1. De geschiedenis van de auto
Na wat praktische dingen overlopen te hebben gaan we nu eens kijken
naar het ontstaan, de evolutie van de auto en de auto vandaag. Lees
aandachtig de volgende tekst en los daarna de vragen op.
1. De betekenis van auto het woord auto
Het woord automobieliseenFransleenwoord(automobile).Hetiseensamenvoegingvanhet
Griekse "αυτος"enbetekentzelfenhetwoord"mobile"komtvan hetLatijnse "movere"enbetekent
bewegen.Samengevoegdmaaktdatzoietsals"zelf voortbewegend"of "zelf voortbeweging".Een
definitie vaneenautoschietvaakte kort,maar eenpogingkanzijn:Eenvoertuigmeteenmotor,
bedoeldvoorhetvervoerenvanéénof meerdere personenovereenweg,metdrie,vier,zesof acht
wielen.
2. Ontwikkelingen voor het ontstaan van de auto
I
n tegenstellingtotwatveel mensendenkenisde autoniet"inéénkeer"uitgevonden.De autoiseen
combinatie vanvele vindingen.De belangrijkste uitvindingdiegedaanmoestwordenvoorde
ontwikkelingvande autois de uitvindingvanhetwiel.Hetoudste wiel datgevondenis,iszo'n5500
jaar ouden werdgevondeninMesopotamië.
Andere vindingenmoestenookwordengedaan,zoalsassen,hetframe e.d.Eénvande belangrijkste
problemendie opgelostmoestwordenwasde aandrijving.Hoe wordtde autoaangedreven?
3. De eerste vormen van aandrijving
SimonStevin
De eerste autohadgeenbenzinemotor,geengasmotor,zelfsgeenstoommotor.Inca.1830 voor
Christusbouwde farao AmenemhatIII al zeilwagens.Daarnakwamen,volgensde overlevering,de
Chinezen,diewerdaangedrevendoorvuurwerk.Deze motorhadeenaantal nadelen:De brandstof is
nietbij te vullenenerzat te weinigbrandstof (buskruit) inomlange afstandente kunnen
overbruggen.
Daarna was hetkoning Philippusvan Macedonië,die in4e eeuw voorChristusal gebruikvaneen
soort "trapauto's"maakte,die alsgevechtwagenswerdengebruikt.Inde eeuwendaarnawerd
geëxperimenteerdmetkoetsenwaarinmensenverborgenzatenenzeilauto's.
2. Met de zeilautowasbrandstof niethetprobleem.Hetprobleemisdatoplandhetlastig sturenwas,
waarmee eenritheenénweermoeilijkis.Mede hierdoorwerdde zeilautogeensucces.
4. Ontwikkeling van de motor
De stoomautowasde volgende stapinde ontwikkelingvande auto.De eerste mandie zo'nvoertuig
ontwikkelde waseenFransmangenaamd Cugnot.Door waterenkolentoe te voegenkon
theoretischde autooneindigverkomen. De verbrandingsmotorwasde volgendestap.De Fransman
Lenoir (OverigensgeboreninBelgië) ontwikkelde in1860 eensimpelegasmotor,die zelfsgebruikt
werdvoorhet opwekkenvanstroom.Hiermee kreegParijsde allereerste elektrische staatverlichting
inEuropa (enheetsindsdienlichtstadvanEuropa).De gasmotor was redelijksuccesvol:RondParijs
werdenerhonderdenverkochtvoorvelerleitoepassingen.TochzouLenoirrond1900 verarmd
sterven.Probleemmetdezemotorwasdatbij langduriggebruikde motorlawaaiïgwerd.ToenLenoir
de kleinste vanzijnmotoreninbouwde ineenkoets,maakte hij eenproefritvanelf kilometer.Daar
deedLenoirdrie uurover:Te voetwashij dussnellergeweest.Hierna stopte Lenoirzijnproevenmet
rijtuigen.
5. De weg naar de eerste auto
De gasmotorinspireerde veel mensen.De Deboutteville-Delamare,doorde Fransenalseerste
automobiel gezien,had,bijvoorbeeld,zo'nLenoirmotor. Siegfried Marcus isvolgensde Oostenrijkers
de uitvindervande auto,zijnautostamt uit1870. Hij is ook de uitvindervande carburateur,een
belangrijkonderdeel vande huidige verbrandingsmotor.De Duitser Otto bedachteenmotormet4,
zogenaamde "takten"(slagen)in1862. Deze "Otto-motor"noemenwij tegenwoordigmeestal de 4-
takt- of benzinemotor.Deze motorstondaande wiegvande geboorte vande eerste "echte"auto.
6. Benz, Benzine en succes
Benz'auto, inhet
Mercedes-Benz
museum
De DuitserBenzwasin1885 de eerste die de Ottomotortoepasteineenauto. Heteerste probeersel
was Benz'driewieler.Vanwege hetsuccesdatBenzmetzijnautohad, wordtBenzgezienalsvader
van de auto,hoewel Daimler,eenandere Duitse pionierronddezelfde tijdde eerste vierwieler
ontwikkelde. In1904 wordtde autokachel uitgevonden,maarwordtpasaan heteindjaren1920
3. standaardingevoerd.Ookde automatische motorsmeringwordtgeïntroduceerd,waardoormenniet
steedsmetde handolie moetpompen.De carburateurmetsproeier,uitgevondendoorWilhelm
Maybach,zorgtvoorefficiëntere motoren.Luchtbandenwordengeïntroduceerdopauto's,zodathet
rijdencomfortabelerwordt.Zekergeenoverbodige luxe.Eenandere belangrijke uitvindingwasdie
van de bougiedoorRudolphBosch.Voorheenwerdenallerlei oplossingenbedacht,maarde door
Bosch bedachte Bougie bleekde beste:we gebruikenze nogsteeds. Henry Ford wordt
wereldberoemd,omdathij de Fordmodel Tmaakte.'s Wereldsmeestgemaakteauto.De T Ford
werdgemaaktop een,voordie tijd,revolutionairemanier,de lopende band.
7. 1920-1945, meer comfort en bedieningsgemak
De ontwikkelingwerdal ingezetaanheteindvande jaren'20, met de standaardaanwezige
startmotor,maar in dittijdperkkwamenernogmeerontwikkelingendie de automakkelijker
maakten.De motorenwarenvoorheenmotorenmetlage overbrengingen.Hierdoorhoefdeweinig
geschakeldte worden,maarwasde snelheidookrelatief laag.Mengingoverophogere
overbrengingenenhogere toerentallen, automatische versnellingsbakken,die makkelijkerschakelen
mogelijkmaakt.Een andere ontwikkelingwas de voorwielaandrijving.In1936 werdde Dieselmotor
voor heteersttoegepastopeenpersonenauto,door Mercedes-Benz.Inde jaren'40 stondende
ontwikkelingeninEuropa(engrotendeelsinAmerikaook) stil.Aanheteindvanditdecennium
werdenvooral auto'sopde marktgebracht die voorde Tweede Wereldoorlogontwikkeldwaren,
zoalsde Volkswagen (Kever).
8. Een auto voor bijna iedereen
De autowordt tussende jaren’50 en bereikbaarvoorbijnaiedereen(inEuropa)omdat aanheteind
van de jaren50 de lonenomhooggingenende autobetaalbaarderwerd enookveiliger.
Schijfremmenwerdengeïntroduceerd,in1955 wordeninAmerikade veiligheidsgordelsstandaard
ingebouwd.
4. Vragen
1)Waar komt het woord automobiel vandaan? Wat betekent het
letterlijk?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
2) Het wiel is zoals jullie gelezen hebben uitgevonden in
Mesopotamië en dat komt ongeveer overeen met het huidige Irak.
Kunnen jullie dat land aanduiden op de kaart hieronder?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
5. 3) Beschrijf de evolutie van hoe de voertuigen op wielen
werden aangedreven en in welke periode die uitvindingen werden
gedaan.
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
4) Geef de verschillende fases van de ontwikkeling van de
motor en wat waren de eventuele problemen daarmee?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
5) Welke uitvindingen waren belangrijk voor het ontstaan van
de eerste auto?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
6) Vanaf wanneer werd het gemakkelijker om met de auto te
rijden? Waarom?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
6. 7) Toch stopte die positieve evolutie plots. Waarom?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
8) Vanaf wanneer werd de auto democratisch? Hoe kwam dat?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________