SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
Download to read offline
M&A Index Poland
III kwartał 2018
Raport przygotowany przez firmy Navigator Capital oraz FORDATA
Komentarze ekspertów do 29 wydania
raportu dostępne na stronie:
fordata.pl/blog
navigatorcapital.pl
fordata.pl
Łączna liczba transakcji*
O raporcie:
Wprowadzenie
51(3Q 2018)
Wartość największej
transakcji**
1,3 mld PLN
(Przejęcie Solaris Bus & Coach przez
Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles,
wartość w ujęciu Enterprise Value)
* na podstawie ogólnodostępnych danych
** wśród transakcji z ujawnioną ceną
Wybrane transakcje
Raport M&A Index Poland to pozycja, która
na stałe wpisała się w kalendarz branżowych
podsumowań w Polsce. Raporty przygotowy-
wane są co kwartał przez firmę doradczą
Navigator Capital oraz firmę FORDATA, lidera
w zakresie rozwiązań IT wspierających fuzje
i przejęcia.
Opracowania te mają na celu pokazanie dyna-
miki polskiego rynku fuzji i przejęć, z naciskiem
na opis najciekawszych naszym zdaniem tran-
sakcji. Obserwujemy także częstotliwość
wykorzystania narzędzia Virtual Data Room
w transakcjach M&A w Polsce.
M&A Index Poland, 3Q 2018
by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
(5 lipca) Hiszpańska grupa CAF przejęła 100% udziałów Grupy Solaris, polskiego producen-
ta autobusów, trolejbusów oraz tramwajów, europejskiego lidera w zakresie produkcji
pojazdów komunikacji miejskiej. Na mocy umowy pomiędzy PFR i CAF, 35% udziałów
Grupy Solaris zostanie nabyte przez PFR w przeciągu kilku miesięcy od zakończenia
transakcji pomiędzy obecnymi właścicielami a CAF. Solaris działa na rynku od 22 lat,
zatrudniając obecnie 2 500 osób w dwóch zakładach w Bolechowie i Środzie Wielkopol-
skiej. W 2017 roku przychody grupy wyniosły około 2 mld PLN i były uzyskiwane głównie
w Polsce, Niemczech, Włoszech, Krajach Skandynawskich oraz Bałtyckich. Grupa CAF jest
notowana na giełdzie w Madrycie i oferuje głównie pojazdy szynowe: pociągi, tramwaje,
wagony metra oraz lokomotywy. Przejęcie Grupy Solaris pozwoli na dywersyfikację
produktową, szczególnie w zakresie autobusów elektrycznych. Przychody grupy CAF w
roku 2017 wyniosły ok. 1,5 mld EUR (6,4 mld PLN).
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
Solaris Bus & Coach CAF Inwestor prywatny ok. 1,3 mld (EV)
W III kw. 2018 r. na polskim rynku fuzji i przejęć odnotowano wzrost liczby transakcji w
porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku (51 vs. 42 w III kw. 2017 r.). Największą
transakcją w III kw. 2018 (1,3 mld PLN w ujęciu Enterprise Value) było przejęcie Solaris Bus &
Coach przez hiszpańskie przedsiębiorstwo Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF).
Ponad połowę wszystkich sprzedających stanowili inwestorzy prywatni. W ubiegłym kwartale
dużą aktywność wykazywały fundusze private equity. Zarówno po stronie podmiotów
przejmowanych, jak i kupujących, duży udział miały transakcje z sektora Media/IT/Telecom.
(12 lipca) Grupa Nice przejęła polską Fibar Group będącą właścicielem marki FIBARO.
FIBARO działa na rynku rozwiązań typu smart home oraz internetu rzeczy, oferując
innowacyjne rozwiązania w 100 krajach na świecie. Działalność mającej siedzibę we
Włoszech Nice skupia się na dostarczaniu rozwiązań z zakresu automatyki domowej oraz
bezpieczeństwa dla domu. Transakcja pozwoli na wzbogacenie oferty obydwóch
podmiotów poprzez kombinację dotychczasowych rozwiązań i nowe możliwości w
zakresie prac badawczych i rozwojowych. Przychody Fibar Group w 2017 roku wyniosły
ok. 112 mln PLN, a zysk netto ok. 15 mln PLN. Przychody Grupy Nice w tym okresie
wynosiły około 360 mln EUR (ok. 1,5 mld PLN). Proces due diligence został zorganizowany
przy wykorzystaniu systemu FORDATA VDR.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
Fibar Group Nice
Kulczyk Investments,
Inwestorzy prywatni
250 mln
(23 lipca ) Netguru, przedsiębiorstwo informatyczne, które tworzy oprogramowanie do
aplikacji mobilnych i internetowych oraz świadczy usługi doradcze w zakresie IT dla
przedsiębiorstw, przejęło spółkę Bitcraft. Netguru czerpie większość przychodów z
działalności na rynkach zagranicznych. Podobnie jest w przypadku spółki przejmowanej,
która ma na swoim koncie projekty dla amerykańskich i europejskich klientów. Bitcraft
specjalizuje się w tworzeniu oprogramowania szytego na miarę i projektowaniu interfejsu
użytkownika. Wszyscy pracownicy Bitcrafta dołączą do załogi Netguru. Celem Netguru jest
konsolidacja rynku agencji tworzących oprogramowanie. Jego realizacja została zapocząt-
kowana pod koniec zeszłego roku, kiedy to poznański podmiot przejął VORM, inną agencję
doradztwa IT. Netguru wypracowało 40 mln PLN przychodów w 2017 roku.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
BitCraft Netguru Inwestor prywatny Nie ujawniono
M&A Index Poland, 3Q 2018
by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
(27 lipca) Aligator, sieć sklepów convenience, została zakupiona przez spółkę PSH Nasz
Sklep, należącą do Grupy Specjał. Sklepy przejmowanej spółki zlokalizowane są w
południowo-zachodniej Polsce, głównie w województwie dolnośląskim. Głównym
modelem działania PSN Nasz Sklep jest franczyza, w tym systemie zrzesza ona ponad 3 500
placówek handlowych w całym kraju. Ponadto, sieć posiada też 45 sklepów własnych.
Grupa Specjał, prognozuje, że wszystkie markety tej sieci, po uwzględnieniu przejęcia,
wygenerują łączne przychody w wysokości 10 mld PLN.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
Aligator Polska
Polska Sieć Handlowa
Nasz Sklep Nie ujawniono
STRONA SPRZEDAJĄCA (%)
Ujęcie sektorowe
PODMIOT PRZEJMOWANY (%)
Transakcje z udziałem polskich podmiotów
pogrupowane według aktywności przedsię-
biorstw z danych sektorów (wg liczby transakcji)
Media/IT/Telecom
Przemysł
FMCG
Usługi (inne)
STRONA KUPUJĄCA (%)
FMCG
PE/VC
Media/IT/Telecom
Przemysł
Inwestor prywatny
PE/VC
Przemysł
Usługi finansowe
(13 lipca) Fundusz należący do Abris Capital Partners przejął pakiet udziałów ITP, polskiej
spółki oferującej produkty i usługi z zakresu medycyny konwencjonalnej, medycyny
estetycznej, kosmetologii oraz fitness. ITP działa od 2006 roku, odnotowując silną
dynamikę wzrostu skali biznesu. Spółka jest właścicielem marki Neauvia, dostawcy
wypełniaczy tkankowych z kwasem hialuronowym. ITP działa w 45 krajach, zajmując silną
pozycję w regionie Europy Środkowej i Wschodniej oraz na Bliskim Wschodzie. Kolejnym
krokiem strategicznym spółki ma być, po spełnieniu odpowiednich procedur, wejście na
dwa największe na świecie rynki medycyny estetycznej – chiński i amerykański. W 2015
roku ITP przejęła szwajcarskiego producenta i dystrybutora wypełniaczy hialuronowych
MatexLab, co pozwoliło jej na budowanie pozycji na rynkach zachodnich oraz zapewnie-
nie efektów synergii wewnątrz grupy kapitałowej.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
ITP Abris Capital Partners Inwestor prywatny Nie ujawniono
PGD Polska
16%
14%
12%
10%
14%
12%
12%
10%
53%
13%
6%
(24 sierpnia) Flavourtec, przedsiębiorstwo produkujące płyny do e-papierosów, przejęło
GermanFLAVOURS, niemieckiego konkurenta, który oprócz produkcji, zajmuje się również
dystrybucją płynów do e-papierosów. Przejmowany podmiot prowadzi działalność w
Europie oraz USA. Transakcja odbyła się przy wsparciu funduszu private equity TarHeel
Capital, który w październiku ubiegłego roku został inwestorem finansowym w Flavourtec.
Będzie to już trzeci zakład produkcyjny w posiadaniu Flavourtec, poprzednie dwa są
zlokalizowane w Gdańsku. Przejęcie GermanFLAVOURS jest kontynuacją ekspansji
zagranicznej podjętej przez gdański podmiot, którą zapoczątkowało przejęcie jednego z
kluczowych dystrybutorów e-papierosów w Beneluxie na początku 2018 roku.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
GermanFLAVOURS Flavourtec Inwestor prywatny Nie ujawniono
M&A Index Poland, 3Q 2018
by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
(3 września) Francuskie przedsiębiorstwo Petit Forestier, świadczące usługi wynajmu
samochodów chłodniczych, przejęło 100% udziałów w Igloocar, producencie zabudów
chłodniczych. Igloocar, który zatrudnia 230 pracowników, w 2017 zanotował obroty w
wysokości 66 mln PLN. Transakcja wpisuje się w dotychczasową strategię Petit Forestier,
którego spółka-córka Lecapitaine również produkuje naczepy chłodnicze. Spółka liczy na
osiągnięcie efektu synergii w wyniku połączenia know-how i doświadczenia francuskiego
oddziału z marką i pozycją rynkową Igloocar w Europie Środkowo-Wschodniej. Ponadto,
transakcja zwiększy zdolność produkcyjną Petit Forestier do 7,3 tys. pojazdów rocznie.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
Igloocar Petit Forestier Inwestor prywatny Nie ujawniono
(27 lipca) AmRest SE, notowany na GPW operator barów i restauracji, objął 100% udziałów
w Sushi Shop, francuskiej sieci restauracji z kuchnią japońską. Sushi Shop Group była do tej
pory spółką portfelową funduszu private equity Naxicap Partners. Transakcja pozwoli
AmRestowi na wzmocnienie pozycji w segmencie lokali oferujących sushi. Francuskie
przedsiębiorstwo specjalizuje się w dowozie posiłków oraz sprzedaży jedzenia na wynos.
Te dwa kanały odpowiadają za 87% sprzedaży. Przejęcie zwiększy też liczbę lokali
zarządzanych przez AmRest o 165. Restauracje sieci Sushi Shop znajdują się głównie w
Zachodniej Europie, przede wszystkim we Francji. Szacowana wartość transakcji wynosi 1
mld PLN, z czego 60 mln PLN zostanie zapłacone akcjami. Dodatkowe 43 mln PLN może
zostać wypłacone sprzedającym w oparciu o klauzulę earn-out, w przypadku osiągniecia
pozytywnych wyników finansowych przez Sushi Shop w 2018 r. W 2017 r. grupa wypraco-
wała sprzedaż w wysokości 560 mln PLN.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
Sushi Shop Group AmRest Holdings Naxicap Partners
Gregory Marciano
1,0 mld (EV)
Kontakt
Jan Kospin Dyrektor
e: jan.kospin@navigatorcapital.pl t: +48 22 202 68 80
Navigator Capital S.A.
ul. Twarda 18, 00-105 Warszawa
t: +48 22 630 83 33 f: +48 22 630 83 30
e: biuro@navigatorcapital.pl navigatorcapital.pl
Alicja Kukla-Kowalska Key Account Manager
e: alicja.kukla@fordata.pl t: +48 533 354 054
FORDATA sp. z o.o.
ul. Taczaka 24, 61-819 Poznań
t: +48 61 660 15 10 e: biuro@fordata.pl fordata.pl
Firmy Partnerskie
Navigator Capital
Navigator Capital wraz z Domem Maklerskim Navigator
jest czołowym niezależnym doradcą finansowym dla
przedsiębiorstw specjalizującym się w transakcjach M&A
oraz publicznych i prywatnych emisjach akcji i obligacji.
Przez 11 lat swojego istnienia zrealizowaliśmy ponad
70 transakcji różnego typu, a kilkunastoletnie doświad-
czenie rynkowe Partnerów Navigator obejmuje
transakcje o łącznej wartości ponad 6 mld PLN.
Współpraca z międzynarodową siecią firm doradczych
zrzeszonych pod szyldem Pandion Partners pozwala
skutecznie obsługiwać transakcje międzynarodowe.
FORDATA
FORDATA jest pionierem na polskim rynku kapitałowym,
który w oparciu o technologię Virtual Data Room
usprawnia zarządzanie dokumentami i komunikacją
podczas złożonych procesów transakcyjnych.
Wspieramy największe transakcje M&A, IPO, inwestycje
Private Equity, restrukturyzacje, prywatyzacje oraz projek-
ty związane z pozyskiwaniem finansowania w Polsce
oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej.
Systemy FORDATA podniosły bezpieczeństwo i efek-
tywność kilkuset transakcji różnego typu, o łącznej
wartości ponad 35 mld PLN.
Z usług FORDATA korzystają liderzy branż w Polsce
i za granicą: fundusz Private Equity Enterprise Investors,
Enea SA, Home.pl, Grupa LOTOS, PZU SA, Grant
Thornton, NFI Empik, ZELMER, Bank DNB, BOŚ Bank,
Polimex Mostostal, Budimex, DM PKO Banku Polskiego,
Deloitte Advisory, EY, KPMG Advisory, JSW, HAITONG
oraz wiele innych.
Autoryzowany Doradca
(13 września) Amerykański koncern Cargill dokonał przejęcia Grupy Konspol. Polska spółka
zajmująca się hodowlą i przetwórstwem drobiu posiada zakłady przetwórstwa drobiu w
Nowym Sączu i Słupcy, zakład produkcji pasz, ubojnię oraz pięć kompleksów hodowlanych.
Przychody grupy Konspol w ostatnich latach utrzymywały się na poziomie ok. 300 mln PLN.
Koncern Cargill jest dostawcą produktów spożywczych, rolnych i usług finansowych. Działa
w 70 krajach świata. Przejęcie Konspolu było jego czwartą transakcją w Polsce. Dotychcza-
sowe pola działalności Cargill w Polsce to żywienie zwierząt, produkcja syropów skrobio-
wych, glutenu oraz alkoholu etylowego, handel zbożami, śrutami i roślinami oleistymi oraz
import surowców i dodatków spożywczych. Transakcja pozwoli na rozszerzenie działalno-
ści o produkcję przetworów mięsnych.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
M&A Index Poland, 3Q 2018
by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
Grupa Konspol Cargill Inwestor prywatny Nie ujawniono
(4 września) Estoński producent okładzin drewnianych Valmos, będący spółką portfelową
funduszu należącego do Kaamos Group, został przejęty przez Sklejka-Pisz Paged. Podmiot
przejmujący należy do sześciu największych producentów sklejki w Europie. Dysponuje
4 fabrykami, których roczna produkcja wynosi 250 tys. m2 sklejki. Przejęta spółka jest
liderem swojej branży na rynku estońskim. W 2017 roku poszerzyła swoją działalność
o wyroby, które są używane w procesie produkcyjnym Sklejki-Pisz Paged.
Valmos OU Sklejka-Pisz Paged
Kaamos Group
Hakera OU
Nie ujawniono
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
(17 września) Polski producent naczep Wielton zakupił 75% udziałów w brytyjskiej spółce
Lawrence David, będącej jednym z głównych producentów naczep w Wielkiej Brytanii.
Pozostałe 25% udziałów zostanie przejęte po zakończeniu roku obrotowego 2021/2022.
W roku obrotowym 2017/2018 Firma uzyskała ok. 358 mln PLN (74 mln GBP) przychodów
oraz ok. 17 mln PLN (3,5 mln GBP) EBITDA. Transakcja jest już czwartym przejęciem Grupy
Wielton poza granicami kraju. Pozwoli ona na uzupełnienie oferty Grupy Wielton o naczepy
specjalistyczne oraz wzmocnienie pozycji na rynkach Europy Zachodniej.
PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN]
Lawrence David Wielton Inwestor prywatny ok. 126 mln
Alicja
Kukla-Kowalska
Key Account Manager
FORDATA
Komentarze ekspertów
Patrząc na wyniki osiągane w poszczególnych kwartałach 2018, w 3 kwartale odnotowaliśmy najwyższą jak dotąd ilość
transakcji – 51 (1kw.-50, 2kw.-48). Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszył się sektor technologii, mediów i
telekomunikacji oraz sektor przemysłowy. Największą transakcją minionego kwartału było przejęcie Solaris Bus &
Coach przez hiszpańską firmę CAF za ok. 1,3 mld PLN (w ujęciu Enterprise Value). O ile samo przejęcie nie było dla nas
zaskoczeniem, o tyle zaskakującym zwrotem akcji, okazał się fakt, że Polski Fundusz Rozwoju przejmuje 35% akcji
przewoźnika, zapewniając, że potencjał Solarisa w Polsce zostanie utrzymany.
Wzrost zaangażowania inwestorów prywatnych
Ponad 50% sprzedających udziały stanowili inwestorzy prywatni (wzrost o 14% w stosunku do 2 kw.), co świadczy o
dalszej atrakcyjności polskich spółek z sektora MŚP. W opinii Ekspertów, w Polsce wciąż wiele przedsiębiorstw, głównie
średniej i małej wielkości, pozostaje w rękach prywatnego kapitału. Należy zatem zadać pytanie, czy trwająca konsoli-
dacja będzie dalej postępować, czy może jako odpowiedź na zachodzące procesy nastąpi łączenie średnich przedsię-
biorstw w celu obrony przed przejęciami ze strony globalnych graczy i wywierania większego wpływu na polski i
europejski rynek. Najbardziej pożądane branże to Media/IT/Telecom (16%), Przemysł (14%) oraz branża FMCG (12%).
Spadek zaangażowania polskich inwestorów
W 3 kw. dominowały wciąż transakcje zawierane pomiędzy polskimi podmiotami, choć odnotowano ich już mniej.
Polskie spółki stanowiły 57% kupujących (2 kw.- 65%) i 31% sprzedających (2 kw. - 63%). Wzrosło zaangażowanie
podmiotów zagranicznych po stronie kupujących i wyniosło ono w ubiegłym kwartale 43% (wzrost o 8% w stosunku
do 2 kw.) W tej grupie wciąż dominują spółki europejskie. Interesującym przykładem przejęcia na polskim rynku smart
home jest przejęcie polskiej firmy Fibar Group przez włoskiego producenta rozwiązań z zakresu automatyki domowej
oraz bezpieczeństwa dla domu - Grupę Nice. Za tę rozpoznawalną już na świecie markę Nice zapłaciło ćwierć miliona
złotych. To olbrzymia szansa na dalszy rozwój polskiego systemu smart home oraz pozostałych rozwiązań Internet of
Things. Due diligence zostało zorganizowane z wykorzystaniem technologii Virtual Data Room dostarczanej przez
FORDATA.
Fundusze Private Equity na prowadzeniu
Zgodnie z prognozami z 2 kwartału, wiele funduszy (w tym Mid Europa Partners) nie poprzestaje na zakupach i
kontynuuje przejęcia. Spółki wspomagane przez Fundusze PE rozwijają skrzydła, pobudzając tym samym gospodarczy
krwiobieg. Fundusze PE są obecne w każdej dziedzinie polskiej gospodarki – w ich portfelach przeważają spółki z
branży Media/IT/Telecom, a w dalszej kolejności, z branży przemysłowej. Znaczna większość funduszy PE potwierdza
dalsze plany zakupowe i nowe inwestycje niż sprzedaż w najbliższym kwartale. Nastroje pośród inwestorów są wciąż
raczej optymistyczne, ale bacznie przyglądają się planom gospodarczym w Polsce.
Znakomitym przykładem jest Fundusz należący do Abris Capital Partners, który przejął pakiet udziałów polskiej spółki
ITP, działającej na rynku medycyny estetycznej. Odnotowano również wielkie przejęcie 38% akcji spółki Unilink -
największego gracza na rynku dystrybucji polis przez Fundusz Enterprise Investors. W tym ostatnim przypadku proces
due diligence został ponownie zorganizowany przy wykorzystaniu systemu FORDATA VDR.
Rosnąca popularność Virtual Data Room
Popularność Virtual Data Room na polskim rynku M&A utrzymuje się na stabilnym poziomie. Wykorzystanie podczas
transakcji technologii Virtual Data Room, która gwarantuje bezpieczne udostępnianie poufnych dokumentów drugiej
stronie procesu, cieszy się coraz większym zainteresowaniem, zwłaszcza po wejściu w życie RODO. Z ogólnodostęp-
nych danych wynika, że w 3 kw. roku 2018 (analogicznie jak w 2 kw.) aż 37% transakcji zostało zorganizowanych z
użyciem tejże technologii.
M&A Index Poland, 3Q 2018
by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
M&A Index Poland, 3Q 2018
by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
III kwartale 2018 roku, odnotowano na polskim rynku 51 transakcji fuzji i przejęć. To o 9 więcej niż w analogicznym
okresie w roku 2017.
Największą transakcją minionego kwartału była sprzedaż 100% udziałów Grupy Solaris hiszpańskiemu producentowi
pojazdów szynowych, Grupie CAF. Inwestor strategiczny podpisał również umowę z PFR, dotyczącą nabycia 35%
udziałów podmiotu przejmowanego po uzyskaniu odpowiednich zgód administracyjnych. Grupa Solaris jest jednym
z czołowych dostawców pojazdów transportu miejskiego, szczególnie autobusów, w Europie. W ostatnich latach
grupa rozwijała linię biznesową związaną z produkcją pojazdów elektrycznych oraz rozwiązań z obszaru e-mobilno-
ści. Transakcja pozwoli na wzmocnienie obecności obydwóch podmiotów na rynkach europejskich oraz silniejszą
ekspansję na rynki spoza Starego Kontynentu. Wartość przedsiębiorstwa w ujęciu Enterprise Value wyniosła ok. 1,3
mld PLN. Motywem sprzedaży przez rodzinę Olszewskich dobrze prosperującej spółki były prawdopodobnie kwestie
związane z sukcesją w przedsiębiorstwie oraz chęć zapewnienia mu możliwości dalszego rozwoju.
Warto zwrócić również uwagę na dwie inne transakcje z udziałem polskich podmiotów, których wartość przekro-
czyła 1 mld PLN. Było to przejęcie przez Grupę Azoty niemieckiej firmy COMPO Expert, lidera na rynku nawozów
specjalistycznych, oraz sieci restauracji Sushi Shop przez AmRest. Występowanie tego typu transakcji świadczy o
dojrzałości firm mających swoje korzenie w Polsce i rosnącym potencjale ich rozwoju międzynarodowego.
W poprzednim kwartale dużą aktywność na krajowym rynku M&A wykazywały fundusze inwestycyjne. W kręgu ich
zainteresowania znajdowały się spółki dostarczające produkty i usługi dla klientów zamożnych oraz firmy oferujące
usługi w formule B2B. Inwestorów finansowych pozyskali między innymi: ITP – spółka działająca na rynku medycyny
estetycznej i Reesco – dostawca usług aranżacji wnętrz dla klienta biznesowego. Tego typu decyzje inwestycyjne
świadczą o postępującej zamożności polskiego społeczeństwa oraz coraz intensywniejszym rozwoju rodzimego
biznesu, który wzmaga popyt na usług związane z obsługą klienta biznesowego.
Jeżeli chodzi o strukturę transakcji, najwięcej zmian właścicielskich odnotowano wśród spółek z branży
Media/IT/Telecom – 16% oraz Przemysłu – 14%. Po stronie kupujących dominowały podmioty działające na rynku
FMCG - 14% oraz fundusze PE/VC – 12%. Połowę wszystkich sprzedających stanowili inwestorzy prywatni. Drugą
najczęściej zbywającą swoje udziały grupą były fundusze PE/VC – 13%.
W III kwartale 2018 indeks WIG umocnił się o około 5% względem notowań z początku kwartału. Polska waluta
umocniła się wobec dominujących walut świata. W ciągu ostatnich trzech miesięcy złoty umocnił się w stosunku do
euro o ok. 2,8%, a wobec dolara o około 2,5%.
Karol Szykowny, CFA
Navigator Capital

More Related Content

What's hot

MnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_Przejęcia
MnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_PrzejęciaMnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_Przejęcia
MnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_PrzejęciaFORDATA VDR
 
Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...
Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...
Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...FORDATA VDR
 
Raport M&A Index Poland 1Q 2017
Raport M&A Index Poland 1Q 2017Raport M&A Index Poland 1Q 2017
Raport M&A Index Poland 1Q 2017FORDATA VDR
 
Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...
Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...
Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...FORDATA VDR
 
Raport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym roku
Raport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym rokuRaport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym roku
Raport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym rokuFORDATA VDR
 
Raport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PL
Raport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PLRaport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PL
Raport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PLFORDATA VDR
 
MnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PL
MnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PLMnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PL
MnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PLFORDATA VDR
 
Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019
Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019
Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019FORDATA VDR
 
Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019
Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019
Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019FORDATA VDR
 
Raport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęć
Raport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęćRaport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęć
Raport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęćFORDATA VDR
 
Raport #MnAIndexPoland 4Q2018 PL
Raport #MnAIndexPoland 4Q2018 PLRaport #MnAIndexPoland 4Q2018 PL
Raport #MnAIndexPoland 4Q2018 PLFORDATA VDR
 
Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019
Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019
Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019FORDATA VDR
 
Raport_MnA_Index_2017_Fuzje_Przejęcia
Raport_MnA_Index_2017_Fuzje_PrzejęciaRaport_MnA_Index_2017_Fuzje_Przejęcia
Raport_MnA_Index_2017_Fuzje_PrzejęciaAnna Shahin
 
M&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata
M&A_Index_Poland_2Q2017_FordataM&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata
M&A_Index_Poland_2Q2017_FordataAnna Shahin
 
Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.
Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.
Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.FORDATA VDR
 
Raport roczny M&A Index Poland 2018
Raport roczny  M&A Index Poland 2018Raport roczny  M&A Index Poland 2018
Raport roczny M&A Index Poland 2018FORDATA VDR
 
M&A Index Poland, 1Q 2019
M&A Index Poland, 1Q 2019M&A Index Poland, 1Q 2019
M&A Index Poland, 1Q 2019FORDATA VDR
 
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020FORDATA VDR
 

What's hot (18)

MnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_Przejęcia
MnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_PrzejęciaMnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_Przejęcia
MnA_Raport_INDEX_Poland_2017_Fuzje_Przejęcia
 
Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...
Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...
Raport M&A Index Poland, 3Q 2016 - Oczekiwana fala fuzji i przejęć nie dotarł...
 
Raport M&A Index Poland 1Q 2017
Raport M&A Index Poland 1Q 2017Raport M&A Index Poland 1Q 2017
Raport M&A Index Poland 1Q 2017
 
Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...
Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...
Raport M&A Index Poland, 2Q 2016 - Stabilizacja na rynku fuzji i przejęć w Po...
 
Raport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym roku
Raport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym rokuRaport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym roku
Raport M&A Index Poland 4Q 2016 - 4Q znowu najbardziej aktywny w całym roku
 
Raport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PL
Raport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PLRaport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PL
Raport M&A_Index_Poland_3Q2017_FORDATA_PL
 
MnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PL
MnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PLMnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PL
MnA_Index_Poland_2Q2017_Fordata_PL
 
Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019
Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019
Raport kwartalny Fuzje i przejęcia w Polsce - 2 kwartał 2019
 
Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019
Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019
Raport roczny - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2019
 
Raport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęć
Raport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęćRaport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęć
Raport M&A Index Poland - intensywny 4Q 2015 na rynku fuzji i przejęć
 
Raport #MnAIndexPoland 4Q2018 PL
Raport #MnAIndexPoland 4Q2018 PLRaport #MnAIndexPoland 4Q2018 PL
Raport #MnAIndexPoland 4Q2018 PL
 
Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019
Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019
Raport M&A Index Poland 3 kwartał 2019
 
Raport_MnA_Index_2017_Fuzje_Przejęcia
Raport_MnA_Index_2017_Fuzje_PrzejęciaRaport_MnA_Index_2017_Fuzje_Przejęcia
Raport_MnA_Index_2017_Fuzje_Przejęcia
 
M&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata
M&A_Index_Poland_2Q2017_FordataM&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata
M&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata
 
Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.
Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.
Fuzje i przejęcie w Polsce w 1 kwartale 2020 r.
 
Raport roczny M&A Index Poland 2018
Raport roczny  M&A Index Poland 2018Raport roczny  M&A Index Poland 2018
Raport roczny M&A Index Poland 2018
 
M&A Index Poland, 1Q 2019
M&A Index Poland, 1Q 2019M&A Index Poland, 1Q 2019
M&A Index Poland, 1Q 2019
 
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, rok 2020
 

Similar to Raport #MnA_INDEX_POLAND_3Q2018_PL

Raport M&A Index Poland 4Q 2015
Raport M&A Index Poland 4Q 2015Raport M&A Index Poland 4Q 2015
Raport M&A Index Poland 4Q 2015FORDATA VDR
 
Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022
Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022
Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022FORDATA VDR
 
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020FORDATA VDR
 
Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017
Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017
Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017FORDATA VDR
 
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020FORDATA VDR
 
Mn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_Capital
Mn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_CapitalMn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_Capital
Mn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_CapitalAnna Shahin
 
Raport niefinansowy 2017
Raport niefinansowy 2017Raport niefinansowy 2017
Raport niefinansowy 2017InterCars
 
Raport niefinansowy 2018
Raport niefinansowy 2018Raport niefinansowy 2018
Raport niefinansowy 2018InterCars
 
IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011
IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011
IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011IQ Partners
 
IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.
IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.
IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.IQ Partners
 
IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011
IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011
IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011IQ Partners
 
[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP
[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP
[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚPSebastian Sadowski-Romanov
 
Prezentacja podsumowująca rok 2013
Prezentacja podsumowująca rok 2013Prezentacja podsumowująca rok 2013
Prezentacja podsumowująca rok 2013InterCars
 
Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018
Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018
Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018LUG S.A.
 

Similar to Raport #MnA_INDEX_POLAND_3Q2018_PL (15)

Raport M&A Index Poland 4Q 2015
Raport M&A Index Poland 4Q 2015Raport M&A Index Poland 4Q 2015
Raport M&A Index Poland 4Q 2015
 
Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022
Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022
Raport - Fuzje i przejęcia w Polsce w roku 2022
 
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 4 kw. 2020
 
Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017
Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017
Raport_MnA_Index_Fuzje_Przejęcia_2017
 
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020
Raport Fuzje i Przejęcia w Polsce, 3 kw. 2020
 
Mn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_Capital
Mn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_CapitalMn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_Capital
Mn&A_Index_Poland_2Q2017_Fordata_Navigator_Capital
 
Raport niefinansowy 2017
Raport niefinansowy 2017Raport niefinansowy 2017
Raport niefinansowy 2017
 
Raport niefinansowy 2018
Raport niefinansowy 2018Raport niefinansowy 2018
Raport niefinansowy 2018
 
Prezenacja firmy ITalents s.a. wersja polska
Prezenacja firmy ITalents s.a. wersja polskaPrezenacja firmy ITalents s.a. wersja polska
Prezenacja firmy ITalents s.a. wersja polska
 
IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011
IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011
IQ Partners S.A.: wyniki za III kwartał 2011
 
IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.
IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.
IQ Partners S.A.: Wyniki za III kwartał 2011r.
 
IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011
IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011
IQ Partners - prezentacja spółki - październik 2011
 
[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP
[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP
[Teaser projektu] POPW 1.2 internacjonalizacja MŚP
 
Prezentacja podsumowująca rok 2013
Prezentacja podsumowująca rok 2013Prezentacja podsumowująca rok 2013
Prezentacja podsumowująca rok 2013
 
Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018
Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018
Wyniki Grupy Kapitałowej LUG S.A. za 4Q'2018
 

More from FORDATA VDR

M&A Index Poland Report - 2022
M&A Index Poland Report - 2022M&A Index Poland Report - 2022
M&A Index Poland Report - 2022FORDATA VDR
 
CEE Expert Report | Edition #5
CEE Expert Report | Edition #5CEE Expert Report | Edition #5
CEE Expert Report | Edition #5FORDATA VDR
 
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022FORDATA VDR
 
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022FORDATA VDR
 
M&A Index Poland Report - 1Q2022
M&A Index Poland Report - 1Q2022M&A Index Poland Report - 1Q2022
M&A Index Poland Report - 1Q2022FORDATA VDR
 
M&A Index Poland Report 2021 + 4Q
M&A Index Poland Report 2021 + 4QM&A Index Poland Report 2021 + 4Q
M&A Index Poland Report 2021 + 4QFORDATA VDR
 
M&A Index Report Poland - 3Q2021
M&A Index Report Poland - 3Q2021M&A Index Report Poland - 3Q2021
M&A Index Report Poland - 3Q2021FORDATA VDR
 
M&A Index Poland Report, 4Q2020
M&A Index Poland Report, 4Q2020M&A Index Poland Report, 4Q2020
M&A Index Poland Report, 4Q2020FORDATA VDR
 
M&A Index Poland Report, 2020
M&A Index Poland Report, 2020M&A Index Poland Report, 2020
M&A Index Poland Report, 2020FORDATA VDR
 
FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020
FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020
FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020FORDATA VDR
 
Summary of 2019 on the Polish M&A market - Report
Summary of 2019 on the Polish M&A market - ReportSummary of 2019 on the Polish M&A market - Report
Summary of 2019 on the Polish M&A market - ReportFORDATA VDR
 
Report M&A Index Poland 3Q 2019
Report M&A Index Poland 3Q 2019Report M&A Index Poland 3Q 2019
Report M&A Index Poland 3Q 2019FORDATA VDR
 
Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019
Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019
Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019FORDATA VDR
 
M&A Index Poland, Q1 2019
M&A Index Poland, Q1 2019M&A Index Poland, Q1 2019
M&A Index Poland, Q1 2019FORDATA VDR
 
Report M&A Index Poland - Q4 2018
Report M&A Index Poland  - Q4 2018Report M&A Index Poland  - Q4 2018
Report M&A Index Poland - Q4 2018FORDATA VDR
 
Report M&A Index Poland 2018
Report M&A Index Poland 2018Report M&A Index Poland 2018
Report M&A Index Poland 2018FORDATA VDR
 
Raport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDR
Raport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDRRaport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDR
Raport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDRFORDATA VDR
 

More from FORDATA VDR (17)

M&A Index Poland Report - 2022
M&A Index Poland Report - 2022M&A Index Poland Report - 2022
M&A Index Poland Report - 2022
 
CEE Expert Report | Edition #5
CEE Expert Report | Edition #5CEE Expert Report | Edition #5
CEE Expert Report | Edition #5
 
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q2 2022
 
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022
Report M&A Index Poland - Mergers and acquisitions in Poland, Q3 2022
 
M&A Index Poland Report - 1Q2022
M&A Index Poland Report - 1Q2022M&A Index Poland Report - 1Q2022
M&A Index Poland Report - 1Q2022
 
M&A Index Poland Report 2021 + 4Q
M&A Index Poland Report 2021 + 4QM&A Index Poland Report 2021 + 4Q
M&A Index Poland Report 2021 + 4Q
 
M&A Index Report Poland - 3Q2021
M&A Index Report Poland - 3Q2021M&A Index Report Poland - 3Q2021
M&A Index Report Poland - 3Q2021
 
M&A Index Poland Report, 4Q2020
M&A Index Poland Report, 4Q2020M&A Index Poland Report, 4Q2020
M&A Index Poland Report, 4Q2020
 
M&A Index Poland Report, 2020
M&A Index Poland Report, 2020M&A Index Poland Report, 2020
M&A Index Poland Report, 2020
 
FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020
FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020
FORDATA CEE Expert Report, 3Q2020
 
Summary of 2019 on the Polish M&A market - Report
Summary of 2019 on the Polish M&A market - ReportSummary of 2019 on the Polish M&A market - Report
Summary of 2019 on the Polish M&A market - Report
 
Report M&A Index Poland 3Q 2019
Report M&A Index Poland 3Q 2019Report M&A Index Poland 3Q 2019
Report M&A Index Poland 3Q 2019
 
Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019
Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019
Report #MnAIndexPoland - Mergers and Acquisitions in Poland, Q2 2019
 
M&A Index Poland, Q1 2019
M&A Index Poland, Q1 2019M&A Index Poland, Q1 2019
M&A Index Poland, Q1 2019
 
Report M&A Index Poland - Q4 2018
Report M&A Index Poland  - Q4 2018Report M&A Index Poland  - Q4 2018
Report M&A Index Poland - Q4 2018
 
Report M&A Index Poland 2018
Report M&A Index Poland 2018Report M&A Index Poland 2018
Report M&A Index Poland 2018
 
Raport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDR
Raport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDRRaport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDR
Raport #MnAIndexPoland 1Q2018 FORDATA VDR
 

Raport #MnA_INDEX_POLAND_3Q2018_PL

  • 1. M&A Index Poland III kwartał 2018 Raport przygotowany przez firmy Navigator Capital oraz FORDATA Komentarze ekspertów do 29 wydania raportu dostępne na stronie: fordata.pl/blog navigatorcapital.pl fordata.pl
  • 2. Łączna liczba transakcji* O raporcie: Wprowadzenie 51(3Q 2018) Wartość największej transakcji** 1,3 mld PLN (Przejęcie Solaris Bus & Coach przez Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles, wartość w ujęciu Enterprise Value) * na podstawie ogólnodostępnych danych ** wśród transakcji z ujawnioną ceną Wybrane transakcje Raport M&A Index Poland to pozycja, która na stałe wpisała się w kalendarz branżowych podsumowań w Polsce. Raporty przygotowy- wane są co kwartał przez firmę doradczą Navigator Capital oraz firmę FORDATA, lidera w zakresie rozwiązań IT wspierających fuzje i przejęcia. Opracowania te mają na celu pokazanie dyna- miki polskiego rynku fuzji i przejęć, z naciskiem na opis najciekawszych naszym zdaniem tran- sakcji. Obserwujemy także częstotliwość wykorzystania narzędzia Virtual Data Room w transakcjach M&A w Polsce. M&A Index Poland, 3Q 2018 by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018 (5 lipca) Hiszpańska grupa CAF przejęła 100% udziałów Grupy Solaris, polskiego producen- ta autobusów, trolejbusów oraz tramwajów, europejskiego lidera w zakresie produkcji pojazdów komunikacji miejskiej. Na mocy umowy pomiędzy PFR i CAF, 35% udziałów Grupy Solaris zostanie nabyte przez PFR w przeciągu kilku miesięcy od zakończenia transakcji pomiędzy obecnymi właścicielami a CAF. Solaris działa na rynku od 22 lat, zatrudniając obecnie 2 500 osób w dwóch zakładach w Bolechowie i Środzie Wielkopol- skiej. W 2017 roku przychody grupy wyniosły około 2 mld PLN i były uzyskiwane głównie w Polsce, Niemczech, Włoszech, Krajach Skandynawskich oraz Bałtyckich. Grupa CAF jest notowana na giełdzie w Madrycie i oferuje głównie pojazdy szynowe: pociągi, tramwaje, wagony metra oraz lokomotywy. Przejęcie Grupy Solaris pozwoli na dywersyfikację produktową, szczególnie w zakresie autobusów elektrycznych. Przychody grupy CAF w roku 2017 wyniosły ok. 1,5 mld EUR (6,4 mld PLN). PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] Solaris Bus & Coach CAF Inwestor prywatny ok. 1,3 mld (EV) W III kw. 2018 r. na polskim rynku fuzji i przejęć odnotowano wzrost liczby transakcji w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku (51 vs. 42 w III kw. 2017 r.). Największą transakcją w III kw. 2018 (1,3 mld PLN w ujęciu Enterprise Value) było przejęcie Solaris Bus & Coach przez hiszpańskie przedsiębiorstwo Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF). Ponad połowę wszystkich sprzedających stanowili inwestorzy prywatni. W ubiegłym kwartale dużą aktywność wykazywały fundusze private equity. Zarówno po stronie podmiotów przejmowanych, jak i kupujących, duży udział miały transakcje z sektora Media/IT/Telecom. (12 lipca) Grupa Nice przejęła polską Fibar Group będącą właścicielem marki FIBARO. FIBARO działa na rynku rozwiązań typu smart home oraz internetu rzeczy, oferując innowacyjne rozwiązania w 100 krajach na świecie. Działalność mającej siedzibę we Włoszech Nice skupia się na dostarczaniu rozwiązań z zakresu automatyki domowej oraz bezpieczeństwa dla domu. Transakcja pozwoli na wzbogacenie oferty obydwóch podmiotów poprzez kombinację dotychczasowych rozwiązań i nowe możliwości w zakresie prac badawczych i rozwojowych. Przychody Fibar Group w 2017 roku wyniosły ok. 112 mln PLN, a zysk netto ok. 15 mln PLN. Przychody Grupy Nice w tym okresie wynosiły około 360 mln EUR (ok. 1,5 mld PLN). Proces due diligence został zorganizowany przy wykorzystaniu systemu FORDATA VDR. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] Fibar Group Nice Kulczyk Investments, Inwestorzy prywatni 250 mln
  • 3. (23 lipca ) Netguru, przedsiębiorstwo informatyczne, które tworzy oprogramowanie do aplikacji mobilnych i internetowych oraz świadczy usługi doradcze w zakresie IT dla przedsiębiorstw, przejęło spółkę Bitcraft. Netguru czerpie większość przychodów z działalności na rynkach zagranicznych. Podobnie jest w przypadku spółki przejmowanej, która ma na swoim koncie projekty dla amerykańskich i europejskich klientów. Bitcraft specjalizuje się w tworzeniu oprogramowania szytego na miarę i projektowaniu interfejsu użytkownika. Wszyscy pracownicy Bitcrafta dołączą do załogi Netguru. Celem Netguru jest konsolidacja rynku agencji tworzących oprogramowanie. Jego realizacja została zapocząt- kowana pod koniec zeszłego roku, kiedy to poznański podmiot przejął VORM, inną agencję doradztwa IT. Netguru wypracowało 40 mln PLN przychodów w 2017 roku. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] BitCraft Netguru Inwestor prywatny Nie ujawniono M&A Index Poland, 3Q 2018 by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018 (27 lipca) Aligator, sieć sklepów convenience, została zakupiona przez spółkę PSH Nasz Sklep, należącą do Grupy Specjał. Sklepy przejmowanej spółki zlokalizowane są w południowo-zachodniej Polsce, głównie w województwie dolnośląskim. Głównym modelem działania PSN Nasz Sklep jest franczyza, w tym systemie zrzesza ona ponad 3 500 placówek handlowych w całym kraju. Ponadto, sieć posiada też 45 sklepów własnych. Grupa Specjał, prognozuje, że wszystkie markety tej sieci, po uwzględnieniu przejęcia, wygenerują łączne przychody w wysokości 10 mld PLN. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] Aligator Polska Polska Sieć Handlowa Nasz Sklep Nie ujawniono STRONA SPRZEDAJĄCA (%) Ujęcie sektorowe PODMIOT PRZEJMOWANY (%) Transakcje z udziałem polskich podmiotów pogrupowane według aktywności przedsię- biorstw z danych sektorów (wg liczby transakcji) Media/IT/Telecom Przemysł FMCG Usługi (inne) STRONA KUPUJĄCA (%) FMCG PE/VC Media/IT/Telecom Przemysł Inwestor prywatny PE/VC Przemysł Usługi finansowe (13 lipca) Fundusz należący do Abris Capital Partners przejął pakiet udziałów ITP, polskiej spółki oferującej produkty i usługi z zakresu medycyny konwencjonalnej, medycyny estetycznej, kosmetologii oraz fitness. ITP działa od 2006 roku, odnotowując silną dynamikę wzrostu skali biznesu. Spółka jest właścicielem marki Neauvia, dostawcy wypełniaczy tkankowych z kwasem hialuronowym. ITP działa w 45 krajach, zajmując silną pozycję w regionie Europy Środkowej i Wschodniej oraz na Bliskim Wschodzie. Kolejnym krokiem strategicznym spółki ma być, po spełnieniu odpowiednich procedur, wejście na dwa największe na świecie rynki medycyny estetycznej – chiński i amerykański. W 2015 roku ITP przejęła szwajcarskiego producenta i dystrybutora wypełniaczy hialuronowych MatexLab, co pozwoliło jej na budowanie pozycji na rynkach zachodnich oraz zapewnie- nie efektów synergii wewnątrz grupy kapitałowej. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] ITP Abris Capital Partners Inwestor prywatny Nie ujawniono PGD Polska 16% 14% 12% 10% 14% 12% 12% 10% 53% 13% 6%
  • 4. (24 sierpnia) Flavourtec, przedsiębiorstwo produkujące płyny do e-papierosów, przejęło GermanFLAVOURS, niemieckiego konkurenta, który oprócz produkcji, zajmuje się również dystrybucją płynów do e-papierosów. Przejmowany podmiot prowadzi działalność w Europie oraz USA. Transakcja odbyła się przy wsparciu funduszu private equity TarHeel Capital, który w październiku ubiegłego roku został inwestorem finansowym w Flavourtec. Będzie to już trzeci zakład produkcyjny w posiadaniu Flavourtec, poprzednie dwa są zlokalizowane w Gdańsku. Przejęcie GermanFLAVOURS jest kontynuacją ekspansji zagranicznej podjętej przez gdański podmiot, którą zapoczątkowało przejęcie jednego z kluczowych dystrybutorów e-papierosów w Beneluxie na początku 2018 roku. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] GermanFLAVOURS Flavourtec Inwestor prywatny Nie ujawniono M&A Index Poland, 3Q 2018 by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018 (3 września) Francuskie przedsiębiorstwo Petit Forestier, świadczące usługi wynajmu samochodów chłodniczych, przejęło 100% udziałów w Igloocar, producencie zabudów chłodniczych. Igloocar, który zatrudnia 230 pracowników, w 2017 zanotował obroty w wysokości 66 mln PLN. Transakcja wpisuje się w dotychczasową strategię Petit Forestier, którego spółka-córka Lecapitaine również produkuje naczepy chłodnicze. Spółka liczy na osiągnięcie efektu synergii w wyniku połączenia know-how i doświadczenia francuskiego oddziału z marką i pozycją rynkową Igloocar w Europie Środkowo-Wschodniej. Ponadto, transakcja zwiększy zdolność produkcyjną Petit Forestier do 7,3 tys. pojazdów rocznie. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] Igloocar Petit Forestier Inwestor prywatny Nie ujawniono (27 lipca) AmRest SE, notowany na GPW operator barów i restauracji, objął 100% udziałów w Sushi Shop, francuskiej sieci restauracji z kuchnią japońską. Sushi Shop Group była do tej pory spółką portfelową funduszu private equity Naxicap Partners. Transakcja pozwoli AmRestowi na wzmocnienie pozycji w segmencie lokali oferujących sushi. Francuskie przedsiębiorstwo specjalizuje się w dowozie posiłków oraz sprzedaży jedzenia na wynos. Te dwa kanały odpowiadają za 87% sprzedaży. Przejęcie zwiększy też liczbę lokali zarządzanych przez AmRest o 165. Restauracje sieci Sushi Shop znajdują się głównie w Zachodniej Europie, przede wszystkim we Francji. Szacowana wartość transakcji wynosi 1 mld PLN, z czego 60 mln PLN zostanie zapłacone akcjami. Dodatkowe 43 mln PLN może zostać wypłacone sprzedającym w oparciu o klauzulę earn-out, w przypadku osiągniecia pozytywnych wyników finansowych przez Sushi Shop w 2018 r. W 2017 r. grupa wypraco- wała sprzedaż w wysokości 560 mln PLN. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] Sushi Shop Group AmRest Holdings Naxicap Partners Gregory Marciano 1,0 mld (EV)
  • 5. Kontakt Jan Kospin Dyrektor e: jan.kospin@navigatorcapital.pl t: +48 22 202 68 80 Navigator Capital S.A. ul. Twarda 18, 00-105 Warszawa t: +48 22 630 83 33 f: +48 22 630 83 30 e: biuro@navigatorcapital.pl navigatorcapital.pl Alicja Kukla-Kowalska Key Account Manager e: alicja.kukla@fordata.pl t: +48 533 354 054 FORDATA sp. z o.o. ul. Taczaka 24, 61-819 Poznań t: +48 61 660 15 10 e: biuro@fordata.pl fordata.pl Firmy Partnerskie Navigator Capital Navigator Capital wraz z Domem Maklerskim Navigator jest czołowym niezależnym doradcą finansowym dla przedsiębiorstw specjalizującym się w transakcjach M&A oraz publicznych i prywatnych emisjach akcji i obligacji. Przez 11 lat swojego istnienia zrealizowaliśmy ponad 70 transakcji różnego typu, a kilkunastoletnie doświad- czenie rynkowe Partnerów Navigator obejmuje transakcje o łącznej wartości ponad 6 mld PLN. Współpraca z międzynarodową siecią firm doradczych zrzeszonych pod szyldem Pandion Partners pozwala skutecznie obsługiwać transakcje międzynarodowe. FORDATA FORDATA jest pionierem na polskim rynku kapitałowym, który w oparciu o technologię Virtual Data Room usprawnia zarządzanie dokumentami i komunikacją podczas złożonych procesów transakcyjnych. Wspieramy największe transakcje M&A, IPO, inwestycje Private Equity, restrukturyzacje, prywatyzacje oraz projek- ty związane z pozyskiwaniem finansowania w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Systemy FORDATA podniosły bezpieczeństwo i efek- tywność kilkuset transakcji różnego typu, o łącznej wartości ponad 35 mld PLN. Z usług FORDATA korzystają liderzy branż w Polsce i za granicą: fundusz Private Equity Enterprise Investors, Enea SA, Home.pl, Grupa LOTOS, PZU SA, Grant Thornton, NFI Empik, ZELMER, Bank DNB, BOŚ Bank, Polimex Mostostal, Budimex, DM PKO Banku Polskiego, Deloitte Advisory, EY, KPMG Advisory, JSW, HAITONG oraz wiele innych. Autoryzowany Doradca (13 września) Amerykański koncern Cargill dokonał przejęcia Grupy Konspol. Polska spółka zajmująca się hodowlą i przetwórstwem drobiu posiada zakłady przetwórstwa drobiu w Nowym Sączu i Słupcy, zakład produkcji pasz, ubojnię oraz pięć kompleksów hodowlanych. Przychody grupy Konspol w ostatnich latach utrzymywały się na poziomie ok. 300 mln PLN. Koncern Cargill jest dostawcą produktów spożywczych, rolnych i usług finansowych. Działa w 70 krajach świata. Przejęcie Konspolu było jego czwartą transakcją w Polsce. Dotychcza- sowe pola działalności Cargill w Polsce to żywienie zwierząt, produkcja syropów skrobio- wych, glutenu oraz alkoholu etylowego, handel zbożami, śrutami i roślinami oleistymi oraz import surowców i dodatków spożywczych. Transakcja pozwoli na rozszerzenie działalno- ści o produkcję przetworów mięsnych. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] M&A Index Poland, 3Q 2018 by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018 Grupa Konspol Cargill Inwestor prywatny Nie ujawniono (4 września) Estoński producent okładzin drewnianych Valmos, będący spółką portfelową funduszu należącego do Kaamos Group, został przejęty przez Sklejka-Pisz Paged. Podmiot przejmujący należy do sześciu największych producentów sklejki w Europie. Dysponuje 4 fabrykami, których roczna produkcja wynosi 250 tys. m2 sklejki. Przejęta spółka jest liderem swojej branży na rynku estońskim. W 2017 roku poszerzyła swoją działalność o wyroby, które są używane w procesie produkcyjnym Sklejki-Pisz Paged. Valmos OU Sklejka-Pisz Paged Kaamos Group Hakera OU Nie ujawniono PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] (17 września) Polski producent naczep Wielton zakupił 75% udziałów w brytyjskiej spółce Lawrence David, będącej jednym z głównych producentów naczep w Wielkiej Brytanii. Pozostałe 25% udziałów zostanie przejęte po zakończeniu roku obrotowego 2021/2022. W roku obrotowym 2017/2018 Firma uzyskała ok. 358 mln PLN (74 mln GBP) przychodów oraz ok. 17 mln PLN (3,5 mln GBP) EBITDA. Transakcja jest już czwartym przejęciem Grupy Wielton poza granicami kraju. Pozwoli ona na uzupełnienie oferty Grupy Wielton o naczepy specjalistyczne oraz wzmocnienie pozycji na rynkach Europy Zachodniej. PRZEJMOWANY KUPUJĄCY SPRZEDAJĄCY WARTOŚĆ [PLN] Lawrence David Wielton Inwestor prywatny ok. 126 mln
  • 6. Alicja Kukla-Kowalska Key Account Manager FORDATA Komentarze ekspertów Patrząc na wyniki osiągane w poszczególnych kwartałach 2018, w 3 kwartale odnotowaliśmy najwyższą jak dotąd ilość transakcji – 51 (1kw.-50, 2kw.-48). Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszył się sektor technologii, mediów i telekomunikacji oraz sektor przemysłowy. Największą transakcją minionego kwartału było przejęcie Solaris Bus & Coach przez hiszpańską firmę CAF za ok. 1,3 mld PLN (w ujęciu Enterprise Value). O ile samo przejęcie nie było dla nas zaskoczeniem, o tyle zaskakującym zwrotem akcji, okazał się fakt, że Polski Fundusz Rozwoju przejmuje 35% akcji przewoźnika, zapewniając, że potencjał Solarisa w Polsce zostanie utrzymany. Wzrost zaangażowania inwestorów prywatnych Ponad 50% sprzedających udziały stanowili inwestorzy prywatni (wzrost o 14% w stosunku do 2 kw.), co świadczy o dalszej atrakcyjności polskich spółek z sektora MŚP. W opinii Ekspertów, w Polsce wciąż wiele przedsiębiorstw, głównie średniej i małej wielkości, pozostaje w rękach prywatnego kapitału. Należy zatem zadać pytanie, czy trwająca konsoli- dacja będzie dalej postępować, czy może jako odpowiedź na zachodzące procesy nastąpi łączenie średnich przedsię- biorstw w celu obrony przed przejęciami ze strony globalnych graczy i wywierania większego wpływu na polski i europejski rynek. Najbardziej pożądane branże to Media/IT/Telecom (16%), Przemysł (14%) oraz branża FMCG (12%). Spadek zaangażowania polskich inwestorów W 3 kw. dominowały wciąż transakcje zawierane pomiędzy polskimi podmiotami, choć odnotowano ich już mniej. Polskie spółki stanowiły 57% kupujących (2 kw.- 65%) i 31% sprzedających (2 kw. - 63%). Wzrosło zaangażowanie podmiotów zagranicznych po stronie kupujących i wyniosło ono w ubiegłym kwartale 43% (wzrost o 8% w stosunku do 2 kw.) W tej grupie wciąż dominują spółki europejskie. Interesującym przykładem przejęcia na polskim rynku smart home jest przejęcie polskiej firmy Fibar Group przez włoskiego producenta rozwiązań z zakresu automatyki domowej oraz bezpieczeństwa dla domu - Grupę Nice. Za tę rozpoznawalną już na świecie markę Nice zapłaciło ćwierć miliona złotych. To olbrzymia szansa na dalszy rozwój polskiego systemu smart home oraz pozostałych rozwiązań Internet of Things. Due diligence zostało zorganizowane z wykorzystaniem technologii Virtual Data Room dostarczanej przez FORDATA. Fundusze Private Equity na prowadzeniu Zgodnie z prognozami z 2 kwartału, wiele funduszy (w tym Mid Europa Partners) nie poprzestaje na zakupach i kontynuuje przejęcia. Spółki wspomagane przez Fundusze PE rozwijają skrzydła, pobudzając tym samym gospodarczy krwiobieg. Fundusze PE są obecne w każdej dziedzinie polskiej gospodarki – w ich portfelach przeważają spółki z branży Media/IT/Telecom, a w dalszej kolejności, z branży przemysłowej. Znaczna większość funduszy PE potwierdza dalsze plany zakupowe i nowe inwestycje niż sprzedaż w najbliższym kwartale. Nastroje pośród inwestorów są wciąż raczej optymistyczne, ale bacznie przyglądają się planom gospodarczym w Polsce. Znakomitym przykładem jest Fundusz należący do Abris Capital Partners, który przejął pakiet udziałów polskiej spółki ITP, działającej na rynku medycyny estetycznej. Odnotowano również wielkie przejęcie 38% akcji spółki Unilink - największego gracza na rynku dystrybucji polis przez Fundusz Enterprise Investors. W tym ostatnim przypadku proces due diligence został ponownie zorganizowany przy wykorzystaniu systemu FORDATA VDR. Rosnąca popularność Virtual Data Room Popularność Virtual Data Room na polskim rynku M&A utrzymuje się na stabilnym poziomie. Wykorzystanie podczas transakcji technologii Virtual Data Room, która gwarantuje bezpieczne udostępnianie poufnych dokumentów drugiej stronie procesu, cieszy się coraz większym zainteresowaniem, zwłaszcza po wejściu w życie RODO. Z ogólnodostęp- nych danych wynika, że w 3 kw. roku 2018 (analogicznie jak w 2 kw.) aż 37% transakcji zostało zorganizowanych z użyciem tejże technologii. M&A Index Poland, 3Q 2018 by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018
  • 7. M&A Index Poland, 3Q 2018 by Navigator Capital & FORDATA | Październik 2018 III kwartale 2018 roku, odnotowano na polskim rynku 51 transakcji fuzji i przejęć. To o 9 więcej niż w analogicznym okresie w roku 2017. Największą transakcją minionego kwartału była sprzedaż 100% udziałów Grupy Solaris hiszpańskiemu producentowi pojazdów szynowych, Grupie CAF. Inwestor strategiczny podpisał również umowę z PFR, dotyczącą nabycia 35% udziałów podmiotu przejmowanego po uzyskaniu odpowiednich zgód administracyjnych. Grupa Solaris jest jednym z czołowych dostawców pojazdów transportu miejskiego, szczególnie autobusów, w Europie. W ostatnich latach grupa rozwijała linię biznesową związaną z produkcją pojazdów elektrycznych oraz rozwiązań z obszaru e-mobilno- ści. Transakcja pozwoli na wzmocnienie obecności obydwóch podmiotów na rynkach europejskich oraz silniejszą ekspansję na rynki spoza Starego Kontynentu. Wartość przedsiębiorstwa w ujęciu Enterprise Value wyniosła ok. 1,3 mld PLN. Motywem sprzedaży przez rodzinę Olszewskich dobrze prosperującej spółki były prawdopodobnie kwestie związane z sukcesją w przedsiębiorstwie oraz chęć zapewnienia mu możliwości dalszego rozwoju. Warto zwrócić również uwagę na dwie inne transakcje z udziałem polskich podmiotów, których wartość przekro- czyła 1 mld PLN. Było to przejęcie przez Grupę Azoty niemieckiej firmy COMPO Expert, lidera na rynku nawozów specjalistycznych, oraz sieci restauracji Sushi Shop przez AmRest. Występowanie tego typu transakcji świadczy o dojrzałości firm mających swoje korzenie w Polsce i rosnącym potencjale ich rozwoju międzynarodowego. W poprzednim kwartale dużą aktywność na krajowym rynku M&A wykazywały fundusze inwestycyjne. W kręgu ich zainteresowania znajdowały się spółki dostarczające produkty i usługi dla klientów zamożnych oraz firmy oferujące usługi w formule B2B. Inwestorów finansowych pozyskali między innymi: ITP – spółka działająca na rynku medycyny estetycznej i Reesco – dostawca usług aranżacji wnętrz dla klienta biznesowego. Tego typu decyzje inwestycyjne świadczą o postępującej zamożności polskiego społeczeństwa oraz coraz intensywniejszym rozwoju rodzimego biznesu, który wzmaga popyt na usług związane z obsługą klienta biznesowego. Jeżeli chodzi o strukturę transakcji, najwięcej zmian właścicielskich odnotowano wśród spółek z branży Media/IT/Telecom – 16% oraz Przemysłu – 14%. Po stronie kupujących dominowały podmioty działające na rynku FMCG - 14% oraz fundusze PE/VC – 12%. Połowę wszystkich sprzedających stanowili inwestorzy prywatni. Drugą najczęściej zbywającą swoje udziały grupą były fundusze PE/VC – 13%. W III kwartale 2018 indeks WIG umocnił się o około 5% względem notowań z początku kwartału. Polska waluta umocniła się wobec dominujących walut świata. W ciągu ostatnich trzech miesięcy złoty umocnił się w stosunku do euro o ok. 2,8%, a wobec dolara o około 2,5%. Karol Szykowny, CFA Navigator Capital