1. ONZ jest organizacja międzynarodowa, z siedzibą w Nowym Jorku, powstała 24 października
1945 roku w wyniku wejścia w życie, podpisanej 26 czerwca 1945 w San Francisco,Karty
Narodów Zjednoczonych. ONZ jest następczynią Ligi Narodów.
POLSKA – przystąpiła do ONZjako 51 państwo 15 października 1945r i podpisało tym
samym Kartę Narodów Zjednoczonych przyjętą 26 czerwca na Konferencji w San Francisco
Zgromadzenia Ogólne
jest podstawowym organem ONZ
Sesje odbywaja się w siedzibie glownej ONZ w Nowym Jorku
Wszystkie państwa członkowskie mają swoich przdstawicieli w Zgromadzeniu Ogólnym
Decyzje zapadają 2/3 głosów
Służy głównie jako forum prowadzenia dyskusji o kwestiach objetych Kartą NZ:
-wspieranie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego
-promowanie rozwoju gospodarczego i społecznego
-wymiana handlowa, kontrola broni,
-ochrona środowiska, PRAW CzłOWIEKA
2. -Stanowi ośrodek uzgadniania działalności narodów, zmierzającej do osiągnięcia tych
wspólnych celów
-wspiera współpracę międzynarodową
-Zatwierdza budżet ONZ
-koordynuje pracę innych organów i ciał pomocniczych
-wraz z Radą Bezpieczeństwa większością głosów wybiera sędziów MTS, RgiS
-wybiera członków niestałych RB
** Pierwsza sesja odbyła się 10 stycznia 1946r. W Central Hall w Londynie.Wzięli wniej
udział przedstawiciele 51 państw, pierwotnych członków ONZ .
Regularna sesja Zgromadzenia Ogólnego rozpoczyna się we wrześniu każdego roku.
Najważniejsza część trwającej przez cały rok sesji odbywa się pomiędzy wrześniem a
grudniem .Co roku Zgromadzenie wybiera nowego przewodniczącego lub przewodniczącą
sesji.
Komitety główne
Po zakończeniu debaty ogólnej odbywają się dyskusje w sześciu komitetach głównych
Zgromadzenia Ogólnego, w których m uczestniczyć każde państwo członkowskie.
Pierwszy Komitet:Sprawy rozbrojenia i bezpieczeństwa międzynarodowego
Drugi Komitet:Sprawy ekonomiczne i finansowe
Trzeci Komitet:Sprawy społeczne, kulturalne i pomoc humanitarna
Czwarty Komitet:Sprawy polityczne i dekolonizacja
Piąty Komitet:Sprawy administracyjne i budżetowe
Szósty Komitet:Sprawy prawne
3. RADA BEZPIECZEŃSTWA
193 członków , ostatnim członkiem jest Sudan Południowy
Kompetencje Rady:
badanie sporów i sytuacji zagrażających pokojowi oraz rekomendowaniu sposobów
ich rozwiązania
decydowanie o zastosowaniu odpowiednich środków w celu przywrócenia
międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (sankcje ekonomiczne lub użycie siły)
udzielanie rekomendacji Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ w sprawach przyjęcia
nowych członków oraz kandydatów na Sekretarza Generalnego ONZ
wraz ze Zgromadzeniem Ogólnym ONZ wybór sędziów Międzynarodowego
Trybunału Sprawiedliwości
RADA BEZPIECZEŃSTWA SKŁADA SIĘ Z:
5 stałych członków ( Rosja, Chiny, Francja, Wielka Brytania, USA)-1945r.
10 niestałych (wybierani przez ZO na dwa lata )
Posiedzenie Rady mogą odbywać się poza siedzibą ONZ:
-Etiopia-1972r.
-Panama-1973r.
-w Genewie (Szwajcaria)-1990r.
-w Kenii-2004r.
Do przyjęcia rezolucji wymagane jest uzyskanie 9 głosów poparcia, w w tym wszystkich
członków stałych.
Japonia, Niemcy, Brazylia, Indie to kraje , które najbardziej domagają się przyjęcia do grona
stałych członków.
RB- ma prawo weta( 5 członków stałych)
Operacje Pokojowe ONZ: rozwiązywanie konfliktów wewnętrznych lub między
państwami. Działania ONZ mają na celu wprowadzenie lub nadzorowanie realizacji
postanowień dotyczących przerwania działań wojennych, rozdzielenia wojsk,
4. całkowitego lub częściowego rozwiązania konfliktu oraz zabezpieczenie pomocy
humanitarnej i odbudowy kraju po zakończeniu konfliktu.
utrzymanie i przywrócenie pokoju
nadzorowanie realizacji postanowień dotyczących przerwania działań wojennych
rozdzielenie wojsk
całkowite lub częściowe rozwiązanie konfliktu
zabezpieczenie pomocy humaniarnej i odbudowy kraju po zakończeniu konfliktu
RADA BEZPIECZEŃSTWA – decyduje o przedłużeniu misji pokojowych.Operacją kieruje
Sekretarz Generalny - . Uczestnicy misji *( niebieskie hełmy,obserwatorzy wojskowi, policja
)
Pierwszą operację pokojową przeprowadzono w 1948r. Na Bliskim Wschodzie
Od 1948 roku RB powołała 84 operacje pokojowe, w których służyło ponad 90 000 żołnierzy,
obserwatorów wojskowych, policjantów.
Misje trwające
AFRYKA
MINURSO – Sahara Zachodnia
MINUSMA – Mali
MONUSCO – Demokratyczna Republika Konga
UNAMID – Darfur, Sudan
UNISFA – Abyei, Sudan
UNMIL - Liberia
UNMISS – Sudan Południowy
UNOCI – Wybrzeże Kości Słoniowej
AMERYKI
MINUSTAH – Haiti
AZJA I PACYFIK
UNAMA – Afganistan
UNMOGIP – Indie i Pakistan
BLISKI WSCHÓD
UNDOF – Syria
UNIFIL – Liban
UNTSO – Bliski Wschód
EUROPA
UNFICYP – Cypr
UNMIK – Kosowo
5. Misje zakończone
AFRYKA
UNAVEM I (Angola)
UNAVEM II (Angola)
UNAVEM III (Angola)
UNASOG (Czad i Libia)
UNAMIR (Rwanda)
UNMEE (Etiopia i Er ytr ea)
UNAMSIL (Sier r a Leone)
MINURCA (Republika Śr odkowoafr ykańska)
MINURCAT (Czad i Republika Śr odkowoafr ykańska)
MONUA (Angola)
UNOMIL (Liber ia)
UNOMSIL (Sier r a Leone)
UNOMUR (Uganda i Rwanda)
ONUB (Bur undia)
MINUCI (Wybr zeże Kości Słoniowej)
ONUMOZ (Mozambik)
UNOSOM I (Somalia)
UNOSOM II (Somalia)
UNMIS (Sudan)
ONUC (Kongo)
MONUC (Demokr atyczna Republika Konga)
UNTAG (Namibia)
AMERYKI
DOMREP (Dominikana)
MIPONUH (Haiti)
UNMIH (Haiti)
ONUCA (Kostar yka, Salwador , Gwatemala, Hondur as i Nikar agua)
ONUSAL (Salwador )
UNSMIH (Haiti)
UNTMIH (Haiti)
MINUGUA (Gwatemala)
AZJA I PACYFIK
UNAMIC (Kambodża)
UNGOMAP (Afganistan i Pakistan)
UNIPOM (Indie i Pakistan)
UNMOT (Tadżykistan)
UNMISET (Timor -Leste)
UNSF (Zachodnia Nowa Gwinea)
UNTAET (Timor -Leste)
UNTAC (Kambodża)
UNMIT (Timor -Leste)
6. BLISKI WSCHÓD
UNEF I (Egipt i Izr ael)
UNEF II (Egipt i Izr ael)
UNIIMOG (Ir an i Ir ak)
UNIKOM (Ir ak i Kuwejt)
UNOGIL (Liban)
UNYOM (Jemen)
UNSMIS (Syr ia)
EUROPA
UNPSG (Chor wacja)
UNCRO (Chor wacja)
UNMIBH (Bośnia i Her cegowina)
UNMOP (Chor wacja)
UNOMIG (Gr uzja)
UNPREDEP (Macedonia)
UNPROFOR (Była Jugosławia)
UNTAES (Chor wacja)
Rada Gospodarcza i Społeczna
Stanowi centralne forum międzynarodowych dyskusji dotyczących kwestii gospodarczych i
społecznych. Zajmuje się rozwojem ekonomicznym i problematyką socjalną, kulturą,
edukacją, zdrowiem, przestrzeganiem praw człowieka i podstawowych wolności. Każdego
roku dokonuje ona przeglądu sytuacji gospodarczej i społecznej na świecie.
-Rada prowadzi, opracowuje lub inicjuje badania w zakresie rozwoju gospodarczego i
społecznego
-Przygotowuje raporty, projekty konwencji dla Zgromadzenia Ogólnego oraz rekomendacje
dla państw członkowskich i systemu Narodów Zjednoczonych
-Do jej zadań należy również koordynacja działalności większości organizacji
wyspecjalizowanych i innych programów wchodzących w skład systemu Narodów
Zjednoczonych.
-współpracuje z wielostronnymi instytucjami finansowymi i handlowymi, takimi jak Bank
Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy czy Światowa Organizacja Handlu.
Rada Gospodarcza i Społeczna ma 54 członków wybieranych przez Zgromadzenie Ogólne
na okres trzech lat. Co roku wybieranych jest 18 nowych członków, zgodnie z reprezentacją
geograficzną. Afryka ma 14 członków, Azja – 11, Europa Wschodnia – 6, Ameryka Łacińska
7. i Karaiby – 10, Europa Zachodnia i inne kraje – 13. Każdy członek ma jeden głos, a decyzje
podejmowane są zwykłą większością głosów.
Co roku na przełomie czerwca i lipca Rada Gospodarcza i Społeczna (ECOSOC) obraduje na
czterotygodniowej podstawowej sesji merytorycznej, która odbywa się na przemian w
Siedzibie Głównej w Nowym Jorku i w Biurze Narodów Zjednoczonych w Genewie,
Szwajcarii. Członkowie Rady spotykają się również w ciągu roku na przynajmniej dwóch
sesjach organizacyjnych w Nowym Jorku. Decyzje podejmowane są zwykłą większością
głosów, a każde państwo ma jeden głos.
CIAŁA POMOCNICZE RADY GiS:
Komisje funkcjonalne (Osiem komisji funkcjonalnych zajmuje się głównie sprawami
społecznymi. Spośród państw członkowskich Rada Gospodarcza i Społeczna wybiera członków
komisji, a następnie rządy wybranych państw wyznaczają wykwalifikowanych ekspertów do udziału
w pracach komisji )
Komisje regionalne ( Istnieje pięć komisji regionalnych, które zajmują się problemami
gospodarczymi i społecznymi w rożnych regionach świata. Do ich zadań należy pomoc przy wymianie
informacji między państwami w danym regionie oraz koordynacja działalności państw i organizacji
wchodzących w skład systemu ONZ. )
Komitety stałe
SEKRETARIAT ONZ
Sekretariat Organizacji Narodów Zjednoczonych jest jednym z sześciu głównych organów
ONZ. Sekretariat mieści się w głównej siedzibie ONZ w Nowym Jorku, ma również swoje
biura w innych częściach świata, m.in. w Addis Abebie, Bangkoku, Bejrucie, Genewie,
Nairobi, Santiago i Wiedniu. W Sekretariacie pracuje około 43,000 osób na całym świecie.
Personel Sekretariatu jest rekrutowany zgodnie z zasadą sprawiedliwej reprezentacji
geograficznej. Pracownicy ONZ nie mogą przyjmować instrukcji od rządów państw ani innej
władzy poza ONZ.
Zadania Sekretariatu są tak różnorodne, jak różnorodne są problemy, którymi zajmuje się
Organizacja Narodów Zjednoczonych. W kilkunastu biurach i departamentach Sekretariatu
pracownicy wykonują codzienne zadania Organizacji zgodnie z potrzebami innych głównych
organów ONZ i realizują uchwalone przez nie programy, administrują operacjami
pokojowymi ONZ oraz pośredniczą w rozwiązywaniu sporów międzynarodowych.
Sekretariat ONZ :
-prowadzi badania nad ogólnoświatowymi trendami w gospodarce i społeczeństwach,
-zajmuje się kwestiami prawa międzynarodowego, politycznymi, rozbrojeniem oraz
koordynuje działania związane z pomocą humanitarną.
8. -przygotowuje raporty dotyczące praw człowieka, kwestii rozwojowych, gospodarczych,
społecznych i politycznych.
-Personel Sekretariatu organizuje również światowe konferencje i tłumaczy dokumenty na
oficjalne języki Organizacji Narodów Zjednoczonych.
-służy także pomocą w organizacji demokratycznych wyborów tym państwom, które
wystąpiły do ONZ z taką prośbą. Za pomocą Centrów Informacji ONZ, znajdujących się w
różnych państwach na całym świecie, rozpowszechniane są informacje o celach i działalności
Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Na czele stoi Sekretarz Generalny -który jest najwyższym funkcjonariuszem administracyjnym. Ma
on do dyspozycji międzynarodową kadrę urzędników służby cywilnej.
SekretarzGeneralny -Ban Ki-moon – od 2007 r.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
Z siedzibą w Hadze jest głównym organem sądowniczym ONZ. Został on ustanowiony
podczas konferencji w San Francisco 26 czerwca 1945 roku.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości składa się z 15 niezależnych sędziów. Kadencja
sędziego Trybunału trwa 9 lat, co 3 lata zmieniana zostaje 1/3 składu sędziowskiego. Pracami
Trybunału kieruje prezes i wiceprezes, wybierani przez członków Trybunału na 3 lata.
Do kompetencji Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości należy:rozstrzyganie sporów
międzynarodowych, wydawanie opinii doradczych dla organów ONZ i innych organizacji
międzynarodowych. Wydawane przez niego wyroki są dla stron ostateczne.
Rada Powiernicza
Jest jednym z głównych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych. Została utworzona w
celu nadzorowania administracji obszarów powierniczych znajdujących się w
Międzynarodowym Systemie Powierniczym.
Obecnie w skład Rady Powierniczej wchodzi pięciu stałych członków.
Do kompetencji Rady należy:
-rozpatrywanie sprawozdań władz administracyjnych dotyczących kwestii politycznych,
gospodarczych, społecznych i edukacji, -przyjmowanie i badanie skarg ludności
-przeprowadzanie okresowych wizytacji w celu dokonania oceny osiągniętego postępu.
9. ONZ WOBEC TERRORYZMU
Przyjęcie Globalnej Strategii Zwalczania Terroryzmu ( 8 WRZESNIA 2006 r )
Zgodnie ze zobowiązaniem przyjętym przez państwa członkowskie ONZ na Światowym Szczycie we
wrześniu 2005 roku, 11 maja 2006 roku rozpoczęto konsultacje, których celem było sformułowanie
całościowej strategii zwalczania terroryzmu. Jako podstawę do dyskusji wykorzystano rekomendacje
Sekretarza Generalnego zawarte w raporcie "Zjednoczeni przeciwko terroryzmowi: rekomendacje dla
globalnej strategii zwalczania terroryzmu”. Konsultacje zakończyły się bezprecedensowym
porozumieniem i przyjęciem Globalnej Strategii Zwalczania Terroryzmu, jako jednego z ostatnich
dokumentów 60. Sesji gromadzenia Ogólnego (rezolucja A/RES/60/288)
Grupa Zadaniowa ds. Zwalczania Terroryzmu (CTITF)
Grupa Zadaniowa ds. Zwalczania Terroryzmu (Counter - Terrorism Implementation Task
Force CTITF) ustanowiona została przez Sekretarza Generalnego w 2005 roku. Działa
w oparciu o Globalną Strategię Zwalczania Terroryzmu przyjętej w drodze konsensusu
w 2006 roku. Zadaniem CTITF jest wzmocnienie współpracy i spójności działań
zwalczających terroryzm podejmowanych przez system Narodów Zjednoczonych. Grupa
Zadaniowa składa się z 31 międzynarodowych podmiotów, podejmujących wysiłki na rzecz
przeciwdziałania terroryzmowi.
*Podmioty Grupy Zadaniowej ds. Terroryzmu:
(..deparamenty ds/.terroryzmu; międzynarodowe organizacje )
*Również są obserwatorzy
*Grupy Robocze:
-Grupa robocza ds.zapobiegania i rozwiązywania konfliktów
-Grupa robocza ds.wsparcia ofiar terroryzmu
-Grupa robocza ds.przeciwdziałania użycia Internetu do celów terrorystycznych
-Grupa robocza ds.zapobiegania i reagowania na ataki terrorystyczne z użyciem broni masowego rażenia
-Grupa robocza ds.przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu
-Grupa robocza ds. ochrony praw człowieka podczas walki z terroryzmem
-Grupa robocza ds.zarządzania i ochrony granicami przed atakami terrorystycznymi
PROBLEMY I WYZWANIA ONZ
PROBLEMY ONZ:
1.Wizerunek:
10. -wpadki wizerunkowe,
-korupcja,
-niereagowanie na czas.
2.Finanse:
-korupcja,
-kosztowna biurokracja
-składki
3.Aspekt militarny:
-nieskuteczne dowodzenie
-braki w szkoleniu
-faworyzowanie bogatszych
-wydłużony czas podejmowania decyzji
4.Aspekt filozoficzno-moralny:
-problem globalizmu,
-duża rola elit narodów
-prawo weta
WYZWANIA WEWNĘTRZNE:
-rozmiar i biurokracja
-wady, stronniczość
-brak koordynacji
WYZWANIA ZEWNĘTRZNE:( Globalizacja, organizacje międzynarodowe,kryzys finansowy )
Zagrożenia:
-endogeniczne konflikty zbrojne,
-światowy terroryzm, proliferacja BMR , transfer broni( przemyt )