UEU, Zenbat Gara eta Euskal Gaien Institutuaren artean lankidetzan 2014ko ekainaren 10ean Kafe Antzokian emandako hitzaldian erabilitako aurkezpena.

1. Euskaldunok eta telebista
potentzialtasunak eta errealitateak XXI. mendean
Xabier Landabidea Urresti

2. egitura
Zer eta zergatik ikertu
Nondik eta nola ikertu
Zer aurkitu dudan
Ondorioak eztabaidan

3. zer eta zergatik

5. Abiapuntu orokorra
• Telebistaren zentralitatea
– Espazioa
– Denbora
– Arreta
• Aldaketa teknologikoa
– Digitalizazioa
– Bateratzea
• Giza esperientzia eta belaunaldiak
– norbanakoa
– kolektiboa

6. justifikazioa
• Hedabideek saturatutako mundua
– Aisia eta hedabideak. Hedabideak eta aisia.
– Elkar ikertu beharra?
• Telebista aisia mediatikoaren bidegurutzean (ala
gurutzbidean?)
• Tresnak behar ditugu ikus-entzuleen telebistarekin
lotutako harremanak eta esperientziak ikertzeko.
• Hiru ardatz nagusi:
– Hurbilketa agnostikoa (telebistaren eta aisiaren polisemia)
– Aisia humanistaren perspektiba
– Hurbilketa kualitatiboa (adin-talde eta belaunaldien
kontakizuna oinarri)

7. nondik eta nola

8. Landa lana
• 11 Eztabaida talde, 6 sakoneko elkarrizketa.
– 73 parte-hartzaile orotara.
• 4 adin-talde:
– Gazteak (18-34)
– Helduak 1 (35-49)
– Helduak 2 (50-64)
– Nagusiak (65+)

9. 2014/06/11
10
8
6
13
7
1 1
9
11
1
7
0
2
4
6
8
10
12
14
Algorta
Aulesti
Bermeo
Bilbao
Durango
Larrabetzu
Lezama
Lekeitio
Mungia
Muskiz
Santurtzi

10. Gidoiaren oinarriak (eredu integrala)

11. aurkitutakoak
• Telebistaren aisiazko izaera (koordenatuak)
• Belaunaldiak ≠ adin taldeak
• Telebista, aisiarako eta aisiazko artefaktu.

12. Aisiaren koordenatuak
Autotelikoa
Exotelikoa
Absentea
Kaltegarria
Emakumezkoak
Gizonezkoak

13. Aisiaren koordenatuak
AISIA
AUTOTELIKOA
AISIA
EXOTELIKOA
AISIA ABSENTEA
AISIA
KALTEGARRIA
GAZTEAK HELDUAK 1 HELDUAK 2 NAGUSIAK

14. Telebista eta belaunaldietan parte-hartzea
• Adin-talde guztiak belaunaldiren baten parte
sentitzen dira.
• Nahiz eta muga zehatzak argi ez dauden inoiz.
• Teknologia (eskukoak, internet, bideojokoak…)
• Telebistako edukia (haurtzaroko programak,
egungo zaletasunak, formatoarekiko
nostalgia…)
• Norbanako batzuk belaunaldi bat baino gehiagoren
parte, kontzienteki.
Gizonezkoa 40, LARRABETZU: Bueno, nik badakit nire belaunaldia telebistaren
belaunaldiarena dela, FMaren belaunaldiarena dela, baina nik neure burua
interneteko belaunaldikotzat daukat, eta orduan horren aldarrikapena egiten dut.

15. Nagusiagoak Norberarena Gazteagoak
Gazteak
Edo telebistari oso lotuta, edo
bestela batere ikusi ez.
Konformakorragoak.
Ezer espero ez telebistarengandik.
Garai baten aldaketa.
Mobilaren belaunaldia.
Teknologia kontsumoa.
Telebista betidanik “hor” egon da,
ekidiezina.
Kriteriorik gabekoak.
Konformakorragoak. Talde presioaren
eragina.
Telebista bigarren maila batean.
Helduak1
Telebista itzali ere ez, egun osoan
piztuta.
Aitak agindu zer ikusi.
Bakeroak, Cantinflas.
Internetik ez.
Trantsizio belaunaldia.
Gazteak baino telebista zaleagoak.
Internetekin ohitzen hasita.
Oso telebista zaleak, edo telebistarik
behar ez dutenak.
Mobila askoz inportanteago.
Interneten erabilera.
Helduak2
Goizetan irratia, arratsaldean
telebista.
Telebista aldatu dena baino
gutxiago aldatu dira.
Ohituraren indarra.
Telebistaren aldaketaren lekuko,
moldatuz.
Teknologiaren aukera berriak
(irratia, internet…).
Telebistak lehen toki handiagoa
hartzen zuen.
Lineako telebista.
Telebista birtuala.
Nork nahi duena ikusteko ohitura
(bakoitza bere pantailaren aurrean).
Muga gutxiago.
Nagusiak
Idatzi aurreko kultura
(matematikak…).
Erlojurik gabeko garaia.
Telebista heldu aurreko garaiak
Telebista eta telefonoa noiz heldu
ziren gogoan.
Aldaketa azeleratuaren lekuko.
Internetik ez.
Makinei erabat lotuta.
Pazientzia gutxiago.
Egiteko gauza gehiago (eskolan,
eskolaz kanpo, interneten).
Belaunaldiak, adin-taldeen arabera

16. Belaunaldien arteko aisiazko artefaktua
HAR
•Aisiazkoa
•Harrera(ldia)
•Sortu
•Egin
•Jakin / ahal
•Irekia (amaitu gabea)
•Aldakorra
•Subjektiboa
•Aktiboa
•Dut / dugu
EMAN
•Aisiarakoa
•Emana(ldia)
•Jaso
•Egon
•Jakin ezin / ezin ahal
•Itxia (amaitua)
•Finkoa
•Objektiboa
•Pasiboa
•Dago
Elementu objektibo eta subjektiboen arteko har-
emana.

17. ondorioak edo
• Aisia eta telebistaren arteko lotura
– Baieztatuta (banaezin ageri dira landa lanean)
– Konplexuak, anitzak, aberatsak, gatazkatsuak.
• Metodologia kualitatiboa
– Ezinbestekoa, osagarria, etorkizun handikoa
– Euskaldunontzat bereziki interesgarria?
• Telebistaren izaera zalantzan (dena dantzan)
– Baina gure ohiturak espero baino tradizionalagoak
– Belaunaldien etic eta emic estereotipoak. Usteak
ustel.

18. galderak eta eztabaida

19. Eskerrik asko!
xlandabidea@deusto.es
@txerren