3. Zer da Netiqueta? Non kokatzen duzue Netiqueta-ren erabilera?
Ezagutu eta erabiltzea garrantzitsua dela iruditzen zaizue?
Zer den jakiteko denon artean sortuko dugu aurkezpen bat. Bikoteka
jarriko zarete eta bikote bakoitzak diapositiba bat osatuko du.
Bukaeran, aurkezpena "aurkeztuko" duzue. Bikote bakoitzak bere
diapositiba azalduko du.
4. NETIKETA - 1 - AZALPENA (egin klik)Baimena
ZER DA? Baimena eskatzea igotako argazkietan norbait etiketatzeko
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA? Sarea oso
zabala delako eta informazio gehiegi jartzea ez delako komeni. Agian pertsona horrek
bere identitatea babestu nahi du.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE? Instagramen edo facebooken igotako argazki
batean etiketatuz gero izena hor geratzen da gordeta betirako.
5. NETIKETA - 2 - Etiketa iraingarriak (egin klik)
ZER DA? Norbait etiketatzen edo menzionatzen duzunean argazki, tweet edo
argitaratze batean ezin duzu inoiz era iraingarri batean egin, beste pertsona hori
umiliatzeko edota mehatxatzeko helburuarekin.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Pertsona kaltetua iraindua senti daitekeelako eta horrelako jarrerek, ciberbulling-era
bultzatzen dutelako.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
Instagramen beste norbaitek igotako janari lasterreko argazki batean, beti klasean
potolo dagoela esaten diogun “laguna” etiketatzea.
6. NETIKETA - 3 -
ZER DA? Ongi neurtu egiten dituzun publikazioak. Norbere iritzia partekatzeak edota
beste pertsona batzuekiko kritika egiteak, beste pertsonen eskubideak urratzea ekar
dezake, bere gustukoa ez den zerbait esndakoan.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA? Askotan
pentsatu gabe edonon edozer jartzen dugulako, horrek ekarri dezakeen
kontzekuentziaz pentsatu eta ohartu gabe.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE? Twiterren, talde batek idatzitako zerbait gustatu
ez harren, horren aurkako krtika bat erantzun nahi baldin baduzu. Kontu handiaeduki
behar da zer erantzun eta nola idazten duzun. Gatazka handi batera iritsi daitekeelako.
BESTEEKIKO IRITZIAZ KONTUZ!
7. NETIKETA - 4 - EZ IKUSIARENA EGITEKO ESKUBIDEA
ZER DA? Interneten, lagun eskaerei, ekitaldiei...erantzutera behartuta ez egotea. Nahi
izanez gero ez ikusiarena eginez edo erantzunez, nahi baldin bada
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA? Ezagutzen ez
dituzun pertsonek edo zuri min egin nahi dizuten pertsonek zure informazio
pertsonala ez eskuratzeko, etengabeko mezuak ez jasotzeko...
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE? Instagramen lagun izateko eskaerekin ez
ikusiarena egitea, hainbat mezurekin berdin bai whatsapp, facebook edo bestelako sare
sozialekin
8. NETIKETA - 5 - SPAM (egin klik)
ZER DA?
SPAM-a orokorrean helburu komertziala izaten du, iragarki itxurako mezuekin. Baina
batzuetan informazio baliagarria ere eskaintzen dute honako mezuak.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Salatzeko aukera guztiok daukagu baina zenbait pertsona kaltetu dezakegula kontuan
izan behar dugu. Horregatik garrantzitsua da jakitea zer den informazio garrantzitsua
eta zein “faltsua”.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
Pertsona baten kontua SPAM moduan ezarri → kontua kendu
→ pertsona hori kaltetu, arrazoirik gabe
9. NETIKETA - 6 - SALATZEKO AUKERA AZALPENA (egin
klik)ZER DA?
Netiketa honek interneteko webguneak, argazkiak etab.
salatzeko aukera ematen du justifikatu ezkero.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Garrantzitsua izan daiteke gure baimenik gabe sarera igota dagoen informazioa
salatzeko.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
Pertsona batek nire argazki bat sare sozialetara igotzen badu nire baimenik gabe,
10. NETIKETA -7 - INFORMAZIOA ARGITERATZERAKOAN KONTUZ
ZER DA?
Galdetu zure buruari zer informazio argitaratzen duzun sare sozialetan eta beste
pertsona horiei ez zaiela inporta.
GARRANTZIA
Kontu handia izan behar da informazioa partekatzerakoan , beste
pertsona batek minduta sentitu daiteke. Pribatasuna
errespetatu behar da.
ADIBIDEA Txutxumutxuak sare sozial batean jarri
11. NETIKETA - 8 - PERTSONEN BORONDATEA ERRESPETATU
ZER DA?
● Argazki batean beste pertsona bati iruzur egin gabe
etiketatzea, horretarako bere baimena izan behar duzu.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA
GARRANTZITSUA?
● Pertsona bat zerbaitetan etiketatuz gero bere
borondatearen kontra, salaketa bat jarri ahal du
etiketatzen duen pertsonari.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE? Lagun batek beste bati
etiketatzen dionean bere borondatearen kontra.
12. NETIKETA - 9 - AZALPENA (egin klik)
ZER DA? “ Ezin dira baimenik gabe beste pertsona batzuk agertzen diren argazki zein
bideoak argitaratu”
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Pribatuak izan daitezkeelako (zure irudia, non egon, bikotea, bizitza) , haien aurpegia
ezagutaraztea nahi ez dutelako
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE? Parrandako argazkiak
argitaratzean, lan postuak aurkitzeko zailtasunak
13. NETIKETA - 10 - Iritziak kontuan hartu
ZER DA?
● Norbaiten informazio edo argazkiaren bat publikatu baino lehen berarekin
kontsultatu behar dugu.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
● Sare sozialetan informazioa oso azkar zabaltzen da eta hasiera batean pribatua
zena, mundu guztiak ezagutzen duen sekretu batean bihurtu daiteke.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
● Parrandan ateratako argazki bat igotzea zure lagunekin eta batek argazki hori ez
igo nahi izatea edozein arrazoiengatik.
14. NETIKETA - 11KRITERIOEN ERRESPETUA- AZALPENA
(egin klik)
ZER DA?
Besteei erraztea zuk zure pribatasunarekin jartzen dituzun baldintzak.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Bakoitzaren pribatasuna eta intimitatea arriskuan jarri daitekeelako. Honekin, zure
kriterioak argi uzteko aukera duzu.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
Bakoitzaren bildumatik argazkiak hartzea, baimenik gabe argazkietan etiketatzea...
15. LETRA LARRIAK
ZER DA?
Maiuskuletan idazten badugu mezuak jasotzen duenak txarto pentsa dezake. Oihuka
egongo balitz bezala.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Hau kontuan izan behar dugu komunikazioa ulergarriagoa izateko.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
Whatsapeetik eztabaida.
16. 13 - Irudizko baliabideak AZALPENA (egin klik)
ZER DA?
Gure esku dauden baliabideak (marrazkiak, sinboloak,
aurpegierak ...) ulertu eta erabiltzen ikastean datza.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA
GARRANTZITSUA?
Oso zaila da emozioak idatziz azaltzea, beraz baliabide ezberdinen
laguntzaz, hitzekin azaldu ezin ditugun sentimenduak edo
pentsamenduak adieraz ditzakegu.
ADIBIDE BAT JARRI DEZAKEZUE?
Ez da gauza bera adibidez animoak ematea bakarrik hitzekin eta
emotikonoak erabiliz, horrela hurbilagoa sentiarazten da.
17. NETIKETA - 14 - GAUZAK PUBLIKATU AURRETIK
PENTSATZEAREN GARRANTZIAAZALPENA (egin klik)
ZER DA?
Iniziatiba bat arazoei modu erlaxatu batean aurre egiteko.Gauzak pentsatu egin behar
dira egin aurretik, askotan ondorio latzak izan ditzakeelako bestela
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA?
Haserretzen baldin bazara eta egoera ongi ulertzen ez baduzu askotan damutu
zaitezke. Adibidez: 10 segundu kontatu, arnasketak eginez erabaki bat hartu aurretik.
18. NETIKETA - 15 - BESTEENGANAKO ERRESPETUA
ZER DA?
Sarean modu zuzen batean, desegoki norbaiti zuzentzea, hau da, errespetu faltekin erantzuten. Logikoki hau
egiten dugula uste dugu, baina hau ez da egia, oso gutxitan ematen ditugu eskerrak, kritikatzen dugu modu
zuzen batean, arauak errespetatzen ditugu, bakoitzaren intimitatea errespetatzen dugu,...
HORTAZ----> KONZIENTZIA HARTU ETA GURE OHITURAK ALDATU.
19. NETIKETA - 16 - AZALPENA (egin klik)
SARE SOZIALEKO ARAUAK IRAKURTZEA ETA
ERRESPETATZEA
ZER DA? Jakin badakigunez, sare sozial guztiek arau jakin batzuk dituzte, baina
guztiak ez dira berdinak eta horiek irakurtzea eta errespetatzea oso garrantzitsua da,
behin horiek onartuta ez dugulako arau horien aurrean ezer egiterik.
ZERGATIK USTE DUZUE IZAN DAITEKEELA GARRANTZITSUA? Pertsonok sare
sozialak egindako galderei irakurri gabe erantzutean, baietza ez dakigun zerbaiti
ematen diogu eta horrek arazo larriak ekarri ditzake. Facebook aplikazioan 170000
pertsona baino gehiagok onartu du irakurri gabe onartu dituela kontua egiterakoan
arauak.
