SlideShare a Scribd company logo
1 of 84
Download to read offline
‫دانشكده‬‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬
‫مدل‬‫ساز‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫عواطف‬‫گفتار‬ ‫در‬‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬
‫زبان‬‫ی‬‫فرازبان‬ ‫و‬‫ی‬‫فارس‬‫ی‬
‫پايان‬‫درجه‬ ‫دريافت‬ ‫برای‬ ‫نامه‬‫ارشد‬ ‫کارشناسی‬
‫مهندسی‬ ‫رشته‬ ‫در‬‫کامپیوتر‬‫گرايش‬‫مصنوعی‬ ‫هوش‬
‫دانشجو‬ ‫نام‬
‫شمسی‬ ‫میثم‬
:‫راهنما‬ ‫استاد‬
‫دکتر‬‫بیدگلی‬ ‫مینايی‬ ‫بهروز‬
‫دی‬‫ماه‬3149
‫مهندسی‬ ‫دانشكده‬‫کامپیوتر‬
‫مدل‬‫ساز‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫عواطف‬‫گفتار‬ ‫در‬‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬
‫زبان‬‫ی‬‫فرازبان‬ ‫و‬‫ی‬‫فارس‬‫ی‬
‫پايان‬‫درجه‬ ‫دريافت‬ ‫برای‬ ‫نامه‬‫ارشد‬ ‫کارشناسی‬
‫مهندسی‬ ‫رشته‬ ‫در‬‫کامپیوتر‬‫گرايش‬‫مصنوعی‬ ‫هوش‬
‫دانشجو‬ ‫نام‬
‫شمسی‬ ‫میثم‬
:‫راهنما‬ ‫استاد‬
‫دکتر‬‫مین‬ ‫بهروز‬‫بیدگلی‬ ‫ايی‬
‫دی‬‫ماه‬3149
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
‫أ‬
‫مقدمه‬
‫تأيیديه‬‫جلسه‬ ‫داوران‬ ‫هیأت‬ ‫ی‬‫پايان‬ ‫از‬ ‫دفاع‬ ‫ی‬‫نامه/رساله‬
:‫دانشكده‬ ‫نام‬‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬ ‫دانشكده‬
:‫دانشجو‬ ‫نام‬‫شمسی‬ ‫میثم‬
‫پايان‬ ‫عنوان‬:‫رساله‬ ‫يا‬ ‫نامه‬‫مدل‬‫ساز‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫زبان‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫فرازبان‬ ‫و‬‫ی‬‫فارس‬‫ی‬
‫تار‬:‫دفاع‬ ‫يخ‬
:‫رشته‬‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬
:‫گرايش‬‫مصنوعی‬ ‫هوش‬
‫رديف‬‫سمت‬‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ‫و‬ ‫نام‬‫دانشگاهی‬ ‫مرتبه‬‫مؤسسه‬ ‫يا‬ ‫دانشگاه‬‫امضا‬
1‫راهنما‬ ‫استاد‬‫بیدگلی‬ ‫مینايی‬ ‫بهروز‬ ‫دکتر‬‫دانشیار‬‫ايران‬ ‫صنعت‬ ‫و‬ ‫علم‬ ‫دانشگاه‬
2‫خارجی‬ ‫مدعو‬ ‫استاد‬
‫احدی‬ ‫محمد‬ ‫سید‬ ‫دکتر‬
‫سرکانی‬
‫دانشیار‬‫امیر‬ ‫دانشگاه‬‫کببر‬
3‫داخلی‬ ‫مدعو‬ ‫استاد‬‫کنگاوری‬ ‫محمدرضا‬ ‫دکتر‬‫دانشیار‬‫ايران‬ ‫صنعت‬ ‫و‬ ‫علم‬ ‫دانشگاه‬
‫ب‬
‫تأيیديه‬‫نتايج‬ ‫اصالت‬ ‫و‬ ‫صحت‬ ‫ی‬
‫تعالی‬ ‫باسمه‬
‫اينجانب‬‫شمسی‬ ‫میثم‬‫دانشجويی‬ ‫شماره‬ ‫به‬22122122‫رشته‬ ‫دانشجوی‬‫هوش‬ ‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬‫مصننوعی‬
‫رباتیک‬ ‫و‬‫مقطع‬‫کارشناسی‬ ‫تحصیلی‬‫ارشد‬‫م‬ ‫تأيید‬‫ی‬‫کلیه‬ ‫که‬ ‫نمايم‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫نتايج‬ ‫ی‬‫کنار‬ ‫حاصنك‬ ‫نامه/رسناله‬
‫ه‬ ‫نس‬ ‫منوارد‬ ‫و‬ ‫اسنت‬ ‫تصرف‬ ‫و‬ ‫دخك‬ ‫هرگونه‬ ‫بدون‬ ‫و‬ ‫اينجانب‬‫برداری‬‫کامنك‬ ‫كکنر‬ ‫بنا‬ ‫را‬ ‫ديگنران‬ ‫ثانار‬ ‫از‬ ‫شنده‬
‫کرده‬ ‫كکر‬ ‫منبع‬ ‫صات‬ ‫مش‬.‫ام‬‫صورت‬ ‫در‬‫و‬ ‫ضنواب‬ ‫با‬ ‫مطابق‬ ‫دانشگاه‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫به‬ ،‫فوق‬ ‫مندرجات‬ ‫خالف‬ ‫اابات‬
‫ح‬ ‫(قانون‬ ‫حاکم‬ ‫مقررات‬‫ثانار‬ ‫و‬ ‫نشنريات‬ ‫و‬ ‫کتنب‬ ‫تكثینر‬ ‫و‬ ‫ترجمنه‬ ‫قنانون‬ ‫و‬ ‫مصنفان‬ ‫و‬ ‫مؤلفان‬ ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫مايت‬
‫مقر‬ ‫و‬ ‫ضواب‬ ،‫صوتی‬‫انضباطی‬ ‫و‬ ‫پژوهشی‬ ،‫ثموزشی‬ ‫رات‬‫اعتنرا‬ ‫هرگوننه‬ ‫حق‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫رفتار‬ ‫اينجانب‬ ‫با‬ )
‫خصوص‬ ‫در‬‫می‬ ‫سنلب‬ ‫خنويش‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫مجنازات‬ ‫و‬ ‫لنف‬ ‫ت‬ ‫تعیین‬ ‫و‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫و‬ ‫مكتسب‬ ‫حقوق‬ ‫احقاق‬‫در‬ .‫نمنايم‬
‫مسؤول‬ ،‫ضمن‬‫كی‬ ‫مراجع‬ ‫و‬ ‫حقوقی‬ ‫و‬ ‫حقیقی‬ ‫از‬ ‫اعم‬ ‫اص‬ ‫اش‬ ‫به‬ ‫گويی‬ ‫پاس‬ ‫هرگونه‬ ‫یت‬‫و‬ ‫اداری‬ ‫از‬ ‫(اعنم‬ ‫صالح‬
‫عهده‬ ‫به‬ )‫قضايی‬‫هیچ‬ ‫دانشگاه‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫اينجانب‬ ‫ی‬.‫داشت‬ ‫واهد‬ ‫ن‬ ‫خصوص‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫مسؤولیتی‬ ‫گونه‬
:‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ‫و‬ ‫نام‬
:‫تاريخ‬ ‫و‬ ‫امضا‬
‫ج‬
‫بهره‬ ‫مجوز‬‫پايان‬ ‫از‬ ‫برداری‬‫نامه‬
‫بهره‬‫برداری‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬‫راهنمنا‬ ‫استاد‬ ‫توس‬ ‫که‬ ‫محدوديتی‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫انه‬ ‫کتاب‬ ‫مقررات‬ ‫چهارچوب‬ ‫در‬ ‫نامه‬
‫می‬ ‫تعیین‬ ‫زير‬ ‫شرح‬ ‫به‬:‫است‬ ‫بالمانع‬ ،‫شود‬
‫بهره‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫برداری‬.‫است‬ ‫بالمانع‬ ‫همگان‬ ‫برای‬ ‫رساله‬ /‫نامه‬
‫بهره‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫برداری‬‫راهنما‬ ‫استاد‬ ‫از‬ ‫مجوز‬ ‫اخذ‬ ‫با‬ ‫رساله‬ /‫نامه‬.‫است‬ ‫بالمانع‬ ،
‫بهره‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫برداری‬.‫است‬ ‫ممنوع‬ .................................... ‫تاريخ‬ ‫تا‬ ‫رساله‬ /‫نامه‬
:‫راهنما‬ ‫اساتید‬ ‫يا‬ ‫استاد‬ ‫نام‬
:‫تاريخ‬
:‫امضا‬
‫د‬
:‫قدردانی‬ ‫و‬ ‫تشكر‬
‫تمامی‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫مینايی‬ ‫دکتر‬ ‫ثقای‬ ‫جناب‬ ‫از‬‫راهنما‬‫يی‬‫ها‬‫ه‬ ‫پنرو‬ ‫انجنام‬ ‫طنول‬ ‫در‬ ‫کنه‬ ‫يی‬‫بن‬‫ی‬‫در‬‫ين‬‫غ‬‫بنه‬ ‫نسنبت‬
‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫جانب‬‫داشته‬‫اند‬‫مسنیر‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کسانی‬ ‫تمامی‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫پرو‬ ‫انجام‬ ‫در‬ ‫همكاری‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫کشتیاری‬ ‫دکتر‬ ‫خانم‬ ،
‫مشوق‬ ‫و‬ ‫راهنما‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫جانب‬‫بوده‬‫اند‬.‫دارم‬ ‫را‬ ‫تشكر‬ ‫کمال‬
‫ه‬
‫چكیده‬
‫اطال‬ .‫اسنت‬ ‫شنده‬ ‫ارائه‬ ‫گفتار‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫برای‬ ‫مدلی‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫در‬‫گفتنار‬ ‫عنات‬
‫ش‬ ‫ب‬ ‫دو‬ ‫شامك‬ً‫ال‬‫کام‬‫بررسنی‬ ‫به‬ ‫ما‬ ‫ه‬ ‫پرو‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫معنايی‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫ثوايی‬ ‫اطالعات‬ ‫مجزای‬‫روش‬‫هنا‬‫ی‬
‫و‬ ‫متن‬ ‫اطالعات‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫ثماری‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫شده‬ ‫ايجاد‬ ‫صوتی‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫گفتار‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫يادگیری‬
‫فارسی‬‫پرداخته‬‫ا‬‫ي‬‫م‬.‫مجموعه‬ ‫با‬ ‫شده‬ ‫ايجاد‬ ‫مدل‬‫داده‬‫ها‬‫متفا‬ ‫ی‬‫قنرار‬ ‫مقايسنه‬ ‫منورد‬ ‫و‬ ‫اسنت‬ ‫شنده‬ ‫ارزيابی‬ ‫وت‬
.‫است‬ ‫گرفته‬
‫ما‬ ‫پیشنهادی‬ ‫سیستم‬‫نشان‬‫م‬‫ی‬‫دهد‬‫مجزاسازی‬ ‫با‬‫مدل‬‫ها‬‫دقت‬ ‫عمومی‬ ‫مدل‬ ‫يک‬ ‫نسبت‬ ‫مردانه‬ /‫زنانه‬ ‫گفتار‬ ‫ی‬
‫فضای‬ ‫به‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫تجزيه‬ ‫ديگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫اما‬ .‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫مشاهده‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫بازشناسی‬ ‫جهت‬ ‫باالتری‬
‫دوبعد‬‫ی‬‫تحريک‬-‫ظرفیت‬‫ا‬ ‫و‬‫از‬ ‫ستفاده‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫پس‬‫نمايی‬)‫(رگرسیون‬‫به‬‫جا‬‫ی‬‫رده‬‫بند‬‫در‬ ‫دقنت‬ ‫کناهش‬ ‫باعث‬
‫گوينده‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬‫می‬‫شود‬‫حالت‬ ‫در‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ .‫رده‬‫بند‬‫شنامك‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫در‬
.‫است‬ ‫بوده‬ ‫غم‬ ‫و‬ ‫شادی‬ ،‫انزجار‬ ،‫ترس‬ ،‫خشم‬ ‫پايه‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫پنج‬
‫درنها‬‫ي‬‫ت‬‫اطالعات‬ ‫ترکیبی‬ ‫مدل‬ ‫ارزيابی‬ ‫جهت‬‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫شنده‬ ‫ايجناد‬ ‫داده‬ ‫مجموعنه‬ ‫يک‬ ‫نیز‬ ‫معنايی‬ ‫و‬ ‫ثوايی‬
‫نشان‬ ‫ثن‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫ثزمايش‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬‫م‬‫ی‬‫دهد‬‫ثوايی‬ ‫اطالعات‬ ‫ترکیب‬ ‫و‬ ‫زنانه/مردانه‬ ‫صدای‬ ‫شده‬ ‫مجزا‬ ‫مدل‬
‫افزايش‬ ‫معنايی‬ ‫و‬‫دقت‬21‫درصدی‬( ‫ابتدايی‬ ‫مدل‬ ‫به‬ ‫نسبت‬GMM‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫با‬MFCC).‫است‬ ‫داشته‬
‫واژه‬:‫کلیدی‬ ‫های‬‫مدل‬‫سازی‬‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ،‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ،‫فارسی‬ ‫زبان‬ ،
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
‫و‬
‫مقدمه‬
‫مطالب‬ ‫فهرست‬
‫فصل‬1:‫مقدمه‬1
1-1-‫طرح‬‫بحث‬....................................................................................................................2
1-2-،‫تعاريف‬‫اصول‬‫و‬‫مبانی‬‫نظری‬.......................................................................................4
1-3-‫ساختار‬‫پا‬‫ي‬‫ان‬‫نامه‬..........................................................................................................9
‫فصل‬2:‫تار‬‫ي‬‫خچه‬‫و‬‫مروری‬‫بر‬‫منابع‬11
2-1-‫اطالعات‬‫بصر‬‫ی‬..........................................................................................................12
2-2-‫اطالعات‬‫ز‬‫ي‬‫ست‬‫ی‬.........................................................................................................11
2-3-‫اطالعات‬‫گفتار‬............................................................................................................11
2-4-‫نتیجه‬‫گیری‬................................................................................................................21
‫فصل‬3:‫روش‬‫پ‬‫ی‬‫شنهاد‬‫ی‬22
3-1-‫مقدمه‬........................................................................................................................21
3-2-‫روش‬..........................................................................................................................24
3-2-1-‫تحل‬‫ی‬‫ك‬‫متن‬‫گفتار‬..............................................................................................24
3-2-1-2-‫روش‬‫برچسب‬‫گذار‬‫ی‬‫دست‬‫ی‬‫به‬‫کلمات‬:.........................................................22
3-2-1-3-‫روش‬‫وزن‬‫ده‬‫ی‬‫دست‬‫ی‬‫به‬‫پست‬‫ها‬..................................................................22
3-2-1-4-‫وزن‬‫ده‬‫ی‬‫به‬‫کلمات‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫شكلک‬‫ها‬....................................................22
3-2-1-5-‫روش‬‫وزن‬‫ده‬‫ی‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫پاسخ‬‫کاربران‬‫به‬‫پست‬......................................29
3-2-1-6-‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫ارز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬..........................................................................................29
3-2-2-‫تحل‬‫ی‬‫ك‬‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫گفتار‬..............................................................................................11
3-2-3-‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫متن‬‫و‬‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫گفتار‬‫و‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫مدل‬‫کل‬‫ی‬......................................................12
3-3-‫جمع‬‫بند‬‫ی‬.................................................................................................................19
‫فصل‬4:‫نت‬‫ايج‬‫و‬‫تفسیر‬‫آن‬‫ها‬41
4-1-‫مقدمه‬........................................................................................................................41
4-2-‫متن‬‫گفتار‬..................................................................................................................41
4-3-‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫گفتا‬‫ر‬..................................................................................................................44
‫فرض‬‫ی‬‫ه‬‫اول‬:‫مجزاساز‬‫ی‬‫مدل‬‫زنانه‬/‫مردانه‬......................................................49
‫فرض‬‫ی‬‫ه‬‫دوم‬:‫تحل‬‫ی‬‫ك‬‫در‬‫فضا‬‫ی‬‫تحر‬‫ي‬‫ک‬-‫ظرف‬‫ی‬‫ت‬...............................................11
‫ز‬
4-4-‫بررس‬‫ی‬‫مدل‬‫کل‬‫ی‬‫و‬‫بحث‬............................................................................................11
4-5-‫جمع‬‫بند‬‫ی‬.................................................................................................................14
‫فصل‬5:‫جمع‬‫بندی‬‫و‬‫پیشنهادها‬12
5-1-‫مقدمه‬........................................................................................................................19
5-2-‫جمع‬‫بند‬‫ی‬..................................................................................................................19
5-3-‫پ‬‫ی‬‫شنهادها‬..................................................................................................................42
5-3-1-‫حوزه‬‫متن‬..........................................................................................................42
5-3-2-‫حوزه‬‫صوت‬........................................................................................................42
‫مراجع‬44
‫فهرست‬‫وا‬‫ژگان‬42
‫ح‬
‫اشكال‬ ‫فهرست‬
‫شکل‬(2-1)‫م‬ ‫ت‬‫ی‬‫ن‬‫ی‬‫از‬‫تابع‬‫چگال‬‫ی‬‫احتمال‬‫انر‬‫ی‬‫صوت‬‫در‬‫سه‬‫عاطفه‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬[35]........................................12
‫ش‬‫کل‬(3-1)‫مدل‬‫ابعاد‬‫عاطف‬‫ی‬‫با‬‫مقاد‬‫ي‬‫ر‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫الف‬:‫منبع‬[59]‫ب‬:‫منبع‬[60]...........................11
‫شکل‬(3-2)‫الگور‬‫ي‬‫تم‬‫خوشه‬‫بند‬‫ی‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫تمام‬‫ی‬‫اطالعات‬‫رده‬‫بند‬........................................................11
‫شکل‬(3-3)‫روند‬‫اصالح‬‫ی‬‫جهت‬‫استفاده‬‫از‬‫تمام‬‫ی‬‫اطالعات‬‫خروج‬‫ی‬‫رده‬‫بند‬...............................................14
‫شکل‬(3-4)‫مدل‬‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫از‬‫گفتار‬........................................................................12
‫شکل‬(3-5)‫نمونه‬‫ا‬‫ی‬‫از‬‫تصاو‬‫ي‬‫ر‬‫محرک‬‫نشان‬‫داده‬‫شده‬‫به‬‫شرکت‬‫کنندگان‬‫در‬‫پنج‬‫حالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬.........19
‫شکل‬(4-1)‫نمودارها‬‫ی‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫دقت‬‫سه‬‫لغت‬‫نامه‬‫ته‬‫ی‬‫ه‬‫شده‬‫در‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫پا‬‫ي‬‫ان‬‫نامه‬‫با‬‫ارز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬‫توس‬‫دو‬‫لغت‬‫نامه‬
‫د‬‫ي‬‫گر‬..............................................................................................................................................................41
‫شکل‬(4-2)‫نمودارها‬‫ی‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫جامع‬‫ی‬‫ت‬(‫درصد‬‫تش‬‫ی‬‫ص‬)‫لغت‬‫نامه‬‫ها‬‫با‬‫ارز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬‫توس‬‫دو‬‫لغت‬‫نامه‬‫د‬‫ي‬‫گر‬......44
‫شکل‬(4-3)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫امت‬‫ی‬‫از‬‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫لغت‬‫نامه‬‫ها‬‫با‬‫تک‬‫تک‬‫لغت‬‫نامه‬‫ها‬‫در‬‫مقاد‬‫ي‬‫ر‬‫ثستانه‬‫متفاوت‬.....................41
‫شکل‬(4-4)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫دقت‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫رده‬‫بند‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اطالعات‬‫راج‬ ‫است‬‫ی‬
(MFCC , LPC)..........................................................................................................................................42
‫شکل‬(4-5)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫دقت‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اطالعات‬‫راج‬ ‫است‬‫ی‬(MFCC , LPC)‫در‬‫دو‬
‫مدل‬GMM,SVM.......................................................................................................................................42
‫شکل‬(4-6)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫اختالف‬‫دقت‬‫مدل‬‫ها‬‫در‬‫دو‬‫روش‬‫ار‬‫ز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬10Fold‫و‬66%...........................................42
‫شکل‬(4-7)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫روش‬‫مجزا‬‫ساز‬‫ی‬‫مدل‬‫زنانه‬‫و‬‫مردانه‬‫با‬‫روش‬‫ابتدا‬‫يی‬...................................................11
‫شکل‬(4-8)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫دقت‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫حا‬‫الت‬‫عاطف‬‫ی‬‫در‬‫صدا‬‫ی‬‫زنانه‬‫و‬‫مردانه‬................................11
‫شکل‬(4-9)‫نمونه‬‫نرم‬‫افزار‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫شده‬‫جهت‬‫مدل‬‫نها‬‫يی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫گو‬‫ي‬‫نده‬..........................14
‫شکل‬(4-11)‫دق‬‫ت‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫مجزا‬‫جهت‬‫صدا‬‫ی‬‫زنانه‬/‫مردانه‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجموعه‬‫داده‬PrsEmoSpeech.........11
‫شکل‬(4-11)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫نتا‬‫ي‬‫ج‬‫حاصك‬‫از‬‫مدل‬‫ابتدا‬‫يی‬(‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫اطالعات‬MFCC)،‫مجزاساز‬‫ی‬‫صدا‬‫ی‬‫زنانه‬/
‫مردانه‬‫و‬‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫ی‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجمو‬‫عه‬‫داده‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫شده‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫دو‬‫روش‬GMM‫و‬SVM...........................12
‫ط‬
‫جداول‬ ‫فهرست‬
‫جدول‬(2-1)‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫معرف‬‫ی‬‫شده‬‫جهت‬‫بازشناس‬‫ی‬‫عواطف‬[16]................................................................12
‫جدول‬(3-1)‫مقاد‬‫ي‬‫ر‬‫راج‬ ‫است‬‫شده‬‫از‬‫مدل‬‫ابعاد‬‫عاطف‬‫ی‬‫در‬‫منابع‬‫تلف‬ ‫م‬....................................................14
‫جدول‬(4-1)‫نمونه‬‫ا‬‫ی‬‫از‬‫کلمات‬‫لغت‬‫نامه‬‫معناي‬‫ی‬‫نهايی‬................................................................................41
‫جدول‬(4-2)‫نتا‬‫ي‬‫ج‬‫دقت‬‫حاصك‬‫از‬‫مجزا‬‫ساز‬‫ی‬‫مدل‬‫زنانه‬‫از‬‫مدل‬‫مردانه‬......................................................11
‫جدول‬(4-3)‫دقت‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫پس‬‫نما‬‫يی‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجموعه‬‫داده‬ESD............................................................11
‫جدول‬(4-4)‫خطا‬‫ی‬‫اقل‬‫ی‬‫دس‬‫ی‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫پس‬‫نما‬‫يی‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجموعه‬‫داده‬Berlin.......................................12
‫جدول‬(4-5)‫تصات‬ ‫م‬‫جد‬‫ي‬‫د‬‫معرف‬‫ی‬‫شده‬‫برا‬‫ی‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫در‬‫فضا‬‫ی‬‫تحر‬‫ي‬‫ک‬-‫ظرف‬‫ی‬‫ت‬..........................11
‫ي‬
‫اختصاری‬ ‫عالئم‬ ‫فهرست‬
‫کلمه‬ ‫وزن‬d................................................................................................................𝑊𝑑
‫پست‬ ‫مثبت‬ ‫وزن‬......................................................................................................Ϣ 𝑝
‫وزن‬‫پست‬ ‫منفی‬........................................................................................................Ϣ 𝑛
‫پست‬ ‫کل‬ ‫تعداد‬‫مثبت‬ ‫وزن‬ ‫با‬ ‫ها‬................................................................................𝑁𝑃
‫پست‬ ‫کل‬ ‫عداد‬‫منفی‬ ‫وزن‬ ‫با‬ ‫ها‬...................................................................................𝑁 𝑁
‫عالمت‬ ‫تابع‬...............................................................................................................Sign
‫لگاريتم‬ ‫تابع‬...............................................................................................................log
‫وزن‬ ‫مجموع‬‫ها‬‫ی‬‫منف‬‫ی‬............................................................................................𝑊𝑑
−
‫وزن‬ ‫مجموع‬‫ها‬‫ی‬‫م‬‫ثب‬‫ت‬............................................................................................𝑊𝑑
+
‫لغت‬ ‫امتیاز‬ ‫يا‬ ‫اعتبار‬‫نامه‬D.........................................................................................𝑆 𝐷
‫لغت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫پست‬ ‫وزن‬‫نامه‬D.........................................................................Ϣ 𝐷
‫لغت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫پست‬ ‫وزن‬‫نامه‬K.........................................................................Ϣ 𝐾
‫تعداد‬‫پست‬‫هايی‬‫لغت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫که‬‫نامه‬D‫منفی‬ /‫مثبت‬ ‫معنای‬‫داده‬ ‫تشخیص‬
‫شده‬‫اند‬.......................................................................................................................𝑁 𝐷
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
1
‫مقدمه‬
‫فصل‬1:
‫مقدمه‬
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
2
‫مقدمه‬
1-1-‫بحث‬ ‫طرح‬
‫پیشرفت‬ ‫با‬‫فنا‬‫وری‬‫زندگی‬ ‫تلف‬ ‫م‬ ‫ابعاد‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫حضور‬ ‫گسترش‬ ‫و‬‫انسان‬‫عمنق‬ ‫بنه‬ ‫نیناز‬ ‫نیز‬ ‫دو‬ ‫اين‬ ‫تعامك‬
‫ماشین‬ .‫دارد‬ ‫بیشتری‬‫نظر‬ ‫از‬‫جز‬ ‫بشر‬‫تكه‬‫ای‬‫عواطنف‬ ‫فقدان‬ ‫همیشه‬ ‫و‬ ‫نیست‬ ‫بیش‬ ‫ثهن‬1
‫ثن‬ ‫در‬ ‫احساسنات‬ ‫و‬
‫به‬‫عنوان‬‫بزرگ‬‫ترين‬‫نقطه‬‫ضعف‬‫ارتباطی‬‫اش‬‫قلمداد‬‫می‬‫شود‬‫رباتی‬ ‫علم‬ ‫دانشمندان‬ .‫در‬ ‫نینز‬ ‫مصنوعی‬ ‫هوش‬ ‫و‬ ‫ک‬
‫کاستی‬ ‫اين‬ ‫رفع‬ ‫بر‬ ‫سعی‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫اخیر‬ ‫دهه‬ ‫چند‬‫داشته‬‫اند‬[1].
‫توس‬ ‫ثن‬ ‫درک‬ ‫و‬ ‫درونی‬ ‫احساسات‬ ‫ابراز‬ ‫همیشه‬ ‫انسانی‬ ‫تعامالت‬ ‫در‬‫بسیار‬ ‫اطب‬ ‫م‬‫مسرت‬‫ش‬ ‫ب‬‫اما‬ ‫است‬ ‫بوده‬
‫راه‬ ‫مهم‬ ‫اين‬ ‫درک‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ‫انسان‬ ‫خود‬‫ساده‬‫ای‬‫اطالعات‬ ‫شامك‬ ‫تنها‬ ‫انسانی‬ ‫زبان‬ .‫ندارد‬ ‫پیش‬ ‫در‬‫و‬ ‫نیسنت‬ ‫لغوی‬
‫جمالت‬ ‫کامك‬ ‫درک‬‫بیان‬‫شده‬‫از‬ ‫يكنی‬ ‫عواطنف‬ .‫اسنت‬ ‫کنالم‬ ‫ابعناد‬ ‫تمنامی‬ ‫بنه‬ ‫بنودن‬ ‫واقف‬ ‫مستلزم‬ ‫افراد‬ ‫بین‬
‫اساسی‬‫ترين‬‫و‬‫مهم‬‫ترين‬.‫است‬ ‫ابعاد‬ ‫اين‬‫در‬ ‫عاطفی‬ ‫موتور‬ ‫يک‬ ‫تعبیه‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫مسیر‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫تعامك‬
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫دارد؛‬ ‫ماشین‬‫توس‬ ‫فرد‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫جهت‬‫ماشنین‬‫عواطنف‬ ‫بازنمنايی‬ ‫و‬‫جهنت‬
‫شبیه‬‫ماشین‬ ‫در‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫يک‬ ‫بیان‬ ‫و‬ ‫سازی‬‫به‬ ‫نیاز‬ ‫مسیر‬ ‫دو‬ ‫اين‬ .‫پژوهش‬‫های‬ً‫ال‬‫کام‬‫وقتنی‬ ‫اما‬ ‫دارد‬ ‫مجزا‬
‫اولويت‬ ‫بازنمايی‬ ‫بر‬ ‫بازشناسی‬ ،‫باشد‬ ‫ماشین‬ ‫انسان‬ ‫ارتباط‬ ‫از‬ ‫ن‬ ‫س‬‫می‬‫يابد‬‫که‬ ‫ماشینی‬ ‫تصور‬ .‫به‬‫خوبی‬‫بنه‬ ‫قادر‬
‫اما‬ ‫باشد‬ ‫خود‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫بیان‬‫انسنان‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫در‬‫نناموفق‬‫عندم‬ ‫و‬ ‫نناموفق‬ ‫ارتبناط‬ ،‫باشند‬
‫انسان‬ ‫رضايت‬‫به‬‫عنوان‬‫انسنانی‬ ‫روابن‬ ‫در‬ ‫موضنوع‬ ‫اين‬ .‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫دنبال‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫کاربر‬ً‫ال‬‫کنام‬‫اسنت‬ ‫مشنهود‬
‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫شما‬ ‫اگر‬ ‫که‬‫باش‬ ‫ناراحت‬‫ی‬‫دست‬ ‫شما‬ ‫به‬ ‫بدی‬ ‫حس‬ ‫ندد‬ ‫ب‬ ‫شما‬ ‫ناراحتی‬ ‫به‬ ‫علم‬ ‫با‬ ‫فردی‬ ‫و‬ ‫د‬‫می‬‫دهند‬
‫تع‬ ‫از‬ ‫و‬‫خودداری‬ ‫وی‬ ‫با‬ ‫امك‬‫می‬‫کنید‬‫تعامالت‬ ‫در‬ ‫همدردی‬ ‫به‬ ‫انسان‬ ‫نیاز‬ ‫عبارتی‬ ‫به‬ .،‫بازشناسنی‬ ‫اولويت‬ ‫سبب‬
‫بر‬‫بازنمايی‬‫می‬‫گردد‬.
‫راهنمنای‬ ‫عناطفی‬ ‫حالنت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ .‫دارد‬ ‫بسیاری‬ ‫عملی‬ ‫کاربردهای‬ ‫گفتار‬ ‫از‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬‫منؤاری‬‫بنرای‬
‫سیستم‬‫های‬‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫يا‬ ‫است‬ ‫ثنالين‬ ‫ثموزشی‬‫رانندگان‬‫می‬‫تواند‬‫در‬‫سیستم‬‫های‬‫ماشین‬ ‫کنترل‬
‫کند‬ ‫جلوگیری‬ ‫احتمالی‬ ‫خطرات‬ ‫از‬[2]‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬ ‫طرفی‬ ‫از‬ .‫پژوهش‬‫های‬‫زمیننه‬ ‫اين‬‫می‬‫توانند‬‫راهنمنای‬
‫مؤاری‬‫علم‬ ‫برای‬‫روان‬‫پزشكی‬‫باشد‬[3]‫از‬ ‫استفاده‬ .‫مدل‬‫های‬‫و‬ ‫تمناس‬ ‫مراکنز‬ ‫در‬ ‫گويننده‬ ‫عواطنف‬ ‫یص‬ ‫تشن‬
‫موبايك‬ ‫ارتباطات‬[4]‫در‬ ،‫ماشین‬‫های‬‫خودک‬‫يا‬ ‫و‬ ‫ترجمه‬ ‫ار‬‫هوشمند‬ ‫کنترل‬‫فضاپیماها‬‫بنه‬ ‫توجنه‬ ‫بنا‬ ‫هواپیمنا‬ ‫و‬
‫خلبان‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬[5]‫می‬‫تواند‬.‫گردد‬ ‫عملكرد‬ ‫بهبود‬ ‫سبب‬
1 Emotions
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
3
‫مقدمه‬
‫از‬ ‫يكی‬ ‫عواطف‬‫درونی‬‫ترين‬‫ويژگی‬‫های‬‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫انسنانی‬‫عنده‬‫ای‬‫او‬ ‫تمنايز‬ ‫نقطنه‬ ‫را‬ ‫ثن‬‫موجنودات‬ ‫سناير‬ ‫از‬
‫می‬‫دانند‬‫نگاه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫اگر‬ .‫منطق‬‫دانان‬‫با‬ ‫حیوانی‬‫تو‬‫نطق‬ ‫انايی‬‫خالصه‬ ‫ويژگی‬ ‫اين‬ ‫بیان‬ ‫در‬ ‫قابلیت‬ ‫اين‬ ‫بدانیم‬
‫می‬‫شود‬‫زبان‬ .‫پیچیده‬‫ترين‬‫فنراهم‬ ‫را‬ ‫عواطنف‬ ‫ابنراز‬ ‫جهنت‬ ‫مناسنب‬ ‫بستری‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫انسانی‬ ‫خصلت‬‫می‬‫کنند‬.
‫پیچیده‬ ‫بسیار‬ ‫را‬ ‫انسانی‬ ‫تعامالت‬ ‫زبان‬ ‫و‬ ‫عواطف‬‫می‬‫کنند‬‫ثبگیر‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫حال‬ .‫گك‬‫ثلود‬‫ورود‬ ‫واهد‬ ‫ب‬ ‫ماشین‬
‫بايد‬ ‫ناگزير‬ ‫کند‬‫ابزار‬ ‫اين‬ ،‫زبان‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫خود‬‫ه‬ ‫وا‬ .‫دهد‬ ‫وفق‬ ‫انسانی‬‫بنا‬ ‫تنهنا‬ ‫را‬ ‫کلمات‬ ‫شناسان‬‫لغت‬‫هنای‬‫ه‬ ‫وا‬‫نامنه‬
‫تعبیر‬ ‫خود‬‫می‬‫کنند‬‫اما‬‫همان‬‫گونه‬‫زبان‬ ‫که‬-‫روانشناسان‬‫تأيید‬‫می‬‫کنند‬‫در‬ ‫زيادی‬ ‫اطالعات‬‫بینان‬ ‫نحوه‬‫کلمنات‬
‫عبارت‬ ‫به‬ ‫يا‬‫ی‬‫ک‬ ‫نگاه‬ ‫يک‬ ‫در‬ .‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫گفتار‬ ‫فرازبانی‬ ‫اطالعات‬‫اطالعا‬ ‫لی‬‫زبنانی‬ ‫وجنه‬ ‫دو‬ ‫شنامك‬ ‫گفتار‬ ‫ت‬1
‫ينا‬
‫معنای‬‫لغت‬‫ها‬‫ثوايی‬ ‫و‬2
‫است‬ ‫لغات‬ ‫اين‬ ‫بیان‬ ‫نحوه‬ ‫يا‬]6[.‫ريو‬ ‫مارشال‬ ‫جان‬1
‫در‬]7[‫زبنان‬ ‫از‬ ‫وجه‬ ‫دو‬ ‫اين‬‫را‬‫بنه‬
‫نام‬‫های‬‫معرفی‬ ‫زيستی‬ ‫و‬ ‫شناختی‬ ‫ديدگاه‬‫می‬‫کند‬‫باک‬ ‫ديدگاه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫و‬4
‫سیستمی‬ ‫دو‬ ‫موضع‬]8[‫را‬
‫عواطف‬ ‫قبال‬ ‫در‬‫ارجح‬‫می‬‫داند‬.‫سیس‬‫و‬ ‫است‬ ‫زيستی‬ ،‫اول‬ ‫تم‬‫منشنأ‬‫ی‬ ‫تناري‬ ‫تكامنك‬ ‫بنه‬ ‫ثن‬‫گوننه‬‫برمی‬‫گنردد‬.
‫خو‬ ،‫سرعت‬ ‫به‬ ‫حسی‬ ‫اطالعات‬‫ناخودثگاه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫دکار‬‫توس‬‫لمبیک‬ ‫سیستم‬1
‫پردازش‬‫می‬‫شنود‬‫سیسنتم‬ .
‫فرهنگنی‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫چه‬ ‫تاري‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شناختی‬ ‫دوم‬‫منحصنربه‬‫فرد‬‫سیسنتم‬ ‫دو‬ ‫اينن‬ .‫دارد‬ ‫بسنتگی‬ ‫انسنان‬
‫و‬ ‫هستند‬ ‫هم‬ ‫مكمك‬ ‫عاطفی‬‫کار‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫هیجان‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫کردن‬ ‫فعال‬ ‫برای‬‫می‬‫کنند‬[7]‫عواطف‬ ‫بررسی‬ ‫رويكرد‬ .
‫استفاده‬ ‫با‬‫از‬‫نتیجنه‬ ‫را‬ ‫ثواينی‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫شناختی‬ ‫سیستم‬ ‫نماينده‬ ‫را‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫دو‬ ‫گفتار‬ ‫اطالعات‬
.‫دانست‬ ‫خواهد‬ ‫حنجره‬ ‫يک‬ ‫فیزيولو‬ ‫تغییرات‬ ‫و‬ ‫زيستی‬ ‫سیستم‬
‫مدل‬‫سازی‬‫بهترين‬ ‫رياضی‬‫راه‬‫کار‬‫برای‬‫بنه‬ ‫گفتنار‬ ‫از‬ ‫اطالعنات‬ ‫راج‬ ‫اسنت‬ .‫است‬ ‫مهم‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫نیك‬ ‫جهت‬ ‫ماشین‬
‫محاسبات‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ،‫کمی‬ ‫صورت‬‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫الزم‬ً‫ا‬‫نهايت‬‫کنار‬ ‫مراحنك‬ ‫گوينده‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬
‫بنه‬ ‫را‬ ‫ظرفینت‬ ‫اين‬ ‫باال‬ ‫پردازش‬ ‫قدرت‬ ‫و‬ ‫سرعت‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫قابلیت‬ .‫است‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫بازشناسی‬ ‫سیستم‬ ‫يک‬
‫ثن‬‫می‬‫دهد‬‫دقت‬ ‫که‬‫ی‬‫فراتر‬‫پیچیدگی‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اما‬ ‫دهد‬ ‫ارائه‬ ‫انسانی‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫سیستم‬ ‫از‬
‫ما‬ ‫روی‬ ‫پیش‬ ‫را‬ ‫دشوار‬ ‫بسی‬ ‫راه‬ ‫مناسب‬ ‫مدل‬ ‫يک‬ ‫ايجاد‬ ‫جهت‬ ‫ماشین‬ ‫ثموزش‬ ،‫انسان‬ ‫درک‬‫می‬‫گذارد‬‫سوی‬ ‫از‬ .
‫ديگر‬‫تفاوت‬‫های‬‫علنم‬ ‫بنه‬ ‫را‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫گستردگی‬ ‫گويندگان‬ ‫فرهنگی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬‫جامعه‬‫شناسنی‬‫اد‬ ‫و‬‫نینز‬ ‫بینات‬
1 Linguistics
2 Acoustic
3 John Marshall Reeve
4 Buck
5 Limbic System
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
4
‫مقدمه‬
‫در‬ .‫کشاند‬ ‫خواهد‬[9-10]‫کنه‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬‫تفاوت‬‫هنای‬‫زبنانی‬‫تنأایر‬‫مندل‬ ‫و‬ ‫بینان‬ ‫ننوع‬ ‫در‬ ‫زينادی‬
.‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫بازشناسی‬‫ازاين‬‫رو‬‫بر‬ ‫مطالعه‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫گستردگی‬ ‫و‬ ‫کاربرد‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫احساس‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫خاص‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫زبان‬ ‫اين‬ ‫روی‬‫می‬‫شود‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫که‬‫بازشناسی‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫شده‬ ‫انجام‬ ‫مطالعات‬
.‫است‬ ‫بوده‬ ‫شمار‬ ‫انگشت‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫در‬ ‫عواطف‬
‫شنناختی‬ ‫علوم‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫مباحث‬1
‫طینف‬‫گسنترده‬‫ای‬‫علنوم‬ ‫از‬‫شنامك‬،‫فلسنفه‬ ،‫روانشناسنی‬‫عصب‬‫شناسنی‬‫و‬
‫زبان‬‫شناسی‬‫شامك‬ ‫را‬‫می‬‫شود‬‫ديگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ .‫مدل‬‫سازی‬‫و‬ ‫رياضنیات‬ ‫علنم‬ ‫شناخه‬ ‫در‬ ‫عواطنف‬ ‫بازشناسی‬ ‫کمی‬
‫کامپی‬‫اين‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬ .‫گرفت‬ ‫خواهد‬ ‫قرار‬ ‫وتر‬‫مدل‬‫سازی‬‫ها‬‫بنرای‬ ‫مناسب‬ ‫ثزمايشی‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫مفید‬ ‫راهنمای‬
.‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫علوم‬ ‫ساير‬ ‫نظريات‬
‫با‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫با‬ ‫سازگار‬ ‫و‬ ‫مناسب‬ ‫مدل‬ ‫يک‬ ‫معرفی‬ ‫در‬ ‫سعی‬ ‫پژوهش‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫ما‬‫اسنتفاده‬‫اطالعنات‬ ‫ننوع‬ ‫دو‬ ‫از‬
.‫داريم‬ ‫را‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫معنايی‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫ثوايی‬‫نهايت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫موازی‬ ‫مدل‬ ‫دو‬ ‫شامك‬ ‫ما‬ ‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫مدل‬
‫قسمت‬ ‫در‬ ‫و‬‫تصمیم‬‫گیری‬.‫شند‬ ‫خواهند‬ ‫ترکیب‬ ‫يكديگر‬ ‫با‬ ‫نهايی‬‫مندل‬‫های‬‫فراخنور‬ ‫منذکور‬‫منورد‬ ‫داده‬ ‫ننوع‬
‫استفاده‬‫را‬ ‫خود‬ ‫خاص‬ ‫ابزار‬‫می‬‫طلبد‬‫بنه‬ ‫نیناز‬ ‫معننايی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫جهت‬ ،‫ابزارهنای‬‫و‬ ‫منتن‬ ‫پنردازش‬
‫داده‬‫کاوی‬‫جهت‬ ‫و‬ ‫است‬‫به‬ ‫نیاز‬ ‫ثوايی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬‫ابزار‬‫خواهند‬ ‫سیگنال‬ ‫پردازش‬ ‫و‬ ‫صوت‬ ‫پردازش‬ ‫های‬
‫فضای‬ ‫دو‬ ‫حیث‬ ‫اين‬ ‫از‬ .‫بود‬ً‫ال‬‫کام‬‫متفاوت‬.‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫ه‬ ‫پرو‬ ‫اين‬ ‫در‬
‫شنناختی‬ ‫علوم‬ ‫که‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫داشت‬ ‫خواهیم‬ ‫را‬ ‫حوزه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫تعاريف‬ ‫و‬ ‫ادبیات‬ ‫بر‬ ‫مروری‬ ‫ادامه‬ ‫در‬
‫ا‬ ‫يكی‬‫رشته‬ ‫بین‬ ‫علوم‬ ‫ز‬‫وجنود‬ ‫عندم‬ .‫داشنت‬ ‫خواهند‬ ‫موضوع‬ ‫از‬ ‫متفاوتی‬ ‫تعاريف‬ ‫تلف‬ ‫م‬ ‫پژوهشگران‬ ‫است‬ ‫ای‬
‫تفناوت‬ ‫و‬ ‫منادری‬ ‫زبنان‬ ‫بنا‬ ‫دانشنمندان‬ ‫بنین‬ ‫در‬ ‫چنه‬ ‫و‬ ‫تلف‬ ‫م‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشگران‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫چه‬ ‫مشترک‬ ‫ادبیات‬
‫پیچیند‬ ‫دلینك‬ ‫بنه‬ ‫انسنانی‬ ‫عواطف‬ ‫از‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫تعريف‬ ‫وجود‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫سو‬ ‫يک‬ ‫از‬ ‫فرهنگی‬‫ديگن‬ ‫سنوی‬ ‫از‬ ‫ثن‬ ‫گی‬‫ر‬
‫ش‬ ‫ب‬ ‫اين‬ ‫اختصاص‬‫می‬ ‫ضروری‬ ‫را‬.‫کند‬
1-2-‫نظری‬ ‫مبانی‬ ‫و‬ ‫اصول‬ ،‫تعاريف‬
‫بین‬ ‫مفاهیم‬ ‫انتقال‬ ‫در‬ ‫سعی‬ ‫تاکنون‬ ‫وجود‬ ‫ابتدای‬ ‫از‬ ‫کلمات‬ ‫و‬ ‫زبان‬‫انسان‬‫ها‬‫قديمی‬ ‫زبان‬ .‫است‬ ‫داشته‬ ‫را‬‫و‬ ‫ترين‬
‫تكامك‬‫يافته‬‫می‬ ‫محسوب‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫بشری‬ ‫قدرت‬ ‫ترين‬‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫پیشنرفته‬ ‫و‬ ‫پیچینده‬ ‫چننان‬ ‫حنوزه‬ ‫اين‬ .‫شود‬
‫فیلسوف‬‫زبان‬ ‫و‬‫معروف‬ ‫شناس‬‫چامسكی‬ ‫نوام‬‫می‬ ‫تفكنر‬ ‫از‬ ‫فراتر‬ ‫را‬ ‫ثن‬‫در‬ ‫سنعی‬ ‫همنواره‬ ‫شناسنان‬ ‫زبنان‬ .‫دانند‬
1 Cognitive Sciences
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
5
‫مقدمه‬
‫قاعده‬.‫دارند‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫رفتاری‬ ‫قابلیت‬ ‫و‬ ‫رفتار‬ ‫اين‬ ‫نمودن‬ ‫مند‬‫انسان‬‫ها‬‫خنود‬ ‫كهننی‬ ‫مفاهیم‬ ‫انتقال‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫خود‬
‫نمی‬ ‫محدود‬ ‫گفتار‬ ‫و‬ ‫کلمات‬ ‫زبان‬ ‫به‬‫با‬ ‫را‬ ‫زبان‬ ‫مرزهای‬ ‫و‬ ‫کنند‬‫مثك‬ ‫هنرهايی‬‫غینره‬ ‫و‬ ‫نمايش‬ ،‫موسیقی‬ ،‫نقاشی‬
‫داده‬ ‫توسعه‬‫جامعه‬ ‫هنوز‬ ‫اما‬ .‫اند‬‫زبان‬ ‫و‬ ‫شناسان‬‫اينن‬ ‫تمنامی‬ ‫وجنود‬ ‫بنا‬ ‫کنه‬ ‫دارنند‬ ‫اصنرار‬ ‫نكتنه‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫شناسان‬
‫ارتباطی‬ ‫ابزارهای‬‫انسان‬‫ها‬‫ناتوان‬ ‫ديگران‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫كهنی‬ ‫حاالت‬ ‫و‬ ‫مفاهیم‬ ‫کامك‬ ‫انتقال‬ ‫از‬‫منا‬ ‫تمنامی‬ ‫شنايد‬ .‫اند‬
‫انسان‬‫ها‬‫كهن‬ ‫در‬ ‫ثبی‬ ‫رنگ‬ ‫برای‬‫اينن‬ ‫ثينا‬ ‫امنا‬ .‫باشنیم‬ ‫داشته‬ ‫صی‬ ‫مش‬ ‫ثوايی‬ ‫و‬ ‫تصويری‬ ،‫مفهومی‬ ‫خودنگاشت‬
‫ما‬ ‫درونی‬ ‫نگاشت‬‫انسان‬‫ها‬‫فرهنگ‬ ‫وجود‬ ‫است؟‬ ‫يكسان‬‫در‬ ‫متفناوت‬ ‫صنی‬ ‫ش‬ ‫ينادگیری‬ ‫مراحنك‬ ،‫متفاوت‬ ‫های‬
‫می‬ ‫غیرممكن‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫سؤال‬ ‫به‬ ‫قاطع‬ ‫ی‬ ‫پاس‬ ‫ارائه‬ ‫متفاوت‬ ‫صیتی‬ ‫ش‬ ‫فاکتورهای‬ ‫و‬ ‫زندگی‬ ‫طول‬.‫نمايد‬
‫زبان‬‫ايج‬ ‫با‬ ‫شناسان‬‫لغت‬ ‫اد‬‫نامه‬‫ها‬‫دايره‬ ‫و‬‫المعارف‬‫يكسان‬ ‫و‬ ‫استانداردسنازی‬ ‫در‬ ‫سنعی‬ ‫ها‬‫زبنانی‬ ‫مفناهیم‬ ‫سنازی‬
‫همسان‬ ‫در‬ ‫موفقیت‬ ‫میزان‬ ‫اما‬ ،‫دارند‬‫مشنكالت‬ ‫و‬ ‫مواننع‬ ‫اينن‬ ‫تمامی‬ ‫وجود‬ ‫با‬ .‫است‬ ‫ناچیز‬ ‫بسیار‬ ‫مفاهیم‬ ‫سازی‬
‫انسان‬‫ها‬‫می‬ ‫يكديگر‬ ‫با‬ ‫مكالمه‬ ‫و‬ ‫ارتباط‬ ،‫تعامك‬ ‫به‬ ‫موجود‬ ‫ابزارهای‬ ‫با‬‫ادعا‬ ‫و‬ ‫پردازند‬‫می‬‫قادر‬ ‫مسیر‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫کنند‬
‫می‬ ‫مكالمات‬ ‫از‬ ‫قبولی‬ ‫قابك‬ ‫و‬ ‫نسبی‬ ‫درک‬ ‫به‬.‫باشند‬
‫عاطفه‬‫به‬‫عنوان‬‫پیچیده‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫كهنی‬ ‫و‬ ‫درونی‬ ‫حاالت‬ ‫ترين‬‫انسان‬‫ها‬‫می‬ ‫محسوب‬.‫شود‬‫انسان‬‫ها‬‫توصنیف‬ ‫برای‬
‫می‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫تالش‬ ‫بیشترين‬ ‫خود‬ ‫عواطف‬‫ارتباطنات‬ ‫در‬ ‫مفناهیم‬ ‫ساير‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫اما‬ ‫دهند‬،‫توفین‬ ‫کمتنرين‬‫در‬ ‫ق‬
‫انتقال‬‫منظور‬‫می‬ ‫نتیجه‬ ‫را‬.‫شود‬‫فر‬1
‫راسك‬ ‫و‬2
‫عقیده‬ ‫اين‬ ‫بر‬‫می‬ ‫افراد‬ ‫همه‬ ‫که‬ ‫اند‬‫تا‬ ‫تنها‬ ‫اما‬ ‫چیست‬ ‫عاطفه‬ ‫دانند‬
‫ثن‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫زمانی‬‫هنیچ‬ ‫سنؤال‬ ‫اينن‬ ‫پرسش‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫چیست؟‬ ‫عاطفه‬ ‫باشد‬ ‫نشده‬ ‫پرسیده‬ ‫ها‬‫نمی‬ ‫کس‬ً‫ا‬‫دقیقن‬ ‫دانند‬
‫هستند‬ ‫چه‬ ‫عواطف‬[11].‫ما‬ ‫درونی‬ ‫و‬ ‫كهنی‬ ‫حالت‬ ‫بیان‬ ‫و‬ ‫توصیف‬‫ان‬‫سان‬‫ها‬‫و‬ ‫پیچینده‬ ‫بسنیار‬ ‫کلمنات‬ ‫زبنان‬ ‫با‬
.‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دشوار‬‫به‬‫عنوان‬‫کرده‬ ‫تجربه‬ ‫را‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫ما‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫مثال‬‫در‬ ‫منا‬ ‫دروننی‬ ‫حالت‬ ‫توصیف‬ ‫که‬ ‫ايم‬
‫قطع‬ ‫به‬ ‫دادن‬ ‫گوش‬ ‫هنگام‬‫ه‬‫ا‬‫تجربنی‬ ‫حالنت‬ ‫يک‬ ‫تنها‬ ‫را‬ ‫ثن‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫دشوار‬ ‫چنان‬ ‫موسیقی‬ ‫ی‬‫غیرقابك‬‫توصنیف‬
‫می‬.‫نامیم‬
‫ب‬ ‫داريم‬ ‫قصد‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫اين‬ ‫در‬‫خود‬ ‫و‬ ‫پژوهشگران‬ ‫که‬ ‫توصیفاتی‬ ‫ا‬‫انسان‬‫ها‬‫توصیف‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫خود‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫از‬
‫در‬ .‫برسیم‬ ‫كهنی‬ ‫حاالت‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫مشترکی‬[12,13]‫حاالت‬ ‫بیان‬ ‫از‬ ‫اولیه‬ ‫تعاريف‬ ‫از‬ ‫گزارشی‬.‫اسنت‬ ‫ثمده‬ ‫درونی‬
‫کتاب‬ ‫اول‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫حیوان‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫بیان‬ ‫عنوان‬ ‫با‬ ‫داروين‬‫نقك‬ ‫که‬‫قول‬‫ق‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫هايی‬‫نوزدهم‬ ‫رن‬
‫بی‬ ‫است‬ ‫ثمده‬‫عواطف‬ ‫فیزيكی‬ ‫جنبه‬ ‫به‬ ‫شتر‬‫می‬ ‫عضنالنی‬ ‫واکنش‬ ‫يک‬ ‫بیشتر‬ ‫را‬ ‫ثن‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫پرداخته‬.‫داننند‬
‫ساير‬ ‫با‬ ‫انسان‬ ‫عمده‬ ‫تفاوت‬ ‫است‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬ ‫تحلیك‬ ‫مورد‬ ‫حیوانات‬ ‫مانند‬ ‫به‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫که‬ ‫کتاب‬ ‫اين‬
1 Fehr
2 Russell
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
6
‫مقدمه‬
‫می‬ ‫عواطفی‬ ‫بازنمايی‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫حیوانات‬‫حیوانات‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫داند‬‫ی‬‫با‬‫تكامك‬ ‫سطح‬‫پايین‬‫بنه‬ ‫انسنان‬ .‫هسنتند‬ ‫ثن‬ ‫فاقند‬ ،
‫ظري‬ ‫و‬ ‫حساس‬ ‫عضالت‬ ‫به‬ ‫بودن‬ ‫مجهز‬ ‫دلیك‬‫توانايی‬ ‫صورت‬ ‫عضالت‬ ‫مانند‬ ‫فی‬‫خنود‬ ‫كهننی‬ ‫حناالت‬ ‫از‬ ‫بازنمايی‬
‫به‬‫عنوان‬‫عواطف‬‫را‬‫قابلیت‬ ‫به‬ ‫کافی‬ ‫توجه‬ ‫عدم‬ ‫ديدگاه‬ ‫اين‬ ‫اصلی‬ ‫مشكك‬ ‫اما‬ .‫دارد‬‫پیچینده‬ ‫های‬‫مثنك‬ ‫انسنان‬ ‫تر‬
‫تا‬ ‫رويكردی‬ ‫شايد‬ .‫است‬ ‫زبان‬‫عواطف‬ ‫به‬ ‫فیزيكی‬ ‫اندازه‬ ‫اين‬‫ثن‬ ‫بازشناسنی‬ ‫در‬ ‫منا‬ ‫بنه‬ ‫بتواند‬ ،‫امنا‬ ‫کنند‬ ‫کمنک‬
‫مدل‬‫سازی‬‫جنبنه‬ ‫بررسنی‬ ‫و‬ ‫اطالعنات‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫عواطف‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬.‫دارد‬ ‫موضنوع‬ ‫اينن‬ ‫ديگنر‬ ‫های‬‫اينزارد‬ ‫نظنر‬ ‫از‬1
‫هیجان‬‫پديده‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫چندبعدی‬ ‫ها‬‫دارند‬ ‫وجود‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫هدفمند‬ ،‫زيستی‬ ،‫كهنی‬ ‫های‬[14].
‫ا‬ ‫در‬‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫منظور‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫دامه‬‫مدل‬‫سازی‬:‫کنیم‬ ‫بیان‬ ‫عواطف‬
‫مدل‬‫سازی‬2
‫می‬ ‫محسوب‬ ‫مهندسی‬ ‫علم‬ ‫اساس‬ ‫که‬‫بنا‬ ،‫سیستم‬ ‫از‬ ‫رياضی‬ ‫بازنمايی‬ ‫يک‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬ ‫طراحی‬ ‫به‬ ‫شود‬
‫می‬ ‫گفته‬ ‫سیستم‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییرات‬ ‫و‬ ‫تأایرات‬ ‫کردن‬ ‫دنبال‬ ‫هدف‬‫عمك‬ ‫اساس‬ .‫شود‬‫مدل‬‫سازی‬‫سنازی‬ ‫کمنی‬
‫دسته‬ ‫و‬ ‫مشاهدات‬‫بندی‬‫ثن‬‫ها‬‫ثن‬ ‫عملكرد‬ ‫از‬ ‫تابعی‬ ‫با‬ ‫سیستم‬ ‫يک‬ ‫بازنمايی‬ .‫است‬‫به‬‫عنوان‬‫ورودی‬ ‫ارتبناط‬‫و‬ ‫هنا‬
‫خروجی‬‫مدل‬‫سازی‬‫می‬ ‫تعبیر‬‫در‬ ‫منا‬ ‫هندف‬ .‫شود‬‫مدل‬‫سنازی‬‫محرک‬ ‫شنناخت‬ ‫عواطنف‬‫هنا‬‫بنه‬‫عنوان‬‫و‬ ‫ورودی‬
‫كهننی‬ ‫حالت‬ ‫توصیف‬ ‫و‬ ‫كهنی‬ ‫حالت‬ ‫تغییر‬ ‫چگونگی‬‫بنه‬‫عنوان‬‫در‬ ‫اصنلی‬ ‫چنالش‬ .‫اسنت‬ ‫خروجنی‬‫مدل‬‫سنازی‬
‫بنرخ‬ ‫عواطف‬‫الف‬‫مدل‬‫سنازی‬‫ورودی‬ ‫از‬ ‫تنوافقی‬ ‫منورد‬ ‫تعرينف‬ ‫و‬ ‫شنناخت‬ ‫عندم‬ ،‫سنیاه‬ ‫جعبنه‬ ‫روش‬ ‫بنه‬‫و‬ ‫هنا‬
‫خروجی‬‫معناست‬ ‫بدين‬ ‫اين‬ .‫است‬ ‫سیستم‬ ‫های‬‫که‬‫چگنونگی‬ ،‫عواطنف‬ ‫مفهوم‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫کافی‬ ‫اطالعات‬ ‫هنوز‬ ‫ما‬
‫تالش‬ ‫امنا‬ .‫نداريم‬ ‫عاطفی‬ ‫كهنی‬ ‫حاالت‬ ‫توصیفات‬ ‫و‬ ‫ثن‬ ‫تحريكات‬ ‫مقابك‬ ‫در‬ ‫زيستی‬ ‫واکنش‬ ،‫ثن‬ ‫تحريک‬‫هنايی‬
‫د‬.‫دارد‬ ‫خنود‬ ‫عناطفی‬ ‫حاالت‬ ‫از‬ ‫بشر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫مشترکی‬ ‫توصیفات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫تنها‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫زمینه‬ ‫اين‬ ‫ر‬
‫بنه‬ ‫افنراد‬ ‫تمامی‬ ‫اما‬ ‫باشد‬ ‫نداشته‬ ‫وجود‬ ‫شناسان‬ ‫زبان‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫از‬ ‫مشترکی‬ ‫تعريف‬ ‫شايد‬ ‫که‬ ‫معنا‬ ‫اين‬ ‫به‬
‫دارند‬ ‫اقرار‬ ‫ثن‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫وجود‬[6].
‫پاور‬1
‫در‬5]1[‫مانن‬ ‫را‬ ‫شناختی‬ ‫علوم‬‫د‬‫می‬ ‫کالسكه‬ ‫يک‬‫اسب‬ ‫عواطف‬ ‫که‬ ‫داند‬‫به‬ ‫را‬ ‫کالسكه‬ ‫اين‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫هايی‬
‫می‬ ‫در‬ ‫حرکت‬.‫ثورد‬
( ‫عاطفه‬Emotion‫لغت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫فرانسوی‬ ‫ريشه‬ ‫با‬ ‫ه‬ ‫وا‬ ‫يک‬ )‫احساسات‬ ‫به‬ ‫کمبريج‬ ‫نامه‬4
‫تعبیر‬ ‫زياد‬ ‫شدت‬ ‫با‬
‫اس‬ ‫شده‬‫لغت‬ ‫در‬ .‫ت‬‫احساسات‬ ‫اين‬ ‫ثکسفورد‬ ‫نامه‬‫خلق‬ ، ‫شراي‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫را‬ ‫قوی‬‫رواب‬ ،‫وخوی‬‫می‬ ‫تعامالت‬ ‫و‬.‫داند‬
1 Izard
2 Modeling
3 Power
4 Feeling
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
7
‫مقدمه‬
‫جمله‬ ‫با‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫عواطف‬ ‫بريتانیكا‬ ‫دانشنامه‬‫ای‬‫می‬ ‫تعريف‬ ‫ارسطو‬ ‫از‬:‫کند‬
«‫می‬ ‫حس‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫چیزهايی‬ ‫همه‬ ‫عواطف‬‫ما‬ ‫قضاوت‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫کنیم‬‫تأایر‬‫می‬‫گذارد‬.‫و‬ ‫درد‬ ‫بنا‬ ‫عواطف‬ ‫اين‬
.‫است‬ ‫همراه‬ ‫لذت‬»‫دسته‬ ‫از‬ ‫گسترده‬ ‫طیف‬ ‫يک‬ ‫واقع‬ ‫در‬ ‫عاطفه‬‫بندی‬‫روانی‬ ‫ناهمگن‬ ‫های‬‫عواطنف‬ ‫برخنی‬ .‫است‬
‫نمی‬ ‫لحظه‬ ‫ثن‬ ‫در‬ ‫هوشیاری‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫کوتاه‬ ‫بسیار‬‫مانندگار‬ ‫زينادی‬ ‫زمنان‬ ‫مندت‬ ‫ديگنر‬ ‫برخنی‬ ‫اما‬ ‫رسد‬
‫می‬‫می‬ ‫فرد‬ ‫صیت‬ ‫ش‬ ‫از‬ ‫جزئی‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫مانند‬‫می‬ ‫عواطف‬ .‫شود‬‫بنه‬ ‫ينا‬ ‫باشند‬ ‫همنراه‬ ‫فیزيكنی‬ ‫نمودهنای‬ ‫با‬ ‫تواند‬
‫نامرئی‬ ‫صورت‬‫نظر‬ ‫از‬‫باشد‬ ‫ناظر‬[16]‫ح‬ ‫مقابنك‬ ‫در‬ ‫کنه‬ ‫عناطفی‬ ‫حالنت‬ .‫دريافنت‬ ‫بنه‬ ‫دارد‬ ‫قنرار‬ ‫طبیعنی‬ ‫النت‬
‫محرک‬‫می‬ ‫گفته‬ ‫کافی‬ ‫های‬‫می‬ ‫روانی‬ ‫يا‬ ‫كهنی‬ ‫حالت‬ ‫در‬ ‫تغییر‬ ‫سبب‬ ‫که‬ ‫شود‬‫و‬ ‫دروننی‬ ‫حالت‬ ‫تغییر‬ ‫اين‬ .‫گردد‬
‫نسنبت‬ ‫كاتی‬ ‫حساسیت‬ ‫میزان‬ ‫و‬ ‫صیت‬ ‫ش‬ ،)‫ص‬ ‫ش‬ ‫فعلی‬ ‫(وضعیت‬ ‫درونی‬ ‫حالت‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫ثن‬ ‫حساسیت‬ ‫میزان‬
.‫دارد‬ ‫بستگی‬ ‫فرد‬ ‫محیطی‬ ‫و‬ ‫بیرونی‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫محرک‬ ‫به‬
‫اکمن‬1
‫می‬ ‫تقسیم‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ ‫از‬ ‫ترکیبی‬ ‫و‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ ‫دسته‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫شنده‬ ‫معرفی‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ .‫کند‬
‫شامك‬ ‫وی‬ ‫توس‬‫خشونت‬2
‫انزجار‬ ،1
‫ترس‬ ،4
‫خوشحالی‬ ،1
،‫ناراحتی‬4
‫و‬‫شگفت‬‫زدگ‬‫ی‬2
‫است‬18]-[17‫عواطف‬ ‫اين‬ .
‫شش‬‫گانه‬‫به‬ ‫مطالعات‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫در‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ ‫عنوان‬.‫شود‬
‫اما‬‫پاور‬‫در‬[15]‫نام‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫مدل‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫عاطفه‬ ‫پنج‬SPAARS‫به‬‫عنوان‬‫می‬ ‫معرفی‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬‫تفناوت‬ ‫و‬ ‫کنند‬
‫ثن‬‫ها‬‫را‬‫اين‬‫گونه‬‫می‬ ‫توضیح‬:‫دهد‬
‫می‬ ‫پاداش‬ .‫است‬ ‫همراه‬ ‫پاداش‬ ‫دريافت‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫موفقیت‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫شادی‬.‫شود‬ ‫تزريق‬ ‫لذت‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تواند‬
‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫يا‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫نیز‬ ‫موفقیت‬‫می‬ ‫حاصك‬.‫شود‬
‫می‬ ‫تعريف‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫يا‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫در‬ ‫موفقیت‬ ‫عدم‬ ‫يا‬ ‫شكست‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫ناراحتی‬.‫شود‬
‫می‬ ‫تعريف‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫يا‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫موانع‬ ‫وجود‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫خشم‬.‫شود‬
.‫است‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫حصول‬ ‫يا‬ ‫اهداف‬ ،‫ص‬ ‫ش‬ ‫به‬ ‫فیزيكی‬ ‫يا‬ ‫اجتماعی‬ ‫تهديد‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫ترس‬
‫مر‬ :‫انزجار‬‫يا‬ ‫ص‬ ‫ش‬ ،‫ايده‬ ‫به‬ ‫بوط‬‫شی‬‫ء‬‫می‬ ‫دفع‬ ‫ص‬ ‫ش‬ ‫طرف‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ای‬.‫شود‬
1 Ekman
2 Anger
3 Disgust
4 Fear
5 Happiness
6 Sadness
7 Surprise
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
8
‫مقدمه‬
‫در‬[19]‫در‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫کلمات‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ثمده‬ ‫ايده‬ ‫اين‬‫زبان‬‫ها‬‫فرهنگ‬ ‫حتنی‬ ‫ينا‬‫بینان‬ ‫بنرای‬ ‫متفناوت‬ ‫هنای‬
‫نینز‬ ‫موضنوع‬ ‫اينن‬ ‫دلینك‬ .‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫عواطف‬ ‫برخی‬ ‫از‬ ‫دقیقی‬ ‫ترجمه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫عواطف‬‫اين‬‫گوننه‬‫بینان‬
‫می‬‫فرهنگ‬ ‫که‬ ‫شود‬‫حتنی‬ ‫و‬ ‫عواطنف‬ ‫برخنی‬ ‫بنه‬ ‫بیشنتر‬ ‫توجنه‬ ‫باعنث‬ ‫متفناوت‬ ‫جغرافینای‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫مذاهب‬ ،‫ها‬
‫لغت‬‫می‬ ‫سازی‬‫می‬ ‫اين‬ ‫که‬ ‫گردد‬‫فرهنگ‬ ‫در‬ ‫موضعی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عواطف‬ ‫بررسی‬ ‫تواند‬.‫کند‬ ‫ناگزير‬ ‫متفاوت‬ ‫های‬
‫حسادت‬ ‫کلمه‬ ‫استفاده‬ ‫نوع‬ ‫به‬ ‫توجه‬‫به‬‫عنوان‬‫اس‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫مثالی‬ ‫انگلیسی‬ ‫و‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫در‬ ‫عاطفه‬ ‫يک‬.‫ت‬
‫منی‬ ‫تعرينف‬ ‫منظنور‬ ‫چه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عواطف‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫اهمیت‬ ‫نكته‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫عواطف‬ ‫تعريف‬ ‫در‬‫کنیم؛‬‫بنه‬‫عنوان‬
‫حیوان‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫بین‬ ‫تفاوتی‬[12]،‫به‬‫عنوان‬،‫كهننی‬ ‫حناالت‬ ‫بینان‬ ‫جهت‬ ‫ارتباطی‬ ‫عامك‬ ‫يک‬‫بنه‬‫عنوان‬‫شنناخت‬
‫يا‬ ‫انسان‬ ‫درونی‬ ‫حاالت‬‫به‬‫عنوان‬‫در‬ ‫شكست‬ ‫يا‬ ‫موفقیت‬ ‫از‬ ‫ارزيابی‬ ‫فاکتور‬ ‫يک‬‫اهداف‬[13]‫ديندگاه‬ ‫يک‬ ‫در‬ ‫اما‬ .
‫می‬ ‫تشكیك‬ ‫سابقه‬ ‫يا‬ ‫حافظه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫كهن‬ ‫و‬ ‫محی‬ ‫تعامك‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫کلی‬‫فرويد‬ ‫نظريات‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫شود‬،
‫سابقه‬ ‫و‬ ‫گذشته‬‫ضب‬ ‫نهان‬ ‫حافظه‬ ‫در‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫ثشكار‬ ‫حافظه‬ ‫در‬ ‫چه‬‫باش‬ ‫شده‬‫د‬‫می‬ ،‫ما‬ ‫درون‬ ‫عاطفی‬ ‫مفاهیم‬ ‫تواند‬
.‫دهد‬ ‫تشكیك‬ ‫را‬
‫نظر‬ ‫از‬‫عواط‬ ‫يک‬ ‫بیولو‬‫فعالیت‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫ف‬‫در‬ .‫هستند‬ ‫فیزيكی‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫تحريكات‬ ‫و‬ ‫ها‬[20]‫عناطفی‬ ‫حالت‬ ‫سه‬
‫شادی‬،‫را‬ ‫انزجار‬ ‫و‬ ‫ناراحتی‬‫نظر‬ ‫از‬‫اينن‬ ‫در‬ .‫اسنت‬ ‫داده‬ ‫قنرار‬ ‫مقايسه‬ ‫مورد‬ ‫يک‬ ‫فیزيولو‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫فیزيكی‬ ‫فعالیت‬
‫مینا‬ ‫فرونتنال‬ ‫قشنر‬ ‫مجناورت‬ ‫در‬ ‫بیشتری‬ ‫فعالیت‬ ‫ناراحتی‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫شادی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫گزارش‬ ‫مقاله‬‫نی‬
‫می‬ ‫مشنناهده‬.‫شننود‬‫محرک‬ ‫بننه‬ ‫واکنننش‬‫انتقال‬ ‫توسنن‬ ‫عنناطفی‬ ‫هننای‬‫دهنننده‬‫می‬ ‫انجننام‬ ‫عصننبی‬ ‫های‬.‫شننود‬
‫انتقال‬‫دهنده‬‫و‬ ‫كهننی‬ ‫عملكنرد‬ ‫تنظنیم‬ ‫برای‬ ‫مغز‬ ‫در‬ ‫پیام‬ ‫ارسال‬ ‫وظیفه‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫شیمیايی‬ ‫مواد‬ ‫عصبی‬ ‫های‬
‫مهم‬ ‫جملنه‬ ‫از‬ .‫دارنند‬ ‫عهنده‬ ‫بنر‬ ‫را‬ ‫جسمی‬‫انتقال‬ ‫اينن‬ ‫تنرين‬‫دهننده‬‫کنولین‬ ‫اسنتیك‬ ‫ها‬1
‫دوپنامی‬ ،‫ن‬2
،GABA،
‫گلوتامات‬1
‫سروتونین‬ ،4
‫نفرين‬ ‫نوراپی‬ ‫و‬1
‫انتقال‬ ‫اين‬ .‫است‬‫دهنده‬‫محرک‬ ‫به‬ ‫واکنش‬ ‫با‬ ‫ها‬‫ايجاد‬ ‫باعث‬ ‫عاطفی‬ ‫های‬
‫می‬ ‫بدن‬ ‫در‬ ‫فیزيكی‬ ‫تغییرات‬‫از‬ ‫غیره‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫دمای‬ ،‫تعرق‬ ‫میزان‬ ،‫تنفس‬ ‫نرخ‬ ‫تغییرات‬ ،‫فشارخون‬ ‫تغییرات‬ .‫شوند‬
‫محرک‬ ‫به‬ ‫گويی‬ ‫پاس‬ ‫ديگر‬ ‫عالئم‬.‫است‬ ‫عاطفی‬ ‫های‬
1 Acetylcholine
2 Dopamine
3 Glutamate
4 Serotonin
5 Norepinephrine
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
9
‫مقدمه‬
1-3-‫ساختار‬‫پايان‬‫نامه‬
‫دوم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫پايان‬‫نامه‬‫تفناوت‬ .‫داشنت‬ ‫خنواهیم‬ ‫عواطنف‬ ‫بازشناسنی‬ ‫حنوزه‬ ‫چه‬ ‫تاري‬ ‫و‬ ‫منابع‬ ‫بر‬ ‫کوتاه‬ ‫مروی‬
‫حوزه‬‫های‬‫سبب‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫علمی‬ ‫تلف‬ ‫م‬‫می‬‫شود‬‫ديندگاه‬ ‫دانشمندان‬‫هنای‬‫در‬ ‫حتنی‬ ‫متفناوتی‬
‫از‬ ‫يكی‬ ‫مشترک‬ ‫ادبیات‬ ‫يک‬ ‫وجود‬ ‫عدم‬ .‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫تعاريف‬ ‫برخی‬‫چالش‬‫ه‬‫ای‬‫بزرگ‬‫حوزه‬‫های‬‫بین‬‫رشته‬‫ای‬
‫ت‬ ‫به‬ ‫و‬‫با‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫سعی‬ ‫فصك‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫شناختی‬ ‫علوم‬ ‫ثن‬ ‫بع‬‫رو‬‫ي‬‫كنرد‬‫ی‬‫اينن‬ ‫ی‬ ‫تناري‬‫تفاوت‬‫هنا‬‫بررسنی‬
.‫گردد‬
‫روش‬ ‫سوم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫پیشنهادی‬‫بیان‬‫شده‬.‫است‬‫در‬‫متن‬ ‫پردازش‬ ‫موازی‬ ‫روند‬ ‫دو‬ ‫نتیجه‬ ‫که‬ ‫گزارش‬ ‫اين‬‫صوت‬ ‫و‬
،‫است‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫هدف‬ ‫با‬‫تم‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫سعی‬‫امی‬‫روش‬‫ها‬‫و‬‫فرمول‬‫های‬‫به‬ ‫الزم‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫رياضی‬
‫مجموعنه‬ ‫معرفی‬ ‫شامك‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫اين‬ .‫گردد‬ ‫معرفی‬ ‫ساده‬ ‫و‬ ‫کامك‬ ‫صورت‬‫داده‬‫هنای‬‫و‬ ‫اسنتفاده‬ ‫منورد‬‫روش‬‫هنا‬‫ی‬
‫کامك‬ ‫تشريح‬ ،‫ثن‬ ‫از‬ ‫الزم‬ ‫اطالعات‬ ‫راج‬ ‫است‬‫روش‬‫ها‬‫و‬ ‫مدل‬ ‫ثموزش‬ ‫و‬ ‫ساخت‬ ‫جهت‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫ی‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬
‫مدل‬ ‫ارزيابی‬ ‫جهت‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬.‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫نتايج‬ ‫ارائه‬ ‫و‬ ‫خروجی‬
‫ثن‬ ‫تفسیر‬ ‫و‬ ‫نتايج‬ ‫بررسی‬ ‫به‬ ‫چهارم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫می‬‫پردازيم‬‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬ .‫مدل‬‫سازی‬‫ها‬‫طراحی‬ ‫و‬‫ثزمايش‬‫هنای‬
‫روانشناسی‬ ‫نظريات‬ ‫ثزمودن‬ ‫جهت‬ ‫مناسبی‬ ‫زمینه‬ ‫تلف‬ ‫م‬-‫زبان‬‫شناسی‬‫و‬ ‫حاصنك‬ ‫نتنايج‬ ‫ترتینب‬ ‫بندين‬ .‫است‬
‫ثن‬ ‫صحیح‬ ‫تفاسیر‬‫می‬‫تواند‬‫جه‬ ‫مناسبی‬ ‫راهنمای‬.‫باشد‬ ‫علوم‬ ‫ساير‬ ‫پردازان‬ ‫نظريه‬ ‫ت‬
ً‫ا‬‫نهايت‬‫به‬ ‫نیز‬ ‫پنجم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫جمع‬‫بنندی‬‫پیشننهادها‬ ‫ارائنه‬ ‫و‬‫می‬‫پنردازيم‬‫فصنك‬ ‫اينن‬ ‫در‬ .‫افق‬‫هنای‬‫و‬ ‫رو‬ ‫پنیش‬
‫زمینه‬‫های‬.‫نمود‬ ‫خواهیم‬ ‫بیان‬ ‫زبانی‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ثتی‬ ‫کارهای‬
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
11
‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬
‫فصل‬2:
‫و‬ ‫تاريخچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروری‬
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬
11
‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬
‫دل‬ ‫به‬‫ی‬‫ك‬‫اهم‬‫ی‬‫ت‬‫عمل‬‫ی‬‫جذاب‬ ‫و‬‫ی‬‫ت‬‫تئور‬‫ی‬‫شناخت‬ ‫علوم‬‫ی‬‫تحل‬ ‫و‬‫ی‬‫ك‬‫انسان‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫اخ‬ ‫دهه‬ ‫چهار‬ ‫در‬‫ی‬‫ر‬‫تحق‬‫ی‬‫قنات‬
‫بس‬‫ی‬‫ار‬‫ی‬‫رو‬ ‫بر‬‫ی‬[ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫انجام‬ ‫ثن‬21‫اول‬ .]‫ی‬‫ن‬‫تحق‬‫ی‬‫قات‬‫پژوهش‬ ‫و‬‫رو‬ ‫بنر‬ ‫هنا‬‫ی‬‫بازشناسن‬‫ی‬‫ب‬ ‫و‬ ‫چهنره‬‫ین‬‫ان‬
‫دهه‬ ‫در‬ ‫چهره‬1252‫روانشناس‬ ‫علوم‬ ‫حوزه‬ ‫در‬‫ی‬‫بروننر‬ .‫اسنت‬ ‫گرفتنه‬ ‫انجام‬‫تناگ‬ ‫و‬‫ی‬‫ور‬‫سنال‬ ‫در‬1254‫اولن‬‫ی‬‫ن‬
‫تحق‬‫ی‬‫قات‬‫رو‬ ‫بر‬ ‫را‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫از‬ ‫پس‬ ،‫دادند‬ ‫انجام‬ ‫چهره‬‫ثن‬‫ها‬‫سال‬ ‫در‬1264‫مهندسن‬ ‫مطبوعات‬ ‫در‬ ‫بلدسو‬‫ی‬
‫رو‬ ‫بر‬‫ی‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫گزارش‬ ‫موضوع‬‫ها‬‫يی‬‫اول‬ ‫خاص‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اما‬ .‫داد‬ ‫ارائه‬ ‫را‬‫ی‬‫ن‬‫پژوهش‬‫رو‬ ‫با‬ ‫ها‬‫ي‬‫كرد‬‫ب‬ ‫در‬ ‫عواطنف‬‫ین‬‫ان‬
‫سال‬ ‫در‬ ‫چهره‬1212‫دارو‬ ‫توس‬‫ي‬‫ن‬‫شروع‬ .‫گرفت‬ ‫صورت‬‫تح‬‫ق‬‫ی‬‫قات‬‫رو‬ ‫بر‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫دهنه‬ ‫در‬ ‫چهره‬ ‫خودکار‬
1212‫کل‬ ‫توس‬‫ی‬‫بازشناس‬ ‫هنوز‬ ‫زمان‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫دهه‬ ‫چهار‬ ‫گذشت‬ ‫از‬ ‫پس‬ .‫شد‬ ‫شروع‬ ‫کاناد‬ ‫و‬‫ی‬‫تحل‬ ‫و‬‫ی‬‫ك‬‫عواطف‬
‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫جذاب‬ ‫موضوع‬‫فیزيک‬‫روانشناسان‬‫مهندس‬ ‫و‬ ‫شناسان‬ ‫عصب‬ ،‫ی‬‫ن‬‫است‬[22‫سو‬ ‫از‬ .]‫ی‬‫د‬‫ي‬‫گنر‬‫ن‬‫ین‬‫ز‬
‫و‬‫ي‬‫ل‬‫ی‬‫ام‬‫است‬ ‫و‬‫ی‬‫ونز‬‫به‬‫عنوان‬‫پ‬‫ی‬‫شگام‬‫تحل‬ ‫حوزه‬ ‫در‬‫ی‬‫ك‬‫عاطف‬‫ی‬‫سال‬ ‫در‬ ‫زبان‬1212[ ‫در‬23‫بررس‬ ‫به‬ ]‫ی‬‫زبان‬ ‫رابطه‬
‫پرداخته‬ ‫عواطف‬ ‫با‬.‫اند‬
‫اکمن‬‫ابتدا‬ ‫در‬‫ي‬‫ک‬‫مق‬‫ی‬‫اس‬‫خوشا‬‫ي‬‫ند‬‫ی‬-‫ناخوشا‬‫ي‬‫ند‬‫ی‬‫برا‬‫ی‬‫ب‬ ‫تفاوت‬ ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫ن‬‫بنا‬ ‫را‬ ‫عواطنف‬
‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫کند‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫ثن‬‫ي‬‫ادگ‬‫ی‬‫ر‬‫ی‬‫ها‬‫ی‬‫اجتماع‬‫ی‬‫متغ‬ ‫و‬‫ی‬‫رها‬‫ی‬‫فرهنگ‬‫ی‬‫سع‬‫ی‬‫مش‬ ‫در‬‫و‬ ‫نمودن‬ ‫ص‬
‫نام‬‫گذاری‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫و‬ .‫است‬ ‫داشته‬ ‫حاالت‬‫ی‬‫را‬ ‫عواطف‬‫اين‬‫گونه‬‫تعب‬‫ی‬‫ر‬‫م‬‫ی‬‫کند‬‫حق‬ ‫در‬ ‫که‬‫ی‬‫قت‬‫ثزمون‬‫هنا‬‫يی‬‫طنول‬ ‫در‬
‫ي‬‫ک‬‫جر‬‫ي‬‫ان‬‫اتفاق‬ ‫عواطف‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫رفتارها‬ ‫از‬‫می‬‫افتد‬‫م‬ ‫که‬‫ی‬‫تواند‬‫توصن‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫ف‬‫کنند‬[17‫بنا‬ ‫اکمنن‬ .]
‫معرف‬‫ی‬‫شاخص‬‫ها‬‫ی‬‫عاطف‬‫ی‬‫نه‬‫پا‬ ‫عواطف‬ ‫گانه‬‫ي‬‫ه‬‫معرف‬ ‫را‬‫ی‬‫م‬‫ی‬‫کن‬‫د‬‫ترک‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫و‬‫ی‬‫ب‬‫ی‬‫ا‬ ‫از‬‫ي‬‫ن‬‫عواطف‬
‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫سا‬‫ي‬‫ر‬‫م‬ ‫مدل‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫کند‬.
‫اورتون‬‫ی‬‫همكارانش‬ ‫و‬‫مدل‬ ‫ارائه‬ ‫با‬‫ويژگنی‬ ‫ثن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫خود‬ ‫درختی‬ ‫ساختار‬‫ابعناد‬ ‫عننوان‬ ‫بنه‬ ‫را‬ ‫عواطنف‬‫منورد‬
‫نمودند‬ ‫اب‬ ‫انت‬ ‫عواطف‬ ‫بررسی‬‫تعار‬ ‫در‬‫ي‬‫ف‬‫تغ‬ ‫عواطف‬‫یی‬‫ر‬‫بزرگ‬‫ی‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫کرد‬‫ند‬.‫ثن‬‫ها‬‫دل‬‫ی‬‫ك‬‫جد‬ ‫مدل‬ ‫ارائه‬‫ي‬‫د‬‫خود‬
‫را‬‫اين‬‫گونه‬‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫برخ‬ ‫که‬ ‫کردند‬‫ی‬‫عاطف‬ ‫حاالت‬‫ی‬‫بس‬‫ی‬‫ار‬‫خاص‬‫هستن‬‫صح‬ ‫و‬ ‫د‬‫ی‬‫ح‬‫ن‬‫ی‬‫سنت‬‫ثن‬‫هنا‬‫چندطبقنه‬ ‫در‬ ‫را‬
‫طبقه‬ ‫ص‬ ‫مش‬‫بند‬‫ی‬‫نمود‬[13][ ‫در‬ ‫اکمن‬ .18‫اورتون‬ ‫با‬ ‫الفت‬ ‫م‬ ‫در‬ ]‫ی‬‫عواطف‬‫ي‬‫ا‬‫ب‬ ‫بهتر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬‫ی‬‫ان‬‫را‬ ‫عواطف‬
‫ناش‬‫ی‬‫فعال‬ ‫از‬‫ی‬‫ت‬‫ماه‬‫ی‬‫چه‬‫ا‬‫ی‬‫دل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫دانست‬‫ی‬‫ك‬‫ماه‬ ‫بودن‬ ‫محدود‬‫ی‬‫چه‬‫ها‬‫ن‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫ز‬‫بنه‬ ‫محندود‬‫ين‬‫ک‬‫دامننه‬
‫ا‬ ‫اما‬ .‫دانست‬ ‫ص‬ ‫مش‬‫ي‬‫ن‬‫رو‬ ‫و‬ ‫مدل‬ ‫از‬ ‫دفاع‬‫ي‬‫كرد‬‫سنت‬‫ی‬‫به‬ ‫راه‬‫جا‬‫يی‬‫عاطف‬ ‫ابعاد‬ ‫مدل‬ ‫و‬ ‫نبرد‬‫ی‬‫اورتنون‬‫ی‬‫تناکنون‬
‫و‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬‫پذ‬‫ي‬‫رش‬‫محقق‬‫ی‬‫ن‬‫ز‬ ‫مطالعات‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬‫ي‬‫اد‬‫ی‬‫تعر‬ ‫با‬‫ي‬‫ف‬‫جد‬‫ي‬‫د‬‫و‬‫ی‬‫عاطف‬ ‫حاالت‬ ‫از‬‫ی‬‫انجام‬
‫است‬ ‫گرفته‬[24].‫از‬ ‫استفاده‬ ‫اما‬‫مدل‬‫های‬‫پا‬ ‫عواطف‬ ‫و‬ ‫مجزا‬‫ي‬‫ه‬‫سنت‬‫ی‬‫دل‬ ‫به‬ ‫هنوز‬‫ی‬‫ك‬‫سادگ‬‫ی‬‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬
‫می‬‫گیرد‬‫دهه‬ ‫از‬ .1222‫بازشناس‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫مقاالت‬ ‫تعداد‬‫ی‬‫صنورت‬ ‫بنه‬ ‫عواطنف‬ ‫خودکار‬‫قابنك‬‫توجه‬‫ی‬‫افنزا‬‫ي‬‫ش‬
‫ي‬‫افت‬.
‫ابتدا‬ ‫در‬‫و‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫حوزه‬ ‫محققان‬ ‫تمرکز‬‫مدل‬‫سازی‬‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫انتقالی‬ ‫اطالعات‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫عواطف‬‫بنود‬.
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬
‫د‬‫حوزه‬ ‫از‬ ‫صصنینی‬ ‫مت‬ ‫همكناری‬ ‫و‬ ‫حوزه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫تیمی‬ ‫کار‬ ‫نیاز‬ ‫نیز‬ ‫امر‬ ‫اين‬ ‫لیك‬‫متفناوت‬ ‫هنای‬(،‫روانشناسنی‬
‫عصب‬‫زيست‬ ،‫شناسی‬‫زبان‬ ،‫شناسی‬‫محققین‬ ‫نیاز‬ ‫و‬ ‫همكاری‬ ‫اين‬ ‫چگونگی‬ .‫است‬ ‫بوده‬ )‫کامپیوتر‬ ‫علوم‬ ‫و‬ ‫شناسی‬
‫حوزه‬ ‫در‬ ‫مشترک‬ ‫زبان‬ ‫به‬‫چالش‬ ‫از‬ ‫انسانی‬ ‫علوم‬ ‫و‬ ‫تجربی‬ ‫علوم‬ ،‫مهندسی‬ ‫های‬‫ا‬ ‫های‬‫است‬ ‫مسیر‬ ‫ين‬[42].
‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫انسان‬ ‫با‬ ‫تعامالت‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫به‬ ‫بردن‬ ‫پی‬ ‫برای‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫اطالعاتی‬‫می‬‫گینرد‬‫دسنته‬ ‫سنه‬ ‫در‬
‫تقسیم‬‫می‬ ‫بندی‬‫ثن‬ ‫به‬ ‫تفصیك‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫شود‬‫می‬‫پردازيم‬.
2-1-‫بصری‬ ‫اطالعات‬
‫استفاده‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫مطالعاتی‬ ‫نوع‬ ‫بیشترين‬ ‫تاکنون‬‫سیگنال‬ ‫پردازش‬ ‫از‬‫های‬
‫است‬ ‫بوده‬ ‫تصويری‬[1]‫تكنیک‬ .‫می‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫چهره‬ ‫بیان‬ ‫بازشناسی‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫هايی‬‫دسته‬ ‫سه‬ ‫در‬ ‫گیرند‬
‫می‬ ‫بندی‬ ‫تقسیم‬‫روش‬ :‫شوند‬‫ويژگی‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫هايی‬‫ظاهری‬ ‫های‬‫بدن‬ ‫ست‬ ‫مثك‬ ‫بدن‬‫می‬ ‫استفاده‬‫روش‬ ،‫کنند‬‫هايی‬
‫ويژگی‬ ‫از‬ ‫که‬‫هندسی‬ ‫های‬‫چهره‬‫م‬ ‫استفاده‬ ‫ويديو‬ ‫و‬‫ی‬‫روش‬ ‫و‬ ‫کنند‬‫اسنتفاده‬ ‫ويژگنی‬ ‫دو‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫ترکیبی‬ ‫های‬
‫می‬‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫در‬ .‫کنند‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫تصويری‬ ‫فیلترهای‬ ‫از‬ ‫ها‬.‫شنود‬ً‫ال‬‫معمنو‬‫موجنک‬ ‫تبنديك‬ ‫از‬ ‫اسنتفاده‬
‫گابور‬1
‫سیستم‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫معمول‬ ‫تصوير‬ ‫نواحی‬ ‫از‬ ‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫برای‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫عواطنف‬ ‫بازشناسی‬ ‫های‬
‫وي‬ ‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫تصاوير‬‫ژگی‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫هندسی‬ ‫های‬‫تكنیک‬ .‫شود‬،‫فاصنله‬ ،‫شكك‬ ‫از‬ ‫هندسی‬ ‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫های‬
‫می‬ ‫استفاده‬ ‫تصوير‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫نقاط‬ ‫جهت‬ ‫و‬ ‫زاويه‬‫کنند‬[25].
‫مدل‬‫های‬‫داده‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬‫که‬ ‫تصويری‬ ‫های‬ً‫ا‬‫دقیق‬‫شبیه‬ ‫در‬ ‫سعی‬‫را‬ ‫انسنان‬ ‫چشم‬ ‫توس‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫سازی‬
:‫است‬ ‫دسته‬ ‫دو‬ ‫شامك‬ ‫دارد‬
:‫صورت‬ ‫تصوير‬ ‫پردازش‬‫چهره‬‫به‬‫عنوان‬‫می‬ ‫ارتباطی‬ ‫ابزارهای‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫بینان‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫تواند‬
‫به‬ ‫دارد‬‫گونه‬‫صورتک‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫متنی‬ ‫گفتگوهای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ای‬‫اين‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫واقع‬ ‫پذيرش‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫شايع‬ ‫بسیار‬ ‫ها‬
‫صورتک‬‫که‬ ‫ها‬‫به‬‫خوبی‬‫می‬ ‫خاصی‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫نشانگر‬‫را‬ ‫چهنره‬ ‫اطالعنات‬ ‫تنها‬ ‫باشند‬‫مندل‬‫سنازی‬‫نموده‬.‫انند‬
‫تكنیک‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫با‬ ‫چهره‬ ‫تصوير‬ ‫پردازش‬‫به‬ ‫امروزی‬ ‫تصوير‬ ‫پردازش‬ ‫های‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ .‫است‬ ‫ممكن‬ ‫سادگی‬
‫تكنیک‬‫همسان‬ ‫يا‬ ‫و‬ ‫يابی‬ ‫لبه‬ ‫های‬‫معرف‬ ‫نقاط‬ ‫سازی‬‫می‬‫توان‬‫به‬‫تعرينف‬ .‫نمنود‬ ‫پردازش‬ ‫را‬ ‫چهره‬ ‫تصوير‬ ‫سادگی‬
‫چهره‬ ‫از‬ ‫نقاطی‬‫به‬‫عنوان‬‫تش‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫واريانس‬ ‫با‬ ‫نقاطی‬‫فضنای‬ ‫که‬ ‫نمود‬ ‫خواهد‬ ‫را‬ ‫کمک‬ ‫اين‬ ‫ما‬ ‫به‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬
‫يابی‬ ‫لبه‬ .‫دهیم‬ ‫کاهش‬ ‫تصوير‬ ‫از‬ ‫کمتری‬ ‫نقاط‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫تصوير‬ ‫ويژگی‬‫به‬‫عنوان‬‫تكنیک‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫پرکناربرد‬ ‫های‬
‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫زمینه‬ ‫اين‬ ‫در‬‫می‬‫گیرد‬‫ثن‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ .‫می‬‫توان‬‫لب‬ ‫حالت‬‫چشم‬ ‫ها‬‫الگوهای‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫ابروها‬ ‫و‬ ‫ها‬
1 Gabor Wavelet
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬
‫م‬ ‫تصويری‬‫چهره‬ ‫از‬ ‫وجود‬‫پژوهش‬ ‫برخی‬ ‫در‬ .‫داد‬ ‫قرار‬ ‫مقايسه‬ ‫مورد‬ ‫عواطف‬ ‫بیانگر‬ ‫های‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫ديگر‬ ‫های‬
‫شبیه‬‫ماهیچه‬ ‫سازی‬‫صورت‬ ‫های‬‫می‬‫توان‬.‫داد‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫مقايسه‬ ‫اين‬‫به‬‫عنوان‬‫اکمن‬ ‫مثال‬1
‫فريزن‬ ‫و‬2
‫سیستمی‬‫در‬
‫سال‬1216‫نام‬ ‫با‬FACS‫نموده‬ ‫طراحی‬‫رو‬ ‫از‬ ‫چهره‬ ‫حالت‬ ‫توصیف‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫که‬ ‫اند‬‫و‬ ‫چهنره‬ ‫تصنوير‬ ‫پنردازش‬ ‫ی‬
‫ماهیچه‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫رفتار‬ ‫کردن‬ ‫کد‬‫سیستم‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫صورت‬ ‫های‬FACS‫شامك‬29‫چهنره‬ ‫از‬ ‫توصنیفی‬ ‫واحند‬
‫اينن‬ .‫اسنت‬ ‫چهنره‬ ‫در‬ ‫یص‬ ‫تشن‬ ‫قابنك‬ ‫رفتارهای‬ ‫و‬ ‫چشم‬ ‫و‬ ‫سر‬ ‫حرکت‬ ،‫چهره‬ ‫اجزای‬ ‫موقعیت‬ ‫شامك‬ ‫که‬ ‫است‬
‫سیستم‬‫به‬‫عنوان‬‫طبقه‬ ‫جهت‬ ‫عمومی‬ ‫استاندارد‬ ‫سیستم‬ ‫يک‬‫فیزي‬ ‫بینان‬ ‫بندی‬‫و‬ ‫روانشناسنان‬ ‫توجنه‬ ‫منورد‬ ‫كنی‬
‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫پويانماها‬[25]‫افزونه‬ ‫با‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫در‬ ‫سیستم‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ .‫نام‬ ‫به‬ ‫ای‬EMFACS‫و‬
FACSAID‫می‬ ‫انجام‬.‫شود‬
‫حنوزه‬ ‫در‬ ‫محققنین‬ ‫از‬ ‫بسنیاری‬ :)‫بندن‬ ‫عناطفی‬ ‫(زبنان‬ ‫بندن‬ ‫حرکنات‬ ‫ننوع‬ ‫و‬ ‫ست‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫تصاوير‬ ‫پردازش‬
‫توسع‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫روانشناسی‬‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫بیان‬ ‫در‬ ‫انتقالی‬ ‫اطالعات‬ ‫حجم‬ ‫که‬ ‫باورند‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫انسانی‬ ‫ه‬
‫می‬ ‫بدن‬ ‫حرکات‬ ‫طريق‬‫باشد‬[12]‫ساده‬ ‫بسیار‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫يک‬ ‫به‬ ‫چهره‬ ‫حالت‬ ‫نگاشت‬ ‫حال‬ ‫اين‬ ‫با‬ .‫تا‬ ‫است‬ ‫تر‬
‫در‬ .‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫يک‬ ‫به‬ ‫بدن‬ ‫حاالت‬ ‫و‬ ‫حرکات‬ ‫نگاشت‬[12]‫بیان‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫نموده‬ ‫اشاره‬ ‫نكته‬ ‫به‬ ‫داروين‬‫حالت‬
‫حینوان‬ ‫و‬ ‫انسنان‬ ‫بنین‬ ‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫بنوده‬ ‫عاطفی‬ ‫ارتباط‬ ‫نوع‬ ‫اولین‬ ‫از‬ ‫بدنی‬ ‫ست‬ ‫و‬ ‫حرکات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫درونی‬
‫کالسون‬ .‫است‬ ‫مشترک‬1
‫در‬]26[‫ثزمايش‬ ‫نتايج‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫اصلی‬ ‫عاطفه‬ ‫شش‬ ‫بازشناسی‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫های‬
‫با‬ ‫عمومی‬ ‫شكك‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫رسیده‬ ‫نتیجه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫وی‬ .‫است‬ ‫ثورده‬ ‫بدن‬ ‫حالت‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫عواطنف‬ ‫زشناسی‬
‫می‬ ‫صدا‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫اطالعات‬ ‫با‬ ‫مقايسه‬ ‫قابك‬ ‫بدن‬ ‫حالت‬ ‫پردازش‬‫موفقینت‬ ‫نتايج‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشد‬‫از‬ ‫ثمیزتر‬
‫داده‬‫می‬ ‫نشان‬ ‫نتايج‬ .‫است‬ ‫چهره‬ ‫تصاوير‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫های‬‫داده‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫يا‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫که‬ ‫دهد‬‫از‬ ‫حاصك‬ ‫های‬
‫مزيت‬ ‫بدن‬ ‫حاالت‬‫حاص‬ ‫نتايج‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫هايی‬‫بهتنری‬ ‫نتنايج‬ ‫دارای‬ ‫تنرس‬ ‫و‬ ‫خشونت‬ ‫مثك‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫ك‬
‫داده‬ ‫ساير‬ ‫به‬ ‫نسبت‬‫پايین‬ ‫دقت‬ ‫دارای‬ ‫نتايج‬ ‫ناراحتی‬ ‫مثك‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫اما‬ .‫است‬ ‫ها‬‫هستند‬ ‫تری‬[27].
2-2-‫زيستی‬ ‫اطالعات‬
‫روان‬ ‫مطالعات‬‫زيست‬‫می‬ ‫نشان‬ ‫شناسی‬.‫اسنت‬ ‫عصبی‬ ‫سیستم‬ ‫شدن‬ ‫فعال‬ ‫دلیك‬ ‫به‬ ‫عواطف‬ ‫تگی‬ ‫برانگی‬ ‫که‬ ‫دهد‬
‫اگر‬‫بدن‬ ‫حرکات‬ ‫يا‬ ‫ست‬ ‫و‬ ‫چهره‬ ‫ديداری‬ ‫اطالعات‬‫به‬‫عنوان‬‫اسنتفاده‬ ‫عواطنف‬ ‫یص‬ ‫تشن‬ ‫برای‬ ‫ثشكار‬ ‫اطالعات‬
1 Ekman
2 Friesen
3 Coulson
‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫مرو‬ ‫و‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫ري‬
‫می‬‫شود‬‫از‬ ،‫زيست‬ ‫اطالعات‬‫الكترومغناطیسی‬ ‫و‬ ‫دما‬ ‫حسگرهای‬ ‫توس‬ ‫دريافتی‬ ‫اطالعات‬ ‫مثك‬ ‫شناختی‬‫به‬‫عنوان‬
‫مهم‬ ‫اين‬ ‫ارزيابی‬ ‫جهت‬ ‫نامرئی‬ ‫اطالعات‬‫می‬‫توان‬‫داده‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ .‫نمود‬ ‫استفاده‬‫های‬‫سنیگنال‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫دريافتی‬‫های‬
‫معروف‬ ‫ی‬ ‫فیزيولو‬ ‫يا‬ ‫زيستی‬‫می‬ ،‫اند‬‫باشند‬ ‫عواطف‬ ‫برای‬ ‫مناسبی‬ ‫مدل‬ ‫معرف‬ ‫توانند‬[28].
‫روش‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫جمع‬ ‫های‬‫سیگنال‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫بدن‬ ‫زيستی‬ ‫اطالعات‬ ‫ثوری‬‫های‬EEG‫می‬ ‫نشنان‬ ‫نتايج‬ .‫است‬‫دهند‬
‫داده‬ ‫که‬‫های‬EEG‫سیگنال‬ ‫ساير‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫بهتری‬ ‫کارايی‬‫جه‬ ‫زيستی‬ ‫های‬‫دارد‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫ت‬[24]‫در‬ .
[29]‫داده‬ ‫همزمان‬ ‫بررسی‬ ‫به‬‫ويديو‬ ‫يک‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫های‬‫به‬‫عنوان‬‫سیگنال‬ ‫و‬ ‫محرک‬‫توس‬ ‫شده‬ ‫ضب‬ ‫های‬EEG
‫کاننال‬ ‫هنر‬ ‫از‬ ‫فرکانسنی‬ ‫فیلترهای‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ابتدا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ثمده‬ ‫گزارش‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫پرداخته‬EEG
‫ديگر‬ ‫سمت‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫ويژگی‬ ‫پنج‬‫ويژگی‬ ‫نیز‬‫شنده‬ ‫راج‬ ‫اسنت‬ ‫محرک‬ ‫تصوير‬ ‫و‬ ‫صدا‬ ‫از‬ ‫الزم‬ ‫های‬
‫ويژگی‬ ‫اين‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫ثماری‬ ‫بررسی‬ ‫با‬ ‫سپس‬ .‫است‬( ‫همبسنتگی‬ ‫تحلیك‬ ‫معیار‬ ‫و‬ ‫عاطفی‬ ‫برچسب‬ ‫و‬ ‫ها‬CCA)
‫ويژگی‬ ‫از‬ ‫جديدی‬ ‫فضای‬.‫است‬ ‫نموده‬ ‫ايجاد‬ ‫را‬ ‫ها‬ً‫ا‬‫نهايت‬‫پشنتیبان‬ ‫بردار‬ ‫ماشین‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬(SVM‫بنه‬ )
‫طبقه‬‫اطالعا‬ ‫بندی‬‫داده‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫بازشناسی‬ ‫در‬ ‫موفقی‬ ‫نتیجه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫پرداخته‬ ‫مدل‬ ‫ثموزش‬ ‫و‬ ‫ت‬‫در‬ ‫ثزمون‬ ‫های‬
.‫است‬ ‫شده‬ ‫گزارش‬ ‫مقاله‬ ‫اين‬
‫مغز‬ ‫ثمیگدال‬ ‫فعالیت‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫ضب‬‫به‬‫عنوان‬‫می‬ ‫است‬ ‫انسان‬ ‫عاطفی‬ ‫تحريكات‬ ‫مسئول‬ ‫که‬ ‫مغز‬ ‫از‬ ‫شی‬ ‫ب‬‫تواند‬
‫محرک‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬ ‫شناسايی‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫به‬‫در‬ .‫کنند‬ ‫کمنک‬ ‫عناطفی‬ ‫های‬]0[3‫پا‬‫السنیوس‬1
‫رومنانو‬ ‫و‬2
‫کنه‬ ‫معتقدنند‬
‫هنوز‬ ‫تحقیقات‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫عواطف‬ ‫خودکار‬ ‫شناخت‬ ‫برای‬ ‫مناسبی‬ ‫بسیار‬ ‫ابزار‬ ‫زيستی‬ ‫اطالعات‬
‫نظريه‬ ،‫ماهیت‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫روانشناسان‬ ‫بین‬ ‫توافقی‬‫مدل‬ ،‫ها‬‫زيست‬ ‫الگوهای‬ ‫و‬ ‫ها‬‫عواطف‬ ‫شناسايی‬ ‫برای‬ ،‫شناسی‬
‫استانداردهايی‬ ‫ايجاد‬ .‫ندارد‬ ‫وجود‬‫اندازه‬ ،‫الگوها‬ ‫شناسايی‬ ‫زمینه‬ ‫در‬‫روش‬ ‫و‬ ‫زيستی‬ ‫اطالعات‬ ‫گیری‬‫تجزينه‬ ‫های‬
‫تحلیك‬ ‫و‬‫مدل‬‫های‬‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫مباحث‬ ‫از‬ ‫عاطفی‬.‫است‬ ‫امروزی‬
‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫پستانداران‬ ‫بدن‬ ‫داخلی‬ ‫دمای‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫روانشناسان‬ ‫و‬ ‫شناسان‬ ‫عصب‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬‫ثن‬‫ها‬‫ت‬‫ايید‬
‫کرده‬‫ناکامورا‬ .‫اند‬1
‫سال‬ ‫در‬ ‫همكارانش‬ ‫و‬2522‫میمون‬ ‫صورت‬ ‫دمای‬ ‫که‬ ‫دادند‬ ‫نشان‬‫تهديند‬ ‫و‬ ‫استرس‬ ‫تحت‬ ‫ها‬
‫می‬ ‫تغییر‬.‫کند‬‫ثن‬‫ها‬‫ثزمايش‬ ‫در‬‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫تغییر‬ ‫در‬ ‫بینی‬ ‫پوست‬ ‫دمای‬ ‫که‬ ‫رسیدند‬ ‫نتیجه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫های‬
‫می‬ ‫کاهش‬ ‫منفی‬ ‫عواطف‬ ‫به‬ ‫طبیعی‬ ‫از‬‫موقعیت‬ ‫در‬ ‫بدن‬ ‫دمای‬ ‫تغییرات‬ .‫يابد‬‫وياننا‬ ‫توسن‬ ‫نیز‬ ‫ترسناک‬ ‫های‬4
‫در‬
‫سال‬2225‫نما‬.‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫يش‬‫ثن‬‫ها‬‫کرده‬ ‫مشاهده‬‫قسمت‬ ‫دمای‬ ‫که‬ ‫اند‬‫میمون‬ ‫بندن‬ ‫اصلی‬ ‫های‬‫مثنك‬ ‫هنا‬
1 Palacios
2 Romano
3 Nakamura
4 Viana
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech
Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Master thesis report : Emotion recognition in Persian speech

  • 1. ‫دانشكده‬‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬ ‫مدل‬‫ساز‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫عواطف‬‫گفتار‬ ‫در‬‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫زبان‬‫ی‬‫فرازبان‬ ‫و‬‫ی‬‫فارس‬‫ی‬ ‫پايان‬‫درجه‬ ‫دريافت‬ ‫برای‬ ‫نامه‬‫ارشد‬ ‫کارشناسی‬ ‫مهندسی‬ ‫رشته‬ ‫در‬‫کامپیوتر‬‫گرايش‬‫مصنوعی‬ ‫هوش‬ ‫دانشجو‬ ‫نام‬ ‫شمسی‬ ‫میثم‬ :‫راهنما‬ ‫استاد‬ ‫دکتر‬‫بیدگلی‬ ‫مینايی‬ ‫بهروز‬ ‫دی‬‫ماه‬3149
  • 2. ‫مهندسی‬ ‫دانشكده‬‫کامپیوتر‬ ‫مدل‬‫ساز‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫عواطف‬‫گفتار‬ ‫در‬‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫زبان‬‫ی‬‫فرازبان‬ ‫و‬‫ی‬‫فارس‬‫ی‬ ‫پايان‬‫درجه‬ ‫دريافت‬ ‫برای‬ ‫نامه‬‫ارشد‬ ‫کارشناسی‬ ‫مهندسی‬ ‫رشته‬ ‫در‬‫کامپیوتر‬‫گرايش‬‫مصنوعی‬ ‫هوش‬ ‫دانشجو‬ ‫نام‬ ‫شمسی‬ ‫میثم‬ :‫راهنما‬ ‫استاد‬ ‫دکتر‬‫مین‬ ‫بهروز‬‫بیدگلی‬ ‫ايی‬ ‫دی‬‫ماه‬3149
  • 3.
  • 4. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ ‫أ‬ ‫مقدمه‬ ‫تأيیديه‬‫جلسه‬ ‫داوران‬ ‫هیأت‬ ‫ی‬‫پايان‬ ‫از‬ ‫دفاع‬ ‫ی‬‫نامه/رساله‬ :‫دانشكده‬ ‫نام‬‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬ ‫دانشكده‬ :‫دانشجو‬ ‫نام‬‫شمسی‬ ‫میثم‬ ‫پايان‬ ‫عنوان‬:‫رساله‬ ‫يا‬ ‫نامه‬‫مدل‬‫ساز‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫زبان‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫فرازبان‬ ‫و‬‫ی‬‫فارس‬‫ی‬ ‫تار‬:‫دفاع‬ ‫يخ‬ :‫رشته‬‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬ :‫گرايش‬‫مصنوعی‬ ‫هوش‬ ‫رديف‬‫سمت‬‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ‫و‬ ‫نام‬‫دانشگاهی‬ ‫مرتبه‬‫مؤسسه‬ ‫يا‬ ‫دانشگاه‬‫امضا‬ 1‫راهنما‬ ‫استاد‬‫بیدگلی‬ ‫مینايی‬ ‫بهروز‬ ‫دکتر‬‫دانشیار‬‫ايران‬ ‫صنعت‬ ‫و‬ ‫علم‬ ‫دانشگاه‬ 2‫خارجی‬ ‫مدعو‬ ‫استاد‬ ‫احدی‬ ‫محمد‬ ‫سید‬ ‫دکتر‬ ‫سرکانی‬ ‫دانشیار‬‫امیر‬ ‫دانشگاه‬‫کببر‬ 3‫داخلی‬ ‫مدعو‬ ‫استاد‬‫کنگاوری‬ ‫محمدرضا‬ ‫دکتر‬‫دانشیار‬‫ايران‬ ‫صنعت‬ ‫و‬ ‫علم‬ ‫دانشگاه‬
  • 5. ‫ب‬ ‫تأيیديه‬‫نتايج‬ ‫اصالت‬ ‫و‬ ‫صحت‬ ‫ی‬ ‫تعالی‬ ‫باسمه‬ ‫اينجانب‬‫شمسی‬ ‫میثم‬‫دانشجويی‬ ‫شماره‬ ‫به‬22122122‫رشته‬ ‫دانشجوی‬‫هوش‬ ‫کامپیوتر‬ ‫مهندسی‬‫مصننوعی‬ ‫رباتیک‬ ‫و‬‫مقطع‬‫کارشناسی‬ ‫تحصیلی‬‫ارشد‬‫م‬ ‫تأيید‬‫ی‬‫کلیه‬ ‫که‬ ‫نمايم‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫نتايج‬ ‫ی‬‫کنار‬ ‫حاصنك‬ ‫نامه/رسناله‬ ‫ه‬ ‫نس‬ ‫منوارد‬ ‫و‬ ‫اسنت‬ ‫تصرف‬ ‫و‬ ‫دخك‬ ‫هرگونه‬ ‫بدون‬ ‫و‬ ‫اينجانب‬‫برداری‬‫کامنك‬ ‫كکنر‬ ‫بنا‬ ‫را‬ ‫ديگنران‬ ‫ثانار‬ ‫از‬ ‫شنده‬ ‫کرده‬ ‫كکر‬ ‫منبع‬ ‫صات‬ ‫مش‬.‫ام‬‫صورت‬ ‫در‬‫و‬ ‫ضنواب‬ ‫با‬ ‫مطابق‬ ‫دانشگاه‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫به‬ ،‫فوق‬ ‫مندرجات‬ ‫خالف‬ ‫اابات‬ ‫ح‬ ‫(قانون‬ ‫حاکم‬ ‫مقررات‬‫ثانار‬ ‫و‬ ‫نشنريات‬ ‫و‬ ‫کتنب‬ ‫تكثینر‬ ‫و‬ ‫ترجمنه‬ ‫قنانون‬ ‫و‬ ‫مصنفان‬ ‫و‬ ‫مؤلفان‬ ‫حقوق‬ ‫از‬ ‫مايت‬ ‫مقر‬ ‫و‬ ‫ضواب‬ ،‫صوتی‬‫انضباطی‬ ‫و‬ ‫پژوهشی‬ ،‫ثموزشی‬ ‫رات‬‫اعتنرا‬ ‫هرگوننه‬ ‫حق‬ ‫و‬ ‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫رفتار‬ ‫اينجانب‬ ‫با‬ ) ‫خصوص‬ ‫در‬‫می‬ ‫سنلب‬ ‫خنويش‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫مجنازات‬ ‫و‬ ‫لنف‬ ‫ت‬ ‫تعیین‬ ‫و‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫و‬ ‫مكتسب‬ ‫حقوق‬ ‫احقاق‬‫در‬ .‫نمنايم‬ ‫مسؤول‬ ،‫ضمن‬‫كی‬ ‫مراجع‬ ‫و‬ ‫حقوقی‬ ‫و‬ ‫حقیقی‬ ‫از‬ ‫اعم‬ ‫اص‬ ‫اش‬ ‫به‬ ‫گويی‬ ‫پاس‬ ‫هرگونه‬ ‫یت‬‫و‬ ‫اداری‬ ‫از‬ ‫(اعنم‬ ‫صالح‬ ‫عهده‬ ‫به‬ )‫قضايی‬‫هیچ‬ ‫دانشگاه‬ ‫و‬ ‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫اينجانب‬ ‫ی‬.‫داشت‬ ‫واهد‬ ‫ن‬ ‫خصوص‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫مسؤولیتی‬ ‫گونه‬ :‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ‫و‬ ‫نام‬ :‫تاريخ‬ ‫و‬ ‫امضا‬
  • 6. ‫ج‬ ‫بهره‬ ‫مجوز‬‫پايان‬ ‫از‬ ‫برداری‬‫نامه‬ ‫بهره‬‫برداری‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬‫راهنمنا‬ ‫استاد‬ ‫توس‬ ‫که‬ ‫محدوديتی‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫انه‬ ‫کتاب‬ ‫مقررات‬ ‫چهارچوب‬ ‫در‬ ‫نامه‬ ‫می‬ ‫تعیین‬ ‫زير‬ ‫شرح‬ ‫به‬:‫است‬ ‫بالمانع‬ ،‫شود‬ ‫بهره‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫برداری‬.‫است‬ ‫بالمانع‬ ‫همگان‬ ‫برای‬ ‫رساله‬ /‫نامه‬ ‫بهره‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫برداری‬‫راهنما‬ ‫استاد‬ ‫از‬ ‫مجوز‬ ‫اخذ‬ ‫با‬ ‫رساله‬ /‫نامه‬.‫است‬ ‫بالمانع‬ ، ‫بهره‬‫پايان‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫برداری‬.‫است‬ ‫ممنوع‬ .................................... ‫تاريخ‬ ‫تا‬ ‫رساله‬ /‫نامه‬ :‫راهنما‬ ‫اساتید‬ ‫يا‬ ‫استاد‬ ‫نام‬ :‫تاريخ‬ :‫امضا‬
  • 7. ‫د‬ :‫قدردانی‬ ‫و‬ ‫تشكر‬ ‫تمامی‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫مینايی‬ ‫دکتر‬ ‫ثقای‬ ‫جناب‬ ‫از‬‫راهنما‬‫يی‬‫ها‬‫ه‬ ‫پنرو‬ ‫انجنام‬ ‫طنول‬ ‫در‬ ‫کنه‬ ‫يی‬‫بن‬‫ی‬‫در‬‫ين‬‫غ‬‫بنه‬ ‫نسنبت‬ ‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫جانب‬‫داشته‬‫اند‬‫مسنیر‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫کسانی‬ ‫تمامی‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫پرو‬ ‫انجام‬ ‫در‬ ‫همكاری‬ ‫خاطر‬ ‫به‬ ‫کشتیاری‬ ‫دکتر‬ ‫خانم‬ ، ‫مشوق‬ ‫و‬ ‫راهنما‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫جانب‬‫بوده‬‫اند‬.‫دارم‬ ‫را‬ ‫تشكر‬ ‫کمال‬
  • 8. ‫ه‬ ‫چكیده‬ ‫اطال‬ .‫اسنت‬ ‫شنده‬ ‫ارائه‬ ‫گفتار‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫برای‬ ‫مدلی‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫در‬‫گفتنار‬ ‫عنات‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫دو‬ ‫شامك‬ً‫ال‬‫کام‬‫بررسنی‬ ‫به‬ ‫ما‬ ‫ه‬ ‫پرو‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫معنايی‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫ثوايی‬ ‫اطالعات‬ ‫مجزای‬‫روش‬‫هنا‬‫ی‬ ‫و‬ ‫متن‬ ‫اطالعات‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫ثماری‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫شده‬ ‫ايجاد‬ ‫صوتی‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫گفتار‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫يادگیری‬ ‫فارسی‬‫پرداخته‬‫ا‬‫ي‬‫م‬.‫مجموعه‬ ‫با‬ ‫شده‬ ‫ايجاد‬ ‫مدل‬‫داده‬‫ها‬‫متفا‬ ‫ی‬‫قنرار‬ ‫مقايسنه‬ ‫منورد‬ ‫و‬ ‫اسنت‬ ‫شنده‬ ‫ارزيابی‬ ‫وت‬ .‫است‬ ‫گرفته‬ ‫ما‬ ‫پیشنهادی‬ ‫سیستم‬‫نشان‬‫م‬‫ی‬‫دهد‬‫مجزاسازی‬ ‫با‬‫مدل‬‫ها‬‫دقت‬ ‫عمومی‬ ‫مدل‬ ‫يک‬ ‫نسبت‬ ‫مردانه‬ /‫زنانه‬ ‫گفتار‬ ‫ی‬ ‫فضای‬ ‫به‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫تجزيه‬ ‫ديگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫اما‬ .‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫مشاهده‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫بازشناسی‬ ‫جهت‬ ‫باالتری‬ ‫دوبعد‬‫ی‬‫تحريک‬-‫ظرفیت‬‫ا‬ ‫و‬‫از‬ ‫ستفاده‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫پس‬‫نمايی‬)‫(رگرسیون‬‫به‬‫جا‬‫ی‬‫رده‬‫بند‬‫در‬ ‫دقنت‬ ‫کناهش‬ ‫باعث‬ ‫گوينده‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬‫می‬‫شود‬‫حالت‬ ‫در‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ .‫رده‬‫بند‬‫شنامك‬ ‫مطالعه‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫بوده‬ ‫غم‬ ‫و‬ ‫شادی‬ ،‫انزجار‬ ،‫ترس‬ ،‫خشم‬ ‫پايه‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫پنج‬ ‫درنها‬‫ي‬‫ت‬‫اطالعات‬ ‫ترکیبی‬ ‫مدل‬ ‫ارزيابی‬ ‫جهت‬‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫شنده‬ ‫ايجناد‬ ‫داده‬ ‫مجموعنه‬ ‫يک‬ ‫نیز‬ ‫معنايی‬ ‫و‬ ‫ثوايی‬ ‫نشان‬ ‫ثن‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫ثزمايش‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬‫م‬‫ی‬‫دهد‬‫ثوايی‬ ‫اطالعات‬ ‫ترکیب‬ ‫و‬ ‫زنانه/مردانه‬ ‫صدای‬ ‫شده‬ ‫مجزا‬ ‫مدل‬ ‫افزايش‬ ‫معنايی‬ ‫و‬‫دقت‬21‫درصدی‬( ‫ابتدايی‬ ‫مدل‬ ‫به‬ ‫نسبت‬GMM‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫با‬MFCC).‫است‬ ‫داشته‬ ‫واژه‬:‫کلیدی‬ ‫های‬‫مدل‬‫سازی‬‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ،‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ،‫فارسی‬ ‫زبان‬ ،
  • 9. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ ‫و‬ ‫مقدمه‬ ‫مطالب‬ ‫فهرست‬ ‫فصل‬1:‫مقدمه‬1 1-1-‫طرح‬‫بحث‬....................................................................................................................2 1-2-،‫تعاريف‬‫اصول‬‫و‬‫مبانی‬‫نظری‬.......................................................................................4 1-3-‫ساختار‬‫پا‬‫ي‬‫ان‬‫نامه‬..........................................................................................................9 ‫فصل‬2:‫تار‬‫ي‬‫خچه‬‫و‬‫مروری‬‫بر‬‫منابع‬11 2-1-‫اطالعات‬‫بصر‬‫ی‬..........................................................................................................12 2-2-‫اطالعات‬‫ز‬‫ي‬‫ست‬‫ی‬.........................................................................................................11 2-3-‫اطالعات‬‫گفتار‬............................................................................................................11 2-4-‫نتیجه‬‫گیری‬................................................................................................................21 ‫فصل‬3:‫روش‬‫پ‬‫ی‬‫شنهاد‬‫ی‬22 3-1-‫مقدمه‬........................................................................................................................21 3-2-‫روش‬..........................................................................................................................24 3-2-1-‫تحل‬‫ی‬‫ك‬‫متن‬‫گفتار‬..............................................................................................24 3-2-1-2-‫روش‬‫برچسب‬‫گذار‬‫ی‬‫دست‬‫ی‬‫به‬‫کلمات‬:.........................................................22 3-2-1-3-‫روش‬‫وزن‬‫ده‬‫ی‬‫دست‬‫ی‬‫به‬‫پست‬‫ها‬..................................................................22 3-2-1-4-‫وزن‬‫ده‬‫ی‬‫به‬‫کلمات‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫شكلک‬‫ها‬....................................................22 3-2-1-5-‫روش‬‫وزن‬‫ده‬‫ی‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫پاسخ‬‫کاربران‬‫به‬‫پست‬......................................29 3-2-1-6-‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫ارز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬..........................................................................................29 3-2-2-‫تحل‬‫ی‬‫ك‬‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫گفتار‬..............................................................................................11 3-2-3-‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫متن‬‫و‬‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫گفتار‬‫و‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫مدل‬‫کل‬‫ی‬......................................................12 3-3-‫جمع‬‫بند‬‫ی‬.................................................................................................................19 ‫فصل‬4:‫نت‬‫ايج‬‫و‬‫تفسیر‬‫آن‬‫ها‬41 4-1-‫مقدمه‬........................................................................................................................41 4-2-‫متن‬‫گفتار‬..................................................................................................................41 4-3-‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫گفتا‬‫ر‬..................................................................................................................44 ‫فرض‬‫ی‬‫ه‬‫اول‬:‫مجزاساز‬‫ی‬‫مدل‬‫زنانه‬/‫مردانه‬......................................................49 ‫فرض‬‫ی‬‫ه‬‫دوم‬:‫تحل‬‫ی‬‫ك‬‫در‬‫فضا‬‫ی‬‫تحر‬‫ي‬‫ک‬-‫ظرف‬‫ی‬‫ت‬...............................................11
  • 10. ‫ز‬ 4-4-‫بررس‬‫ی‬‫مدل‬‫کل‬‫ی‬‫و‬‫بحث‬............................................................................................11 4-5-‫جمع‬‫بند‬‫ی‬.................................................................................................................14 ‫فصل‬5:‫جمع‬‫بندی‬‫و‬‫پیشنهادها‬12 5-1-‫مقدمه‬........................................................................................................................19 5-2-‫جمع‬‫بند‬‫ی‬..................................................................................................................19 5-3-‫پ‬‫ی‬‫شنهادها‬..................................................................................................................42 5-3-1-‫حوزه‬‫متن‬..........................................................................................................42 5-3-2-‫حوزه‬‫صوت‬........................................................................................................42 ‫مراجع‬44 ‫فهرست‬‫وا‬‫ژگان‬42
  • 11. ‫ح‬ ‫اشكال‬ ‫فهرست‬ ‫شکل‬(2-1)‫م‬ ‫ت‬‫ی‬‫ن‬‫ی‬‫از‬‫تابع‬‫چگال‬‫ی‬‫احتمال‬‫انر‬‫ی‬‫صوت‬‫در‬‫سه‬‫عاطفه‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬[35]........................................12 ‫ش‬‫کل‬(3-1)‫مدل‬‫ابعاد‬‫عاطف‬‫ی‬‫با‬‫مقاد‬‫ي‬‫ر‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫الف‬:‫منبع‬[59]‫ب‬:‫منبع‬[60]...........................11 ‫شکل‬(3-2)‫الگور‬‫ي‬‫تم‬‫خوشه‬‫بند‬‫ی‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫تمام‬‫ی‬‫اطالعات‬‫رده‬‫بند‬........................................................11 ‫شکل‬(3-3)‫روند‬‫اصالح‬‫ی‬‫جهت‬‫استفاده‬‫از‬‫تمام‬‫ی‬‫اطالعات‬‫خروج‬‫ی‬‫رده‬‫بند‬...............................................14 ‫شکل‬(3-4)‫مدل‬‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫از‬‫گفتار‬........................................................................12 ‫شکل‬(3-5)‫نمونه‬‫ا‬‫ی‬‫از‬‫تصاو‬‫ي‬‫ر‬‫محرک‬‫نشان‬‫داده‬‫شده‬‫به‬‫شرکت‬‫کنندگان‬‫در‬‫پنج‬‫حالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬.........19 ‫شکل‬(4-1)‫نمودارها‬‫ی‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫دقت‬‫سه‬‫لغت‬‫نامه‬‫ته‬‫ی‬‫ه‬‫شده‬‫در‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫پا‬‫ي‬‫ان‬‫نامه‬‫با‬‫ارز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬‫توس‬‫دو‬‫لغت‬‫نامه‬ ‫د‬‫ي‬‫گر‬..............................................................................................................................................................41 ‫شکل‬(4-2)‫نمودارها‬‫ی‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫جامع‬‫ی‬‫ت‬(‫درصد‬‫تش‬‫ی‬‫ص‬)‫لغت‬‫نامه‬‫ها‬‫با‬‫ارز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬‫توس‬‫دو‬‫لغت‬‫نامه‬‫د‬‫ي‬‫گر‬......44 ‫شکل‬(4-3)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫امت‬‫ی‬‫از‬‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫لغت‬‫نامه‬‫ها‬‫با‬‫تک‬‫تک‬‫لغت‬‫نامه‬‫ها‬‫در‬‫مقاد‬‫ي‬‫ر‬‫ثستانه‬‫متفاوت‬.....................41 ‫شکل‬(4-4)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫دقت‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫رده‬‫بند‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اطالعات‬‫راج‬ ‫است‬‫ی‬ (MFCC , LPC)..........................................................................................................................................42 ‫شکل‬(4-5)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫م‬‫ی‬‫زان‬‫دقت‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اطالعات‬‫راج‬ ‫است‬‫ی‬(MFCC , LPC)‫در‬‫دو‬ ‫مدل‬GMM,SVM.......................................................................................................................................42 ‫شکل‬(4-6)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫اختالف‬‫دقت‬‫مدل‬‫ها‬‫در‬‫دو‬‫روش‬‫ار‬‫ز‬‫ي‬‫اب‬‫ی‬10Fold‫و‬66%...........................................42 ‫شکل‬(4-7)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫روش‬‫مجزا‬‫ساز‬‫ی‬‫مدل‬‫زنانه‬‫و‬‫مردانه‬‫با‬‫روش‬‫ابتدا‬‫يی‬...................................................11 ‫شکل‬(4-8)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫دقت‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫حا‬‫الت‬‫عاطف‬‫ی‬‫در‬‫صدا‬‫ی‬‫زنانه‬‫و‬‫مردانه‬................................11 ‫شکل‬(4-9)‫نمونه‬‫نرم‬‫افزار‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫شده‬‫جهت‬‫مدل‬‫نها‬‫يی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫گو‬‫ي‬‫نده‬..........................14 ‫شکل‬(4-11)‫دق‬‫ت‬‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫مجزا‬‫جهت‬‫صدا‬‫ی‬‫زنانه‬/‫مردانه‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجموعه‬‫داده‬PrsEmoSpeech.........11 ‫شکل‬(4-11)‫مقا‬‫ي‬‫سه‬‫نتا‬‫ي‬‫ج‬‫حاصك‬‫از‬‫مدل‬‫ابتدا‬‫يی‬(‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫اطالعات‬MFCC)،‫مجزاساز‬‫ی‬‫صدا‬‫ی‬‫زنانه‬/ ‫مردانه‬‫و‬‫ترک‬‫ی‬‫ب‬‫ی‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجمو‬‫عه‬‫داده‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫شده‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫دو‬‫روش‬GMM‫و‬SVM...........................12
  • 12. ‫ط‬ ‫جداول‬ ‫فهرست‬ ‫جدول‬(2-1)‫مدل‬‫ها‬‫ی‬‫معرف‬‫ی‬‫شده‬‫جهت‬‫بازشناس‬‫ی‬‫عواطف‬[16]................................................................12 ‫جدول‬(3-1)‫مقاد‬‫ي‬‫ر‬‫راج‬ ‫است‬‫شده‬‫از‬‫مدل‬‫ابعاد‬‫عاطف‬‫ی‬‫در‬‫منابع‬‫تلف‬ ‫م‬....................................................14 ‫جدول‬(4-1)‫نمونه‬‫ا‬‫ی‬‫از‬‫کلمات‬‫لغت‬‫نامه‬‫معناي‬‫ی‬‫نهايی‬................................................................................41 ‫جدول‬(4-2)‫نتا‬‫ي‬‫ج‬‫دقت‬‫حاصك‬‫از‬‫مجزا‬‫ساز‬‫ی‬‫مدل‬‫زنانه‬‫از‬‫مدل‬‫مردانه‬......................................................11 ‫جدول‬(4-3)‫دقت‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫پس‬‫نما‬‫يی‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجموعه‬‫داده‬ESD............................................................11 ‫جدول‬(4-4)‫خطا‬‫ی‬‫اقل‬‫ی‬‫دس‬‫ی‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬‫پس‬‫نما‬‫يی‬‫بر‬‫رو‬‫ی‬‫مجموعه‬‫داده‬Berlin.......................................12 ‫جدول‬(4-5)‫تصات‬ ‫م‬‫جد‬‫ي‬‫د‬‫معرف‬‫ی‬‫شده‬‫برا‬‫ی‬‫حاالت‬‫عاطف‬‫ی‬‫در‬‫فضا‬‫ی‬‫تحر‬‫ي‬‫ک‬-‫ظرف‬‫ی‬‫ت‬..........................11
  • 13. ‫ي‬ ‫اختصاری‬ ‫عالئم‬ ‫فهرست‬ ‫کلمه‬ ‫وزن‬d................................................................................................................𝑊𝑑 ‫پست‬ ‫مثبت‬ ‫وزن‬......................................................................................................Ϣ 𝑝 ‫وزن‬‫پست‬ ‫منفی‬........................................................................................................Ϣ 𝑛 ‫پست‬ ‫کل‬ ‫تعداد‬‫مثبت‬ ‫وزن‬ ‫با‬ ‫ها‬................................................................................𝑁𝑃 ‫پست‬ ‫کل‬ ‫عداد‬‫منفی‬ ‫وزن‬ ‫با‬ ‫ها‬...................................................................................𝑁 𝑁 ‫عالمت‬ ‫تابع‬...............................................................................................................Sign ‫لگاريتم‬ ‫تابع‬...............................................................................................................log ‫وزن‬ ‫مجموع‬‫ها‬‫ی‬‫منف‬‫ی‬............................................................................................𝑊𝑑 − ‫وزن‬ ‫مجموع‬‫ها‬‫ی‬‫م‬‫ثب‬‫ت‬............................................................................................𝑊𝑑 + ‫لغت‬ ‫امتیاز‬ ‫يا‬ ‫اعتبار‬‫نامه‬D.........................................................................................𝑆 𝐷 ‫لغت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫پست‬ ‫وزن‬‫نامه‬D.........................................................................Ϣ 𝐷 ‫لغت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫پست‬ ‫وزن‬‫نامه‬K.........................................................................Ϣ 𝐾 ‫تعداد‬‫پست‬‫هايی‬‫لغت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫که‬‫نامه‬D‫منفی‬ /‫مثبت‬ ‫معنای‬‫داده‬ ‫تشخیص‬ ‫شده‬‫اند‬.......................................................................................................................𝑁 𝐷
  • 14. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 1 ‫مقدمه‬ ‫فصل‬1: ‫مقدمه‬
  • 15. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 2 ‫مقدمه‬ 1-1-‫بحث‬ ‫طرح‬ ‫پیشرفت‬ ‫با‬‫فنا‬‫وری‬‫زندگی‬ ‫تلف‬ ‫م‬ ‫ابعاد‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫حضور‬ ‫گسترش‬ ‫و‬‫انسان‬‫عمنق‬ ‫بنه‬ ‫نیناز‬ ‫نیز‬ ‫دو‬ ‫اين‬ ‫تعامك‬ ‫ماشین‬ .‫دارد‬ ‫بیشتری‬‫نظر‬ ‫از‬‫جز‬ ‫بشر‬‫تكه‬‫ای‬‫عواطنف‬ ‫فقدان‬ ‫همیشه‬ ‫و‬ ‫نیست‬ ‫بیش‬ ‫ثهن‬1 ‫ثن‬ ‫در‬ ‫احساسنات‬ ‫و‬ ‫به‬‫عنوان‬‫بزرگ‬‫ترين‬‫نقطه‬‫ضعف‬‫ارتباطی‬‫اش‬‫قلمداد‬‫می‬‫شود‬‫رباتی‬ ‫علم‬ ‫دانشمندان‬ .‫در‬ ‫نینز‬ ‫مصنوعی‬ ‫هوش‬ ‫و‬ ‫ک‬ ‫کاستی‬ ‫اين‬ ‫رفع‬ ‫بر‬ ‫سعی‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫اخیر‬ ‫دهه‬ ‫چند‬‫داشته‬‫اند‬[1]. ‫توس‬ ‫ثن‬ ‫درک‬ ‫و‬ ‫درونی‬ ‫احساسات‬ ‫ابراز‬ ‫همیشه‬ ‫انسانی‬ ‫تعامالت‬ ‫در‬‫بسیار‬ ‫اطب‬ ‫م‬‫مسرت‬‫ش‬ ‫ب‬‫اما‬ ‫است‬ ‫بوده‬ ‫راه‬ ‫مهم‬ ‫اين‬ ‫درک‬ ‫در‬ ‫نیز‬ ‫انسان‬ ‫خود‬‫ساده‬‫ای‬‫اطالعات‬ ‫شامك‬ ‫تنها‬ ‫انسانی‬ ‫زبان‬ .‫ندارد‬ ‫پیش‬ ‫در‬‫و‬ ‫نیسنت‬ ‫لغوی‬ ‫جمالت‬ ‫کامك‬ ‫درک‬‫بیان‬‫شده‬‫از‬ ‫يكنی‬ ‫عواطنف‬ .‫اسنت‬ ‫کنالم‬ ‫ابعناد‬ ‫تمنامی‬ ‫بنه‬ ‫بنودن‬ ‫واقف‬ ‫مستلزم‬ ‫افراد‬ ‫بین‬ ‫اساسی‬‫ترين‬‫و‬‫مهم‬‫ترين‬.‫است‬ ‫ابعاد‬ ‫اين‬‫در‬ ‫عاطفی‬ ‫موتور‬ ‫يک‬ ‫تعبیه‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫مسیر‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫تعامك‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫دارد؛‬ ‫ماشین‬‫توس‬ ‫فرد‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫جهت‬‫ماشنین‬‫عواطنف‬ ‫بازنمنايی‬ ‫و‬‫جهنت‬ ‫شبیه‬‫ماشین‬ ‫در‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫يک‬ ‫بیان‬ ‫و‬ ‫سازی‬‫به‬ ‫نیاز‬ ‫مسیر‬ ‫دو‬ ‫اين‬ .‫پژوهش‬‫های‬ً‫ال‬‫کام‬‫وقتنی‬ ‫اما‬ ‫دارد‬ ‫مجزا‬ ‫اولويت‬ ‫بازنمايی‬ ‫بر‬ ‫بازشناسی‬ ،‫باشد‬ ‫ماشین‬ ‫انسان‬ ‫ارتباط‬ ‫از‬ ‫ن‬ ‫س‬‫می‬‫يابد‬‫که‬ ‫ماشینی‬ ‫تصور‬ .‫به‬‫خوبی‬‫بنه‬ ‫قادر‬ ‫اما‬ ‫باشد‬ ‫خود‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫بیان‬‫انسنان‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫در‬‫نناموفق‬‫عندم‬ ‫و‬ ‫نناموفق‬ ‫ارتبناط‬ ،‫باشند‬ ‫انسان‬ ‫رضايت‬‫به‬‫عنوان‬‫انسنانی‬ ‫روابن‬ ‫در‬ ‫موضنوع‬ ‫اين‬ .‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫دنبال‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫کاربر‬ً‫ال‬‫کنام‬‫اسنت‬ ‫مشنهود‬ ‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫شما‬ ‫اگر‬ ‫که‬‫باش‬ ‫ناراحت‬‫ی‬‫دست‬ ‫شما‬ ‫به‬ ‫بدی‬ ‫حس‬ ‫ندد‬ ‫ب‬ ‫شما‬ ‫ناراحتی‬ ‫به‬ ‫علم‬ ‫با‬ ‫فردی‬ ‫و‬ ‫د‬‫می‬‫دهند‬ ‫تع‬ ‫از‬ ‫و‬‫خودداری‬ ‫وی‬ ‫با‬ ‫امك‬‫می‬‫کنید‬‫تعامالت‬ ‫در‬ ‫همدردی‬ ‫به‬ ‫انسان‬ ‫نیاز‬ ‫عبارتی‬ ‫به‬ .،‫بازشناسنی‬ ‫اولويت‬ ‫سبب‬ ‫بر‬‫بازنمايی‬‫می‬‫گردد‬. ‫راهنمنای‬ ‫عناطفی‬ ‫حالنت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ .‫دارد‬ ‫بسیاری‬ ‫عملی‬ ‫کاربردهای‬ ‫گفتار‬ ‫از‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬‫منؤاری‬‫بنرای‬ ‫سیستم‬‫های‬‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫يا‬ ‫است‬ ‫ثنالين‬ ‫ثموزشی‬‫رانندگان‬‫می‬‫تواند‬‫در‬‫سیستم‬‫های‬‫ماشین‬ ‫کنترل‬ ‫کند‬ ‫جلوگیری‬ ‫احتمالی‬ ‫خطرات‬ ‫از‬[2]‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬ ‫طرفی‬ ‫از‬ .‫پژوهش‬‫های‬‫زمیننه‬ ‫اين‬‫می‬‫توانند‬‫راهنمنای‬ ‫مؤاری‬‫علم‬ ‫برای‬‫روان‬‫پزشكی‬‫باشد‬[3]‫از‬ ‫استفاده‬ .‫مدل‬‫های‬‫و‬ ‫تمناس‬ ‫مراکنز‬ ‫در‬ ‫گويننده‬ ‫عواطنف‬ ‫یص‬ ‫تشن‬ ‫موبايك‬ ‫ارتباطات‬[4]‫در‬ ،‫ماشین‬‫های‬‫خودک‬‫يا‬ ‫و‬ ‫ترجمه‬ ‫ار‬‫هوشمند‬ ‫کنترل‬‫فضاپیماها‬‫بنه‬ ‫توجنه‬ ‫بنا‬ ‫هواپیمنا‬ ‫و‬ ‫خلبان‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬[5]‫می‬‫تواند‬.‫گردد‬ ‫عملكرد‬ ‫بهبود‬ ‫سبب‬ 1 Emotions
  • 16. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 3 ‫مقدمه‬ ‫از‬ ‫يكی‬ ‫عواطف‬‫درونی‬‫ترين‬‫ويژگی‬‫های‬‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫انسنانی‬‫عنده‬‫ای‬‫او‬ ‫تمنايز‬ ‫نقطنه‬ ‫را‬ ‫ثن‬‫موجنودات‬ ‫سناير‬ ‫از‬ ‫می‬‫دانند‬‫نگاه‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫اگر‬ .‫منطق‬‫دانان‬‫با‬ ‫حیوانی‬‫تو‬‫نطق‬ ‫انايی‬‫خالصه‬ ‫ويژگی‬ ‫اين‬ ‫بیان‬ ‫در‬ ‫قابلیت‬ ‫اين‬ ‫بدانیم‬ ‫می‬‫شود‬‫زبان‬ .‫پیچیده‬‫ترين‬‫فنراهم‬ ‫را‬ ‫عواطنف‬ ‫ابنراز‬ ‫جهنت‬ ‫مناسنب‬ ‫بستری‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫انسانی‬ ‫خصلت‬‫می‬‫کنند‬. ‫پیچیده‬ ‫بسیار‬ ‫را‬ ‫انسانی‬ ‫تعامالت‬ ‫زبان‬ ‫و‬ ‫عواطف‬‫می‬‫کنند‬‫ثبگیر‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫اگر‬ ‫حال‬ .‫گك‬‫ثلود‬‫ورود‬ ‫واهد‬ ‫ب‬ ‫ماشین‬ ‫بايد‬ ‫ناگزير‬ ‫کند‬‫ابزار‬ ‫اين‬ ،‫زبان‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫خود‬‫ه‬ ‫وا‬ .‫دهد‬ ‫وفق‬ ‫انسانی‬‫بنا‬ ‫تنهنا‬ ‫را‬ ‫کلمات‬ ‫شناسان‬‫لغت‬‫هنای‬‫ه‬ ‫وا‬‫نامنه‬ ‫تعبیر‬ ‫خود‬‫می‬‫کنند‬‫اما‬‫همان‬‫گونه‬‫زبان‬ ‫که‬-‫روانشناسان‬‫تأيید‬‫می‬‫کنند‬‫در‬ ‫زيادی‬ ‫اطالعات‬‫بینان‬ ‫نحوه‬‫کلمنات‬ ‫عبارت‬ ‫به‬ ‫يا‬‫ی‬‫ک‬ ‫نگاه‬ ‫يک‬ ‫در‬ .‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫گفتار‬ ‫فرازبانی‬ ‫اطالعات‬‫اطالعا‬ ‫لی‬‫زبنانی‬ ‫وجنه‬ ‫دو‬ ‫شنامك‬ ‫گفتار‬ ‫ت‬1 ‫ينا‬ ‫معنای‬‫لغت‬‫ها‬‫ثوايی‬ ‫و‬2 ‫است‬ ‫لغات‬ ‫اين‬ ‫بیان‬ ‫نحوه‬ ‫يا‬]6[.‫ريو‬ ‫مارشال‬ ‫جان‬1 ‫در‬]7[‫زبنان‬ ‫از‬ ‫وجه‬ ‫دو‬ ‫اين‬‫را‬‫بنه‬ ‫نام‬‫های‬‫معرفی‬ ‫زيستی‬ ‫و‬ ‫شناختی‬ ‫ديدگاه‬‫می‬‫کند‬‫باک‬ ‫ديدگاه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫و‬4 ‫سیستمی‬ ‫دو‬ ‫موضع‬]8[‫را‬ ‫عواطف‬ ‫قبال‬ ‫در‬‫ارجح‬‫می‬‫داند‬.‫سیس‬‫و‬ ‫است‬ ‫زيستی‬ ،‫اول‬ ‫تم‬‫منشنأ‬‫ی‬ ‫تناري‬ ‫تكامنك‬ ‫بنه‬ ‫ثن‬‫گوننه‬‫برمی‬‫گنردد‬. ‫خو‬ ،‫سرعت‬ ‫به‬ ‫حسی‬ ‫اطالعات‬‫ناخودثگاه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫دکار‬‫توس‬‫لمبیک‬ ‫سیستم‬1 ‫پردازش‬‫می‬‫شنود‬‫سیسنتم‬ . ‫فرهنگنی‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫چه‬ ‫تاري‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شناختی‬ ‫دوم‬‫منحصنربه‬‫فرد‬‫سیسنتم‬ ‫دو‬ ‫اينن‬ .‫دارد‬ ‫بسنتگی‬ ‫انسنان‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫هم‬ ‫مكمك‬ ‫عاطفی‬‫کار‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫هیجان‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫کردن‬ ‫فعال‬ ‫برای‬‫می‬‫کنند‬[7]‫عواطف‬ ‫بررسی‬ ‫رويكرد‬ . ‫استفاده‬ ‫با‬‫از‬‫نتیجنه‬ ‫را‬ ‫ثواينی‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫شناختی‬ ‫سیستم‬ ‫نماينده‬ ‫را‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫دو‬ ‫گفتار‬ ‫اطالعات‬ .‫دانست‬ ‫خواهد‬ ‫حنجره‬ ‫يک‬ ‫فیزيولو‬ ‫تغییرات‬ ‫و‬ ‫زيستی‬ ‫سیستم‬ ‫مدل‬‫سازی‬‫بهترين‬ ‫رياضی‬‫راه‬‫کار‬‫برای‬‫بنه‬ ‫گفتنار‬ ‫از‬ ‫اطالعنات‬ ‫راج‬ ‫اسنت‬ .‫است‬ ‫مهم‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫نیك‬ ‫جهت‬ ‫ماشین‬ ‫محاسبات‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ،‫کمی‬ ‫صورت‬‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫الزم‬ً‫ا‬‫نهايت‬‫کنار‬ ‫مراحنك‬ ‫گوينده‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫بنه‬ ‫را‬ ‫ظرفینت‬ ‫اين‬ ‫باال‬ ‫پردازش‬ ‫قدرت‬ ‫و‬ ‫سرعت‬ ‫در‬ ‫ماشین‬ ‫قابلیت‬ .‫است‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫بازشناسی‬ ‫سیستم‬ ‫يک‬ ‫ثن‬‫می‬‫دهد‬‫دقت‬ ‫که‬‫ی‬‫فراتر‬‫پیچیدگی‬ ‫و‬ ‫قدرت‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫اما‬ ‫دهد‬ ‫ارائه‬ ‫انسانی‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫سیستم‬ ‫از‬ ‫ما‬ ‫روی‬ ‫پیش‬ ‫را‬ ‫دشوار‬ ‫بسی‬ ‫راه‬ ‫مناسب‬ ‫مدل‬ ‫يک‬ ‫ايجاد‬ ‫جهت‬ ‫ماشین‬ ‫ثموزش‬ ،‫انسان‬ ‫درک‬‫می‬‫گذارد‬‫سوی‬ ‫از‬ . ‫ديگر‬‫تفاوت‬‫های‬‫علنم‬ ‫بنه‬ ‫را‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫گستردگی‬ ‫گويندگان‬ ‫فرهنگی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬‫جامعه‬‫شناسنی‬‫اد‬ ‫و‬‫نینز‬ ‫بینات‬ 1 Linguistics 2 Acoustic 3 John Marshall Reeve 4 Buck 5 Limbic System
  • 17. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 4 ‫مقدمه‬ ‫در‬ .‫کشاند‬ ‫خواهد‬[9-10]‫کنه‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫نشان‬‫تفاوت‬‫هنای‬‫زبنانی‬‫تنأایر‬‫مندل‬ ‫و‬ ‫بینان‬ ‫ننوع‬ ‫در‬ ‫زينادی‬ .‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫بازشناسی‬‫ازاين‬‫رو‬‫بر‬ ‫مطالعه‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫گستردگی‬ ‫و‬ ‫کاربرد‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫احساس‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫خاص‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫زبان‬ ‫اين‬ ‫روی‬‫می‬‫شود‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫که‬‫بازشناسی‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫شده‬ ‫انجام‬ ‫مطالعات‬ .‫است‬ ‫بوده‬ ‫شمار‬ ‫انگشت‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫شنناختی‬ ‫علوم‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫مباحث‬1 ‫طینف‬‫گسنترده‬‫ای‬‫علنوم‬ ‫از‬‫شنامك‬،‫فلسنفه‬ ،‫روانشناسنی‬‫عصب‬‫شناسنی‬‫و‬ ‫زبان‬‫شناسی‬‫شامك‬ ‫را‬‫می‬‫شود‬‫ديگر‬ ‫سوی‬ ‫از‬ .‫مدل‬‫سازی‬‫و‬ ‫رياضنیات‬ ‫علنم‬ ‫شناخه‬ ‫در‬ ‫عواطنف‬ ‫بازشناسی‬ ‫کمی‬ ‫کامپی‬‫اين‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬ .‫گرفت‬ ‫خواهد‬ ‫قرار‬ ‫وتر‬‫مدل‬‫سازی‬‫ها‬‫بنرای‬ ‫مناسب‬ ‫ثزمايشی‬ ‫فضای‬ ‫و‬ ‫مفید‬ ‫راهنمای‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫علوم‬ ‫ساير‬ ‫نظريات‬ ‫با‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫با‬ ‫سازگار‬ ‫و‬ ‫مناسب‬ ‫مدل‬ ‫يک‬ ‫معرفی‬ ‫در‬ ‫سعی‬ ‫پژوهش‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫ما‬‫اسنتفاده‬‫اطالعنات‬ ‫ننوع‬ ‫دو‬ ‫از‬ .‫داريم‬ ‫را‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫معنايی‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫ثوايی‬‫نهايت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫موازی‬ ‫مدل‬ ‫دو‬ ‫شامك‬ ‫ما‬ ‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫مدل‬ ‫قسمت‬ ‫در‬ ‫و‬‫تصمیم‬‫گیری‬.‫شند‬ ‫خواهند‬ ‫ترکیب‬ ‫يكديگر‬ ‫با‬ ‫نهايی‬‫مندل‬‫های‬‫فراخنور‬ ‫منذکور‬‫منورد‬ ‫داده‬ ‫ننوع‬ ‫استفاده‬‫را‬ ‫خود‬ ‫خاص‬ ‫ابزار‬‫می‬‫طلبد‬‫بنه‬ ‫نیناز‬ ‫معننايی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫جهت‬ ،‫ابزارهنای‬‫و‬ ‫منتن‬ ‫پنردازش‬ ‫داده‬‫کاوی‬‫جهت‬ ‫و‬ ‫است‬‫به‬ ‫نیاز‬ ‫ثوايی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬‫ابزار‬‫خواهند‬ ‫سیگنال‬ ‫پردازش‬ ‫و‬ ‫صوت‬ ‫پردازش‬ ‫های‬ ‫فضای‬ ‫دو‬ ‫حیث‬ ‫اين‬ ‫از‬ .‫بود‬ً‫ال‬‫کام‬‫متفاوت‬.‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫بررسی‬ ‫مورد‬ ‫ه‬ ‫پرو‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫شنناختی‬ ‫علوم‬ ‫که‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫داشت‬ ‫خواهیم‬ ‫را‬ ‫حوزه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫تعاريف‬ ‫و‬ ‫ادبیات‬ ‫بر‬ ‫مروری‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫ا‬ ‫يكی‬‫رشته‬ ‫بین‬ ‫علوم‬ ‫ز‬‫وجنود‬ ‫عندم‬ .‫داشنت‬ ‫خواهند‬ ‫موضوع‬ ‫از‬ ‫متفاوتی‬ ‫تعاريف‬ ‫تلف‬ ‫م‬ ‫پژوهشگران‬ ‫است‬ ‫ای‬ ‫تفناوت‬ ‫و‬ ‫منادری‬ ‫زبنان‬ ‫بنا‬ ‫دانشنمندان‬ ‫بنین‬ ‫در‬ ‫چنه‬ ‫و‬ ‫تلف‬ ‫م‬ ‫علوم‬ ‫پژوهشگران‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫چه‬ ‫مشترک‬ ‫ادبیات‬ ‫پیچیند‬ ‫دلینك‬ ‫بنه‬ ‫انسنانی‬ ‫عواطف‬ ‫از‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫تعريف‬ ‫وجود‬ ‫عدم‬ ‫و‬ ‫سو‬ ‫يک‬ ‫از‬ ‫فرهنگی‬‫ديگن‬ ‫سنوی‬ ‫از‬ ‫ثن‬ ‫گی‬‫ر‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫اين‬ ‫اختصاص‬‫می‬ ‫ضروری‬ ‫را‬.‫کند‬ 1-2-‫نظری‬ ‫مبانی‬ ‫و‬ ‫اصول‬ ،‫تعاريف‬ ‫بین‬ ‫مفاهیم‬ ‫انتقال‬ ‫در‬ ‫سعی‬ ‫تاکنون‬ ‫وجود‬ ‫ابتدای‬ ‫از‬ ‫کلمات‬ ‫و‬ ‫زبان‬‫انسان‬‫ها‬‫قديمی‬ ‫زبان‬ .‫است‬ ‫داشته‬ ‫را‬‫و‬ ‫ترين‬ ‫تكامك‬‫يافته‬‫می‬ ‫محسوب‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫بشری‬ ‫قدرت‬ ‫ترين‬‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫پیشنرفته‬ ‫و‬ ‫پیچینده‬ ‫چننان‬ ‫حنوزه‬ ‫اين‬ .‫شود‬ ‫فیلسوف‬‫زبان‬ ‫و‬‫معروف‬ ‫شناس‬‫چامسكی‬ ‫نوام‬‫می‬ ‫تفكنر‬ ‫از‬ ‫فراتر‬ ‫را‬ ‫ثن‬‫در‬ ‫سنعی‬ ‫همنواره‬ ‫شناسنان‬ ‫زبنان‬ .‫دانند‬ 1 Cognitive Sciences
  • 18. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 5 ‫مقدمه‬ ‫قاعده‬.‫دارند‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫رفتاری‬ ‫قابلیت‬ ‫و‬ ‫رفتار‬ ‫اين‬ ‫نمودن‬ ‫مند‬‫انسان‬‫ها‬‫خنود‬ ‫كهننی‬ ‫مفاهیم‬ ‫انتقال‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫نمی‬ ‫محدود‬ ‫گفتار‬ ‫و‬ ‫کلمات‬ ‫زبان‬ ‫به‬‫با‬ ‫را‬ ‫زبان‬ ‫مرزهای‬ ‫و‬ ‫کنند‬‫مثك‬ ‫هنرهايی‬‫غینره‬ ‫و‬ ‫نمايش‬ ،‫موسیقی‬ ،‫نقاشی‬ ‫داده‬ ‫توسعه‬‫جامعه‬ ‫هنوز‬ ‫اما‬ .‫اند‬‫زبان‬ ‫و‬ ‫شناسان‬‫اينن‬ ‫تمنامی‬ ‫وجنود‬ ‫بنا‬ ‫کنه‬ ‫دارنند‬ ‫اصنرار‬ ‫نكتنه‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫شناسان‬ ‫ارتباطی‬ ‫ابزارهای‬‫انسان‬‫ها‬‫ناتوان‬ ‫ديگران‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫كهنی‬ ‫حاالت‬ ‫و‬ ‫مفاهیم‬ ‫کامك‬ ‫انتقال‬ ‫از‬‫منا‬ ‫تمنامی‬ ‫شنايد‬ .‫اند‬ ‫انسان‬‫ها‬‫كهن‬ ‫در‬ ‫ثبی‬ ‫رنگ‬ ‫برای‬‫اينن‬ ‫ثينا‬ ‫امنا‬ .‫باشنیم‬ ‫داشته‬ ‫صی‬ ‫مش‬ ‫ثوايی‬ ‫و‬ ‫تصويری‬ ،‫مفهومی‬ ‫خودنگاشت‬ ‫ما‬ ‫درونی‬ ‫نگاشت‬‫انسان‬‫ها‬‫فرهنگ‬ ‫وجود‬ ‫است؟‬ ‫يكسان‬‫در‬ ‫متفناوت‬ ‫صنی‬ ‫ش‬ ‫ينادگیری‬ ‫مراحنك‬ ،‫متفاوت‬ ‫های‬ ‫می‬ ‫غیرممكن‬ ‫را‬ ‫باال‬ ‫سؤال‬ ‫به‬ ‫قاطع‬ ‫ی‬ ‫پاس‬ ‫ارائه‬ ‫متفاوت‬ ‫صیتی‬ ‫ش‬ ‫فاکتورهای‬ ‫و‬ ‫زندگی‬ ‫طول‬.‫نمايد‬ ‫زبان‬‫ايج‬ ‫با‬ ‫شناسان‬‫لغت‬ ‫اد‬‫نامه‬‫ها‬‫دايره‬ ‫و‬‫المعارف‬‫يكسان‬ ‫و‬ ‫استانداردسنازی‬ ‫در‬ ‫سنعی‬ ‫ها‬‫زبنانی‬ ‫مفناهیم‬ ‫سنازی‬ ‫همسان‬ ‫در‬ ‫موفقیت‬ ‫میزان‬ ‫اما‬ ،‫دارند‬‫مشنكالت‬ ‫و‬ ‫مواننع‬ ‫اينن‬ ‫تمامی‬ ‫وجود‬ ‫با‬ .‫است‬ ‫ناچیز‬ ‫بسیار‬ ‫مفاهیم‬ ‫سازی‬ ‫انسان‬‫ها‬‫می‬ ‫يكديگر‬ ‫با‬ ‫مكالمه‬ ‫و‬ ‫ارتباط‬ ،‫تعامك‬ ‫به‬ ‫موجود‬ ‫ابزارهای‬ ‫با‬‫ادعا‬ ‫و‬ ‫پردازند‬‫می‬‫قادر‬ ‫مسیر‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫کنند‬ ‫می‬ ‫مكالمات‬ ‫از‬ ‫قبولی‬ ‫قابك‬ ‫و‬ ‫نسبی‬ ‫درک‬ ‫به‬.‫باشند‬ ‫عاطفه‬‫به‬‫عنوان‬‫پیچیده‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫كهنی‬ ‫و‬ ‫درونی‬ ‫حاالت‬ ‫ترين‬‫انسان‬‫ها‬‫می‬ ‫محسوب‬.‫شود‬‫انسان‬‫ها‬‫توصنیف‬ ‫برای‬ ‫می‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫تالش‬ ‫بیشترين‬ ‫خود‬ ‫عواطف‬‫ارتباطنات‬ ‫در‬ ‫مفناهیم‬ ‫ساير‬ ‫نسبت‬ ‫به‬ ‫اما‬ ‫دهند‬،‫توفین‬ ‫کمتنرين‬‫در‬ ‫ق‬ ‫انتقال‬‫منظور‬‫می‬ ‫نتیجه‬ ‫را‬.‫شود‬‫فر‬1 ‫راسك‬ ‫و‬2 ‫عقیده‬ ‫اين‬ ‫بر‬‫می‬ ‫افراد‬ ‫همه‬ ‫که‬ ‫اند‬‫تا‬ ‫تنها‬ ‫اما‬ ‫چیست‬ ‫عاطفه‬ ‫دانند‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫زمانی‬‫هنیچ‬ ‫سنؤال‬ ‫اينن‬ ‫پرسش‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫چیست؟‬ ‫عاطفه‬ ‫باشد‬ ‫نشده‬ ‫پرسیده‬ ‫ها‬‫نمی‬ ‫کس‬ً‫ا‬‫دقیقن‬ ‫دانند‬ ‫هستند‬ ‫چه‬ ‫عواطف‬[11].‫ما‬ ‫درونی‬ ‫و‬ ‫كهنی‬ ‫حالت‬ ‫بیان‬ ‫و‬ ‫توصیف‬‫ان‬‫سان‬‫ها‬‫و‬ ‫پیچینده‬ ‫بسنیار‬ ‫کلمنات‬ ‫زبنان‬ ‫با‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دشوار‬‫به‬‫عنوان‬‫کرده‬ ‫تجربه‬ ‫را‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫ما‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫مثال‬‫در‬ ‫منا‬ ‫دروننی‬ ‫حالت‬ ‫توصیف‬ ‫که‬ ‫ايم‬ ‫قطع‬ ‫به‬ ‫دادن‬ ‫گوش‬ ‫هنگام‬‫ه‬‫ا‬‫تجربنی‬ ‫حالنت‬ ‫يک‬ ‫تنها‬ ‫را‬ ‫ثن‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫دشوار‬ ‫چنان‬ ‫موسیقی‬ ‫ی‬‫غیرقابك‬‫توصنیف‬ ‫می‬.‫نامیم‬ ‫ب‬ ‫داريم‬ ‫قصد‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫اين‬ ‫در‬‫خود‬ ‫و‬ ‫پژوهشگران‬ ‫که‬ ‫توصیفاتی‬ ‫ا‬‫انسان‬‫ها‬‫توصیف‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫خود‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫از‬ ‫در‬ .‫برسیم‬ ‫كهنی‬ ‫حاالت‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫مشترکی‬[12,13]‫حاالت‬ ‫بیان‬ ‫از‬ ‫اولیه‬ ‫تعاريف‬ ‫از‬ ‫گزارشی‬.‫اسنت‬ ‫ثمده‬ ‫درونی‬ ‫کتاب‬ ‫اول‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫حیوان‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫بیان‬ ‫عنوان‬ ‫با‬ ‫داروين‬‫نقك‬ ‫که‬‫قول‬‫ق‬ ‫محققین‬ ‫از‬ ‫هايی‬‫نوزدهم‬ ‫رن‬ ‫بی‬ ‫است‬ ‫ثمده‬‫عواطف‬ ‫فیزيكی‬ ‫جنبه‬ ‫به‬ ‫شتر‬‫می‬ ‫عضنالنی‬ ‫واکنش‬ ‫يک‬ ‫بیشتر‬ ‫را‬ ‫ثن‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫پرداخته‬.‫داننند‬ ‫ساير‬ ‫با‬ ‫انسان‬ ‫عمده‬ ‫تفاوت‬ ‫است‬ ‫داده‬ ‫قرار‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬ ‫تحلیك‬ ‫مورد‬ ‫حیوانات‬ ‫مانند‬ ‫به‬ ‫نیز‬ ‫را‬ ‫انسان‬ ‫که‬ ‫کتاب‬ ‫اين‬ 1 Fehr 2 Russell
  • 19. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 6 ‫مقدمه‬ ‫می‬ ‫عواطفی‬ ‫بازنمايی‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫حیوانات‬‫حیوانات‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫داند‬‫ی‬‫با‬‫تكامك‬ ‫سطح‬‫پايین‬‫بنه‬ ‫انسنان‬ .‫هسنتند‬ ‫ثن‬ ‫فاقند‬ ، ‫ظري‬ ‫و‬ ‫حساس‬ ‫عضالت‬ ‫به‬ ‫بودن‬ ‫مجهز‬ ‫دلیك‬‫توانايی‬ ‫صورت‬ ‫عضالت‬ ‫مانند‬ ‫فی‬‫خنود‬ ‫كهننی‬ ‫حناالت‬ ‫از‬ ‫بازنمايی‬ ‫به‬‫عنوان‬‫عواطف‬‫را‬‫قابلیت‬ ‫به‬ ‫کافی‬ ‫توجه‬ ‫عدم‬ ‫ديدگاه‬ ‫اين‬ ‫اصلی‬ ‫مشكك‬ ‫اما‬ .‫دارد‬‫پیچینده‬ ‫های‬‫مثنك‬ ‫انسنان‬ ‫تر‬ ‫تا‬ ‫رويكردی‬ ‫شايد‬ .‫است‬ ‫زبان‬‫عواطف‬ ‫به‬ ‫فیزيكی‬ ‫اندازه‬ ‫اين‬‫ثن‬ ‫بازشناسنی‬ ‫در‬ ‫منا‬ ‫بنه‬ ‫بتواند‬ ،‫امنا‬ ‫کنند‬ ‫کمنک‬ ‫مدل‬‫سازی‬‫جنبنه‬ ‫بررسنی‬ ‫و‬ ‫اطالعنات‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫عواطف‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬.‫دارد‬ ‫موضنوع‬ ‫اينن‬ ‫ديگنر‬ ‫های‬‫اينزارد‬ ‫نظنر‬ ‫از‬1 ‫هیجان‬‫پديده‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫هستند‬ ‫چندبعدی‬ ‫ها‬‫دارند‬ ‫وجود‬ ‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫هدفمند‬ ،‫زيستی‬ ،‫كهنی‬ ‫های‬[14]. ‫ا‬ ‫در‬‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫منظور‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫دامه‬‫مدل‬‫سازی‬:‫کنیم‬ ‫بیان‬ ‫عواطف‬ ‫مدل‬‫سازی‬2 ‫می‬ ‫محسوب‬ ‫مهندسی‬ ‫علم‬ ‫اساس‬ ‫که‬‫بنا‬ ،‫سیستم‬ ‫از‬ ‫رياضی‬ ‫بازنمايی‬ ‫يک‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬ ‫طراحی‬ ‫به‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫گفته‬ ‫سیستم‬ ‫متغیرهای‬ ‫تغییرات‬ ‫و‬ ‫تأایرات‬ ‫کردن‬ ‫دنبال‬ ‫هدف‬‫عمك‬ ‫اساس‬ .‫شود‬‫مدل‬‫سازی‬‫سنازی‬ ‫کمنی‬ ‫دسته‬ ‫و‬ ‫مشاهدات‬‫بندی‬‫ثن‬‫ها‬‫ثن‬ ‫عملكرد‬ ‫از‬ ‫تابعی‬ ‫با‬ ‫سیستم‬ ‫يک‬ ‫بازنمايی‬ .‫است‬‫به‬‫عنوان‬‫ورودی‬ ‫ارتبناط‬‫و‬ ‫هنا‬ ‫خروجی‬‫مدل‬‫سازی‬‫می‬ ‫تعبیر‬‫در‬ ‫منا‬ ‫هندف‬ .‫شود‬‫مدل‬‫سنازی‬‫محرک‬ ‫شنناخت‬ ‫عواطنف‬‫هنا‬‫بنه‬‫عنوان‬‫و‬ ‫ورودی‬ ‫كهننی‬ ‫حالت‬ ‫توصیف‬ ‫و‬ ‫كهنی‬ ‫حالت‬ ‫تغییر‬ ‫چگونگی‬‫بنه‬‫عنوان‬‫در‬ ‫اصنلی‬ ‫چنالش‬ .‫اسنت‬ ‫خروجنی‬‫مدل‬‫سنازی‬ ‫بنرخ‬ ‫عواطف‬‫الف‬‫مدل‬‫سنازی‬‫ورودی‬ ‫از‬ ‫تنوافقی‬ ‫منورد‬ ‫تعرينف‬ ‫و‬ ‫شنناخت‬ ‫عندم‬ ،‫سنیاه‬ ‫جعبنه‬ ‫روش‬ ‫بنه‬‫و‬ ‫هنا‬ ‫خروجی‬‫معناست‬ ‫بدين‬ ‫اين‬ .‫است‬ ‫سیستم‬ ‫های‬‫که‬‫چگنونگی‬ ،‫عواطنف‬ ‫مفهوم‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫کافی‬ ‫اطالعات‬ ‫هنوز‬ ‫ما‬ ‫تالش‬ ‫امنا‬ .‫نداريم‬ ‫عاطفی‬ ‫كهنی‬ ‫حاالت‬ ‫توصیفات‬ ‫و‬ ‫ثن‬ ‫تحريكات‬ ‫مقابك‬ ‫در‬ ‫زيستی‬ ‫واکنش‬ ،‫ثن‬ ‫تحريک‬‫هنايی‬ ‫د‬.‫دارد‬ ‫خنود‬ ‫عناطفی‬ ‫حاالت‬ ‫از‬ ‫بشر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫مشترکی‬ ‫توصیفات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫تنها‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫زمینه‬ ‫اين‬ ‫ر‬ ‫بنه‬ ‫افنراد‬ ‫تمامی‬ ‫اما‬ ‫باشد‬ ‫نداشته‬ ‫وجود‬ ‫شناسان‬ ‫زبان‬ ‫بین‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫از‬ ‫مشترکی‬ ‫تعريف‬ ‫شايد‬ ‫که‬ ‫معنا‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫دارند‬ ‫اقرار‬ ‫ثن‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫وجود‬[6]. ‫پاور‬1 ‫در‬5]1[‫مانن‬ ‫را‬ ‫شناختی‬ ‫علوم‬‫د‬‫می‬ ‫کالسكه‬ ‫يک‬‫اسب‬ ‫عواطف‬ ‫که‬ ‫داند‬‫به‬ ‫را‬ ‫کالسكه‬ ‫اين‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫هايی‬ ‫می‬ ‫در‬ ‫حرکت‬.‫ثورد‬ ( ‫عاطفه‬Emotion‫لغت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫فرانسوی‬ ‫ريشه‬ ‫با‬ ‫ه‬ ‫وا‬ ‫يک‬ )‫احساسات‬ ‫به‬ ‫کمبريج‬ ‫نامه‬4 ‫تعبیر‬ ‫زياد‬ ‫شدت‬ ‫با‬ ‫اس‬ ‫شده‬‫لغت‬ ‫در‬ .‫ت‬‫احساسات‬ ‫اين‬ ‫ثکسفورد‬ ‫نامه‬‫خلق‬ ، ‫شراي‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫را‬ ‫قوی‬‫رواب‬ ،‫وخوی‬‫می‬ ‫تعامالت‬ ‫و‬.‫داند‬ 1 Izard 2 Modeling 3 Power 4 Feeling
  • 20. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 7 ‫مقدمه‬ ‫جمله‬ ‫با‬ ‫ابتدا‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫عواطف‬ ‫بريتانیكا‬ ‫دانشنامه‬‫ای‬‫می‬ ‫تعريف‬ ‫ارسطو‬ ‫از‬:‫کند‬ «‫می‬ ‫حس‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫چیزهايی‬ ‫همه‬ ‫عواطف‬‫ما‬ ‫قضاوت‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫کنیم‬‫تأایر‬‫می‬‫گذارد‬.‫و‬ ‫درد‬ ‫بنا‬ ‫عواطف‬ ‫اين‬ .‫است‬ ‫همراه‬ ‫لذت‬»‫دسته‬ ‫از‬ ‫گسترده‬ ‫طیف‬ ‫يک‬ ‫واقع‬ ‫در‬ ‫عاطفه‬‫بندی‬‫روانی‬ ‫ناهمگن‬ ‫های‬‫عواطنف‬ ‫برخنی‬ .‫است‬ ‫نمی‬ ‫لحظه‬ ‫ثن‬ ‫در‬ ‫هوشیاری‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫کوتاه‬ ‫بسیار‬‫مانندگار‬ ‫زينادی‬ ‫زمنان‬ ‫مندت‬ ‫ديگنر‬ ‫برخنی‬ ‫اما‬ ‫رسد‬ ‫می‬‫می‬ ‫فرد‬ ‫صیت‬ ‫ش‬ ‫از‬ ‫جزئی‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫مانند‬‫می‬ ‫عواطف‬ .‫شود‬‫بنه‬ ‫ينا‬ ‫باشند‬ ‫همنراه‬ ‫فیزيكنی‬ ‫نمودهنای‬ ‫با‬ ‫تواند‬ ‫نامرئی‬ ‫صورت‬‫نظر‬ ‫از‬‫باشد‬ ‫ناظر‬[16]‫ح‬ ‫مقابنك‬ ‫در‬ ‫کنه‬ ‫عناطفی‬ ‫حالنت‬ .‫دريافنت‬ ‫بنه‬ ‫دارد‬ ‫قنرار‬ ‫طبیعنی‬ ‫النت‬ ‫محرک‬‫می‬ ‫گفته‬ ‫کافی‬ ‫های‬‫می‬ ‫روانی‬ ‫يا‬ ‫كهنی‬ ‫حالت‬ ‫در‬ ‫تغییر‬ ‫سبب‬ ‫که‬ ‫شود‬‫و‬ ‫دروننی‬ ‫حالت‬ ‫تغییر‬ ‫اين‬ .‫گردد‬ ‫نسنبت‬ ‫كاتی‬ ‫حساسیت‬ ‫میزان‬ ‫و‬ ‫صیت‬ ‫ش‬ ،)‫ص‬ ‫ش‬ ‫فعلی‬ ‫(وضعیت‬ ‫درونی‬ ‫حالت‬ ‫خود‬ ‫به‬ ‫ثن‬ ‫حساسیت‬ ‫میزان‬ .‫دارد‬ ‫بستگی‬ ‫فرد‬ ‫محیطی‬ ‫و‬ ‫بیرونی‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫محرک‬ ‫به‬ ‫اکمن‬1 ‫می‬ ‫تقسیم‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ ‫از‬ ‫ترکیبی‬ ‫و‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ ‫دسته‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫شنده‬ ‫معرفی‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ .‫کند‬ ‫شامك‬ ‫وی‬ ‫توس‬‫خشونت‬2 ‫انزجار‬ ،1 ‫ترس‬ ،4 ‫خوشحالی‬ ،1 ،‫ناراحتی‬4 ‫و‬‫شگفت‬‫زدگ‬‫ی‬2 ‫است‬18]-[17‫عواطف‬ ‫اين‬ . ‫شش‬‫گانه‬‫به‬ ‫مطالعات‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫در‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬ ‫عنوان‬.‫شود‬ ‫اما‬‫پاور‬‫در‬[15]‫نام‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫مدل‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫عاطفه‬ ‫پنج‬SPAARS‫به‬‫عنوان‬‫می‬ ‫معرفی‬ ‫پايه‬ ‫عواطف‬‫تفناوت‬ ‫و‬ ‫کنند‬ ‫ثن‬‫ها‬‫را‬‫اين‬‫گونه‬‫می‬ ‫توضیح‬:‫دهد‬ ‫می‬ ‫پاداش‬ .‫است‬ ‫همراه‬ ‫پاداش‬ ‫دريافت‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫موفقیت‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫شادی‬.‫شود‬ ‫تزريق‬ ‫لذت‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫تواند‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫يا‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫نیز‬ ‫موفقیت‬‫می‬ ‫حاصك‬.‫شود‬ ‫می‬ ‫تعريف‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫يا‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫در‬ ‫موفقیت‬ ‫عدم‬ ‫يا‬ ‫شكست‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫ناراحتی‬.‫شود‬ ‫می‬ ‫تعريف‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫يا‬ ‫هدف‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫راه‬ ‫در‬ ‫موانع‬ ‫وجود‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫خشم‬.‫شود‬ .‫است‬ ‫ارزشمند‬ ‫نقشی‬ ‫حصول‬ ‫يا‬ ‫اهداف‬ ،‫ص‬ ‫ش‬ ‫به‬ ‫فیزيكی‬ ‫يا‬ ‫اجتماعی‬ ‫تهديد‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ :‫ترس‬ ‫مر‬ :‫انزجار‬‫يا‬ ‫ص‬ ‫ش‬ ،‫ايده‬ ‫به‬ ‫بوط‬‫شی‬‫ء‬‫می‬ ‫دفع‬ ‫ص‬ ‫ش‬ ‫طرف‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ای‬.‫شود‬ 1 Ekman 2 Anger 3 Disgust 4 Fear 5 Happiness 6 Sadness 7 Surprise
  • 21. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 8 ‫مقدمه‬ ‫در‬[19]‫در‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫کلمات‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ثمده‬ ‫ايده‬ ‫اين‬‫زبان‬‫ها‬‫فرهنگ‬ ‫حتنی‬ ‫ينا‬‫بینان‬ ‫بنرای‬ ‫متفناوت‬ ‫هنای‬ ‫نینز‬ ‫موضنوع‬ ‫اينن‬ ‫دلینك‬ .‫ندارد‬ ‫وجود‬ ‫عواطف‬ ‫برخی‬ ‫از‬ ‫دقیقی‬ ‫ترجمه‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫متفاوت‬ ‫عواطف‬‫اين‬‫گوننه‬‫بینان‬ ‫می‬‫فرهنگ‬ ‫که‬ ‫شود‬‫حتنی‬ ‫و‬ ‫عواطنف‬ ‫برخنی‬ ‫بنه‬ ‫بیشنتر‬ ‫توجنه‬ ‫باعنث‬ ‫متفناوت‬ ‫جغرافینای‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫مذاهب‬ ،‫ها‬ ‫لغت‬‫می‬ ‫سازی‬‫می‬ ‫اين‬ ‫که‬ ‫گردد‬‫فرهنگ‬ ‫در‬ ‫موضعی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عواطف‬ ‫بررسی‬ ‫تواند‬.‫کند‬ ‫ناگزير‬ ‫متفاوت‬ ‫های‬ ‫حسادت‬ ‫کلمه‬ ‫استفاده‬ ‫نوع‬ ‫به‬ ‫توجه‬‫به‬‫عنوان‬‫اس‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫مثالی‬ ‫انگلیسی‬ ‫و‬ ‫فارسی‬ ‫زبان‬ ‫در‬ ‫عاطفه‬ ‫يک‬.‫ت‬ ‫منی‬ ‫تعرينف‬ ‫منظنور‬ ‫چه‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫عواطف‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫اهمیت‬ ‫نكته‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫عواطف‬ ‫تعريف‬ ‫در‬‫کنیم؛‬‫بنه‬‫عنوان‬ ‫حیوان‬ ‫و‬ ‫انسان‬ ‫بین‬ ‫تفاوتی‬[12]،‫به‬‫عنوان‬،‫كهننی‬ ‫حناالت‬ ‫بینان‬ ‫جهت‬ ‫ارتباطی‬ ‫عامك‬ ‫يک‬‫بنه‬‫عنوان‬‫شنناخت‬ ‫يا‬ ‫انسان‬ ‫درونی‬ ‫حاالت‬‫به‬‫عنوان‬‫در‬ ‫شكست‬ ‫يا‬ ‫موفقیت‬ ‫از‬ ‫ارزيابی‬ ‫فاکتور‬ ‫يک‬‫اهداف‬[13]‫ديندگاه‬ ‫يک‬ ‫در‬ ‫اما‬ . ‫می‬ ‫تشكیك‬ ‫سابقه‬ ‫يا‬ ‫حافظه‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫كهن‬ ‫و‬ ‫محی‬ ‫تعامك‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫کلی‬‫فرويد‬ ‫نظريات‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫شود‬، ‫سابقه‬ ‫و‬ ‫گذشته‬‫ضب‬ ‫نهان‬ ‫حافظه‬ ‫در‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫ثشكار‬ ‫حافظه‬ ‫در‬ ‫چه‬‫باش‬ ‫شده‬‫د‬‫می‬ ،‫ما‬ ‫درون‬ ‫عاطفی‬ ‫مفاهیم‬ ‫تواند‬ .‫دهد‬ ‫تشكیك‬ ‫را‬ ‫نظر‬ ‫از‬‫عواط‬ ‫يک‬ ‫بیولو‬‫فعالیت‬ ‫با‬ ‫همراه‬ ‫ف‬‫در‬ .‫هستند‬ ‫فیزيكی‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫تحريكات‬ ‫و‬ ‫ها‬[20]‫عناطفی‬ ‫حالت‬ ‫سه‬ ‫شادی‬،‫را‬ ‫انزجار‬ ‫و‬ ‫ناراحتی‬‫نظر‬ ‫از‬‫اينن‬ ‫در‬ .‫اسنت‬ ‫داده‬ ‫قنرار‬ ‫مقايسه‬ ‫مورد‬ ‫يک‬ ‫فیزيولو‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫فیزيكی‬ ‫فعالیت‬ ‫مینا‬ ‫فرونتنال‬ ‫قشنر‬ ‫مجناورت‬ ‫در‬ ‫بیشتری‬ ‫فعالیت‬ ‫ناراحتی‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫شادی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫گزارش‬ ‫مقاله‬‫نی‬ ‫می‬ ‫مشنناهده‬.‫شننود‬‫محرک‬ ‫بننه‬ ‫واکنننش‬‫انتقال‬ ‫توسنن‬ ‫عنناطفی‬ ‫هننای‬‫دهنننده‬‫می‬ ‫انجننام‬ ‫عصننبی‬ ‫های‬.‫شننود‬ ‫انتقال‬‫دهنده‬‫و‬ ‫كهننی‬ ‫عملكنرد‬ ‫تنظنیم‬ ‫برای‬ ‫مغز‬ ‫در‬ ‫پیام‬ ‫ارسال‬ ‫وظیفه‬ ‫که‬ ‫هستند‬ ‫شیمیايی‬ ‫مواد‬ ‫عصبی‬ ‫های‬ ‫مهم‬ ‫جملنه‬ ‫از‬ .‫دارنند‬ ‫عهنده‬ ‫بنر‬ ‫را‬ ‫جسمی‬‫انتقال‬ ‫اينن‬ ‫تنرين‬‫دهننده‬‫کنولین‬ ‫اسنتیك‬ ‫ها‬1 ‫دوپنامی‬ ،‫ن‬2 ،GABA، ‫گلوتامات‬1 ‫سروتونین‬ ،4 ‫نفرين‬ ‫نوراپی‬ ‫و‬1 ‫انتقال‬ ‫اين‬ .‫است‬‫دهنده‬‫محرک‬ ‫به‬ ‫واکنش‬ ‫با‬ ‫ها‬‫ايجاد‬ ‫باعث‬ ‫عاطفی‬ ‫های‬ ‫می‬ ‫بدن‬ ‫در‬ ‫فیزيكی‬ ‫تغییرات‬‫از‬ ‫غیره‬ ‫و‬ ‫بدن‬ ‫دمای‬ ،‫تعرق‬ ‫میزان‬ ،‫تنفس‬ ‫نرخ‬ ‫تغییرات‬ ،‫فشارخون‬ ‫تغییرات‬ .‫شوند‬ ‫محرک‬ ‫به‬ ‫گويی‬ ‫پاس‬ ‫ديگر‬ ‫عالئم‬.‫است‬ ‫عاطفی‬ ‫های‬ 1 Acetylcholine 2 Dopamine 3 Glutamate 4 Serotonin 5 Norepinephrine
  • 22. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 9 ‫مقدمه‬ 1-3-‫ساختار‬‫پايان‬‫نامه‬ ‫دوم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫پايان‬‫نامه‬‫تفناوت‬ .‫داشنت‬ ‫خنواهیم‬ ‫عواطنف‬ ‫بازشناسنی‬ ‫حنوزه‬ ‫چه‬ ‫تاري‬ ‫و‬ ‫منابع‬ ‫بر‬ ‫کوتاه‬ ‫مروی‬ ‫حوزه‬‫های‬‫سبب‬ ‫موضوع‬ ‫اين‬ ‫با‬ ‫ارتباط‬ ‫در‬ ‫علمی‬ ‫تلف‬ ‫م‬‫می‬‫شود‬‫ديندگاه‬ ‫دانشمندان‬‫هنای‬‫در‬ ‫حتنی‬ ‫متفناوتی‬ ‫از‬ ‫يكی‬ ‫مشترک‬ ‫ادبیات‬ ‫يک‬ ‫وجود‬ ‫عدم‬ .‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫تعاريف‬ ‫برخی‬‫چالش‬‫ه‬‫ای‬‫بزرگ‬‫حوزه‬‫های‬‫بین‬‫رشته‬‫ای‬ ‫ت‬ ‫به‬ ‫و‬‫با‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫سعی‬ ‫فصك‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫شناختی‬ ‫علوم‬ ‫ثن‬ ‫بع‬‫رو‬‫ي‬‫كنرد‬‫ی‬‫اينن‬ ‫ی‬ ‫تناري‬‫تفاوت‬‫هنا‬‫بررسنی‬ .‫گردد‬ ‫روش‬ ‫سوم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫پیشنهادی‬‫بیان‬‫شده‬.‫است‬‫در‬‫متن‬ ‫پردازش‬ ‫موازی‬ ‫روند‬ ‫دو‬ ‫نتیجه‬ ‫که‬ ‫گزارش‬ ‫اين‬‫صوت‬ ‫و‬ ،‫است‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫هدف‬ ‫با‬‫تم‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫سعی‬‫امی‬‫روش‬‫ها‬‫و‬‫فرمول‬‫های‬‫به‬ ‫الزم‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫رياضی‬ ‫مجموعنه‬ ‫معرفی‬ ‫شامك‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫اين‬ .‫گردد‬ ‫معرفی‬ ‫ساده‬ ‫و‬ ‫کامك‬ ‫صورت‬‫داده‬‫هنای‬‫و‬ ‫اسنتفاده‬ ‫منورد‬‫روش‬‫هنا‬‫ی‬ ‫کامك‬ ‫تشريح‬ ،‫ثن‬ ‫از‬ ‫الزم‬ ‫اطالعات‬ ‫راج‬ ‫است‬‫روش‬‫ها‬‫و‬ ‫مدل‬ ‫ثموزش‬ ‫و‬ ‫ساخت‬ ‫جهت‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫ی‬‫روش‬‫ها‬‫ی‬ ‫مدل‬ ‫ارزيابی‬ ‫جهت‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬.‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫نتايج‬ ‫ارائه‬ ‫و‬ ‫خروجی‬ ‫ثن‬ ‫تفسیر‬ ‫و‬ ‫نتايج‬ ‫بررسی‬ ‫به‬ ‫چهارم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫می‬‫پردازيم‬‫از‬ ‫حاصك‬ ‫نتايج‬ .‫مدل‬‫سازی‬‫ها‬‫طراحی‬ ‫و‬‫ثزمايش‬‫هنای‬ ‫روانشناسی‬ ‫نظريات‬ ‫ثزمودن‬ ‫جهت‬ ‫مناسبی‬ ‫زمینه‬ ‫تلف‬ ‫م‬-‫زبان‬‫شناسی‬‫و‬ ‫حاصنك‬ ‫نتنايج‬ ‫ترتینب‬ ‫بندين‬ .‫است‬ ‫ثن‬ ‫صحیح‬ ‫تفاسیر‬‫می‬‫تواند‬‫جه‬ ‫مناسبی‬ ‫راهنمای‬.‫باشد‬ ‫علوم‬ ‫ساير‬ ‫پردازان‬ ‫نظريه‬ ‫ت‬ ً‫ا‬‫نهايت‬‫به‬ ‫نیز‬ ‫پنجم‬ ‫فصك‬ ‫در‬‫جمع‬‫بنندی‬‫پیشننهادها‬ ‫ارائنه‬ ‫و‬‫می‬‫پنردازيم‬‫فصنك‬ ‫اينن‬ ‫در‬ .‫افق‬‫هنای‬‫و‬ ‫رو‬ ‫پنیش‬ ‫زمینه‬‫های‬.‫نمود‬ ‫خواهیم‬ ‫بیان‬ ‫زبانی‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ثتی‬ ‫کارهای‬
  • 23. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 11 ‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬ ‫فصل‬2: ‫و‬ ‫تاريخچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروری‬
  • 24. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬ 11 ‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬ ‫دل‬ ‫به‬‫ی‬‫ك‬‫اهم‬‫ی‬‫ت‬‫عمل‬‫ی‬‫جذاب‬ ‫و‬‫ی‬‫ت‬‫تئور‬‫ی‬‫شناخت‬ ‫علوم‬‫ی‬‫تحل‬ ‫و‬‫ی‬‫ك‬‫انسان‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫اخ‬ ‫دهه‬ ‫چهار‬ ‫در‬‫ی‬‫ر‬‫تحق‬‫ی‬‫قنات‬ ‫بس‬‫ی‬‫ار‬‫ی‬‫رو‬ ‫بر‬‫ی‬[ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫انجام‬ ‫ثن‬21‫اول‬ .]‫ی‬‫ن‬‫تحق‬‫ی‬‫قات‬‫پژوهش‬ ‫و‬‫رو‬ ‫بنر‬ ‫هنا‬‫ی‬‫بازشناسن‬‫ی‬‫ب‬ ‫و‬ ‫چهنره‬‫ین‬‫ان‬ ‫دهه‬ ‫در‬ ‫چهره‬1252‫روانشناس‬ ‫علوم‬ ‫حوزه‬ ‫در‬‫ی‬‫بروننر‬ .‫اسنت‬ ‫گرفتنه‬ ‫انجام‬‫تناگ‬ ‫و‬‫ی‬‫ور‬‫سنال‬ ‫در‬1254‫اولن‬‫ی‬‫ن‬ ‫تحق‬‫ی‬‫قات‬‫رو‬ ‫بر‬ ‫را‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫از‬ ‫پس‬ ،‫دادند‬ ‫انجام‬ ‫چهره‬‫ثن‬‫ها‬‫سال‬ ‫در‬1264‫مهندسن‬ ‫مطبوعات‬ ‫در‬ ‫بلدسو‬‫ی‬ ‫رو‬ ‫بر‬‫ی‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫گزارش‬ ‫موضوع‬‫ها‬‫يی‬‫اول‬ ‫خاص‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫اما‬ .‫داد‬ ‫ارائه‬ ‫را‬‫ی‬‫ن‬‫پژوهش‬‫رو‬ ‫با‬ ‫ها‬‫ي‬‫كرد‬‫ب‬ ‫در‬ ‫عواطنف‬‫ین‬‫ان‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫چهره‬1212‫دارو‬ ‫توس‬‫ي‬‫ن‬‫شروع‬ .‫گرفت‬ ‫صورت‬‫تح‬‫ق‬‫ی‬‫قات‬‫رو‬ ‫بر‬‫ی‬‫بازشناس‬‫ی‬‫دهنه‬ ‫در‬ ‫چهره‬ ‫خودکار‬ 1212‫کل‬ ‫توس‬‫ی‬‫بازشناس‬ ‫هنوز‬ ‫زمان‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫دهه‬ ‫چهار‬ ‫گذشت‬ ‫از‬ ‫پس‬ .‫شد‬ ‫شروع‬ ‫کاناد‬ ‫و‬‫ی‬‫تحل‬ ‫و‬‫ی‬‫ك‬‫عواطف‬ ‫مطالعه‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫جذاب‬ ‫موضوع‬‫فیزيک‬‫روانشناسان‬‫مهندس‬ ‫و‬ ‫شناسان‬ ‫عصب‬ ،‫ی‬‫ن‬‫است‬[22‫سو‬ ‫از‬ .]‫ی‬‫د‬‫ي‬‫گنر‬‫ن‬‫ین‬‫ز‬ ‫و‬‫ي‬‫ل‬‫ی‬‫ام‬‫است‬ ‫و‬‫ی‬‫ونز‬‫به‬‫عنوان‬‫پ‬‫ی‬‫شگام‬‫تحل‬ ‫حوزه‬ ‫در‬‫ی‬‫ك‬‫عاطف‬‫ی‬‫سال‬ ‫در‬ ‫زبان‬1212[ ‫در‬23‫بررس‬ ‫به‬ ]‫ی‬‫زبان‬ ‫رابطه‬ ‫پرداخته‬ ‫عواطف‬ ‫با‬.‫اند‬ ‫اکمن‬‫ابتدا‬ ‫در‬‫ي‬‫ک‬‫مق‬‫ی‬‫اس‬‫خوشا‬‫ي‬‫ند‬‫ی‬-‫ناخوشا‬‫ي‬‫ند‬‫ی‬‫برا‬‫ی‬‫ب‬ ‫تفاوت‬ ‫که‬ ‫گرفت‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫ن‬‫بنا‬ ‫را‬ ‫عواطنف‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫کند‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫ثن‬‫ي‬‫ادگ‬‫ی‬‫ر‬‫ی‬‫ها‬‫ی‬‫اجتماع‬‫ی‬‫متغ‬ ‫و‬‫ی‬‫رها‬‫ی‬‫فرهنگ‬‫ی‬‫سع‬‫ی‬‫مش‬ ‫در‬‫و‬ ‫نمودن‬ ‫ص‬ ‫نام‬‫گذاری‬‫ا‬‫ي‬‫ن‬‫و‬ .‫است‬ ‫داشته‬ ‫حاالت‬‫ی‬‫را‬ ‫عواطف‬‫اين‬‫گونه‬‫تعب‬‫ی‬‫ر‬‫م‬‫ی‬‫کند‬‫حق‬ ‫در‬ ‫که‬‫ی‬‫قت‬‫ثزمون‬‫هنا‬‫يی‬‫طنول‬ ‫در‬ ‫ي‬‫ک‬‫جر‬‫ي‬‫ان‬‫اتفاق‬ ‫عواطف‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫رفتارها‬ ‫از‬‫می‬‫افتد‬‫م‬ ‫که‬‫ی‬‫تواند‬‫توصن‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫ف‬‫کنند‬[17‫بنا‬ ‫اکمنن‬ .] ‫معرف‬‫ی‬‫شاخص‬‫ها‬‫ی‬‫عاطف‬‫ی‬‫نه‬‫پا‬ ‫عواطف‬ ‫گانه‬‫ي‬‫ه‬‫معرف‬ ‫را‬‫ی‬‫م‬‫ی‬‫کن‬‫د‬‫ترک‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫سپس‬ ‫و‬‫ی‬‫ب‬‫ی‬‫ا‬ ‫از‬‫ي‬‫ن‬‫عواطف‬ ‫پا‬‫ي‬‫ه‬‫سا‬‫ي‬‫ر‬‫م‬ ‫مدل‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫کند‬. ‫اورتون‬‫ی‬‫همكارانش‬ ‫و‬‫مدل‬ ‫ارائه‬ ‫با‬‫ويژگنی‬ ‫ثن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫خود‬ ‫درختی‬ ‫ساختار‬‫ابعناد‬ ‫عننوان‬ ‫بنه‬ ‫را‬ ‫عواطنف‬‫منورد‬ ‫نمودند‬ ‫اب‬ ‫انت‬ ‫عواطف‬ ‫بررسی‬‫تعار‬ ‫در‬‫ي‬‫ف‬‫تغ‬ ‫عواطف‬‫یی‬‫ر‬‫بزرگ‬‫ی‬‫ا‬‫ي‬‫جاد‬‫کرد‬‫ند‬.‫ثن‬‫ها‬‫دل‬‫ی‬‫ك‬‫جد‬ ‫مدل‬ ‫ارائه‬‫ي‬‫د‬‫خود‬ ‫را‬‫اين‬‫گونه‬‫ب‬‫ی‬‫ان‬‫برخ‬ ‫که‬ ‫کردند‬‫ی‬‫عاطف‬ ‫حاالت‬‫ی‬‫بس‬‫ی‬‫ار‬‫خاص‬‫هستن‬‫صح‬ ‫و‬ ‫د‬‫ی‬‫ح‬‫ن‬‫ی‬‫سنت‬‫ثن‬‫هنا‬‫چندطبقنه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫طبقه‬ ‫ص‬ ‫مش‬‫بند‬‫ی‬‫نمود‬[13][ ‫در‬ ‫اکمن‬ .18‫اورتون‬ ‫با‬ ‫الفت‬ ‫م‬ ‫در‬ ]‫ی‬‫عواطف‬‫ي‬‫ا‬‫ب‬ ‫بهتر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬‫ی‬‫ان‬‫را‬ ‫عواطف‬ ‫ناش‬‫ی‬‫فعال‬ ‫از‬‫ی‬‫ت‬‫ماه‬‫ی‬‫چه‬‫ا‬‫ی‬‫دل‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫دانست‬‫ی‬‫ك‬‫ماه‬ ‫بودن‬ ‫محدود‬‫ی‬‫چه‬‫ها‬‫ن‬ ‫را‬ ‫عواطف‬‫ی‬‫ز‬‫بنه‬ ‫محندود‬‫ين‬‫ک‬‫دامننه‬ ‫ا‬ ‫اما‬ .‫دانست‬ ‫ص‬ ‫مش‬‫ي‬‫ن‬‫رو‬ ‫و‬ ‫مدل‬ ‫از‬ ‫دفاع‬‫ي‬‫كرد‬‫سنت‬‫ی‬‫به‬ ‫راه‬‫جا‬‫يی‬‫عاطف‬ ‫ابعاد‬ ‫مدل‬ ‫و‬ ‫نبرد‬‫ی‬‫اورتنون‬‫ی‬‫تناکنون‬ ‫و‬ ‫توجه‬ ‫مورد‬‫پذ‬‫ي‬‫رش‬‫محقق‬‫ی‬‫ن‬‫ز‬ ‫مطالعات‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬‫ي‬‫اد‬‫ی‬‫تعر‬ ‫با‬‫ي‬‫ف‬‫جد‬‫ي‬‫د‬‫و‬‫ی‬‫عاطف‬ ‫حاالت‬ ‫از‬‫ی‬‫انجام‬ ‫است‬ ‫گرفته‬[24].‫از‬ ‫استفاده‬ ‫اما‬‫مدل‬‫های‬‫پا‬ ‫عواطف‬ ‫و‬ ‫مجزا‬‫ي‬‫ه‬‫سنت‬‫ی‬‫دل‬ ‫به‬ ‫هنوز‬‫ی‬‫ك‬‫سادگ‬‫ی‬‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫می‬‫گیرد‬‫دهه‬ ‫از‬ .1222‫بازشناس‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫مقاالت‬ ‫تعداد‬‫ی‬‫صنورت‬ ‫بنه‬ ‫عواطنف‬ ‫خودکار‬‫قابنك‬‫توجه‬‫ی‬‫افنزا‬‫ي‬‫ش‬ ‫ي‬‫افت‬. ‫ابتدا‬ ‫در‬‫و‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫حوزه‬ ‫محققان‬ ‫تمرکز‬‫مدل‬‫سازی‬‫جداگانه‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫انتقالی‬ ‫اطالعات‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫عواطف‬‫بنود‬.
  • 25. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬ ‫د‬‫حوزه‬ ‫از‬ ‫صصنینی‬ ‫مت‬ ‫همكناری‬ ‫و‬ ‫حوزه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫تیمی‬ ‫کار‬ ‫نیاز‬ ‫نیز‬ ‫امر‬ ‫اين‬ ‫لیك‬‫متفناوت‬ ‫هنای‬(،‫روانشناسنی‬ ‫عصب‬‫زيست‬ ،‫شناسی‬‫زبان‬ ،‫شناسی‬‫محققین‬ ‫نیاز‬ ‫و‬ ‫همكاری‬ ‫اين‬ ‫چگونگی‬ .‫است‬ ‫بوده‬ )‫کامپیوتر‬ ‫علوم‬ ‫و‬ ‫شناسی‬ ‫حوزه‬ ‫در‬ ‫مشترک‬ ‫زبان‬ ‫به‬‫چالش‬ ‫از‬ ‫انسانی‬ ‫علوم‬ ‫و‬ ‫تجربی‬ ‫علوم‬ ،‫مهندسی‬ ‫های‬‫ا‬ ‫های‬‫است‬ ‫مسیر‬ ‫ين‬[42]. ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫انسان‬ ‫با‬ ‫تعامالت‬ ‫در‬ ‫عواطف‬ ‫به‬ ‫بردن‬ ‫پی‬ ‫برای‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫اطالعاتی‬‫می‬‫گینرد‬‫دسنته‬ ‫سنه‬ ‫در‬ ‫تقسیم‬‫می‬ ‫بندی‬‫ثن‬ ‫به‬ ‫تفصیك‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫شود‬‫می‬‫پردازيم‬. 2-1-‫بصری‬ ‫اطالعات‬ ‫استفاده‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫استفاده‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫مطالعاتی‬ ‫نوع‬ ‫بیشترين‬ ‫تاکنون‬‫سیگنال‬ ‫پردازش‬ ‫از‬‫های‬ ‫است‬ ‫بوده‬ ‫تصويری‬[1]‫تكنیک‬ .‫می‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫چهره‬ ‫بیان‬ ‫بازشناسی‬ ‫برای‬ ‫که‬ ‫هايی‬‫دسته‬ ‫سه‬ ‫در‬ ‫گیرند‬ ‫می‬ ‫بندی‬ ‫تقسیم‬‫روش‬ :‫شوند‬‫ويژگی‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫هايی‬‫ظاهری‬ ‫های‬‫بدن‬ ‫ست‬ ‫مثك‬ ‫بدن‬‫می‬ ‫استفاده‬‫روش‬ ،‫کنند‬‫هايی‬ ‫ويژگی‬ ‫از‬ ‫که‬‫هندسی‬ ‫های‬‫چهره‬‫م‬ ‫استفاده‬ ‫ويديو‬ ‫و‬‫ی‬‫روش‬ ‫و‬ ‫کنند‬‫اسنتفاده‬ ‫ويژگنی‬ ‫دو‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫ترکیبی‬ ‫های‬ ‫می‬‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫در‬ .‫کنند‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫تصويری‬ ‫فیلترهای‬ ‫از‬ ‫ها‬.‫شنود‬ً‫ال‬‫معمنو‬‫موجنک‬ ‫تبنديك‬ ‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫گابور‬1 ‫سیستم‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫معمول‬ ‫تصوير‬ ‫نواحی‬ ‫از‬ ‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫برای‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫عواطنف‬ ‫بازشناسی‬ ‫های‬ ‫وي‬ ‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫تصاوير‬‫ژگی‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫هندسی‬ ‫های‬‫تكنیک‬ .‫شود‬،‫فاصنله‬ ،‫شكك‬ ‫از‬ ‫هندسی‬ ‫ويژگی‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫های‬ ‫می‬ ‫استفاده‬ ‫تصوير‬ ‫ص‬ ‫مش‬ ‫نقاط‬ ‫جهت‬ ‫و‬ ‫زاويه‬‫کنند‬[25]. ‫مدل‬‫های‬‫داده‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬‫که‬ ‫تصويری‬ ‫های‬ً‫ا‬‫دقیق‬‫شبیه‬ ‫در‬ ‫سعی‬‫را‬ ‫انسنان‬ ‫چشم‬ ‫توس‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫سازی‬ :‫است‬ ‫دسته‬ ‫دو‬ ‫شامك‬ ‫دارد‬ :‫صورت‬ ‫تصوير‬ ‫پردازش‬‫چهره‬‫به‬‫عنوان‬‫می‬ ‫ارتباطی‬ ‫ابزارهای‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫بینان‬ ‫را‬ ‫ما‬ ‫عاطفی‬ ‫حاالت‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫تواند‬ ‫به‬ ‫دارد‬‫گونه‬‫صورتک‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫متنی‬ ‫گفتگوهای‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫ای‬‫اين‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫واقع‬ ‫پذيرش‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫شايع‬ ‫بسیار‬ ‫ها‬ ‫صورتک‬‫که‬ ‫ها‬‫به‬‫خوبی‬‫می‬ ‫خاصی‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫نشانگر‬‫را‬ ‫چهنره‬ ‫اطالعنات‬ ‫تنها‬ ‫باشند‬‫مندل‬‫سنازی‬‫نموده‬.‫انند‬ ‫تكنیک‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫با‬ ‫چهره‬ ‫تصوير‬ ‫پردازش‬‫به‬ ‫امروزی‬ ‫تصوير‬ ‫پردازش‬ ‫های‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ .‫است‬ ‫ممكن‬ ‫سادگی‬ ‫تكنیک‬‫همسان‬ ‫يا‬ ‫و‬ ‫يابی‬ ‫لبه‬ ‫های‬‫معرف‬ ‫نقاط‬ ‫سازی‬‫می‬‫توان‬‫به‬‫تعرينف‬ .‫نمنود‬ ‫پردازش‬ ‫را‬ ‫چهره‬ ‫تصوير‬ ‫سادگی‬ ‫چهره‬ ‫از‬ ‫نقاطی‬‫به‬‫عنوان‬‫تش‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫واريانس‬ ‫با‬ ‫نقاطی‬‫فضنای‬ ‫که‬ ‫نمود‬ ‫خواهد‬ ‫را‬ ‫کمک‬ ‫اين‬ ‫ما‬ ‫به‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫يابی‬ ‫لبه‬ .‫دهیم‬ ‫کاهش‬ ‫تصوير‬ ‫از‬ ‫کمتری‬ ‫نقاط‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫تصوير‬ ‫ويژگی‬‫به‬‫عنوان‬‫تكنیک‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫پرکناربرد‬ ‫های‬ ‫قرار‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬ ‫زمینه‬ ‫اين‬ ‫در‬‫می‬‫گیرد‬‫ثن‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ .‫می‬‫توان‬‫لب‬ ‫حالت‬‫چشم‬ ‫ها‬‫الگوهای‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫ابروها‬ ‫و‬ ‫ها‬ 1 Gabor Wavelet
  • 26. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫مروري‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫تصويری‬‫چهره‬ ‫از‬ ‫وجود‬‫پژوهش‬ ‫برخی‬ ‫در‬ .‫داد‬ ‫قرار‬ ‫مقايسه‬ ‫مورد‬ ‫عواطف‬ ‫بیانگر‬ ‫های‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫ديگر‬ ‫های‬ ‫شبیه‬‫ماهیچه‬ ‫سازی‬‫صورت‬ ‫های‬‫می‬‫توان‬.‫داد‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫مقايسه‬ ‫اين‬‫به‬‫عنوان‬‫اکمن‬ ‫مثال‬1 ‫فريزن‬ ‫و‬2 ‫سیستمی‬‫در‬ ‫سال‬1216‫نام‬ ‫با‬FACS‫نموده‬ ‫طراحی‬‫رو‬ ‫از‬ ‫چهره‬ ‫حالت‬ ‫توصیف‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫که‬ ‫اند‬‫و‬ ‫چهنره‬ ‫تصنوير‬ ‫پنردازش‬ ‫ی‬ ‫ماهیچه‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫رفتار‬ ‫کردن‬ ‫کد‬‫سیستم‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫صورت‬ ‫های‬FACS‫شامك‬29‫چهنره‬ ‫از‬ ‫توصنیفی‬ ‫واحند‬ ‫اينن‬ .‫اسنت‬ ‫چهنره‬ ‫در‬ ‫یص‬ ‫تشن‬ ‫قابنك‬ ‫رفتارهای‬ ‫و‬ ‫چشم‬ ‫و‬ ‫سر‬ ‫حرکت‬ ،‫چهره‬ ‫اجزای‬ ‫موقعیت‬ ‫شامك‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫سیستم‬‫به‬‫عنوان‬‫طبقه‬ ‫جهت‬ ‫عمومی‬ ‫استاندارد‬ ‫سیستم‬ ‫يک‬‫فیزي‬ ‫بینان‬ ‫بندی‬‫و‬ ‫روانشناسنان‬ ‫توجنه‬ ‫منورد‬ ‫كنی‬ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫پويانماها‬[25]‫افزونه‬ ‫با‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫در‬ ‫سیستم‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ .‫نام‬ ‫به‬ ‫ای‬EMFACS‫و‬ FACSAID‫می‬ ‫انجام‬.‫شود‬ ‫حنوزه‬ ‫در‬ ‫محققنین‬ ‫از‬ ‫بسنیاری‬ :)‫بندن‬ ‫عناطفی‬ ‫(زبنان‬ ‫بندن‬ ‫حرکنات‬ ‫ننوع‬ ‫و‬ ‫ست‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫تصاوير‬ ‫پردازش‬ ‫توسع‬ ‫و‬ ‫اجتماعی‬ ‫روانشناسی‬‫از‬ ‫بیشتر‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫بیان‬ ‫در‬ ‫انتقالی‬ ‫اطالعات‬ ‫حجم‬ ‫که‬ ‫باورند‬ ‫اين‬ ‫بر‬ ‫انسانی‬ ‫ه‬ ‫می‬ ‫بدن‬ ‫حرکات‬ ‫طريق‬‫باشد‬[12]‫ساده‬ ‫بسیار‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫يک‬ ‫به‬ ‫چهره‬ ‫حالت‬ ‫نگاشت‬ ‫حال‬ ‫اين‬ ‫با‬ .‫تا‬ ‫است‬ ‫تر‬ ‫در‬ .‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫يک‬ ‫به‬ ‫بدن‬ ‫حاالت‬ ‫و‬ ‫حرکات‬ ‫نگاشت‬[12]‫بیان‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫نموده‬ ‫اشاره‬ ‫نكته‬ ‫به‬ ‫داروين‬‫حالت‬ ‫حینوان‬ ‫و‬ ‫انسنان‬ ‫بنین‬ ‫کنه‬ ‫اسنت‬ ‫بنوده‬ ‫عاطفی‬ ‫ارتباط‬ ‫نوع‬ ‫اولین‬ ‫از‬ ‫بدنی‬ ‫ست‬ ‫و‬ ‫حرکات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫درونی‬ ‫کالسون‬ .‫است‬ ‫مشترک‬1 ‫در‬]26[‫ثزمايش‬ ‫نتايج‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫اصلی‬ ‫عاطفه‬ ‫شش‬ ‫بازشناسی‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫های‬ ‫با‬ ‫عمومی‬ ‫شكك‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫رسیده‬ ‫نتیجه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫وی‬ .‫است‬ ‫ثورده‬ ‫بدن‬ ‫حالت‬‫از‬ ‫اسنتفاده‬ ‫بنا‬ ‫عواطنف‬ ‫زشناسی‬ ‫می‬ ‫صدا‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫اطالعات‬ ‫با‬ ‫مقايسه‬ ‫قابك‬ ‫بدن‬ ‫حالت‬ ‫پردازش‬‫موفقینت‬ ‫نتايج‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫باشد‬‫از‬ ‫ثمیزتر‬ ‫داده‬‫می‬ ‫نشان‬ ‫نتايج‬ .‫است‬ ‫چهره‬ ‫تصاوير‬ ‫از‬ ‫حاصك‬ ‫های‬‫داده‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫يا‬ ‫عواطف‬ ‫یص‬ ‫تش‬ ‫که‬ ‫دهد‬‫از‬ ‫حاصك‬ ‫های‬ ‫مزيت‬ ‫بدن‬ ‫حاالت‬‫حاص‬ ‫نتايج‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫هايی‬‫بهتنری‬ ‫نتنايج‬ ‫دارای‬ ‫تنرس‬ ‫و‬ ‫خشونت‬ ‫مثك‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫ثن‬ ‫از‬ ‫ك‬ ‫داده‬ ‫ساير‬ ‫به‬ ‫نسبت‬‫پايین‬ ‫دقت‬ ‫دارای‬ ‫نتايج‬ ‫ناراحتی‬ ‫مثك‬ ‫موارد‬ ‫برخی‬ ‫در‬ ‫اما‬ .‫است‬ ‫ها‬‫هستند‬ ‫تری‬[27]. 2-2-‫زيستی‬ ‫اطالعات‬ ‫روان‬ ‫مطالعات‬‫زيست‬‫می‬ ‫نشان‬ ‫شناسی‬.‫اسنت‬ ‫عصبی‬ ‫سیستم‬ ‫شدن‬ ‫فعال‬ ‫دلیك‬ ‫به‬ ‫عواطف‬ ‫تگی‬ ‫برانگی‬ ‫که‬ ‫دهد‬ ‫اگر‬‫بدن‬ ‫حرکات‬ ‫يا‬ ‫ست‬ ‫و‬ ‫چهره‬ ‫ديداری‬ ‫اطالعات‬‫به‬‫عنوان‬‫اسنتفاده‬ ‫عواطنف‬ ‫یص‬ ‫تشن‬ ‫برای‬ ‫ثشكار‬ ‫اطالعات‬ 1 Ekman 2 Friesen 3 Coulson
  • 27. ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫مدلسازی‬‫گفتار‬ ‫در‬‫فرازبانی‬ ‫و‬ ‫زبانی‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫فارسی‬‫تار‬‫ی‬‫خچه‬‫مرو‬ ‫و‬‫منابع‬ ‫بر‬ ‫ري‬ ‫می‬‫شود‬‫از‬ ،‫زيست‬ ‫اطالعات‬‫الكترومغناطیسی‬ ‫و‬ ‫دما‬ ‫حسگرهای‬ ‫توس‬ ‫دريافتی‬ ‫اطالعات‬ ‫مثك‬ ‫شناختی‬‫به‬‫عنوان‬ ‫مهم‬ ‫اين‬ ‫ارزيابی‬ ‫جهت‬ ‫نامرئی‬ ‫اطالعات‬‫می‬‫توان‬‫داده‬ ‫نوع‬ ‫اين‬ .‫نمود‬ ‫استفاده‬‫های‬‫سنیگنال‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫دريافتی‬‫های‬ ‫معروف‬ ‫ی‬ ‫فیزيولو‬ ‫يا‬ ‫زيستی‬‫می‬ ،‫اند‬‫باشند‬ ‫عواطف‬ ‫برای‬ ‫مناسبی‬ ‫مدل‬ ‫معرف‬ ‫توانند‬[28]. ‫روش‬ ‫از‬ ‫يكی‬‫جمع‬ ‫های‬‫سیگنال‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫بدن‬ ‫زيستی‬ ‫اطالعات‬ ‫ثوری‬‫های‬EEG‫می‬ ‫نشنان‬ ‫نتايج‬ .‫است‬‫دهند‬ ‫داده‬ ‫که‬‫های‬EEG‫سیگنال‬ ‫ساير‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫بهتری‬ ‫کارايی‬‫جه‬ ‫زيستی‬ ‫های‬‫دارد‬ ‫عواطف‬ ‫بازشناسی‬ ‫ت‬[24]‫در‬ . [29]‫داده‬ ‫همزمان‬ ‫بررسی‬ ‫به‬‫ويديو‬ ‫يک‬ ‫از‬ ‫ناشی‬ ‫های‬‫به‬‫عنوان‬‫سیگنال‬ ‫و‬ ‫محرک‬‫توس‬ ‫شده‬ ‫ضب‬ ‫های‬EEG ‫کاننال‬ ‫هنر‬ ‫از‬ ‫فرکانسنی‬ ‫فیلترهای‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ابتدا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ثمده‬ ‫گزارش‬ ‫اين‬ ‫در‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫پرداخته‬EEG ‫ديگر‬ ‫سمت‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫شده‬ ‫راج‬ ‫است‬ ‫ويژگی‬ ‫پنج‬‫ويژگی‬ ‫نیز‬‫شنده‬ ‫راج‬ ‫اسنت‬ ‫محرک‬ ‫تصوير‬ ‫و‬ ‫صدا‬ ‫از‬ ‫الزم‬ ‫های‬ ‫ويژگی‬ ‫اين‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫ثماری‬ ‫بررسی‬ ‫با‬ ‫سپس‬ .‫است‬( ‫همبسنتگی‬ ‫تحلیك‬ ‫معیار‬ ‫و‬ ‫عاطفی‬ ‫برچسب‬ ‫و‬ ‫ها‬CCA) ‫ويژگی‬ ‫از‬ ‫جديدی‬ ‫فضای‬.‫است‬ ‫نموده‬ ‫ايجاد‬ ‫را‬ ‫ها‬ً‫ا‬‫نهايت‬‫پشنتیبان‬ ‫بردار‬ ‫ماشین‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬(SVM‫بنه‬ ) ‫طبقه‬‫اطالعا‬ ‫بندی‬‫داده‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫بازشناسی‬ ‫در‬ ‫موفقی‬ ‫نتیجه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫پرداخته‬ ‫مدل‬ ‫ثموزش‬ ‫و‬ ‫ت‬‫در‬ ‫ثزمون‬ ‫های‬ .‫است‬ ‫شده‬ ‫گزارش‬ ‫مقاله‬ ‫اين‬ ‫مغز‬ ‫ثمیگدال‬ ‫فعالیت‬ ‫بررسی‬ ‫و‬ ‫ضب‬‫به‬‫عنوان‬‫می‬ ‫است‬ ‫انسان‬ ‫عاطفی‬ ‫تحريكات‬ ‫مسئول‬ ‫که‬ ‫مغز‬ ‫از‬ ‫شی‬ ‫ب‬‫تواند‬ ‫محرک‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬ ‫شناسايی‬ ‫در‬ ‫ما‬ ‫به‬‫در‬ .‫کنند‬ ‫کمنک‬ ‫عناطفی‬ ‫های‬]0[3‫پا‬‫السنیوس‬1 ‫رومنانو‬ ‫و‬2 ‫کنه‬ ‫معتقدنند‬ ‫هنوز‬ ‫تحقیقات‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ .‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫عواطف‬ ‫خودکار‬ ‫شناخت‬ ‫برای‬ ‫مناسبی‬ ‫بسیار‬ ‫ابزار‬ ‫زيستی‬ ‫اطالعات‬ ‫نظريه‬ ،‫ماهیت‬ ‫با‬ ‫رابطه‬ ‫در‬ ‫روانشناسان‬ ‫بین‬ ‫توافقی‬‫مدل‬ ،‫ها‬‫زيست‬ ‫الگوهای‬ ‫و‬ ‫ها‬‫عواطف‬ ‫شناسايی‬ ‫برای‬ ،‫شناسی‬ ‫استانداردهايی‬ ‫ايجاد‬ .‫ندارد‬ ‫وجود‬‫اندازه‬ ،‫الگوها‬ ‫شناسايی‬ ‫زمینه‬ ‫در‬‫روش‬ ‫و‬ ‫زيستی‬ ‫اطالعات‬ ‫گیری‬‫تجزينه‬ ‫های‬ ‫تحلیك‬ ‫و‬‫مدل‬‫های‬‫توجه‬ ‫مورد‬ ‫مباحث‬ ‫از‬ ‫عاطفی‬.‫است‬ ‫امروزی‬ ‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫و‬ ‫پستانداران‬ ‫بدن‬ ‫داخلی‬ ‫دمای‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫روانشناسان‬ ‫و‬ ‫شناسان‬ ‫عصب‬ ‫از‬ ‫بسیاری‬‫ثن‬‫ها‬‫ت‬‫ايید‬ ‫کرده‬‫ناکامورا‬ .‫اند‬1 ‫سال‬ ‫در‬ ‫همكارانش‬ ‫و‬2522‫میمون‬ ‫صورت‬ ‫دمای‬ ‫که‬ ‫دادند‬ ‫نشان‬‫تهديند‬ ‫و‬ ‫استرس‬ ‫تحت‬ ‫ها‬ ‫می‬ ‫تغییر‬.‫کند‬‫ثن‬‫ها‬‫ثزمايش‬ ‫در‬‫عاطفی‬ ‫حالت‬ ‫تغییر‬ ‫در‬ ‫بینی‬ ‫پوست‬ ‫دمای‬ ‫که‬ ‫رسیدند‬ ‫نتیجه‬ ‫اين‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫های‬ ‫می‬ ‫کاهش‬ ‫منفی‬ ‫عواطف‬ ‫به‬ ‫طبیعی‬ ‫از‬‫موقعیت‬ ‫در‬ ‫بدن‬ ‫دمای‬ ‫تغییرات‬ .‫يابد‬‫وياننا‬ ‫توسن‬ ‫نیز‬ ‫ترسناک‬ ‫های‬4 ‫در‬ ‫سال‬2225‫نما‬.‫است‬ ‫شده‬ ‫داده‬ ‫يش‬‫ثن‬‫ها‬‫کرده‬ ‫مشاهده‬‫قسمت‬ ‫دمای‬ ‫که‬ ‫اند‬‫میمون‬ ‫بندن‬ ‫اصلی‬ ‫های‬‫مثنك‬ ‫هنا‬ 1 Palacios 2 Romano 3 Nakamura 4 Viana