2. FIETSPADEN: 9X ANDERS
In 1896 werd in Nederland het eerste fietspad
aangelegd. Vandaag de dag ligt er een uitgebreid
fietsnetwerk van wel 35.000 kilometer. Het
bekende rode fietspad dat we kennen vanaf
de jaren ‘80, is allang niet meer de enige
soort die we tegenkomen. Er zijn fietsstraten,
fietssnelwegen en snelfietsroutes. En wat dacht je
van een asfaltfietspad dat niet te onderscheiden
is van een grindpad of één met asfalt dat licht
reflecteert voor een betere fietsveiligheid?
Nederland Fietsland verandert, innoveert. Met
de elektrische fiets ligt de fietssnelheid een stuk
hoger en stappen ook veel meer senioren op
waardoor het aantal fietsers groeit. Is de huidige
fietsinfrastructuur daar wel op voorbereid?
Zie wat er mogelijk is en doe ideeën op in ons
fietsportfolio!
Dura Vermeer
De fietsvriendelijke bouwer
INHOUD
Het hele pakket 4
Fietsstraten 6
Quickscan fietsnetwerk 8
Fietssnelwegen 10
Fietstunnels en -bruggen 12
Fietsstroken 14
Fietsparkeren 16
Innovatieve fietsverhardingen 18
3D scan fietsinfra 20
Fietserstoegankelijkheid en
–veiligheid nabij bouwplaatsen 22
Dynamisch verkeersmanagement 24
Contact 26
3. HET HELE PAKKET
Bij de vernieuwing of aanleg van een fietsroute is
een concreet vraagstuk vaak het uitgangspunt. Het
fietspad moet bijvoorbeeld veiliger, meer capaciteit
krijgen en/of meer fietscomfort bieden. Voordat je
het best passende fietspad aan kunt leggen, gaat
er in veel gevallen onderzoekswerk aan vooraf. Hoe
ziet het fietsnetwerk eruit, hoe wordt het gebruikt,
wat zijn de verkeerssituaties? Dura Vermeer
realiseert niet alleen het nieuwe fietspad, met de
advies- en ingenieursdiensten van dochterbedrijf
Advin bieden we het hele pakket.
Advies en engineering
Advin doet onderzoek, ontwerpt en adviseert over
bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid.
Zij specificeren, ontwerpen en realiseren
programma’s en projecten op het gebied van
dynamisch verkeersmanagement en infrastructuur.
Advin monitort het gebruik van de infrastructuur,
variërend van parkeeronderzoeken op straat tot
reistijdanalyses, met behulp van realtime data.
We onderscheiden ons met een unieke combinatie
van functionele en technische kennis en ervaring,
4
waarbij we innovaties zoals 3D en big-data niet
schuwen. Onze specialismen in het marktsegment
mobiliteit en verkeer zijn:
• Verkeersonderzoek
• Dynamisch verkeersmanagement (DVM)
• Verkeersveiligheid
• Hindervrij bouwen
• Ontwerp
Realisatie van mobiliteitsoplossingen
Met onze kennis over de juiste verharding leggen
we het perfecte fietsnetwerk aan en bieden we
de beste bouwoplossing. Multidisciplinair. Want
onze expertise in wegenbouw combineren we
met die in de beton- en waterbouw zoals een
fietstunnel, -brug of -viaduct onderdeel is van de
route. We praten bij Dura Vermeer dan ook niet
meer over wegen of kunstwerken, maar we bieden
mobiliteitsoplossingen. Onze integrale aanpak
van projecten laat ruimte voor de benodigde
flexibiliteit om verwachtingen waar te maken en
zelfs te overtreffen.
5
4. FIETSSTRATEN
In een fietsstraat staat de veiligheid van de fietser
voorop en is de auto te gast. De fietser is bij de
inrichting van de weg het uitgangspunt. Dat kan
op diverse manieren ingevuld worden. Zo ziet de
fietsstraat in Heiloo er uit als een groot fietspad
waarbij de fietsers op het midden van de rijbaan
de ruimte krijgen. Automobilisten moeten hun
snelheid aanpassen door achter de fietser te
blijven rijden. Een andere optie is de bekende rode
fietsstroken op de rijbaan te verbreden tot er een
smalle zwarte strook in het midden overblijft. In
Almere heeft deze fietsstraat een bolling waardoor
de snelheid bij het inhalen van een fietser beperkt
wordt.
Een fietsstraat neemt geen extra ruimte in. Fiets
en auto maken gebruik van dezelfde ruimte, maar
de fietser fietst voorop!
6
DE PRAKTIJK: FIETSSTRAAT ALMERE
Op de Gorinchemgracht in Almere heeft Dura
Vermeer een speciaal ingerichte fietsstraat
gerealiseerd; een weg waar de veiligheid van de
fietser voorop staat en de auto te gast is.
De fietsstraat is onderdeel van een langere
fietsroute door de Stedenwijk. Omdat op dit
gedeelte van de fietsroute ook (vracht)autoverkeer
naar een winkelcentrum rijdt, is de fietsveiligheid
vergroot. Tussen de brede rode fietsstroken
bevindt zich een zwarte strook met een bolling. De
bolling is gemarkeerd doordat er een klinkerprint
in het asfalt is aangebracht. Hierdoor wordt het
(vracht)autoverkeer gedwongen stapvoets te rijden
wanneer zij een fietser inhalen. Tevens is de weg
visueel smaller, wat ook bijdraagt aan een veilige
verkeerssnelheid.
7
5. QUICKSCAN FIETSNETWERK
Advies- en ingenieursbureau Advin biedt speciaal
voor wegbeheerders een quickscan van het
fietsnetwerk. Hiermee kan het geldende fietsbeleid
snel op hoofdlijnen worden geëvalueerd. Per
item (samenhang, directheid, verkeersveiligheid,
aantrekkelijkheid en comfort) maakt Advin
inzichtelijk of het voldoet aan de daarvoor gestelde
richtlijnen en doelstellingen. Aan de hand van
de quickscan stellen ze maatregelen voor om de
geconstateerde situatie te verbeteren.
De quickscan maakt gebruik van bestaande,
geïnventariseerde en gecombineerde data om op
hoofdlijnen uitspraken te doen. Een vervolgstap
kan zijn om specifieke items of thema’s verder te
onderzoeken. Dan kan ook gekeken worden of werk
met werk gemaakt kan worden met onderhouds-,
groen- en bouwprojecten en of eventuele subsidies
ingezet kunnen worden.
8
IN DE PRAKTIJK: FIETSSCAN TU DELFT
In een pilot voor Gemeente Delft heeft Advin een
quickscan van het fietsnetwerk uitgevoerd en
uitgezocht of de nieuwe fietsroutes tussen station
Delft en de verschillende bestemmingen op het TU
terrein aan de daarvoor geldende eisen voldoen.
Door het toepassen van (open) data zijn
kaarten gemaakt waarin de kwaliteit van routes
afgezet wordt tegen de geldende richtlijnen
voor fietsnetwerken. Per route is steeds
gekeken in hoeverre deze voldoet aan de eisen
(samenhangend, direct, verkeersveilig, comfortabel
en aantrekkelijk). Het resultaat is een interactieve
kaart waarbij zowel per eis, als integraal een advies
gegeven wordt over de kwaliteit van de fietsroutes
en het netwerk als geheel.
De geconstateerde knelpunten zijn met
dynamische kaarten inzichtelijk gemaakt. Hierdoor
ontstaat een integraal beeld van de staat van
het netwerk. Een vervolgstap is om mitigerende
maatregelen in beeld te brengen voor de
geconstateerde knelpunten in relatie tot de overige
eisen en geconstateerde kansen.
9
6. FIETSSNELWEGEN
Een snelle fietsverbinding waar je nauwelijks
kruisingen en geen verkeerslichten tegenkomt.
De fietser heeft altijd voorrang, het is veilig
en het levert tijdswinst op. De fietssnelweg is
een comfortabel alternatief voor de auto. Denk
bijvoorbeeld aan kantoor- en bedrijvenparken
die vaak aan de rand van de bebouwde kom zijn
gesitueerd. Dan is een fietssnelweg een extra
stimulans om de auto te laten staan.
Fietspaden worden steeds drukker en met de
komst van de elektrische fiets ligt de snelheid ook
nog eens hoger. Fietsfiles zijn niet nieuw meer.
Doordat een fietssnelweg nauwelijks kruisingen
en verkeerslichten heeft en de paden extra breed
zijn, wordt een snellere en veiligere fietsverbinding
gerealiseerd.
10
IN DE PRAKTIJK: FIETSSNELWEG ZWOLLE –
HATTEM
Tussen Zwolle en Hattem heeft Dura Vermeer
een non-stop fietsverbinding aangelegd. De extra
brede fietssnelweg zorgt ervoor dat je snel en
comfortabel fietst naar het Zwolse station, de
binnenstad of Hanzeland waar diverse bedrijven en
scholen liggen.
De fietssnelweg is uitgerust met een intelligent
verlichtingssysteem met bewegingsdetectie. De
verlichting gaat feller branden als er een fietser
aankomt en dimt weer nadat de fietser voorbij is.
Langs de fietssnelweg ligt een apart voetpad zodat
fietsers en voetgangers elkaar niet hinderen.
11
7. FIETSTUNNELS EN -BRUGGEN
Met een ongelijkvloerse kruising zoals een
fietstunnel of –brug kunnen fietsers veilig een
andere weg passeren. Bovendien hoeft het verkeer
niet op elkaar te wachten. De bruggen of tunnels
maken vaak onderdeel uit van een (snel)fietsroute
en zijn dikwijls een verkorting op het traject.
Zo verbindt fietsbrug Haarrijn, die over de A2
loopt, Maarssenbroek met het landelijk gebied
rond Haarzuilens (Utrecht) waardoor dat gebied
toegankelijk is geworden voor inwoners van de
Maarssense wijk om er te fietsen en te wandelen.
Dura Vermeer maakt bruggen in alle vormen,
maten en materialen en heeft een bijzondere
expertise en portfolio als het gaat om vrije
voorbouwbruggen en tuibruggen die moeten
ontspringen uit rivieroevers.
12
IN DE PRAKTIJK: FIETSBRUG ROERDAL
Over de rivier de Roer heeft Dura Vermeer een 84
meter lange fietsbrug aangelegd als onderdeel van
een fietsverbinding. Dankzij het nieuwe Roerdal
fietspad is het 1,4 kilometer korter fietsen naar
Lyceum Schöndeln. Ook is de nieuwe route veel
veiliger voor de veelal jonge fietsers. Bovendien is
het fietspad door het Roerdal aantrekkelijk voor
toeristische en recreatieve fietsers omdat het de
Maasplassen verbindt met het Nationaal Park De
Meinweg.
Uit respect voor de flora en fauna wordt
het nieuwe fietspad ‘s ochtends vanaf 7.00
uur en ’s avonds tot 23.00 uur verlicht door
vleermuisvriendelijke LED verlichting. Naast het
fietspad is een voetpad aangelegd zodat ook
wandelaars kunnen genieten van het Roerdal.
13
8. FIETSSTROKEN
Bij onvoldoende ruimte voor een vrijliggend
fietspad leggen we vaak op de rijbaan rode
fietsstroken aan. Zo wordt de zichtbaarheid van
de fietser vergroot en de automobilist bewust
gemaakt van de aanwezigheid van eventuele
fietsers.
Dura Vermeer heeft een asfaltmachine waar
tegelijkertijd twee kleuren asfalt uit komen zodat
er in één keer een weg met rode fietsstroken kan
worden geasfalteerd. Dit heeft als groot voordeel
dat wegwerkzaamheden sneller afgerond zijn en
de weg eerder beschikbaar is. Bovendien zijn er
geen naden op het wegdek en is de kwaliteit hoger.
14
IN DE PRAKTIJK: ÉÉN GANG ASFALT
Op de Kromme Spieringweg in de
Haarlemmermeer heeft Dura Vermeer fietsstroken
aangelegd die in één gang meegingen met het
zwarte asfalt.
Normaliter wordt een nieuwe asfaltweg met
twee rode fietsstroken in drie rondes door de
asfaltmachine gerealiseerd. Door een aanpassing
aan de asfaltmachine konden de drie stroken in
rood, zwart en weer rood asfalt tegelijk worden
aangebracht. Er zijn daardoor geen naden en
de realisatietijd werd verkort wat tot minder
verkeershinder leidde.
15
9. FIETSPARKEREN
Vooral op stations is het een probleem.
Treinreizigers komen massaal met de fiets. Dan
moet de stalling goed op orde zijn. Dura Vermeer
heeft alle expertise in huis om diverse soorten
stallingen te bouwen. Denk bijvoorbeeld aan
een fietskelder waar fietsen netjes uit het zicht
neergezet kunnen worden. De stalling rusten we uit
met technische snufjes zoals een telsysteem. Dat
geeft niet alleen weer hoeveel plekken er nog vrij
zijn, maar ook hoelang een fiets er al staat. Fietsen
zonder eigenaar geven veel overlast. Met het
telsysteem kan de beheerder gemakkelijk nagaan
hoe lang een fiets al in de stalling staat en welke
er achtergelaten zijn. Zo wordt een overschot aan
fietswrakken voorkomen en de parkeerruimte
optimaal benut.
Dura Vermeer biedt ook tijdelijke
fietsstallingoplossingen. Bijvoorbeeld bij een snel
stijgende capaciteitsvraag of in afwachting van de
bouw van een definitieve stalling. Advin kan hier
over adviseren.
16
IN DE PRAKTIJK: FIETSKELDERS STATION
DELFT
Op station Delft worden twee fietskelders
gerealiseerd met een totale capaciteit van 8.000
plekken. De fietsen staan hier overdekt geparkeerd
waardoor de stalling bijdraagt aan een fietsvrij
maaiveld. Door het telsysteem zien de fietsers
welke plekken bezet zijn en waar nog ruimte is. In
Delft geldt een maximale stallingsduur van twee
weken. In plaats van fietsen waarvan gedacht
wordt dat ze er al lang staan te labelen, weet de
beheerder met het telsysteem precies welke fiets
naar een depot gebracht kan worden.
Dura Vermeer heeft van één stalling de ruwbouw
gebouwd. Bij de tweede stalling behoort de afbouw
ook tot de opdracht. In afwachting tot het gereed
zijn van de fietskelders hebben we een tijdelijke
fietsenstalling gerealiseerd.
17
10. INNOVATIEVE FIETSVERHARDINGEN
Een fietspad hoeft niet altijd rood gemarkeerd te
zijn. In bijvoorbeeld een recreatiegebied mag deze
best meer opgaan in de natuur. Dura Vermeer
kan met haar Colorpave asfalt aanleggen in elke
gewenste kleur, maar we maken ook Grindpave;
asfalt dat als twee druppels water lijkt op een
grindpad.
Ook op het gebied van veiligheid en
duurzaamheid hebben we innovatieve
asfaltsoorten ontwikkeld. Luminumpave is een
lichtgekleurde asfaltverharding die de reflectie van
omgevingslicht vergroot. Het kan als duurzame
component toegepast worden om met minder
openbare verlichting hetzelfde lichteffect voor de
weggebruiker te behouden, maar Luminumpave
draagt ook bij aan de (fiets)veiligheid. De lichte
asfaltsoort vergroot namelijk de zichtbaarheid van
het wegdek en de omgeving.
Tevens hebben we diverse duurzame asfaltsoorten
ontwikkeld die ook als fietsverharding toepast
kunnen worden. Bijvoorbeeld een fietspad dat
bestaat uit 100% gerecycled asfalt.
18
IN DE PRAKTIJK: GRINDPAVE IN
MAASHEGGEN
In het voor fietsers populaire Brabantse
natuurgebied Maasheggen zijn de onverharde
paden vervangen voor asfaltpaden van Grindpave.
De begaanbaarheid van de paden liet veelal
te wensen over vanwege de kuilen en hobbels.
Daarnaast ligt het gebied in de uiterwaarden
waardoor de paden met overstromingen
beschadigd raakten.
Met de Grindpavepaden ondervinden de fietsers
de comforteigenschappen van asfalt, maar hebben
de paden alsnog een de natuurlijke look van een
grindpad.
19
11. 3D SCAN FIETSINFRA
Met zo’n miljoen laserpunten per seconde
scant Advin infrastructuur met een rijdende
3D laserscan. Het resultaat is een puntenwolk
die omgezet kan worden naar een 3D model,
doorsnede of beheerkaart die op de millimeter
nauwkeurig is. Het model geeft de werkelijke
situatie weer van bijvoorbeeld dwars- en
lengteprofielen, doorrijhoogtes, laagdiktes
en spoorvorming aangevuld met details zoals
verlaagde stoepranden bij in- en uitritten, bomen
en straatmeubilair.
De puntenwolk is een basis voor eindeloze
toepassingen in engineering, beheer of visualisatie.
Door middel van inventieve inzet van 3D
laserscannen kan het niveau van verkeersveiligheid
van infrastructuur in beeld gebracht worden.
Advin toetst dan bijvoorbeeld de wegkenmerken
op duurzaamheid, veiligheid, ontwerpnormen en
comfort. Een volgende stap kan bijvoorbeeld een
verbeteradvies zijn.
20
IN DE PRAKTIJK: SCAN N203
Voor de provincie Noord-Holland heeft Advin met
zijn laserscanner een digitaal terreinmodel (DTM)
in 3D van de N203 gemaakt. Dit model diende
als basis voor het (weg)ontwerp voor het groot
onderhoud. Het doel van de provincie was de weg
voor 12 jaar onderhoudsvrij krijgen.
Het onderhoud werd door de provincie integraal
aangepakt. Hierbij is het voor de ontwerpende
en uitvoerende partijen van belang informatie te
hebben over de exacte ligging van de aanwezige
objecten zoals kunstwerken, verhardingen,
openbare verlichting, VRI’s, bebording, bebakening
en groen. Het scannen geeft, zonder het verkeer
te hinderen door afzettingen, als resultaat een
goed DTM. Ook het naastliggende fietspad
werd gescand. De ingewonnen data vormt de
basis voor het wegontwerp waarbij op diverse
plaatsen het fietspad is verlegd om ruimte te
maken voor afslaand verkeer. Uit de analyse
van de ingewonnen data is ook de breedte van
de fietspaden en de berm tussen het fietspad
en de rijbaan getoetst aan de geldende wet- en
regelgeving en aan de gestelde eisen.
21
12. FIETSERSTOEGANKELIJKHEID EN
–VEILIGHEID NABIJ BOUWPLAATSEN
Een bouwproject blokkeert soms tijdelijk een
verkeersroute. Fietsers krijgen bij Dura Vermeer
dan speciale aandacht. Autoverkeer valt vaak om
te leiden of kan gefaseerd passeren, maar een
fietser kan je niet al te ver om laten fietsen en ze
zijn bovendien kwetsbaar bij verkeersfaseringen.
Daarom bedenken we speciaal voor fietsers
handige en veilige oplossingen zodat zij toch
kunnen passeren.
Zo leggen we regelmatig tijdelijke, maar
volwaardige fietspaden aan zodat bij (langdurige)
wegwerkzaamheden de fietsers veilig kunnen
passeren zonder om te fietsen. Bij lastige
kruisingen of verkeersfaseringen zetten we
verkeersregelaars zodat fietsers veilig kunnen
oversteken. Wanneer er veel aanvoer van
materialen over de weg plaatsvindt in de buurt
van een (basis)school, komen we graag langs om
bijvoorbeeld de dode hoek bij vrachtwagens uit te
leggen.
22
IN DE PRAKTIJK: FIETSPADEN ALTIJD
BESCHIKBAAR BIJ DIJKVERSTERKING
Zo’n 8 kilometer dijk tussen Goudswaard en
Oud-Beijerland wordt versterkt. Dit gebeurt
voornamelijk door de dijken op te hogen en te
verbreden. Op of direct naast deze dijken, liggen
wegen en fietspaden. Toch is op verzoek van de
opdrachtgever de bereikbaarheid en doorstroming
tijdens de werkzaamheden gegarandeerd.
Er wordt gewerkt met gedeeltelijke afsluitingen,
omleggingen of omleidingen waarbij ook
fietspaden tijdens de werkzaamheden in de
verschillende deelgebieden altijd beschikbaar
blijven. In een aantal gevallen wordt er een tijdelijk
fietspad naast de werkstrook aangelegd dat veilig
afgeschermd wordt van de werkzaamheden. In de
dorpskernen wordt er gefaseerd gewerkt en zijn er
korte en veilige omleidingen.
23
13. DYNAMISCH VERKEERSMANAGEMENT
Advin maakt plannen op het gebied van
bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leefbaarheid.
Zij specificeren, ontwerpen en realiseren
programma’s en projecten gericht op dynamisch
verkeersmanagement en infrastructuur. Zo
monitort Advin het gebruik van de infrastructuur
met behulp van realtime data.
Dynamisch verkeersmanagement (DVM) richt zich
op het zo vlot en veilig als mogelijk afwikkelen
van het verkeer, binnen de bestaande ruimte die
de infrastructuur biedt. Advin werkt aan DVM
maatregelen vanuit de disciplines verkeerskunde
en infra-installaties. Hierdoor zijn zij in staat de
functionele, procesmatige en (elektro)technische
aspecten van DVM te doorgronden, te specificeren
in klanteisen en –wensen, te ontwerpen en te
engineeren.
Gericht op de fietsinfrastructuur doet Advin
onderzoek naar bijvoorbeeld de fietsintensiteit,
wat de meest gebruikte fietsroutes zijn en hoe die
geoptimaliseerd kunnen worden, bijvoorbeeld met
een groene golf voor fietsers.
24
INVENTARISATIE NETWERKREGELINGEN
Advin heeft een inventarisatie van
netwerkregelingen gemaakt op een achttal
trajecten op het stedelijk hoofdwegennet van
Amersfoort inclusief de bijbehorende fietspaden.
Het Beter Benutten project werd uitgevoerd ter
bevordering van de doorstroming op het totale
Amersfoortse verkeersnetwerk.
Er is een inventarisatie gedaan van de beschikbare
oplossingen voor netwerkregelingen en er is
inzicht verkregen in de werking en mogelijkheden
van de netwerkregelingen.
Uit de inventarisatie is gebleken dat, afhankelijk
van de verkeerssituatie op de weg, coördinatie
op trajecten wenselijk is. In rustige situaties
kunnen de VRI’s lokaal draaien. Bij een bepaald
verkeersaanbod wikkelen de VRI’s op de
hoofdrichting het verkeer af met behulp van
een offline geoptimaliseerde afwikkelstrategie.
Tevens zijn de netwerkregelingen realtime
(verkeersafhankelijk). De regelingen zijn ingevoerd.
25
14. CONTACT ADVIN
Advin is een middelgroot advies- en
ingenieursbureau met +/- 170 medewerkers dat tot
de top 20 in Nederland behoort. We werken vanuit
vestigingen in Hoofddorp, Oss en Son. Door deze
regionale spreiding en het feit dat onze mensen
landelijk inzetbaar zijn, zijn we altijd dichtbij onze
opdrachtgever. De centrale stafafdelingen zijn
geclusterd in Hoofddorp.
Advin
Taurusavenue 100
2132 LS Hoofddorp
T (088) 02 38 460
E info@advin.nl
W www.advin.nl
Herbert Ticheloven,
accountmanager
E herbert.ticheloven@
advin.nl
M 06 5343 26 53
26
CONTACT DURA VERMEER
Dura Vermeer is actief in bouw, infrastructuur,
engineering en dienstverlening. We hebben alle
kennis in huis om kleinschalige, maar ook grote
multidisciplinaire projecten aan te pakken. Doordat
we lokaal georganiseerd zijn, zijn we bekend met
de omgeving en de belangen die er spelen. Het
hoofdkantoor van de divisie Infra is in Hoofddorp.
Dura Vermeer Divisie Infra
Taurusavenue 100
2132 LS Hoofddorp
T (023) 752 80 00
E info@duravermeer.nl
W www.duravermeer.nl
Gijs Naarding,
directeur Dura Vermeer
Infrastructuur
E g.naarding@
duravermeer.nl
M 06 3459 05 67
27
15. > DURAVERMEER.NL
DURA VERMEER DIVISIE INFRA
Taurusavenue 100
2132 LS Hoofddorp
T (023) 752 80 00
E info@duravermeer.nl
