1. Батлав: БСГ-ын дарга Ч.Отгонбаяр
2012.02.20.
*Цагаан сар*-ын баярын өдрүүдэд байгууллага дээр
ажиллах хариуцлагатай жижүүрийн хуваарь.
Өдөр цаг Нэр Албан тушаал Харилцах утас
11.00-13.00 И.Энхтайван Мэргэжилтэн 91159485
II/22 13.00-15.00 Д.Алтанцэцэг Мэргэжилтэн 99527546
15.00-17.00 Д.Баржав Мэргэжилтэн 93051577
91366136
10.00-12.00 Н.Мөнхцэцэг Мэргэжилтэн
99059555
12.00-14.00 Ц.Оюунтуяа Мэргэжилтэн 91221010
II/23
14.00-16.00 Э.Нямцэцэг Мэргэжилтэн 99099215
93051616
16.00-18.00 Д.Цэнгэл Ахлах мэргэжилтэн
96330966
Хариуцлагатай жижүүрийн үүрэг:
- Батлагдсан хуваарийн дагуу ажиллахдаа байгуулагын бүрэн бүтэн аюулгүй байдалд
хяналт тавина.
- Шаардлагатай үед Цагдаагийн жижүүр7522102 , Онцгой байдлын хэлтсийн жижүүр
7522101, 7522301, 96520105 утсанд мэдэгдэнэ.
- Жижүүрийн дэвтэрт тэмдэглэл хөтөлнө.

2. ÅÁÑ, öýöýðëýãèéí áàãø, ñóðãàëòûí ìåíåæåðò ТЭРГҮҮЛЭХ çýðýã îëãîõ òàëààð
ä¿ãíýëò ãàðãàõ àæëûí õýñãèéí èëòãýõ õóóäàñ
2011.05.10.
ÁСГ-ын äаргûí 2009 îíû 04 ñàðûí 16-íû ºäðèéí 21-ð òóøààëûí äàãóó áàéãóóëàãäñàí àæëûí õýñýã íü ЕБС,
цэцэрлэгүүдээс èð¿¿ëñýí ÅÁÑ-èéí 35 õ¿íèé өргөдлийг хүлээн авлаа.
*Мэргэжлийн зэрэг олгох журам*-ын дагуу сургуулиуд дээр ажиллах явцад тухайн сургалтын менежер,
багшид холбогдох нийт 35 материалтай танилцаж íèéòëýã áîëîí òóñãàé øàëãóóð íýã á¿ðèéí õàíãàëòûã íàðèéâ÷ëàí
¿íýëэв.
Хүсэлт гаргасан багш нарын талаарх ерөнхий мэдээлэл
Хүсэлт гаргасан багш нарын талаар ерөнхий мэдээллийг авч үзэхэд: сургалтын менежер-2, бага ангийн
багш-15, Монгол хэлний багш-3, Биеий тамирын багш-3, Технологийн багш-4, Гадаад хэлний багш-3, Мэдээлэл
зүйн багш-1, Хими-биологийн багш-2, математикийн багш-1 байна.
Нийтлэг болон тусгай шаардлагын биелэлт.
Ажлын хэсэг Боловсрол, соѐл, шинжлэх ухааны сайдын 2008 оны 73 дугаар тушаалын 1 дүгээр
хавсралтаар баталсан “Багшийн мэргэжлийн зэрэг олгох, хасах журам”-ын 2.1, 2.2 заалтыг үндэслэн ажиллав.
Ажлын хэсгийнхэн журмын нийтлэг болон тусгай шалгууруудын тухайд багш нар үндэсний болон орон
нутгийн хэмжээний бүтээл, гарын авлага гаргах, сургалт сурталчилгаа зохион байгуулах боломж
хязгаарлагдмал байдаг, түүнчлэн багшийн сурлагын стандарт хангалт нь улс, аймгийн дундажид хүрч байгаа
боловч сургуулийн ажлын хэсгийн дүгнэлт гараагүйгээс багш Тэргүүлэх зэрэг авах боломжгүй болсон
тохиолдолд багшийн онцгойлсон амжилтыг харгалзан үзэж аль болох уян хатан хандсан.
Үнэлгээний явцад ажиглагдсан дараахь нийтлэг дутагдалтай зүйлийг анхааруулах нь зүйтэй гэж үзлээ.
Үүнд:
Áîëîâñðîë, ñî¸ë, øèíæëýõ óõààíû ñàéäûí 2008.11.13-íû ºäðèéí 73 äóãààð òóøààë *Багшид ìýðãýжëèéí çýðýã
îëãîõ, хасах æóðàì*-ын дагуу сургуулиуд ажлын хэсгийн дүгнэлтээ хүсэлт гаргасан багш бүрээр
хийгээгүй, тушаалдаа *Багшийн мэргэжлийн зэрэг олгох, хасах журам*-ын шалгуурыг хэр хангаж буйг
нэг бүрчлэн тусгаагүй, материалыг журамд заасан хугацаанаас хоцроож ирүүлсэн, нийтлэг ба тусгай
шалгуурыг бүрэн хангахгүй байгаа багш нарын материалуудыг сургуулийн түвшинд нухацтай авч
хэлэлцээгүй, үнэлгээ дүгнэлтийг бодит баримт дээр тулгуурлаж гаргаагүй, зэрэг нь ажлын хэсгийн
гишүүдэд дүгнэлт гаргахад хүндрэлтэй байлаа. Цаашид 2-с дээш шалгуур хангахгүй байгаа багшийн
материалыг ирүүлэхгүй байх.
Áàãø íàðûí ìàòåðèàëûã á¿ðä¿¿ëýõ, òîäîðõîéëîëò ãàðãàõ, ò¿¿íèéãýý îíîâ÷òîé òîìú¸îëîõ çýðýãò ñóðãóóëèóäûí
óäèðäëàãà õàðèëöàí àäèëã¿é õàíäñàí áàéíà. Сургуулиуд *Тэргүүлэх* зэрэгт нэр дэвшүүлж байгаа тухай
тушаал гаргаагүй, зөвхөн албан тоот ирүүлсэн нь хангалтгүй гэж үзэж байна.
Áàãøийн ìàòåðèàëä õºíäëºíãèéí øàëãàëòààð ñóðëàãûí àìæèëòûã áàòàëãààæóóëààã¿é äóòàãäàë нийтлэг áàéíà.
Цаашид анхаарах зүйлс:
Áîëîâñðîë, ñî¸ë, øèíæëýõ óõààíû ñàéäûí 2008.11.13-íû ºäðèéí 73 äóãààð òóøààë *Багшид ìýðãýжëèéí çýðýã
îëãîõ, хасах æóðàì*-ыг багш нарт сайн судлуулах
Зэргийн хугацаа дуусахаас өмнө мэргэжлийн зэрэг шинээр авах, сунгах хүсэлтээ гаргасан байх
*Заах аргач* мэргэжлийн зэрэг олгох, *Тэргүүлэх* зэрэгт нэр дэвшүүлсэн дүгнэлт гаргах ажлыг 3
сарын 1-ний дотор сургууль дээрээ шийдвэрлэж нэг удаагийн тушаалаар баталгаажуулсан байх.
Мэргэжлийн *Заах аргач* зэрэг олгосон, *Тэргүүлэх* зэрэгт нэр дэвшлүүлсэн тушаалын хамт ажлын
хэсгийн дүгнэлт, шийдвэрийг хавсарган 3 сарын 1-ний дотор заавал ирүүлэх,
Сургуулийн ажлын хэсгийн дүгнэлт, шийдвэр ирээгүй материалыг цаашид хүлээж авахгүй. (Замын-
Үүд, Хатанбулаг, Даланжаргалан, Эрдэнэ сумын сургуулиуд ажлын хэсгийн дүгнэлт, захирлын тушаал
гаргаагүй ирүүлсэн байна)
Сургуулийн түвшинд “Тэргүүлэх багш” зэргийн шаардлага хангасан багш нарын материалын
бүрдүүлэлтэд онцгой анхаарч ажиллах;
ÁСШУ-нû сайдын 2003 оíû ºäðèéí æóðìаар *Заах аргач* зэрэг авсан багшийн зэргийн 5 жилийн хугацаа
дуусаагүй хэрнээ ÁСШУ-íû ñàéäûí 2008.11.13-íû ºäðèéí 73 äóãààð òóøààë *Багшид ìýðãýжëèéí çýðýã îëãîõ,
хасах æóðàì*-аар *Тэргүүлэх* зэрэг авах хүсэлтэй бол энэ журмын дагуу *Заах аргач* зэргийг
сургуулиас заавал олгосон байх.

3. ÁСШУ-нû сайдын 2003 оíû æóðìаар *Тэргүүлэх* зэрэг авсан багшийн зэргийн 5 жилийн хугацаа нь
тухайн хүсэлт гаргасан ондоо дуусч байгаа тохиолдолд ÁСШУ-íû ñàéäûí 2008.11.13-íû ºäðèéí 73 äóãààð
òóøààë *Багшид ìýðãýжëèéí çýðýã îëãîõ, хасах æóðàì*-аар *Тэргүүлэх* зэргийн шалгуурыг хангаж
байвал *Тэргүүлэх* зэргийг БСГ-аас үргэлжлүүлэн олгоно. Энэ тохиолдолд сургуулиас *Заах аргач*
зэрэг олгосон тушаал гарах шаардлагагүй.
Дүгнэлт:
БСГ-ын арга зүйн зөвлөлийн хурлаар *Мэргэжлийн зэрэг олгох журам*-ын дагуу ЕБС-даас *Тэргүүлэх
багш* зэрэг олгуулахаар сургалтын менежер, багшид холбогдох нийт 35 материал ирүүлснийг журмын дагуу
íèéòëýã áîëîí òóñãàé øàëãóóð íýã á¿ðèéí õàíãàëòûã íàðèéâ÷ëàí хянан үзýæ, хэлэлцэн 18 багш, 1 сургалтын
менежерийг шалгуур хангасан (Хүснэгт-1), 14 багш, 2 сургалтын менжерийг, шалгуур хангаагүй (Хүснэгт-2)
гэж үзэн, 18 багш, 1 сургалтын менежер, нийт 19 хүнд *Тэргүүлэх* зэрэг олгохоор шийдвэрлэв.
Хүснэгт 1.
Àæëûí õýñãèéí ç¿ãýýñ *Тэргүүлэõ áàãø*-èéí çýðýã àâàõ øààðäëàãûã õàíãàñàí ãýæ ¿çýæ áóé áàãø, ñóðãàëòûí
ìåíåæåð
№ Овог, нэр Сургууль, цэцэрлэг, албан тушаал
1 Цэнд-Аюуш Норжин ЕБ-ын I сургуулийн Технологийн багш
2 Жамбалдоржийн Энхтуяа ЕБ-ын II сургуулийн Сургалтын менежер
3 Гэндэнжав Отгонтуяа ЕБ-ын III сургуулийн Бага ангийн багш
4 Öýâýýíæàâ Агар-Адъяа ЕБ-ын III сургуулийн Бага ангийн багш
5 Батмөнх Энхчимэг Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн багш
6 Гэндэнсүрэн Батхишиг Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Математикийн багш
7 Цэрэнчимэд Бадамцэцэг Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Монгол хэлний багш
8 Ишжамц Өнөрцэцэг Иххэт сумын ЕБС-ийн Технологийн багш
9 Гүнчин Баярсайхан Иххэт сумын ЕБС-ийн Монгол хэлний багш
10 Дүгэржанцан Мөнхбаяр Замын-Үүд. *Эхлэл* ЕБ-ын III сургуулийн Бага ангийн багш
11 Цэрэнпил Цэцэгдэлгэр Даланжаргалан. *Олон овоо*-ийн Бага сургуулийн багш
12 Дулам Пүрэв Мандах сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш
13 Дэлэг Уранцэцэг Хатанбулаг сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш
14 Өлзийдүүрэн Одбаяр Хатанбулаг сумын ЕБС-ийн Технологийн багш
15 Намжилдорж Энхцэцэг Хатанбулаг сумын ЕБС-ийн Биеийн тамирын багш
16 Гомбожав Наранбаяр Хөвсгөл сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш
17 Раднаабазар Отгонцэцэг Хөвсгөл сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш
18 Жаал Юмрэн Эрдэнэ сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш
19 Мангаа Эрдэнэбаатар Эрдэнэ сумын ЕБС-ийн Монгол хэлний багш
Íèéò 18 áàãø, 1 ñóðãàëòûí ìåíåæåð, íèéò -19
Хүснэгт 2
*Тэргүүлэõ áàãø*-èéí çýðýã àâàõ øààðäëàãûã õàíãààã¿é áàãø, ñóðãàëòûí ìåíåæåð
№ Овог, нэр Сургууль, цэцэрлэг, албан тушаал Тэмдэглэл
Балданцогт ЕБ-ын II бүрэн дунд сургуулийн Биеийн
1 Мөнхчулуун тамирын багш
Бадамгарав ЕБ-ын II бүрэн дунд сургуулийн Мэдээлэл
2 стандарт хүрээгүй
Оргилбаяр зүйн багш
Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Биеийн Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, багш өөрөө
3 Хүүхээ Соѐл-Эрдэнэ
тамирын багш шалгуулаагүй
Балдандорж Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Англи хэлний
4 Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, стандарт хүрээгүй
Жавхланцацрал багш
Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Орос хэлний
5 Батсүх Нарантуяа Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, стандарт хүрээгүй
багш
6 Тогоо Баттуяа Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Химийн багш Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, стандарт хүрээгүй
Самбуу Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Бага ангийн
7 Сургуулийн дүгнэлт гараагүй,
Оюунтүлхүүр багш
Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Бага ангийн
8 Гомбожав Тунгалаг Сургуулийн дүгнэлт гараагүй,
багш
Лувсаншарав Замын-Үүд сумын ЕБС-ийн Гадаад
9 Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, стандарт хүрээгүй
Норжинсүрэн хэлний багш
Зүүнбаянгийн ЕБС-ийн Хими-биологийн Шинэ журмын дагуу СЗ-нд *Заах аргач* зэргийн
10 Шархүү Энхтуяа
багш хүсэлт гаргах шаардлагатай
Чимэддолгор
11 Иххэт сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш стандарт хүрээгүй
Долгормаа
Дүгэрсүрэн 2003 оны журмаар авсан *Заах аргач* зэргийн
12 Мандах сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш
Боролзоймаа хугацаа дуусаагүй, 2008 оны журмаар *Заах аргач*

4. зэргийг сургуулиас олгоогүй тул боломжгүй
Мандах сумын ЕБС-ийн Сургалтын 2003 оны журмаар авсан *Заах аргач* зэргийн 5
13 Адъяа Энхмэнд
менежер жилийн хугацаа дуусаагүй тул
14 Сүхээ Нарандэлгэр Хөвсгөл сумын ЕБС-ийн Бага ангийн багш Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, стандарт хүрээгүй
Санжмятав Хатанбулаг сумын ЕБС-ийн Сургалтын
15 Сургуулийн дүгнэлт гараагүй, стандарт хүрээгүй
Батмягмар менежер
Àæëûí õýñãèéí àõëàãч: / / Д.Цэнгэл
Ца а ши д *Мэ р г э жл и й н з э р э г * о л г о х
а жл ыг з о х и о н б а й г у у л а х та л а а р
Багшийн мэргэжлийн зэргийн болон кабинетийн судалгааг нэгтгэн хүргүүлж байна.
Судалгааг сайн нягталж үзээд Мэргэжлийн зэргийн судалгаанд багшийн нэр орхигдсон байвал
холбогдох тушаалыг ирүүлж судалгаанд оруулахыг мэдэгдэж байна. 2008 оны шинэ журмаар
Мэргэжлийн зэрэгтэй болж үнэмлэх аваагүй орхигдсон багш нарыг энэ хичээлийн жилд багтаан
үнэмлэхжүүлнэ.
Цаашид сургуулиас *Заах аргач* зэрэг олгох ажлыг тухайн оны 10-11 сард багтаан өргөдөл,
холбогдох материалыг хүлээн авч ажлын хэсэг үнэлгээ дүгнэлтийг 12 сардаа багтаан шалгаж
дүгнэсний дараа зөвхөн 1-р сард багтаан *Мэргэжлийн зэрэг* олгосон тухай сургуулийн
захирлын 1 удаагийн тушаалаар баталгаажуулж ирүүлж байхыг мэдэгдье. Өөрөөр хэлбэл 1 багш
дээр 1 тушаал гарахгүй, тухайн жилд зэрэг олгосон 1 л тушаал гарна гэсэн үг.
Сургуулиуд багшид мэргэжлийн зэрэг олгох, зэргээ ахиулах багшийн материалыг уламжлах
тал дээр маш хангалтгүй ажиллаж байна. Ажлын хэсгийн дүгнэлт хангалтгүй, хүн нэг бүрээр дүгнэлт
гаргаагүй зөвхөн тушаалд *шалгуур хангаж байгаа тул...* гэж оруулсан нь бодитой бус дүгнэлт
болж байгааг зориуд анхааруулж байна. Багш нарыг аль болох зэрэгтэй болгох тал дээр онцгой
анхаарах хэрэгтэй. БСГ-с мэргэжлийн зэрэг, кабинетийн судалгааг нэгтгэж явуулсаар байтал багш
нар өөрсдөө зэргийнхээ дуусах хугацааг мэддэггүй, хариуцсан сургалтын менежер нь анхаарал тавьж
сануулаагүй үлдсэнээс олон сайн багш зэрэггүй үлдэж байна.
БСШУ-ы сайдын 2008 оны 73 дугаар тушаалд мэргэжлийн *Заах аргач* зэргийг сургууль
олгосны дараа БСГ-т *Тэргүүлэх* зэрэг олгуулахаар уламжилах байгаа. Гэтэл багш нар БСГ-т шууд
өргөдлөө ирүүлж холбогдох дүгнэлтээ гаргуулаад л *Тэргүүлэх зэрэг* авна гэж ташаа ойлгож байгаа
нь алдаа юм. Иймд БСШУ-ы сайдын 2008 оны 73 дугаар тушаал, холбогдох журмыг сургуулийн
удирдлага, багш нар сайн судлах нь зүйтэй болов уу.
А Х ЛА Х МЭР Г ЭЖИЛТ ЭН Д.Ц ЭНГ ЭЛ

5. ............................ СУМЫН ЕРӨНХИЙ БОЛОВСРОЛЫН СУРГУУЛИЙН ЗАХИРАЛД
*Багшлах эрх*-ийн
материал ирүүлэх талаар
БСШУ-ы сайдын 2008 оны 74 тоот тушаалын *Багшлах эрх олгох, хасах журам*-ын
дагуу аймгийн ЕБС-ийн мэргэжлийн 41 багшийн *Багшлах эрх*-ийн үнэмлэхийг Багшлах
эрхийн хорооноос авч сургуулиудад хүргүүлж байна.
Багшлах эрхийн ирүүлсэн материалуудаас үзэхэд анкетийг цэнхэр өнгөөр бичсэн,
хавсралт материалууд наториатаар баталгаажаагүй, НДД-ийн хуулбар дутуу ирүүлсэн зэрэг
дутагдал байна. Түүнчлэн сургуулийн захирлууд мэргэжлийн бус хүнийг багшийн ажлын
байранд авч ажиллуулчихаад, тэднийг мэргэжлийн чиглэлээр хөрвөх сургалтанд хамруулж
мэргэжлийн багш болгох тал дээр анхааралгүй, мэргэжлийн бус багш нараа *Багшлах эрхийн
үнэмлэх*-тэй болгох гэж БСГ болон Багшлах эрхийн хороонд материалыг дахин дахин
уламжилж байгаа нь аль аль шатандаа хүндрэл учруулж байгааг анхаарах хэрэгтэй. Цаашид
багшийн мэргэжлээр төгсч, БСГ-ын хүний нөөцөд бүртгэгдсэн, БСГ-тай зөвшилцсөний
үндсэн дээр албан томилолтоор авч ажиллуулж байгаа, улмаар *Багшлах эрх олгох, хасах
журам*-ын шалгуурыг ханган ажиллаж байгаа багшийн холбогдох материалыг журмын 4.3
дэх заалтын дагуу бүрэн бүрдүүлж ирүүлэхийг хүсье.
4.3.1. Багшлах эрх îëãîõûã õ¿ññýí ºðãºäºë
4.3.2. Áàãøèéí àæèë áàéäëûí òîäîðõîéëîëò (зурагтай) ìàÿãòààð (Хавсралт 1)
4.3.3. Äèïëîìûí наториатаар баталгаажсан õóóëáàð
4.3.4. Багшийн нийгмийн даатгалын дэвтрийн баталгаажсан хуулбар (ажил эрхлэлт,
шимтгэл төлсөн хэсгийг ажилд орсноос хойшхи тухайн сар, өдрийг хүртэлх)
4.3.5. Нэгээс доошгүй удаа явуулсан үзүүлэх “нэгж хичээл”-ийн сургалтын хөтөлбөр,
хичээлд ажиглалт, хяналт-шинжилгээ хийсэн багш нарын дүгнэлт
4.3.6. Ажлын тайлангаа хэлэлцүүлж, багшлах эрхийн шаардлагыг хангасан тухай багш
нарын зөвлөгөөний хурлын тэмдэглэл, шийдвэр
4.3.7. Ажлын тайлангаа хэлэлцүүлсэн тухай эцэг эхийн хурлын тэмдэглэл
4.3.8. Багшлах эрх олгох, сэргээхийг уламжлах тухай сургалтын байгууллагын захирал,
эрхлэгчийн тушаал
4.3.10. 3õ4 õýìæýýíèé 1 øèðõýã цýýæ çóðàã
Ирэх 2011-2012 оны хичээлийн жилд Багшлах эрхийн материалыг V/1-с V/20-ны дотор
Сургуулийн захирал Ахлах мэргэжилтэнд биечлэн хүлээлгэн өгч, бүрдүүлсэн материалыг
нягтлан шалгаж хүлээн авсны дараа VI/1-ний дотор БСШУЯ-ны Багшлах эрхийн хороонд
уламжилна. БСГ-ын албан томилолтгүйгээр авч ажиллуулж байгаа багшийн материалыг
хүлээж авахгүй.

6. Ирэх хичээлийн жилд БСШУЯ нь 5-с дээш жил ажиллаж байгаа мэргэжлийн бус багш
нарын дунд нэг удаагийн сургалтыг зохион байгуулах тул Багшлах эрх олгогдолгүй материал
нь олон дахин буцаж байгаа багш нараа уг сургалтанд хамруулахыг анхааруулж байна.
БСШУЯ-с цаашид мэргэжлийн бус чиглэлээр төгссөн хүнийг авч ажиллуулахгүй байх
чиглэл өгч байгаа тул зайлшгүй мэргэжлийн багшийн олдоцгүйгээс багш бус мэргэжлийн
хүнийг авч ажиллуулах бол БСГ-тай зөвшилцөн авч ажиллуулахыг анхаарна уу.
А Х ЛА Х МЭР Г ЭЖИЛТ ЭН Д.Ц ЭНГ ЭЛ