2. Wat nog met fysieke collecties?
De fysieke collectie groeit: 22 miljoen exemplaren in 2006, 26 miljoen in 2012.
Het gebruik van de collectie daalt: GC (gebruikscoëfficiënt) van 2.4 in 2006 naar
2.3 in 2012.
Het aanwezigheidspercentage anno 2012 is 83 %
Brussel zit onder het Vlaamse gemiddelde maar lijkt itt dat gemiddelde
positief te evolueren : GC van 1.5 in 2006 naar 1.8 in 2011
Het belang van digitale collecties stijgt
De bib krijgt nieuwe functies
Dit eist een herverdeling van budgetten en tijd
3. + Specifiek Brusselse uitdagingen
Nederlandstalige bevolking/
klantenbestand bib verkleint
Anderstaligen, anderstalige
kinderen op Nederlandstalige
scholen, hun ouders,…
kunnen een nieuw publiek
vormen
Veel bibliotheken op weinig
oppervlakte
Dit alles vergt een andere
visie op bibwerking in het
algemeen en collectie in het
bijzonder
4.
5. De collectie van plan tot plank
Collectie
Collectie
planning
Planning
De ontwikkeling van een cyclus aan diensten die modulair of als geheel inzetbaar is voor
openbare bibliotheken.
(laten)
Selecteren
Leveren
Afvoeren
le
Wat centraal kan centraliseren, zodat er meer tijd kan vrijgemaakt worden voor wat
alleen lokaal kan.
Kastklaar Bestellen
Bestellen
maken
6. Collectie Introspectie & zelfevaluatie
Planning
Hoe doen de verschillende delen van
mijn collectie het?
Hoe komt dat? Hoe zit het met
actualiteit, vindbaarheid,..
Wat vragen mijn gebruikers én niet-
gebruikers?
Wat zijn mijn beleidsprioriteiten?
= wat wil de gebruiker in mijn bib vinden,
SWOT-analyse en hoe breng ik dat in balans met missie
en visie?
Bios &
benchmarking
Hoe verdeel ik mijn budget?
ICB
C-opt
10. Collectie het ICB-model
Planning
S TAP 1
IN V O E R E N V A N U IT S YS T E E M BEREK END AAN G EB O D EN AAN G EB O D EN
colle ctie om v a ng uitle ning e n uitle e nfre que ntie (uf) be nchm a rk (uf) m a rk tom v a ng m a rk ta a nde e l
D IE R E N 467 1254 2 .7 1 .9 22% 24%
S T AP 2
B E LAN G E N S CO R E S D IE B IB LIO T H E E K Z E LF B E PAALT (w ork s hop + ha ndleiding )
m is s ies core k w a liteits cores
k euz e a ctueel bes chik ba a r v indba a r
D IE R E N 8 9 8 8 8
STAP 3
BIB KIEST OP BASIS VAN STAPPEN 1 & 2 BIB BEPAALT
GEWENSTE GEWENSTE WIEDEN%
(a)uitleningen (b) uitleenfrequentie
DIEREN 1230 2.7 12%
R E S U LT AAT | CO LLE CT IE PR O F IE L
O M V AN G = [(a )/(b)] W IE D E N H E R N IE U W BU D G ET
D IE R E N 456 66 55 1.141.25
11. Drempels bij instappen
“We weten zelf best wat onze gebruikers willen”
Lang niet altijd het geval
“Het is te veel handwerk”
Veel gegevens moeten uit systeem gehaald worden
Systeem niet altijd gebruiksvriendelijk
Gevaar op fouten: dubbele tellingen,…
Zéér arbeidsintensief
Aanbod Bibnet: uitwerken model waarbij cijfers
genormaliseerd, gemapt en in systeem aangeboden:
proefproject met de provincie Vlaams-Brabant
“En nu?”
Wat moeten we nu doen met het kwantitatieve resultaat?
Aanbod bibnet: ontwikkeling bestellabels (verder)
12. Planning: wie doet wat waarom ?
Wie heeft er een collectieplan? Hoe
ziet dat er uit, hoe werd het gemaakt?
Wie niet (echt), waarom niet?
Interesse voor gebruik van een
planningstool?
13. Frustratie: we hebben nu een plan met gedetailleerde
collectieprofielen, maar wat moeten we nu doen?
Aankoop thrillers: 200. Gepubliceerd per jaar: 600. Welke?
= selectie
18. Testpanel positief over de kwaliteitslabels „as
such‟
Maar
≠ voldoende om aankoop op te baseren
Gevraagdheid moet in rekening gebracht
Hoe meten we die?
Gebruik maken van de gegevens die we zelf hebben:
uitlening van ‘gelijkaardige’ materialen
19. ‘gelijkaardig ?’
Stelling: nieuwe materialen zullen zich gedragen zoals
gelijkaardige materialen die al in de collectie zitten
= zelfde auteur, zelfde genre, zelfde ZIZO/SISO, zelfde
onderwerp
+
Combinaties van kenmerken:
Zelfde onderwerp bij zelfde uitgever; zelfde auteur binnen
zelfde genre
Keuze om te focussen op het gebruik (ipv het absolute
aantal uitleningen): nagaan wat over/onderbevraagd is.
20. De juiste info ophalen op het juiste niveau
Voorwaarde om te kunnen vergelijken= genormaliseerde data:
zoveel mogelijk exemplaren en zoveel mogelijk edities „groeperen‟
Oplossing: gebruiken FRBR-model
Manifestatie en item = nu enige niveaus die bestaan in de
catalogus
Niveau van het werk = gecreëerd :
alle manifestaties van een werk (= identieke frbr-key) krijgen de
inhoudelijke metadata (genres,….) van de manifestatie met de
hoogste rose-rank.
Eigenschappen eigen aan een manifestatie,
vb uitgever, jaar van uitgave
worden opgehaald op manifestatieniveau
Uitleengegevens worden opgehaald op itemniveau
Relaties tussen de niveaus: unieke identifiers
21. Auteurs
Circulatiestatistieken Prod_ID_Vlabra
Vlabra FRBR
ID
ID auteur
FRBR
Bib rol
Barcode functie
# uitleningen onderwerpen
# verleningen FRBR
# reservaties onderwerp
# teruggebracht Jaar uitgave Type
GC ID
ZIZO
Jaar
FRBR
verzameltitel
Verzameltitel
Uitgever
FRBR
ID
verzameltitel
uitgever
nummer
23. Data
Aankondig-
medialab
ingen
Dump vlacc-data +
FRBR-keys
PBS Dump uitleen- Vergelijken met
gegevens uitleengegevens
soortgelijke
materialen -
indicatoren
Nieuwe
publicatie
Label 1 2 3 Databank
Vlacc
bibnet
Boeken-
bank
Label A B C
bestellabels
Bibbank
Vlabin/VBC
24. (laten)
Selecteren Waar willen we landen ?
Kwaliteit
Gevraagdheid
Budget
Beleid
= centrale aanmaak informatie die lokaal kan aangewend worden.
25. (laten) Waar willen we landen ?
Selecteren
A B C
1 x x x
2 x x x
3 x x
Lokale collectieplanning + centraal
advies als voorwaarde om aan te (laten)
schaffen in vertrouwen.
Open Vlacc als draaischijf van collectiedata.
26. Selectie: wie doet wat?
Hoe selecteer je in jouw bib?
Wat als de boekhandelaar geen zz
meer kan aanbieden?
Houd je rekening met vragen van
gebruikers (door planning of andere)
Interesse om in testpanel te zitten ?
28. nieuw
Suggestielijst jeugd
Fictie
- Titel X
- Titel Y
Bibbank - Titel Z
Aankondigingen
-…
Suggestielijst
Volwassenen fictie
- Titel A
Vlacc Profiel bib per - Titel B
Verrijkt met collectie- - Titel C
bestellabels onderdeel -…
29. Materiaalverwerking
- In huis: vrijwilligers, personeel
- Beschutte werkplaats
- Inbegrepen in bestelling via
boekhandel
Standaard boekhandel
Snelboek via NBD
Medio Europe Veelgevraagde
collectie/sprinters
Pardoes, Beatrijs,….
30. Kastklaar
maken
Kastklaar maken = filmoluxen + (verstevigen)
+ etiket
….
31. Evenveel etiketten als bibliotheken
Extern kastklaar maken
bemoeilijkt en duur
Niet instappen in projecten
als Veelgevraagde collectie
en Snelboek
309 keer hetzelfde werk
gedaan: interpreteren vlacc
(met verschillende resultaten)
32. Werkgroep: naar een Vlaamse etikettenstandaard
Doel: nieuwe initiatieven kastklare verwerking
bevorderen + backoffice-taken verlichten door
automatisatie
Voorwaarde: Vlaamse standaard voor etiketten
Referentie voor de sector & leveranciers
Afgewerkt: regelgeving fictie volw, ZIZO volw, SISO
volw en jeugd fictie 6+-14+
In test: veld 999, toekenning indicatoren
In uitbouw: vernieuwde biblioprint
36. Biblioprint2
Nieuwe functionaliteit: door scannen ISBN-code wordt
etiketinfo uit veld 999 gehaald en het etiket klaargezet
Etiket kan desgewenst nog aangepast worden door de bib
(we proberen dit te vermijden)
Mogelijkheid uit te besteden aan externe verwerker,
vrijwilligers,….
IN TEST: eerste versie zomer 2013
TO DO: andere etikettypes, productieklaar
! Afhankelijkheid van evolutie snelheid & volledigheid
OpenVlacc: alleen wat er door Vlabin / G6 werd ingevoerd
37. Kastklare verwerking: wie doet wat?
Hoe gebeurt de verwerking in jouw
bib?
Gebruik je biblioprint?
Was je op de hoogte van de
inspanningen rond standaardisering?
38. ‘Wieden in vertrouwen’
Decentraal saneren
criteria zoals nuluitleen +
leeftijd afhankelijk van
type (F, NF ; J, V ;
rubriek)
Sectoraal bewaren
Netwerkmagazijn als
instrument