1. Ergonominin Çalışma
Yaşamındaki Yeri Ve
Önemi
Özge TOKDEMİR
Elif Nur İPEK
Sedef DUYAL
Elif AKTÜRK
Melek ERKEÇ
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

2. Ergonominin Çalışma Yaşamındaki Yeri Ve Önemi
İÇERİK
1. Yaşantımızda Ergonomi
2. İş Hayatında Ergonomi
3. Bosch Fabrikalarında Ergonomi
Ergonomi; İnsan makina özelliklerini ve bu özelliklerin birbiri ile
uyumunu inceleyen bilim dalı veya disiplini olarak tanımlanır . Bu
deyim kelime anlamı olarak;ergos-iş nomos-bilim anlamına gelen eski
yunanca bir terimdir .
1.Yaşantımızda Ergonomi
Ergonomi artık günlük yaşantımızın her kısmına girmiş
bulunmaktadır.Örneğin;
Toplu taşıma araçlarında, makaslarda, tornavidalarda, sıralarda vb.
Fakat en büyük ergonomik gelişme araçlarda görülmüştür. Mesela
eskiden araçlarda direksiyonlar büyüktü, koltuklar sadece ileri geri
hareket edebiliyordu fakat şimdi insanın nasıl rahat edebileceği, aracı
nasıl elverişli kullanabileceğine göre ayarlanmaktadır. Başka bir örnek
olarak; asansörler insanların boylarına göre ayarlanmaktadır. Yani
artık ergonomi yaşantımızın her alanında vardır.
2.İş Yaşamında Ergonomi
İş sektöründe daha kaliteli ve daha verimli sonuçlar almak için ve
çalışanın rahat edebilmesi için iş yeri insana göre düzenlenmelidir.
Örneğin; klavyenin doğru açılarda kullanılması gerekir. Yanlış açılarda
kullanılırsa Carpal tunnel sendromu denen hastalık görülür.
İşyeri konseptlerinin belirlenmesinde çalışma fizyolojisine uygun
düşen vücut duruşları tercih edilmelidir. Bunun yanı sıra vücut
pozisyonları sırasındaki ve arasındaki değişiklikler zorlanmanın
hafiflemesini sağlamaktadır.
Oturma ve Ayakta Durma
Oturma ve Ayakta
Oturma ve Ayakta
Oturma
DurmaDurma
Ayakta Durma ve Yürüme
OTURMA
OTURMA
YÜKLENME
Ayakta Durma Durma
Ayakta
Ayakta Durma
ve ve
Yürüme
Yürüme
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ
YÜKLENM
YÜKLENM Ayakta Durma
Ayakta Durma

3. En zor şartlarda çalışılan yerler maden ocaklarıdır ve ergonomi için hiç
uygun değildir. Daha kaliteli mal daha kaliteli hizmet verilmesi için artık
insanın rahat edebileceği makinalar üretilmeye başlandı. Çalışılan yerler
insan hayatına önem vermeli ve ergonomiye uygun üretim yapmalıdır.
3.Bosch Fabrikalarında Ergonomi
Bosch çevrenin insana uyarlanmasına ergonomi demektedir. Bosch
ergonomik gelişmeler için 70’li yıllarda ergonomi cetvelleri oluşturdu, 90’lı
yıllarda ergonomik çalışmalar yapılmaya başlandı. Bosch için ergonomik
bir çevre tasarlanmak isteniyorsa %90 nın olduğu kısma hitap edilmesi
gerektiğini düşünüyor.
Vücut Yüksekliği ve Yüzdelikleri
SIKLIK
%90
YÜZDE
%1 %5 %50 %95 %99
Çalışma yeri ölçüleri(mavi kart)
• Ergonomik çalışma yeri tasarım ölçüleri
• DIN 33406 normunu baz alır
• Yalın hat tasarım standartları ile 2009’da güncellenmiştir.
Ergonomide insan için makinayla arasındaki uzaklığa dikkat
edilmelidir. Dikkat edilmezse vücutta deformasyon oluşur. Mavi karttaki
maddeler dikkat edilip uyulursa ergonomik bir şirket ortaya çıkar.
Çalışma yüksekliği(h1-h2)
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

4. Eskiden bu yükseklik 102 cm di. Şimdi insana göre yükseklik
ayarlanıyor. Eğer bu yüksekliğe uyulmazsa uygun vücut porsürü ortaya
çıkmıyor. Eğer uyulursa dik bir porsür oluşur.
Bir iş yerindeki çalışanların işte ayakta mı yoksa oturarak mı
çalışılması gerektiği belirlenip mavi karta göre ölçümleri yapılır.
Çalışmalarımızın yüksekliği kalp seviyesinin altında olması gerekir. En iyi
çalışım şekli değişimli şekildir. Çalışan isterse ayakta isterse oturarak
çalışabilmelidir.
Masa üstü dizayn: Kişi masaya yaklaşık 40-45 cm kuşbakışı uzaklıkta
olmalıdır.
Görme açısı: Uzun mesafeli görme değişikliği daha fazla zaman
gerektirmekte ve bu da ense ve boyun ağrılarına sebep olmaktadır.
Görme ve Işıklandırma(Beyaz Kart)
Aydınlatmada Işık Tekniği Karakteristikleri
• Işık şiddeti
• Kamaşmanın engellenmesi
• Aydınlanmanın düzenlenmesi
• Kontrast / Işık yoğunluğu
• Gölgelenme / Işık yönü
• Işık rengi / Renk tekrarı
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ

5. Bu konuda kontrast önemli eğer uygun kontrast yoksa hatayı görmek
mümkün değil. Mesela açık renk kullanılırsa hatayı görmek zorlaşırken
koyu renk de hata daha rahat görülebilir.
Ergonomi Kontrolleri
Bosch’da ergonomi çekleri oluşturulmuş. Her 2 yılda makinalar bu
teste tabi tutulmaktadır ve mavi gömleklilere ergonomi hakkında eğitim
verilmektedir.
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ