÙÂÚÈ΋˜ fi„˘ ÙÔ˘ Ù›¯Ô˘˜, fiÔ˘ ÙÔ ‚Ú·¯Ò-
‰Â˜ ¤‰·ÊÔ˜ ÚÔÛʤÚÂÙ·È. ™ÙÔ ˘„ËÏfiÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô Ù˘ ÂÚÈÊÚ·Á̤Ó˘ ·˘Ï‹˜
˘¿Ú¯ÂÈ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÔÚıÔÁÒÓÈÔ˜ ‡ÚÁÔ˜, ‰È·ÛÙ¿ÛÂˆÓ 9,10 ¯ 9,50, Ô ÔÔ›Ô˜
ÚÔËÁÂ›Ù·È 16 ·ÈÒÓ˜ ÙÔ˘ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡ ‡ÚÁÔ˘ ηÙÔÙ‡Ûˆ˜. OÈ ÔÁÎfiÏÈıÔÈ
ÙÔ˘ ‡ÚÁÔ˘ Â›Ó·È Ï·Í¢ÙÔ› Î·È Ë ı‡Ú· ÂÈÛfi‰Ô˘ ÛÙÔÓ ¶‡ÚÁÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÚÔ˜
‰˘ÛÌ¿˜, fiˆ˜ Î·È Ë Â›ÛÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘.
O¶∆π∫∏ ™À¡¢∂™∏ - π™∆Oƒπ∞ ∆OÀ ºƒOÀƒπOÀ
∆Ô ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÂϤÁ¯ÂÈ ·fi ‰˘ÙÈο ÙËÓ Ô‰fi ÚÔ˜ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ∞Á. ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜,
fiÔ˘ ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ˘‹Ú¯Â Ë “§‹ÛÛ·” Î·È ·˘Ùfi Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ ÊÚÔ‡-
ÚÈÔ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÍËÚÙ¿ÙÔ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·›· §‹ÛÛ·.
∆Ô ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ Â›Û˘ µÔÏÈÌ›ÚÈ (·Ú‚·Ó: ‚ÔÏ-È-Ì›ÚÈ) ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ
ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ µÂÓÂÙÔ› ÂÁη٤ÛÙËÛ·Ó ÂΛ ·Ú‚·Ó›Ù˜,
Û‡Ìʈӷ ‰ËÏ·‰‹ Ì ÙÔÓ °ÂÓÈÎfi ηÓfiÓ·, ¤Íˆ ·fi ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ.
¶·Ú’ fiÏË fï˜ ÙËÓ ·Ô˘Û›· ÎÙÈÛÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙˆÓ ¢ÂÏ·Úfi˜ ‰ÂÓ
·ÔÎÏ›ÂÙ·È ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ó· ‹Ù·Ó:
1. ™ÙÚ·ÙˆÓÈÛÌfi˜ ÊÚ¿ÁÎˆÓ ÊÚÔ˘ÚÒÓ, ·ÊÔ‡ ÙÔ •ÂÚÔηÛÙ¤ÏÏÈ (ÂÚÈÔ¯‹
∞Ú¯·›·˜ §‹ÛÛ·˜) ÙÔ 1364 ‹Ù·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˘ ∞Ù˙ÂfiÏÈ.
2. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ÛÙȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ ÙˆÓ µÂÓÂÙÒÓ Ì ÙÔ £Âfi‰. ∞‘ ¶·Ï·ÈÏfiÁÔ, ÔÈ
µÂÓÂÙÔ› ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ÂÁη٤ÛÙËÛ·Ó ÊÚÔ˘Ú¿ ·fi ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ÛÙÔ µÔÏÈÌ›ÚÈ,
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
24

20. ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÌÂÙÔ›ÎËÛ·Ó ÛÙÔ ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ.
∏ ÏÔÈ‹ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ Â›Ó·È ¿ÁÓˆÛÙË.
‰. ºPOYPIO •∂ƒO∫∞™∆∂§§πOY
∞Ó Î·È ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ •ÂÚÔηÛÙÂÏÏ›Ô˘ ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· ÙÔ˘ ¢·Ê-
ÓÔÚÚ‡̷ÙÔ˜, ÁÈ· ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÙÔ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÌÂÙ¿ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘
∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡.
∆Ô ÊÚÔ‡ÚÈÔ Â›Ó·È ·Ú¯·›Ô Û ‡„ˆÌ· 480Ì. Î·È Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ¤ÎÙ·ÛË 5
ÛÙÚ. O ¶·˘Û·Ó›·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡ ‰ËÌfi-
ÛÈÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘-§˘ÁÔ˘ÚÈÔ‡ ˘‹Ú¯·Ó ‰˘Ô Ô¯˘ÚˆÌ¤Ó˜ ·ÎÚÔfiÏÂȘ
Ô˘ Ù·˘Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ÙȘ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ı¤ÛÂȘ ∫·˙¿ÚÌ· Î·È ∫·ÛÙÚ¿ÎÈ. O Buchon
Ù·˘Ù›˙ÂÈ ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ∫·˙¿ÚÌ· Ì ÙÔ •ËÚÔηÛÙ¤ÏÏÈ.
∆ÚÂȘ ΢ÎÏÈÎÔ› ‡ÚÁÔÈ ‰È·Ì¤ÙÚÔ˘ ÂÚ› Ù· 6Ì. ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó. O ¤Ó·˜
ÛÙÔ ¯·ÌËÏfiÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ ÚÔ·Û›˙ÂÈ ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô.O ¿ÏÏÔ˜ ‚Ú›-
ÛÎÂÙ·È ˘„ËÏfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘.
¢È·ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÌfiÓÔ Ù· ¯·ÌËÏfiÙÂÚ· ̤ÚË ÙˆÓ ÙÂȯÒÓ, ÙÔ˘ ÂÓÒ ÙÔ Ì¤ÚÔ˜
Ô˘ Ï›ÂÈ Û˘ÌÏËÚÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ µ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ·fi Û˘Ó‹ı˘ Ï›ıÔ˘˜, ¤ÓıÂ-
Ù· ÎÂÚ·Ì›‰È· Î·È ·Û‚ÂÛÙÔÎÔÓ›·Ì·Ø Î·È ·˘Ùfi fï˜ ÂÚÂÈÒıËÎÂ.
O ÙÚ›ÙÔ˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ÂÚ›È· ÈÔ „ËÏ¿. ™ã ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ‡ÚÁÔ ¤ÁÈÓ µ˘˙·-
ÓÙÈÓ‹ ÚÔÛı‹ÎË ÂÓfi˜ ÔÚıÔÁˆÓ›Ô˘ ‡ÚÁÔ˘ 4,9 ¯ 2,5 Ì., Ô˘ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È Ì’ ·˘-
ÙfiÓ.
∏ ‚¿ÛË ÙˆÓ ÙÂȯÒÓ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ Â›Ó·È ÔÁÎÔÏÈıÔ‰ÔÌ‹ ¿¯Ô˘˜ 2,5Ì., ÌÂ
ÌÈ· ÔÚ·Ù‹ ÂÈÊ¿ÓÈ· ‰ÔÌË̤ÓË Ì ÔÁÎfiÏÈıÔ˘˜ ËÌÈÏ·Í¢ÙÔ‡˜ Ì ÙÔ ÈÛfi‰ÔÌÔ
Û‡ÛÙËÌ· ‰ÔÌ‹Ûˆ˜ (ÔÈ ‰˘Ô ·ÚÌÔ› Â›Ó·È ÛÙËÓ ›‰È· ÔÚÈ˙fiÓÙÈ· ¢ı›· Î·È Ô ÙÚ›-
ÙÔ˜ Â›Ó·È Î¿ıÂÙÔ˜ ‹ ÏÔÍfi˜). ∏ ·Ó·‰ÔÌ‹ fï˜ Â›Ó·È ¿¯Ô˘˜ 1Ì.
™ÙÔ ÓfiÙÈÔ Ù›¯Ô˜ ·Ú·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È µ˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÚÔÛı‹Î˜. (ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù·
ıˆÚÔ‡Ó µÂÓÂÙÈο).ª¤Û· ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ıÂ̤ÏÈ· ÔÈÎÈÛÌÔ‡ ηÈ
˘fiÁÂÈ· ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Ì ıfiÏÔ ÂÚÂÈˆÌ¤ÓÔ, ÂÓÒ ÛÙÔ ˘„ËÏfiÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô ÙˆÓ Â͈-
ÙÂÚÈÎÒÓ ÙÂȯÒÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ¿ÓÔÈÁÌ· ÂÈÛfi‰Ô˘ Û ˘fiÁÂÈÔ ¯ÒÚÔ.
∏ ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ ˆ˜ •ÂÚÔηÛÙ¤ÏÏÈ, ηٿ ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜, ÔÊ›-
ÏÂÙ·È ÛÙËÓ ÍËÚfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ Îϛ̷ÙÔ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ™ÙÔ˘˜ Úfiԉ˜
ÙÔ˘ ‚Ô˘ÓÔ‡ ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ “∫·˙¿ÚÌ·” Ô˘ ÛÙ· πÙ·ÏÈο ·ÏÏ¿ Î·È Ù·
µÏ¿¯Èη ÛËÌ·›ÓÂÈ ÛÙÚ·ÙÒÓ·˜. ∆Ô Ï·ÙÈÓÔÁÂÓ¤˜ ·˘Ùfi ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ
ÙÔ •ÂÚÔηÛÙ¤ÏÏÈ, ÚÈÓ ÌÂÙ·‚È‚·Ûı› ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÙÚ·Ù¿Ú¯Ë ¡. ∞Ù˙ÂfiÏÈ
·Ó‹Î ÛÙÔ˘˜ ¢ÂÏ·Úfi˜ Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Û ¤Ó· ·fi Ù· ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚ· ÊÚÔ‡ÚÈ· Ì·˙›
Ì ٷ: ¶·Ï·ÈÔοÛÙÚÔÓ ∫··ÚÂÏÏ›Ô˘, ∆˙ÈÚ›ÛÙÚ·˜ Î·È ÊÚÔ˘Ú›Ô˘ º·Ú̷ο.
∂›Û˘ ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ Â‰Ò ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó Ï·ÙÈÓfiʈÓÔÈ ÁÈ· ÙË ÊÚÔ‡ÚËÛË
ÙÔ˘ •ÂÚÔηÛÙÂÏÏ›Ô˘.
Ù·Í›‰È ÛÙÔ ¯ÚfiÓÔ
25

21. ™Ù· ¡.¢ ÙÔ˘ •ÂÚÔηÛÙÂÏÏ›Ô˘ Î·È Â› Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ÎÔÚ˘Ê‹˜ (540Ì.)
ÙÔ˘ ‰›ÎÔÚÊÔ˘ fiÚÔ˘˜ ª·˘ÚÔ‚Ô˘Ó›Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÙÔ ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ˘„ËÏ‹ µ›ÁÏ·
·’ fiÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È Ë ·Ú·Ïȷ΋ ˙ÒÓË ¤ˆ˜ Î·È ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Î·È Ë ÎÔÈÏ¿‰·
§˘ÁÔ˘ÚÈÔ‡.
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
26

22. ∫∂º∞§∞πO 2
π™∆Oƒπ∫∏ ∫∞∆∞°ƒ∞º∏ -
™À™∆∞™∏ ∂•∂§π•∏
∞°. ∞¢ƒπ∞¡OÀ - KAT™I°KPI

23. 28

24. 2A. π™∆Oƒπ∫∏ ∫∞∆∞°ƒ∞º∏
[EPEYNA A§EKOY °EøP°O¶OY§OY - ºI§O§O°OY]
·. ∆ÔÔÁÚ·Ê›·
∆Ô Ú‡̷ Ù˘ ÎÔÈÏ¿‰·˜ ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ‰˘ÙÈÎÔ‡˜
Úfiԉ˜ ÙÔ˘ ˘„ÒÌ·ÙÔ˜ ª¿ÏÈ· °ÎÏÈ¿Ù· (˘„. 892 Ì.) Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ Â˘Ú‡-
¯ˆÚË ÎÔÈÏ¿‰· , ÛÙËÓ ÔÔ›· ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ù· ¯ˆÚÈ¿ ∫¿ÓÙ˙·, ¡¤Ô ƒÔ˚ÓÔ (∫›Ó·
ª¿Ú‰È) Î·È ∞Á. ∞‰ÚÈ·Ófi˜ (∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ).
O ÔÈÎÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ :
∆Ô ¯ˆÚÈfi ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ˘„fiÌÂÙÚÔ 80 Ì. µ.∞ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ηÈ
Û ·fiÛÙ·ÛË 5 ¯ÏÌ.
∂ÎÙ›ÓÂÙ·È ‚fiÚÂÈ· ÙÔ˘ ‡ÚÁÔ˘ ÙÔ˘
∫·ÙÛ›ÁÎÚ ·Á¿ , Ô ÔÔ›Ô˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó
Û ÂÚ›ÔÙË ı¤ÛË Î·È Â›¯Â ı¤· fiÏÔ
ÙÔÓ ·ÚÁÔÏÈÎfi οÌÔ.
¶ÂÚÈÎÏ›ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ
ÏfiÊÔ˘˜ : ·) ∫Ô‡Ú‰Ô˘ - ¶¤· , ÌÂ
·ÂÚÈfiÚÈÛÙË ı¤· ÙËÓ fiÏË ÙÔ˘ ¡·˘-
Ï›Ô˘. ‚) ¶ÚÔ˜ ¡.∞. ·ÙÂÓ›˙ÂÈ ÙËÓ Â-
‰È¿‰· Ù˘ Â·Ú¯›·˜ ¡·˘Ï›Ô˘ Ô
«‚Ú¿¯Ô˜ ÙÔ˘ ªÈÓÈ¿ÚË» [µÚ›ÛÎÂÙ·È
29
ÕÔ„Ë ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ·Ô ÙË ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹

25. ÛÙ· fiÚÈ· ÙÔ˘ ·ÏÈÔ‡ ÔÈÎÈÛÌÔ‡ µÔÏÈÌ›ÚÈ. ∞fi ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ·Ó·Ê¤-
ÚÂÙ·È fiÙÈ ÛÙÔ˘˜ Úfiԉ˜ ÙÔ˘ ÏfiÊÔ˘ Î·È Û ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÙ·ÛË ˘‹Ú¯Â ·Ú¯·›Ô˜
ÔÈÎÈÛÌfi˜ ]. Á) ™Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο Ô «ÏfiÊÔ˜ ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡». ª¤Û· ÛÙÔ ÁÚ·-
ÊÈÎfi ·ÏÛ‡ÏÏÈfi ÙÔ˘ ÊÈÏÔÍÂÓ› ÙÔÓ ÔÌÒÓ˘ÌÔ ¡·fi ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ηÈ
¡·Ù·Ï›·˜ , ÚÔÛÙ¿ÙȉˆÓ ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡. ‰) ∞ÚÈÛÙÂÚ¿ , Ù¤ÌÓÂÙ·È Ì ÙÔÓ ÎÔÈÓÔÙÈ-
Îfi ‰ÚfiÌÔ Ô˘ Ô‰ËÁ› ÛÙÔÓ ÔÈÎÈÛÌfi ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›· , ·fi ÙÔ ·Ú¯·›Ô ο-
ÛÙÚÔ , ÙÔ « ¶·ÏÈfiηÛÙÚÔ» , fiˆ˜ ÎÔÈÓ¿ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È.
Â) ™˘Ó¤¯ÂÈ· , ÚÔ˜ Ù· µ.∞. ‰ÂÛfi˙ÂÈ Ì ÙËÓ ÂÈ‚ÏËÙÈ΋ ÙÔ˘ ·ÚÔ˘Û›· Ô
«ÏfiÊÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÚÔÊ‹ÙË ∏Ï›·». ÛÙ) ∞ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙÔ ÂÚ›ÁÚ·ÌÌ· ·ÙÂÓ›˙Ô˘ÌÂ
ÈÔ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÙÔ˘˜ « ÏÔÊ›ÛÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ∫·Ú·Î·Ï¿» , ÙÔ˘ ÔÌÒÓ˘ÌÔ˘
ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡ Î·È Ì·ÎÚÈ¿ ·fi Ù· fiÚÈ· ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ·ÁÓ·ÓÙ‡ÂÈ ÙËÓ ∞ÚÁÔÏ›‰·
ÙÔ ∞Ú·¯Ó·›Ô , ÙÔ „ËÏfiÙÂÚÔ ‚Ô˘Ófi Ù˘ , ‡„Ô˘˜ 1197 Ì. ˙) ∏ §ÔÊÔÛÂÈÚ¿ ÙÂ-
ÏÂÈÒÓÂÈ Ì ٷ « ˘„ÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ∞ÁÈÔıÔ‰ÒÛË», fiÔ˘ ›Ûˆ ·’ ·˘Ù¿ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È
ÙÔ Â˘Ï·‚ÈÎfi ÚÔÛ·ÓËÌ· , ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘[ ™ÙÔ ¯ˆÚÈfi
ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡ ÂÎÔÈÌ‹ıË Ô ÕÁÈÔ˜ £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ ÛÙȘ 7 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ (ÛÙȘ ·Ú-
¯¤˜ ÙÔ˘ 10 Ô˘ ·ÈÒÓ· ),
∂Ù˘ÌÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÙÔˆÓ˘Ì›Ô˘ ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ :
∫·Ù¿ ÙÔÓ Î. ª·‡ÚÔ ∆¿ÎË [ ∆¿ÎË ª·‡ÚÔ˘ : « ™˘Ì‚ÔÏ‹ ‰Â˘Ù¤Ú· ÛÙÔ ÙÔ-
ˆÓ˘ÌÈÎfi Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜». ¢ÂÏÙ›Ô πÛÙÔÚÈÎÒÓ ªÂÏÂÙÒÓ ¡·˘Ï›Ô˘ ÛÂÏ. 116 ]
ÙÔ ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˘Ôı¤ÛÂÈ Î·Ó›˜ fiÙÈ ÂÙ˘ÌÔÏÔÁÂ›Ù·È ·fi ÙÔ
ηÎfi˜ ·ÁÚfi˜ - ηÙÛ-·ÁÚfi˜ , fiˆ˜ ∫·ÙÛ·ÓÙÒÓ˘ , ∫·ÙÛfiÁÈ·ÓÓÔ˜ , ∫·ÙÛË‚›-
ÁÏ· ÛÙË ™·Ï·Ì›Ó· Î.Ï..
∞ÏÏ¿ Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÂˆÓ‡ÌÔ˘ ∫·ÙÛ›ÁÎÚË ÛÙÔ ˘’ ·ÚÈı.
8509/20.8.1847 Û˘Ì‚fiÏ·ÈÔ ÙÔ˘ Û˘Ì‚ÔÏ·ÈÔÁÚ¿ÊÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ∞. ∫. ∂Ï·ÈÒ-
ÓÔ˜ οÓÂÈ Èı·ÓfiÙÂÚË ÙËÓ ˘fiıÂÛË fiÙÈ ÙÔ ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ÔÊ›ÏÂÙ·È Û fiÓÔÌ·
ȉÈÔÎÙ‹ÙË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ .
O ¶¤·˜ π. ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ « ‰ÂÓ ¯ˆÚ› ·ÌÊÈ‚ÔÏ›· fiÙÈ Ô ÔÈÎÈÛÌfi˜ ÔÊ›ÏÂÈ
ÙË Á¤ÓÂÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ηÏÏÈÂÚÁËÙ¤˜ ÙˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ (∫·ÙÛ›ÁÎÚ) ·Á¿ . ∆Ô
ÂÒÓ˘ÌÔ ÙÔ˘ ·Á¿ ηٿ ¿Û· Èı·ÓfiÙËÙ· ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ·Ú‚·Ó›ÙÈÎÔ
∫¿ÙÛ ,[¶¤· π. Hahn Ù· πππ ÏÂÍÈÎfiÓ ∫·ÙÛ = ÙÔ ÂÚ›ÊÈÔÓ , ÙÔ Î·ÙÛ›ÎÈ ÛÂÏ.
304] Ô˘ Â›Ó·È ‰ËψÙÈÎfi Ù˘ ·ÙÚÈ¿˜ ‹ ÙÔ˘ ÎÏ¿‰Ô˘ ÙˆÓ ∫·ÙÛ›· , Ù˘ ÌÂÁ¿-
Ï˘ ‚ÔÚÂÈÔ·Ï‚·ÓÈ΋˜ Ê˘Ï‹˜ ÙˆÓ ∫·ÛÙÚ¿ÙÈ [ ¶¤· π. «∫·ÛÙÚ¿ÙÈ : º˘Ï‹ Ù˘
‚ÔÚ›Ԣ ∞Ï‚·Ó›·˜ , ‰ڿ˙ÂÙ·È Â› ÙÔ˘ ÔÚÂÈÓÔ‡ fiÁÎÔ˘ Velesikut (Weletsiko
ηٿ ÙÔÓ Hahn ) ÂΛ fiÔ˘ Ù· Û‡ÓÔÚ· Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜ - ª·˘ÚÔ‚Ô˘Ó›Ô˘…..∂Ș
ÙÔ˘˜ ∫·ÛÙÚ¿ÙÈ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÂÓÓ¤· Ê˘Ï·› , ·È ÌfiÓ·È ÁÓˆÛÙ·› ÂÓ ∂ÏÏ¿‰È
Â›Ó·È : ¶¿ÏÔÈ , ¡Ùfiη , §¤Î· , ∫·ÙÛ›· ].
∂Ô̤ӈ˜ Ô ∫·ÙÛ›ÁÎÚ ·Á¿˜ Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ù·Ó ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˜ ‚ÔÚÂÈÔ·Ï‚·Ófi˜».
™ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ù· ÙÔˆÓ‡ÌÈ· :
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
30

26. ·) µÔÏÈÌ›ÚÈ ‚) §ÈÔ‡ÏÈ˙· ( ∆Ô ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ
ÙÔ˘ ∞Á. ¢ËÌËÙÚ›Ô˘) Á) ∫›Ó· ª¿Ú‰È (∞Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ·ÈÒÓ· ÂÁηٷÛÙ¿ıËηÓ
ÎÙËÓÔÙÚfiÊÔÈ ·fi ÙÔ ƒÔÈÓfi Ù˘ ∞Ú牛·˜ Î·È ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ Ô ÔÈÎÈÛÌfi˜ ¡. ƒÔÈ-
Ófi).
‚. XÚÔÓÔÏÔÁÈ΋ ·ÚÔ˘Û›·
1. BÔÏÈÌ›ÚÈ
∆Ș ÚÒÙ˜ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÁÈ· ηÙÔ›ÎËÛË ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙȘ ¤¯Ô˘Ì Á‡Úˆ ÛÙ·
1400 . ∏ ı¤ÛË ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡ Â›Ó·È 1,5 ¯ÏÌ. ¡-¡∞. ÙÔ˘ ∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ . O
¶¤·˜ π. ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Ô ÔÈÎÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ , fiˆ˜ Î·È ÙˆÓ πÚ›ˆÓ (·Ï‚= ›ÛÔ-
‰Ô˜ ) ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ« ‰È· ÂÚÈÛ˘ÏÏÔÁ‹˜ ‰È·ÊfiÚˆÓ». ∂›Û˘ ÂÈÛËÌ·›ÓÂÈ ,
Û¯ÂÙÈο Î·È Ì ÙÔ ·Ú¯·›Ô οÛÙÚÔ ( ¶·ÏÈfiηÛÙÚÔ) Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı· : « ∞ÓÙ›ıÂ-
Ù· ÙÔ ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ µÔÏÈÌ›ÚÈ (·Ú‚·Ó : µÔÏ-È-Ì›ÚÈ ) ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘
∞Á. ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ µÂÓÂÙÔ› ÂΛ ÂÁη٤ÛÙËÛ·Ó ·Ú‚·Ó›Ù˜, ‰ËÏ.
Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÁÂÓÈÎfi ηÓfiÓ· ¤Íˆ ·fi ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ … ‚) ·ÚÁfiÙÂÚ· ‰Â, ÛÙȘ
‰È·Ì¿¯Â˜ ÙˆÓ µÂÓÂÙÒÓ Ì ÙÔÓ £ÂÔ‰. ∞ã ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ , ÔÈ µÂÓÂÙÔ› ÙÔ˘ ¡·˘-
Ï›Ô˘ ÂÁη٤ÛÙËÛ·Ó ÊÚÔ˘Ú¿ ·fi ∞Ï‚·ÓÔ‡˜ ÛÙÔ µÔÏÈÌ›ÚÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‚¤‚·È·
·ÚÁfiÙÂÚ· ÌÂÙÔ›ÎËÛ·Ó ÛÙÔ ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ.»
(™’ ·˘Ùfi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ÛÎfiÈÌÔ Â›Ó·È Ó· ·Ó·ÊÂÚı› Î·È Ë ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ÊÈÏfiÏÔ-
ÁÔ˘ ∞ϤÎÔ˘ °ÂˆÚÁfiÔ˘ÏÔ˘.)
ªÔÚ› Ó· ˘ÔÛÙËÚȯı› fiÙÈ Ë ÂÙ˘ÌÔÏÔÁ›· Ù˘ Ϥ͢ [ π. ™Ù·Ì·Ù¿ÎÔ˘ :
§ÂÍÈÎfiÓ Ù˘ ¡¤·˜ ∂ÏÏËÓÈ΋˜ °ÏÒÛÛ˘ ÛÂÏ. 812] ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙË Ï¤ÍË
‚ÔÏÈfi˜ ( Î·È Ô‚ÔÏfi˜ ) Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÙÔ ÛˆÚfi ·fi ¤ÙÚ˜ ÙȘ Ôԛ˜ ·ÔÛ¿
Ô ÁˆÚÁfi˜ ·fi ÙȘ ı¤ÛÂȘ ÙÔ˘˜ , ÁÈ· Ó· ÌË ÚÔÛÎÚÔ‡ÛÂÈ ÙÔ ˘Ó› ηٿ ÙÔ fiÚ-
ÁˆÌ· Î·È Î·Ù’ Â¤ÎÙ·ÛË ÙÔ ÂÚÂÈˆÌ¤ÓÔ ÎÙ›ÛÌ·.
O Û˘ÏÏÔÁÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ ÂÓÈÛ¯‡ÂÙ·È Î·È ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Û’ ·˘Ù‹ ÙËÓ Â-
ÚÈÔ¯‹ ˘‹Ú¯Â ·Ú¯·›Ô˜ ÔÈÎÈÛÌfi˜ . ŒÙÛÈ ÏÔÈfiÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÁηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘˜
ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Â›Ù ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ¤ÙÔÈÌÔ ˘ÏÈÎfi ÁÈ· Ó·
ηٷÛ΢¿ÛÔ˘Ó ÙȘ ηÙÔÈ˘ , ÙȘ ·Ôı‹Î˜ ‹ ÙȘ ÛÙ¿Ó˜ ÙÔ˘˜ ›Ù ӷ ηı·-
Ú›ÛÔ˘Ó Ù· ¯ˆÚ¿ÊÈ· ÙÔ˘˜ ÁÈ· Ó· Ù· ηÏÏÈÂÚÁ‹ÛÔ˘Ó .
™˘Ó¿ÁÂÙ·È ÏÔÈfiÓ ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ë ÂÚÈÔ¯‹ ηÙÔÈ΋ıËΠ·fi ÙÔ˘˜
·Ú¯·›Ô˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ , ·ÚÁfiÙÂÚ· ·ÔÙ¤ÏÂÛ Ôχ ÌÈÎÚfi ÔÈÎÈÛÌfi ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ·
ÙÔ˘ µ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Î·È ÌÂÙ¿ ‰¤¯ÙËΠ·ÎfiÌË Î·È ÂÔ›ÎÔ˘˜ ∞Ú‚·Ó›Ù˜ ·Ó¿ÌÂÛ·
ÛÙ· 1384-1394.
∂Ô̤ӈ˜ Ë Ï¤ÍË ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È Ì ÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ÏÂÎÙÈÎfi Û¯‹Ì· : ‚fiÏÈ
(Ô) Ì›‰ÈÔÓ . ∆Ô ÙÔˆÓ‡ÌÈÔ ·˘Ùfi ‚Ú‹Î·Ó Î·È ÙÔ ÚÔÛ¿ÚÌÔÛ·Ó ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÛÙÔ
ÈÛÙÔÚÈ΋ ηٷÁÚ·Ê‹
31

27. ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ÁψÛÛÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÔÈ ∞Ú‚·Ó›Ù˜ ( ‚ÔÏ-È-Ì›ÚÈ ) .
2. ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ
∏ ηÙÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ∫·ÙÛÈÁÎÚ›Ô˘ Èı·ÓÔÏÔÁÂ›Ù·È fiÙÈ ¤ÁÈÓ ÛÙËÓ Â-
Ú›Ô‰Ô Ù˘ ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ηٿ ÙËÓ ∞ã ∆Ô˘ÚÎÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·
(1540-1686).
O ¶¤·˜ π. ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÂÔÈÎÈÛÌÔ‡˜ Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Û˘-
Ó¤‚ËÛ·Ó ÛÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ ·) §fiÁˆ ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÌÒÓ ÛÙË £ÂÛ-
Û·Ï›· ηٿ ÙÔ 1611 ( Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘ ºÈÏÔÛfiÊÔ˘ ) ‚) ø˜ ∆ÈÌ¿ÚÈ· (
ÙÛÈÊÏ›ÎÈ· ) : ™·Ù˙›ÎÔ ( §Â˘Î¿ÎÈ· ), ÷˚‰¿ÚÈ ( ∫·ÏÏÈı¤· ) , ªÚ·˚Ì¤Ë (
∫¿ÓÙÈ· ) , ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ (∞Á. ∞‰ÚÈ·Ófi˜ ) , ª¤ÚÌ·Î· ( OÌ¤Ú ª·Î› ), ™Ô˘-
Ê¿ ·Á¿ ( ‰È·Ï‡ıËΠ).
∂›Û˘ Ô §·ÌÚ˘Ó›‰Ë˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı· : « ∆Ô ¡·‡ÏÈÔÓ ·fi Ù˘
ÂÔ¯‹˜ Ù·‡Ù˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ ηı·ÚÒ˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ fiÏȘ ·˘ÙÔ‰ÈÔÈÎÔ‡ÌÂÓË Û¯Â-
‰fiÓ ˘fi ÙˆÓ Èı·ÁÂÓÒÓ ÏÔ˘Û›ˆÓ ·Á¿‰ˆÓ ·˘ÙÔ‡ , Ô›ÙÈÓ˜ ‹Û·Ó ·ÚÈÔÈ ¿Û˘
ۯ‰fiÓ Ù˘ ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ∞ÚÁÔÏÈ΋˜ ‰ȿ‰Ô˜ , Ù˘ ÔÔ›·˜ Ù· Ï›-
ÛÙ· ¯ˆÚ›· ʤÚÔ˘ÛÈÓ ¤ÙÈ Î·È Ó˘Ó Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ Â› ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ ȉÈÔ-
ÎÙËÙÒÓ ·˘ÙÒÓ , ÙˆÓ ∆Ô‡ÚÎˆÓ ·Á¿‰ˆÓ , ηÏÔ‡ÌÂÓ· ªÔ˘Ú¿Ù - ·Á¿ , ∆˙·Ê¤-
Ú· - ·Á¿ , ∞‚‰‹ - Ì¤Ë , OÌ¤Ú - Ì¿Î· , ™·ËÙÛ›ÎÔ˘ ÎÏ. . ∆· ÎÙ‹Ì·Ù· Ù·‡-
Ù· ›¯ÔÓ ‰ˆÚÈı› ˘fi ÙÔ˘ ™Ô˘ÏÙ¿ÓÔ˘ , ηٿ ÙËÓ ·˘ÙÔÚfiÛˆÔÓ Â›Û΄ÈÓ
·˘ÙÔ‡ ÂÓ ¡·˘Ï›ˆ , ˆ˜ ·ÌÔÈ‚‹ ÙˆÓ ·ÓıÚ·Á·ıÈÒÓ ·˘ÙÒÓ ÂȘ ÙÔ˘˜ ηٿ ÙËÓ
¿ÏˆÛÈÓ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ‰È·ÎÚÈı¤ÓÙ·˜ ∆Ô‡ÚÎÔ˘˜.
EPEYNA ¢HMOTIKOY ™XO§EIOY A°. A¢PIANOY
O ∫∞∆™π°∫ƒ-∞°∞™
(∞fi ¿ÚıÚÔ ÛÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· ¢∏ªO™πO°ƒ∞ºO™ ∆OÀ ∫Ô˘ ª‹ÏÈ·
16/2/98)
°‡Úˆ ÛÙ· 1740 Û ¤Ó· ÙÔ˘ÚÎÔ¯ÒÚÈ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Ô ∫·-
ÙÛ›ÁÎÚ. ∆· ÁÔÓÈο ÙÔ˘ ÚÔÛ·ӷÁ·Ó ÙÔÓ ¶∞∆π™∞à (ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ) Î·È ›-
ÛÙ¢·Ó ÛÙÔÓ ªˆ¿ÌÂı Î·È ÙÔ ÎÔÚ¿ÓÈ ÙÔ˘ Û·Ó Î·ÏÔ› OÛÌ·ÓÏ‹‰Â˜ Î·È Â›¯·Ó
ÚÈ˙ˆÌ¤ÓÔ ÙÔ Ì›ÛÔ˜ ηٿ ÙˆÓ ·ÏÏÔıÚ‹ÛÎˆÓ Î·È ÈfiÙÂÚÔ ÙÔ˘˜ Ú·ÁÈ¿‰Â˜. ª¤-
Û· Û ’·˘Ùfi ÙÔ Îϛ̷ ÌÂÁ¿ÏˆÛÂ Ô ∫·ÙÛ›ÁÎÚ. ªÂ ÙÔ Ê·Ó·ÙÈÛÌfi ηٿ ÙˆÓ ·Ï-
ÏÔıÚ‹ÛÎˆÓ Ú·ÁÈ¿‰ˆÓ.
™·Ó ¤ÁÈÓ 16-17 Î·È ÚÈÓ ÌÂÈ ÛÙ· ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈο ·ÛΤÚÈ· ¤ÁÈÓ ∞™∫∂ƒ-
∆∑∏™, ‰ËÏ·‰‹ Ì‹Î Û ¤Ó· ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ ÙÔ‡ÚÎÈÎÔ ·Ù¿ÎÙˆÓ. ∫·È ‚¤‚·È· Ù·
ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ· ·˘Ù¿ Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó Ì ٷ ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈο ·ÛΤÚÈ· Î·È ÙÔ˘˜ ηٿ
ÙfiÔ˘˜ ·Û¿‰Â˜ Î·È ·Á¿‰Â˜. ∞ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ·˘ÙÔΤʷÏÔÈ Î·È Ô ª¶OÀ§OÀ∫-
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
32

28. ª¶∞™∏™, Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜, ¤Î·Ó fi,ÙÈ ·˘Ùfi˜ ıˆÚÔ‡Û Ú¤ÔÓ. ¡· ÛÎÔÙÒ-
ÓÂÈ, Ó· η›ÂÈ, Ó· ·Ú¿˙ÂÈ. ª‹Î ÏÔÈfiÓ Ô ∫·ÙÛÈÁÎÚ ÛÙÔ ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ, ¤‰ÂÈÍÂ
ηٿ ÙÔ ÈÛÙ‡ˆ ÙÔ˘ ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘ Î·È ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜
¿ÏÏÔ˘˜.
ŸÙ·Ó Û ÌÈ· Û˘ÌÏÔ΋ Ì ŒÏÏËÓ˜ ÎϤÊÙ˜ ÛÎÔÙÒıËÎÂ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘,
·Ó¤Ï·‚ ·˘Ùfi˜ ªÔ˘ÏÔ‡ÎÌ·Û˘. ™ÈÁ¿-ÛÈÁ¿ ÌÂÁ¿ÏˆÓÂ Ë Ê‹ÌË ÙÔ˘ ÛÙ· Ì¿-
ÙÈ· ÙˆÓ ·Û¿‰ˆÓ Î·È ÙˆÓ ·Á¿‰ˆÓ Î·È ¿ÓÙ· Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÈÛÙ‡ˆ ÙÔ˘˜.
§›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÂÓÙ¿¯ıËΠÛÙ· ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈο ∞ÛΤÚÈ· Î·È ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·›ÚÓÂÈ
‚·ıÌÔ‡˜, ÙÔÓ ¤Ó· ›Ûˆ ·fi ÙÔÓ ¿ÏÏÔ. ŒÁÈÓ ª¶∞™-∆™∞OÀ™ (ÂÈÏÔ¯›·˜),
∞™∆∂°ª∂¡ (·Óı˘ÔÏÔ¯·Áfi˜), OÀ™∆∂°ª∞¡ Î·È °πOÀ™ª¶∞™π (˘Ô-
ÏÔ¯·Áfi˜-ÏÔ¯·Áfi˜).
∆· ¯ÚfiÓÈ· ÂÚÓ¿Á·ÓÂ Î·È Ô ∫·ÙÛ›ÁÎÚ fiÏÔ ·Ó¤‚·ÈÓ „ËÏ¿. ŒÊÙ·Û ÙÔ
‚·ıÌfi ÙÔ˘ °π∞ƒª¶∞π Î·È ÙÔ˘ ∞§ª¶∞π (·ÓÙÈÛ˘ÓÙ·Á̷ٿگ˘-Û˘ÓÙ·Á-
̷ٿگ˘). ∆Ô˘ ‰ÒÛ·ÓÂ Î·È ÙÔÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ¶·Û¿ ¯ˆÚ›˜ ·Û·-
Ï›ÎÈ Î·È ÚÔ‚fiÏËÛ ηٿ ÙÔÓ ªOƒπ∞,ÛÙ· ÂÚ›¯ˆÚ· Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜ Á‡Úˆ
ÛÙ· 1795. Á¤ÚÔ˜ È· ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ì·˜ Û·Ó ¤ÊÙ·ÛÂ, ÙÔÓ ·ÔÛÙÚ¿ÙÂ˘Û·Ó.
∆Ô˘ ¤‰ˆÛ·Ó ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÎfi Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ∞Á¿ Î·È ÙÔ˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ·Ó ÌÂÚÈΤ˜ ¯È-
ÏÈ¿‰Â˜ ÛÙÚ¤ÌÌ·Ù· ÂÏÏËÓÈ΋˜ Á˘ ÛÙÔ ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÙÌ‹Ì· Ù˘ ∞ÚÁÔÏ›‰·˜,
ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ô˘ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È ÙÔ ¯ˆÚ›Ô ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ (∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ). ∆fiÙÂ,
‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ¯ˆÚÈfi ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÙÔ ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ (fiÔ˘ ηÈ
Û‹ÌÂÚ· ÛÒ˙ÂÙ·È).
ÈÛÙÔÚÈ΋ ηٷÁÚ·Ê‹
33

29. 2B. ™Ã∏ª∞∆π™ªO™ - ™À™∆∞™∏ - ∂•∂§π•∏ -
∆OÀ ∞°πOÀ ∞¢ƒπ∞¡OÀ - KAT™IK°PI
∂ƒ∂À¡∞ TOY ¢HMOTIKOY ™XO§EIOY
∞¶O ™∆∞∆π™∆π∫∏ À¶∏ƒ∂™πA NAY¶§IOY
∫∞π ™XETIKH µπµ§πO°ƒ∞ºπ∞
[1.∂.°. ™ÎÈ·‰¿˜ «πÛÙÔÚÈÎfi ¢È¿ÁÚ·ÌÌ· ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜
1833 - 1912
2.’∂ΉÔÛË Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ŒÓˆÛ˘ ¢‹ÌˆÓ Î·È ÎÔÈÓÔÙ‹ÙˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜.]
∆Ô 1834 ÙÔ ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ Î·Ù·Ù¿¯ıËΠÛÙÔ ¢‹ÌÔ ∆ÈÚ˘Óı›‰Ô˜ Ì·˙› Ì ∆È-
Ú˘Óı›˜ ( ∫Ô‡ÙÛÈ ) , ªÔÓ‹ ∫·Ú·ÎÏ¿ , ÕÚÂÈ· , ∫ÔÊ›ÓÈ , ∆›Ú˘Ó˜ ( Ë Ó¤· ·ÔÈ-
Λ· ̤¯ÚÈ ÙÔ˘ ∫ÈÔÛΛԢ )
O ¢‹ÌÔ˜ ∆ÈÚ˘Óı›‰Ô˜ Û¯ËÌ·Ù›ÛÙËΠ̠ÙÔ µ. ¢. Ù˘ 28˘ ∞ÚÈÏ›Ô˘ ( 10
ª·˚Ô˘ ) 1834 ºEK 19-26 ª·˚Ô˘ 1834 ( 7 πÔ˘Ó›Ô˘ 1834 ) Ô ¢ËÌfiÙ˘ ÔÓÔÌ¿-
ÛıËΠ∆ÈÚ‡ÓıÈÔ˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ƒ·Áη‚‹ ‹ ∆›Ú˘Ó˜ ‹Ù·Ó «… ·Ú¯·›· fiÏȘ
Ë ÔÔ›· ¤Ï·‚ ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ ·fi ÙÔÓ ‹Úˆ· ∆›Ú˘ÓıÔ Ô˘ ÙËÓ ¤ÎÙÈÛÂ Î·È ‹Ù·Ó
ÁÈÔ˜ fiˆ˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ÙÔ˘ ÕÚÁÔ˘ ÙÔ˘ ¢Èfi˜ …»
∆Ô 1840 Ì ÙÔ µ. ¢ Ù˘ 30/8/1840 ( 11/9 ) ºEK 22 « ÂÚ› Û˘Á¯ˆÓ‡Ûˆ˜
ÙˆÓ ‰‹ÌˆÓ Ù˘ Â·Ú¯›·˜ ¡·˘Ï›·˜» Ô ‰‹ÌÔ˜ ∆ÈÚ˘Óı›‰Ô˜ ( ¿Ú· Î·È ÙÔ ∫·-
ÙÛ›ÁÎÚÈ ) ηıÒ˜ Î·È ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ‰‹ÌÔ˘ ∞Û›Ó˘ Û˘Á¯ˆÓ‡ÙËÎ·Ó ÛÙÔ ‰‹ÌÔ
¡·˘ÏȤˆÓ. (‚Ϥ ۯÂÙÈÎfi ¯¿ÚÙË ÛÙË ÛÂÏ›‰· )
35

30. ∆Ô 1912 ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËÎÂ Ë ÎÔÈÓfiÙ˘ ∫·ÙÛÈÁÎÚ›Ô˘ Ì ÙÔ µ. ¢ 31/8/1912
ºEK ∞ 262/1912
∂¢ƒ∞ : ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜
™À¡Oπ∫π™ªOπ ∞ƒÃπ∫ø™ ∞¶∞ƒ∆π™∞¡∆∂™ ∆∏¡ ∫Oπ¡O∆∏∆∞
∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ
°È·ÓÓÔ˘Ï¤˚η
ªÂÏÈÛÛÈ¿
ªÔÓ‹ ∫·Ú·Î·Ï¿.
∆Ô 1950 ·ÔÛ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ÔÈ Û˘ÓÔÈÎÈÛÌÔ› :
∫·˙¿ÚÌ·
∫·ÙÛÈÁÈ·ÓÓ¤˚η
°È·ÓÓÔ˘Ï¤˚η
™ÙÂÊ·Ó¤˚η
∫·ÛÙÚ¿ÎÈ
A˘ÙÔ› ÔÈ Û˘ÓÔÈÎÈÛÌÔ› Ì ÙÔ µ.¢. 1/3/1950 ÊÂÎ ∞ 66/1950 Î·È Ì ÙÔ Û˘ÓÔÈ-
ÎÈÛÌfi ¶ÚÔ˘Ù˙¤Èη ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ∞Úη‰›Ô˘.
∆Ô 1958 ÔÈ ™˘ÓÔÈÎÈÛÌÔ› °Î¿Ù˙È· Î·È ªÂÙfi¯ÈÔÓ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛıËÎ·Ó Í¯ˆÚÈ-
ÛÙ‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Ì ÙÔ fiÓÔÌ· ÕÁÈÔ˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜(µ.¢ 29/5/58 º∂∫ ∞
101/1958.)
™À¡Oπ∫π™ªOπ ∞¶O∆∂§OÀ¡∆∂™ ∆∏¡ ∫Oπ¡O∆∏∆∞ ∆O 1961
ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜
ªÔÓ‹ ∫·Ú·Î·Ï¿
¡¤Ô ƒÔÂÈÓfi (∞ÔÛ¿ÛÙËΠ·fi ÙËÓ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ∫ÔÊÈÓ›Ô˘ ÙÔ 1925)
¶ÚÔÊ‹Ù˘ ∏Ï›·˜.
ªETONOMA™IE™
O ™˘ÓÔÈÎÈÛÌÔ› « ∫ÈÓ·Ì¿Ú‰È» ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛıËΠÛÂ Û˘ÓÔÈÎÈÛÌfi « ¡¤Ô ƒÔÈ-
Ófi ¢ 9/9/1927 º∂∫ ∞ 206/1927» O ™˘ÓÔÈÎÈÛÌfi˜ Î·È Ë ÎÔÈÓfiÙËÙ· « ∫·ÙÛ›-
ÁÎÚÈ» ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛıËÎ·Ó ÂȘ ™˘ÓÔÈÎÈÛÌfi Î·È ÎÔÈÓfiÙËÙ· AÁ›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡
¢ 5/12/1930 º∂∫ ∞ 386/1930».
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
36

31. ÈÛÙÔÚÈ΋ ηٷÁÚ·Ê‹
37

32. ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
38

33. ¶∞ƒOÀ™π∞™∏ ¡∆O∫OÀª∂¡∆ø¡ ∞¶O ¶∏°∂™
EPEYNA ¢HMOTIKOY ™XO§EIOY
[∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¡ÙfiÎÔ˘: ∏ ÂÓ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹Ûˆ ∂ÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ¶ÂÚÈÔ˘Û›·
ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ µ ∂ÓÂÙÔÎÚ·Ù›·˜]
1696 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 22 ¯ˆÚ›ÔÓ ∫·Î‡ÁÎÚÈ- ¤¯ÂÈ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘.
Œ¯ÂÈ Û›ÙÈ· ÂÓÙfiÈ· 18
ÕÓ‰Ú˜ ·ÓÙÚÂ̤ÓÔÈ Î·È ·Ó‡·ÓÙÚÔÈ. 20
°˘Ó·›Î˜ ·ÓÙÚÂ̤Ó˜ Î·È ·Ó‡·ÓÙÚ˜. 21
¶·È‰È¿ ÂÓÙfiÈ· ·ÚÛÂÓÈο Î·È ıËÏ˘Î¿. 54
™›ÙÈ· ·˘ıÂÓÙÈο fiÔ˘ οıÔÓÙ·È ÔÈ Í¤ÓÔÈ. 10
ÕÓÙÚ˜ ·ÓÙÚÂ̤ÓÔÈ Î·È ·Ó‡·ÓÙÚÔÈ Í¤ÓÔÈ. 18
°˘Ó·›Î˜ ·ÓÙÚÂ̤Ó˜ Î·È ·Ó‡·ÓÙÚ˜ ͤÓ˜. 20
¶·È‰È¿ ·ÚÛÂÓÈο Î·È ıËÏ˘Î¿ ÙˆÓ Í¤ÓˆÓ. 19
ÈڛÔÓ ªÔÏË‚‹‰È - ÂÎÎÏËÛ›· ∞Á›· ¶·Ú·Û΢‹
¶·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈ ¶·Ó·Á›·. ŒÙÂÚÔÓ ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈ ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜
Œ¯ÂÈ Û›ÙÈ· ·˘ıÂÓÙÈο. 6
∂›Ó·È ÂÓÙfiÈÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ·ÓÙÚÂ̤ÓÔÈ Î·È ·Ó‡·ÓÙÚÔÈ. 8
∂›Ó·È Î·È Í¤ÓÔÈ. 3
¶·È‰È¿ ÂÓÙfiÈ· Î·È Í¤Ó·. 9
∫·È Á˘Ó·›Î˜ ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ. 12
39

34. ∆· ¤ÁÁÚ·Ê· ¤ÛÙÂÏÓ·Ó ÔÈ ÎÏËÚÈÎÔ› ÛÙÔ °ÂÓÈÎfi ¶ÚÔ‚ÏÂÙ‹ ÙÔ˘ ªÔÚ¤ˆ˜,
Ô˘ Ù· ›¯Â ˙ËÙ‹ÛÂÈ Î·È ¯ÚÔÓÔÏÔÁÈο ηχÙÔ˘Ó ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 1696-1700
¶·Ú·ÙËÚÔ‡ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ Ë ÏËı˘ÛÌȷ΋ ηٷÓÔÌ‹ ¤¯ÂÈ ˆ˜ ÂÍ‹˜:
∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ………………………..152 οÙÔÈÎÔÈ
ªÔÏË‚‹‰È…………………………32 οÙÔÈÎÔÈ
∆Ô Û‡ÓÔÏÔ……………………….184 οÙÔÈÎÔÈ
[EPEYNA A§EKOY °EøP°O¶OY§OY - ºI§O§O°OY]
¶π¡∞∫∞™ 1
[¢·ÓÂÈÛÌfi˜ ·fi ¶·Ó·ÁȈÙfiÔ˘ÏÔ µ : ª¤ÁÂıÔ˜ Î·È Û‡ÓıÂÛË Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤-
ÓÂÈ·˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Á‡Úˆ ÛÙ· 1700. ∆· πÛÙÔÚÈο ∆‡¯Ô˜ 1] .
ª¤ÁÂıÔ˜ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ‰˘Ô ¯ˆÚÈÒÓ Î·Ù¿ Ù· ÛÙÔȯ›· Ù˘ ·Ô-
ÁÚ·Ê‹˜ ÙÔ˘ 1696
·’ ‚’ Á’ ‰’
1.K·ÙÛ›ÁÎÚÈ 28 152 5.4
2.BÔÏÈÌ›ÚÈ 9 32 3.5
™YNO§O 37 184 4,45
(·ã: ÔÈÎÈÛÌfi˜, ‚ã: ·ÚÈıÌfi˜ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ, Áã: ·ÚÈıÌfi˜ ηÙԛΈÓ, ‰ã: ̤ÛÔ˜
fiÚÔ˜ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜)
∏ ÌÂϤÙË ÙÔ˘ ¶›Ó·Î· 1 ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ô Ì¤ÛÔ˜ fiÚÔ˜ ÙÔ˘ ÌÂÁ¤ıÔ˘˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ-
·˜ ÛÙÔ ∫·ÙÛ›ÁÎÚÈ Â›Ó·È ÂÚ›Ô˘ ¤ÓÙ ̤ÏË, ÂÓÒ ÛÙÔ µÔÏÈÌ›ÚÈ ÂÚ›Ô˘ ÙÚ›·.
O Ì.Ô Î·È ÙˆÓ ‰˘Ô ¯ˆÚÈÒÓ Â›Ó·È Ù· 4 ̤ÏË. ÕÚ·, ÏÔÈfiÓ, ÂȂ‚·ÈÒÓÂÙ·È ÙÔ
Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· ÛÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ Î·Ù·Ï‹ÍÂÈ Ë ÈÛÙÔÚÈ΋ ¤Ú¢ӷ (∆Ô˘ ȉ›Ô˘ : ÛÂÏ.
8) fiÙÈ Ë ÂÏÔÔÓÓËÛȷ΋ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÌÔÚ› Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛı› Û·Ó ÔÏÈÁ¿-
ÚÈıÌË Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹.
∆Ô 1936 Ô Ì.Ô ÙˆÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ ‹Ù·Ó 5,2.
EPEYNA ¢HMOTIKOY ™XO§EIOY
(∞¶O ∆O µπµ§πO ∞,¢ƒ∞∫∞∫∏-™∆À§. ∫OÀ¡¢OÀƒOÀ
™À™∆∞™∏ ¢∏ªø¡ ∫∞π ∫Oπ¡O∆∏∆ø¡
∫Oπ¡O∆∏∆∂™ ¶ƒO ∆OÀ ¡OªOÀ ¢¡∑ ∆OÀ 1912)
°ÓˆÛÙfiÓ Ù˘Á¯¿ÓÂÈ fiÙÈ Î·È ÚÔ ÙÔ˘ ¢¡∑, ¡fiÌÔ˘ ÙÔ˘ 1912 ‰È’ Ô˘ Û˘Ó¤ÛÙË-
Û·Ó ·È ∫ÔÈÓfiÙËÙ˜ Ù˘ ∂ÈÎÚ·Ù›·˜, ˘Ê›ÛÙ·ÓÙÔ Î·È ÂÏÂÈÙÔ‡ÚÁÔ˘Ó ÚÔ˜ ÙÔ˘˜
¢‹ÌÔ˘˜ ˆ˜ ›‰ÈÔÈ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ›, Î·È ∫ÔÈÓfiÙËÙ˜. ŸÓÙˆ˜ Ù· ‹ıË Î·È Ô ¯·Ú·ÎÙ‹Ú
ÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ Î·È ·Ú·‰fiÛÂȘ ÈÛÙÔÚÈη› Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ·Ó ÂȘ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍÈÓ ÙÔ˘
ıÂÛÌÔ‡ ÙÔ‡ÙÔ˘, fi¯È ÌfiÓÔÓ ÚÔ ÙÔ˘ ¢¡∑ã ¡fiÌÔ˘ ·ÏÏ¿ Î·È Â› ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·-
Ù›·˜, ÂÚ›Ô‰ÔÓ Î·ı’ ËÓ ÌÂÁ›ÛÙ·˜ ÚÔÛ¤ÊÂÚÔÓ ˘ËÚÂÛ›·˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÙÚ›‰·.
ªÂÙ¿ ÙËÓ „‹ÊÈÛÈÓ ÙÔ˘ «ÂÚ› Û˘ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ» ¡fiÌÔ˘ Ù˘ 27˘
¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1833,(∂Ê. ∫˘‚. ÛÂÏ.3 1834) ‰È’ Ô˘ ηÙÂÛÙ¿ıËÛ·Ó ÔÈ ¢‹ÌÔÈ ˆ˜
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
40

35. ÚÒÙÔ˜ ‚·ıÌfi˜ ∆ÔÈ΋˜ ∞˘ÙÔ‰ÈÔÈ΋Ûˆ˜, ÂÎ Ù˘ ·Ó¿Á΢ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ
ˆıÔ‡ÌÂÓÔÈ ÔÈ ÂÈÛËÁËÙ·› ÙÔ˘ ¡ÔÌÔıÂÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÂΛÓÔ˘ ÂÚȤϷ‚ÔÓ ‰È¿Ù·ÍÈÓ ÂÓ
·ÚıÚ. 6 ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘ ÙÔ‡ÙÔ˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Û·Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÙ¤ÏÂÈ·Ó ÙˆÓ ∫ÔÈÓÔÙ‹-
ÙˆÓ Î·È ÙËÓ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ¢‹ÌÔ˘˜ ‡·ÚÍÈÓ ·˘ÙÒÓ.
∞È ∫ÔÈÓfiÙËÙ˜ ÂÎÂ›Ó·È Â›Ù ÂÏÂÈÙÔ‡ÚÁÔ˘Ó ‰˘Ó¿ÌÂÈ Ù˘ ÚËı›Û˘ ÁÂÓÈ΋˜
‰È·Ù¿Íˆ˜ ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ 6 ÙÔ˘ ÚËı¤ÓÙÔ˜ ¡fiÌÔ˘, ›Ù ‰˘Ó¿ÌÂÈ ÂȉÈÎÒÓ ¡fïÓ.
™˘Ó Ùˆ ¯ÚfiÓˆ ‰Â Ú·Û·ÚÙËıÂÈÛÒÓ ÂȘ ÙÔ ∫Ú¿ÙÔ˜ ¡¤ˆÓ ÈÚÒÓ, ¤Óı· Ï›-
ÔÓ˜ ‹ ·ÏÏ·¯Ô‡ ˘Ê›ÛÙ·ÓÙÔ ∫ÔÈÓfiÙËÙ˜ [ª¿ÏÈÛÙ· ‰Â ÂȘ ÙÔ˘˜ ¡ÔÌÔ‡˜ §·Ú›-
Û˘ Î·È ÕÚÙ˘ Î·È ÙËÓ ∂·Ú¯›·Ó ∫·Ï·Ì¿Î·˜.], η٤ÛÙË ÚÔÊ·Ó‹˜ Ë ·Ó¿-
ÁÎË Ù˘ ‰È’ ÂȉÈÎÒÓ ÓfiÌˆÓ ÏÂÙÔÌÂÚÂÛÙ¤Ú·˜ Ú˘ı̛ۈ˜ Ù˘ ηٷÛÙ¿Ûˆ˜
Î·È ÙÔ‡ÙˆÓ.
Œ¯Ô˘ÌÂÓ Î·Ù¿ Ù·‡Ù· ‰˘Ô ηÙËÁÔÚ›·˜ ∫ÔÈÓÔًوÓ:
·ã) ∫ÔÈÓfiÙËÙ·˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û·˜ ‚¿ÛÂÈ Ù˘ ÁÂÓÈ΋˜ ‰È·Ù¿Íˆ˜ ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘
6 ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘ Ù˘ 27 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1833 «ÂÚ› Û˘ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ» Î·È ‚ã)
∫ÔÈÓfiÙËÙ·˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û·˜ ‚¿ÛÂÈ ÂȉÈÎÒÓ ¡fiÌˆÓ [ ∂Ș Ù·‡Ù·˜ ‰ÂÔÓ Ó· ˘·-
¯ıÒÛÈ Î·È ·È ÂÓ Ù·È˜ πÔÓ›ÔȘ Ó‹ÛÔ˘˜ ∫ÔÈÓfiÙËÙ˜, ‹ ÂȯÒÚÈÔÈ ÂÚÈÔ˘Û›·È.].
∞ã. ∫ÔÈÓfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ 6 ÙÔ˘ ¡fiÌÔ˘ Ù˘ 27 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1833
«ÂÚ› Û˘ÛÙ¿Ûˆ˜ ÙˆÓ ¢‹ÌˆÓ»
∆Ô ¿ÚıÚÔÓ 6 ÙÔ˘ ÂÚ› ¢‹ÌˆÓ ¡fiÌÔ˘ Ù˘ 27 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1833 ÒÚÈÛ ٷ
·ÎfiÏÔ˘ı·: «∂Óˆı¤ÓÙˆÓ ÏÂÈÔÙ¤ÚˆÓ ¯ˆÚ›ˆÓ ÂȘ ¤Ó· ¢‹ÌÔÓ, ÂÈÊ˘Ï¿ÛÛÂÙ·È
ÂȘ ¤Î·ÛÙÔÓ ÙˆÓ ¯ˆÚ›ˆÓ Ë È‰ÈÔÎÙËÛ›· ÙÔ˘, Ë ·fiÏ·˘ÛȘ Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘,
ÙËÓ ÔÔ›·Ó ‹ıÂÏÂÓ ¤¯ÂÈ Ù˘¯fiÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÂÔ¯‹Ó Ù˘ ÂÓÒÛˆ˜ Î·È Ë È‰È·ÈÙ¤Ú·
·˘Ù‹˜ ‰È·¯Â›ÚÈÛȘ. ∏ ‰Â ÂÚÈÔ˘Û›· ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ‰‡Ó·Ù·È Ó· Û˘Á¯ˆÓ¢ı‹ ÂÈÌ‹
fiÙ·Ó Ù· ÂÓˆı¤ÓÙ· ¯ˆÚ›· Û˘ÁηٷÙÂıÒÛÈÓ ÔÌÔÊÒÓˆ˜ ÂȘ ÙÔ‡ÙÔ, Î·È fiÙ·Ó Ù·
ÌË ¤¯ÔÓÙ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÂȘ ÙËÓ È‰ÈÔÎÙËÛ›·Ó Ù·‡ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ÛˆÛÈ ÙËÓ ÂȘ ·˘Ù‹Ó
ÌÂÙÔ¯‹Ó ηٿ Ù· ÂΉÔıËÛfiÌÂÓ· ¢È·Ù¿ÁÌ·Ù·».
¢È· Ù˘ ‰È·Ù¿Íˆ˜ Ù·‡Ù˘ ·¤ÓÂÈÌÂÓ Ô ¡fiÌÔ˜ ÙËÓ ÔÊÂÈÏÔ̤ÓËÓ Â˘Ï¿‚ÂÈ-
·Ó ÂȘ Ù·˜ Â› ∆Ô˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁËÛ¿Û·˜ ∫ÔÈÓfiÙËÙ·˜, ÙfiÛÔÓ Û˘ÓÙÂÏÂ-
Û¿Û·˜ ÂȘ ÙËÓ ·ÏÏÈÁÂÓÂÛ›·Ó ÙÔ˘ ŒıÓÔ˘˜ [¢¤ÔÓ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ, Ù· ÂȘ ÙÔ
∆Ô˘ÚÎÈÎfiÓ ¢ËÌfiÛÈÔÓ ·Ó‹ÎÔÓÙ· ÎÙ‹Ì·Ù· ÂÚÈ‹ÏıÔÓ ÂȘ ÙÔ ∂ÏÏËÓÈÎfiÓ ¢ËÌfi-
ÛÈÔÓ Î·ıÒ˜ Î·È ·È ÂÚÈÔ˘Û›·È ÙˆÓ ‰È·Ï˘ıÂÈÛÒÓ ªÔÓÒÓ Î·È ÙˆÓ ∂ÈÛÎÔÒÓ.
∂Î ÙÔ‡ÙˆÓ ·Ú¯ˆÚ‹ıËÛ·Ó ÂÎÙ¿ÛÂȘ ÙÈÓ¤˜ ∂ıÓÈη› ÂȘ ÙÔ˘˜ ∞ÁˆÓÈÛÙ¿˜, ‚Ú·‰‡-
ÙÂÚÔÓ ‰Â ¿ÏÏ·È ÂȘ Ù·˜ ∫ÔÈÓfiÙËÙ·˜ Î·È ÂȘ ÎÙËÓÔÙÚfiÊÔ˘˜ (ÂȘ ÙÔ‡ÙÔ˘˜ ηٿ ·Ú¿-
ÎÏËÛÈÓ ÓÔÌ‹˜) ÚÔ˜ ‚fiÛÎÈÛÈÓ ÙˆÓ ˙ÒˆÓ ·˘ÙÒÓ.]. ∂οÛÙË fiÏȘ, ÂοÛÙË ÎÒÌË Î·È
¤Î·ÛÙÔÓ ¯ˆÚ›ÔÓ, ˉ‡Ó·ÙÔ ÙfiÙ ӷ Ë È‰›· ∫ÔÈÓfiÙ˘, ¤¯Ô˘Û· ȉ›·Ó ÂÚÈÔ˘Û›·Ó, Û˘-
Ó·ÏϷͷ̤ÓË ‰’ ·‡ÙË Û˘ÓÔÌÔÏfiÁËÛ ¯Ú¤Ë Î·È ·¤ÎÙËÛ ‰ÈηÈÒÌ·Ù·. ∂ÓÙ‡ıÂÓ ‰Â
Ô‡Ù ‰›Î·ÈÔÓ Ô‡Ù ‰˘Ó·ÙfiÓ ı· ‹ÙÔ Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ù·‡Ù· Ó· ÌÂÙ·‚È‚·ÛıÒÛÈ ‰È·
ÌÈ·˜ Î·È ¿Ó¢ Ù˘ ÂÏ¢ı¤Ú·˜ Û˘Ó·ÈÓ¤Ûˆ˜ ·˘ÙÒÓ, ‹ Ó· ÂÈ‚·Ú˘ÓıÒÛÈ ‰È· ÙˆÓ
˘Ô¯ÚÂÒÛÂˆÓ ÙÔ‡ÙˆÓ ÔÈ ÌË ·Ó·Ï·‚fiÓÙ˜ Ù·‡Ù· ‰ËÏ. ÔÈ Û˘ÓÈÛÙÒÌÂÓÔÈ ÙfiÙ ¢‹ÌÔÈ.
ÈÛÙÔÚÈ΋ ηٷÁÚ·Ê‹
41

36. ∫∂º∞§∞πO 3
OIKONOMIKH ∫∞π
KOINøNIKH Oƒ°∞¡ø™∏

37. ¶ƒO§O°O™
™ÙȘ ‰ÈËÁ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ‰ÂÓ ı· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ Î·-
Ó›˜ Ô‡Ù ·Ú¯ÔÓÙfiÔ˘Ï· Ô‡Ù ÚÔÌ·ÓÙÈο ·Ó¤ÌÂÏ· ÎÔÚÈÙÛfiÔ˘Ï·.
∆Ô ¯ÒÌ· ÙÔ˘ ÛÎÏËÚfi Û·Ó ÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ ÛοÊÙËΠ̠ÙËÓ ˘ÔÌÔÓ‹ Î·È ÙÔ
›ÛÌ·. º˘Ù‡ÙËΠ̠·Ï¿ fiÓÂÈÚ· ÁÈ· „ˆÌ› Î·È ÚÔÎÔ‹.
∂‰Ò ‰Â Û˘Ó·ÓÙ¿˜ ¤Ó‰ÔÍÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, ·ÏÏ¿ ·ÏÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Ù˘
ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ Ì¿¯Ë˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Û·Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·ÓÒÓ˘Ì˜ ÛÙÚ·ÙȤ˜ Ô˘ ·ÚfiÛˆ-
· ¯¿ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ ‚¿ıÔ˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜.
∏ ÈÛÙÔÚ›· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÍÂÎÔÌ̤ÓË ·fi ÙËÓ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË
ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜.
¶ÔÏÂÌÈΤ˜ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ, ÂıÓÈÎÔ› ‰È¯·ÛÌÔ›, ÊÙÒ¯ÂÈ·, ›ӷ, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁË-
Û·Ó Î·È Â‰Ò ÙÔÓ ·ÓÙ›ÎÙ˘Ô Î·È ÙȘ Û˘Ó¤ÂȤ˜ ÙÔ˘˜. ª·˙› Ì ÙËÓ ·Ì¿ıÂÈ· ηÈ
ÙË Ï‹„Ë ·È‰Â›·˜ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ·Ó¿ÏÔÁÔ˘˜ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú˜, ̤ۈ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ
Ë ˙ˆ‹ ¤·È˙ ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ Ú¿ÍÂȘ, Ù˘ ¿ÏÏÔÙ Ì ÙË ‰Ú·Ì·ÙÈ΋ Î·È ¿ÏÏÔÙÂ
Ì ÙËÓ ¯ÈÔ˘ÌÔÚÈÛÙÈ΋ Ù˘ ÏÂ˘Ú¿.
ø˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ·˘ÙÒÓ «Ù· ÔÏÈÙÈο». ªÈ· ÛÔ‚·Ú‹ ·Ú¿ÌÂÙÚÔ˜ ÛÙË ˙ˆ‹
ÌÈ·˜ Â·Ú¯›·˜, Ô˘ ·fi ηÈÚfi Û ηÈÚfi ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û ÂÓÙ¿ÛÂȘ ·ÏÏ¿ ηÈ
¯ˆÚÈÛÌÔ‡˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜.
∞˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ fï˜ fiÙÈ ÙȘ ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÔÈ ¯ÒÚÈ˙·Ó Ù· µ·ÏοÓÈ·
Û ˙ÒÓ˜ Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÙÔ‡Ó ÙÔ˘˜ Ï·Ô‡˜, ¤Ó·˜ ÌÈÎÚfi˜
45

38. ÊÚ¿¯Ù˘ Û ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ÁˆÓ›· ÂÓfi˜ ¯ˆÚÈÔ‡ ‰Â ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‚ÚÂÈ ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ-
΋ ÙÔ˘ ı¤ÛË, ·ÊÔ‡ ÁÈ· Λӷ Ù· ÌÂÁ¿Ï· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÊÚfiÓÙÈ˙·Ó ·ıÒ˜ „˘-
¯¤˜ Ó· ÂÚȯ·Ú·ÎÒÓÔÓÙ·È Î·È Ó· ÓÔÈÒıÔ˘Ó ¿‚ÔÏ· ÛÙ· ηıËÌÂÚÈÓ¿ ÙÔ˘˜ ÓË-
ÙÂÚ¤ÛÈ·.
ÕÏÏÔÙ ¿ÏÈ Ë ÛÙÂÓfiÙËÙ· ¯ÒÚÔ˘, ÔÈ Ó¤ÔÈ Á›ÙÔÓ˜ Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ë ÊÙÒ-
¯È· Í·Ó·ÌÔÈÚ¿˙ÂÙ·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÙÚÈ‚¤˜ Î·È Î·ÎȤ˜ Û¯¤ÛÂȘ ÁÂÈÙÔÓ›·˜ Ô˘
¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ·ÚÎÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· ‹ ÁÂÓȤ˜ ̤¯ÚÈ fiÙÔ˘ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Á›ÓÔ˘Ó Î·Ï‡-
ÙÂÚ· ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ͯ·ÛÙÔ‡Ó.
ªÂÏÂÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÚ›· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ, ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ó·ÚˆÙȤ-
Û·È fiÛÔ Ô ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ηıÔÚ›˙ÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ‹ Ë ˙ˆ‹ ·›˙ÂÈ ÌÂ
ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ô˘ ÙÔ˘˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ Î·È
ÙÔ˘˜ ÂÓÙ¿ÛÛÂÈ.
§π°∞ §O°π∞ °π∞ ∆∏¡ ∂ƒ°∞™π∞ ∞À∆OÀ ∆OÀ ∫∂º∞§∞πOÀ
™ÙȘ ‰ÈËÁ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡, ·ÏÏ¿ ηÈ
ÁÂÓÈο Û fiÏ· Ù· ÎÂÊ¿Ï·È· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, ÚÔÛ¿ıËÛ· Ó· Û˘ÌÂÚÈÏ¿‚ˆ fiÛÔ ÙÔ
‰˘Ó·ÙfiÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜, ·ÚΛ Ó· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ¤ÛÙˆ Î·È ÌÈ· ÌÈ-
ÎÚ‹ ·Ó·ÊÔÚ¿ Ë ÔÔ›· fï˜ Ó· ¤‰ÈÓ οÔÈÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ ÛÙÔȯ›Ô. ∫¿ÔȘ
ÊÔÚ¤˜ ¿ÊËÛ· Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÎÔÈÓ¿ ÛÙÔȯ›·, ÁÈ·Ù› ‰È·ÊÔÚÂÙÈο
ı· η٤ÛÙÚÂÊ·Ó ÙËÓ Û˘Ó¤¯ÂÈ¿ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ·Ù› Ô ÙÚfiÔ˜ Ô˘ Ô Î·ı¤Ó·˜
Ì·˜ ÌÂٷʤÚÂÈ Î¿ÔÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ú¿ÁÌ· Â›Ó·È ÌÔÓ·‰ÈÎfi˜.
°ÂÓÈο, ÚÔÛ¿ıËÛ· Ó· ÌËÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Ó· ı›ÁÂÙ·È Ë
ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· ‹ Ë ÙÈÌ‹ οÔÈÔ˘ ·fi Ì·ÚÙ˘Ú›· ¿ÏÏÔ˘. ∆· fiÔÈ· ¯ÈÔ˘ÌÔÚÈ-
ÛÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· ˘¿Ú¯Ô˘Ó - Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È Ï›Á· Î·È ÂÈÏÂÁ̤ӷ - Û·Ó ÛÎÔfi
¤¯Ô˘Ó Ó· ·Ó·‰Â›ÍÔ˘Ó ÙÔ ÁÂÓÈÎfiÙÂÚÔ Ó‡̷ Î·È ÙȘ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ, ·Ú¿ Ó·
Û˘Ó‰ÂıÔ‡Ó Ì ٷ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÚfiÛˆ·.
∆¤ÏÔ˜, ı¿ ‘ıÂÏ· Ó· ÂÈÛËÌ¿Óˆ fiÙÈ fiÏÔÈ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi ›·Ó Î·È ÚfiÛıÂ-
Û·Ó Î¿ÙÈ, Ô˘ fï˜ ÁÈ· Ó· ˘¿ÚÍÂÈ Î¿ÔÈ· ˘ÔÙ˘҉˘ ÌÔÚÊ‹ Î·È ÔÚÁ¿Óˆ-
ÛË ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ÙÚfiÔ˜ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙÔ‡Ó Û·Ó ÌÈÎÚ¤˜ ÏËÚÔÊÔ-
ڛ˜ Ì ÙfiÛ· ÔÏÏ¿ ÔÓfiÌ·Ù·.°È’ ·˘Ùfi ÙÔ ÏfiÁÔ ÈÛÙ‡ˆ ˆ˜ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ¯ˆ-
ÚÈfi ¤ÁÚ·„ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘.OÈ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ηٷÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Ì ÙË Ê˘ÛÈ΋
ÁÏÒÛÛ· ÙˆÓ ·ÊËÁËÙÒÓ, fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÈÛÙÔÚ‹ıËηÓ, Î·È Ì ٷ ÔÓfiÌ·Ù·
ÙÔ˘˜.
¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙȘ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ·Ú·ı¤ÙÔÓÙ·È ‚È‚ÏÈÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›· ‹
ÛÙÔȯ›· ¤Ú¢ӷ˜ ¤ÙÛÈ ÒÛÙ ӷ ·ÓÙÈ·Ú·‚¿ÏÔÓÙ·È Ì¢·Í‡ ÙÔ˘˜.
B. ¶··Ìȯ·ÏfiÔ˘ÏÔ˜
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
46

39. 3A. OIKONOMIKH OP°ANø™H
·. ∏ ˙ˆ‹ ·Ô Ù· ·ÏÈ¿ ¯ÚfiÓÈ·
MAPTYPIA A¢PIANOY ¶A¶AMAPKOY H ™OYPH.
O ∫·ÙÛ›ÁÎÚ ∞Á¿˜ ‹Ù·Ó ªÔ˘ÏÔ‡ÎÌ·Û˘ ‰ËÏ·‰‹ ¤Ó·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘
ÊÙÈ¿¯ÓÂÈ ¤Ó· ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ. ∆Ô˘ ›·Ó Û·Ó ÚÔ˘ÛʤÙÈ:
- ∆Ú¿‚· ÂΛ Ì ÙÔ ÌÔ˘ÏÔ‡ÎÈ ÛÔ˘ Î·È ‚ÔϤ„Ô˘.
∆Ô ÚÒÙÔ ¯ˆÚÈfi ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ µÔÏÈÌ›ÚÈ Ô˘ Â›Ó·È Ë ∞Á›· ¶·Ú·Û΢‹
Î·È ÙÔ Ï¤ˆ Û›ÁÔ˘Ú· ÁÈ·Ù› Ô ·Ù¤Ú·˜ ÌÔ˘ ÌÔ˘ ‰ÈËÁ‹ıËΠfiÙÈ ÙÔ˘ ‘ÏÂÁÂ Ô ·-
Ô‡˜ ÙÔ˘ Ô˘ ÙÔÓ ¤·ÈÚÓ Ì ÙÔ ·Ï¤ÙÚÈ Î·È Ì ٷ ‚fi‰È· Î·È ËÁ·›Ó·Ó ӷ
Û›ÚÔ˘Ó ÛÙËÓ ∞Á›· ¶·Ú·Û΢‹ ·fi οو :
- ∂‰Ò ÁÈ ÌÔ˘ ‹Ù·Ó ÙÔ Û›ÙÈ ÌÔ˘.
◊Ù·Ó ¤Ó·˜ ÙÔ›¯Ô˜ ÎÔÓÙfi˜. ∫·È
Û οÔÈ· ¤ÙÚ· (ÏÈı¿ÚÈ) Ô˘ ›ӷÈ
ÂΛ ‚¿˙·Ì ÙËÓ Ù˙›ÚÈ˙·, ‰ËÏ·‰‹ ¤Ó·
͇ÏÔ Î·È ÙÚ·Ì·ÏÈ˙fiÌ·ÛÙ·Ó.
∞fi ‘Λ ʇÁÔ˘ÓÂ Î·È ¤Ú¯ÔÓÙ·È
Î·È ÔÈΛ˙ÔÓÙ·È ÛÙ· ¯·Ï¿ÛÌ·Ù· Â¿-
Óˆ, ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ ∞‰ÚÈ·Ófi ‰ÂÍÈ¿. ∂›Ó·È
¤Ó· ËÁ¿‰È Ô˘ ÙÔÓ Ï¤Ó Ì·ÚÌ¤-
ÚË, fiÔ˘ ˘‰Ú¢fiÙ·Ó ÙÔ ¯ˆÚÈfi. ∂Ó Ùˆ
ÌÂٷ͇ ÓÔÌ¿‰Â˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙÂ.
47
∆ÔÔıÂÛ›· µÔÏÈÌ›ÚÈ - ∞Á. ¶·Ú·Û΢‹.

40. ªÂÙ¿ ÔÈÎÈÛًηÓ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡ ‰ÂÍÈ¿, ¿Óˆ Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ
‚Ô˘Ó·Ï¿ÎÈ Î·È ·fi οو ¤ÚÓ·Á ڤ̷, Ô˘ ÙÒÚ· Â›Ó·È ˘fiÓÔÌÔ˜. ∂Âȉ‹
›¯·Ó Úfi‚·Ù·, ˙ËÙÔ‡Û·Ó ÙÔ ÛÙÂÁ·Ófi ÁÈ· Ó· ÛÙÚ·ÁÁ¿Ó ٷ ÓÂÚ¿ ·’ Ù· Úfi-
‚·Ù·. ∞fi ÎÂÈ ¿Ú¯ÈÛÂ Ë Â¤ÎÙ·ÛË ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi. ™Ù· 1814 ›¯Â 50-60 ηÙÔ›ÎÔ˘˜
ηٿ ÙËÓ ·ÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ¶Ô˘Î‚›Ï.
ªÂÙ¿ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ÌÂÁ·ÏÒÓÂÈ ÙÔ ¯ˆÚÈfi. ºÙÈ¿¯ÓÂÈ ÂÎÎÏËÛ›· ÌÈÎÚ‹, Ë ÔÔ›·
Â›Ó·È ·ÁÈÔÁÚ·ÊË̤ÓË Ï‹Úˆ˜, fiˆ˜ Ô ÕÁÈÔ˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ Î·È Á‡Úˆ ‹Ù·Ó ÓÂ-
ÎÚÔÙ·Ê›Ô.
O ÕÁÈÔ˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜, Ô˘ ¯Ù›ÛÙËΠ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙËÓ ¤ÎÏÂÈÛ ̤۷ ·˘Ù‹. ∆Ô
1904 ¿Ú¯ÈÛÂ Î·È ÙÂÏ›ˆÛ ÙÔ 1912.( ™ÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÈÔ ÓÂÎÚÔÙ·ÊÂ›Ô Ô˘ ÊÙÂÈ¿-
¯ÙËΠÚÒÙË Â›¯Â ı·ÊÙ› Ì›· °ÂˆÚÁÔÔ‡ÏÔ˘ ™Ù˘ÏÈ·Ó‹ ÙÔ Á¤ÓÔ˜ ªÈÓÈ¿ÚË ).
∂Âȉ‹ fï˜ ˘‹Ú¯Â ÌÂÁ¿ÏË ıÂÔÛ¤‚ÂÈ· ‰ÂÓ “ÎÔ˘ÙÔ˘Ú¿Á·Ó” Ó· ÁÎÚÂÌ›ÛÔ˘Ó
ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·.
∏ ÁÈ·ÁÈ¿ ÙÔ˘ N›ÎÔ˘ ∫·Ú·ÁÈ¿ÓÓË ‹ KÈÙÛÈÓ¿ÚË, Ô˘ ÙË Ï¤Á·Ó °·Úԇʈ,
‹Ù·Ó ÌÈ· ˙ˆËÚ‹ Á˘Ó·›Î·. §¤ÂÈ ÏÔÈfiÓ Î¿ÔÈ· ̤ڷ:
- £· ÙËÓ ÁÎÚÂÌ›ÛÔ˘ÌÂ!
µÔ˘Ù¿ÂÈ ¤Ó· ÎÔ˘‚¿ Ì ·Û‚¤ÛÙË Î·È Ì’ ¤Ó· ı˘Ì¿ÚÈ ÌÔ˘Ù˙Ô‡ÚˆÛ ÙȘ ·ÁÈÔ-
Áڷʛ˜ Î·È ¤ÙÛÈ ÙËÓ ÁÎÚÂ̛۷Ó ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·. ∏ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ÁÈ-
ÓfiÙ·Ó ÛÙËÓ ÌÈÎÚ‹ ÂÎÎÏËÛԇϷ.
ŸÙ·Ó ¤Ê˘ÁÂ Ô ∫·ÙÛ›ÁÎÚ ∞Á¿˜ ¤‰ˆÛ ÂÎÙ¿ÛÂȘ. OÈ £ÂÔ‰ˆÚÔÔ˘Ï·›ÔÈ (‹
∆·ÛÛ·›ÔÈ) ·fi ÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Â‹Ú·Ó ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÙ·ÛË (›¯·Ó Î·È ÙÔÓ ‡Ú-
ÁÔ). ∞fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi Î·È Î¿Ùˆ Ù· ÎÙ‹Ì·Ù· ›¯·Ó ÔÈ ¡·˘ÏÈ›˜. ª¤¯ÚÈ ÂÚ›Ô˘
ÙÔ 30ã ‹Ù·Ó ·ÌÂÏÒÓ˜.
OÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ˙Ô‡Û·Ó Û ‚·ıÈ¿ ÊÙÒ¯ÂÈ·. ¶‹Á·ÈÓ·Ó Î·È ‰Ô˘Ï‡·Ó ÛÙÔ˘˜
¡·˘ÏÈ›˜. ™Î¿‚·Ó ٷ ·Ì¤ÏÈ· Î·È Ì·˙‡·Ó ÙȘ ÂÏȤ˜ ÙˆÓ ¡·˘ÏȤˆÓ.
∂›Û˘ ‹Á·ÈÓ·Ó ÛÙÔ ¡·‡ÏÈÔ Î·È Ô˘ÏÔ‡Û·Ó ÎÏ·ÚÈ¿. OÈ ÎÔ˘˙›Ó˜
‹Ù·Ó ÌÂ Î·Ú‚Ô˘Ó¿ÎÈ·. ª·˙‡·Ó ·fi ÙÔ ‚Ô˘Ófi ı˘Ì·Ú¿ÎÈ· Î·È Ù· οӷÓÂ
‰ÂÌ¿ÙÈ·. ŒÓ· ‰ÂÌ¿ÙÈ ÌÈ· ÂÓÙ¿Ú·. µ¿˙·Ó 10-20 ÛÙÔ Á·˚‰Ô˘Ú¿ÎÈ Î·È ·ÓÂ-
‚·›Ó·Ó ٷ ÛηÏÈ¿ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∞ÎÚÔÓ·˘Ï›· ¿Óˆ, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ·ÏÈfi ¡·‡-
ÏÈÔ.
°È· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Î·Ó›˜ ÙÔ ¯¿ÏÈ ÙÔ˘ ∫·ÙÛÈÁÎÚÈÒÙË Î·È fiÛÔ ‹Ù·Ó fiÏÔÈ
‰Ô‡ÏÔÈ (¯Úˆ̤ÓÔÈ) ÛÙ· Ì·Î¿ÏÈη ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, ı· ·Ó·Ê¤Úˆ ÌÈ· ‰È‹ÁËÛË.
OÈ ∫·ÙÛÈÁÎÚÈÒÙ˜ ·›ÚÓ·Ó ·Ï‡ÚÈ, ÁÈ·Ù› ÔÈ Ú¿¯Â˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ·Ê‹-
ÛÂÈ ‰ÂÓ Î¿Ó·Ó ٛÔÙ·. ¶·›ÚÓ·Ó ÏÔÈfiÓ ·fi Ù· Ì·Î¿ÏÈη ·Ï‡ÚÈ, Ï¿‰È,
Ú‡˙È ÁÈ· Ó· Ù· ‚ÔϤ„Ô˘Ó ÎÈ ÂΛÓÔÈ ÁÚ¿Ê·Ó ‚ÂÚÂÛ¤‰È·.
∫¿ÔÈ· ̤ڷ ÏÔÈfiÓ ª. ¶·Ú·Û΢‹, Á‡ÚÔ ÛÙ· 1900, ÔÈ Î·Ì¿Ó˜ ¯Ù˘-
Ô‡Û·Ó ¤ÓıÈÌ·. Ÿˆ˜ Ì·›ÓÔ˘Ì ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙÔÓ ÕÁÈÔ ™˘Ú›‰ˆÓ·, Ô˘
‹Ù·Ó Ô ÎÂÓÙÚÈÎfi˜ ‰ÚfiÌÔ˜ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘ ÈÔ ¤Ú· ‹Ù·Ó ÙÔ ¯¿ÓÈ ÙÔ˘ ∫·ÚÒÓË
Ô˘ ¤‰ÂÓ·Ó Ù· Á·˚‰Ô˘Ú¿ÎÈ·. ∂Λ ‹Ù·Ó Î·È fiÏ· Ù· Ì·Á·˙È¿.
∂Λ Ô˘ ÙÒÚ· ¤¯ÂÈ Ô ™Î¤ÓÙÔ˜ ÙÔ Ê·Ú̷ΛÔ, ÛÙË ÁˆÓ›· ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Ì¿-
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
48

41. ÛÙÔÚ˘ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó ¢ËÌ¿Î˘. ∞˘Ùfi˜ ›¯Â ¤Ó· ÙÚÔ¯Â›Ô Î·È ÙÚfi¯·Â „·Ï›‰È·,
Ì·¯·›ÚÈ·. ¶Ô‡Ï·ÁÂ Î·È Ì·¯·›ÚÈ· ÚÔÂχۈ˜ ∫Ú·Óȉ›Ô˘. ∂ȉÈfiÚıˆÓ ηÈ
·ÏÈÔÓÙÔ‡ÊÂη. ∞¤Ó·ÓÙÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ‹Ù·Ó ÙÔ ·ÓÙÔˆÏÂ›Ô ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ ÙÔ˘
™ÔÊ›ÙÛ·.
∂Λ ÏÔÈfiÓ „ÒÓÈ˙·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ∫·ÙÛÈÁÎÚÈÒÙ˜. ŒÓ·˜ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó ∫ˆÛÙ·-
Ì¿Ô˘ (‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ı˘Ì҉˘ ¿ÓıÚˆÔ˜, ‰·Û‡ÙÚȯԘ Ì ÌÔ˘ÛÙ¿ÎÈ Î·È Ôχ
ÚÔ˘Ê‹¯ÙÚ· (¤ÈÓÂ) ‹Á ӷ „ˆÓ›ÛÂÈ .
∫¿Ô˘ ›¯Â ÎÔÓÔÌ‹ÛÂÈ ¤Ó· ÌÂÙÔÓ¿ÎÈ Ï¿‰È. ∆Ô ‹Á ÏÔÈfiÓ ÂΛ ÛÙÔ ™Ô-
Ê›ÙÛ· Ó· ÙÔ˘ ‰ÒÛÂÈ ÙÔ Ï¿‰È Î·È Ó· ¿ÚÂÈ ‰‡Ô ÎÂÚÈ¿ Î·È Ï›ÁÔ ·Ï‡ÚÈ ÁÈ· Ó·
ÊÙÈ¿ÍÔ˘Ó Î¿Ó· ÎÔ˘ÏÔ‡ÚÈ Ó· οÓÔ˘Ó ¶¿Û¯·.
O ™ÔÊ›ÙÛ·˜ ·ÓÔ›ÁÂÈ ÙÔ ÙÂÊÙ¤ÚÈ Î·È ‚ϤÂÈ fiÙÈ Ô ∫ˆÛÙ·Ì¿Ô˘ ¯ÚˆÛÙ¿ÂÈ
ÔÏÏ¿. ∆Ô˘ ·›ÚÓÂÈ ÙÔ Ï¿‰È Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ:
- ª¤ÓÂȘ Î·È Ì¤Û·.
∞ÊÔ‡ ‚Á·›ÓÂÈ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ ¤Íˆ, ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ Ô˘ ËÁ·›ÓÂÈ. OÈ Î·Ì¿Ó˜
Ë¯Ô‡Û·Ó ¤ÓıÈÌ·. ªÈ· ·fi ‰ˆ … ÌÈ· ·fi ãÎÂÈ…
∞¤Ó·ÓÙÈ ÂÚ¯fiÙ·Ó ¤Ó·˜ ‰ÈÎËÁfiÚÔ˜ Ô˘ ÙÔÓ ¤ÏÂÁ·Ó OÚ¤ÛÙË Ã·ÚÌ·ÓÙ¿
Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ:
- ∆È ¤¯ÂȘ Ú ∫ˆÛÙ·ÓÙ‹;
- µÚ ÙÔÓ ÎÂÚ·Ù¿! ÙÔ˘ ··ÓÙ¿. ∆Ô˘ ¤ÊÂÚ· Ï›ÁÔ Ï¿‰È ÁÈ· Ó· ÌÔ˘ ‰ÒÛÂÈ Ï›-
ÁÔ ·Ï‡ÚÈ Î·È Ì’ ¤‰ÈˆÍÂ Î·È ÙÔ˘ ¯ÚˆÛÙ¿ˆ ·ÎfiÌ·!
- µÚ ÙÈ Ï˜ ! ÙÔ˘ ϤÂÈ. ŒÙÛÈ, Ô ·ÏÈ¿ÓıÚˆÔ˜!
¶·›ÚÓÂÈ ÌÈ· ÛÙÚÔÊ‹ Ô Î·Ïfi˜ ‰ÈÎËÁfiÚÔ˜ Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ ÙÔ ÂÍ‹˜:
- ÕÎÔ˘Û ∫ˆÛÙ·ÓÙ‹. £· ·›ÍÔ˘Ì ¤Ó· ·È¯Ó›‰È.
- ∆È; ÙÔ˘ ϤÂÈ.
- £· ¿˜ Ó· ÌÂȘ ̤۷ ÛÙÔ ÙÚԯ›Ô. £· ˙ËÙ‹ÛÂȘ ¤Ó· Ì·¯·›ÚÈ Ó· ÙÔ
·ÁÔÚ¿ÛÂȘ. £· ‚ÁÂȘ ÛÙËÓ fiÚÙ· Î·È ı· ÙÔ ‰ÔÎÈÌ¿˙ÂȘ ·Ó Îfi‚ÂÈ ·ÏÏ¿ Ó· Ê·›-
ÓÂÛ·È ÛÙËÓ fiÚÙ·. ∂ÁÒ ı· Ìˆ ÛÙÔÓ ™ÔÊ›ÙÛ· Ó· ÙÔÓ ÊÔ‚ÂÚ›Ûˆ Î·È Ó· ÙÔ˘
¿ÚÔ˘ÌÂ Î·È ·Ï‡ÚÈ Î·È ÎÂÚÈ¿.
¶‹Á ÏÔÈfiÓ ÛÙÔ ÙÚÔ¯Â›Ô Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ:
- ¶Ô˘Ï¿˜ Ì·¯·›ÚÈ·;
- ¶Ô˘Ï¿ˆ.
- ¢ÒÛÂ ÌÔ˘ ¤Ó·.
∆Ô ‹ÚÂ, ‚Á‹Î ÛÙËÓ fiÚÙ· Î·È ÙÔ ‰ÔΛ̷˙Â. ª‹ÎÂ Ô ‰ÈÎËÁfiÚÔ˜ ÛÙÔÓ
™ÔÊ›ÙÛ· Î·È ÙÔ˘ ϤÂÈ:
- ∆È ÙÔ˘ ‘ηÓ˜ Ú ÙÔ˘ ∫ˆÛÙ·ÓÙ‹; ∫·Ï¿ ‰ÂÓ ÙÔ˘ ã‰ÈÓ˜ ‰˘Ô ÎÂÚÈ¿; ∞˘Ùfi˜
ı· Û ÛÎÔÙÒÛÂÈ Ú ηÎÔÌÔ›ÚË ÌÔ˘. Œ¯ÂÈ ÙÚÂÏ·ı› Ô ¿ÓıÚˆÔ˜.
- ª·, ·ÊÔ‡ ̤ÓÂÈ Ì¤Û· ÙÔ˘ ϤÂÈ, ·ÚÈ ¢·ÏÌ·ÓÙ¿.
- ¡ÙÚÔ‹ ÚÂ, ÙÔ˘ ϤÂÈ. ∆¤ÙÔÈ· ̤ڷ, ÙÔ˘ ϤÂÈ. £· Û ÛÎÔÙÒÛÂÈ. ¢ÂÓ Ìfi-
ÚÂÛ· Ó· ÙÔ˘ οӈ ˙¿ÊÙÈ.
- ¢ÂÓ… ‰ÂÓ…. ÌÔÚÒ ÙÔ˘ ϤÂÈ. ¢ÂÓ Ì ÏËÚÒÓÂÈ ÔÙ¤.
ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË
49

42. - ∫ڛ̷! ÙÔ˘ ϤÂÈ, Ú °ÈÒÚÁË. §˘¿Ì·È ÁÈ· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi ÛÔ˘ Î·È Î¿ÓÂÈ Ó· ʇÁÂÈ.
- ¡¿ÙÔ˜ ÚÂ, ÙÔ˘ ϤÂÈ. ¶·›ÚÓÂÈ Ì·¯·›ÚÈ!
- ƒÂ ∫ˆÛÙ·ÓÙ‹, ÙÔ˘ ʈӿ˙ÂÈ Î·È ‚Á·›ÓÂÈ ¤Íˆ.
- ¶¤ÛÙÔ˘ Ó· ‘ÚıÂÈ Ì¤Û·, ÙÔ˘ ʈӿ˙ÂÈ Ô ™ÔÊ›ÙÛ·˜ ÊÔ‚ÈṲ̂ÓÔ˜. ŒÙÛÈ
ÙÔÓ Ì¿Û·Ó ̤۷ Î·È ÙÔ˘ ‰ÒÛ·Ó ·Ï‡ÚÈ Î·È ÎÂÚÈ¿.
∂ÎÙfi˜ ·fi Ù· ÎÏ·ÚÈ¿ Îfi‚·ÓÂ Î·È ÛΛӷ. ∆· ·Ê‹Ó·ÓÂ Î·È ÍÂÚ·ÈÓfiÙ·Ó Î·È
ÙÚ›‚·Ó ÙÔ Ê‡ÏÏÔ. ∆Ô Ì·˙‡·Ó ÛÙÔ Û·Î› (∆È Ó· ˙˘Á›˙ÂÈ ÙÔ Î¿ı ¤Ó· ·’ ·˘-
Ù¿!) Î·È ÙÔ ËÁ·›Ó·Ó ÛÙÔ ‚˘ÚÛԉ„›Ô, Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÛÙ· ‰¤Ú-
Ì·Ù·.
∆· ‚˘ÚÛԉ„›· ‹Ù·Ó ÛÙÔ KÔÚ¿ÏÏÈ fiˆ˜ ηÙ‚·›ÓÔ˘Ì οو ‰ÂÍÈ¿.
¶ÈÔ ·ÏÈ¿, Ì·˙‡·Ó Ì ÙÛÈÌ›‰· Ù· ÎfiÚ·Ó· ÙˆÓ Û·ψÓ, Ô˘ ¯ÚËÛ›-
Ì¢·Ó ÛÙËÓ ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ‰ÂÚÌ¿ÙˆÓ.
∞ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ ∫·ÙÛÈÁÎÚÈÒÙ˜ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó Î¿ÔÈ· ÎÙ‹Ì·Ù·
·fi ÙÔ˘˜ ¡·˘ÏÈ›˜, ÁÈ·Ù› ‹Úı ÌÂÙ·‚ÔÏ‹ ÛÙȘ ÙÈ̤˜ ÙˆÓ Î·ÓÒÓ ÌÂÁ¿ÏË. ∆Ô
1917-18 ·fi ÌÈ· ‰Âοڷ ÙÔ ÎÈÏfi ·˘Í‹ıËΠ۠¤Ó· ÊÚ¿ÁÎÔ ¤ˆ˜ ‰›ÊÚ·ÁÎÔ.
∂‹Ú·Ó ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ¿Ó ·Ì¤Ûˆ˜ Î·È ÏËÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ¡·˘ÏÈ›˜. °È·-
Ù› ÙÔ˘˜ ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û·Ó ٷ ÎÙ‹Ì·Ù· Ì ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙÔ˘ “Â› ÂÍÔÓ‡ÛÂÈ”. ¢Ë-
Ï·‰‹ ¿Ú ÙÔ ÎÙ‹Ì·, ‰Ô‡Ï„¤ ÙÔ, ÙÔÓ ¯Ú¤ˆÓ 5.000 ηÈ, Â¿Ó Û ¤Ó· ‹ ‰‡Ô
¯ÚfiÓÈ· ‰ÂÓ ÙÔ˘ ¤‰ÈÓ ٷ ÏÂÊÙ¿, ÙÔ ¤·ÈÚÓ ¿ÏÈ ›Ûˆ.
ŒÙÛÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÔÈ ∫·ÙÛÈÁÎÚÈÒÙ˜ Ó· Ù· ÏËÚÒÛÔ˘Ó Î·È ‹Ù·Ó Û˘Ó¤-
¯ÂÈ· ‰Ô‡ÏÔÈ Î·È ‰Ô˘Ï‡·ÓÂ.
OfiÙÂ, Λӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÌÂÁ¿ÏË ˙‹ÙËÛË ÛÙ· ηÓ¿ ·fi
ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi, Á›ÓÔÓÙ·È ·Ó¿Ú·ÛÙ· Î·È ·Ó‚·›ÓÔ˘Ó ÔÈ ÙÈ̤˜.
ŒÙÛÈ, ·›ÚÓÔ˘Ó Î¿ÔÈ· ÏÂÊÙ¿, ¿ÓÂ Î·È ·›ÚÓÔ˘Ó Ù· ¯ˆÚ¿ÊÈ· Î·È ·Ú¯È-
Ó¿ÂÈ ÙÔ ¯ˆÚÈfi Ó· ·›ÚÓÂÈ Ù· ¿Óˆ ÙÔ˘.
“∏ ∞ƒ°O§π∫∏ ¶∂¢π∞™” 1938. ªÂϤÙË Ù˘ ∞ÁÚÔÙÈ΋˜ ∆Ú¿Â˙·˜
OÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ËÌÈÔÚÂÈÓÒÓ ¯ˆÚÈÒÓ Í˘Ï‡ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ ÂÎÙ¿ÛÂȘ ¿ÓˆıÂÓ
ÙˆÓ ¯ˆÚÈÒÓ ÙÔ˘˜, fiÔ˘ Ê˘ÙÚÒÓÔ˘Ó ‰È¿ÊÔÚÔÈ ı¿ÌÓÔÈ (Û¯Ô›ÓÔ˜, Ú›ÓÔÈ, ı‡-
ÌÔ˜, ·ÏÈÔ‡Ú·, ·Ê¿Ó˜, ÓÙÔÚÔ‚¿Ù˜, ·ÛʿΘ, ͤϷÊÙÔ). ∏ ÂÚÁ·Û›· Ù˘ ͢-
χۈ˜ Á›ÓÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔ ¯ÂÈÌÒÓ·, ÙȘ ·›ıÚȘ ̤Ú˜, ÔfiÙ ËÁ·›ÓÔ˘Ó ÙÔ
Úˆ› Ì ٷ ˙Ò· ÙÔ˘˜ Î·È ÂÈÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì·.
∂Λ, fiÔ˘ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ‰ÂÓ Í˘Ï‡ÔÓÙ·È ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜, ·ÁÔÚ¿˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ı¿-
ÌÓÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú·¯ÂÈÌ¿˙ÔÓÙ˜ ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÙÔÔıÂۛ˜ (¡. ƒÔ˚Ófi, ∞Ì·-
ÚÈ·Ófi Î.·.) ÎÙËÓÔÙÚfiÊÔ˘˜ ‹ Î·È ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙˆÓ ÔÚÂÈÓÒÓ ¯ˆÚÈÒÓ.
∞˘ÙÔ› ÌÂٷʤÚÔ˘Ó Ì ٷ ˙Ò· ÙÔ˘˜ Î·È Ô˘ÏÔ‡Ó ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ı¿ÌÓÔ˘˜, ·ÓÙ›
20-26 ‰Ú¯. ÙÔ ÊfiÚو̷.
∆ËÓ Î·‡ÛÈÌÔÓ ‡ÏË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÁÈ· ÙÔ ÊÔ‡ÚÓÔ, ÙÔ χÛÈÌÔ ÙˆÓ ÚÔ‡-
¯ˆÓ, ÙË ı¤ÚÌ·ÓÛË Î·È ÙÔ Ì·Á›ÚÂÌ·.
ÂÓ· ¯ˆÚÈÔ ÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÈÛÙfiÚÈ· ÙÔ˘
50

43. ªAPTYPIA
KAT™OYPH ™øTHPH
TOY ¢HMHTPIOY.
∞fi ÙÔ 1933 ÂÚ›Ô˘ Ô˘
ı˘Ì¿Ì·È ÙÔ ¯ˆÚÈfi ‹Ù·Ó Ì·˙Â-
̤ÓÔ. ¢Â ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ·ψ̤ÓÔ.
£˘Ì‹ıËη Ô˘ ·›ÚÓ·ÌÂ
ÓÂÚfi ·fi ÙÔÓ Ì·ÚÌ¤ÚË. ∫·-
ÙfiÈÓ, ÂÙÚ·‚‹Í·ÓÂ ÙÔ ÓÂÚfi ·fi
ÙÔÓ ∞Á. ∞‰ÚÈ·Ófi Ì ÚÔÛˆÈ-
΋ ÂÚÁ·Û›· fiÏÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ηÈ
ÙÔ Ê¤Ú·Ì οو, fiÔ˘ ÊÙÈ¿-
¯ÙËΠÌÈ· ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ ¿Óˆ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi (ÛÙÔ˘ ∫ÒÛÙ· ÙÔ˘ ºÈÏ›ÓË ÙÔ ¯ˆÚ¿-
ÊÈ). ∞˘Ùfi ¤ÁÈÓ ÙÔ 1940, ÚÈÓ ÙÔ fiÏÂÌÔ. ∞fi ÎÂÈ ÙÚ·‚‹Í·Ì ‚Ú‡Û˜ ÛÙËÓ
Ï·Ù›·.
MÂÙ¿ ÂΛ Ô˘ Â›Ó·È ÙÔ ÂÚ›ÙÂÚÔ ÙÒÚ·, ÊÙÈ¿¯ÙËΠ‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Ô˘ ‹Ù·Ó
ÚÒÙ· ÙÂÙÚ¿ÁˆÓË, - ˘‹Ú¯Â ڤ̷ ·fi ¿Óˆ-. ∂Ì›˜ ·›ÚÓ·ÌÂ Î·È ÔÙ›˙·ÌÂ
Ù· ˙Ò·.
£˘Ì¿Ì·È Û·Ó ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ̤ڷ (∞fiÎÚȘ), Ô˘ ÔÈ ·ÙÂÚ¿‰Â˜ Ì·˜ ÁÏÂ-
ÓÙ¿Á·Ó Ì “ÌÔ˘ÓÙ˙Ô‡Ú˜” Ì ÈÔÙ¿, ÓÙ·Ô‡ÏÈ· …fiÏÔ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ÂΛ ÛÙÔ Ú¤-
Ì·. (∞˘Ùfi ‰ÂÓ Â›¯Â ÓÂÚfi).
ªÂÙ¿ ÁÎÚÂÌ›ÛÙËΠ·˘Ù‹ Ë
‰ÂÍ·ÌÂÓ‹ Ë ÌÈÎÚ‹ ÙÂÙÚ¿ÁˆÓË
Î·È ÊÙÈ¿¯ÙËΠÌÂÁ¿ÏË. ∂Λ
‹Á·ÈÓ·Ó ÛÙË ÛÂÈÚ¿ Ì ÙÔ˘˜
ÙÂÓÂΤ‰Â˜ Î·È ¤Î·Ó·Ó Ô˘Ú¿
Á‡Úˆ ÛÙ· 15 ̤ÙÚ·.
∆Ô Ú¤Ì· ̤۷ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi
ÛÎÂ¿ÛÙËΠÙÌËÌ·ÙÈο. ¢ÂÓ
ÔÏÔÎÏËÚÒıËΠfiÏÔ. ª¤¯ÚÈ ÙÔ
¯·Û¿ÈÎÔ ÂÚ›Ô˘ Î·È ÌÂÙ¿
ÔÏÔÎÏËÚÒıËÎÂ.
∆fiÙ Â›Û˘ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó
‰ÚfiÌÔÈ. ◊Ù·Ó fiÏÔÈ ¯ˆÌ·Ùfi‰ÚÔÌÔÈ, ηÈ, ÂȉÈο ·fi ¶‡ÚÁÔ Ì¤¯ÚÈ Ï·Ù›·, Ô
‰ÚfiÌÔ˜ ‚Á‹Î Ì ÚÔÛˆÈ΋ ÂÚÁ·Û›·. ªÂ ηÛÌ¿‰Â˜ Ó· ‚Á¿˙Ô˘Ì ÙËÓ ¤ÙÚ·
Ó· ÙȘ ‚¿˙Ô˘Ì ÛÙËÓ ¿ÎÚË, Ó· ÊÙÈ¿¯ÓÔ˘Ì Â˙Ô‡ÏÈ·, ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·›ÚÓÂÈ ÙÔ
¯ÒÌ· ·’ Ù· χÚË ÙÔ ÔÙ¿ÌÈ.
ºÒÙ· ÙËÓ Ó‡¯Ù· ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó. ∞ÏÏ¿ Ô ÎfiÛÌÔ˜ Ô˘ ¤‚Á·ÈÓÂ Î·È ‹Á·ÓÂ
ÛÙ· ηÊÂÓ›· “‹ÍÂÚ ÙÔ fi‰È” ‰ËÏ·‰‹ Ô‡ ¿Ù·Á ÙÔ fi‰È.
∆· ÊÒÙ· ‹Úı·Ó ÙÔ 1948. ¶Úfi‰ÚÔ˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙÂ Ô µ·ÁÁ¤Ï˘ Ô ∫ÔÏÈfiÔ˘ÏÔ˜.
ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË
51
ÕÔ„Ë ¯ˆÚÈÔ‡ ∞Á›Ô˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ 2.000
AÁ. A‰ÚÈ·Ófi˜ 1953