Giới thiệu về khái niệm kỹ năng sống. Phân loại kỹ năng sống.

1. Kỹ năng sống (KNS)…có phải chăng đây là một khái niệm còn xa lạ…có thể đó là
những gì mà ta thực hiện hằng ngày để có thể sinh tồn một cách tốt nhất chăng. Ta không
thể phủ nhận vai trò của KNS trong đời sống xã hội, đặc biệt là ta đã có những định
hướng cho bản thân mình ? Những trải nghiệm của ta có đủ để giúp ta “vững tay chèo”
với những vấn đề trong cuộc sống: công việc, gia đình, bạn bè…! Có thể nói kỹ năng
sống là một trong những hành trang quan trọng, cần thiết để ta tìm hiểu, nhận ra và rèn
luyện bản thân như một thách thức…để rồi ta sẽ có những bước đi vững vàng hơn.
Có thể hiểu rằng kỹ năng sống là năng lực cá nhân (tâm lý – giao tiếp – xã hội) bao gồm
các hành vi cụ thể nhằm tác động đến nhận thức và thái độ của cá nhân, từ đó sẽ có
những khả năng ứng phó một cách hiệu quả với những tình huống, yêu cầu và thách thức
cuộc sống. Thông qua đó tăng cường khả năng quản lý – phát triển bản thân, giao tiếp
hiệu quả hướng tới cuộc sống lành mạnh hơn, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Có một số câu hỏi được đặt ra: Kỹ năng sống đào tạo ở lứa tuổi nào là phù hợp ? đào tạo
KNS như thế nào ? Có thể nói rằng, KNS là sự chuẩn bị hành trang cần thiết ở mỗi lứa
tuổi…từ mẫu giáo cho đến thanh thiếu niên như tiểu học, cấp bậc THCS, THPT…cho
đến sinh viên cần thiết và không thể thiếu với thanh niên và ngay cả những đối tượng
đang làm việc trong các lĩnh vực chuyên môn…và chúng tôi nghĩ rằng câu trả lời cho câu
hỏi đào tạo KNS như thế nào ?”..câu trả lời cần được cân nhắc và cũng là châm ngôn
sống và làm việc của chúng tôi là “chúng tôi đào tạo con người !”. Kỹ năng được thực
hiện thông qua hành vi và được rèn luyện hàng ngày ! Giao tiếp mang tính chất bắt buộc,
rất cần thiết trong cuộc sống cho dù bạn ở lứa tuổi nào, làm việc trong lĩnh vực nào hay
môi trường ào đi chăng nữa..thì giao tiếp vẫn là “chìa khóa” để bạn phát triển bản
thân…vì vậy kỹ năng không có gì xa lạ, nó thật gần gủi từ cách ăn nói cho đến tác phong
trong công việc, đời sống hàng ngày do đó cần phải có sự linh hoạt và chủ động với thái
độ và nhận thức tích cực của một con ngườichứ không phải là những thứ tự tuân thủ các
quy tắc nhất định như một cái máy ( có thể với những yếu tố mang tính văn hóa cộng
đồng, truyền thống đạo đức, các quy chuẩn xã hội…cần phải được cân nhắc và thực hiện
một cách linh hoạt và hợp lý).
KNS có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào các quan niệm.
Nhưng ở đây chúng ta có thể phân chia theo hai nhóm cơ bản là : những kỹ năng tâm lý
(nhận diện bản thân, kiềm chế cảm xúc, kỹ năng ra quyết định, kỹ năng chia sẻ, lắng
nghe…) và những kỹ năng tâm lý - xã hội (kỹ năng giao tiếp - ứng xữ, kỹ năng truyền
thông, kỹ năng làm việc nhóm, tư duy tích cực, quản lý thời gian v.v…).
Trên bình diện thực tế, việc giáo dục kỹ năng sống cần thiết với con người đó cũng chính
là những điều cơ bản nhất, các kỹ năng có mối quan hệ chặc chẽ với nhau về bản chất,
quá trình hình thành cũng như rèn luyện thông qua hành vi nhằm thay đổi nhận thức của
một cá nhân, để có thể bảo đảm sự tồn tại và thích ứng ngày một tốt hơn với cuộc sống.