SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬-‫ٍېتىيذۈرۈظ‬ ‫پەزىيەتْي‬
‫توغرىطىذا‬
[‫األويغورية‬-‫ئۇٍغۇرچە‬-uyghur]
‫ٍۇھەٍَەد‬ ‫غەٍخ‬ ‫پەزىيەتيىل‬‫ئەىَۇّەججىذ‬ ‫ضبىىھ‬
‫قىيغۇچي‬ ‫تەرجىَە‬:‫ئبثذۇىئەزىس‬ ‫ئەثۇ‬ ِ‫ضەٍپىذدى‬
‫تەمع‬‫ۈ‬‫ر‬‫ۈ‬‫ثېنىتنۈچي‬ ‫پ‬:ِ‫ّىساٍىذدى‬‫تەٍنىْي‬
‫ٍەّطۇپ‬ ‫ٍۇضۇىَبّالرغب‬ ‫ھوقۇقي‬ ‫ّەغىر‬
2014 - 1435
‫الفاضلة‬ ‫األخالق‬ ‫اكتصاب‬
«‫األويغورية‬ ‫باللغة‬»
‫الشيخ‬ ‫فضيلة‬‫حممد‬‫املوجد‬ ‫صالح‬
‫ترمجة‬:‫العزيز‬ ‫عبد‬ ‫أبو‬ ‫ادلين‬ ‫شيف‬
‫مراجعة‬:‫هظام‬‫ادلين‬‫تمكيين‬
2014 - 1435
3
‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬-‫ٍېتىيذۈرۈظ‬ ‫پەزىيەتْي‬‫توغرىطىذا‬
101023-‫ضوئبه‬ ‫ّوٍۇرىۇق‬
‫ضوئبه‬:
‫ئەخالقْي‬ ‫گۈزەه‬‫ئۆزۈٍذە‬‫ٍېتىيذۈرىَەُ؟‬ ‫قبّذاق‬.‫ثۇ‬
ُ‫قىيىَە‬ ‫ئۈٍىذ‬ ‫ثېرىػىڭالرّي‬ ‫چۈغەّچە‬ ‫ھەقتە‬.
‫جبۋاپ‬:
‫ئبىەٍيەرّىڭ‬ ‫ٍەدھىَىيەر‬ ‫گۈزەه‬ ‫ثبرىىق‬
‫خبضتۇر‬ ‫تبئبالغب‬ ‫ئبىالھ‬ ُ‫ثوىغب‬ ‫پەرۋەردىگبرى‬.
‫ثىرىْچي‬:‫پەٍغەٍجەرىەرّىڭ‬ ‫ثبرىىق‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬
‫ئەىەٍھىططبالٍْىڭ‬ ‫ٍۇھەٍَەد‬ ‫پەٍغەٍجىرىَىس‬ ‫غۇّذاقال‬
‫ئېطىو‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ضەٍىَي‬ ،‫راضتچىو‬ ‫ۋە‬ ‫ضۈپىتي‬
‫خىطيىتىذۇر‬.‫ئبىال‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬‫ھەقىقي‬ ‫تبئبالغب‬ ‫ھ‬
‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫تەقۋادار‬ ،‫ئبدىتي‬ ‫قىيغۇچىالرّىڭ‬ ‫ئىجبدەت‬
‫دىْىْىڭ‬ ‫ٍۇضۇىَبّْىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫ٍېۋىطي‬ ‫تىرىػچبّيىقىْىڭ‬
‫ٍىرىَىذۇر‬.
‫ھبالك‬ ‫ئىْطبّىَەتْي‬ ‫ثوىطب‬ ‫ئەخالق‬ ‫ّبچبر‬‫ۋە‬‫خبر‬
‫ئبٍىيذۇر‬ ‫زەھەرىىل‬ ‫قىيغۇچي‬.‫ھەقتە‬ ‫ثۇ‬
‫دەٍذۇ‬ ‫ٍۇّذاق‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬:«‫ھەقىقەت‬ُ‫ە‬
ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ٍۇمەٍَەىيەغتۈرۈظ‬ ‫ئەخالقْي‬ ‫گۈزەه‬ ُ‫ٍە‬
ٌ‫ئەۋەتىيذى‬.»[‫ثۇخبرىْىڭ‬ ً‫ئىَب‬"‫ٍۇپرەد‬ ‫ئەداثۇه‬"
4
‫ئەضىرى‬ ‫ّبٍيىق‬272-‫ھەدىص‬.‫رەھىَەھۇىالھ‬ ٌ‫ئەىجبّى‬
‫دەپ‬ ‫ضەھىھ‬ ‫توپيىَىذا‬ ‫ھەدىطيەر‬ ‫ضەھىھ‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬
ُ‫مەىتۈرگە‬(45).]
ُ‫قىيىْغب‬ ُ‫ثبٍب‬ ِ‫ئەّھۇدى‬ ‫رەزىَەىالھۇ‬ ‫ھۈرەٍرە‬ ‫ئەثۇ‬
ً‫ئەىەٍھىططبال‬ ‫پەٍغەٍجەر‬ ،‫ھەدىطتە‬:«‫مىػىيەرّىڭ‬
‫ئەٍەه‬ ُ‫ثوىىذىغب‬ ‫تۈرتنە‬ ‫مېرىػىگە‬ ‫مۆپ‬ ‫ئەڭ‬ ‫جەّْەتنە‬
ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬ ،‫ضورىيىۋېذى‬ ‫دەپ‬ ‫قبٍطي؟‬:
‫گۈزەه‬ ‫ۋە‬ ‫قېيىع‬ ‫تەقۋادارىىق‬ ‫ھەقىقي‬ ‫تبئبالغب‬ ‫ئبىالھ‬
ُ‫ثەرگە‬ ‫جبۋاپ‬ ‫دەپ‬ ‫ئەخالق‬.»[‫رىۋاٍىتي‬ ٌ‫تىرٍىسى‬2004-
‫ھەدىص‬.‫ھەدى‬ ‫ثۇ‬‫رەھىَەھۇىالھ‬ ٌ‫ئەىجبّى‬ ‫ضْي‬
‫دەپ‬ ‫ضەھىھ‬ ،‫توپيىَىذا‬ ‫ھەدىطيەر‬ ‫ضەھىھ‬ ‫تىرٍىسىَْىڭ‬
ُ‫مەىتۈرگە‬].
ٌ‫ٍەّىۋى‬ ‫پرىْطىپي‬ ً‫ئىطال‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫غۇّىڭ‬
‫گۈزەه‬ ‫ۋە‬ ‫ثېنىتىع‬ ‫قبّۇّىْي‬ ‫داۋاالظ‬ ‫مېطەىيىل‬
‫ئەٍەىيەرّىڭ‬ ٌ‫ٍۇھى‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغْي‬ ‫ئەخالقْي‬
‫قىيذى‬ ِ‫جۈٍيىطىذى‬.‫گۈزەه‬ ‫ّەپىطي‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬
‫ئەخال‬‫ثەزى‬ ،‫ئبٍرىالىَىغبّذەك‬ ِ‫قتى‬ٌ‫ٍەّىۋى‬ ‫قەىجيەرٍۇ‬
‫ثوالىَبٍذۇ‬ ‫خبىي‬ ِ‫مېطەىيىنتى‬.‫ئىالج‬ ‫ۋاقتىذا‬
‫ثبرىذۇ‬ ‫ئىيىپ‬ ‫خەتەرگە‬ ‫مېطەه‬ ‫ٍەزمۇر‬ ،‫قىيىَْىطب‬.
‫ئۇ‬ ،‫قوٍۇۋەتطە‬ ‫ئىختىَبرىغب‬ ‫ئۆز‬ ‫ّەپطىْي‬ ُ‫ئىْطب‬ ‫ئەگەر‬
‫ئىيىپ‬ ‫ھبالمىتىگە‬ ‫ئبخىرەتْىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫دۇَّب‬ ‫ضبھىجْي‬
5
‫ثبرىذۇ‬.‫ٍۇ‬ ‫تبئبال‬ ‫ئبىالھ‬‫دەٍذۇ‬ ‫ّذاق‬:﴾‫َب‬‫ھ‬‫َّب‬‫َم‬‫ز‬ ٍَِْ َ‫ح‬َ‫ي‬ْ‫ف‬َ‫أ‬ ْ‫ذ‬َ‫ق‬﴿
‫تەرجىَىطي‬:«ً‫چوقۇ‬ ً‫ئبدە‬ ُ‫قىيغب‬ ‫پبك‬ ‫روھىْي‬
‫ٍېتىذۇ‬ ‫ٍۇرادىغب‬»[‫غەٍص‬ ‫ضۈرە‬9-‫ئبٍەت‬].
‫ئبىالھ‬ ٌ‫دائى‬ ‫قىيغبّذا‬ ‫دۇئب‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬
‫ضوراپ‬ ‫گۈزەىيەغتۈرۈغْي‬ ‫ئەخالقىْي‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ِ‫تبئبالدى‬:
«‫ئبىالھ‬ ‫ئي‬!‫گۈزە‬ ‫ٍېْي‬ ُ‫ضە‬‫ئەخالقىَْىَۇ‬ ،‫ٍبراتتىڭ‬ ‫ه‬
ِ‫قىيغى‬ ‫گۈزەه‬»‫دەٍتتي‬.[ُ‫ھەثجب‬ ‫ئىجْي‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬
‫مىتبثي‬ ‫ضەھىھ‬ ‫ئۆزىْىڭ‬3-ً‫تو‬239-ُ‫ثبٍب‬ ‫ثەتتە‬
ُ‫قىيغب‬.‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬ ‫رەھىَەھۇىالھ‬ ٌ‫ئەىجبّى‬"‫ئىرۋائۇه‬
‫غەىىو‬"‫ئەضەردە‬ ‫ّبٍيىق‬(75)ُ‫مەىتۈرگە‬].
‫ئىننىْچي‬:‫ئەٍىجْي‬ ‫ّەپطىذىني‬ ‫ئۆز‬ ُ‫ئىْطب‬
ُ‫ثىيگە‬‫قىيىذۇ‬ ‫ٍوىىْي‬ ‫داۋاالغْىڭ‬ ‫ثۇّي‬ ‫ۋاقتىذا‬.
‫ئەٍىجىْي‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ‫مىػىيەر‬ ‫مۆپچىيىل‬ ِ‫ىېنى‬
‫ثەزىطي‬ ‫ئۇالرّىڭ‬ ،‫مۆرەىَەٍذۇ‬ ‫ٍبمي‬ ‫ثىيَەٍذۇ‬
‫ئەٍَب‬ ‫مۆرىذۇ‬ ‫قىيْي‬ ‫مۆزىذىني‬ ‫قېرىْذىػىْىڭ‬
‫مۆرٍەٍذۇ‬ ‫مۆتەمْي‬ ُ‫توضۇۋاىغب‬ ‫مۆزىْي‬ ‫ئۆزىْىڭ‬.
‫ئەٍىت‬ ‫ئۆزىْىڭ‬-‫ٍەقطەت‬ ‫ثىيىػْي‬ ‫ّۇقطبّيىرىْي‬
‫ك‬ ُ‫قىيغب‬‫ئەھَىَەت‬ ‫ئىػقب‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ‫تۆۋەّذىني‬ ‫ىػي‬
‫مېرەك‬ ‫ثېرىػي‬.
1-‫ئەٍىت‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬-‫مۆرضىتىپ‬ ‫ّۇقطبّيىرىْي‬
ُ‫مۆزىتىذىغب‬ ‫ئبپەتيەرّي‬ ُ‫ٍوغۇرۇ‬ ،ُ‫ثېرىذىغب‬
6
‫مېرەك‬ ‫ثوىۇظ‬ ‫ضۆھجىتىذە‬ ‫ئۇضتبزّىڭ‬ ‫پبراضەتيىل‬.‫غۇ‬
‫ثىرگە‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئۆگىْىع‬ ٌ‫ئىيى‬ ِ‫ئۇضتبزدى‬ ‫ئبرقىيىق‬
ٌ‫تەىى‬-‫ٍوه‬ ‫ۋە‬ ‫تەرثىَە‬-ً‫ئبىىذۇ‬ ‫ورۇق‬.
2-‫ئۇ‬ ‫ۋە‬ ‫ضەٍىَي‬ ،‫مۆرەر‬ ‫ٍىراقْي‬ ،‫تەقۋادار‬ ،‫دىْذار‬
‫ئىع‬ ،ُ‫مۆزىتىذىغب‬ ‫ئۆزىْي‬-‫ٍۇالھىسە‬ ‫ھەرىنەتيىرىْي‬
‫ئەدەپ‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫غۇّذاقال‬ ،ُ‫قىيىذىغب‬-‫ئىع‬ ،‫ئەخالقي‬-
‫ئبغنبرا‬ ‫ۋە‬ ‫ھەرىنەتيىرى‬-‫خبتبىىقيىرىْي‬ ُ‫ٍوغۇرۇ‬
‫دوضت‬ ُ‫ثىرەىەٍذىغب‬ ‫ئبگبھالّذۇرۇظ‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ‫مۆرگەّذە‬
‫تۇت‬‫مېرەك‬ ‫ۇغي‬.،‫پېػىۋاالر‬ ‫دىْي‬ ُ‫ئۆتنە‬ ‫ئىيگىرى‬
‫ئەقىو‬-‫قىالتتي‬ ‫غۇّذاق‬ ‫مىػىيەرٍۇ‬ ‫پبراضەتيىل‬.‫ئۆٍەر‬
ٌ‫ھەردائى‬ ‫ئەّھۇ‬ ‫رەزىَەىالھۇ‬" :‫خبتبىىقيىرىَْي‬ ‫ٍېْىڭ‬
‫ئبىالھ‬ ‫مىػىگە‬ ُ‫ثەرگە‬ ‫مۆرضىتىپ‬ ‫ئەٍىجىَْي‬ ‫ۋە‬
،ُ‫قىيطۇ‬ ‫رەھَەت‬"‫دەٍتتي‬.
3-‫ئۆزىذىل‬ ‫پبٍذىيىْىپ‬ ِ‫تىيىذى‬ ‫دۈغَەّيىرىْىڭ‬‫ى‬
‫ئەٍىت‬-ٌ‫الزى‬ ‫توّۇغي‬ ‫ّۇقطبّالرّي‬.ُ‫مۆرىذىغب‬ ‫ئۆچ‬ ‫چۈّني‬
‫ئبغنبرا‬ ‫خبتبىىقيىرى‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫مۆزىگە‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬
‫ثوىىذۇ‬.‫ئەٍىت‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ُ‫ئىْطب‬-‫ّۇقطبّيىرىْي‬
‫ٍبختبپ‬ ‫ئۇّي‬ ،‫ٍوغۇرۇپ‬-‫ٍبغيىَىچىيىق‬ ‫ئۇچۇرۇپ‬
ِ‫دوضتىذى‬ ُ‫قىيىذىغب‬ُ‫ثىيە‬ ‫ٍۇئبٍىيىطي‬ ،‫ئۆزىْىڭ‬
‫ئەٍىت‬-‫ضبه‬ ‫ئېطىگە‬ ‫ّۇقطبّيىرىْي‬ِ‫دۈغَىْىذى‬ ُ‫ىذىغب‬
‫ئبىىذۇ‬ ‫پبٍذا‬ ‫مۆپرەك‬.
7
4-‫مېرەك‬ ‫ئۆتۈظ‬ ‫ئبرىيىػىپ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫مىػىيەر‬.‫ھەر‬
‫ئبرىطىذا‬ ‫مىػىيەر‬ ‫ثبغقب‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئۆزى‬ ‫ۋاقىت‬
‫ئۆزىْىڭ‬ ،‫مۆرضە‬ ‫ئىػالرّي‬ ُ‫ئەٍىجيىْىذىغب‬
‫قىيىْىذۇ‬ ‫تەىەپ‬ ‫ئبغۇرۇغي‬ ‫تۇٍغۇضىْي‬ ‫ٍەضئۇىىَەت‬.
‫دى‬ ‫ثبغقب‬ ،‫ئەٍْىني‬ ‫ٍۇضۇىَبّْىڭ‬ ُ‫ٍۇضۇىَب‬ ‫چۈّني‬‫ّي‬
‫دەپ‬ ‫خبتبىىقي‬ ‫ئۆزۈٍْىڭ‬ ‫خبتبىىقىْي‬ ‫قېرىْذاغيىرىْىڭ‬
‫مېرەك‬ ‫قبرىػي‬.‫ئىطب‬ ‫ثىرضي‬ ،‫قىيىْىػچە‬ ُ‫ثبٍب‬
ِ‫ئەىەٍھىططبالٍذى‬:‫ئەدەپ‬ ‫ضىيىگە‬-ٌ‫مى‬ ‫ئەخالقْي‬
ً‫ئەىەٍھىططبال‬ ‫ئىطب‬ ،‫ضورىغبّذا‬ ‫دەپ‬ ،‫ئۆگەتتي؟‬" :‫ٍبڭب‬
‫ئۆگەتَىذى‬ ‫ئەدەپ‬ ‫مىػي‬ ‫ھېچ‬.‫ّبداّْىڭ‬ ُ‫ٍە‬ ‫ئەٍَب‬
‫مۆرگىْىَذە‬ ‫جبھىييىقىْي‬‫ٍىراق‬ ِ‫ئىػالردى‬ ‫ئۇّذاق‬ ،
ً‫ثوىذۇ‬"‫ثېرىذۇ‬ ‫جبۋاپ‬ ‫دەپ‬.
‫ئۈچىْچي‬:‫ۋە‬ ‫قۇرۇىَىطي‬ ‫ئىچني‬ ‫ّەپطىْىڭ‬ ‫ئەخالق‬
،‫گۈزەىيىني‬ ‫مۆرۈّۈغْىڭ‬ ‫تبغقي‬ ،‫ثوىغىْىذەك‬ ‫غەميي‬
‫ئەزاالرّىڭ‬ ‫قبتبرىىق‬ ‫مۆز‬ ‫ئىنني‬ ،ُ‫ثۇرۇ‬ ‫ۋە‬ ‫ئېغىس‬ ،‫ٍەڭسى‬
ُ‫ّبٍبٍب‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫غەميي‬ ‫ئۇّىڭ‬ ،‫گۈزەىيىنىطىس‬
‫ثوىَبٍذۇ‬.‫ثە‬‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫گۈزەىيىنْىڭ‬ ‫ضىرتقي‬ ‫ىني‬
‫تەقەززا‬ ‫ثوىۇغي‬ ‫گۈزەه‬ ِ‫تەرەپتى‬ ‫ھەٍَە‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ثوىىػي‬
‫ثوىىػي‬ ‫گۈزەه‬ ‫قەىجىْىڭ‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬ ،‫قىيىْغبّذەك‬
‫قىيىْىذۇ‬ ‫تەىەپ‬ ‫تېپىيىػي‬ ‫ئبضبضْىڭ‬ ‫تۆت‬ ،ُ‫ئۈچۈ‬.‫ثۇ‬
‫ثىر‬ ‫ئبضبش‬ ‫تۆت‬-‫ثوىغبّذا‬ ‫ثبراۋەر‬ ‫ھبىەتتە‬ ‫ٍۇّبضىپ‬ ‫ثىرىگە‬
8
‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬.‫ئ‬‫ئبضبش‬ ‫تۆت‬ ‫ۇ‬:‫ئىيَي‬
‫ئۈچىْىڭ‬ ‫ٍۇغۇ‬ ‫ۋە‬ ‫مۈچ‬ ٌ‫غەھۋاّى‬ ،‫مۈچي‬ ‫غەزەپ‬ ،‫مۈچ‬
‫مۈچي‬ ‫ئبداىەت‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫ثبراۋەر‬ ‫ئبرىطىْي‬
‫ئىجبرەتتۇر‬ ِ‫قبتبرىىقالردى‬.
ُ‫ثىيە‬ ‫ثوىىػي‬ ‫توغرا‬ ‫ۋە‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫مۈچْىڭ‬ ‫ئىيَي‬
‫ضۆز‬-‫ئەقىذە‬ ،‫راضىتْىڭ‬ ُ‫ثىيە‬ ُ‫ٍبىغب‬ ‫ھەرىنەتيەردە‬-
ِ‫ثبتىي‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ھەق‬ ‫ئېتىقبدتب‬‫ئىع‬ ،‫ىڭ‬-‫ھەرىنەتتە‬
‫پەرقيەّذۈرۈظ‬ ‫ئبرىطىْي‬ ‫قەثىھْىڭ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫چىراٍيىق‬
‫ثوىىذۇ‬ ُ‫ئبضب‬.ِ‫ئۇّىڭذى‬ ،‫ثوىطب‬ ً‫ضبغال‬ ‫قۇۋۋەت‬ ‫ئىيَي‬
‫ئەقىو‬-‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ھېنَەت‬.‫گۈزەه‬ ُ‫دېگە‬ ‫ھېنَەت‬
‫ضىَۋوىىذۇر‬ ‫ئەخالقْىڭ‬.
‫مۈچي‬ ‫غەزەپ‬:‫ھېنَەت‬ ‫غەزەپْي‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫ئۇّىڭ‬
‫ثەىگىيي‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫تەقەززا‬‫دېَەمتۇر‬ ‫توختىتىع‬ ‫ٍىذە‬.
‫مۈچي‬ ‫غەھۋەت‬:‫ثوىىػي‬ ‫توغرا‬ ‫ۋە‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫ئۇّىڭ‬
‫ۋە‬ ‫ئەقىو‬ ‫ٍەّي‬ ،‫ثوىۇغي‬ ‫ئبضتىذا‬ ‫ئىػبرىتي‬ ‫ھېنَەتْىڭ‬
‫ئىجبرەتتۇر‬ ِ‫ثوىۇغتى‬ ُ‫ئۇٍغۇ‬ ‫ثەىگىيىَىطىگە‬ ‫غەرىئەت‬.
‫مۈچي‬ ‫ئبداىەت‬:‫غەرىئەت‬ ‫ۋە‬ ‫ئەقىو‬ ‫ثوىطب‬ ‫ئۇ‬
‫مۈ‬ ‫غەزەپ‬ ‫ۋە‬ ‫غەھۋەت‬ ‫ثوٍىچە‬ ‫ثەىگىيىَىطي‬‫چىْي‬
‫تۇرغۇچىذۇر‬ ‫قىيىپ‬ ‫موّتۇرۇه‬.
‫ّەضىھەت‬ ‫ضەٍىَي‬ ،‫مۆرضەتنۈچي‬ ‫ٍوه‬ ‫توغرا‬ ‫ئەقىو‬
‫ئەقىو‬ ‫مۈچي‬ ‫ئبداىەت‬ ،‫ئوخػىطب‬ ‫قىيغۇچىغب‬‫ّىڭ‬
9
ُ‫ئۇٍغۇ‬ ‫ئىػبرىتىگە‬‫مۈچيۈك‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫ئىجرا‬ ً‫ھۆمۈ‬
‫ئوخػبٍذۇ‬ ‫قىيغۇچىغب‬ ‫ئىجرا‬.‫ثوىطب‬ ‫مۈچي‬ ‫غەزەپ‬
‫ثوىىذۇ‬ ‫ئىجرا‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ئىػبرەت‬.‫ٍۇق‬ ‫مىَذە‬ ‫ھەر‬‫ىرىقي‬
‫موّنرېتْي‬ ‫ثۇ‬ ُ‫ثوىىذىنە‬ ‫ثبراۋەر‬ ‫ئىع‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬
‫ئېطىو‬ ‫ثبرىىق‬ ،‫ثوىۇپ‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬-‫ئەخالقالر‬ ‫گۈزەه‬
‫مېيىذۇ‬ ‫ثبرىىققب‬ ِ‫ثۇّىڭذى‬.
‫ئىع‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ُ‫قىيىْغب‬ ُ‫ثبٍب‬ ‫ٍۇقىرىذا‬
‫ٍۇھەٍَەد‬ ‫پەٍغەٍجىرىَىس‬ ‫ضۆٍۈٍيۈك‬
‫ھېچ‬ ‫ثبغقب‬ ِ‫ئەىەٍھىططبالٍذى‬‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫مىػىذە‬ ‫ثىر‬
‫توىۇق‬‫ثوىَىغبّذۇر‬.ِ‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبالٍذى‬
‫پەرقيىق‬ ‫ئىػتب‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ‫ثۇ‬ ‫مىػىيەر‬ ‫مېَىْني‬
‫قبّچىيىل‬ ‫ئۆىچىَىگە‬ ‫ئەخالق‬ ‫ثۇ‬ ‫مىَني‬ ،‫ثوىۇپ‬
‫غۇّچە‬ ‫رەضۇىۇىالھقب‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫ثېرىذىنە‬ ‫ئەھَىَەت‬
‫قبّچىني‬ ‫رەضۇىۇىالھقب‬ ،‫ثوىىذۇ‬ ُ‫ثوىغب‬ ِ‫ٍېقى‬
‫ة‬ ِ‫ٍېقى‬ ‫غۇّچە‬ ‫ئبىالھقب‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫ٍېقىْيىػىذىنە‬ُ‫وىغب‬
‫ثوىىذۇ‬.
‫تۆتىْچي‬:‫ئىنني‬ ‫ثبراۋەرىىل‬ ‫مۈچتىني‬ ‫خىو‬ ‫تۆت‬ ‫ثۇ‬
‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ُ‫ئبضبضە‬ ‫ئىػقب‬ ‫تۈرىۈك‬:
‫ثىرىْچي‬:‫ۋە‬ ‫قىيىػي‬ ً‫ئىيھب‬ ‫ئبىالھْىڭ‬ ‫مەرەٍيىل‬
ُ‫ثىيە‬ ‫ٍۇمەٍَەىيىل‬ ٌ‫تەثىئى‬ ُ‫قىيغب‬ ‫ئبتب‬ ‫ئۇّىڭغب‬
‫ثوىىذۇ‬.
10
‫ئىننىْچىطي‬:‫ۋە‬ ‫قېيىع‬ ‫تىرىػچبّيىق‬ ‫مۆپ‬
‫داۋاٍالغتۇرۇ‬‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ظ‬.‫ئۆز‬ ‫ٍەّي‬
‫ئەٍەىيەرّي‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫تەقەززا‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ،‫ّەپطىْي‬
‫دېَەمتۇر‬ ‫رىغجەتيەّذۈرۈظ‬ ‫قىيىػقب‬.
ُ‫دېگە‬ ‫ٍۇّذاق‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬:«ٌ‫ئىيى‬
ٌ‫الزى‬ ‫قورضبقيىقْي‬ ‫مەڭ‬ ‫ضەۋرچبّيىق‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئۆگىْىع‬
‫ئبرقىيىق‬ ‫تۇتۇظ‬‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬.‫ٍوىىْي‬ ‫ٍبخػىيىق‬
ِ‫ٍبٍبّيىقتى‬ ،‫ئېرىػىذۇ‬ ‫ٍبخػىيىققب‬ ‫مىػي‬ ُ‫تبىيىغب‬
‫قۇتۇىۇپ‬ ِ‫ئۇّىڭذى‬ ‫مىػي‬ ُ‫تىرىػقب‬ ‫ضبقيىْىػقب‬
‫قبىىذۇ‬.»[ُ‫ثبٍب‬ ٌ‫ئەىجبغذادى‬ ‫خەتىت‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬
ُ‫قىيغب‬.‫ئەثۇددەردا‬ ‫ئبىىَالر‬ ‫ثەزى‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬
‫رەزىَەىالھۇ‬ُ‫قىيغب‬ ُ‫ثبٍب‬ ِ‫ئەّھۇدى‬.‫ئەىجبّي‬ ‫غەٍخ‬
ُ‫دېگە‬ ُ‫ھەضە‬ ‫رەھىَەھۇىالھ‬].
ُ‫ٍەضىيە‬:‫ضۈپىتىْي‬ ‫ضېخىيىق‬ ‫ئۆزىذە‬
‫ّەپطىْي‬ ،‫مىػي‬ ُ‫قىيغب‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغْي‬
‫ضېخي‬-‫ئىع‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ٍەرت‬-‫ھەرىنەتيىرىْي‬
‫مۆّذۈرۈظ‬ ‫ئۆگىْىػنە‬‫ى‬‫مېرەك‬.‫ٍېتىيىپ‬ ‫ضۈپەت‬ ‫ثۇ‬
‫پۇه‬ ‫ٍوىىذا‬ ‫ئبىالھ‬ ‫ّەپطىْي‬ ‫ثوىغىچە‬-‫ضەرپ‬ ‫ٍبه‬
‫ئبدەتيەّذۈرش‬ ‫قىيىػقب‬‫ئۆز‬ ‫ضۈپىتي‬ ‫ضېخىيىق‬ ‫ە‬
‫ئۆزىىػىذۇ‬ ‫تەثىئىتىذە‬.
11
‫پەٍذا‬ ‫تەمەثجۇرىۇق‬ ‫ّەپطىذە‬ ‫ئۆز‬ ‫ئوخػبظ‬ ‫غۇّىڭغب‬
‫ضۈپىتىْي‬ ‫مەٍتەرىىل‬ ‫مىػي‬ ُ‫قبىغب‬ ‫ثوىۇپ‬
ُ‫ئۇزۇ‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫قىيىذىنە‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغْي‬
‫ئىع‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫مەٍتەر‬ ‫ٍۇددەت‬-‫پبئبىىَەتيىرىْي‬
‫ئبدە‬ ،‫قىيىپ‬ ‫ئۈىگە‬ ‫تۇرٍۇغىذا‬ ‫مۈّذىيىل‬‫ئبٍالّغۇچي‬ ‫تنە‬
‫قىيىػي‬ ‫مۈرەظ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ّەپطي‬ ‫ۋە‬ ‫تىرىػىػي‬ ‫قەدەر‬
‫مېرەك‬.
‫ئەخالقالرّىڭ‬ ‫گۈزەه‬ ُ‫ٍەدھىَىيەّگە‬ ‫غەرىئەتتە‬
‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ٍوه‬ ‫ٍۇغۇ‬ ‫ھەٍَىطي‬.ُ‫ئىْطب‬
‫ئەخالق‬ ‫ٍبخػي‬ ،‫ئبدەت‬ ‫ئېطىو‬ ‫ّەپطىذە‬-‫پەزىيەتيەرگە‬
‫تەرك‬ ‫ئىػالرّي‬ ُ‫ٍبٍب‬ ‫ثبرىىق‬ ،‫ئبدەتيەَّىگۈچە‬
ٌ‫ئەت‬‫ئىػيىطە‬ ‫ئىػالرّي‬ ‫گۈزەه‬ ‫ۋە‬ ‫ئەٍەه‬ ‫ٍبخػي‬ ،‫ىگۈچە‬
‫قىيَىػالرّي‬ ‫قەثىھ‬ ،‫ثوىَىغۇچە‬ ُ‫خۇرضە‬ ‫مۆرضە‬ ‫ۋە‬
‫دىْي‬ ‫ئۇّىڭذا‬ ‫قەدەر‬ ‫ئبزاثالَّىغۇچە‬ ‫مۆرۈپ‬ ُ‫ٍبٍب‬ ‫مۆرضە‬
‫ئورّبغَبٍذۇ‬ ً‫ٍۇضتەھنە‬ ‫ئەخالق‬.
‫مۆرۈۋاالالٍَىس‬ ِ‫ٍىطبىالردى‬ ‫تۆۋەّذىني‬ ‫ثۇّي‬:
‫ٍەقطە‬ ‫قبزىْىػْي‬ ‫ّەتىجە‬ ‫ٍېسىقچىيىقتب‬ُ‫قىيغب‬ ‫ت‬
ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ثۇّىڭ‬ ،‫ثېرىيىذۇ‬ ‫ضۈپەت‬ ُ‫دېگە‬ ‫مبتىپ‬ ‫مىػىگە‬
،‫قىيىػي‬ ‫ٍەغىق‬ ‫ٍېسىػْي‬ ‫خەت‬ ٌ‫دائى‬ ‫ٍۇددەت‬ ُ‫ئۈزۈ‬
‫ۋە‬ ‫ٍېسىػي‬ ‫ئوخػىتىپ‬ ‫غەمىييىرىگە‬ ‫خەت‬ ‫گۈزەه‬
‫ھەقىقي‬ ‫ّەتىجىطىذە‬ ‫مۆرضىتىع‬ ‫تىرىػچبّيىق‬
12
‫ئۇ‬ ‫ضۈپەت‬ ُ‫دېگە‬ ‫خەتتبت‬،‫ٍۇجەضطەٍيىػىذۇ‬ ‫مىػىذە‬
‫غەمىيذە‬ ‫گۈزەه‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ‫ّەتىجىذە‬‫خەتيەرّي‬
‫چىقىذۇ‬ ‫ثوىۇپ‬ ‫خەتتبت‬ ‫داڭيىق‬ ُ‫ٍبزاالٍذىغب‬.
ُ‫چۈغىْىذىغب‬ ‫ھەقىقي‬ ‫دىْْي‬ ‫مىػي‬ ‫ثىر‬ ‫غۇّىڭذەك‬
‫مىػىْىڭ‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫قىيىذىنە‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ثوىۇغْي‬ ‫پەقىھ‬
‫تەمرار‬ ‫مىتبثيىرىْي‬ ‫پىقھي‬-‫ئىيگىرىني‬ ،‫ئوقۇغي‬ ‫تەمرار‬
‫ئىع‬ ‫ئبىىَيىرىْىڭ‬ ‫پىقھي‬-‫پبئبىىَەتيىرىْي‬
‫پىقھي‬ ‫ئۇالرّىڭ‬ ،‫ئۆگىْىػي‬‫ٍبخػي‬ ‫ٍوىيىرىْي‬ ‫ئۇضۇىي‬
‫ضۈپەتْي‬ ُ‫دېگە‬ ‫پەقىھ‬ ‫ئۆزىذە‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ئىگەىيەظ‬
‫ٍېتىيذۈرىذۇ‬.‫پىقھي‬ ‫داڭيىق‬ ‫دەۋىردە‬ ‫مېَىْني‬ ‫ھەتتب‬
‫چىقىذۇ‬ ‫ثوىۇپ‬ ِ‫ئۇضتبزىىرىذى‬.
،‫قورضبق‬ ‫مەڭ‬ ،‫ئىپپەتيىل‬ ‫مىَني‬ ‫غۇّىڭذەك‬
‫ٍەقطەت‬ ‫ثوىۇغْي‬ ‫ضېخي‬ ‫ۋە‬ ‫مەٍتەر‬ ،ٌ‫ٍۇالٍى‬
‫ئىيگىرىني‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫قىيىذىنە‬‫ٍۇغۇ‬ ُ‫ئۆتنە‬
‫ئىع‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ضۈپەتتىني‬-‫پبئبىىَەتيىرىْي‬
‫ئۆزىذە‬ ‫خىطيەتيىرىْي‬ ‫ئېطىو‬ ،‫ئوقۇپ‬ ‫تەپطىيي‬
‫ثوىىذۇ‬ ٌ‫الزى‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغي‬.‫قىيغبّذا‬ ‫غۇّذاق‬
‫ثۇ‬ ‫چۈّني‬ ،‫ئېرىػەىەٍذۇ‬ ‫ضۈپەتيەرگە‬ ‫ٍۇقىرىذىني‬
‫ٍوق‬ ‫ٍوىي‬ ‫ثبغقب‬ ِ‫ئۇّىڭذى‬ ‫ئېرىػىػْىڭ‬ ‫ضۈپەتيەرگە‬.
‫پبمالظ‬ ‫ّەپطىْي‬ ‫غۇّىڭذەك‬ُ‫قىيغب‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ّي‬
‫ثىر‬ ‫پەزىيەتْي‬ ‫ثۇ‬ ،‫مىػي‬-‫ئىجبدەت‬ ‫مۈّيۈك‬ ‫ئىنني‬
13
‫ثىرەر‬ ‫غۇّذاقال‬ ،‫قىالىَىغبّذەك‬ ‫ھبضىو‬ ُ‫ثىيە‬
ِ‫ٍېتىػتى‬ ‫ثۇّىڭغب‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئبضىَيىق‬ ‫قېتىَيىق‬
‫قبىَبٍذۇ‬ ‫ثوىۇپ‬ ً‫ٍەھرۇ‬.‫قبراىطب‬ ‫ضەه‬ ُ‫مۈ‬ ‫ثىر‬ ِ‫ىېنى‬
‫ۋە‬ ‫ئۈٍىذضىسىىل‬ ‫قبراظ‬ ‫ضەه‬ ‫ثۇّذاق‬ ‫ھبىەتتە‬ ‫تەدرىجي‬
‫ئىيي‬ ‫ھورۇّيۇققب‬‫ثبرىذۇ‬ ‫پ‬.‫گۈزەه‬ ‫پەقەت‬ ‫ضۈپەتنە‬ ‫ثۇ‬
‫ئېرىػىع‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫داۋاٍالغتۇرۇظ‬ ‫ئەٍەىيەرّي‬
‫ثوىىذۇ‬ ِ‫ٍۇٍنى‬.
‫ثەغىْچي‬:ُ‫ٍبٍب‬ ،‫ئىييەت‬ ‫ّبچبر‬ ِ‫ّەپطىذى‬
‫ئېطىو‬ ،‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ،‫ئۆچۈرۈپ‬ ‫ئەخالقالرّي‬
‫ثەدەّْي‬ ،‫ثوىطب‬ ‫ٍىطبىي‬ ‫قىيىػْىڭ‬ ‫جەىپ‬ ‫ضۈپەتيەرّي‬
‫ق‬ ‫ٍوق‬ ‫مېطەىيىنْي‬ ‫ئۇّىڭذىني‬ ‫داۋاالپ‬،‫ىيىپ‬
‫ئوخػبغتۇر‬ ‫مەىتۈرگەّگە‬ ‫ئەضيىگە‬ ‫ضبالٍەتيىنْي‬.
‫ٍىجەز‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬-‫ۋاقىتالردا‬ ‫مۆپ‬ ‫خبرامتېرى‬
‫ٍېَەك‬ ‫ۋاقىتتب‬ ‫ثەزى‬ ‫ئەٍَب‬ ‫ثوىطىَۇ‬ ‫ّورٍبه‬-‫ۋە‬ ‫ئىچَەك‬
‫مېيىپ‬ ‫ئبغرىقي‬ ُ‫ئبغقبزا‬ ‫ضەۋەثيىل‬ ‫جەھەتيەر‬ ‫ثبغقب‬
‫ئۈضتىگە‬ ‫پىترەت‬ ‫ئىطالٍي‬ ‫ثبال‬ ‫قبّذاق‬ ‫ھەر‬ ،‫چىققبّذەك‬
ُ ،‫تۇغۇىطىَۇ‬ٌ‫تەىى‬ ‫اچبر‬-‫قبرىػي‬ ‫ئېتىقبت‬ ‫ۋە‬ ‫تەرثىَە‬
‫ئبتب‬ ‫ضەۋەثيىل‬-ُ‫خرىطتىئب‬ ‫ٍبمي‬ ٌ‫ٍەھۇدى‬ ‫ئۇّي‬ ‫ئبّىطي‬
‫ٍېتىػتۈرىذۇ‬ ‫قىيىپ‬ ‫پەرەش‬ ‫ئبتەظ‬ ‫ۋەٍبمي‬.
‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫دەضيەپتە‬ ‫ثەدىْي‬ ُ‫ئىْطب‬
‫ئبضبضىذا‬ ‫غىساىىْىع‬ ً‫ضبغال‬ ‫ئۇ‬ ‫ثەىني‬ ِ‫ٍبرىتىيَبضتى‬
14
‫ئۆضۈپ‬-‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫مۈچيىْىپ‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ٍېتىيىع‬
‫ثوه‬‫قوثۇه‬ ‫ٍۇمەٍَەىيىنْي‬ ‫ّەپىطىَۇ‬ ُ‫ئىْطب‬ ،‫غبّذەك‬
ٌ‫تەىى‬ ،‫ثوىۇپ‬ ُ‫ٍبرىتىيغب‬ ‫ّبقىص‬ ‫دەرىجىذە‬ ُ‫قىالالٍذىغب‬-
ٌ‫ئىيى‬ ،‫تەرثىَە‬-‫ئبرقىيىق‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ،‫ٍەرىپەت‬
‫ٍۇمەٍَەىيىػىذۇ‬.
‫ئېھتىَبجي‬ ‫دورىغب‬ ‫ثوىطب‬ ً‫ضبغال‬ ‫ثەدىْي‬ ُ‫ئىْطب‬
ُ‫ثوىغب‬ ‫ّبچبر‬ ‫ضبالٍەتيىني‬ ‫پەقەت‬ ،‫ثوىَىغبّذەك‬
‫مىػىو‬‫ثوىىذۇ‬ ‫ئېھتىَبجيىق‬ ‫دورىغب‬ ‫ەرال‬.‫غۇّذاقتىَۇ‬
،‫ثوىغبچقب‬ ‫ئبضراظ‬ ‫ضبالٍەتيىنْي‬ ‫خىسٍىتي‬ ‫دوختۇرّىڭ‬
‫مىػىيەرگىَۇ‬ ‫ضبق‬ ‫ثوٍىچە‬ ‫قبّۇّي‬ ‫تىجبثەت‬ ،‫ئۇ‬
‫قىيىذۇ‬ ‫ّەضىھەت‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ئبضراظ‬ ‫ضبالٍەتيىنىْي‬.
‫ئەدەپ‬ ،‫پبك‬ ‫ّەپطىڭىس‬ ‫ضىسّىڭ‬ ‫ئەگەر‬ ‫غۇّىڭذەك‬-
‫قىيىػي‬ ‫ٍۇھبپىسەت‬ ‫ئۇّي‬ ،‫ثوىطب‬ ‫ئەخالقيىق‬‫ۋە‬ ‫ڭىس‬
‫ئۇّىڭذىني‬ ‫غۇّذاقال‬ ،‫ئبغۇرۇغىڭىس‬ ‫قۇۋۋىتىْي‬ ‫ٍەّىۋى‬
ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ٍۇمەٍَەىيەغتۈرۈظ‬ ‫ضۈپەتيەرّي‬ ‫ئېطىو‬
‫مېرەك‬ ‫قىيىػىڭىس‬ ‫تىرىػچبّيىق‬ ‫داۋاٍيىق‬.‫ئەگەردە‬
‫ئۇّىڭذىني‬ ‫ۋە‬ ‫مبٍىييىقي‬ ‫ئىَبّْىڭ‬ ‫ّەپطىڭىسدە‬
ُ‫ئۈچۈ‬ ‫قىيىع‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئۇّي‬ ،‫ثوىطب‬ ‫ّبقىص‬ ‫ضبپيىق‬
‫الز‬ ‫مۆرضىتىػىڭىس‬ ‫تىرىػچبّيىق‬‫ثوىىذۇ‬ ٌ‫ى‬.‫غۇّىڭغب‬
‫ئبٍىيالر‬ ُ‫مۆرضىتىذىغب‬ ‫تەضىر‬ ‫ضبالٍەتيىننە‬ ‫ئوخػبظ‬
15
‫ئىيىع‬ ‫ئبىذىْي‬ ‫مېطەىيىنْىڭ‬ ،‫ثوىغبّذا‬ ‫پەٍذا‬ ‫ثەدەّذە‬
‫ثوىىذۇ‬ ‫مېرەك‬ ‫داۋاالظ‬ ‫قبرىتب‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ُ‫ئۈچۈ‬.
‫ضوغۇقيۇق‬ ‫مېطەىْي‬ ُ‫ثوىغب‬ ِ‫ئىططىقيىقتى‬
‫ئىططىقيىق‬ ‫مېطەىْي‬ ُ‫ثوىغب‬ ِ‫ضوغۇقيىقتى‬ ،ُ‫ثىيە‬
‫ئىال‬ ُ‫ثىيە‬‫قەىت‬ ‫قىيَىػالرٍۇ‬ ‫ّبچبر‬ ،‫قىيغبّذەك‬ ‫ج‬
‫ئېطىو‬ ُ‫ثوىغب‬ ‫ئەمطي‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫ثۇّي‬ ،‫ثوىۇپ‬ ‫مېطەىيىني‬
‫مېرەك‬ ‫داۋاالظ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫پەزىيەت‬ ‫ۋە‬ ‫ئەخالق‬.‫جبھىييىق‬
ٌ‫ئىيى‬ ‫داۋاضي‬ ‫مېطىيىْىڭ‬-،‫ثوىغبّذەك‬ ‫ٍەرىپەت‬
‫ضېخىيىقتۇر‬ ‫داۋاضي‬ ‫ثىخىييىقْىڭ‬.‫غۇّىڭذەك‬
‫ٍبٍبّيىق‬ ،ُ‫ثىيە‬ ‫مەٍتەرىىل‬ ‫تەمەثجۇرىۇقْي‬
‫مېص‬ِ‫ّەرضىيەردى‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫تەقەززا‬ ‫ئۇ‬ ‫ىيىْي‬
ٌ‫الزى‬ ‫داۋاالظ‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫چەميْىع‬.
‫ئۆزىْىڭ‬ ‫جەرٍبّىذا‬ ‫داۋاىىْىع‬ ‫ثوىغۇچىْىڭ‬ ‫مېطەه‬
‫ضەثىر‬ ‫چەميىْىػتە‬ ِ‫ّەرضىيەردى‬ ُ‫تبرتىذىغب‬ ‫مۆڭيي‬
‫ثەرداغيىق‬ ‫ئبچچىقيىرىغب‬ ‫دورىالرّىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫قىيىػي‬
‫مېطەىيىل‬ ٌ‫ٍەّىۋى‬ ،‫قىيىْغبّذەك‬ ‫تەقەززا‬ ‫ثېرىػي‬‫ّي‬
‫مۆپ‬ ‫ۋە‬ ‫ثوىۇظ‬ ُ‫ضەۋرچب‬ ِ‫ئىْتبٍى‬ ‫ئۈچۈَّۇ‬ ‫داۋاالظ‬
‫ثوىىذۇ‬ ‫زۆرۈر‬ ‫مۆرضىتىع‬ ‫تېرىػچبّيىق‬.‫چۈّني‬
‫قۇتۇىطىَۇ‬ ُ‫ثىيە‬ ً‫ئۆىۈ‬ ِ‫مېطەىيىنىتى‬ ‫ثەدەّْىڭ‬
ِ‫مېطەىيىنىتى‬ ٌ‫ٍەّىۋى‬ ‫ئەٍَب‬(ُ‫ضبقيىطۇ‬ ‫ئبىالھ‬)
‫قۇتۇالىَبٍذۇ‬ ٌ‫ئەثەدى‬ ‫مېَىَْۇ‬ ِ‫ئۆىگەّذى‬.
16
‫ضىس‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ٍىطبىالر‬ ‫ٍۇقىرىقي‬
ً‫توّۇپ‬ ‫ٍوىيىرىْي‬ ‫داۋاالغْىڭ‬ ‫ەّىۋىَىتىڭىسّي‬
‫ٍەتتىڭىس‬.‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ئوخػبظ‬ ‫ضىسگە‬ ‫ۋە‬ ‫ضىس‬
‫مۆڭيي‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬ ‫ٍوىي‬ ُ‫ٍېڭىۋاتقب‬-‫ٍبٍىو‬ ‫خبھىػي‬
‫ٍوه‬ ‫ثىر‬ ‫قبرغي‬ ‫ّەرضىيەرگە‬ ُ‫خبالٍذىغب‬ ‫ۋە‬ ُ‫ثوىىذىغب‬.
‫ھەٍَىطىْي‬ ‫ضۆزىەرّىڭ‬ ‫ٍۇقىرىقي‬ ‫تبئبال‬ ‫ئبىالھ‬
ً ،ً‫ئىخچب‬ ‫ئۆزى‬ ‫مەرىَذە‬ ُ‫قۇرئب‬‫ضۆزىەر‬ ‫چوڭقۇر‬ ‫ەّىطي‬
‫دەٍذۇ‬ ‫ٍۇّذاق‬ ‫قىيىپ‬ ُ‫ثبٍب‬ ُ‫ثىيە‬:َ‫ام‬
َ
‫ق‬َ‫م‬
َ
‫اف‬
َ
‫خ‬ ْ‫ن‬َ‫م‬ ‫ا‬َّ‫م‬
َ
‫أ‬َ‫﴿و‬
‫ى‬َ‫و‬َ‫ه‬
ْ
‫ال‬ ِ‫ن‬َ‫ع‬ َ‫س‬
ْ
‫ف‬َّ‫انل‬
َ
‫َه‬
َ
‫ن‬َ‫و‬ ِ‫ى‬ِّ‫ب‬َ‫ر‬.﴾‫ى‬َ‫و‬
ْ
‫أ‬َ‫م‬
ْ
‫ال‬ َ ِ‫ِه‬
َ
‫ة‬
َّ
‫و‬َْ
‫اْل‬
َّ
‫ن‬ِ‫إ‬
َ
‫ف‬
‫تەرجىَىطي‬:«‫ئبىذىذا‬ ‫پەرۋەردىگبرىْىڭ‬(‫ضوراققب‬
ِ‫تبرتىيىػتى‬)‫خبھىػىغب‬ ‫ّەپطي‬ ‫ئۆزىْي‬ ،ُ‫قورقىذىغب‬
‫ثېرىو‬ِ‫ىػتى‬(ِ‫ّەرضىيەردى‬ ُ‫قىيىْغب‬ ً‫ھبرا‬ ‫ٍەّي‬)
‫جبٍي‬ ‫ئۇّىڭ‬ ُ‫ھەقىقەتە‬ ،‫مەىطەك‬ ‫ئبدەٍگە‬ ُ‫چەميىگە‬
‫ثوىىذۇ‬ ‫جەّْەت‬.»‫ضۈرىطي‬ ‫ّبزىئبت‬40-41-‫ئبٍەت‬.
‫قبرغي‬ ‫ّەپطىگە‬ ،‫تەمىتيەٍَىسمي‬ ‫غۇّي‬ ‫ئبخىرىذا‬
‫ئىرادىْىڭ‬ ِ‫مەضنى‬ ‫ثوىغىْي‬ ٌ‫ٍۇھى‬ ‫قىيىػتب‬ ‫مۆرەظ‬
‫ٍەۋجۇتيىقىذۇر‬.‫ھبۋاٍي‬ ‫غەٍتبّي‬-‫ھەۋە‬‫تەرك‬ ‫ضْي‬
‫ضەۋرچبّيىق‬ ‫ئۇّي‬ ً‫چوقۇ‬ ،‫قىيغبّذا‬ ‫ئىرادە‬ ‫قىيىػْي‬
‫قىيىْىذۇ‬ ‫تەىەپ‬ ‫داۋاٍالغتۇرۇظ‬ ُ‫ثىيە‬.‫ئەگەر‬
‫ھبۋاٍي‬ ‫ّەپطي‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬-‫ئىرادىْي‬ ‫قبرغي‬ ‫ھەۋەضنە‬
17
‫قبىىذۇ‬ ‫مۆّۈپ‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ،‫ئبدەتيەّذۈرۈىطە‬ ‫ثۇزۇغقب‬-،‫دە‬
‫مېيىذۇ‬ ‫ثبرىىققب‬ ‫ئىرادىطىسىىل‬ ‫ئۇّىڭذا‬.
‫ئبدەتيەّگ‬ ‫ئىرادىطىسىىننە‬ِ‫ھبالمەتتى‬ ِ‫ّەپطىذى‬ ُ‫ە‬
‫مۈتۈىَەٍذۇ‬ ‫ّەرضە‬ ‫ثبغقب‬.‫ئۆزىذە‬ ُ‫ئىْطب‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫غۇّىڭ‬
‫ّەپطىْي‬ ‫ئۆز‬ ،‫مۆرۈىطە‬ ‫ئەھۋاىالر‬ ‫ئوخػبظ‬ ‫ئۇّىڭغب‬
‫مېرەك‬ ‫قوىيىْىع‬ ‫ئۇضۇىيىرىْي‬ ‫جبزاالظ‬.‫ئەگەردە‬
،‫قورقَىغبّذا‬ ِ‫جبزادى‬ ُ‫مىيىذىغب‬ ‫ئۆزىگە‬ ‫ّەپطي‬
‫ثوىىذۇ‬ ُ‫مەىگە‬ ‫غبىىپ‬ ِ‫ئىرادىذى‬.‫ۋاقىتتب‬ ‫ثۇ‬ ‫ٍبّب‬
‫ئۇ‬‫قىيىع‬ ‫ئىطتىَبه‬ ‫ّەرضىيەرّي‬ ُ‫تبرتقب‬ ‫مۆڭيي‬ ‫ّىڭغب‬
‫مۆرۈّىذۇ‬ ‫چىراٍيىق‬-‫غبىىپ‬ ‫ّەپطىْىڭ‬ ،‫ّەتىجىذە‬ ،‫دە‬
ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ثوىۇظ‬ ‫ئىرادىيىل‬ ،‫ضەۋەثيىل‬ ‫مېيىػي‬
‫ثىنبر‬ ‫تىرىػچبّيىقالرّي‬ ‫ثبرىىق‬ ُ‫مۆرضىتىيگە‬
‫قىيىۋېتىذۇ‬.[‫غەزاىىْىڭ‬ ً‫ئىَب‬"ِ‫ئۇىۇٍىذدى‬ ‫ئىھَب‬"
‫ئەضىرى‬ ‫ّبٍيىق‬3-ً‫تو‬62‫ۋە‬98-‫ثەتيە‬‫قىطقبرتىپ‬ ِ‫ردى‬
‫ئىيىْذى‬].
‫تبئبالدۇر‬ ‫ئبىالھ‬ ‫ثىيگۈچي‬ ‫توغرىْي‬ ِ‫ھەٍَىذى‬.
18

More Related Content

More from Loveofpeople

Ms pillars of islam
Ms pillars of islamMs pillars of islam
Ms pillars of islamLoveofpeople
 
Ms pillars of eman
Ms pillars of emanMs pillars of eman
Ms pillars of emanLoveofpeople
 
Ms dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim studentMs dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim studentLoveofpeople
 
Ms brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islamMs brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islamLoveofpeople
 
Ms islam religi all
Ms islam religi allMs islam religi all
Ms islam religi allLoveofpeople
 
Zh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly webZh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly webLoveofpeople
 
En why people accept islam
En why people accept islamEn why people accept islam
En why people accept islamLoveofpeople
 
Zh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeenZh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeenLoveofpeople
 
Ru znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydyRu znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydyLoveofpeople
 
Ru talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisarRu talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisarLoveofpeople
 
Ru ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an taharaRu ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an taharaLoveofpeople
 

More from Loveofpeople (20)

Ms virus syiah
Ms virus syiahMs virus syiah
Ms virus syiah
 
Ms prophets pray
Ms prophets prayMs prophets pray
Ms prophets pray
 
Ms pillars of islam
Ms pillars of islamMs pillars of islam
Ms pillars of islam
 
Ms pillars of eman
Ms pillars of emanMs pillars of eman
Ms pillars of eman
 
Ms im a muslim
Ms im a muslimMs im a muslim
Ms im a muslim
 
Ms hisn muslim
Ms hisn muslimMs hisn muslim
Ms hisn muslim
 
Ms dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim studentMs dialogue between atheist prof and muslim student
Ms dialogue between atheist prof and muslim student
 
Ms brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islamMs brief illustrated guide to understanding islam
Ms brief illustrated guide to understanding islam
 
Ms islam religi all
Ms islam religi allMs islam religi all
Ms islam religi all
 
Ms azkar muslim
Ms azkar muslimMs azkar muslim
Ms azkar muslim
 
Sr jednoca boga
Sr jednoca bogaSr jednoca boga
Sr jednoca boga
 
Zh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly webZh this is islam briefly web
Zh this is islam briefly web
 
Zh this is islam
Zh this is islamZh this is islam
Zh this is islam
 
En why people accept islam
En why people accept islamEn why people accept islam
En why people accept islam
 
Zh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeenZh khatem elnabeen
Zh khatem elnabeen
 
Ru znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydyRu znanie islamskoy aqydy
Ru znanie islamskoy aqydy
 
Ru talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisarRu talim assolyat bihtisar
Ru talim assolyat bihtisar
 
Ru subhan llah
Ru subhan llahRu subhan llah
Ru subhan llah
 
Ru prizyv k aqyde
Ru prizyv k aqydeRu prizyv k aqyde
Ru prizyv k aqyde
 
Ru ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an taharaRu ma yageb ma3reftoh 3an tahara
Ru ma yageb ma3reftoh 3an tahara
 

Ug guzel axlaq_faziletni_yitildurush_toghrisida

  • 1. ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬-‫ٍېتىيذۈرۈظ‬ ‫پەزىيەتْي‬ ‫توغرىطىذا‬ [‫األويغورية‬-‫ئۇٍغۇرچە‬-uyghur] ‫ٍۇھەٍَەد‬ ‫غەٍخ‬ ‫پەزىيەتيىل‬‫ئەىَۇّەججىذ‬ ‫ضبىىھ‬ ‫قىيغۇچي‬ ‫تەرجىَە‬:‫ئبثذۇىئەزىس‬ ‫ئەثۇ‬ ِ‫ضەٍپىذدى‬ ‫تەمع‬‫ۈ‬‫ر‬‫ۈ‬‫ثېنىتنۈچي‬ ‫پ‬:ِ‫ّىساٍىذدى‬‫تەٍنىْي‬ ‫ٍەّطۇپ‬ ‫ٍۇضۇىَبّالرغب‬ ‫ھوقۇقي‬ ‫ّەغىر‬ 2014 - 1435
  • 2. ‫الفاضلة‬ ‫األخالق‬ ‫اكتصاب‬ «‫األويغورية‬ ‫باللغة‬» ‫الشيخ‬ ‫فضيلة‬‫حممد‬‫املوجد‬ ‫صالح‬ ‫ترمجة‬:‫العزيز‬ ‫عبد‬ ‫أبو‬ ‫ادلين‬ ‫شيف‬ ‫مراجعة‬:‫هظام‬‫ادلين‬‫تمكيين‬ 2014 - 1435
  • 3. 3 ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬-‫ٍېتىيذۈرۈظ‬ ‫پەزىيەتْي‬‫توغرىطىذا‬ 101023-‫ضوئبه‬ ‫ّوٍۇرىۇق‬ ‫ضوئبه‬: ‫ئەخالقْي‬ ‫گۈزەه‬‫ئۆزۈٍذە‬‫ٍېتىيذۈرىَەُ؟‬ ‫قبّذاق‬.‫ثۇ‬ ُ‫قىيىَە‬ ‫ئۈٍىذ‬ ‫ثېرىػىڭالرّي‬ ‫چۈغەّچە‬ ‫ھەقتە‬. ‫جبۋاپ‬: ‫ئبىەٍيەرّىڭ‬ ‫ٍەدھىَىيەر‬ ‫گۈزەه‬ ‫ثبرىىق‬ ‫خبضتۇر‬ ‫تبئبالغب‬ ‫ئبىالھ‬ ُ‫ثوىغب‬ ‫پەرۋەردىگبرى‬. ‫ثىرىْچي‬:‫پەٍغەٍجەرىەرّىڭ‬ ‫ثبرىىق‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ‫ئەىەٍھىططبالٍْىڭ‬ ‫ٍۇھەٍَەد‬ ‫پەٍغەٍجىرىَىس‬ ‫غۇّذاقال‬ ‫ئېطىو‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ضەٍىَي‬ ،‫راضتچىو‬ ‫ۋە‬ ‫ضۈپىتي‬ ‫خىطيىتىذۇر‬.‫ئبىال‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬‫ھەقىقي‬ ‫تبئبالغب‬ ‫ھ‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫تەقۋادار‬ ،‫ئبدىتي‬ ‫قىيغۇچىالرّىڭ‬ ‫ئىجبدەت‬ ‫دىْىْىڭ‬ ‫ٍۇضۇىَبّْىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫ٍېۋىطي‬ ‫تىرىػچبّيىقىْىڭ‬ ‫ٍىرىَىذۇر‬. ‫ھبالك‬ ‫ئىْطبّىَەتْي‬ ‫ثوىطب‬ ‫ئەخالق‬ ‫ّبچبر‬‫ۋە‬‫خبر‬ ‫ئبٍىيذۇر‬ ‫زەھەرىىل‬ ‫قىيغۇچي‬.‫ھەقتە‬ ‫ثۇ‬ ‫دەٍذۇ‬ ‫ٍۇّذاق‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬:«‫ھەقىقەت‬ُ‫ە‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ٍۇمەٍَەىيەغتۈرۈظ‬ ‫ئەخالقْي‬ ‫گۈزەه‬ ُ‫ٍە‬ ٌ‫ئەۋەتىيذى‬.»[‫ثۇخبرىْىڭ‬ ً‫ئىَب‬"‫ٍۇپرەد‬ ‫ئەداثۇه‬"
  • 4. 4 ‫ئەضىرى‬ ‫ّبٍيىق‬272-‫ھەدىص‬.‫رەھىَەھۇىالھ‬ ٌ‫ئەىجبّى‬ ‫دەپ‬ ‫ضەھىھ‬ ‫توپيىَىذا‬ ‫ھەدىطيەر‬ ‫ضەھىھ‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬ ُ‫مەىتۈرگە‬(45).] ُ‫قىيىْغب‬ ُ‫ثبٍب‬ ِ‫ئەّھۇدى‬ ‫رەزىَەىالھۇ‬ ‫ھۈرەٍرە‬ ‫ئەثۇ‬ ً‫ئەىەٍھىططبال‬ ‫پەٍغەٍجەر‬ ،‫ھەدىطتە‬:«‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ئەٍەه‬ ُ‫ثوىىذىغب‬ ‫تۈرتنە‬ ‫مېرىػىگە‬ ‫مۆپ‬ ‫ئەڭ‬ ‫جەّْەتنە‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬ ،‫ضورىيىۋېذى‬ ‫دەپ‬ ‫قبٍطي؟‬: ‫گۈزەه‬ ‫ۋە‬ ‫قېيىع‬ ‫تەقۋادارىىق‬ ‫ھەقىقي‬ ‫تبئبالغب‬ ‫ئبىالھ‬ ُ‫ثەرگە‬ ‫جبۋاپ‬ ‫دەپ‬ ‫ئەخالق‬.»[‫رىۋاٍىتي‬ ٌ‫تىرٍىسى‬2004- ‫ھەدىص‬.‫ھەدى‬ ‫ثۇ‬‫رەھىَەھۇىالھ‬ ٌ‫ئەىجبّى‬ ‫ضْي‬ ‫دەپ‬ ‫ضەھىھ‬ ،‫توپيىَىذا‬ ‫ھەدىطيەر‬ ‫ضەھىھ‬ ‫تىرٍىسىَْىڭ‬ ُ‫مەىتۈرگە‬]. ٌ‫ٍەّىۋى‬ ‫پرىْطىپي‬ ً‫ئىطال‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫غۇّىڭ‬ ‫گۈزەه‬ ‫ۋە‬ ‫ثېنىتىع‬ ‫قبّۇّىْي‬ ‫داۋاالظ‬ ‫مېطەىيىل‬ ‫ئەٍەىيەرّىڭ‬ ٌ‫ٍۇھى‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغْي‬ ‫ئەخالقْي‬ ‫قىيذى‬ ِ‫جۈٍيىطىذى‬.‫گۈزەه‬ ‫ّەپىطي‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬ ‫ئەخال‬‫ثەزى‬ ،‫ئبٍرىالىَىغبّذەك‬ ِ‫قتى‬ٌ‫ٍەّىۋى‬ ‫قەىجيەرٍۇ‬ ‫ثوالىَبٍذۇ‬ ‫خبىي‬ ِ‫مېطەىيىنتى‬.‫ئىالج‬ ‫ۋاقتىذا‬ ‫ثبرىذۇ‬ ‫ئىيىپ‬ ‫خەتەرگە‬ ‫مېطەه‬ ‫ٍەزمۇر‬ ،‫قىيىَْىطب‬. ‫ئۇ‬ ،‫قوٍۇۋەتطە‬ ‫ئىختىَبرىغب‬ ‫ئۆز‬ ‫ّەپطىْي‬ ُ‫ئىْطب‬ ‫ئەگەر‬ ‫ئىيىپ‬ ‫ھبالمىتىگە‬ ‫ئبخىرەتْىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫دۇَّب‬ ‫ضبھىجْي‬
  • 5. 5 ‫ثبرىذۇ‬.‫ٍۇ‬ ‫تبئبال‬ ‫ئبىالھ‬‫دەٍذۇ‬ ‫ّذاق‬:﴾‫َب‬‫ھ‬‫َّب‬‫َم‬‫ز‬ ٍَِْ َ‫ح‬َ‫ي‬ْ‫ف‬َ‫أ‬ ْ‫ذ‬َ‫ق‬﴿ ‫تەرجىَىطي‬:«ً‫چوقۇ‬ ً‫ئبدە‬ ُ‫قىيغب‬ ‫پبك‬ ‫روھىْي‬ ‫ٍېتىذۇ‬ ‫ٍۇرادىغب‬»[‫غەٍص‬ ‫ضۈرە‬9-‫ئبٍەت‬]. ‫ئبىالھ‬ ٌ‫دائى‬ ‫قىيغبّذا‬ ‫دۇئب‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬ ‫ضوراپ‬ ‫گۈزەىيەغتۈرۈغْي‬ ‫ئەخالقىْي‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ِ‫تبئبالدى‬: «‫ئبىالھ‬ ‫ئي‬!‫گۈزە‬ ‫ٍېْي‬ ُ‫ضە‬‫ئەخالقىَْىَۇ‬ ،‫ٍبراتتىڭ‬ ‫ه‬ ِ‫قىيغى‬ ‫گۈزەه‬»‫دەٍتتي‬.[ُ‫ھەثجب‬ ‫ئىجْي‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬ ‫مىتبثي‬ ‫ضەھىھ‬ ‫ئۆزىْىڭ‬3-ً‫تو‬239-ُ‫ثبٍب‬ ‫ثەتتە‬ ُ‫قىيغب‬.‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬ ‫رەھىَەھۇىالھ‬ ٌ‫ئەىجبّى‬"‫ئىرۋائۇه‬ ‫غەىىو‬"‫ئەضەردە‬ ‫ّبٍيىق‬(75)ُ‫مەىتۈرگە‬]. ‫ئىننىْچي‬:‫ئەٍىجْي‬ ‫ّەپطىذىني‬ ‫ئۆز‬ ُ‫ئىْطب‬ ُ‫ثىيگە‬‫قىيىذۇ‬ ‫ٍوىىْي‬ ‫داۋاالغْىڭ‬ ‫ثۇّي‬ ‫ۋاقتىذا‬. ‫ئەٍىجىْي‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ‫مىػىيەر‬ ‫مۆپچىيىل‬ ِ‫ىېنى‬ ‫ثەزىطي‬ ‫ئۇالرّىڭ‬ ،‫مۆرەىَەٍذۇ‬ ‫ٍبمي‬ ‫ثىيَەٍذۇ‬ ‫ئەٍَب‬ ‫مۆرىذۇ‬ ‫قىيْي‬ ‫مۆزىذىني‬ ‫قېرىْذىػىْىڭ‬ ‫مۆرٍەٍذۇ‬ ‫مۆتەمْي‬ ُ‫توضۇۋاىغب‬ ‫مۆزىْي‬ ‫ئۆزىْىڭ‬. ‫ئەٍىت‬ ‫ئۆزىْىڭ‬-‫ٍەقطەت‬ ‫ثىيىػْي‬ ‫ّۇقطبّيىرىْي‬ ‫ك‬ ُ‫قىيغب‬‫ئەھَىَەت‬ ‫ئىػقب‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ‫تۆۋەّذىني‬ ‫ىػي‬ ‫مېرەك‬ ‫ثېرىػي‬. 1-‫ئەٍىت‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬-‫مۆرضىتىپ‬ ‫ّۇقطبّيىرىْي‬ ُ‫مۆزىتىذىغب‬ ‫ئبپەتيەرّي‬ ُ‫ٍوغۇرۇ‬ ،ُ‫ثېرىذىغب‬
  • 6. 6 ‫مېرەك‬ ‫ثوىۇظ‬ ‫ضۆھجىتىذە‬ ‫ئۇضتبزّىڭ‬ ‫پبراضەتيىل‬.‫غۇ‬ ‫ثىرگە‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئۆگىْىع‬ ٌ‫ئىيى‬ ِ‫ئۇضتبزدى‬ ‫ئبرقىيىق‬ ٌ‫تەىى‬-‫ٍوه‬ ‫ۋە‬ ‫تەرثىَە‬-ً‫ئبىىذۇ‬ ‫ورۇق‬. 2-‫ئۇ‬ ‫ۋە‬ ‫ضەٍىَي‬ ،‫مۆرەر‬ ‫ٍىراقْي‬ ،‫تەقۋادار‬ ،‫دىْذار‬ ‫ئىع‬ ،ُ‫مۆزىتىذىغب‬ ‫ئۆزىْي‬-‫ٍۇالھىسە‬ ‫ھەرىنەتيىرىْي‬ ‫ئەدەپ‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫غۇّذاقال‬ ،ُ‫قىيىذىغب‬-‫ئىع‬ ،‫ئەخالقي‬- ‫ئبغنبرا‬ ‫ۋە‬ ‫ھەرىنەتيىرى‬-‫خبتبىىقيىرىْي‬ ُ‫ٍوغۇرۇ‬ ‫دوضت‬ ُ‫ثىرەىەٍذىغب‬ ‫ئبگبھالّذۇرۇظ‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ‫مۆرگەّذە‬ ‫تۇت‬‫مېرەك‬ ‫ۇغي‬.،‫پېػىۋاالر‬ ‫دىْي‬ ُ‫ئۆتنە‬ ‫ئىيگىرى‬ ‫ئەقىو‬-‫قىالتتي‬ ‫غۇّذاق‬ ‫مىػىيەرٍۇ‬ ‫پبراضەتيىل‬.‫ئۆٍەر‬ ٌ‫ھەردائى‬ ‫ئەّھۇ‬ ‫رەزىَەىالھۇ‬" :‫خبتبىىقيىرىَْي‬ ‫ٍېْىڭ‬ ‫ئبىالھ‬ ‫مىػىگە‬ ُ‫ثەرگە‬ ‫مۆرضىتىپ‬ ‫ئەٍىجىَْي‬ ‫ۋە‬ ،ُ‫قىيطۇ‬ ‫رەھَەت‬"‫دەٍتتي‬. 3-‫ئۆزىذىل‬ ‫پبٍذىيىْىپ‬ ِ‫تىيىذى‬ ‫دۈغَەّيىرىْىڭ‬‫ى‬ ‫ئەٍىت‬-ٌ‫الزى‬ ‫توّۇغي‬ ‫ّۇقطبّالرّي‬.ُ‫مۆرىذىغب‬ ‫ئۆچ‬ ‫چۈّني‬ ‫ئبغنبرا‬ ‫خبتبىىقيىرى‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫مۆزىگە‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ثوىىذۇ‬.‫ئەٍىت‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ُ‫ئىْطب‬-‫ّۇقطبّيىرىْي‬ ‫ٍبختبپ‬ ‫ئۇّي‬ ،‫ٍوغۇرۇپ‬-‫ٍبغيىَىچىيىق‬ ‫ئۇچۇرۇپ‬ ِ‫دوضتىذى‬ ُ‫قىيىذىغب‬ُ‫ثىيە‬ ‫ٍۇئبٍىيىطي‬ ،‫ئۆزىْىڭ‬ ‫ئەٍىت‬-‫ضبه‬ ‫ئېطىگە‬ ‫ّۇقطبّيىرىْي‬ِ‫دۈغَىْىذى‬ ُ‫ىذىغب‬ ‫ئبىىذۇ‬ ‫پبٍذا‬ ‫مۆپرەك‬.
  • 7. 7 4-‫مېرەك‬ ‫ئۆتۈظ‬ ‫ئبرىيىػىپ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫مىػىيەر‬.‫ھەر‬ ‫ئبرىطىذا‬ ‫مىػىيەر‬ ‫ثبغقب‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئۆزى‬ ‫ۋاقىت‬ ‫ئۆزىْىڭ‬ ،‫مۆرضە‬ ‫ئىػالرّي‬ ُ‫ئەٍىجيىْىذىغب‬ ‫قىيىْىذۇ‬ ‫تەىەپ‬ ‫ئبغۇرۇغي‬ ‫تۇٍغۇضىْي‬ ‫ٍەضئۇىىَەت‬. ‫دى‬ ‫ثبغقب‬ ،‫ئەٍْىني‬ ‫ٍۇضۇىَبّْىڭ‬ ُ‫ٍۇضۇىَب‬ ‫چۈّني‬‫ّي‬ ‫دەپ‬ ‫خبتبىىقي‬ ‫ئۆزۈٍْىڭ‬ ‫خبتبىىقىْي‬ ‫قېرىْذاغيىرىْىڭ‬ ‫مېرەك‬ ‫قبرىػي‬.‫ئىطب‬ ‫ثىرضي‬ ،‫قىيىْىػچە‬ ُ‫ثبٍب‬ ِ‫ئەىەٍھىططبالٍذى‬:‫ئەدەپ‬ ‫ضىيىگە‬-ٌ‫مى‬ ‫ئەخالقْي‬ ً‫ئەىەٍھىططبال‬ ‫ئىطب‬ ،‫ضورىغبّذا‬ ‫دەپ‬ ،‫ئۆگەتتي؟‬" :‫ٍبڭب‬ ‫ئۆگەتَىذى‬ ‫ئەدەپ‬ ‫مىػي‬ ‫ھېچ‬.‫ّبداّْىڭ‬ ُ‫ٍە‬ ‫ئەٍَب‬ ‫مۆرگىْىَذە‬ ‫جبھىييىقىْي‬‫ٍىراق‬ ِ‫ئىػالردى‬ ‫ئۇّذاق‬ ، ً‫ثوىذۇ‬"‫ثېرىذۇ‬ ‫جبۋاپ‬ ‫دەپ‬. ‫ئۈچىْچي‬:‫ۋە‬ ‫قۇرۇىَىطي‬ ‫ئىچني‬ ‫ّەپطىْىڭ‬ ‫ئەخالق‬ ،‫گۈزەىيىني‬ ‫مۆرۈّۈغْىڭ‬ ‫تبغقي‬ ،‫ثوىغىْىذەك‬ ‫غەميي‬ ‫ئەزاالرّىڭ‬ ‫قبتبرىىق‬ ‫مۆز‬ ‫ئىنني‬ ،ُ‫ثۇرۇ‬ ‫ۋە‬ ‫ئېغىس‬ ،‫ٍەڭسى‬ ُ‫ّبٍبٍب‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫غەميي‬ ‫ئۇّىڭ‬ ،‫گۈزەىيىنىطىس‬ ‫ثوىَبٍذۇ‬.‫ثە‬‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫گۈزەىيىنْىڭ‬ ‫ضىرتقي‬ ‫ىني‬ ‫تەقەززا‬ ‫ثوىۇغي‬ ‫گۈزەه‬ ِ‫تەرەپتى‬ ‫ھەٍَە‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ثوىىػي‬ ‫ثوىىػي‬ ‫گۈزەه‬ ‫قەىجىْىڭ‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬ ،‫قىيىْغبّذەك‬ ‫قىيىْىذۇ‬ ‫تەىەپ‬ ‫تېپىيىػي‬ ‫ئبضبضْىڭ‬ ‫تۆت‬ ،ُ‫ئۈچۈ‬.‫ثۇ‬ ‫ثىر‬ ‫ئبضبش‬ ‫تۆت‬-‫ثوىغبّذا‬ ‫ثبراۋەر‬ ‫ھبىەتتە‬ ‫ٍۇّبضىپ‬ ‫ثىرىگە‬
  • 8. 8 ‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬.‫ئ‬‫ئبضبش‬ ‫تۆت‬ ‫ۇ‬:‫ئىيَي‬ ‫ئۈچىْىڭ‬ ‫ٍۇغۇ‬ ‫ۋە‬ ‫مۈچ‬ ٌ‫غەھۋاّى‬ ،‫مۈچي‬ ‫غەزەپ‬ ،‫مۈچ‬ ‫مۈچي‬ ‫ئبداىەت‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫ثبراۋەر‬ ‫ئبرىطىْي‬ ‫ئىجبرەتتۇر‬ ِ‫قبتبرىىقالردى‬. ُ‫ثىيە‬ ‫ثوىىػي‬ ‫توغرا‬ ‫ۋە‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫مۈچْىڭ‬ ‫ئىيَي‬ ‫ضۆز‬-‫ئەقىذە‬ ،‫راضىتْىڭ‬ ُ‫ثىيە‬ ُ‫ٍبىغب‬ ‫ھەرىنەتيەردە‬- ِ‫ثبتىي‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ھەق‬ ‫ئېتىقبدتب‬‫ئىع‬ ،‫ىڭ‬-‫ھەرىنەتتە‬ ‫پەرقيەّذۈرۈظ‬ ‫ئبرىطىْي‬ ‫قەثىھْىڭ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫چىراٍيىق‬ ‫ثوىىذۇ‬ ُ‫ئبضب‬.ِ‫ئۇّىڭذى‬ ،‫ثوىطب‬ ً‫ضبغال‬ ‫قۇۋۋەت‬ ‫ئىيَي‬ ‫ئەقىو‬-‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ھېنَەت‬.‫گۈزەه‬ ُ‫دېگە‬ ‫ھېنَەت‬ ‫ضىَۋوىىذۇر‬ ‫ئەخالقْىڭ‬. ‫مۈچي‬ ‫غەزەپ‬:‫ھېنَەت‬ ‫غەزەپْي‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫ثەىگىيي‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫تەقەززا‬‫دېَەمتۇر‬ ‫توختىتىع‬ ‫ٍىذە‬. ‫مۈچي‬ ‫غەھۋەت‬:‫ثوىىػي‬ ‫توغرا‬ ‫ۋە‬ ‫گۈزەىيىني‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫ئەقىو‬ ‫ٍەّي‬ ،‫ثوىۇغي‬ ‫ئبضتىذا‬ ‫ئىػبرىتي‬ ‫ھېنَەتْىڭ‬ ‫ئىجبرەتتۇر‬ ِ‫ثوىۇغتى‬ ُ‫ئۇٍغۇ‬ ‫ثەىگىيىَىطىگە‬ ‫غەرىئەت‬. ‫مۈچي‬ ‫ئبداىەت‬:‫غەرىئەت‬ ‫ۋە‬ ‫ئەقىو‬ ‫ثوىطب‬ ‫ئۇ‬ ‫مۈ‬ ‫غەزەپ‬ ‫ۋە‬ ‫غەھۋەت‬ ‫ثوٍىچە‬ ‫ثەىگىيىَىطي‬‫چىْي‬ ‫تۇرغۇچىذۇر‬ ‫قىيىپ‬ ‫موّتۇرۇه‬. ‫ّەضىھەت‬ ‫ضەٍىَي‬ ،‫مۆرضەتنۈچي‬ ‫ٍوه‬ ‫توغرا‬ ‫ئەقىو‬ ‫ئەقىو‬ ‫مۈچي‬ ‫ئبداىەت‬ ،‫ئوخػىطب‬ ‫قىيغۇچىغب‬‫ّىڭ‬
  • 9. 9 ُ‫ئۇٍغۇ‬ ‫ئىػبرىتىگە‬‫مۈچيۈك‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫ئىجرا‬ ً‫ھۆمۈ‬ ‫ئوخػبٍذۇ‬ ‫قىيغۇچىغب‬ ‫ئىجرا‬.‫ثوىطب‬ ‫مۈچي‬ ‫غەزەپ‬ ‫ثوىىذۇ‬ ‫ئىجرا‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ئىػبرەت‬.‫ٍۇق‬ ‫مىَذە‬ ‫ھەر‬‫ىرىقي‬ ‫موّنرېتْي‬ ‫ثۇ‬ ُ‫ثوىىذىنە‬ ‫ثبراۋەر‬ ‫ئىع‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ‫ئېطىو‬ ‫ثبرىىق‬ ،‫ثوىۇپ‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬-‫ئەخالقالر‬ ‫گۈزەه‬ ‫مېيىذۇ‬ ‫ثبرىىققب‬ ِ‫ثۇّىڭذى‬. ‫ئىع‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ُ‫قىيىْغب‬ ُ‫ثبٍب‬ ‫ٍۇقىرىذا‬ ‫ٍۇھەٍَەد‬ ‫پەٍغەٍجىرىَىس‬ ‫ضۆٍۈٍيۈك‬ ‫ھېچ‬ ‫ثبغقب‬ ِ‫ئەىەٍھىططبالٍذى‬‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫مىػىذە‬ ‫ثىر‬ ‫توىۇق‬‫ثوىَىغبّذۇر‬.ِ‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبالٍذى‬ ‫پەرقيىق‬ ‫ئىػتب‬ ‫تۈرىۈك‬ ‫تۆت‬ ‫ثۇ‬ ‫مىػىيەر‬ ‫مېَىْني‬ ‫قبّچىيىل‬ ‫ئۆىچىَىگە‬ ‫ئەخالق‬ ‫ثۇ‬ ‫مىَني‬ ،‫ثوىۇپ‬ ‫غۇّچە‬ ‫رەضۇىۇىالھقب‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫ثېرىذىنە‬ ‫ئەھَىَەت‬ ‫قبّچىني‬ ‫رەضۇىۇىالھقب‬ ،‫ثوىىذۇ‬ ُ‫ثوىغب‬ ِ‫ٍېقى‬ ‫ة‬ ِ‫ٍېقى‬ ‫غۇّچە‬ ‫ئبىالھقب‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫ٍېقىْيىػىذىنە‬ُ‫وىغب‬ ‫ثوىىذۇ‬. ‫تۆتىْچي‬:‫ئىنني‬ ‫ثبراۋەرىىل‬ ‫مۈچتىني‬ ‫خىو‬ ‫تۆت‬ ‫ثۇ‬ ‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ُ‫ئبضبضە‬ ‫ئىػقب‬ ‫تۈرىۈك‬: ‫ثىرىْچي‬:‫ۋە‬ ‫قىيىػي‬ ً‫ئىيھب‬ ‫ئبىالھْىڭ‬ ‫مەرەٍيىل‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ٍۇمەٍَەىيىل‬ ٌ‫تەثىئى‬ ُ‫قىيغب‬ ‫ئبتب‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ‫ثوىىذۇ‬.
  • 10. 10 ‫ئىننىْچىطي‬:‫ۋە‬ ‫قېيىع‬ ‫تىرىػچبّيىق‬ ‫مۆپ‬ ‫داۋاٍالغتۇرۇ‬‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ظ‬.‫ئۆز‬ ‫ٍەّي‬ ‫ئەٍەىيەرّي‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫تەقەززا‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ،‫ّەپطىْي‬ ‫دېَەمتۇر‬ ‫رىغجەتيەّذۈرۈظ‬ ‫قىيىػقب‬. ُ‫دېگە‬ ‫ٍۇّذاق‬ ً‫پەٍغەٍجەرئەىەٍھىططبال‬:«ٌ‫ئىيى‬ ٌ‫الزى‬ ‫قورضبقيىقْي‬ ‫مەڭ‬ ‫ضەۋرچبّيىق‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئۆگىْىع‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫تۇتۇظ‬‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬.‫ٍوىىْي‬ ‫ٍبخػىيىق‬ ِ‫ٍبٍبّيىقتى‬ ،‫ئېرىػىذۇ‬ ‫ٍبخػىيىققب‬ ‫مىػي‬ ُ‫تبىيىغب‬ ‫قۇتۇىۇپ‬ ِ‫ئۇّىڭذى‬ ‫مىػي‬ ُ‫تىرىػقب‬ ‫ضبقيىْىػقب‬ ‫قبىىذۇ‬.»[ُ‫ثبٍب‬ ٌ‫ئەىجبغذادى‬ ‫خەتىت‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬ ُ‫قىيغب‬.‫ئەثۇددەردا‬ ‫ئبىىَالر‬ ‫ثەزى‬ ‫ھەدىطْي‬ ‫ثۇ‬ ‫رەزىَەىالھۇ‬ُ‫قىيغب‬ ُ‫ثبٍب‬ ِ‫ئەّھۇدى‬.‫ئەىجبّي‬ ‫غەٍخ‬ ُ‫دېگە‬ ُ‫ھەضە‬ ‫رەھىَەھۇىالھ‬]. ُ‫ٍەضىيە‬:‫ضۈپىتىْي‬ ‫ضېخىيىق‬ ‫ئۆزىذە‬ ‫ّەپطىْي‬ ،‫مىػي‬ ُ‫قىيغب‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغْي‬ ‫ضېخي‬-‫ئىع‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ٍەرت‬-‫ھەرىنەتيىرىْي‬ ‫مۆّذۈرۈظ‬ ‫ئۆگىْىػنە‬‫ى‬‫مېرەك‬.‫ٍېتىيىپ‬ ‫ضۈپەت‬ ‫ثۇ‬ ‫پۇه‬ ‫ٍوىىذا‬ ‫ئبىالھ‬ ‫ّەپطىْي‬ ‫ثوىغىچە‬-‫ضەرپ‬ ‫ٍبه‬ ‫ئبدەتيەّذۈرش‬ ‫قىيىػقب‬‫ئۆز‬ ‫ضۈپىتي‬ ‫ضېخىيىق‬ ‫ە‬ ‫ئۆزىىػىذۇ‬ ‫تەثىئىتىذە‬.
  • 11. 11 ‫پەٍذا‬ ‫تەمەثجۇرىۇق‬ ‫ّەپطىذە‬ ‫ئۆز‬ ‫ئوخػبظ‬ ‫غۇّىڭغب‬ ‫ضۈپىتىْي‬ ‫مەٍتەرىىل‬ ‫مىػي‬ ُ‫قبىغب‬ ‫ثوىۇپ‬ ُ‫ئۇزۇ‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫قىيىذىنە‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغْي‬ ‫ئىع‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫مەٍتەر‬ ‫ٍۇددەت‬-‫پبئبىىَەتيىرىْي‬ ‫ئبدە‬ ،‫قىيىپ‬ ‫ئۈىگە‬ ‫تۇرٍۇغىذا‬ ‫مۈّذىيىل‬‫ئبٍالّغۇچي‬ ‫تنە‬ ‫قىيىػي‬ ‫مۈرەظ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ّەپطي‬ ‫ۋە‬ ‫تىرىػىػي‬ ‫قەدەر‬ ‫مېرەك‬. ‫ئەخالقالرّىڭ‬ ‫گۈزەه‬ ُ‫ٍەدھىَىيەّگە‬ ‫غەرىئەتتە‬ ‫ثوىىذۇ‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ٍوه‬ ‫ٍۇغۇ‬ ‫ھەٍَىطي‬.ُ‫ئىْطب‬ ‫ئەخالق‬ ‫ٍبخػي‬ ،‫ئبدەت‬ ‫ئېطىو‬ ‫ّەپطىذە‬-‫پەزىيەتيەرگە‬ ‫تەرك‬ ‫ئىػالرّي‬ ُ‫ٍبٍب‬ ‫ثبرىىق‬ ،‫ئبدەتيەَّىگۈچە‬ ٌ‫ئەت‬‫ئىػيىطە‬ ‫ئىػالرّي‬ ‫گۈزەه‬ ‫ۋە‬ ‫ئەٍەه‬ ‫ٍبخػي‬ ،‫ىگۈچە‬ ‫قىيَىػالرّي‬ ‫قەثىھ‬ ،‫ثوىَىغۇچە‬ ُ‫خۇرضە‬ ‫مۆرضە‬ ‫ۋە‬ ‫دىْي‬ ‫ئۇّىڭذا‬ ‫قەدەر‬ ‫ئبزاثالَّىغۇچە‬ ‫مۆرۈپ‬ ُ‫ٍبٍب‬ ‫مۆرضە‬ ‫ئورّبغَبٍذۇ‬ ً‫ٍۇضتەھنە‬ ‫ئەخالق‬. ‫مۆرۈۋاالالٍَىس‬ ِ‫ٍىطبىالردى‬ ‫تۆۋەّذىني‬ ‫ثۇّي‬: ‫ٍەقطە‬ ‫قبزىْىػْي‬ ‫ّەتىجە‬ ‫ٍېسىقچىيىقتب‬ُ‫قىيغب‬ ‫ت‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ثۇّىڭ‬ ،‫ثېرىيىذۇ‬ ‫ضۈپەت‬ ُ‫دېگە‬ ‫مبتىپ‬ ‫مىػىگە‬ ،‫قىيىػي‬ ‫ٍەغىق‬ ‫ٍېسىػْي‬ ‫خەت‬ ٌ‫دائى‬ ‫ٍۇددەت‬ ُ‫ئۈزۈ‬ ‫ۋە‬ ‫ٍېسىػي‬ ‫ئوخػىتىپ‬ ‫غەمىييىرىگە‬ ‫خەت‬ ‫گۈزەه‬ ‫ھەقىقي‬ ‫ّەتىجىطىذە‬ ‫مۆرضىتىع‬ ‫تىرىػچبّيىق‬
  • 12. 12 ‫ئۇ‬ ‫ضۈپەت‬ ُ‫دېگە‬ ‫خەتتبت‬،‫ٍۇجەضطەٍيىػىذۇ‬ ‫مىػىذە‬ ‫غەمىيذە‬ ‫گۈزەه‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ‫ّەتىجىذە‬‫خەتيەرّي‬ ‫چىقىذۇ‬ ‫ثوىۇپ‬ ‫خەتتبت‬ ‫داڭيىق‬ ُ‫ٍبزاالٍذىغب‬. ُ‫چۈغىْىذىغب‬ ‫ھەقىقي‬ ‫دىْْي‬ ‫مىػي‬ ‫ثىر‬ ‫غۇّىڭذەك‬ ‫مىػىْىڭ‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫قىيىذىنە‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ثوىۇغْي‬ ‫پەقىھ‬ ‫تەمرار‬ ‫مىتبثيىرىْي‬ ‫پىقھي‬-‫ئىيگىرىني‬ ،‫ئوقۇغي‬ ‫تەمرار‬ ‫ئىع‬ ‫ئبىىَيىرىْىڭ‬ ‫پىقھي‬-‫پبئبىىَەتيىرىْي‬ ‫پىقھي‬ ‫ئۇالرّىڭ‬ ،‫ئۆگىْىػي‬‫ٍبخػي‬ ‫ٍوىيىرىْي‬ ‫ئۇضۇىي‬ ‫ضۈپەتْي‬ ُ‫دېگە‬ ‫پەقىھ‬ ‫ئۆزىذە‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ئىگەىيەظ‬ ‫ٍېتىيذۈرىذۇ‬.‫پىقھي‬ ‫داڭيىق‬ ‫دەۋىردە‬ ‫مېَىْني‬ ‫ھەتتب‬ ‫چىقىذۇ‬ ‫ثوىۇپ‬ ِ‫ئۇضتبزىىرىذى‬. ،‫قورضبق‬ ‫مەڭ‬ ،‫ئىپپەتيىل‬ ‫مىَني‬ ‫غۇّىڭذەك‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ثوىۇغْي‬ ‫ضېخي‬ ‫ۋە‬ ‫مەٍتەر‬ ،ٌ‫ٍۇالٍى‬ ‫ئىيگىرىني‬ ‫مىػي‬ ‫ئۇ‬ ،ُ‫قىيىذىنە‬‫ٍۇغۇ‬ ُ‫ئۆتنە‬ ‫ئىع‬ ‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ضۈپەتتىني‬-‫پبئبىىَەتيىرىْي‬ ‫ئۆزىذە‬ ‫خىطيەتيىرىْي‬ ‫ئېطىو‬ ،‫ئوقۇپ‬ ‫تەپطىيي‬ ‫ثوىىذۇ‬ ٌ‫الزى‬ ‫ٍېتىيذۈرۈغي‬.‫قىيغبّذا‬ ‫غۇّذاق‬ ‫ثۇ‬ ‫چۈّني‬ ،‫ئېرىػەىەٍذۇ‬ ‫ضۈپەتيەرگە‬ ‫ٍۇقىرىذىني‬ ‫ٍوق‬ ‫ٍوىي‬ ‫ثبغقب‬ ِ‫ئۇّىڭذى‬ ‫ئېرىػىػْىڭ‬ ‫ضۈپەتيەرگە‬. ‫پبمالظ‬ ‫ّەپطىْي‬ ‫غۇّىڭذەك‬ُ‫قىيغب‬ ‫ٍەقطەت‬ ‫ّي‬ ‫ثىر‬ ‫پەزىيەتْي‬ ‫ثۇ‬ ،‫مىػي‬-‫ئىجبدەت‬ ‫مۈّيۈك‬ ‫ئىنني‬
  • 13. 13 ‫ثىرەر‬ ‫غۇّذاقال‬ ،‫قىالىَىغبّذەك‬ ‫ھبضىو‬ ُ‫ثىيە‬ ِ‫ٍېتىػتى‬ ‫ثۇّىڭغب‬ ُ‫ثىيە‬ ‫ئبضىَيىق‬ ‫قېتىَيىق‬ ‫قبىَبٍذۇ‬ ‫ثوىۇپ‬ ً‫ٍەھرۇ‬.‫قبراىطب‬ ‫ضەه‬ ُ‫مۈ‬ ‫ثىر‬ ِ‫ىېنى‬ ‫ۋە‬ ‫ئۈٍىذضىسىىل‬ ‫قبراظ‬ ‫ضەه‬ ‫ثۇّذاق‬ ‫ھبىەتتە‬ ‫تەدرىجي‬ ‫ئىيي‬ ‫ھورۇّيۇققب‬‫ثبرىذۇ‬ ‫پ‬.‫گۈزەه‬ ‫پەقەت‬ ‫ضۈپەتنە‬ ‫ثۇ‬ ‫ئېرىػىع‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫داۋاٍالغتۇرۇظ‬ ‫ئەٍەىيەرّي‬ ‫ثوىىذۇ‬ ِ‫ٍۇٍنى‬. ‫ثەغىْچي‬:ُ‫ٍبٍب‬ ،‫ئىييەت‬ ‫ّبچبر‬ ِ‫ّەپطىذى‬ ‫ئېطىو‬ ،‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ،‫ئۆچۈرۈپ‬ ‫ئەخالقالرّي‬ ‫ثەدەّْي‬ ،‫ثوىطب‬ ‫ٍىطبىي‬ ‫قىيىػْىڭ‬ ‫جەىپ‬ ‫ضۈپەتيەرّي‬ ‫ق‬ ‫ٍوق‬ ‫مېطەىيىنْي‬ ‫ئۇّىڭذىني‬ ‫داۋاالپ‬،‫ىيىپ‬ ‫ئوخػبغتۇر‬ ‫مەىتۈرگەّگە‬ ‫ئەضيىگە‬ ‫ضبالٍەتيىنْي‬. ‫ٍىجەز‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬-‫ۋاقىتالردا‬ ‫مۆپ‬ ‫خبرامتېرى‬ ‫ٍېَەك‬ ‫ۋاقىتتب‬ ‫ثەزى‬ ‫ئەٍَب‬ ‫ثوىطىَۇ‬ ‫ّورٍبه‬-‫ۋە‬ ‫ئىچَەك‬ ‫مېيىپ‬ ‫ئبغرىقي‬ ُ‫ئبغقبزا‬ ‫ضەۋەثيىل‬ ‫جەھەتيەر‬ ‫ثبغقب‬ ‫ئۈضتىگە‬ ‫پىترەت‬ ‫ئىطالٍي‬ ‫ثبال‬ ‫قبّذاق‬ ‫ھەر‬ ،‫چىققبّذەك‬ ُ ،‫تۇغۇىطىَۇ‬ٌ‫تەىى‬ ‫اچبر‬-‫قبرىػي‬ ‫ئېتىقبت‬ ‫ۋە‬ ‫تەرثىَە‬ ‫ئبتب‬ ‫ضەۋەثيىل‬-ُ‫خرىطتىئب‬ ‫ٍبمي‬ ٌ‫ٍەھۇدى‬ ‫ئۇّي‬ ‫ئبّىطي‬ ‫ٍېتىػتۈرىذۇ‬ ‫قىيىپ‬ ‫پەرەش‬ ‫ئبتەظ‬ ‫ۋەٍبمي‬. ‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫دەضيەپتە‬ ‫ثەدىْي‬ ُ‫ئىْطب‬ ‫ئبضبضىذا‬ ‫غىساىىْىع‬ ً‫ضبغال‬ ‫ئۇ‬ ‫ثەىني‬ ِ‫ٍبرىتىيَبضتى‬
  • 14. 14 ‫ئۆضۈپ‬-‫ٍۇمەٍَەه‬ ‫مۈچيىْىپ‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ٍېتىيىع‬ ‫ثوه‬‫قوثۇه‬ ‫ٍۇمەٍَەىيىنْي‬ ‫ّەپىطىَۇ‬ ُ‫ئىْطب‬ ،‫غبّذەك‬ ٌ‫تەىى‬ ،‫ثوىۇپ‬ ُ‫ٍبرىتىيغب‬ ‫ّبقىص‬ ‫دەرىجىذە‬ ُ‫قىالالٍذىغب‬- ٌ‫ئىيى‬ ،‫تەرثىَە‬-‫ئبرقىيىق‬ ‫ئەخالق‬ ‫گۈزەه‬ ،‫ٍەرىپەت‬ ‫ٍۇمەٍَەىيىػىذۇ‬. ‫ئېھتىَبجي‬ ‫دورىغب‬ ‫ثوىطب‬ ً‫ضبغال‬ ‫ثەدىْي‬ ُ‫ئىْطب‬ ُ‫ثوىغب‬ ‫ّبچبر‬ ‫ضبالٍەتيىني‬ ‫پەقەت‬ ،‫ثوىَىغبّذەك‬ ‫مىػىو‬‫ثوىىذۇ‬ ‫ئېھتىَبجيىق‬ ‫دورىغب‬ ‫ەرال‬.‫غۇّذاقتىَۇ‬ ،‫ثوىغبچقب‬ ‫ئبضراظ‬ ‫ضبالٍەتيىنْي‬ ‫خىسٍىتي‬ ‫دوختۇرّىڭ‬ ‫مىػىيەرگىَۇ‬ ‫ضبق‬ ‫ثوٍىچە‬ ‫قبّۇّي‬ ‫تىجبثەت‬ ،‫ئۇ‬ ‫قىيىذۇ‬ ‫ّەضىھەت‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ئبضراظ‬ ‫ضبالٍەتيىنىْي‬. ‫ئەدەپ‬ ،‫پبك‬ ‫ّەپطىڭىس‬ ‫ضىسّىڭ‬ ‫ئەگەر‬ ‫غۇّىڭذەك‬- ‫قىيىػي‬ ‫ٍۇھبپىسەت‬ ‫ئۇّي‬ ،‫ثوىطب‬ ‫ئەخالقيىق‬‫ۋە‬ ‫ڭىس‬ ‫ئۇّىڭذىني‬ ‫غۇّذاقال‬ ،‫ئبغۇرۇغىڭىس‬ ‫قۇۋۋىتىْي‬ ‫ٍەّىۋى‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ٍۇمەٍَەىيەغتۈرۈظ‬ ‫ضۈپەتيەرّي‬ ‫ئېطىو‬ ‫مېرەك‬ ‫قىيىػىڭىس‬ ‫تىرىػچبّيىق‬ ‫داۋاٍيىق‬.‫ئەگەردە‬ ‫ئۇّىڭذىني‬ ‫ۋە‬ ‫مبٍىييىقي‬ ‫ئىَبّْىڭ‬ ‫ّەپطىڭىسدە‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫قىيىع‬ ‫ھبضىو‬ ‫ئۇّي‬ ،‫ثوىطب‬ ‫ّبقىص‬ ‫ضبپيىق‬ ‫الز‬ ‫مۆرضىتىػىڭىس‬ ‫تىرىػچبّيىق‬‫ثوىىذۇ‬ ٌ‫ى‬.‫غۇّىڭغب‬ ‫ئبٍىيالر‬ ُ‫مۆرضىتىذىغب‬ ‫تەضىر‬ ‫ضبالٍەتيىننە‬ ‫ئوخػبظ‬
  • 15. 15 ‫ئىيىع‬ ‫ئبىذىْي‬ ‫مېطەىيىنْىڭ‬ ،‫ثوىغبّذا‬ ‫پەٍذا‬ ‫ثەدەّذە‬ ‫ثوىىذۇ‬ ‫مېرەك‬ ‫داۋاالظ‬ ‫قبرىتب‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ُ‫ئۈچۈ‬. ‫ضوغۇقيۇق‬ ‫مېطەىْي‬ ُ‫ثوىغب‬ ِ‫ئىططىقيىقتى‬ ‫ئىططىقيىق‬ ‫مېطەىْي‬ ُ‫ثوىغب‬ ِ‫ضوغۇقيىقتى‬ ،ُ‫ثىيە‬ ‫ئىال‬ ُ‫ثىيە‬‫قەىت‬ ‫قىيَىػالرٍۇ‬ ‫ّبچبر‬ ،‫قىيغبّذەك‬ ‫ج‬ ‫ئېطىو‬ ُ‫ثوىغب‬ ‫ئەمطي‬ ‫ئۇّىڭ‬ ‫ثۇّي‬ ،‫ثوىۇپ‬ ‫مېطەىيىني‬ ‫مېرەك‬ ‫داۋاالظ‬ ُ‫ثىيە‬ ‫پەزىيەت‬ ‫ۋە‬ ‫ئەخالق‬.‫جبھىييىق‬ ٌ‫ئىيى‬ ‫داۋاضي‬ ‫مېطىيىْىڭ‬-،‫ثوىغبّذەك‬ ‫ٍەرىپەت‬ ‫ضېخىيىقتۇر‬ ‫داۋاضي‬ ‫ثىخىييىقْىڭ‬.‫غۇّىڭذەك‬ ‫ٍبٍبّيىق‬ ،ُ‫ثىيە‬ ‫مەٍتەرىىل‬ ‫تەمەثجۇرىۇقْي‬ ‫مېص‬ِ‫ّەرضىيەردى‬ ُ‫قىيىذىغب‬ ‫تەقەززا‬ ‫ئۇ‬ ‫ىيىْي‬ ٌ‫الزى‬ ‫داۋاالظ‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫چەميْىع‬. ‫ئۆزىْىڭ‬ ‫جەرٍبّىذا‬ ‫داۋاىىْىع‬ ‫ثوىغۇچىْىڭ‬ ‫مېطەه‬ ‫ضەثىر‬ ‫چەميىْىػتە‬ ِ‫ّەرضىيەردى‬ ُ‫تبرتىذىغب‬ ‫مۆڭيي‬ ‫ثەرداغيىق‬ ‫ئبچچىقيىرىغب‬ ‫دورىالرّىڭ‬ ‫ۋە‬ ‫قىيىػي‬ ‫مېطەىيىل‬ ٌ‫ٍەّىۋى‬ ،‫قىيىْغبّذەك‬ ‫تەقەززا‬ ‫ثېرىػي‬‫ّي‬ ‫مۆپ‬ ‫ۋە‬ ‫ثوىۇظ‬ ُ‫ضەۋرچب‬ ِ‫ئىْتبٍى‬ ‫ئۈچۈَّۇ‬ ‫داۋاالظ‬ ‫ثوىىذۇ‬ ‫زۆرۈر‬ ‫مۆرضىتىع‬ ‫تېرىػچبّيىق‬.‫چۈّني‬ ‫قۇتۇىطىَۇ‬ ُ‫ثىيە‬ ً‫ئۆىۈ‬ ِ‫مېطەىيىنىتى‬ ‫ثەدەّْىڭ‬ ِ‫مېطەىيىنىتى‬ ٌ‫ٍەّىۋى‬ ‫ئەٍَب‬(ُ‫ضبقيىطۇ‬ ‫ئبىالھ‬) ‫قۇتۇالىَبٍذۇ‬ ٌ‫ئەثەدى‬ ‫مېَىَْۇ‬ ِ‫ئۆىگەّذى‬.
  • 16. 16 ‫ضىس‬ ‫ئبرقىيىق‬ ‫ٍىطبىالر‬ ‫ٍۇقىرىقي‬ ً‫توّۇپ‬ ‫ٍوىيىرىْي‬ ‫داۋاالغْىڭ‬ ‫ەّىۋىَىتىڭىسّي‬ ‫ٍەتتىڭىس‬.‫مىػىيەرّىڭ‬ ‫ئوخػبظ‬ ‫ضىسگە‬ ‫ۋە‬ ‫ضىس‬ ‫مۆڭيي‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬ ‫ٍوىي‬ ُ‫ٍېڭىۋاتقب‬-‫ٍبٍىو‬ ‫خبھىػي‬ ‫ٍوه‬ ‫ثىر‬ ‫قبرغي‬ ‫ّەرضىيەرگە‬ ُ‫خبالٍذىغب‬ ‫ۋە‬ ُ‫ثوىىذىغب‬. ‫ھەٍَىطىْي‬ ‫ضۆزىەرّىڭ‬ ‫ٍۇقىرىقي‬ ‫تبئبال‬ ‫ئبىالھ‬ ً ،ً‫ئىخچب‬ ‫ئۆزى‬ ‫مەرىَذە‬ ُ‫قۇرئب‬‫ضۆزىەر‬ ‫چوڭقۇر‬ ‫ەّىطي‬ ‫دەٍذۇ‬ ‫ٍۇّذاق‬ ‫قىيىپ‬ ُ‫ثبٍب‬ ُ‫ثىيە‬:َ‫ام‬ َ ‫ق‬َ‫م‬ َ ‫اف‬ َ ‫خ‬ ْ‫ن‬َ‫م‬ ‫ا‬َّ‫م‬ َ ‫أ‬َ‫﴿و‬ ‫ى‬َ‫و‬َ‫ه‬ ْ ‫ال‬ ِ‫ن‬َ‫ع‬ َ‫س‬ ْ ‫ف‬َّ‫انل‬ َ ‫َه‬ َ ‫ن‬َ‫و‬ ِ‫ى‬ِّ‫ب‬َ‫ر‬.﴾‫ى‬َ‫و‬ ْ ‫أ‬َ‫م‬ ْ ‫ال‬ َ ِ‫ِه‬ َ ‫ة‬ َّ ‫و‬َْ ‫اْل‬ َّ ‫ن‬ِ‫إ‬ َ ‫ف‬ ‫تەرجىَىطي‬:«‫ئبىذىذا‬ ‫پەرۋەردىگبرىْىڭ‬(‫ضوراققب‬ ِ‫تبرتىيىػتى‬)‫خبھىػىغب‬ ‫ّەپطي‬ ‫ئۆزىْي‬ ،ُ‫قورقىذىغب‬ ‫ثېرىو‬ِ‫ىػتى‬(ِ‫ّەرضىيەردى‬ ُ‫قىيىْغب‬ ً‫ھبرا‬ ‫ٍەّي‬) ‫جبٍي‬ ‫ئۇّىڭ‬ ُ‫ھەقىقەتە‬ ،‫مەىطەك‬ ‫ئبدەٍگە‬ ُ‫چەميىگە‬ ‫ثوىىذۇ‬ ‫جەّْەت‬.»‫ضۈرىطي‬ ‫ّبزىئبت‬40-41-‫ئبٍەت‬. ‫قبرغي‬ ‫ّەپطىگە‬ ،‫تەمىتيەٍَىسمي‬ ‫غۇّي‬ ‫ئبخىرىذا‬ ‫ئىرادىْىڭ‬ ِ‫مەضنى‬ ‫ثوىغىْي‬ ٌ‫ٍۇھى‬ ‫قىيىػتب‬ ‫مۆرەظ‬ ‫ٍەۋجۇتيىقىذۇر‬.‫ھبۋاٍي‬ ‫غەٍتبّي‬-‫ھەۋە‬‫تەرك‬ ‫ضْي‬ ‫ضەۋرچبّيىق‬ ‫ئۇّي‬ ً‫چوقۇ‬ ،‫قىيغبّذا‬ ‫ئىرادە‬ ‫قىيىػْي‬ ‫قىيىْىذۇ‬ ‫تەىەپ‬ ‫داۋاٍالغتۇرۇظ‬ ُ‫ثىيە‬.‫ئەگەر‬ ‫ھبۋاٍي‬ ‫ّەپطي‬ ‫ئىْطبّْىڭ‬-‫ئىرادىْي‬ ‫قبرغي‬ ‫ھەۋەضنە‬
  • 17. 17 ‫قبىىذۇ‬ ‫مۆّۈپ‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ،‫ئبدەتيەّذۈرۈىطە‬ ‫ثۇزۇغقب‬-،‫دە‬ ‫مېيىذۇ‬ ‫ثبرىىققب‬ ‫ئىرادىطىسىىل‬ ‫ئۇّىڭذا‬. ‫ئبدەتيەّگ‬ ‫ئىرادىطىسىىننە‬ِ‫ھبالمەتتى‬ ِ‫ّەپطىذى‬ ُ‫ە‬ ‫مۈتۈىَەٍذۇ‬ ‫ّەرضە‬ ‫ثبغقب‬.‫ئۆزىذە‬ ُ‫ئىْطب‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫غۇّىڭ‬ ‫ّەپطىْي‬ ‫ئۆز‬ ،‫مۆرۈىطە‬ ‫ئەھۋاىالر‬ ‫ئوخػبظ‬ ‫ئۇّىڭغب‬ ‫مېرەك‬ ‫قوىيىْىع‬ ‫ئۇضۇىيىرىْي‬ ‫جبزاالظ‬.‫ئەگەردە‬ ،‫قورقَىغبّذا‬ ِ‫جبزادى‬ ُ‫مىيىذىغب‬ ‫ئۆزىگە‬ ‫ّەپطي‬ ‫ثوىىذۇ‬ ُ‫مەىگە‬ ‫غبىىپ‬ ِ‫ئىرادىذى‬.‫ۋاقىتتب‬ ‫ثۇ‬ ‫ٍبّب‬ ‫ئۇ‬‫قىيىع‬ ‫ئىطتىَبه‬ ‫ّەرضىيەرّي‬ ُ‫تبرتقب‬ ‫مۆڭيي‬ ‫ّىڭغب‬ ‫مۆرۈّىذۇ‬ ‫چىراٍيىق‬-‫غبىىپ‬ ‫ّەپطىْىڭ‬ ،‫ّەتىجىذە‬ ،‫دە‬ ُ‫ئۈچۈ‬ ‫ثوىۇظ‬ ‫ئىرادىيىل‬ ،‫ضەۋەثيىل‬ ‫مېيىػي‬ ‫ثىنبر‬ ‫تىرىػچبّيىقالرّي‬ ‫ثبرىىق‬ ُ‫مۆرضىتىيگە‬ ‫قىيىۋېتىذۇ‬.[‫غەزاىىْىڭ‬ ً‫ئىَب‬"ِ‫ئۇىۇٍىذدى‬ ‫ئىھَب‬" ‫ئەضىرى‬ ‫ّبٍيىق‬3-ً‫تو‬62‫ۋە‬98-‫ثەتيە‬‫قىطقبرتىپ‬ ِ‫ردى‬ ‫ئىيىْذى‬]. ‫تبئبالدۇر‬ ‫ئبىالھ‬ ‫ثىيگۈچي‬ ‫توغرىْي‬ ِ‫ھەٍَىذى‬.
  • 18. 18