1. IP/08/1956
Bρυξέλλες, 12 ∆εκεµβρίου 2008
Περιβάλλον: Περισσότερη προστασία για τα άγρια
ζώα και φυτά της Ευρώπης
Το πλούσιο ψηφιδωτό της προστατευόµενης χλωρίδας και πανίδας της
Ευρώπης εµπλουτίστηκε σήµερα µε τη σηµαντική επέκταση του δικτύου
Natura 2000, του κοινοτικού δικτύου των προστατευόµενων φυσικών
περιοχών. Οι προσθήκες περιλαµβάνουν 769 νέους τόπους συνολικής
επιφάνειας 95.522 km2. Οι περισσότεροι από τους τόπους βρίσκονται στα
νεότερα κράτη µέλη. Η Ρουµανία και η Βουλγαρία έχουν εντάξει περιοχές στο
δίκτυο για πρώτη φορά, µεταξύ άλλων περιοχές κατά µήκος της Μαύρης
Θάλασσας, οι οποίες φιλοξενούν πολυάριθµες ποικιλίες σπάνιων και
απειλούµενων φυτών και ζώων. Το δίκτυο Natura 2000, στο οποίο
περιλαµβάνονται σήµερα περίπου 25.000 τόποι που καλύπτουν σχεδόν το
20% του εδάφους της ΕΕ, είναι το µεγαλύτερο διασυνδεµένο δίκτυο
προστατευόµενων περιοχών στον κόσµο. Αποτελεί το βασικό όπλο της ΕΕ
στον αγώνα κατά της απώλειας της βιοποικιλότητας.
Ο αρµόδιος Επίτροπος για το Περιβάλλον, κ. Σταύρος ∆ήµας δήλωσε: «Κάθε νέος
τόπος που προστίθεται στο δίκτυο σηµαίνει περισσότερη προστασία για τα είδη και
τα ενδιαιτήµατα της Ευρώπης. Χαίροµαι που βλέπω ότι τόσες πολλές περιοχές
προερχόµενες από τα νεότερα κράτη µέλη έρχονται να προστεθούν στους
καταλόγους. Με το δίκτυο Natura 2000 εξασφαλίζουµε ότι οι µελλοντικές γενιές θα
απολαµβάνουν την πλούσια φυσική κληρονοµιά της Ευρώπης.»
Πού βρίσκονται οι νέες περιοχές;
Οι περισσότεροι από τους νέους τόπους βρίσκονται στη Βουλγαρία, τη Ρουµανία και
την Πολωνία, και περιλαµβάνουν εκτάσεις της βιογεωγραφικής περιοχής της Μαύρης
Θάλασσας (Βουλγαρία και Ρουµανία) και της στεπικής (Ρουµανία).
Η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας συµπεριλαµβάνει το ∆έλτα του ∆ούναβη, έναν
από τους µεγαλύτερους υγρότοπους της Ευρώπης και ένα από τα σηµαντικότερα
κέντρα της βιοποικιλότητας. Είναι χαρακτηριστικά τα λουλούδια, όπως η παιωνία
(Paeonia tenuifolia), ο κίτρινος άδωνις (Adonis volgensis), και 12 παγκοσµίως
απειλούµενα είδη πτηνών, συµπεριλαµβανοµένων του ευάλωτου αργυροπελεκάνου
(Pelecanus crispus) και της κοκκινόχηνας (Branta ruficollis), µια από τις σπανιότερες
χήνες της Ευρώπης. Το ∆έλτα του ∆ούναβη αποτελεί επίσης σηµαντική περιοχή για
τα ψάρια, µε πάνω από 70 καταγραµµένα είδη, ενώ τα δάση φιλοξενούν σπάνια
ερπετά όπως τη λιβάδια οχιά (Vipera ursinii).
Η Bουλγαρία προσέθεσε 252 τόπους, περιλαµβανοµένης της οροσειράς του Πιρίν,
ενδιαίτηµα διάφορων ειδών χλωρίδας, όπως της παπαρούνας του Πιρίν (Papaver
pirinica) και της κίτρινης γεντιανής (Gentiana lutea). ∆ιαθέτει επίσης πλούσια άγρια
πανίδα, καθώς φιλοξενεί την αγριόκοτα (Bonasa bonasia), τον πετρίτη (Falco
peregrinus) και τον αγριόκουρκο (Tetrao urogallus).

2. 2
Η Ρoυµανία προσέθεσε 316 τόπους, περιλαµβανοµένων των ορέων Macin στην
στεπική περιοχή, που φιλοξενεί τιον µαρµαρότριχο αγριόγατο (Vormela peregusna)
και τον ρουµανικό κρικητό (Mesocricetus newtoni). Έχει επίσης να επιδείξει µεγάλη
ποικιλία φυτικών ειδών όπως η σπάνια Moehringia jankae και η ρουµανική
καµπανούλα (Campanula romanica).
Η Πολωνία προσέθεσε 177 τόπους, περιλαµβανοµένης της λίµνης Goplo, που
φιλοξενεί 19 διαφορετικούς τύπους ενδιαιτηµάτων, την ορχιδέα λίπαρις η λοισέλιος
(Liparis Loeselii), καθώς και πτηνά όπως το σχεδόν απειλούµενο διπλοµπεκάτσινο
(Gallinago media) και την τρανοµουγκάνα (Botaurus stellaris).
Στο Ηνωµένο Βασίλειο, οι εκβολές των ποταµών Humber, Dee και Severn θα
αποκτήσουν ειδικό καθεστώς διατήρησης για την προστασία ευαίσθητης άγριας
χλωροπανίδας και ενδιαιτηµάτων. Συγκαταλέγονται στις πλουσιότερες εκβολές
ποταµών της Ευρώπης, µε πληθώρα παράκτιων ενδιαιτηµάτων.
Η Επιτροπή προγραµµατίζει περαιτέρω επικαιροποίηση των καταλόγων της ΕΕ έως
το τέλος του 2009.
Για πλήρη στοιχεία των επικαιροποιηµένων καταλόγων βλ.:
http://circa.europa.eu/Public/irc/env/natura_2000/library?l=/candidate_importance/biogeographical&vm=detailed&sb=Title
Τι είναι το δίκτυο Natura 2000;
Το Natura 2000 αποτελεί πανευρωπαϊκό δίκτυο περιοχών προστασίας της φύσης,
µε στόχο να εξασφαλίσει τη µακροπρόθεσµη επιβίωση των πλέον πολύτιµων
ενδιαιτηµάτων της Ευρώπης και των ειδών που απειλούνται µε εξαφάνιση.
Απαρτίζεται από "τόπους κοινοτικής σηµασίας", που ορίζονται σύµφωνα µε την
οδηγία για τα ενδιαιτήµατα, και "ζώνες ειδικής προστασίας", που ορίζονται σύµφωνα
µε την οδηγία για τα πτηνά Οι σηµερινές προσθήκες αφορούν 769 νέους τόπους,
που ορίζονται βάσει της οδηγίας για τα ενδιαιτήµατα, µε συνολικό εµβαδό 95.522
km². Η επέκταση αφορά οκτώ από τις εννέα βιογεωγραφικές περιοχές της ΕΕ
(αλπική, ατλαντική, Μαύρης Θάλασσας, βόρεια, ηπειρωτική, µεσογειακή, παννωνική,
στεπική). Αυτές οι εννέα περιφέρειες που αντικατοπτρίζουν τον πλούτο της
βιοποικιλότητας της ευρωπαϊκής ηπείρου. Το δίκτυο Natura 2000 καλύπτει τώρα
περίπου 700.000 km² σε 27 κράτη µέλη, ή σχεδόν το 20% του κοινοτικού εδάφους.
Ο εκτενής κατάλογος περιλαµβάνει επίσης 36 νέους τόπους µε θαλάσσιο στοιχείο.
Η ιδέα που διέπει το δίκτυο είναι ότι ο άνθρωπος πρέπει να συνεργαστεί µε τη φύση.
Οι δραστηριότητες που διεξάγονται στο εσωτερικό του δικτύου πρέπει να είναι
αειφορικές και σε αρµονία µε το φυσικό περιβάλλον. Τούτο σηµαίνει ότι, εφόσον
τηρείται αυτή η προϋπόθεση, εξακολουθούν να είναι δυνατές στο πλαίσιο του
δικτύου Natura 2000 οι περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες,
συµπεριλαµβανοµένης της γεωργίας, της αλιείας και της δασοκοµίας.
Τα κράτη µέλη επιλέγουν τους τόπους του Natura 2000 σε συνεργασία µε την
Επιτροπή. Αφού επιλεγούν, οι περιοχές είναι επίσηµα αναγνωρισµένες από την
Επιτροπή ως "τόποι κοινοτικής σηµασίας", και προστίθενται στους εγκεκριµµένους
καταλόγους. Η διαδικασία αυτή επιβεβαιώνει το επίσηµο καθεστώς των τόπων, και
παγιώνει την υποχρέωση προστασίας τους.

3. 3
Ποιο είναι το ενδιαφέρον του ζητήµατος;
Η βιοποικιλότητα - ο πεπερασµένος πόρος που συνιστά την ποικιλία της ζωής πάνω
στη Γη - βρίσκεται σε κρίση. Τα είδη χάνονται µε πρωτοφανή ρυθµό ως αποτέλεσµα
µη αειφορικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων, µε ανεπανόρθωτες συνέπειες για το
µέλλον µας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσµευτεί να αναστείλει, το αργότερο έως το
2010, την απώλεια βιοποικιλότητας στην Ευρώπη, ενώ το δίκτυο Natura 2000 είναι
το κεντρικό στοιχείο της κοινοτικής πολιτικής για τη φύση και τη βιοποικιλότητα.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://ec.europa.eu/environment/nature/index_en.htm