.sokak köpekleri nüfus kontrolünde en etkin yöntem kısırlaştırma, aşılama ve yerine bırakmadır. Belediyeler ve devlet bu konudaki bilgi eksikliğini hızla gidermelidir.

1. SOKAK KÖPEKLERİ NÜFUS
KONTROL YÖNTEMLERİ
Burcu

2. SOKAK KÖPEKLERİ
● 600 milyon
● 18.yy Sanayileşme
● Dünya Sağlık Örgütü (WHO)
● Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE)
● Global Alliance Against Rabies (GARC)
● One Health
● Be His Hero
● Köpek nüfusunun %80i

3. Kısırlaştır-Aşıla-Yerine Bırak
● There is no evidence that removal of dogs
alone has ever had a significant impact on
dog population densities or the spread of
rabies. The population turnover of dogs may
be so high that even the highest recorded
removal rates (about 15% of the dog
population) are easily compensated for by
increased survival rates. (Expert Consultation
on Rabies – WHO)

4. Köpek Nüfus Yönetim Kılavuzları
● 1990- WHO – Guidelines for Dog Population
Management
● 2009- OIE- STRAY DOG POPULATION
CONTROL

5. Köpek Nüfusunun ve Kuduzun
Kontrolü
● Köpek nüfusunun en az %70’i aşılanmalı ve
kısırlaştırılmalıdır.
● Kitlesel kısırlaştırma ve aşılama yapılmalıdır.
● WVS’e göre dişilerin %80i kısırlaştırma için
önceliklendirilmelidir. %20lik dişi nüfus
kısırlaştırılmadıkça nüfus artabilir. (Free-Roaming Dogs in
Developing Countries: The Benefits of Capture, Neuter, and Return Programs Jennifer Jackman and Andrew Rowan )
● «vacuum effect»

6. ●Köpek Nüfusunun ve Kuduzun
Kontrolü
● Köpek sayımı ve yakalama yöntemleri OIE’nin
kılavuzunda belirtilmiştir. Buna göre
yakalama, köpeğin acı çekmeyeceği şekilde,
bu mümkün değilse minimum fiziksel ve
psikolojik acıya sebep olacak şekilde
yapılmalıdır. Türkiye dahil, 177 ülkenin
imzasıyla yayınlanmıştır.

7. Kılavuz
● Sokak köpeklerinin sayılması
● Habitatlarının belirlenmesi
● Anket düzenlenmesi
● Halk eğitimi
● Köpeklerin Tanımlanması
● Satışın Kontrol Altına Alınması
● Yakalama Yöntemleri
● Kısırlaştırma

8. Köpek Nüfusunun Sayılması
● Surveying roaming dog populations:
guidelines on methodology - WSPA
● STRAY DOG POPULATION CONTROL - OIE 7.7
● Dog Population Survey SOP – Mission Rabies
● The Ecology of Stray Dogs – Alan M. Beck

9. Kısırlaştır – Aşıla – Yerine Bırak
Dog Trust Desteği

10. Dog Trust Hakkında
•1891, İngiltere
•İngiltere’de kısırlaştırma kampanyaları yapar
•20 tane bakımevi vardır. Sağlıklı hayvanlara
ötenazi yapılmaz.
•Okullarda eğitim verir. Müfredatları vardır.
• 1996’dan beri uluslararası destek sağlar.
•www.dogtrust.org.uk

11. Destekler
•www.dogstrustinternational.com , 1996
•Köpeklerin yaşam kalitesini arttıran projeler
–Köpek popülasyon kontrolü
–Eğitim müfredatı çalıştayı ( 2 gün)
–Köpek davranışları ve eğitimi çalıştayı (4 gün)
–Veteriner Eğitimi
–Geliri düşük hayvan sahiplerine veteriner desteği

12. Destekler
● Kar amacı gütmeyen ve devlet kurumu
olmayan kuruluşlar
● Sadece sokak köpeklerinin refahını arttırmaya
yönelik projeler başvurabilir.
● 20.000£ üzerindekiler için yerinde inceleme
yapılır.

13. Destekler
● 50£-50.000£’a kadar projeler desteklenir.
● 100.000£un üzerinde desteklenen çok az
proje vardır.
● 3 ay içerisinde değerlendirme yapılır.
● Başvuru:
https://dogstrustinternational.com/grants/

14. Hedefler
1.Projenin uygulanacağı bölgedeki dişi, erkek,
kısırlaştırılmamış köpeklerin ve köpek grup
sayılarının belirlenmesi
2.Köpeklerin harita üzerinde tanımlanması
3.Dişi köpeklerden başlanarak popülasyonun en
az %70’inin en kısa sürede kısırlaştırılması ve
aşılanması

15. Hedefler
1.Projenin uygulanacağı bölgeye has 3-4 kişilik
yakalama ekibi ve uygun aracın tahsis edilmesi
2.Bu ekibin sadece kısırlaştırma, sayım ve
projedeki diğer işlerde görevli olması, şikayetlere
bakan ekipten ayrı olması
3.Bu ekibin normal mesai saatleri içinde değil,
köpeklerin aktif olduğu sabah saat 5-8, gece çöp
saatlerinde ve projede ayarlanacak şekilde
çalışması

16. Hedefler
1.Köpeklerin insani yöntemlerle, OIE
standartlarına uygun olarak yakalanması için 3
günlük eğitim alınması ( Yaklaşık 20 kişi için)
2.Çocuklara yönelik eğitim müfredatı
hazırlanması için 2 günlük çalıştay düzenlenmesi
3.Barınak ortamındaki köpeklere yönelik 4 günlük
yerinde köpek davranışları ve rehabilitasyonu
çalıştayı düzenlenmesi

18. Ekipmanlar

19. Proje Kapsamında
● Köpek Yakalama Eğitimi – 3 gün – Brian
Faulkner
● Proje Yöneticisi
● 3-4 kişilik köpek yakalama ekibi
(http://www.worldanimalprotection.org/dog-population-management-training-guides)
● Uygun köpek kontrol aracı
● Yakalama malzemesi, ısırmaya karşı koruyucu
eldiven, köpek sedyesi alımı

20. Ekipmanlar
● A Takımı – Endonezya
● https://www.youtube.com/wa
tch?v=ZFZxfnQsPyw
● Ağlar ve yakalama tuzakları
● Isırmaya karşı korumalı
eldivenler
● www.mdcexports.co.uk

22. ARAÇ
Yerden yüksekliği minimum olacak şekilde
Araç Takip Sistemi
Araç İçi Kamera
Arka kabinde havalandırma ve
termometre
Kafesler için asansör sistemi
Fiberglass yan ve üst bölme
Ölü hayvan bölmesi
Drenaj sistemi
Stoklama bölmesi
Sedye yeri

24. Yapılacaklar
•Proje kapsamının netleştirilmesi
–İlçe
–Mahalleler ( Kapalı bir bölge olmalı, etrafı yol vs
ile çevrili)
–Odaklanılacak bölge seçilmesi
●En çok şikayet alan
●Az şikayet alan ama kısırlaştırılmamış köpek bol
olan

25. Yapılacaklar
•Kısırlaştırma kapasitesinin belirlenmesi
•Projedeki günlük kısırlaştırma ve yakalanacak
köpek sayısı hedeflerinin belirlenmesi
•Kaç kısırlaştırma merkezi kullanılacak?

26. Yapılacaklar
•İş paketlerinin netleştirilmesi
•Bütçenin kesinleştirilmesi
•Eğitim içeriğinin belirlenmesi
•Alınacak köpek yakalama malzemelerinin
belirlenmesi
•Kamyonun belirlenmesi
•Proje personelinin belirlenmesi

27. Proje Sonunda
•Köpek nüfusu belirlenmiş olacak
•Kısırlaştırma amaçlı köpek taşıma aracı ve
yakalama ekipmanı olacak.
•Belirlenen proje bölgesinde devriye gezen köpek
kontrol aracı olacak.
•Eğitim müfredatı, broşürleri, posterleri tüm
mahalle sakinlerine erişilebilir olacak.
•Sokak köpekleriyle doğru yaşam hedefli bir site

28. Proje Başarı Kriterleri
•Daha önceden kıyaslama yapabileceğimiz köpek ( hamile,
dişi, yavru ) sayısını bilmediğimiz için;
–Anketler ve gözlemlere dayalı hamile, yavru köpek
sayısında azalma
–BİMER’e gelen şikayetlerin azalması
–Sağlık Bakanlığından alınabilirse ısırma vakalarının azalması
–Sahiplendirme sayısının artması
–Hasta, yaralı, aç hayvan ihbarlarının azalması
–Çöpten beslenen hayvan sayısının azalması, kontrollü
besleme yapılması

29. Başvuru Neden
Reddedildi ?
Unfortunately, we identified some issues which
gave us cause for concern, primarily around your
veterinary standards.
●Ağrı Kesici protokolleri – Hiç ağrı kesici kullanılmaması –
Meloksikam, lokal anestezi, opioid (morfin gibi) kullanılması
önerilmiş.
●Fazla antibiyotik kullanımı – Kullanılmaması, kullanılacaksa
ameliyattan önce kullanımı
●Antibiyotik yerine kıyafet-ayakkabı kullanımı ve ortamın sterilize
edilerek yara yönetimi yapılması tavsiye edilmiş.

31. Asistan Köpek Eğitimi Programı
• Belediye ile ortaklık
•Belediyeden köpek eğitim alanı tahsisi
•Köpeğe ihtiyaç duyabilecek kurumlarla iletişime
geçme
–LÖSEV
–ABB Otizm Vakfı
–Türkiye Kas Hastalıkları Derneği
–İşitme Engelliler

32. Eğitim
•Dog Trust’ın İngiltere’deki standart eğitimi
•Köpek Yakalama Eğitimi -TR
–Farklı dernekler ve belediyeler de katılabilir. 15-20 kişi
•Köpek Popülasyon Yönetimi ve Takip Sistemi
Eğitimi – TR

33. Halk Eğitim Programı
•Eğitim müfredatının hazırlanması
•Broşürlerin hazırlanması
•Eğitim sitesinin oluşturulması
•Çalıştaylar ve Etkinlikler

34. Sürdürülebilirlik
•Fon Bulma
•Elektronik dükkan açma – HaytapShop gibi
•Diğer mahallelerle ve belediyelerle işbirliği
yapma ve tecrübeleri aktarma