GRATIAEST J.—Banda v. Aliiamhy June 17, 1952. Gratiaen J.— This is an appeal from a judgment and decree of the District Court of Kurunegala declaring the plaintiff entitled as against the appellant to an undivided half-share of the land described in the schedule to the plaint. The alleged rights, based on the same chain of title, of the 2nd to the 10thdefendants to the outstanding half-share were conceded by the plaintiff but were also disputed by the appellant

1. ආර්.එම්.බන්ඩා එදිරිව අලිතම්බි
(1952(54)NLR 249)

2. ලැබුන වවදා යන අය විසින් ඩිංගිරි අප්පු නයිවදට 1905 දී අදාල ඉඩම ව ොලීමරා උකසක් කරයි.උකස යන අතරතුර ,ලැබුන වවදා
මිය ගිවේය.
ඉන් සු ඉඩම කිරියා වවත අන්තිම කැමති ත්‍රයක් රහිත සන්තකය ැවුනි. කිරියාට පිි ව ෝ පු වලසට සව ෝදරයන් සිටි නමුත්
,නඩුව වතින තුුන සන්තකය වවනුවවන් ඉදිරි ත් වී වනොමැත.
ලැබුන වවදා
1939
ව ොලීමරා
උකසක 1905
ඩිංගිරි අප්පු
බන්ඩා අලිතම්බි
• 1927/08/09 දින 1d1 නම් ඔප්පුවවන් ආර් ,එම් ,බන්ඩා ට විකිණීම ා 22/09/1927 දින ලියා දිිංචිය.
• 10/08/1927 දින උඩුමා වලබ්වබ් ා තවත් අයකුට විකිණීම , ඔවුන් එය බන්ඩා ලියා දිිංචි කිරීමට දින 7 කට කලින් එන 15/08/1927 දින ලියා දිිංචිය.
• 1939/11/30 උකස වබ්රා බන්ඩා ඉඩමට ඇතුලු වීම.
• 1947 වදසැම්බර් 22 වම් ඉඩම සම්බන්ධව, අධිකරණ ක්රියාමාර්ග.

3. නඩුව වකවරහි බල වත්වන නීති තත්වයන්.
• සාක්ෂි ආඥා නවත් 116 වගන්තිය.
• වේඛන ලියා දිිංචි කිරීවම් ආඥා නවත් 101 රිච්වේදය 7( 1) ස 7(4) වැි
වගන්තිය"ලියා දිිංචි කිරීවම් ප්රමුඛතාවය".
• කාලාවවරෝධ ආඥා නවත් 3 වගන්තිය.
• වේ ළ හිමිකාරිත්වය- ව ොලිමාර උකස ,උසස් ලාභියාට ඇති ගිවිසුම්ගත
අයිතිවාසිකම්.

4. වමම නඩුවේ දී සලකා බැලිය යුතු ප්රධාන කුනණු .
• ව ොලිමරා උකස යටවත් ඩිංගිරි අප්පු නයිවද ඉඩම භාවිතා කළ කාලය ිත්යානුකුලව
මිලටගත් ඉඩවම් ැවුනම්ලාභියා වන අභියාචක වවනුවවන් දරා සිටිය ද යන්නයි.
දිසා අධිකරණ පිළිගත් තර්කය වූවේ ඩිංගිරි අප්පු වේ ඉඩම් භාවිතය 1978.8.9. - 1927 8.15
දක්වා කවර ආකාරයකින් වූ නමුදු p1 ලියා දිිංචි කළ 1927.8.18 දිනට සුව ීතිය ක්රියාත්මක
වීම ව ේතුවවන් ැමිණිලිකුන ස වුේ හිමිකුනවන්ට හිමිවන බවයි ව ේතුව වලස දැක්වූවේ
වීේ ඛන ලියා දිිංචිය ප්රමුඛතාව ලැබීමයි.
වමහිදී ව නී ගිය කුනණක් වන්වන් 1927.8.15 සුවත් තිබූ බවට සාර්ථකව ස්ථාපිත කළ ද
කලාවවරෝධ අයිතිය ප්රතික්ව ේ කරන පූර්ව ිගමනයක සිට තීන්දුව ලබා දුන් බවයි.

5. වමහිදී අභියචාධිකරණ අදිකරණ විිසුුන මතය :
• ව ොලිමරා උකස සම්බන්ධවයන් ඩිංගිරි අප්පු නයිවේ ලැබුණ වවදාවේ අර්ථලාභීන් උවදසාද
ඉන් අනතුුනව වරින්වර ැවවරන ව ෝ වරන අයවේ අර්ථලාභීන් උවදසා ද දරා සිටින වලස
සැලකිය යුතුය.
• වමහිදී සලකා බැලූ අධිකරණ වැදගත් තීන්දු:
• බ්ලිස් අප්පු ාමි එදිරිව පීරිස් 46.NLR 116.
• අප්පු ාමි එදිරිව ගුණතිලක

6. බ්ලිස් අප්පු ාමි එදිරිව පීරිස් 46.NLR 116.
• වමහිදී පිළිගත යුතු පූර්ව ිගමන:
• ව ොලිමරා උකස වලසත් එහි සැබෑ අයිතිකුන ව ෝ ඔහුවේ අනුප්රාප්තිකයා වවනුවවන් එය දරා
සිටින බවත්.
• සාක්ෂි ආඥා නවත් 116 වගන්තිය ඇති ියමයන් ද සැලකිේලට වගන වමම නඩුවේදී
keunenen J. ප්රකාශ කර සිටිවේ.
1927.8.15 ැමිණිලිකුනවේ p1 ඔප්පුව ප්රථමව ලියා දිිංචි කළ ද 1939 .11.3 0. දක්වා
වදෝ ාවරෝ ණය කළ වනො ැකි ඉඩම් රි රණයක් අඛණ්ඩව ඩිංගිරි අප්පු නයිවද දරා ඇති බවයි.
• ඒ අනුව ව ොලිමාරා උකසහිමිකුන විසින් මුේ උකස්කුන වවනුවවන්ද ඉන් සු අවස්ථාවක
හිමිකම වරා වදන්නකු වවනුවවන්ද දරා සිටින බවයි.

7. • වමහිදී උකස වබ්රාගන්නා දින සිට, වූ කාල සීමාව, බන්ඩා වවනුවවන්, ඩිංගිරි අප්පු නයිවේ සිටි
බැවින් එම කාලසීමාවද බන්ඩා ට ලබා ගත ැකිවිය.(පූර්ව ගාමීන්වේ කාලාවවරෝධය ඈදා ගැනීම).
• වගඋත්තරකාර නීතිඥ තම්බයියා, ම තා විසින් වගන ආ තර්කය
:P1ඔප්පු ලියා දිිංචි කිරීවම් ව ේතුවවන් අභියාචක වවත ැවරී තිබූ ව ොලීමරා අයිතිවාසිකම් ද අවලිංගු වී
අයිතිය ැමිණිලිකුනට ස වුේ හිමිකුනවන්ට ැවවරන බවයි.
•

8. අප්පු ාමි එදිරිව ගුණතිලක
වමහිදී සම් වයෝ විිසුුන :
• වේඛනයකට ලියා දිිංචිය මගින් ප්රමුඛතාව ලැවබන්වන් තවත් වේඛනයකට එවරහිව මණි .
• කාලාවවරෝධය අයිතිය ලැවබන්වන් සන්තකය තබා ගැනීවමි.
ඔප්පුවක් ලියා දිිංචි කිරීම මගින් සන්තකයට බාධාවක් කරන බවට සැලකිය වනො ැක.
තීන්දුවට දනම් ව තිබූ නීතිමය කුනණු:
• සාක්ෂි ආඥා නවත් 116 වගන්තිය:
• ිශ්චල වේ ලක කිසිම බදු කාරවයකුට ව ෝ එබඳු බදු කාරයකුවේ මාර්ගවයන් හිමිකමක් දක්වන කිසිම තැනැත්වතකුට බේධ
වලිංගු කාලය තුළදී ිශ්චල වේ ල ට අයිතියක් එබඳු වේ ල හිමියාට බේධ වලිංගු වීම ආරම්භවේ දී වනොතිබූ බව කීමට අවසර
වනොලැබිය යුතුය.
• ිශ්චිත වේ ලක ස්වාමිත්වය ඇති තැනැත්තාවේ අවසරවයන් ඒ වද ලට ැමිණි කිසිදු තැනැත්වතකු ට එබඳු අවසරයක්
වදනවිට ඒ වේ ල ස්වාමිත්වය ලැබීමට ඒ තැනැත්තාට කිසි අයිතියක් වනොතිබුණු බැේ කීමට ඉඩ වනොලැබිය යුතුය.

9. මෙහිදී සාකච්ඡා වූ අමෙකුත් කරුණු
• වේඛන ලියා දිිංචි කිරීවම් ආඥා නත 7 වගන්තිය ක්රියාත්මක වීම ව ේතුවවන් ළමුව ලියා දිිංචි කළ ඔප්පුවට වඩා
ඉ ළ වේඛන ඔප්පු හිමිකමක් ලැබීම. එම අයිතිය එහි වාසිය ඉවත්වීමට ව ර ලබාගත යුතුවීම එනම් මුේ ඔප්පු හිමිකුන
කාලාවවරෝධී අයිතිය අත් ත්කර ගැනීමට ව ර.
• ඩිංගිරි අප්පු නයිවේ වේ ඉඩම් රි රණය ස්වභාවය:
• 1927.8.9 සිට1939.12.30 දක්වා වසර ද යකට වැඩ කාලයක් ඉඩම රි රණය වකොට තිබීම එය අභියාචක
වවනුවවන් අඛණ්ඩව කිසිදු රතිවිුනේධ ක්රියාවකින් ව ෝ ව ොදු නීතිය දුනාවගන ඇති වීනත් ක්රමයකට
බාධාවකින් වතොර වීම.
• අභියාචක වවනුවවන් ඩිංගිරි අප්පු නයිවේ ඉඩම දරා සිටි බවට පූර්ව ිගමනය; 1939 දී ගිවිසුම මුදාවගන ඔහු
සන්තකයට භුක්තිය ගැනීම.
ඩිංගිරි අප්පු නයිවේ විසිි මුදේ භාරවගන උස මුදා ැරීම මගින් නීතිවයන් වරා තිබූ සබඳතාව ස්ථිර වීම.

10. තීන්දුවට පදෙම් වූ නීතිෙය කරුණු.
• සාක්ෂි ආඥා නවත් 116 වගන්තිය:
• ිශ්චල වේ ලක කිසිම බදු කාරවයකුට ව ෝ එබඳු බදු කාරයකුවේ මාර්ගවයන් හිමිකමක් දක්වන කිසිම
තැනැත්වතකුට බේධ වලිංගු කාලය තුළදී ිශ්චල වේ ල ට අයිතියක් එබඳු වේ ල හිමියාට බේධ වලිංගු
වීම ආරම්භවේ දී වනොතිබූ බව කීමට අවසර වනොලැබිය යුතුය.
• ිශ්චිත වේ ලක ස්වාමිත්වය ඇති තැනැත්තාවේ අවසරවයන් ඒ වද ලට ැමිණි කිසිදු තැනැත්වතකු
ට එබඳු අවසරයක් වදනවිට ඒ වේ ල ස්වාමිත්වය ලැබීමට ඒ තැනැත්තාට කිසි අයිතියක් වනොතිබුණු
බැේ කීමට ඉඩ වනොලැබිය යුතුය.

11. වේඛන ලියා දිිංචි කිරීවම් ආඥා නවත් විධිවිධාන
• 7.(1) වගන්තිය..
ආඥා නත ක්රියාත්මක වීම ආරම්භ වූ දින ව ෝ ඊට සුව එහි අත්සන් කරන ලද ව ෝ සාදන ලද
සාධන ත්රයක් වම් රිච්වේදය යටවත් යථා රිදි ලියා දිිංචි කර ඇත්නම් මිස එවසේ වනොවුණව ොත් වම්
රිච්වේද යටවත් යථා රිදි ලියා දිිංචි කරන ලද ශ්චාත් සාධන ත්රයක් අනුව අගනා ප්රති ්ාාව
ී්රතිවිුනේධ අයිතිවාසිකමක් ඉදිරි ත් කරන සියලු ාර්ශ්වයන් සම්බන්ධවයන් බල රහිත වනු ඇත.
ඒ අනුව.
• ප්රමුඛතාවය ආයුධ සිටින වේඛනය ගනා ප්රතිශ්ාාවක් මත සකස් කර තිබිය යුතු වීම.
• ප්රමුඛතාවය අයද සිටින වේඛනය සුව සකසා තිබීම.
• ප්රමුඛතාවය අයද සිටින වේඛනය ිසි ත්තිුනව ිසි වලස ලියා දිිංචි කර තිබීම.
• වේඛන වදකම එකම මූලාශ්රයකින් ැනනැගීම.
• වේඛන වදක ප්රතිවිුනේධ අයිතිවාසිකම් ඇති කිරීම.

12. • 7.(4) වගන්තිය..
සු සාධන ත්රය ලියා දිිංචි කරනු ලැබූ අවස්ථාවේ තිබූ යම් වදෝ යක් මකා දැමීමක්
ව ෝ වනොතිබූ යම් වලිංගුභාවයක් ලබාදීම සු සාධන ත්රයක් ලියා දිිංචිවයන් සිදු
වනොවේ .
ඒ අනුව ලියා දිිංචි කරනු වනොලැබූ ඔප්පුවක් ලියා අත්සන් කිරීමට ව ර ැවුනම්කුන
සතුව තිබූ යම් අයිතියක් මණක් එම ඔප්පු ලියා දිිංචි කරන්නා ද ලබයි.

13. කාලාවවරෝධ ආඥා නවත් තුන්වන වගන්තිය
කලාව වරෝදවයන් අයිතීන් අත් ත් කරගැනීමට සම්පූර්ණ විය යුතු කුනණු.
• ිර්බාධක ා අඛණ්ඩ භුක්තිය.
• ප්රතිවිුනේධ වූ ස්වාධීන හිමිකම් මගින් ලබාගත් භුක්තිය.
• අවුුනදු ද යක භුක්තිය.