2. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Waar gebruiken we perslucht?
Het gebruik van perslucht is zeer verspreid in de meest uiteenlopende takken van de industrie,
en dagelijks worden nog nieuwe toepassingen uitgedacht.
Ook in het dagelijks leven maken we vaak gebruik van perslucht. Denken we maar aan de
banden van onze wagens, fietsen en bromfietsen.
Andere voorbeelden waar men (pers)lucht gaat gebruiken in het "dagelijks" leven ? Denken we
misschien ook maar eens terug aan de voorbije zomervakantie toen we zalig lagen te niksen op
een luchtmatras of even gingen relaxen in een bubbelbad. Misschien deden we zelfs aan
diepzeeduiken met duikflessen op onze rug.
Geschiedenis van de perslucht.
De toepassingsgeschiedenis van de pneumatica gaat terug tot in de tijd van de Grieken. De
Grieken wisten namelijk toen al hoe lucht als energiedrager te gebruiken. Zij hadden al heel
wat eigenschappen van het medium lucht ontdekt. Heron van Alexandrië (eerste eeuw na
Christus) hield zich bezig met pneumatische experimenten. Eén van de inzichten uit die tijd
was bijvoorbeeld dat lucht uitzet als ze opgewarmd wordt. Zo gebruikte Heron uitzettende
lucht voor het automatisch openen van tempeldeuren.
Een korte situatieschets: ‘s morgens werd een vuurtje ontstoken op het altaar. Dit vuur
verwarmde de lucht in een reservoir in de vorm van een kogel. De deuren werden bediend door
een hydropneumatisch mechanisme. ’s Avonds als het vuur gedoofd werd en de lucht afkoelde,
gingen de deuren weer automatisch dicht.
Een andere toepassing van Heron was het altaar dat een drankoffer schonk. Zodra het
vuur op het altaar werd ontstoken, werd de lucht in de altaarsokkel door verscholen buizen
gestuwd in twee figuren waaruit dan wijn vloeide. Je kan denken dat de mensen dachten dat
dit een wonder was, maar het was niet meer dan een truc, maar… het functioneerde!
Pas in de 19de eeuw werd dank zij de gekende techniekmanie de rijkdom aan kennis over fysica
en chemie op hun praktische bruikbaarheid getest en toegepast.
De Fransman Arnaud demonstreerde in 1844 op de spoorweglijn Parijs - Versailles een door
perslucht aangedreven motorspoorwagen met een luchtreservoir van 500 liter en een vermogen
van maar liefst 9 pk. Kort nadien reden er in Frankrijk ook trams met perslucht.
Uit Trend (tijdschrift uitgegeven door FESTO)
3. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Waarom perslucht gebruiken?
Eenvoudige constructie: We kunnen rechtstreeks een rechtlijnige beweging
bekomen zonder gebruik te maken van vb. kruk-drijfstangmechanisme. Hierdoor zijn de
installatiekosten vrij laag.
Perslucht is eenvoudig te verkrijgen (lucht is overal beschikbaar) en te
transporteren (beweegzame slangen). Retourleidingen zijn overbodig. Men moet ook het
medium (lucht) niet verversen en het is eenvoudig om lucht op te slaan. Bovendien is perslucht
zuiver en droog zodat men geen vervuiling krijgt bij lekken.
Perslucht is een veilig medium. Er is geen brand- en explosiegevaar en er zal geen
grotere kracht ontstaan dan de ingestelde waarde. Er bestaat dus weinig kans op
beschadigingen. Perslucht is ook een betrouwbaar medium.
Redenen waarom we geen perslucht moeten gebruiken.
De belangrijkste reden om geen perslucht te gebruiken zijn de energiekosten.
Perslucht kost wat de energiekosten betreft zo'n 10 keer meer dan elektriciteit. (maar de
installatiekosten zijn wel een stuk lager !)
Een ander belangrijk nadeel is de samendrukbaarheid van lucht. Hierdoor wordt het
bijvoorbeeld moeilijk (of duur) om een cilinder halverwege de slag te doen stoppen. Bij
hydraulica (met olie) is dat een stuk eenvoudiger.
Perslucht is een betrouwbaar medium, maar dan moet men die perslucht wel zuiver
maken. Men moet dus de olie (uit de compressor), water(damp) en stofdeeltjes uit de lucht
halen. Vroeger moest men ook nog olie aan de perslucht toevoegen, maar voor de huidige
generatie cilinders en ventielen is dat niet meer nodig of zelfs af te raden ! Vroeger maakte
perslucht ook veel lawaai, maar door gebruik te maken van geluidsdempers is dit probleem
verdwenen.
4. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Soorten ventielen.
Ga naar www.pneumatica.be om alle soorten ventielen en hun werking te ontdekken
Soorten cilinders.
Enkelwerkende cilinders.
Een enkelwerkende cilinder kan een kracht uitoefenen in één richting. Ofwel is dat uitgaande
slag, ofwel is dat de ingaande slag. Het terugkeren van de cilinder zal gebeuren door een veer
of door een externe kracht. De veer heeft enkel de bedoeling om de zuiger met stang terug
naar de beginsituatie te brengen.
Een enkelwerkende cilinder wordt normaal gezien gestuurd met een 3/2-ventiel
Lucht afvoer Beginstand zonder lucht toevoer.
Eindstand met luchttoevoer. Lucht afvoer
5. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Dubbelwerkende cilinders
Een dubbelwerkende cilinder kan zowel een drukkracht als een trekkracht uitoefenen. Als de
perslucht aan de kant van de zuiger toekomt, dan zal de cilinder uitschuiven en een drukkracht
uitoefenen. Als de perslucht aan de kant van de zuiger toekomt, dan zal de cilinder inschuiven.
Het cilinderlichaam bestaat uit een cilinderbuis. De cilinderbuis wordt tussen bodem en deksel
van de cilinder geklemd door middel van 4 trekstangen. Bodem en deksel zijn voorzien van een
aansluitpoort, een bufferschroef ( eventueel ) en een uitsparing voor de buffertap. De zuiger
beweegt tussen bodem en deksel heen en weer. Het deksel is voorzien van een lagerbus waarin
zich de zuigerstang verplaatst. Deze lagerbus bevat de stanggeleiding uit kunststof of speciaal
behandeld brons. De stangpakking dient als afdichting, de schraapring dient om de
stofdeeltjes tegen te houden die tegen de zuigerstang kleven. De snelheid van de cilinder
wordt op het einde van de slag afgeremd door pneumatische buffers.
Een dubbelwerkende cilinder wordt normaal gezien gestuurd met een 5/2-ventiel.
Ingaande slag
Lucht afvoer Lucht toevoer
Uitgaande slag
Lucht toevoer Lucht afvoer
6. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Speciale cilinders.
Draaivleugelcilinder
Voor "pick-and-place" toepassingen is dit het meest gebruikte type van draaicilinder. Door de
perslucht rechts of links in de cilinder te sturen zal de cilinder in wijzerzin of tegenwijzerzin
werken.
De slagcilinder
In de rusttoestand kan de perslucht aan de zuigerzijde (op deze figuur links) slechts op een
zeer klein gedeelte van de zuiger druk uitoefenen. Hierdoor ( F=p.A) zal het een tijdje duren
alvorens deze cilinder kan uitschuiven. De druk aan de stangzijde zal wel kleiner zijn dan de
druk aan de zuigerzijde, maar de kracht aan de stangzijde zal door dat oppervlakteverschil
toch nog groter zijn. Hierdoor kan de cilinder nog niet uitschuiven.
Als de druk nu een aantal maal groter is (tot 9x groter) dan zal de cilinder toch beginnen
uitschuiven. Het gevolg hiervan zal wel zijn dat de perslucht nu toch op de gehele oppervlakte
van de zuiger kan inwerken. Hierdoor zal er een zeer grote kracht ontstaan en zal de cilinder
met een grote snelheid uitschuiven.
De snelheid zal tot 15 keer groter zijn dan bij een traditionele cilinder. Dit levert een energie
op die 225 (15²) keer groter is.
Deze cilinder gaan we gebruiken waar we een grote energie nodig hebben over een korte slag.
Voorbeelden hiervan zijn klinken, snijden, persen, merken,
7. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
De membraamcilinder
In plaats van een zuiger (zoals bij de gewone dubbelwerkende cilinder) kan ook een membraan
gebruikt worden. Dit wordt vooral toegepast voor kleine verplaatsingen met een grote kracht.
8. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
De pneumatische spier
De pneumatische spier is een vrij nieuw cilindertype. Het is een cilinder die enkel een
trekkracht kan uitoefenen. De kracht in de andere richting moet door een externe kracht
gebeuren. Deze cilinder kan een vrij grote trekkracht uitoefenen. De cilinder is ook niet
9. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
onderhevig aan wrijvingsverliezen. Het grote nadeel is wel de grote lengte van de cilinder t.o.v.
de slaglengte.
Werking: Als we de cilinder onder druk zetten, dan zal de cilinderwand uitzetten. Hierdoor zal
er een trekkracht ontstaan tussen de eindkappen.
Voor andere soorten ga naar www.pneumatica.be : cilinders : speciale cilinders.
Deze types bestaan ook:
De duplexcilinder
De tandemcilinder
De cilinder met holle zuigerstang
De Hydro-pneumatische cilinder
De meerstandencilinder
Zoals je ziet, voor elke toepassing is er een cilindertype te vinden.
Met dank aan de auteur van www.pneumatica.be
Veiligheid.
Vraag uitleg bij het gebruiken van de compressor alvorens
de oefeningen uit te voeren op het oefenbord.
10. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Speel niet met lucht, het kan verwondingen veroorzaken.
Steek de darmen goed in de koppelingen, ze zijn een
potentieel gevaar voor verwondingen.
Let goed op de elektrische polariteit.
Een automatische installatie kan
altijd starten-herstarten of stoppen.
Praktijkoefeningen.
Opgave 1
Cilinder C moet bij het bedienen van een drukknop , en door middel van een 3/2 ventiel zijn
uitgaande slag maken. Bij het lossen van de drukknop keert de cilinder terug naar zijn
Schakelaar
Drukknoppen
Elektro-pneumatische 3/2 ventielen
Relais
Tijdschakelaar/timer
Aansluitklemmen
controlelamp
Schakelaar
Lucht gestuurd 5/2 ventiel
Lucht gestuurd 5/2 ventiel
Dubbelwerkende cilinder(B) met detectie
Eindschakelaars
Manometers van cilinder (A)
Cilinder (C)
11. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
ruststand.
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer……………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord.
Opgave 2
Cilinder C moet bij het bedienen van een drukknop en een relais , en door middel van een 3/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. Bij het lossen van de drukknop keert de cilinder terug naar
zijn ruststand.
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer……………. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord.
Opgave 3
Cilinder C moet bij het bedienen van een drukknop en een schakelaar en een relais , door
middel van een 3/2 ventiel zijn uitgaande slag maken. Bij het lossen van de drukknop of de
schakelaar keert de cilinder terug naar zijn ruststand.
AND FUNCTIE
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer…………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord.
Opgave 4
Cilinder C moet bij het bedienen van een drukknop of een schakelaar en een relais , door
middel van een 3/2 ventiel zijn uitgaande slag maken. Bij het lossen van de drukknop of de
schakelaar keert de cilinder terug naar zijn ruststand.
OR FUNCTIE
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 5
De dubbelwerkende cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop, door middel van
een 3/2 ventiel zijn uitgaande slag maken. Bij het lossen van de drukknop blijft de cilinder in
zijn uitgaande stand.
12. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Door middel van de rode drukknop gaat de cilinder terug naar zijn ruststand.
Vraag, Wat gebeurd er als je de groene drukknop ¼ van een seconde indrukt? En waarom?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………………. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 6
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop en door middel van een elektrisch
3/2 ventiel zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp
branden.
Door middel van de rode drukknop gaat de cilinder terug naar zijn ruststand.
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer……………………. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 7
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2 en een 5/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp
branden, en wordt de cilinder via een 3/2 en 5/2 ventiel, terug naar zijn ruststand gebracht..
Als men terug op de groene drukknop duwt herbegint de cyclus.
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer……………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 8
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2 – 5/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp
branden, en wordt de cilinder terug naar zijn ruststand gebracht..
13. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Als de cilinder terug op zijn ruststand is gekomen, herstart de cyclus automatisch opnieuw.
Opgelet: de eerste cyclus is anders dan de tweede cyclus. Gebruik hiervoor twee relais.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer……………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 9
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop en door middel van een 3/2- 5/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp
branden, en wordt de cilinder terug naar zijn ruststand gebracht..
Als de cilinder terug op zijn ruststand is gekomen herstart de cyclus automatisch opnieuw.
Met de schakelaar kan je de automatisch cyclus onderbreken. De cilinder moet eindigen op zijn
beginpositie.
Opgelet: de eerst cyclus is anders dan de tweede cyclus. Gebruik hiervoor twee relais.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 10
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2 -5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, en
wordt de cilinder na +- 6sec terug naar zijn ruststand gebracht.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 11
14. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, en
wordt de cilinder na +- 6sec terug naar zijn ruststand gebracht.
Zorg ervoor dat met de schakelaar kan gekozen worden of de cyclus met of zonder vertraging
kan worden uitgevoerd.
Dit is ongeveer dezelfde schakeling als opgave 10 maar met één schakelaar erbij.
Bij de cyclus zonder vertraging, mag de timer niet werken.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer…………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 12
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, en
wordt de cilinder na +- 6sec terug naar zijn ruststand gebracht.
Als de cilinder terug op zijn beginstand staat, herbegint de cyclus.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatisch cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………… (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 13
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, en
wordt de cilinder na +- 6sec terug naar zijn ruststand gebracht.
Als de cilinder terug op zijn beginstand komt, herbegint de cyclus.
Zorg ervoor dat met de schakelaar kan gekozen worden of de cyclus met of zonder vertraging
kan worden uitgevoerd.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus!
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 14
15. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, en
wordt de cilinder in +- 3sec terug naar zijn ruststand gebracht.
Je mag geen timer gebruiken.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 15
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, Na 7
sec moet cilinder A zijn uitgaande slag maken.
Als cilinder A uit staat, gaat cilinder B zijn ingaande slag maken.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 16
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als de uitgaande slag bereikt is, gaat de controlelamp branden, Na 7
sec moet cilinder A zijn uitgaande slag maken.
Als cilinder A uit staat, gaat cilinder B zijn ingaande slag maken.
Zorg ervoor dat cilinder A en B, zijn ingaande slag maakt als je de rode drukknop activeert.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 17
16. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken, en cilinder A moet zijn ingaande slag maken. Als de uitgaande slag
van B bereikt is, gaat A zijn uitgaande slag maken,
Als cilinder A uit staat, gaat cilinder B zijn ingaande slag maken.
Let op: cilinder B zijn uitgaande slag moet 5sec duren.
Maak gebruik van de twee 5/2 ventielen, en de 3/2 ventielen.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 18
Cilinder B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken, en cilinder A moet zijn ingaande slag maken. Als de uitgaande slag
van B bereikt is, gaat A zijn uitgaande slag maken,
Als cilinder A uit staat, gaat cilinder B zijn ingaande slag maken.
Na 6sec herstart het systeem opnieuw.
Let op: cilinder B zijn uitgaande slag moet 5sec duren
Maak gebruik van de twee 5/2 ventielen, en de 3/2 ventielen en timercontact.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus!
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 19
Cilinder A en B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. Als cilinder A en B uit staan, maakt A zijn ingaande slag. Als
A terug ingetrokken is, maakt B zijn ingaande slag.
Maak direct hierna oef. 20, zonder je verbindingen te lossen!
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 20
17. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Dit is dezelfde oef als oefening 19, maar met tijdsinstelling.
Je moet dus geen nieuw schema tekenen.
Cilinder A en B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. De uitgaande slag van cilinder A duurt 3 sec en de uitgaande
slag van B duurt 5 sec.
Als cilinder A en B uit staan, maakt A zijn ingaande slag. Deze ingaande slag moet 4 sec duren,
Als A terug ingetrokken is, maakt B zijn ingaande slag, deze duurt 10 sec.
Maak geen gebruik van een timer. Maar los dit probleem pneumatisch op.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatische cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
Opgave 21
Cilinder A en B moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2-5/2
ventiel zijn uitgaande slag maken. Als cilinder A en B uit staan, maakt A zijn ingaande slag. Als
A terug ingetrokken is, maakt B zijn ingaande slag.
Zorg ervoor dat met behulp van de rode drukknop, het steeds moet mogelijk zijn om de twee
cilinders terug in hun ingetrokken toestand te plaatsen;
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatisch cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord
18. Toegepaste elektriciteit Pneumatica
Kt@ Gemeenschapsonderwijs
Opgave 22
Cilinder A moet bij het bedienen van de groene drukknop door middel van een 3/2- 5/2 ventiel
zijn uitgaande slag maken. Als A uit staat en na activatie van de rode drukknop, gaat na 3 sec
cilinder B uit.
Als B uit staat gaat A teruggestuurd worden.
Als A in zijn ingetrokken stand staat, wordt ook cilinder B teruggestuurd.
Als cilinder A en B terug ingetrokken staan, gaat de controlelamp branden.
De controlelamp mag maar branden, als de volledige cyclus is doorlopen.
Let op: Je maakt hier gebruik van een automatisch cyclus !
Teken de opstelling in je tekenprogramma.
Sla het op als opgave nummer………….. (onder je naam)(USB stick?)
Voer het uit op het oefenbord.
Opgave 23
