พระที่นั่งบางประอิน
- 2. ประวัติพระราชวังบางประอิน
พระราชวังบางปะอินตั้งอยู่บนเกาะบางปะอิน ตาบลบางเลน หมู่ที่ ๑ อาเภอ
บางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เกาะบางปะอินแต่เดิมเรียกว่าเกาะ
เลนหรือเกาะบางนางอิน เป็นที่ตั้งของพระราชวัง บางปะอินในปัจจุบัน เกาะ
บางปะอิน เคยเป็นที่เสด็จ ประพาสของกษัตริย์ ในสมัยกรุงศรีอยุธยามีเกร็ด
ประวัติเล่าว่า
เกาะบางปะอินเป็นที่เสด็จประพาสของพระมหากษัตริย์กรุงศรีอยุธยา
หลังพระเจ้าปราสาททอง ต่อมาทุกรัชกาลจนกระทั่งเสียกรุง และเมื่อย้าย
นครหลวงมาอยู่กรุงเทพมหานครแล้ว เกาะบางปะอินถูกทิ้งรกร้างมาเป็น
เวลา ๘๐ ปีเศษ จนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่
๔ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เริ่มมีเรือกลไฟเป็นพาหนะทางน้า พระองค์โปรด
เสด็จทางน้าอยู่เสมอ ครั้งหนึ่งเสด็จประพาสพระนครศรีอยุธยา ขากลับทรง
ล่องเรือผ่านเกาะบางปะอิน ทอดพระเนตรเห็นดงมะม่วงร่มรื่นเป็นที่พอพระ
ราชหฤทัยยิ่งนัก จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระตาหนักขึ้นในบริเวณวังเก่าสมัย
กรุงศรีอยุธยา พระราชทานนามว่า พระที่นั่งไอสวรรย์ทิพยอาสน์ ตามนาม
พระตาหนักเดิมของพระเจ้าปราสาททอง
ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๕ ต่อมาโปรดให้
สร้างพระที่นั่งเวหาศจารูญ ปรับปรุงพระที่นั่งวโรภาสพิมานใหม่ สร้างศาล
เหมมณเฑียรเทวราชและอาคารอื่นๆ และมีการเฉลิมพระที่นั่งและสมโภช
พระเศวตฉัตร ๓ วัน หลังจากนั้นได้เสด็จประพาสที่พระราชวังบางปะอินเป็น
ประจาทั้งทางเรือและทางรถไฟ ในขณะประทับแรม ณ พระราชวังนั้นโปรด
เกล้าฯ ให้ราษฎรมีส่วนร่วมในการรับเสด็จพระราชาธิบดีจากต่างเมืองและ
งานฉลองอื่นๆ เป็นที่สนุกสนาน
- 4. เหมมณเฑียรเทวราช
เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้จาลองแบบจากปรางค์ขอม และสร้างแทนศาลเดิม ซึ่งชาวบางปะอินสร้างไว้
สาเหตุของการสร้างศาลเนื่องมาจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงทราบข่าวการสิ้นพระชนม์ของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารี
รัตน์ ณ ลาน้าเจ้าพระยา ระหว่างทางเสด็จไปพระราชวังบางปะอิน เมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๓ ทรงพระราชวิตกว่า สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ ามหาวชิรุณหทิศ
อาจจะทรงเป็นอันตรายด้วย จึงทรงบนว่าถ้าหากสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ทรงรอดพ้นจากอันตราย จะทรงสร้างศาลถวายพระเจ้าปราสาททอง สมเด็จพระ
บรมโอรสาธิราชได้เสด็จมาด้วยความปลอดภัย จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างศาลดังกล่าวขึ้นเป็นการใช้บน