1. Milieubeleid
Milieukunde en milieubeleid College 2
Dimensies van het milieu en duurzaamheid

2. Vragen en actualiteit
 Vragen n.a.v. vorig college ?
 Vragen n.a.v. te bestuderen literatuur ?
 Actualiteit:

4. Dimensies van het milieu en duurzaamheid
Inhoud college:
• Milieu als systeem
• Kenmerken van het ecosysteem
• Milieugebruiksruimte
• Duurzaamheid

5. Milieu als systeem
 Kringlopen
 Voedselketen
 Bronnen en stromen

6. Kenmerken van een ecosysteem
 Evenwicht en stabiliteit
 Schaalaspect
 Temporele aspect

7. Evenwicht en stabiliteit
 Jong ecosysteem  Gevestigd ecosysteem
 Geringe diversiteit  Hoge diversiteit
 Geringe complexiteit  Hoge complexiteit
 Geringe interne dynamiek  Hoge interne dynamiek
 Geringe interne stabiliteit  Hoge interne stabiliteit
 Hoge externe stabiliteit  Geringe externe stabiliteit

8. Het schaalaspect
Niveau Kenmerkend niveau / Compartiment
effect
Mondiaal Straling en warmte Lucht / water
huishouding
Continentaal Luchtcirculatie Lucht / water
Fluviaal Circulatie in rivieren en Water
ontvangende zeeën
Regionaal Landschap / circulatie van Lucht / water/ bodem
mineralen
Lokaal Bebouwde omgeving Lucht / water / bodem

9. Schaalniveau’s
Ruimtelijke
schalen Zee /
Meer / Stroom- Oceaan /
Binnengebied landschap gebied Planeet
continent
Aanleg en Vorming Beweging Huishouding
Beweging
slopen van van energie en
van lucht
bebouwing bodems water straling
Verzuring
Geluidhinder
Ozonleef-
Stank Vermesting
niveau Broeikaseffect
Luchtveront- Verspreiding Vermesting
Verspreiding Aantasting
Reiniging Verdroging Verspreiding
van stof ozonlaag
Binnensteden afvalberging
Kernonge
binnenmilieu
vallen

10. Temporele aspect
 Aanlooptijd
 Reguleringstijd
 Hersteltijd

11. Eigenschappen ecosysteem
 Productievermogen
 Regulatievermogen
 Evenwicht en stabiliteit
 Zelfreinigend vermogen
 Informatievermogen
 Draagvermogen

12. Milieugebruiksruimte
 Ecologische voetafdruk

13. Duurzaamheid
Wat is duurzame ontwikkeling?
‘Een ontwikkeling die voorziet in de
behoeften van de huidige generatie,
zonder het vermogen van toekomstige
generaties aan te tasten om in hun eigen
behoeften te voorzien’
1992 commissie Brundtland (VN)
(boek blz. 33)

14. Duurzame ontwikkeling
en de 3 p’s
I People
II Planet
III Prosperity

15. Duurzame ontwikkeling
en de 3 p’s
I People
de sociaal-culturele kwaliteit

16. Duurzame ontwikkeling
en de 3 p’s
II Planet
De ecologische kwaliteit

17. Duurzame ontwikkeling
en de 3 p’s
III Prosperity
De economische kwaliteit
voorbeeld:

18. Nederland en een duurzame wereld
Rapport van het Milieu en Natuur Planbureau (MNP)
Beschrijft de samenhang tussen
• De 3 p’s,
• De kwaliteit van leven ‘nu’ en ‘later’
• De Nederland en de wereld

19. Duurzaamheidsuitdagingen
 Klimaatverandering beperken
 Biodiversiteit behouden
 Armoede en honger tegengaan

20. Duurzaamheidsuitdagingen
 Klimaatverandering beperken
 Stimuleren dat zowel rijke landen als opkomende economieën (China,
India, Rusland) meedoen aan internationaal klimaatbeleid
 Afvang en opslag van Co2 stimuleren
 Gebruik van alternatieve energie stimuleren

21. Duurzaamheidsuitdagingen
 Biodiversiteit behouden
 Verhoging van landbouwproductiviteit in ontwikkelingslanden
 Beïnvloeding dieet
 Bescherming van ecosystemen

22. Duurzaamheidsuitdagingen
 Armoede en honger tegengaan
 Investeren in infrastructuur (onderwijs, gezondheidszorg etc.)
 Afschaffen van landbouwsubsidies – openstellen markten

23. Case
 The Story of Stuff

25. Voor volgend college:
 In ieder geval het opgegeven hoofdstuk lezen, vragen noteren
 Zo mogelijk de actualiteit in de gaten houden
 Probeer een link te leggen tussen actualiteit en het vak