2. • wibratorem w instrumentach dętych jest
słup powietrza, który wykonuje drgania
podłużne
• wydłużone korpusy instrumentów dętych to
tzw. piszczałki
• drgania wywołane przy wlocie piszczałki
tworzą falę dźwiękową, na drugim końcu
piszczałki fala ulega odbiciu i powstaje
fala stojąca
3. • u wylotu następuje
wyrównanie ciśnienia z
otaczającą atmosferą i
powstaje podłużna fala
powrotna
• strzałka powstaje przy wlocie
i wylocie piszczałki, węzeł –
w połowie jej długości
• długość fali dźwiękowej = 2 x
długość piszczałki
• Inne długości fali to ½, 1/3
oraz ¼ długości itd.
• powstaje pełny szereg
harmoniczny
4. • fala natrafia u wylotu na
opór i odbija się od ścianki
zamykającej piszczałkę
• węzeł powstaje przy
ścianie piszczałki, strzałka
– przy wlocie piszczałki
• długość fali dźwiękowej =
4 x długość piszczałki
• Inne długości fali to 1/3,
1/5 oraz 1/7 długości itd.
• powstaje niepełny szereg
harmoniczny
5. • pierwszy ton składowy
piszczałki zamkniętej jest
o oktawę niższy od
pierwszego tonu
składowego piszczałki
otwartej = wynika to z
różnej długości fali
6. • piszczałki wargowe • piszczałki stroikowe
(szczelinowe/ labialne) • uderzanie przerywanego
• dźwięk powstaje w strumienia powietrza o
wyniku tarcia strumienia powietrze zawarte w
powietrza o ostrą piszczałce
krawędź (tzw. wargę) • przerwy w prądzie
powietrza wywołane są
drganiem ciał sprężystych,
tzw. stroików
• przykłady stroików:
płytka trzcinowa, wargi
grającego, struny głosowe
śpiewaka
8. • zwiększanie prędkości strumienia powietrza pozwala
wzmocnić wyższe tony składowe
• w miarę zwiększania prędkości strumienia wzmacniane
są coraz wyższe tony
• Niektóre instrumenty posiadają klapy ułatwiające
przedęcie
• klapa oktawowa: obój, saksofon
• klapa duodecymowa: klarnet
(nazwy klap pochodzą od interwału, jaki powstaje między
pierwszym tonem składowym dźwięku i tonem uzyskiwanym w
wyniku przedęcia)
9. • instrument ogranicza się do
wykonywania jednego szeregu
harmonicznego (naturalna trąbka,
naturalna waltornia)
• Instrument zawiera piszczałki
o różnej długości (organy)
10. podwyższenie dźwięku obniżenie dźwięku
• WENTYLE – włączają
• OTWORY – do piszczałki
zamykane i otwierane dodatkowe kanały
palcami, skracają • SUWAKI – przedłużają
aktywną część słupa piszczałkę w sposób
powietrza ciągły (przez
wysuwanie i wsuwanie)
11. • Tłok w pozycji pierwotnej • część obrotowa łączy kanał
łączy kanał wlotowy i wlotowy i wylotowy
wylotowy • gdy przekręca się pod
• połączenie z dodatkowym kątem prostym, łączy wlot i
kanałem dokonuje się przez wylot z dodatkowym
naciśnięcie tłoka kanałem
• (trąbka jazzowa) • (trąbka)
12. • rura zgięta w kształt litery U
nałożona jest na końcówki rur
wewnętrznych i przesuwana po ich
końcach
• (puzon)
