Silde tìm hiểu về cấu tạo, tính năng của loại máy dò cá, máy dò quét dưới nước mã hiệu Lowrance-X125 nói riêng và các loại máy dò cá cá nhân nói chung, nguyên lý hoạt động của máy và các phương pháp lắp đặt máy trên tàu thuyền.
Đề thi môn Vật lý THPT quốc gia năm 2016 mã đề 318
Tìm hiểu máy dò ngang và máy dò cá Lowrance X125 - ADKS
1. Tìm hiểu máy dò cá Lowrance-X125
Giảng viên hướng dẫn: TS.Hoàng Sỹ Hồng
Sinh viên thực hiện:
Âu Dương Kim Sơn MSSV: 20122331
2. Chương 1 : Giới thiệu tổng quan
Chương 1: Giới thiệu về hãng Lowrance và máy dò cá Lowrance X-125
3. Nhà sản xuất Lowrance
Lowrance đặt trụ sở tại Tulsa, Oklahoma. Công ty bắt đầu xây dựng các cửa hàng
vào cuối thập niên 80. Ngày nay, công ty toạ lạc tại khu phố Tweed Heads.
Lowrance được xem là nhãn hiệu thiết bị câu cá thể thao hàng đầu ở Úc.
Lowrance luôn có sẵn những sản phẩm tốt nhất. Loạt sản phẩm Fish Finders luôn
luôn đứng đầu châu Úc và đem lại sự hài lòng đến cho đa phần khách hàng khi sử
dụng.
5. Mô tả:
Máy dò cá siêu âm bao gồm một hộp máy có màn hình. Hộp máy có tính năng như
một máy vi tính nhỏ với các bộ vi xử lý, được cấp nguồn bằng pin hay bằng nguồn điện.
Hộp máy được nối với đầu dò bằng dây dẫn hoặc truyền tín hiệu không dây.
Máy dò cá Lowrance X-125 hiển thị các thông số trên LCD, kết nối với đầu dò bằng
dây dẫn.
Máy dò có Lowrance X-125 sử dụng nguồn điện một chiếu 12V.
7. Nguyên lý hoạt động:
Dựa vào:
Sự lan truyền ( tốc độ cố định ) của sóng siêu âm trong chất lỏng
Hiện tượng phản xạ của sóng nói chung
Khi đầu dò đã được đặt chuẩn xác dưới nước, khi máy tấm ngư được khởi động,
hộp máy phát xung diện đến đầu dò với tần số từ vài chục đến vài trăm kHz
Dụng cụ thăm dò chứa trong nó các tinh thể “crytal” dùng để chuyển hóa xung
lượng điện năng thành đợt sóng siêu âm truyền xuống đáy nước với tần số được
quy định sẵn, đầu dò phát ra sóng siêu âm tỏa chùm xuống theo hình nón có đỉnh
là đầu dò, trục tâm thẳng góc với mặt đáy. Tần số này thường là 200kHz cho một
máy tầm ngư ở nước ngọt và 50kHz cho máy tầm ngư ở biển.
8. Nguyên lý hoạt động:
Làn sóng siêu âm lan truyền trong nước với vẫn tốc ổn định khoảng 1500 m/s.
Khi nó gặp một chướng ngại vật nào đó, lập tức một phần đợt sóng ấy bị dội lại
và hướng ngược trở lại phía trên, tại đây sóng phản hồi được tiếp thu bởi dụng
cụ thăm dò. Từ đây, tính hiệu sóng siêu âm phản hồi bắt được sẽ được truyền về
hộp máy để xử lý bằng cách khuếch đại và chuyển đổi. Hộp máy phân tích và xử
lý tín hiệu nhận được sau đó hiển thị thông tin lên màn hình cho người sử dụng.
Dưới đây là hình minh họa:
11. Mô tả thực tế và hình ảnh thu được trên màn hình hình máy tầm ngư
12. Đầu dò siêu âm:
Nguyên lý dựa trên hiệu ứng áp điện.
Thành phần cơ bản của đầu dò siêu âm là các phần tử ( chấn tử ) bao gồm nhiều
chấn tử được xếp trên 1 giá đỡ, mỗi chấn tử được cấu tạo là 1 tinh thể thạch anh
được nối với dòng điện xoay chiều
Hiệu ứng áp điện có tính chất thuận nghịch
13. Đầu dò siêu âm:
Phát ra xung siêu âm đáp ứng1 kích thích điện ( nghịch ): dòng điện xoay chiều
làm tinh thể thạch anh co, giãn liên tiếp→ rung → phát ra sóng siêu âm
Sóng phản hồi dội lại làm tín hiệu điện nảy sinh với cường độ tỉ lệ với cường
độ sóng phản hồi
Khi sóng phản hồi dội từ tất cả các độ sâu được ghi nhận, đầu dò tiếp tục thực
hiện 1 loạt mới. số loạt kíchthích trong 1s phụ thuộc vào độ sâu thăm dò ( t =
2Z/C, Z độ sâu, C vận tốc1540 m/s )
21. Nhu cầu người dùng về máy dò cá:
Người dùng quan tâm đến:
+ Giá
+ Nước sản xuất
+ Phạm vi sử dụng
Máy dò cá còn là một thiết bị lạ lẫm, và ít người biết đến nó.
Nhìn chung máy dò cá còn ít được sử dụng ở Việt Nam, do chưa phổ biến và
giá thành còn cao so với thu nhập của người Việt.
Tuy nhiên những người thú chơi câu cá chuyên nghiệp hiểu biết và đều có thể
sử dụng chiếc máy.
22. Chương 2 : Phân tích tín hiệu phát
2.1: Các thông số của đầu dò:
1.Một số thông số cơ bản:
Tần số 83 kHz với góc mở 52°
Tần số 200kHz với góc mở 22°
Dải sâu đo được 300m ( 1000 ft ) ở 83 kHz
Vậy ta có thể chọn tần số phát đi từ 83 kHz đến 200kHz ????
23. 2.2: Phân tích tín hiệu phát đi từ hộp máy
Hình xxx. Hình ảnh tín hiệu phát đi từ hộp máy
24. Đoàn có chu kỳ 40 micro giây
Khoảng cách giữa 2 đoàn phát là 15 micro giây
Biên độ phát cực đại đạt 78mV
2.2: Phân tích tín hiệu phát đi từ hộp máy
25. Sau khi thực hiện nhiều lần đo:
Chu kỳ đoàn sóng từ 15 đến 40 micro giây
Khoảng cách 2 đoàn sóng 10 đến 35 micro giây
Vậy chu kỳ thực sự là 25 micro giây
Biên độ cực đại là 60 đến 100 mV
Tần số sóng mang, cao gấp từ 8 đến 10 lần sóng bao
2.2: Phân tích tín hiệu phát đi từ hộp máy
26. 2.2: Phân tích tín hiệu phát đi từ hộp máy
Hình xxx. Hình ảnh tín hiệu phát đi từ hộp máy
27. 2.2: Phân tích tín hiệu phát đi từ hộp máy
Hình xxx. Hình ảnh tín hiệu phát đi từ hộp máy
28. Chu kỳ từ 1.7 micro giây đến 2.0 micro giây
Tần số tương ứng 500kHz đến 588kHz
( phù hợp với lý thuyết nhưng lại không phù hợp với
thông số đầu dò )
2.2: Phân tích tín hiệu phát đi từ hộp máy
29. Công việc tuần tiếp theo:
- Sử dụng VĐK Atmega8
- Mô phỏng trên Proteus
- Thiết kế mạch điều chế tín hiệu ra mục tiêu:
+ Điều chỉnh được biên độ
+ Thay đổi được dạng tín hiệu ra
2.3: Thiết kế mạch phát tín hiệu