De rol van verhalen in het onderwijs

1. Sjoerd-Jeroen Moenandar
South Mediterranean University
NAAR EN NARRATIEVE LEEROMGEVING
Verhalen en storytelling in het onderwijs
sjoerd-jeroen moenandar
sjmoenandar.blogspot.com
Hogeschool Windesheim, 14 juni 2016

2. o ‘Dominant story’
• Altijd beter
o Verhaal en diversiteit
• Van de chaos van
diversiteit naar een
harmonieus verhaal?
• Of: een diversiteit aan
verhalen?
VERHAAL EN DIVERSITEIT
2
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

3. o Allebei: laboratorium
• Vgl. Gr. Scholè: vrije tijd
• Experimenteren (b.v. met
identiteit en normen en
waarden)
o Vrije tijd
• Vrij van rechten en plichten
die elders gelden
• Vrij om uit te proberen
o Ideaal voor beide: geen
‘dominant story’ maar
diversiteit
SCHOOL EN LITERATUUR
3
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

4. 1. Lezen, kijken, luisteren
naar verhalen (b.v. door
romans te lezen en te
bespreken)
2. (Studie)ervaringen worden
omgezet in verhalen
(storytelling)
3. Narratieve communicatie
4. Docent ‘conveys, collects,
curates’ verhalen (3 C’s)
NARRATIEVE LEEROMGEVING
4
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

5. o Voorbeeld: Hermeneutiek voor
business studenten
• Leeropdracht: meer lezen,
uitdagendere
presentatieopdrachten, integratie
social media
• Géén lessen literatuurgeschiedenis:
verhaal is aanleiding voor kritische
(ethische) reflectie, discussies,
identiteitsvorming
• Leerdoelen: creatief denken,
ethische reflectie, taalbeheersing
(formulering en argumentatie)
• Vorm: teksten lezen -> twitteren ->
speeches en presentaties -> blogs
(groepswerk) -> persoonlijk essay
• Succes? Ja, maar in vervolg voor
meer volledige verhalen kiezen ipv
fragmenten
1. VERHALEN LEZEN
5
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

6. o Een mens is niet, een mens
wordt
o Wording: jezelf en je relatie
tot je omgeving componeren
o Verhalen
• Brengen wordingsproces
onder woorden
• Leveren modellen voor ons
wordingsproces
o Iets leren of iets worden?
• Bildung is een vorm van
wording
• Maar niet de enige vorm
(Bildung = building)
2. STORYTELLING
6
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

7. o Niet noodzakelijkerwijs
van vormloosheid naar
vorm
o Nietzsche: beste wording
is niet vorming, maar
eindeloos experimenteren
o Wat biedt je je leerlingen?
• Rousseau: zichzelf
ontdekken
• Goethe: zichzelf vormen in
dialoog met omgeving
• Nietzsche: nooit vaste vorm
krijgen
WORDING
7
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

8. VIER GENRES WORDINGSVERHALEN
8
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

9. o Onnatuurlijke narratie:
anti-realistisch, anti-plot
(het kan niet en/of het
klopt niet)
o Waarom onnatuurlijke
narratie?
• Niet alle verhalen zijn
‘rond’
• Aanleren ‘narratieve
geletterdheid’ (vgl.
mediageletterdheid)
ONNATUURLIJKE NARRATIE IN DE
NARRATIEVE LEEROMGEVING
9
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

10. o Voorkomt ‘dominant story’
o Een goede narratieve
leeromgeving is een
dialogische omgeving
o Zet ervaringen om in verhalen
• Op vaste momenten
(presentaties, verslagen)
• In de dagelijkse communicatie
(narratieve gesprekstechnieken)
o Stimuleert:
• Autonomie
• Gelijkwaardigheid
• Empathie
3. NARRATIEVE COMMUNICATIE
0
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

11. o Convey
• Verhalen in de
leeromgeving ‘planten’
o Collect
• Verhalen verzamelen door
narratieve communicatie
o Curate
• Narratieve leeromgeving:
verzameling verhalen.
• Docent: curator van de
verzameling
4. ROL DOCENT: 3 C’S
1
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/

12. Vragen en discussie
DANK U VOOR UW AANDACHT
2
sjoerd-jeroen moenandar
moenandar@gmail.com http://www.slideshare.net/SJMoenandar/