SC APPLICATION NO. 797/97 20th AGUST, 1999 Fundamental rights - Land acquisition - Sections 2 and 38, proviso (a) of the Land Acquisition Act - Arbitrary and unreasonable decision to acquire land -Article 12 of the Constitution -Pre-conditions for a valid notice under section 2 of the Act.

1. මානෙල් ප්රොන්දු සහ තවත් අය එදිරිව
ඩී.එම්.ජයරත්ෙ .කෘෂිකර්ම හා ඉඩම්
ඇමති සහ තවත් අය
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

2. පුද්ගලික නද්පළ ගැනීමට නහෝ අත්පත් කර ගැනීමට ඇති අයිතිය.
• සාධාරණ වන්දි ගෙවීමක් මත “ග ාදු අරමුණක්” සඳහා පුද්ෙලික ගද් ළ ෙැනීමට
ගහෝ අත් ත් කර ෙැනීමට ඇති අයිතිය රජගේ රම බලයක් හිමි බව පිළිගෙන
තිගේ.
• ගේ අනුව, ඕනෑම ග ෞද්ෙලික ගද් ලක අවශ්යතාවයක් ග ාදු අරමුණක් සඳහා
අවශ්ය වන විට “සාධාරණ වන්දි ගෙවීමක්” රජය විසින්ද පුද්ෙලික ඉඩේ “ වරා
ෙැනීම” සඳහා පූර්ව ගකාන්දගද්සි ගලස ක්රියාත්මක ගේ.
• ෙැසට් නිගේදනයකින්ද ප්රකාශ කිරීගමන්ද “ග ාදු අරමුණක්” සඳහා ග ෞද්ෙලික ඉඩේ
අත් ත් කර ෙැනීගේ ක්රියාත්මක කිරීම අවශ්ය බව ප්රකාශ කිරීමට ඔහුට බලය
ඇත.
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

3. ‘නපාු අරමුණ’ සඳහන්ද කිරීමට අමාත්යවරයා බැඳී
සීටිද?
• ‘ග ාදු අරමුණ’ සඳහන්ද කිරීමට අමාත්යවරයා බැඳී සීටිද යන ෙැටලුව මතු ගකරිණ .
• අමාත්යවරයා විසින්ද 2 සහ 4 වන වෙන්දති යටගත් 5 සහ / ගහෝ 7 වෙන්දති යටගත්
ඇති දැන්දවීම, ‘ග ාදු අරමුණක්’ සඳහා ඉඩමක් අවශ්ය බව අධිකරණය විසින්ද
සමාගලෝචනය කළ එම සන්දදර්භය තුළ ළමුගවන්දම වාර්තා වූ තීන්දදුව, 1963 දී
ගුණනේකර එදිරිව ඉඩම් හා කෘෂිකර්ම අමාත්ය නඩුගේ එවකට
ගශ්ෂ්ටධිකරණ තීන්දදුව, මගින්ද නත යටගත් දැන්දවීේ සමාගලෝචනය කළ ගනාහැකි
ගලස දක්වන්දනට ගයින ..
• 1972 (1 වන) ජනරජ ආණ්ඩඩුක්රම ේයවස්ථාගවන්ද සු ගමනේ එදිරිව ඉඩම්
අමාත්යවරයා යන නඩුගවන්ද සුව ශ්ගර්ෂ්ඨාධිකරණය ධිකරණය විසින්ද ගමය
තහවුරු කල අතර
• මල්ලිකා රත්වත්ත V. එම් / ලෑන්දසේ (76 එන්දඑල්ආර් 128). මගින්ද ගමන්දම මත
කාලින නඩුවක් වන වර්තමාන අභියාචනාධිකරණය විසින්ද කිිංස්ලි ප්රනාන්දදු එිරිව
දයරත්න හි දීද ගමය දක්වන ලදී.
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

4. මානෙල් ප්රොන්දු සහ තවත් අය එදිරිව ඩී.එම්.ජයරත්ෙ
.කෘෂිකර්ම හා ඉඩම් ඇමති සහ තවත් අය.
• සිිංහල කාන්දතාවක් විවාහ කරගෙන සිටින ද්රවිඩ ජාතිකයකු 2වන ග ත්සේකරු.1995
ගමම ඉඩම මිලදී ෙැනීම.
• ජාතිය දනේ කරගෙන ග ාලිස් නිලධාරින්දගේ තර්ජනයට ඉඩම විකිණීමට දැන්දවීමක් ළ
කිරීම.
1996.10.17 ප්රාගද්ශීය ගේකේ ගවතින්ද ගකගරන අභියාචනය.
• ප්රාගද්ශීය ගේකේ දැනටමත් අත් ත් කර ෙැනීමට සැලසුේ කර ඇති බව ප්රකාශ කිරීම.
• මිලදී ෙැනීම වැලැක්වීම ගදවන සහ හතරවන වෙඋත්තරකරුවන්ද විසින්ද සිදු කිරීම
• 1996.11.20. ඉඩම අත් ත් කර ෙැනීම සේබන්දධව සිිංහල භාෂාගවන්ද මණක් දැනුේ දීම.
• 1997.5.02.. ඉඩේ ගකාමසාරිස් විසින්ද ඩම වරා ෙැනීමට තමාට අවශ්ය ගනාවූ බව ප්රකාශ
කිරීම.
• ඉඩම අත් ත් කරෙැනීම ග ාදුකාර්ය ැහැිලි ගනාවීම අෙමැතිවරයා විසින්ද කරන ලද
නිගයෝෙය ගනාසලකා හැරීම අධිකරණයට ඉිරි ත් ගනාකිරීම.
• ග ත්සේකරුවන්ද විසින්ද මූලික අයිතිවාසිකේ ග ත්සමක් ගොනු කිරීම
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

5. සලකා බලන ලද නනතික ප්රති ාදන.
•
ආණ්ඩඩුක්රම ේයවස්ථාගේ 12 වන වෙන්දතිය
ඉඩේ අත් ත් කර ෙැනීගේ නත 2, 4 සහ 38 වෙන්දතිය
නගත් වෙන්දතිය යටගත් ඉඩම වරා ෙැනීමට ක්රියා කිරීම නීති විගරෝධි
අත්තගනෝමතික සහ සත්භාවගයන්ද සිදු කළ බව ගින්ද ආණ්ඩඩුක්රම ේයවස්ථාගේ
12(1)සහ 12.(2) උේලිංඝනය කිරීම.
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

6. නත අනුව ,නඩු තීන්දදුව ගකගරහි බල ෑ වෙන්දති .
• ඉඩේ අත් ත් කර ෙැනීගේ නත 38 A අතුරු විධාන යටගත් ඇති නියමයන්ද
• සිිංහල භාෂාගවන්ද මණක් ලිපි ගයාමු කිරීම එහි 38Aඅතුරු විධානය අනුව ඉඩම රජයට
වරා ගෙන ඇති බව දන්දවා සිටිම.
• නගත් ගදවැනි වෙන්දති යටගත් නිකුත් කර ඇති දැන්දවීගේ වලිංගුතාව තීරණය
කිරීම.
• නගත් 4 A අතුරු විධාන යටගත් නිගයෝෙයක් නිකුත් කළ හැක්ගක් කුමන
අවස්ථාවකදීද ?ග ත්සේකරු නගත් හතර ඒ අතුරු විධානය උේලිංඝනය කර
තිබිද ?
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

7. ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීනම් පෙත ,(2),(4) වගන්දතිය
• 2(1) ඕනෑම ප්රගද්ශයක ඇති ද ග ාදු කටයුත්තක් සඳහා අවශ්ය බව තීරණය
කරන විට ඒ සඳහා නගත් 2(2) උ වෙන්දති අනුව අදාළ ප්රගද්ශය
ප්රදර්ශනය කරන ගලස ිස්ත්රික් අත්කරෙැනීගේ නිලධාරිට දැන්ද වීමට
හැක.
• 2(2) ඉහත 2(1) සඳහන්ද දැන්දවීම සිිංහල ගදමළ හා ඉිංේරීසි භාෂාගවන්ද තිබිය
යුතු ගේ එය ග ාදු කටයුත්තක් සඳහා භාවිතා කරන බව සඳහන්ද කළ යුතු
ගේ ඒ අනුව සුදුසු භාවය රික්ෂා කිරීම සඳහා 2(3)උ වෙන්දති දක්වා ඇති
රික්ෂා කිරීේ ඉඩම ආශ්රිතව සිදු කළ හැක.
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

8. • 4(1) එක්තරා නිශ්ිත ඉඩමක් ග ාදු කටයුත්තක් සඳහා සුදුසු අමාත්යවරයා සලකන
විට හුට ිස්ත්රික්කගේ අත් ත්කරෙැනීගේ නිලධාරීන්ද 3 වෙන්දතිය ඇති රිි
ගමගහයවීමට බලය ඇත.
• 4(2). ගදවන වෙන්දතිගයන්ද රිි ිැන්දවීමක් ප්රදර්ශනය කර ගනාමැති බව
ගනාසලකමින්ද ඉඩේ අමාත්යවරයාට ඉහත සඳහන්ද ප්රති ාදන මත උ ගදස් නිකුත්
කළ හැක.
• 4(3) ඉහත සඳහන්ද කළ දැන්දවීම සිිංහල ගදමළ සාහිත්ය විසි භාෂාගවන්ද විය යුතුයි ඒ
සඳහා ලිඛිත විගරෝධතාව දැක්වීමට අවස්ථාව ලබාිය යුතුයි.
• 4A1 නගත් (2) ගහෝ (4) වෙන්දති යටගත් දැන්දවීමක් නිකුත් කළ විට මාස 12 ක
කාලයක් තුළ එම ඉඩගේ කිසිදු හිමිකරු විසින්ද විකිණීම ගහෝ ගවනත් ආකාරගයන්ද
බැහැර කිරීමක් සිදුකරනු ගනාහැක්ගක්ය.
• 4A2(1)A එගස් කරනු ලබන ඉඩේ ඉගෙනීමක් ගහෝ නවර කිරීමක් අවලිංගු සහ බල
රහිත වන්දගන්දය.
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

9. ෙඩුව සම්බන්දදව තීන්දුවට බලපෑ කරුණු
• ගමහිදී අධිකරණ මතය (2) වෙන්දතිය අනුව දැන්දවීගේ අදාළ ග ාදු කටයුත්ත දක්වා තිබිය
යුතුයි. ජාතික ආරක්ෂාව ගහෝ ගවනත් එවන්ද අරමුණ වරා ෙැනීමකදී හැර.
• ගදවන කරුණ වන්දගන්ද (2) වෙන්දතිය යටගත් කරන ලද දැන්දවීේ ගදවන ග ත්සේ කර ගවත
යවා ඇත්ගත් සිිංහල භාෂාව මණක් වීම මගින්ද නගත් ප්රති ාදන ගනාසලකා හැරීම.
• නගත් (2) වෙන්දතිය අරමුණු ග ාදු කටයුත්තක් සඳහා යේ ප්රගද්ශ ක ඉඩම ගතෝරා
ෙන්දගන්ද නේ ඒ සඳහා ඉඩම ගතෝරා ෙැනීමට අවකාශ ලබාදීම එයින්ද රිබාහිරව ඒ වන
විටත් හඳුනාගෙන ඇති ඉඩමක් සේබන්දධගයන්ද ගයාදාෙත යුත්ගත් නගත් ගදවන
වෙන්දතිය( 2)ගනාව(4) වන වෙන්දතිය ගව.
ගේ වන විට ග ත්සේකරුගේ ගද් ලම සුදුසු බවට තීරණය අවසන්ද ගකාට තිබීම.
• දැන්දවීගමන්ද භාෂා නශලිය විංචාවක ආකාරය ෙැනීම එනේ ගිාදු කටයුතු සඳහා
ප්රගද්ශය යන්දගනන්ද විස්තර කර ඇත්ගත් ගදවන ග ත්සේකරුගේ ගද් ල මණක් වීම.
• එම තීරණය ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීනම් ක්රියාවලියට අමාත්යවරුන්දනේ
වගවීනම් අංගයක් එකතු කිරීමට සමත් විය .
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

10. ඉඩම් අත්කරගැන්දම සම්බන්දදව නවෙත් අධිකරණ මත.
• (විනිසුරු මාක් ප්රනාන්දදුට අනුව), ග ාදු කටයුත්තක් සඳහා ඉඩමක් අවශ්ය බව
අමාත්යවරයකු ප්රකාශ කරන විට, එම අරමුණ කුමක්දැයි ඔහු ගහළි කළ යුතුය.
• අමාත්යවරයාගේ ප්රකාශගේ ග ාදු අරමුණු අනාවරණය ගනාවුනත්, අෙතියට ත්
ාර්ශ්වය, ඇත්ත වශගයන්දම, එම අරමුණ කුමන ගහෝ ගේකන ගහෝ අශිරිත ප්රකාෂණ
හරහා කුමක්දැයි දැන සිටි ගහයින්ද, ඔහු අෙතියට ත්වූ බව ැවසිය ගනාහැක. ගලස
ප්රකාශවිය
• SENEVIRATNE V. URBAN COUNCIL, KEGALLE 2001(3) SLR 105 (CA) LST REVIEW 300 (OCTOBER 2012 )
• ඉඩේ හිමියා එය ලබා ෙත යුතු යැයි සිතූ ග ාදු අරමුණ ඕනෑම ගේලාවක අමාත්යවරයාට
ගවනස් කළ හැකිය.
• විනිසුරු U. DE Z. ගුණවර්ධන, එසවින්ද එදි තිලකරත්ෙ ෙඩුනේදී උපුටා දැක්වුගේ,
“ඔහු කුමන තත්වයක් ගහෝ තත්වයක් යටගත් සිටියත්, නිසි නීතිමය ක්රියාදාමයකින්ද
පිළිතුරු ලබා ගනාදී ඉඩගමන්ද ගහෝ නිවාසවලින්ද ඉවත් ගනාකළ යුතුය.”S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL

11. • ප්රොන්දුපුල්නල් එදි ඉඩම් ඇමති ශ්ගර්ෂ්ටධිකරණ නඩුගේදී දක්වා සිටිගේ එවැනි
නිගයෝෙයක් අිකරණ අදීක්ෂණයට යටත් කල හැකිනමුත් එගස් හිසි අවශ්යය
තාවයක් ගනාමැතිකම ඔපුඋකිරීගේ බාරය ග ත්සේකරු සතුවන බවයි .
• වත්මන්ද නගත් 38 (අ) වෙන්දතිය යටගත් ඉඩේ අත් ත් කර ෙැනීගේ ප්රශ්නය හිසි
අවශ්යතාවයකින්ද යුතුව ැවතුණි නේ . එම විධිවිධානය යටගත් ඇමතිවරයා ගේ
නිගයෝෙය ප්රති ත්තිමය කාරණයක් ගලස උසාවියකදී ප්රශ්න කළ ගනාහැකිය
ගලස නැවතත් ගමනේ එදි ඉඩම් ඇමති නඩුව උපුටා දක්වා ඇත .
• ඉඩේ අහිමි වූ ඉඩේ හිමිගයකුට එනේ වරා ෙත් ඉඩේ සඳහා වන්දි ගෙවිය යුතු කාල
රාමුවක් ශ්රී ලිංකා නීතිගයන්ද නියම කර ගනාමත .
• සමහර විට ඉඩේ හිමියන්දට වන්දි ගෙවීමකින්ද ගතාරව වසර කිහි යක් බලා සිටීමමට
සිදු විය.
• ගේ සේබන්දධගයන්ද මැගේසියානු ආණ්ඩඩුකිරම ේයවස්ථාව ෙැන සඳහන්ද කළ හැකි
අතර, වරාගෙන ඇති ඉඩමක් අත් ත් කර ෙත් ග ාදු කටයුත්තක් සඳහා ගයාදා
ෙැනීමට ග ර වන්දි ගෙවිය යුතුය.
S.P>Chandimal Gunasekara LLB OUSL