3. QEYRİ-SPESİFİK ŞİKAYƏTLƏR
• 🟠 ÜMUMİ XARAKTER DAŞIYIR
• 🟠 ƏSASƏN ORQANİZMDƏ İNKİŞAF EDƏN SOMATİK,SİNİR SİSTEMİ XƏSTƏLİKLƏRİ VƏ DİGƏR PATOLOGİYALARLA BAĞLI
OLUR
• 🟠 BU ŞİKAYƏTLƏR ANEMİK SİNDROMLA BAĞLI MEYDANA ÇIXIR
• 🟠 AİDDİR:
• ÜMUMİ ZƏİFLİK
• YORĞUNLUQ
• FİZİKİ VƏ ƏQLİ İŞ QABİLİYYƏTİNİN AŞAĞI ENMƏSİ
• YUXULULUQ
• BAŞGİCƏLLƏNMƏ
• FİZİKİ İŞLƏ BAĞLI OLARAQ TƏNGƏNƏFLİK,ÜRƏKDÖYÜNMƏ
• QULAQDA KÜY
• GÖZLƏRDƏ SAYRIŞMA
• YADDAŞ ZƏİFLƏMƏSİ
• ÜRƏK NAHİYYƏSİNDƏ STENOKARDİYA TİPLİ AĞRILAR
• XUSUSİLƏ ÜFÜQİ VƏZİYYƏTDƏN ŞAQULİ VƏZİYYƏTƏ KEÇMƏKLƏ ƏLAQƏDAR BAYILMA HALLARININ BAŞ VERMƏSİ.
4. SFESİFİK ŞİKAYƏTLƏRLƏ MÜŞAYİƏT
OLUNAN SİNDROMLAR:
KƏSKİN
POSTHEMOR
RAGİK
SİNDROM
SİD EROPEN İ
K SİNDROM
B12D EFİSİTLİ
ANEMİYA
SARILIQ
A N EMİYASI
HİPERTO N İK
SİNDROM
HİPERPLASTİ
K SİNDROM
HEMORRAGİ
K SİNDROM
AĞRI
SİN D RO M U
5. KƏSKİN P O S T H E M O R R A G İ K
S İ N D R O M
ƏSAS SƏBƏBİ-XƏSTƏDƏ KƏSKİN BAŞ VERƏN GÜCLÜ Q A N A X M A NƏTİCISİNDƏ OLUR.BU ZAMAN XƏS
• KƏSKİN ZƏİFLİK
• BAŞGİCƏLLƏNMƏ
• GÖZLƏRDƏ QARANLIQ ÇÖKMƏ
• QULAQLARDA KÜY
• BAYILMA
• GÜCLÜ SUSUZLUQ
6. SİDEROPENİK S İ N D R O M
D ƏM İR D E FİSİTLİ A N EM İY A
ƏSAS ŞİKAYƏTLƏRİ:
🟠 PİCA CHLOROTİCA-İŞTAHANIN TƏHRİF OLUNMASI
🟠 GEO FAGİYA-DAD BİLMƏN İN TƏHRİF OLUN MASI
🟠 GÜCLÜ ƏZƏLƏ ZƏİFLİYİ,YORĞUNLUQ
🟠 DƏRİDƏ DİSTROFİK DƏYİŞİKLİYİN OLMASI
🟠 KOYLONİXİYA-DƏRİ ÜZƏRİNDƏ KÖNDƏLƏN CIZIQ VƏ İÇƏRİYƏ BATMASI
🟠 ALVEOLYAR PİOREYA,ANQULYAR STOMATİT
🟠 DİSFAGİYA
🟠 KARİES VƏ PARATO N TOZ
🟠 GÜLÜŞ VƏ ÖSKÜRƏK ZAMANI SİDİYİ SAXLAYA BİLMƏMƏM
7. B12-DEFİSİTLİ ANEMİYA
BU ZAMAN HƏZM,QANYARADICI,SİNİR SİSTEMİNİN ZƏDƏLƏNMƏSİ İLƏ BAĞLI SPESİFİK
ƏLAMƏTLƏR+ÜMUMİ ƏLAMƏTLƏR MÜŞAHİDƏ OLUNUR.ÜMUMİ ƏLAMƏTLƏRƏ AİDDİR:
1. ❇ HƏZM SİSTEMİ İLƏ BAĞLI-
• DİLİN UC UND A VƏ KƏNARLARINDA,DİŞ ƏTİNDƏ YANDIRICI HİSSİN OLMASI
• QİDA QƏBULUNDAN SONRA EPİQASTRAL NAHİYƏDƏ AĞIRLIQ,GƏYİRMƏ,İSHALA MEYİLLİLİK;
• 38-dən yüksək temperatur+SARILIQ
1. ❇ MSS İLƏ BAĞLI:
• FUNİKULYAR MİELOZ
• AŞAĞI ƏTRAFDA KEYİMƏ+ZƏİFLİK
• HİSSİYYATIN POZULMASI
• SENSOR ATAKSİYA
• SİDİYİN VƏ NƏCİSİN QEYRİ-İRADİ İFRAZI
• “PAMBIQ AYAQLAR” SİMPTOMU.
8. S A R I L I Q S İ N D R O M U
BU SİMPTOM HEMOLİTİK ANEMİYANIN ƏLAMƏTİDİR.BU ZAMAN
XƏSTƏDƏ SƏCİYYƏVİ ŞİKAYƏTLƏR:
SAĞ QABIRĞAALTI NAHİYƏDƏ TUTMAŞƏLİLLİ SACILAR
QAŞINMA
DİSPEPSİYA ƏLAMƏTLƏRİ
SİDİYİN VƏ NƏCİSİN RƏNGİNİN DƏYİŞMƏSİ
ÜŞÜTMƏ-TİTRƏMƏ,QIZDIRMA
KİMİ ƏLAMƏTLƏR MÜŞAHİDƏ OLUNUR.
9. HİPERTERMİK SİNDROM
BU ZAMAN BIDIN TEMPERATURUNUN YÜKSƏLMƏSİ MÜŞAHİDƏ EDİLİR.BƏDƏN TEMPERATURUNUN YÜKSƏLMƏSİ
MÜXTƏLİF SƏBƏBLƏRDƏN OLA BİLƏR:
1. HEMOLİTİK ANEMİYA+B12 DEFİSİTLİ ANEMİYA
2. HEMABLASTOZ MƏNŞƏLİ
• BU ZAMAN GÜCLÜ TƏR İFRAZI,ÜŞÜTMƏ,HALSIZLIQ,ARIQLAMA,GÜCLÜ ZƏİFLİK MÜŞAHİDƏ OLUNUR.
1. KƏSKİN VƏ XRONİKİ LEYKOZUN TERMİNAL MƏRHƏLISİNDƏ
2. NEKROTİK-XORALI PROSESLƏR+İKİNCİLİ İNFEKSİYANIN QOŞULMASI HESABINA
3. LİMFOQRANULEMATOZ ZAMANI
BU ZAMAN QIZDIRMA DALĞAVARİ OLUB,8-15 GÜN ƏRZİNDƏTƏDRİCƏ YÜKSƏLİR VƏTƏDRİCƏN ENİR.
10. HİPERPLASTİK SİNDROM
DƏRİ QAŞINMASI
• DƏRİ QAŞINMASI LİMFOQRANULEMATOZUN İLK ƏLAMATİ KİMİ MEYDANA ÇIXIR
• EYNİ ZAMANDA ERİTREMİYA(GANSI Kİ İSTİ DUŞ QƏBULUNDAN SONRA
GÜCLƏN M ƏSİ BAŞ VERİR)+X RO N İKİ LİMFOLEYKO ZDA
• KƏSKİN MİELOİD LEYKİZDA DƏRİ LEYKEMİDLƏRİ VAR Kİ,BUNLAR GÜCLÜ
Q AŞIN MA İLƏ MÜŞAYİƏT OLUN AN TÜN D QIRMIZI D ÜYÜN LƏRDİR.
• HƏM DƏ HEMOLİTİK ANEMİYALAR ZAMANI MEXANİKİ SARILIQLA ƏLAQƏDAR
DƏRİ QAŞINMASI OLA BİLƏR.
11. HEMORRAGİK SİNDROM
• BU SİNDROM DƏRİDƏ QANAXMALARIN OLMASINDAN BƏ
Q ANAXMAYA MEYİLLİLİKDƏN ŞİKAYƏT OLUNUR.BU ZAMAN
XƏSTƏDƏ SPONTAN VƏ CÜZİ TƏSİRDƏN DƏRİ VƏ SELİKLİ
QİŞALARDA HEMORRAGİK SƏPKİLƏR+BURUN,DİŞ ƏTİ,MƏDƏ-
BAĞIRSAQ TRAKTINDAN,AĞCİYƏR,BÖYRƏKDƏN,UŞAQLIQDAN
QANAXMALAR OLA BİLƏR.
• HANSI HALLARDA BU SİNDROM MÜŞAHİDƏ EDİLİR:
1. KƏSKİN VƏ XRONİKİ LEYKOZDA
2. HEMOFİLİYA VƏ ANTİKOAQULYANTLARLA MÜALİCƏ ZAMANI
BAŞ VERİR
• BƏZƏN Q ANAXMAYA YAXIN ƏLAMƏT OLAN QANÇIRLAR OLA
BİLƏR:BU
LEYKOZ,TROMBOSİTOPATİYA,TROMBOSİTOPENİYA,APLASTİK ANEMİYA
ZAMANI YARANIR.
12. AĞRI SİNDROMU
• BELƏ Kİ Q A N XƏSTƏLİKLƏRİ ZAMANI SÜMÜK İLİYİNİN GÜCLƏNMİŞ PROLİFERASİYAVƏ
HİPERPLAZİYASI HALLARINDA YASTI SÜMÜKLƏRDƏ VƏ BORULU SÜMÜKLƏRİN
EPİFİZLƏRİNDƏ AĞRI MÜŞAHİDƏ EDİLİR.
• BU ZAM AN YA SPONTAN,YA DA BU SÜMÜKLƏRƏ TƏZYİQ ETDİKDƏ VƏ YAYÜNGÜL
DÖYƏCLƏDİKDƏ MEYDANA ÇIXIR.
• MİELOM XƏSTƏLİYİ ZAMANI XƏSTƏNİN BEL ŞÖBƏSİNDƏ DAİMİ AĞRILAR OLUR Kİ,BU
AĞRILAR HƏRƏKƏT ZAMANI DAHA DA ARTIR.
• NƏİNKİ SÜMÜKLƏRDƏ,HƏM DƏ AŞAĞI VƏYUXARI ƏTRAFLARIN İRİ OYNAQIARINDA DA
AĞRILAR OLA BİLƏR-ARTRALGİYALAR,BU AĞRILAR
KOAQULOPATİYA,TROMBOSİTOPATİYA,TROMBOSİTOPENİYA ZAMANI OYNAQ
BOŞLUÖUNA QANSIZMA İLƏ ƏLAQDƏRYARANIR.
• VAKEZ-OSLER XƏSTƏLİYİNDƏ BARMAQ UCLARINDA YANDIRICI AĞRILAR OLUR.
• BAŞ AĞRILARI+Q AN YARAD IC I SİSTEMİN PATALO GİYALARI İLƏ BAĞLI ÜRƏK AĞRILARI
STENOKARDİYA AĞRILARINI XATIRLADIR.
• NEKROTİK XORALI ANGİNA HESABINA U DM A ZAMANI BOĞAZDA AĞRI+DALAQDA ÇOX
VAXT HEÇ BİR AĞRI HİSSİ OLMUR.BU ÇOX VAXT ÜZƏRİNİ PRTƏN PERİTONUN İLTİHABİ
PROSESİ,DALAQ KAPSULUNUN GƏRİLMƏSİ İLƏ ƏLAQDƏR YARANIR.SPLENOMEQALİYA
ZAMANI VƏ DİGƏR PATALOGİYALARDA AĞRILAR SOL QABIRĞAALTI NAHİYI MÜƏYYƏN
OLUR.
13. ANAMNESİS MORBİ
• BU Z AMAN ƏSAS SORUŞULMALIDIR:
1. XƏSTƏLİK NƏ Z AMAN BAŞLANIB?
2. HAN SI ƏLAMƏTLƏRLƏTƏZA HÜR ED İB?
3. BUNU NƏ İLƏ ƏLAQƏLƏNDİRİRSİZ?
4. HƏR HAN SI MÜALİC Ə APARILIBMI VƏ EFFEKTİV
OLUBMU?
5. HANSI DƏRMAN PREPARATLARI QƏBUL OLUNUB?
BÜRÜN BUNLAR QANDA GEDƏN DƏYİŞİKLİKIƏRİ
GÖSTƏRMƏKLƏ,BİZƏ D İAQ N O Z Q OYMAĞA YARD IM ED İR.
14. ANAMNESİS VİTAE
• ƏVVƏLLƏR KEÇİRİLMİŞ XƏSTƏLİK HAQQINDA ÖYRƏNİLMƏLİ;
BU XÜSUSİLƏ GİZLİ VƏ AŞKAR QANAXMALARLA MÜŞAYİƏT OLUNAN
X ƏSTƏLİKLƏR A N EMİYAN IN İNKİŞAFINA SƏBƏB OLA BİLƏR.
• XƏSTƏDƏN QİDA REJİMİ,HANSI QİDALARA ÜSTÜNLÜK VERİLMƏSİ,QİDA
QƏBULUNDAN DƏRHAL SONRA ÇAY,QƏHVƏ İÇMƏSİNİ VƏ.S ÖYRƏNMƏK
LAZIMDIR.
• BƏZİ DƏRMAN PREPARATLARINDAN U Z U N MÜDDƏT NƏZARƏTSİZ İSTİFADƏ
ETDİKDƏ APLASTİK ANEMİYA,HEMORRAGİK SİNDROM YARANIR.
• GÜN D ƏLİK HƏYAT TƏRZİ ÖYRƏN İLMƏLİ.
• AİLƏ A N A M N EZİ
• ALLERQOLOJİ AN AMN EZ TOPLAN MALID IR.
15. OBYEKTİV MÜAYİNƏ
• VİZUAL MÜAYİNƏ(BAXMA)
1. XƏSTƏNUN HALI,HUŞU,VƏZİYYƏTİ;(xəstənin halı kafi,orta
ağır,ağır,çox ağır;huşu aydın,pozulmuş)
2. AĞIZ BOŞLUĞUNA BAXMA,DİLDƏ OLAN DƏYİŞİKLİKLƏR;
3. DƏRİ VƏ SELİKLİ QİŞA,KONYUKTİVANIN RƏNGİ,DƏRİDƏ OLAN
TÖRƏMƏLƏR;
4. LİMFA DÜYÜNÜNÜN BÖYÜMƏSİ VƏ BAŞ VERƏN DƏYİKLİKLƏR;
5. QARACİYƏR VƏ DALAĞIN BÖYÜMƏSİ;
6. DİGƏR ORQAN VƏ TOXUMALARDA BAŞ VERƏN DƏYİŞİKLİLƏR;
16. DƏMİR DEFİSİTLİ VƏ B12DEFİSİTLİ
ANEMİYA ZAMANI BAŞ VERƏN
DƏYİŞİKLİKLƏR:
• PERNİSİOZ ANEMİYA ZAMANI—DİLİN SELİKLİ
Q İŞASIN DA MƏMƏC İKLƏRİN AZALMASI VƏYA
TAMAMİLƏ İTMƏSİ;DİŞLƏRİN DAHA Ç O X KARİESƏ
UĞRAMASI,D BOYNU ƏTRAFINDAKI SELİKLİ QİŞANIN
İRİNLİ İLTİHABI(ALVEOLYAR
PİOREYA),PARADONTOZ,GİNGİVİT;
• B12 DEFİSİTLİ VƏ FOL TURŞUSU DEFİSİTLİ ANEMİYA
ZAMANI HÜNTER QLOSSİTİ MÜŞAHİDƏ EDİLİR,BELƏ
Kİ BU ZAMAN DİLİN HAMAR,CİLALANMIŞ
OLMASI(LAKLA Ö RTÜLMÜŞ)VƏ AL Q IRMIZI RƏN G D Ə
OLMASI MÜŞAHİDƏ EDİLİR,AFTOZ STOMATİT,SELİKLİ
Q İŞAN IN AVAZIMASI AŞKAR OLUN UR.
• KƏSKİN LEYKO Z ZAMAN I N EKROTİK AN G İN A VƏ
STOMATİT MÜŞAHİDƏ OLUNUR.
17. MÜXTƏLİF PATALOGİYALAR ZAMANI
DƏRİDƏ BAŞ VERƏN DƏYİŞİKLİKLƏR:
• DƏRİ VƏ SELİKLİ QİŞALARA BAXMA GÜNƏŞ İŞIĞINDA APARILMALIDIR.
• DƏRİNİN DAİMİ AVAZI
MASIANEMİYA ÜÇÜN XARAKTERDİR,BU
ZAMAN AVAZIMA KONYUKTİVA,AĞIZ BUCAĞI,DIRNAQLARDA OLUR.
• HEMOLİTİK ANEMİYALARZAMANI DƏRİ VƏ DELİKLİ QİŞANI
N
SARALMASIMÜŞAHİDƏ OLUNUR.
• XRONİKİ LEYKOZDA DƏRİ BOZUMTUL-TORPAQ ÇALARLI OLUR
• ERİTREMİYA ZAMANI DƏRİ ALBALI QIRMIZI,QANLA DOLĞUN RƏNGDƏ
OLUR.BU ƏLAMƏTLƏRSİFƏTDƏ,DODAQDA,DİLDƏ,YUMŞAQ
DAMAQDA,BOYON VƏ ƏLLƏRDƏ MÜŞAHİDƏ OLUNUR,HƏMÇİMİNİN
KONTUKTİVA VƏ SKLERADA DAMAR ŞƏKLİNİN GÜCLƏNMƏSİ-
“DOVŞAN GÖZLÜLÜK” OLUR.
• HEMORRAGİK DİATEZLƏRZAMANIDƏRİDƏ
PETEXİYALAR,PURPURA,QANÇI
RLAROLUR
• HEMORRAGİK SƏPKİLƏR BAŞLANĞICDA QIRMIZIRƏNGDƏ
OLUR,ANCAQ HEMİQLABİN BİLİVERDİN VƏ BİLRUBİNƏ VƏ ONUN DA
OKSİDLƏŞMI MƏHSULLARINA ÇEVRİLMƏKLƏALBAII-
GÖY,YAŞI
L,SARI
,SONRA İSƏ İTİR.
18. • LİMFOQRANULOMATOZ ZAMANI DƏRİDƏ 3-5 sm və daha böyük
ölçüdə tünd qırmızı düyünlər əmələ gəlir və bızən xoralaşır.Belə
düyünlər kürək nahiyəsi,aşağı və yuxarı ətraf,süd vəzi üzərini örtən
dəridə lokalizasiya olunur.
• ERİTREMİYA ZAMANI DƏRİDƏ çəhrayı rəngli papulalar,övrə
səpgiləri,ekzema,xora görünür.
• Bəzən immun sistemin zəifləməsi ilə əlaqədar HERPES ZOSTER də
müşahidə olunur.
19. DƏRİ ÖRTÜYÜNDƏ TROFİKANIN
POZULMASI İLƏ ƏLAQƏDAR BAŞ
VERƏN DƏYİŞİKLİKLƏR:
• Dəri quru olur,qabıqlanır
• Əl və ayaq barmaqlarında büküşlər əmələ gəlir
• Ovucda çatlar
• Saç tökülür,ucları qırılır,haçalanır,erkən ağarır
• Dırnaqlar nazikləşir,qalınlaşır,laylara bölünür,səthində cızıqlar
əmələ gəlir,parıltısı itir və KOYLONXİYA yaranır ki,bu da
dırnağın batıqlaşması və qaşığa bənzər forma almasıdır.
• Sklerada prolin və lizinin hidroksilləşməsi və kollagenin
sintezinin pozulması ilə əlaqədar nazikləşir və damar qişası
görünür,nəticədə sklera mavi rəng alır.
• LİMFOQRANULEMATOZ,ERİTREMİYA,KƏSLİN LEYKOZDA
dəridə qaşınma izləri görünür.
20. LİMFA DÜYÜNLƏRİNƏ VƏ QARIN
BOŞLUĞUNA BAXMA
• Limfa düyünlərində nəzərə çarpacaq şişkinlik müşahidə edilir-bu
zaman əsasən baxma çənəaltı,
boyun,körpücüküstü,körpücükaltı,döş,qoltuqaltı,dirsək,qasıq,dizaltı,a
şıq-daban oynağı nahiyəsindəki limfa düyünlərinə baxılır.Yüksək
dərəcədə inkişaf edən limfoadenopatiya—
LİMFOLEYKOZ,LİMFOQRANULOMATOZ,VƏRƏM VƏ
XƏRÇƏNGİN METASTAZLARINƏN DİAQNOSTİKASINDA
BÖYÜK rol oynayır.
• QARIN BOŞLUĞUNDA olan qabarma çox vaxt güclü inkişaf etmiş
spleno və hepatomeqaliyaya xasdır.
21. SKELETDƏ BAŞ VERƏN
DƏYİŞİKLİKLƏR:
• İrsi hemolitik anemiyalarda skeletdə müvafiq dəyişikliklər-GENETİK STİQMALAR ayırd olunur.
1. GÜLLƏYƏBƏNZƏR VƏ YA DÖRDBUCAQLI KƏLLƏ SÜMÜYÜ
2. YÜKSƏKDƏ YERLƏŞMİŞ QÖVSVARİ SƏRT DAM AQ
3. BURNUN ÜST HİSSƏSİNDƏ QAŞARASI SAHƏDƏ BATIQLAŞMA
4. QEYRİ-DÜZGÜN FORMADA DİŞLƏR
5. AYAQLARDA DEFORMASİYA-İÇƏRİYƏ DOĞRU ƏYİLMƏSİ
6. SİNDAKTİLİYA,POLİDAKTİLİYA
7. MİKROFTALMİYA
8. QÜZEHLİ QİŞANIN GETEROXROMİYASI
9. DOVŞAN DODAQ,QURDAĞLZLILIQ
10. ANADANGƏLMƏ ÜRƏK QÜSURLARI
11. DƏMİR DEFİSİTİ İLƏ ƏLAQDƏDAR ƏZƏLƏLƏRDƏ ZƏİFLİK VƏ ATROFİYA
12. HEMOFİLİYA ZAMANI OYN AQ BOŞLUÖUNA TƏKRAR QANSIZMA İLƏ ƏLAQƏDAR
ŞİŞKİNLƏŞMƏ,DEFİQURASİYA,ANKİLOZU,DEFORMASİYASI VƏ KONTRAKTURA İNKİŞAF EDİR.
22. LİMFA DÜYÜNLƏRİNİN PALPASİYASI
• LİMFA DÜYÜNLƏRİNİN ÖLÇÜLƏRİNİN ƏHƏMİYYƏTLİ BÖYÜMƏSİ-
LİMFOLEYKOZ,LİMFOQRANULEMATOZ,LİMFOSARKOMA ZAMANI
MÜŞAHİDƏ OLUNUR.
• LİMFA DÜYÜNLƏRİNİN ÖLÇÜLƏRİNİN BÖYÜMƏSİ YALNIZ Q A N SİSTEMİ
XƏSTƏLİKLƏRİ İIƏ DEYİL,OLA BİLƏR Kİ VƏRƏM,TAUN,QİÇS,TULYAREMİYA
ZAMANI DA YARANA BİLƏR.
• BU ZAMAN YARANAN LİMFA DÜYÜN BÖYÜMƏSİNİ Q A N SİSTEMİ
OATOLOGİYASI İLƏ ƏLAQDƏDAR BÖYÜMƏDƏN FƏRQLƏNDİRMƏK
LAZIMDIR.
• LEYKOZ VƏ BƏDXASSƏLİ LİMFOLAR ZAMANI VƏRƏM MƏNŞƏLİDƏN FƏRQLİ
OLARAQ AĞRISLZ,DƏRİ İLƏ BİTİŞMİR,İRİNLƏMİR VƏ İRİN YOLLA ƏMƏLƏ
GƏTİRMİR.
• LİMFOLEYKOZ ZAMANI SİMMETRİK,ZƏNCİRVARİ,ELASTİK XƏMİRƏBƏNZƏR
KONSİSTENSİYALI VƏ AĞRISIZDIR,HƏRƏKƏTLİDİ
• LİMFOQEANULOMATOZ VƏ LİMFOSARKOMA ZAMANI İSƏ
AĞRISIZDIR,HƏRƏKƏTSİZBİR-bİRİ İLƏ BİRLƏŞƏRƏK 15-20 sm ÖLÇÜDƏ
KONQLOMERATLAR ƏMƏLƏ GƏTİRİR VƏ SƏRT KONSİSTENSİYALI OLUR.
23. DALAĞIN PERKUSSİYASI
• ƏSAS MƏQSƏD DALAĞIN HÜDUDLARINI-
KO N TURLARIN I TƏYİN ETMƏKDİR.
• BU MƏQSƏDLƏ ZƏİF PERKUSSİYA APARILIR.
• PERKUSSİYADA DALAQ ÜZƏRİNDƏ “MÜTLƏQ”
KÜT SƏS EŞİDİLİR.
• PERKUSSİYA ZAMANI XƏSTƏ SAĞ BÖYRÜ ÜSTƏ
UZADILMIŞ VƏYA ŞAQULİ VƏZİYYƏTDƏ APARILIR.
• DALAQ 9-cu və 11-ci Q A BIRĞALAR ARASIN DAKI
SAHƏD ƏYERLƏŞİR,BƏD ƏN İN KO N STİTUAN A L
VƏZİYYƏTİNDƏN ASILIQ OLARAQ KÖNDƏLƏN
ÖLÇÜ DƏYİŞƏ BİLƏR,
24. DALAĞIN PERKUSSİYASI
• 1-Cİ—PERKUSSİYA GÖBƏKDƏN X QABIRĞAYA DOĞRU XƏYALİ XƏTLƏ
İCRA EDİLİR,BU Z AMAN BARMAQ X QABIRĞAYA PERPENDİKULYAR
YERLƏŞDİEİLİR—TİMPANİK SƏSİN KÜT SƏSƏ KEÇMƏSİNƏ QƏDƏR
PERKUSSİYA DAVAM ETDİRİLİR——YERLƏŞMƏSİNƏ GÖRƏ
L.PARACOSTOARTİKULARİS SİNİSTRA XƏTTİNDƏ YERLƏŞİR.(ÖN AŞAĞI
NÖQTƏ)
• 2-ci—L.SCAPULARİS XƏTTİNDƏN BAŞLAYARAQ X QABIRĞA
İSTİQAMƏTİNDƏ YUXARIDAN AŞAĞIYA ÇƏPİNƏ AYDIN AĞCİYƏR
SƏSİNİN KÜT SƏSLƏ ƏVƏZ OLUNMASINA QƏDƏR DAVAM
ETDİRİLİR.(YUXARI ARXA NÖQTƏ—L.AXİLLARİS MEDİA SİNİSTRA)
• 1-ci və 2-ci nöqtələr arasında məsafə ölçülər və məsafənin tən ortası təyin
olunur və bu nöqtədən yuxarı və aşağı istiqamətdə küt səsin aydın ağciyər səsi
ilə əvəz olunmasına qədər davam etfirilir və bu onun köndələn ölçüsüdür.
• Normada dalağın köndələn ölçüsü—6+2 sm
• Boylama ölçüsü isə —8+2 sm
• SPLENOMEQALİYA ZAMANI 16<;12< olur.
25. DALAĞIN PALPASİYASI
• DALAĞIN PALPASİYA İLƏ TƏYİN OLUNMASI YA Ç O X
BÖYÜMƏSİ,YA DA SALLANMASI ZAMANI MÜŞAHİDƏ
OLUNUR.
• Dalağın palpasiyası arxası üstə uzanmış,ya da sağ böyrü üstə
uzanmış aparılır.
• Arxa üstə uzanmış olanda xəstənin əlləri və ayaqları düz
vəziyyətdə uzadılır və başının altı aşağı olur.
• Sağ böyrü üstə uzanmış olanda isə başın önə döş qəfəsinə doğru
əyilir,sol əli dirsək oynağında bükülür,sağ ayaq düz uzadılır,sol
ayaq bud-çanaq və diz oynağında bükülür
• Belə ki həkimin sol əli döş qəfəsin sol tərəfində ORTA
QOLTUQALTI XƏTT BOYUNCA VII-X QABIRĞAARASI
SAHƏYƏ SÖYKƏYİR VƏ TIZYİQ EDİR.
• Sağ əli isə bükülmüş vəziyyətdə orta körpücük xətti səviyyəsində
sol qabırğa qövsünə söykənir(X QABIRĞANIN GEDİŞİ İLƏ ÜST-
ÜSTƏ DÜŞSÜN)
• Sonra nəfəsalma və vermə zamanı büküş yaradılır,nəfəsalma
zamanı sürüşdürü hərəkətlər edilir.
26. DALAĞIN PALPASİYASI
• DALAĞIN ÖLÇÜSÜNÜN BÖYÜMƏSİ QARIN
VƏ QAYIDAN YATALAQ ,SEPSİS,DALAQ
VENALARININ TROMBOZU,HEMOLİTİK
ANEMİYA,KƏSKİN VƏ XRONİKİ LEYKOZDA
BAŞ VERİR.
• DALAĞIN ÖLÇÜSÜNÜN M A X BÖYÜMƏSİ
XRONİKİ MİELOLEYKOZUN SON
MƏRHƏLƏSİNDƏ BAŞ VERİR.
• NORMADA DALAĞIN PALPASİYASI
AĞRISIZDIR,ANCAQ DALAĞIN BİRDƏN-BİRƏ
BÖYÜMƏSİ VƏ PERİSPLENİT
ZAMANI,İNFARKTI,DARTILMASI VƏ
CIRILMASI ZAMANI AĞRILI OLUR.
27. DALAĞIN ÖLÇÜSÜ
• 0-5 şkalası ilətə
yin olunur
• 0 dərəcə—DALAQ ƏLLƏNMİR;
• 1ci dərəcə—DƏRİN NƏFƏSALMADA SOL QABIRĞA QÖVSÜ
SƏVİYYƏSİNDƏ
• 2-ci dərəcə—DALAQ GÖBƏKLƏ SOL QABIRĞAQÖVSÜ
ARASINDA
• 3-cü dərəcə—DALAQ GÖBƏK SƏVİYYƏSİNƏDƏK BÖYÜYÜB
• 4-cü dərəcə—DALAQ GÖBƏKLƏ QASIQ BİTİŞMƏSİ
ARASINDAKI MƏSAFƏNİN ORTA HİSSƏSİNDƏ ƏLLƏNİR
• 5-ci dərəcə—DALAQ GÖBƏK XƏTTİNDƏN Ç OX AŞAĞIDA
YERLƏŞİR.
