SlideShare a Scribd company logo
1 of 38
Download to read offline
zianis Semcirebazianis Semcirebazianis Semcirebazianis Semcireba
narkotikuli saSualebebis moxmarebiT gamowveuli
mavne Sedegebis Tavidan acileba / minimumamde
dayvana da am movlenis srulad aRmofxvrisTvis
xelsayreli niadagis momzadeba.
mocemuli politika, strategiebi Tu qmedebebi ar
isaxavs aucilebel miznad narkotikis moxmarebis
Sewyvetas.
vinvinvinvin arisarisarisaris zianiszianiszianiszianis SemcirebisSemcirebisSemcirebisSemcirebis programebisTvisprogramebisTvisprogramebisTvisprogramebisTvis
narkotikebisnarkotikebisnarkotikebisnarkotikebis ineqciuriineqciuriineqciuriineqciuri momxmarebelimomxmarebelimomxmarebelimomxmarebeli????
l adamiani, romelsac Tavad SeuZlia damoukideblad
miiRos gadawyvetileba ra gaakeTos da rogor
icxovros;
l kompetenturi adamiani;
l mas eZleva saSualeba Tavad gadawyvitos ra jobia
misTvis mocemul momentSi.
l CvenCvenCvenCven arararar vebrZviTvebrZviTvebrZviTvebrZviT,,,, arararar vmbrZaneblobTvmbrZaneblobTvmbrZaneblobTvmbrZaneblobT,,,, arararar vkarnaxobTvkarnaxobTvkarnaxobTvkarnaxobT dadadada
arararar mivuTiTebTmivuTiTebTmivuTiTebTmivuTiTebT vinmesvinmesvinmesvinmes,,,, TuTuTuTu,,,, rogorrogorrogorrogor undaundaundaunda moiqcesmoiqcesmoiqcesmoiqces....
SpricebisSpricebisSpricebisSpricebis gacvlisgacvlisgacvlisgacvlis programaprogramaprogramaprograma
aris aiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuriaiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuriaiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuriaiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuri programa,
romelic inieqciuri
narkotikebis
momxmareblebisTvis
steriluri Spricebisa da
nemsebis advilad
xelmisawvdomobas
Uzrunvelyofs.
(erTjeradi steriluri saineqcio masalebi (sxvadasxva zomis
Spricebi, nemsebi, e.w. peplebi); erTjeradi spirtiani
tamponebi; venebis mosavleli saSualebebi; naloqsoni;
prezervativebi; sainformacio-saganmanaTleblo masalebi).
Spricebis gacvla, nebayoflobiTi
testireba da konsultireba
• stacionarulistacionarulistacionarulistacionaruli –––– momsaxurebamomsaxurebamomsaxurebamomsaxureba specialur
dawesebulebaSi an ofisSi, sadac narkotikebis
ineqciur momxmarebels naxmari sainieqcio
mowyobilobis sanacvlod SeuZlia axali miiRos;
• mobilurimobilurimobilurimobiluri _ momsaxureba furgonis an avtobusis
meSveobiT, romelic dadgenili marSrutiT
moZraobs da gansazRvrul adgilebze Cerdeba;
• auTriCi/beqpeki (auTriCi/beqpeki (auTriCi/beqpeki (auTriCi/beqpeki (backpack)))) – muSakebi dadian quCebsa
da sxva adgilebSi (mag. binebSi), arigeben sufTa
nemsebsa da Spricebs da agroveben naxmar
sainieqcio mowyobilobas, romelsac Semdeg
anadgureben.
• gamanawilebeli avtomati (aparati)gamanawilebeli avtomati (aparati)gamanawilebeli avtomati (aparati)gamanawilebeli avtomati (aparati) – garkveul
adgilebSi damontaJebulia nemsebisa da Spricebis
gamanawilebeli aparatebi. nebismier msurvels
SeuZlia simbolur fasad iyidos an usasyidlod
miiRos sasurveli zomis Sprici an nemsi, xolo
naxmari _ iqve mdgom konteinerSi Caagdos.
nebayoflobiTinebayoflobiTinebayoflobiTinebayoflobiTi konsultirebakonsultirebakonsultirebakonsultireba
dadadada testirebatestirebatestirebatestireba
l nebayoflobiTi konsultireba da
testireba aiv infeqciis prevenciis
erT-erT saukeTeso gzad aris miCneuli;
l yvelas aqvs ufleba miiRos informacia
aiv-infeqciis Sesaxeb da Semdeg Tavad
miiRos gadawyvetileba, Caitaros testireba Tu ara;
l testireba aiv infeqciaze nebayoflobiTi, anonimuri da
konfidencialuria; aseve SesaZlebelia msurvels Cautardes
testireba B da C hepatitebze.
l konsultanti atarebs testis wina da Semdgom konsultaciebs.
romlis ZiriTadi mizania pirovnebisTvis aiv-infeqciaze
informaciis miwodeba, misi movlisa da mkurnalobis sakiTxebis
gaumjobeseba;
l specialistTa (infeqcionisti, narkologi, qirurgi, iuristi,
fsiqoTerapevti) konsultaciebi;.
usafrTxo ineqciis oTaxebi
narkotikebis usafrTxo
gamoyenebis oTaxebi
CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiaTerapiaTerapiaTerapia
• gulisxmobs, garkveuli samkurnalo
miznebis misaRwevad, wamaldamokidebuli
piris mier damokidebulebis gamomwvevi
nivTierebebis miRebas eqimis
meTvalyureobis qveS.
• narkotikuli saSualebebis momxmarebels
janmrTelobisTvis naklebad saziano
preparatebs ZiriTadad meTadons da
buprenorfins (subuteqsi), sTavazoben.
Tumca aseve gamoiyeneba: morfini, heroini,
LAAM-i da sxva.
meTadoni da buprenorfini
• aRniSnuli preparatebi specifikuri
TvisebebiT xasiaTdeba: xangrZlivi
moqmedeba, naklebad maeiforizebeli efeqti
da sxva, amitom organizmze stabilur
zemoqmedebas axdenen, dRe-Ramis
ganmavlobaSi pacientis guneba-ganwyobisa
da zogadi mdgomareobis mkveTri
cvlilebis gareSe.
• es ki, programebSi arsebul fsiqo-
socialur da samedicino intervenciebTan
erTad, xelsayrel niadags qmnis imisTvis,
rom pacienti normaluri cxovrebis reJims
daubrundes.
CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiaTerapiaTerapiaTerapia
• CanacvlebiTi programebis ZiriTad
miznebs ganekuTvneba agreTve: opioidebze
damokidebul pirTa dekriminalizacia da
samedicino-fsiqo-socialuri
reabilitacia.
• CanacvlebiTi TerapiisTvis gamoyenebuli
saSualebebi sirofebis an abebis saxiT
mzaddeba, rac intravenuri
manipulaciebis Semcirebas uwyobs xels
da inficirebis risks mkveTrad amcirebs.
mosalodneli Sedegebi
• zogadi janmrTelobis gaumjebeseba;
• aralegaluri narkotikebis moxmarebis
Sewyveta;
• infeqciuri daavadebebis (hepatitebi,
aiv/Sidsi) gadadebis riskis Semcireba;
• aralegalur saqmianobaSi CarTulobis
Semcireba;
• dasaqmebis meti saSualeba;
!"#$"!%&'()"*+,-#!#")"./*+!!
•  1+2-3(4-!5/36)-#!%"2"*-413,!73#"8*3,3*-"!
/)"9+4,!(+%!!"%.-(3,",!2"%+&3:/",!.3%"!!"!#9/"!
:-;-#!"(""!"%-")'(-!!"#$"!%-<)3'*-"!
)"(&+:-&3,-#!%+%9%"(3,*-#!“2"%+#=+(3,-#”!!
3(4%3(4!21"!.!!
•  4'%.",!%("/"*=*-")-!2"%+.!-*3,"!"</3)3,#,!
(+%!"(")"-(-!!"#$",!!"%.-(3,"!!"!)"(&+:-&-#!
%+%9"(3,-#!&(-%-)"*-13,"!"(!"%.-(3,#,!
%+9%"(3,-#!%"</3)3,*3,#.!!
17Photos: JimmyPhotos: Jimmy DorabjeeDorabjee, Burnett Centre for Harm, Burnett Centre for Harm
ReductionReduction
18
HUMILIATION AS TREATMENTHUMILIATION AS TREATMENT
19
No Chains – no Gains
zianiszianiszianiszianis SemcirebisSemcirebisSemcirebisSemcirebis
principebiprincipebiprincipebiprincipebi dadadada praqtikapraqtikapraqtikapraqtika
• qcevisqcevisqcevisqcevis cvlilebiscvlilebiscvlilebiscvlilebis xelSewyobaxelSewyobaxelSewyobaxelSewyoba
• jansaRijansaRijansaRijansaRi qcevisqcevisqcevisqcevis xelSewyobaxelSewyobaxelSewyobaxelSewyoba
- informirebulobis donis amaRleba
janmrTelobis riskis saxeebis Sesaxeb;
- sarisko qmedebebisgan Tavis
SekavebisTvis saWiro cvlilebebis
xelSewyoba;
- pozitiuri qceviTi cvlilebis
SenarCuneba.
faqtorebifaqtorebifaqtorebifaqtorebi,,,, romlebicromlebicromlebicromlebic gavlenasgavlenasgavlenasgavlenas
axdenenaxdenenaxdenenaxdenen qcevisqcevisqcevisqcevis cvlilebazecvlilebazecvlilebazecvlilebaze
• individualuriindividualuriindividualuriindividualuri
• interpersonaluriinterpersonaluriinterpersonaluriinterpersonaluri
• sazogadoebrivisazogadoebrivisazogadoebrivisazogadoebrivi
• socialursocialursocialursocialur----politikuripolitikuripolitikuripolitikuri garemogaremogaremogaremo
ierarqiuli miznebi
• avaridoT adamianebs narkotikuli
saSualebebis moxmarebis dawyeba;
• avaridoT adamianebs narkotikuli
saSualebebis inieqciis gziT miReba;
• xeli SevuwyoT narkotikuli
saSualebebis moxmarebis, gansakuTrebiT
ki inieqciuri moxmarebis Sewyvetas;
• minimumamde daviyvanoT narkotikuli
saSualebebis moxmarebiT gamowveuli
ziani.
p vinaidan damokidebulebis mqone pirTa
umravlesoba, xanmokle mkurnalobis (detoqsis)
kursis Semdeg, kvlav ubrundeboda aralegaluri
narkotikebis moxmarebas, 20-e saukunis dasawyisSi
gaCnda opioiduri damokidebulebis Camanacvlebeli
preparatiT mkurnalobis idea. rac praqtikaSi
pirveli CanacvlebiTi Terapiis dawyebiT
ganxorcielda me-20 saukunis 60-ian wlebSi (douli
da nisvanderi).
p meTadonis miReba sinTezuri gziT pirvelad
moxda - 1939 wels germaniaSi.
CanacvlebiTi Terapiis ideuri
sawyisebi
pirveli meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis
programebi saqarTveloSi
p "SidsTan, tuberkulozTan da malariasTan
brZolis globaluri fondis" finansuri
mxardaWeriT daiwyo;
p TbilisSi 2005 wlis dekemberSi narkologiis
s/k institutis bazaze;
p 2006 wels centri “urantis” bazaze;
p 2007 wlis dasawyisSi baTumSi respublikuri
narkologiuri centris bazaze;
CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi mkurnalobismkurnalobismkurnalobismkurnalobis pozitiuripozitiuripozitiuripozitiuri mxareebimxareebimxareebimxareebi
p opioidebze damokidebul pirTa socialuri
reabilitacia da dekriminalizacia;
p cxovrebis stilis stabiluroba;
p socialuri funqcionirebis gaumjobeseba;
p fsiqoTerapiuli Carevis SesaZlebloba;
p aralegaluri narkotikebis moxmarebis minimumamde
dayvana / Sewyveta;
p kriminaluri / aralegaluri saqmianobis minimumade
dayvana / Sewyveta;
p narkotikebis moxmarebiT gamowveuli zedozirebis
riskis Semcireba;
p dasaqmebis meti saSualeba;
p infeqciuri (B /C hepatitebi, aiv-infeqcia da sxva
sisxliT gadamdebi) daavadebebis gadadebis riskis
Semcireba;
p fizikuri da fsiqikuri janmrTelobis gaumjobeseba;
p da sxva
CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiisTerapiisTerapiisTerapiis negatiurinegatiurinegatiurinegatiuri mxareebimxareebimxareebimxareebi
p damokidebulebis ganviTareba narkotikul
Camanacvlebel preparatze;
p Camancvlebeli preparatebis specifiuri
gverdiTi movlenebi;
p qalqidan qalaqSi (sxvagan) gadaadgilebis
SezRuduli saSualeba;
p cxovreba grafikiT!
p saWesTan jdomis SezRudva;
p piradi monacemebis registrireba;
p CanacvlebiTi mxardamWeri Terapia aris opioiduri
damokidebulebis mkurnalobis efeqturi, usafrTxo da
ekonomikurad gamarTlebuli meTodi.
p am meTodis mravalricxovanma da mkacrma Sefasebebma naTlad
aCvena, rom aris opioiduri damokidebulebis mqone pacientTa
mkurnalobis efeqturi da ineqciuri narkotikebis
momxmarebelTa Soris aiv-inficirebis prevenciis Rirebuli da
mniSvnelovani komponenti.
p CanacvlebiT mxardamWer Terapias moaqvs sargebeli opioiduri
damokidebulebis mqone pirebisTvis, axdens maTi mdgomarobis
stabilizacias, aumjobesebs zogad janmrTelobas da
socialur funqcionirebas.
p Sesabamisad SesaZlebelia maTi cxovrebis fizikuri, emociuri
mxaris da sxva adamianebTan urTierTobebis mniSvnelovani
gaumjobeseba.
p izrdeba maTi unari Seitanon mniSvnelovani wvlili
garSemomyofTa da mTlianad sazogadoebriv cxovrebaSi.
UNAIDS - gaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programisgaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programisgaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programisgaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programis
WHO - jandacvis msoflio organizacia;jandacvis msoflio organizacia;jandacvis msoflio organizacia;jandacvis msoflio organizacia;
UNODC - gaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTangaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTangaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTangaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTan
brZolis biuro;brZolis biuro;brZolis biuro;brZolis biuro;
CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiisTvisTerapiisTvisTerapiisTvisTerapiisTvis
gamoyenebuligamoyenebuligamoyenebuligamoyenebuli preparatebipreparatebipreparatebipreparatebi
• buprenorfinibuprenorfinibuprenorfinibuprenorfini ////subuteqsisubuteqsisubuteqsisubuteqsi
• meTadonimeTadonimeTadonimeTadoni
• LAAM
• heroiniheroiniheroiniheroini
• subuqsonisubuqsonisubuqsonisubuqsoni
• dadadada sxvasxvasxvasxva........
ratom meTadoni?
p meTadonis mimarT tolerantoba Zalian
nela formirdeba, rac saSualebas
iZleva xangrZlivi drois ganmavlobaSi
pacienti iyos erTsa da imave dozaze.
p yovelive aRniSnuli ganapirobebs
meTadonis stabilur moqmedebas dRe-
Ramis ganmavlobaSi guneb-ganwyobisa da
zogadi mdgomareobis mkveTri
meryeobebis gareSe.
meTadonis gverdiTi efeqtebi
p oflianoba;
p yabzoba;
p Zilis darRvevebi
p sqesobrivi ltolvis daqveiTeba.
es arasasurveli gverdiTi efeqtebi SeiZleba xangrZlivad SenarCundes
samedicino Carevis gareSe da vlindeba pacientTa 20%-Si.
meTadonis Warbi dozis miRebis dros vlindeba:
p sunTqvis daTrgunva;
p Zilianoba;
p ConCx-kunTovani sistemis sisuste;
p bradikardia;
p hipotenzia.
mwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZlebamwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZlebamwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZlebamwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZleba
ganviTardes apnoe, gulganviTardes apnoe, gulganviTardes apnoe, gulganviTardes apnoe, gul----sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.
CanacvlebiTi
Terapiis centrebi
CineTiCineTi
honkongihonkongi
-)!+34-!
meTadonimeTadoni
indoeTiindoeTiindoeTiindoeTiindoeTiindoeTiindoeTiindoeTi
iraniirani
3/(+;"!
("%!3)-!9")-!')!"!-%&'()"*+#!
)"(&+:-&3,-#!%+%9%"(3,3*%"?!
•  %&'()"*+,-#!9")2(8*-/+,-#!2")#"1>/("!
-)!-/-!'"*'(".!!
•  1+2"!"!,!%&'()"*+,"%(3",-*-:".-"!2(83*!3,"!-%!3)!
9")#,!("%!3)-.!#"?-(+"!-%-#4/-#,!(+%!%->=3'*-!-5)"#!
,"*")#-.!!
•  "%3(-&-#!="%"*!"%+&-!3,'*3,-#!-)#:-:':-#!4")"9%"!!!
90!!>3%!3!"%,'*":+(-'*-!4'!(31-!3):'*-!
%&'()"*+,"!)"&*3,!3@35:-")-"!!"!73#","%-#"!!%3:-!
9")2(8*-/+,-4!<"(3/""!(3&+%3)!-(3,'*-!;+1-:-'(-!
73!32-#!%9"(!"#"?3("!.!!%"2.:!%34"!+)-#!<")"./*3,-4-!
43(";--#4/-#!12!4/3!%-<)3'*-"!%&'()"*+,-#!
%-)-%"*'(!9")2(8*-/+,"!.!!
•  1+2-3(4#!"#34-!%&'()"*+,-4!;+1-:-'(-!73!323,-#!
%-#">3,"!!=*3,-!#?-(!3,".!!
=6"(+:!h-p://www.drugabuse.gov/publica>ons/principles%drug%addic>on%treatment%
research%based%guide%third%edi>on!
!"#$#%&'())*+,)*!-.'.#/)!
&0.1#/23)&!)%'#"%#')4&%!
0&*&3&!0.&0$&4&:!!
).!5)"+&6#,!2011.!4&0.5)4#/23#/)*!
5,3#,)+)!(#%'")!&3'#"%&'),&!
7."7)&!

More Related Content

More from Irma Kirtadze M.D.

 Stigma, violence, and the lack of confidentiality: The need for comprehensi...
 Stigma, violence, and the lack of confidentiality:  The need for comprehensi... Stigma, violence, and the lack of confidentiality:  The need for comprehensi...
 Stigma, violence, and the lack of confidentiality: The need for comprehensi...Irma Kirtadze M.D.
 
Risk and stigma in seeking care and policy implications
Risk and stigma in seeking care and policy implicationsRisk and stigma in seeking care and policy implications
Risk and stigma in seeking care and policy implicationsIrma Kirtadze M.D.
 
Understanding changing patterns of drug use in georgia
Understanding changing patterns of drug use in georgiaUnderstanding changing patterns of drug use in georgia
Understanding changing patterns of drug use in georgiaIrma Kirtadze M.D.
 
Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...
Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...
Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...Irma Kirtadze M.D.
 
A formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCT
A formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCTA formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCT
A formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCTIrma Kirtadze M.D.
 
Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...
Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...
Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...Irma Kirtadze M.D.
 

More from Irma Kirtadze M.D. (6)

 Stigma, violence, and the lack of confidentiality: The need for comprehensi...
 Stigma, violence, and the lack of confidentiality:  The need for comprehensi... Stigma, violence, and the lack of confidentiality:  The need for comprehensi...
 Stigma, violence, and the lack of confidentiality: The need for comprehensi...
 
Risk and stigma in seeking care and policy implications
Risk and stigma in seeking care and policy implicationsRisk and stigma in seeking care and policy implications
Risk and stigma in seeking care and policy implications
 
Understanding changing patterns of drug use in georgia
Understanding changing patterns of drug use in georgiaUnderstanding changing patterns of drug use in georgia
Understanding changing patterns of drug use in georgia
 
Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...
Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...
Influence of social norms and attitudes on drug use and HIV risk behavior amo...
 
A formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCT
A formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCTA formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCT
A formative study of drug-using women in Georgia: Setting the Stage for an RCT
 
Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...
Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...
Assessing the Costs of Medication-Assisted Treatment for HIV Prevention in Ge...
 

ზიანის შემცირება

  • 1. zianis Semcirebazianis Semcirebazianis Semcirebazianis Semcireba narkotikuli saSualebebis moxmarebiT gamowveuli mavne Sedegebis Tavidan acileba / minimumamde dayvana da am movlenis srulad aRmofxvrisTvis xelsayreli niadagis momzadeba. mocemuli politika, strategiebi Tu qmedebebi ar isaxavs aucilebel miznad narkotikis moxmarebis Sewyvetas.
  • 2. vinvinvinvin arisarisarisaris zianiszianiszianiszianis SemcirebisSemcirebisSemcirebisSemcirebis programebisTvisprogramebisTvisprogramebisTvisprogramebisTvis narkotikebisnarkotikebisnarkotikebisnarkotikebis ineqciuriineqciuriineqciuriineqciuri momxmarebelimomxmarebelimomxmarebelimomxmarebeli???? l adamiani, romelsac Tavad SeuZlia damoukideblad miiRos gadawyvetileba ra gaakeTos da rogor icxovros; l kompetenturi adamiani; l mas eZleva saSualeba Tavad gadawyvitos ra jobia misTvis mocemul momentSi. l CvenCvenCvenCven arararar vebrZviTvebrZviTvebrZviTvebrZviT,,,, arararar vmbrZaneblobTvmbrZaneblobTvmbrZaneblobTvmbrZaneblobT,,,, arararar vkarnaxobTvkarnaxobTvkarnaxobTvkarnaxobT dadadada arararar mivuTiTebTmivuTiTebTmivuTiTebTmivuTiTebT vinmesvinmesvinmesvinmes,,,, TuTuTuTu,,,, rogorrogorrogorrogor undaundaundaunda moiqcesmoiqcesmoiqcesmoiqces....
  • 3. SpricebisSpricebisSpricebisSpricebis gacvlisgacvlisgacvlisgacvlis programaprogramaprogramaprograma aris aiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuriaiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuriaiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuriaiv/Sidsis gavrcelebis profilaqtikuri programa, romelic inieqciuri narkotikebis momxmareblebisTvis steriluri Spricebisa da nemsebis advilad xelmisawvdomobas Uzrunvelyofs. (erTjeradi steriluri saineqcio masalebi (sxvadasxva zomis Spricebi, nemsebi, e.w. peplebi); erTjeradi spirtiani tamponebi; venebis mosavleli saSualebebi; naloqsoni; prezervativebi; sainformacio-saganmanaTleblo masalebi).
  • 5.
  • 6. • stacionarulistacionarulistacionarulistacionaruli –––– momsaxurebamomsaxurebamomsaxurebamomsaxureba specialur dawesebulebaSi an ofisSi, sadac narkotikebis ineqciur momxmarebels naxmari sainieqcio mowyobilobis sanacvlod SeuZlia axali miiRos; • mobilurimobilurimobilurimobiluri _ momsaxureba furgonis an avtobusis meSveobiT, romelic dadgenili marSrutiT moZraobs da gansazRvrul adgilebze Cerdeba; • auTriCi/beqpeki (auTriCi/beqpeki (auTriCi/beqpeki (auTriCi/beqpeki (backpack)))) – muSakebi dadian quCebsa da sxva adgilebSi (mag. binebSi), arigeben sufTa nemsebsa da Spricebs da agroveben naxmar sainieqcio mowyobilobas, romelsac Semdeg anadgureben. • gamanawilebeli avtomati (aparati)gamanawilebeli avtomati (aparati)gamanawilebeli avtomati (aparati)gamanawilebeli avtomati (aparati) – garkveul adgilebSi damontaJebulia nemsebisa da Spricebis gamanawilebeli aparatebi. nebismier msurvels SeuZlia simbolur fasad iyidos an usasyidlod miiRos sasurveli zomis Sprici an nemsi, xolo naxmari _ iqve mdgom konteinerSi Caagdos.
  • 7. nebayoflobiTinebayoflobiTinebayoflobiTinebayoflobiTi konsultirebakonsultirebakonsultirebakonsultireba dadadada testirebatestirebatestirebatestireba l nebayoflobiTi konsultireba da testireba aiv infeqciis prevenciis erT-erT saukeTeso gzad aris miCneuli; l yvelas aqvs ufleba miiRos informacia aiv-infeqciis Sesaxeb da Semdeg Tavad miiRos gadawyvetileba, Caitaros testireba Tu ara; l testireba aiv infeqciaze nebayoflobiTi, anonimuri da konfidencialuria; aseve SesaZlebelia msurvels Cautardes testireba B da C hepatitebze. l konsultanti atarebs testis wina da Semdgom konsultaciebs. romlis ZiriTadi mizania pirovnebisTvis aiv-infeqciaze informaciis miwodeba, misi movlisa da mkurnalobis sakiTxebis gaumjobeseba; l specialistTa (infeqcionisti, narkologi, qirurgi, iuristi, fsiqoTerapevti) konsultaciebi;.
  • 10. CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiaTerapiaTerapiaTerapia • gulisxmobs, garkveuli samkurnalo miznebis misaRwevad, wamaldamokidebuli piris mier damokidebulebis gamomwvevi nivTierebebis miRebas eqimis meTvalyureobis qveS. • narkotikuli saSualebebis momxmarebels janmrTelobisTvis naklebad saziano preparatebs ZiriTadad meTadons da buprenorfins (subuteqsi), sTavazoben. Tumca aseve gamoiyeneba: morfini, heroini, LAAM-i da sxva.
  • 11. meTadoni da buprenorfini • aRniSnuli preparatebi specifikuri TvisebebiT xasiaTdeba: xangrZlivi moqmedeba, naklebad maeiforizebeli efeqti da sxva, amitom organizmze stabilur zemoqmedebas axdenen, dRe-Ramis ganmavlobaSi pacientis guneba-ganwyobisa da zogadi mdgomareobis mkveTri cvlilebis gareSe. • es ki, programebSi arsebul fsiqo- socialur da samedicino intervenciebTan erTad, xelsayrel niadags qmnis imisTvis, rom pacienti normaluri cxovrebis reJims daubrundes.
  • 12. CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiaTerapiaTerapiaTerapia • CanacvlebiTi programebis ZiriTad miznebs ganekuTvneba agreTve: opioidebze damokidebul pirTa dekriminalizacia da samedicino-fsiqo-socialuri reabilitacia. • CanacvlebiTi TerapiisTvis gamoyenebuli saSualebebi sirofebis an abebis saxiT mzaddeba, rac intravenuri manipulaciebis Semcirebas uwyobs xels da inficirebis risks mkveTrad amcirebs.
  • 13. mosalodneli Sedegebi • zogadi janmrTelobis gaumjebeseba; • aralegaluri narkotikebis moxmarebis Sewyveta; • infeqciuri daavadebebis (hepatitebi, aiv/Sidsi) gadadebis riskis Semcireba; • aralegalur saqmianobaSi CarTulobis Semcireba; • dasaqmebis meti saSualeba;
  • 15. 17Photos: JimmyPhotos: Jimmy DorabjeeDorabjee, Burnett Centre for Harm, Burnett Centre for Harm ReductionReduction
  • 17. 19 No Chains – no Gains
  • 18. zianiszianiszianiszianis SemcirebisSemcirebisSemcirebisSemcirebis principebiprincipebiprincipebiprincipebi dadadada praqtikapraqtikapraqtikapraqtika • qcevisqcevisqcevisqcevis cvlilebiscvlilebiscvlilebiscvlilebis xelSewyobaxelSewyobaxelSewyobaxelSewyoba • jansaRijansaRijansaRijansaRi qcevisqcevisqcevisqcevis xelSewyobaxelSewyobaxelSewyobaxelSewyoba - informirebulobis donis amaRleba janmrTelobis riskis saxeebis Sesaxeb; - sarisko qmedebebisgan Tavis SekavebisTvis saWiro cvlilebebis xelSewyoba; - pozitiuri qceviTi cvlilebis SenarCuneba.
  • 19. faqtorebifaqtorebifaqtorebifaqtorebi,,,, romlebicromlebicromlebicromlebic gavlenasgavlenasgavlenasgavlenas axdenenaxdenenaxdenenaxdenen qcevisqcevisqcevisqcevis cvlilebazecvlilebazecvlilebazecvlilebaze • individualuriindividualuriindividualuriindividualuri • interpersonaluriinterpersonaluriinterpersonaluriinterpersonaluri • sazogadoebrivisazogadoebrivisazogadoebrivisazogadoebrivi • socialursocialursocialursocialur----politikuripolitikuripolitikuripolitikuri garemogaremogaremogaremo
  • 20. ierarqiuli miznebi • avaridoT adamianebs narkotikuli saSualebebis moxmarebis dawyeba; • avaridoT adamianebs narkotikuli saSualebebis inieqciis gziT miReba; • xeli SevuwyoT narkotikuli saSualebebis moxmarebis, gansakuTrebiT ki inieqciuri moxmarebis Sewyvetas; • minimumamde daviyvanoT narkotikuli saSualebebis moxmarebiT gamowveuli ziani.
  • 21. p vinaidan damokidebulebis mqone pirTa umravlesoba, xanmokle mkurnalobis (detoqsis) kursis Semdeg, kvlav ubrundeboda aralegaluri narkotikebis moxmarebas, 20-e saukunis dasawyisSi gaCnda opioiduri damokidebulebis Camanacvlebeli preparatiT mkurnalobis idea. rac praqtikaSi pirveli CanacvlebiTi Terapiis dawyebiT ganxorcielda me-20 saukunis 60-ian wlebSi (douli da nisvanderi). p meTadonis miReba sinTezuri gziT pirvelad moxda - 1939 wels germaniaSi. CanacvlebiTi Terapiis ideuri sawyisebi
  • 22. pirveli meTadoniT CanacvlebiTi Terapiis programebi saqarTveloSi p "SidsTan, tuberkulozTan da malariasTan brZolis globaluri fondis" finansuri mxardaWeriT daiwyo; p TbilisSi 2005 wlis dekemberSi narkologiis s/k institutis bazaze; p 2006 wels centri “urantis” bazaze; p 2007 wlis dasawyisSi baTumSi respublikuri narkologiuri centris bazaze;
  • 23. CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi mkurnalobismkurnalobismkurnalobismkurnalobis pozitiuripozitiuripozitiuripozitiuri mxareebimxareebimxareebimxareebi p opioidebze damokidebul pirTa socialuri reabilitacia da dekriminalizacia; p cxovrebis stilis stabiluroba; p socialuri funqcionirebis gaumjobeseba; p fsiqoTerapiuli Carevis SesaZlebloba; p aralegaluri narkotikebis moxmarebis minimumamde dayvana / Sewyveta; p kriminaluri / aralegaluri saqmianobis minimumade dayvana / Sewyveta; p narkotikebis moxmarebiT gamowveuli zedozirebis riskis Semcireba; p dasaqmebis meti saSualeba; p infeqciuri (B /C hepatitebi, aiv-infeqcia da sxva sisxliT gadamdebi) daavadebebis gadadebis riskis Semcireba; p fizikuri da fsiqikuri janmrTelobis gaumjobeseba; p da sxva
  • 24. CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiisTerapiisTerapiisTerapiis negatiurinegatiurinegatiurinegatiuri mxareebimxareebimxareebimxareebi p damokidebulebis ganviTareba narkotikul Camanacvlebel preparatze; p Camancvlebeli preparatebis specifiuri gverdiTi movlenebi; p qalqidan qalaqSi (sxvagan) gadaadgilebis SezRuduli saSualeba; p cxovreba grafikiT! p saWesTan jdomis SezRudva; p piradi monacemebis registrireba;
  • 25. p CanacvlebiTi mxardamWeri Terapia aris opioiduri damokidebulebis mkurnalobis efeqturi, usafrTxo da ekonomikurad gamarTlebuli meTodi. p am meTodis mravalricxovanma da mkacrma Sefasebebma naTlad aCvena, rom aris opioiduri damokidebulebis mqone pacientTa mkurnalobis efeqturi da ineqciuri narkotikebis momxmarebelTa Soris aiv-inficirebis prevenciis Rirebuli da mniSvnelovani komponenti. p CanacvlebiT mxardamWer Terapias moaqvs sargebeli opioiduri damokidebulebis mqone pirebisTvis, axdens maTi mdgomarobis stabilizacias, aumjobesebs zogad janmrTelobas da socialur funqcionirebas. p Sesabamisad SesaZlebelia maTi cxovrebis fizikuri, emociuri mxaris da sxva adamianebTan urTierTobebis mniSvnelovani gaumjobeseba. p izrdeba maTi unari Seitanon mniSvnelovani wvlili garSemomyofTa da mTlianad sazogadoebriv cxovrebaSi. UNAIDS - gaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programisgaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programisgaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programisgaerTianebuli erebis aiv/Sidsis erTiani programis WHO - jandacvis msoflio organizacia;jandacvis msoflio organizacia;jandacvis msoflio organizacia;jandacvis msoflio organizacia; UNODC - gaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTangaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTangaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTangaerTianebuli erebis organizaciis narkotikebTan da kriminalTan brZolis biuro;brZolis biuro;brZolis biuro;brZolis biuro;
  • 26. CanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTiCanacvlebiTi TerapiisTvisTerapiisTvisTerapiisTvisTerapiisTvis gamoyenebuligamoyenebuligamoyenebuligamoyenebuli preparatebipreparatebipreparatebipreparatebi • buprenorfinibuprenorfinibuprenorfinibuprenorfini ////subuteqsisubuteqsisubuteqsisubuteqsi • meTadonimeTadonimeTadonimeTadoni • LAAM • heroiniheroiniheroiniheroini • subuqsonisubuqsonisubuqsonisubuqsoni • dadadada sxvasxvasxvasxva........
  • 27. ratom meTadoni? p meTadonis mimarT tolerantoba Zalian nela formirdeba, rac saSualebas iZleva xangrZlivi drois ganmavlobaSi pacienti iyos erTsa da imave dozaze. p yovelive aRniSnuli ganapirobebs meTadonis stabilur moqmedebas dRe- Ramis ganmavlobaSi guneb-ganwyobisa da zogadi mdgomareobis mkveTri meryeobebis gareSe.
  • 28. meTadonis gverdiTi efeqtebi p oflianoba; p yabzoba; p Zilis darRvevebi p sqesobrivi ltolvis daqveiTeba. es arasasurveli gverdiTi efeqtebi SeiZleba xangrZlivad SenarCundes samedicino Carevis gareSe da vlindeba pacientTa 20%-Si. meTadonis Warbi dozis miRebis dros vlindeba: p sunTqvis daTrgunva; p Zilianoba; p ConCx-kunTovani sistemis sisuste; p bradikardia; p hipotenzia. mwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZlebamwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZlebamwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZlebamwvave zedozirebisas, gansakuTrebiT i/v miRebisas, SeiZleba ganviTardes apnoe, gulganviTardes apnoe, gulganviTardes apnoe, gulganviTardes apnoe, gul----sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.sisxlZarRvTa ukmarisoba da sikvdili.
  • 37. ("%!3)-!9")-!')!"!-%&'()"*+#! )"(&+:-&3,-#!%+%9%"(3,3*%"?! •  %&'()"*+,-#!9")2(8*-/+,-#!2")#"1>/("! -)!-/-!'"*'(".!! •  1+2"!"!,!%&'()"*+,"%(3",-*-:".-"!2(83*!3,"!-%!3)! 9")#,!("%!3)-.!#"?-(+"!-%-#4/-#,!(+%!%->=3'*-!-5)"#! ,"*")#-.!! •  "%3(-&-#!="%"*!"%+&-!3,'*3,-#!-)#:-:':-#!4")"9%"!!! 90!!>3%!3!"%,'*":+(-'*-!4'!(31-!3):'*-! %&'()"*+,"!)"&*3,!3@35:-")-"!!"!73#","%-#"!!%3:-! 9")2(8*-/+,-4!<"(3/""!(3&+%3)!-(3,'*-!;+1-:-'(-! 73!32-#!%9"(!"#"?3("!.!!%"2.:!%34"!+)-#!<")"./*3,-4-! 43(";--#4/-#!12!4/3!%-<)3'*-"!%&'()"*+,-#! %-)-%"*'(!9")2(8*-/+,"!.!! •  1+2-3(4#!"#34-!%&'()"*+,-4!;+1-:-'(-!73!323,-#! %-#">3,"!!=*3,-!#?-(!3,".!! =6"(+:!h-p://www.drugabuse.gov/publica>ons/principles%drug%addic>on%treatment% research%based%guide%third%edi>on!