Earth’s Interior- Layers of the Earth .pptx

Prof.Shelke Pradip Abasaheb (8793214665)
S.N.T College of Education & Research Center. Bhor, Tal- Bhor Dist- Pune Pin- 412206
Earth’s Interior- Layers of the Earth -पृथ्वीचे अंतरंग
GEOGRAPHY
भूगोल
शालेय स्तर ते
महाविद्यालय स्तर पयंत
सिव विद्यार्थ्ांना
उपयुक्त
MPSC, UPSC, TET,CTET,
TAIT,….. EXAM IMP
PRADIP SHELKE

 पृथ्वीची ४५० कोटी िर्ांपूिी वनमावती झाली.
Earth was created 450 million years ago.
 प्रारंवभक अिस्थेत पृथ्वी िायुरूप
अिस्थेमध्ये होती. In the early stage the
earth was in gaseous state.
 त्यानंतर वतला द्रिरूप अिस्था प्राप्त झाली
आवि नंतर पृथ्वीचा पृष्ठभाग दंड होऊन तो
स्थायूरूप झाला. It then became liquid and
then the earth's surface became solid.
 भूकिच आवि बाह्य प्रािरिाचा जो वक
ं िा
कठीि भाग आहे. त्यालाच वशलािरि असे
म्हितात. which is the hard part of the
carapace and outer shell. That is called
PRADIP SHELKE

पृथ्वीचे अंतरंग :- Inner Earth
पृथ्वीच्या अंतरंगाचे गूढ मानिाला अजून
उलगडलेले नाही.
The mystery of the earth's interior has not yet
been unraveled by man.
भूपृष्ठापासून क
ें द्रापयंतचे अंतर ६३७१ वकमी
इतक
े आहे. The distance from the surface to the
center is 6371 km.
पृथ्वीच्या अंतरंगाचे प्रत्यक्ष वनरीक्षि जास्तीत जास्त ८ वकमी पयंत करिे
शक्य झाले आहे. Direct observation of Earth's interior has been made possible
up to a maximum of 8 km. PRADIP SHELKE

अ. पृथ्वीगोल कठीि पोलादी
गोळ्यासारखी आहे. The earth is like
a hard steel ball.
ब. पृथ्वीच्या अंतरंगात द्रिरूप पट्टा
आहे ि विवशष्ट स्स्थतीत तो भूपृष्ठाकडे
िाहू लागतो. There is a liquid belt in
the Earth's interior and at a certain
point it begins to flow towards the
surface.
क. पृथ्वीच्या क
ें द्राजिळ अवतशय जास्त दाब असल्याने घनरूप अिस्था आहे. परंतु
काही कारिामुळे दाब कमी झाल्यास त्यास द्रिरूप अिस्था प्राप्त होते.
Due to the very high pressure near the center of the Earth, it is in a condensed state.
But if the pressure is reduced due to some reason, it becomes liquid state.
PRADIP SHELKE

ड. पृथ्वीच्या अंतरंगात जसजसे
खोल जािे तसतसे तापमान
आवि घनता िाढत जाते.
As one goes deeper into the Earth's
interior, the temperature and density
increase.
PRADIP SHELKE

पृथ्वीच्या अंतरंगाविर्यी काही पुरािे –
Some evidence about Earth's interior
१. घनता- density
पृथ्वीची सरासरी घनता ५.५
ग्रॅम / चौसेमी आहे.
The average density
of the earth is 5.5
g/cm3.
PRADIP SHELKE

२. तापमान Temperature
अविक तापमानामुळे पृथ्वीचे अंतरं द्रिरूप अिस्थेत आहे. Earth's interior is in a
liquid state due to high temperatures
पृथ्वीच्या अंतरंगात जसजसे खोल जािे तसतसे दर ३२ मीटरला १ से. या प्रमािे तापमान
िाढत जाते.
As you go deeper into the Earth's interior, you get 1 C. every 32 meters. In this way the
temperature increases.
उद्रेकातून बाहेर पडिाऱ्या लाव्हारसाचे तापमान १५०० सेल्सीअस ते १८०० सेल्सीअस इतक
े
आढळते. The temperature of the lava ejected from the eruption ranges from 1500°C to
1800°C.
पृथ्वीच्या अंतरंगात तापमान िाढण्याची प्रमुख कारिे म्हिजे वकरिोत्सगी पदाथावचे उत्सजवन
आवि त्यांचे विघटन होऊन प्रचंड उष्णता वनमावि होते. The main causes of the increase in
temperature in the Earth's interior are the emission of radioactive material and their decay,
which produces enormous heat.
PRADIP SHELKE

३. भूक
ं पलहरी
Seismic waves
१. प्राथवमक लहरी P Primary Waves
• प्राथवमक लहरींची नोंद भूक
ं प मापक यंत्रामध्ये सिावत आिी होते. Primary waves are the first to be
recorded by seismometers.
• या लहरी आडव्या वदशेत प्रिास करतात. These waves travel in horizontal direction.
• या लहरींचा िेग सेंकदाला ५ से ५. १२ वकमी असतो. The speed of these waves is 5 s/s. km.
• या लहरी पृथ्वीच्या गाभ्यातूनही पुढे प्रिास करतात. These waves also travel through the Earth's
PRADIP SHELKE

३. भूक
ं पलहरी
Seismic waves
दुय्यम प्रकारच्या लहरी प्राथवमक लहरींना काटकोनात प्रिास करतात. Secondary waves travel at
right angles to the primary waves.
या लहरींचा िेग प्राथवमक लहरींच्या ६० टक्क
े च असतो. The speed of these waves is only 60
percent of the primary waves.
पृथ्वीच्या अंतरंगात २९०० वकमी खोलीपयंतच या लहरी प्रिास करतात त्यापुढे त्या जाऊ शकत
नाहीत येथून या लहरी पुन्हा पराितीत होतात. थोडक्यात या लहरी द्रिरूप भागातून पुढे प्रिास करू
शकत नाहीत याचा अथव पृथ्वीच्या अंतरंगात २९०० वकमी खोलीिर द्रिरूप स्स्थती आहे.
These waves travel only up to a depth of 2900 km in the Earth's interior, beyond which they cannot
go, from where these waves are reflected again. In short, these waves cannot travel past the liquid
region, which means that the Earth's interior is a liquid state at a depth of 2,900 km.
'S' Secondary Waves भूपृष्ठलहरी 'L' Surface Waves
PRADIP SHELKE

३. भूक
ं पलहरी
Seismic waves
PRADIP SHELKE

४. ज्वालामुखी-
volcano
ज्वालामुखी उद्रेक होतो त्यािेळी िायुरूप ि द्रिरूप
ि घनरूप पदाथव बाहेर पडतात. When a volcano
erupts, air, liquid and solid matter come out.
िायुरूप पदाथावमध्ये विविि प्रकारचे िायु, पाण्याची
िाफ, द्रिरूप लाकारस (प्रिाही वक
ं िा अप्रिाही)
विविि प्रकारचे घन पदाथव, खडकांचे तुकडे हे होय.
Aerosols include different types of air, water vapor,
liquid liquids (flowing or non-flowing), different types
of solids, rock fragments.
या पदाथावचे वनररक्षि क
े ले असता पृथ्वीच्या
अंतरंगाविर्यी मावहती वमळविण्यास मदत होते.
Observing this substance helps to get information
about the interior of the earth.
PRADIP SHELKE

Structure of the Earths Interior
PRADIP SHELKE

Structure
of the
Earths
Interior
PRADIP SHELKE

१.वशलािरि / किच (Crust)
• पृथ्वीच्या सिावत िरच्या बाह्य घनरूप भागांना वशलािरि असे म्हितात. The
outermost solid parts of the earth are called the mantle.
• वशलािरिाची १६ ते ४० वकमी पयंत आहे. ि सरासरी जाडी ३३ वकमी आहे. The
thickness of the sediments ranges from 16 to 40 km. And the average thickness
is 33 km.
• पिवतीय प्रदेशात ती अविक तर खोल समुद्र भागात कमी आहे. It is more in
mountainous regions and less in deep seas.
PRADIP SHELKE

पृथ्वीच्या पृष्ठभागािरील पिवत हे
कमी घनतेच्या पदाथावपासून
बनलेले आहेत तर महासागरांचे
तळ हे जास्त घनतेच्या
पदाथावपासून बनले आहेत.
Mountains on Earth's surface are
made of less dense matter while
ocean floors are made of denser
matter.
PRADIP SHELKE

१.१) वसयाल ( Sial)
भूपृष्ठाच्या सिावत िरच्या वसयाल असे म्हितात. The
uppermost part of the earth's surface is called the SIAL.
हा भाग वसवलका (Si) आवि अॅल्युवमनीअम (AI) या दोन मुलद्रव्यांनी बनला आहे.
म्हिून त्यास sial = sial वसयाल असे म्हितात.
This part is made of two elements namely Silica (Si) and Aluminum (AI). Hence it is
called sial = sial.
या भागाची जाडी २९ वकमी असािी. The thickness of this area should be 29
km.
या भागात ग्रॅनाईट, स्तररत ि बेसॉल्ट प्रकारचे खडक आढळतात. Granite,
layered rocks and basalt type rocks are found in this area.
घनता २.३ ते २.७ इतकी आढळते . Density is found to be 2.3 to 2.7.
Primary seismic waves - speed of 5 to 6 km per second
secondary seismic a speed of 3.2 km per second.
 The temperature of this layer is found up to 500 Celsius.
PRADIP SHELKE

१.१) वसयाल ( Sial)
विलगता महिजे दोन थरांच्या दरम्यान जेथे खडकाच्या घनतेते बदल होतो तो
कमी जाडीचा थर त्यास विलगता असे म्हितात. Discontinuity Where there is
a density change between two layers of rock, the thinner layer is called a
Discontinuity.
वसयाल ि सायमा या दोन थरांच्या मध्ये ज्या वठकािी खडकांच्या
घनतेमध्ये बदल होतो त्यास कॉनरॉड विलगता म्हितात. सािारि
दोन ते तीन वकमी जाडीचा हा थर आहे. Where there is a change in
rock density between the two layers, Sial and Saima, is called a
Conrad Discontinuity. This layer is about two to three km thick.
अ.कॉनरॉड
विलगता
Conrad
Discontinuity
१.२) सायमा (Sima)
PRADIP SHELKE

वसयाल थराच्या खाली कॉनरॉड विलगता नंतर वसमा हा थर आढळतो. Below
the sial layer, the boundary layer is found after the Conrad Discontinuity
या थरामध्ये वसवलका (si) ि मॅग्नेवशअम (ma) ही मुलद्रव्ये आढळतात. म्हिून त्यास sit
ma = sima = सायमा असे म्हितात. Silica (si) and magnesium (ma) are found in this
layer. So it is called sit ma = sima = sima.
या थराची 29 ते 42 वकमी पयंत आढळते. The thickness of this layer ranges
from 29 to 40 km
या थरात बेसॉल्ट सायनाइट ि ग्रॅबो गटातील खडक आढळतात. Basalt
syenite and grabo group rocks are found in this layer.
या थरातील खडकाची घनता २.८५ ते ३.३ ग्रॅम घनसेमी आहे. The density of
rock in this layer is 2.85 to 3.3 gm3
१.२) सायमा (Sima)
Primary seismic waves - speed of 6 to 7.2 km per second secondary
seismic a speed of 3 - 4 km per second.
The temperature of this layer is found up to 1300 Celsius.
PRADIP SHELKE

१.वशलािरि / किच
Crust)
सीमा थराच्या खाली वशलािरि ि प्रािरि यांना विलग करिाऱ्या थरास मोहो
विलगता असे म्हितात.
The layer below the boundary layer separating the mantle and mantle is
called the Moho Discontinuity
मोहोरोवकसीक नािाच्या शास्त्रज्ञाने ही विलगता शोिून काढली
म्हिून त्यांच्या नािाने ही विलगता ओळखली जाते.
This Discontinuity is named after a scientist named Mohorokisiek
who discovered it.
ब.
मोहो
विलगता
Moho
Discontinuity
२.प्रािरि / मध्यािरि
(Mantle))
PRADIP SHELKE

Structure of the Earths Interior २) प्रािरि / मध्यािरि (Mantle)
वशलािरि आवि गाभा यांच्या दरम्यान असिा-या थरास प्रािरि वक
ं िा मध्यािरि असे म्हितात. The layer
between Lithosphere and core is called Mantle or Madhyavarana.
या थराची जाडी ४२ वकमी ते २९०० वकमी पयंत आहे. The thickness of this layer ranges from 42 km to 2900 km..
पृथ्वीच्या अंतरंगाचा सिावत जास्त भाग प्रािरिाने व्यापलेला आहे. Most of the Earth's interior is covered by the mantle.
अस्स्थनोस्ियर (80-200 वकमी दरम्यान) एक अत्यंत वचकट, यांवत्रकदृष्ट्या कमक
ु ित आवि लिवचक, िरच्या आिरिाचा विक
ृ त
क्षेत्र आहे जो वलथोस्ियरच्या अगदी खाली आहे. The asthenosphere (between 80-200 km) is a highly viscous, mechanically
weak and elastic, deformed region of the upper mantle just below the lithosphere.
प्रािरिाचा सिावत िरचा घनभाग आवि संपूिव किच वलथोस्ियर बनिते. The uppermost solid part of the mantle and the
entire crust make up the lithosphere.
अस्थेनोस्ियर हा मॅग्माचा मुख्य स्त्रोत आहे आवि हा एक थर आहे ज्यािर वलथोि
े ररक प्लेट्स / कॉस्िनेंटल प्लेट्स हलतात. The
asthenosphere is the main source of magma and is the layer on which lithospheric plates / continental plates move (plate tectonics).
प्रािरिाचा भाग जो वलथोस्ियर आवि अस्स्थनोस्ियरच्या अगदी खाली आहे, परंतु गाभ्यापासून िर आहे त्याला मेसोस्ियर म्हितात. The
part of the mantle that lies just below the lithosphere and asthenosphere, but above the core is called the mesosphere.
PRADIP SHELKE

२) प्रािरि / मध्यािरि (Mantle)
या भागात ऑलीव्हन पायरॉक्सीन
या प्रकारची मुलद्रव्ये आढळतात.
Minerals such as olivine
pyroxene are found in this
area.
या भागात खडकांची घनता ५.५ इतकी
आढळते. The density of rocks in this area is
5.5.
या थराचे तापमान २४००
सेल्सीअस पयंत आढळते. The
temperature of this layer is
found up to 2400 Celsius.
या भागात प्राथवमक लहरीचा िेग
१०.५ वकमी/सेक
ं द आढळतो. The
primary wave velocity in this area
is 10.5 km/s.
२.१) बाह्य प्रािरि
outer Mantle
बाह्य प्रािरिाचा विस्तार ४५ ते
७०० वकमी पयंत आढळतो. The
outer mantle extends from 45 to
700 km.
PRADIP SHELKE

२.१) बाह्य प्रािरि
outer Mantle
बाह्य प्रािरि आवि अंतर प्रािरि या दरम्यान घनता
बदलते त्याला रेपटी विलगता म्हितात. The discontinuity
between the outer mantle and the inner mantle is known
as Repetti Discontinuity.
क.
रेपटी
विलगता
Repetti
Discontinuity
२.२ आंतर प्रािरि
inner mantle
PRADIP SHELKE

या थराचे तापमान ३८००
सेल्सीअस पयंत आढळते. • The
temperature of this layer is found
up to 3800 Celsius.
या भागात ऑलीव्हीन पायरॉक्सीन
या प्रकारची मुलद्रव्य आढळतात. •
Olivine pyroxenes are found in
this area.
खडकांची घनता ९.९ इतकी
आढळते. The density of the
rocks is found to be 9.9 Gyr.
प्राथवमक भूक
ं पालहरीचा िेग १३.७.
वकमी / सेक
ं द आढळतो. Primary
Seismic Wave Velocity 13.7. km/sec
is found.
२.२ आंतर प्रािरि
inner mantle
बाह्य प्रािरिाच्या खाली ७०० से
२९०० वकमी विस्तार असलेल्या
थरास आंतर प्रािरि असे म्हितात:
The layer extending 700 to 2900 km
below the outer mantle is called the
inner mantle विविि प्रकारच्या
पिवतवनमाविकारी हालचाली या
भागात होत असाव्यात असा
शास्त्रज्ञांचा अंदाज आहे.
Scientists estimate that various
types of mountain-building
movements should be taking
place in this area.
PRADIP SHELKE

२ प्रािरि
Mantle
पृथ्वीच्या अंतरंगात प्रािरि - आवि गाभा यांच्या मध्ये
खडकांच्या घनतेते अचानक बदल होतो. त्या थरास
गटेनबगव विलगता असे म्हितात " प्रािरि आवि गाभा
यांना विलग करिारा ही विलगता आहे.
In the Earth's interior there is an abrupt change in the
density of rocks between the mantle and the core. That
layer is called Gutenberg's separation "the separation
between the shell and the core."
core is separated from the mantle by Guttenberg’s
Discontinuity.
ड.
गटेनबगव विलगता –
Guttenberg’s
Discontinuity
३. गाभा
(Core)
PRADIP SHELKE

Structure of the Earths Interior ३.) गाभा (Core)
प्रािरिाच्या खाली क
ें द्रापयंत असिारा थर म्हिजे गाभा होय.
The layer below the mantle to the center is just the core.
पृथ्वीच्या गाभ्यामध्ये वनक
े ल आवि फ
े रस या घटकद्रव्यांचे प्रमाि सिावविक आढळते.
Nickel and iron are the most abundant elements in the earth's core.
या थराची जाडी २९०० वकमी पासून ६३७६ वकमी पयंत आढळते.
The thickness of this layer ranges from 2900 km to 6376 km.
बॅररस्ियरचा िापर किी किी पृथ्वीच्या गाभ्याचा वक
ं िा काही िेळा संपूिव अंतभावगाचा संदभव देण्यासाठी क
े ला जातो.
The barysphere is sometimes used to refer to the Earth's core or sometimes to the entire interior.
PRADIP SHELKE

३.) गाभा (Core)
३.१) बाह्य गाभा outer core
बाह्य गाभ्याचा विस्तार २९०० ते ५१५० वकमी च्या दरम्यान आहे. The outer
core extends between 2,900 and 5,150 km.
बाह्य थराच गाभ्याची घनता १० ते ११ च्या दरम्यान आहे.
The outer layer itself has a density between 10 and 11.
या भागात वनक
े ल ि लोहयुक्त खडक द्रिरूप स्स्थतीत असािा असे मानले
जाते. Nickel and iron-bearing rock in this area is believed to be in
liquid state.
या थरामध्ये तापमान ५००० " सेल्सीअस पयंत आढळते.
The temperature in this layer is up to 5000 " Celsius.
या थरामध्ये भूक
ं प लहरींचा िेग कमी होताना वदसतो प्राथवमक भूक
ं प लहरी या
चरात ८ वकमी / सेक
ं द या िेगाने प्रिास करतात. Seismic waves slow down
in this layer as primary seismic waves travel at a speed of 8 km/s in
the trough.
अवतशय जास्त तापमान असल्यामुळे बाय गाभा हा द्रिरूप स्स्थतीत आढळतो. Due to the very high temperature, the bi core is found in a liquid state.
PRADIP SHELKE

३.१) बाह्य गाभा
outer core
बाह्य गाभा आवि आंतर गाभा यांच्या मध्ये खडकांच्या
घनतेते अचानक बदल होतो. त्या थरास लेहमन विघटन
असे म्हितात. There is a sudden change in rock density
between the outer core and the inner core. That layer is
called Lehmann Discontinuity.
इ-
लेहमन
विघटन
Lehmann
Discontinuity
३.२) आंतर गाभा-
inter core
PRADIP SHELKE

३.) गाभा (Core)
३.२) आंतर गाभा- inter core
अंतगावभ्याचा विस्तार ५१५० वकसी ते ६३७१ वकमी पयंत आहे. The interior
extends from 5150 km to 6371 km.
या भागाची घनता ११. ३ ते १३.६ इतकी आढळते.
The density of this area is 11. 3 to 13.6 is found.
लोह ि वनक
े ल या मुलद्रव्याचे प्रमाि अविक आढळते. या भागाचे तापमान
६००० से पेक्षा अविक आढळते. Iron and nickel are more abundant. The
temperature of this area is more than 6000C.
पृथ्वीच्या आंतरगाभा हा घनरूप अिस्थेत आहे कारि पृथ्वीच्या गाभ्याजिळ प्रचंड दाब
असल्याने तो गोठलेल्या स्स्थतीत आहे. The Earth's inner core is in a solid state
because the Earth is in a frozen state due to the high pressure near its core.
वनक
े ल ि फ
े रस या घटक द्रव्यांचे प्रमाि अविक असल्याने त्यास Ni+Fe = Nife
= वनफ
े असे म्हितात. Since the amount of nickel and ferrous elements is
more, it is called Ni+Fe = Nife = Nife.
काही कारिाने दाब कमी झाला तर त्यास द्रिरूप स्स्थती प्राप्त होते. If the pressure is reduced due to some reason, it becomes liquid state.
PRADIP SHELKE

Earth’s Interior- Layers of the Earth .pptx

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

Earth’s Interior- Layers of the Earth .pptx

Editor's Notes