More Related Content
More from quynhhuong119 (14)
Hon me tang_duong_huyet_co_binh_gpw_jy_oaj2j_20130104080424_5
- 1. HOÂN MEÂ TAÊNG ÑÖÔØNGHOÂN MEÂ TAÊNG ÑÖÔØNG
HUYEÁT TREÂN BEÄNH NHAÂNHUYEÁT TREÂN BEÄNH NHAÂN
ÑAÙI THAÙO ÑÖÔØNGÑAÙI THAÙO ÑÖÔØNG
ThS BS Dieäp Thò Thanh Bình
Phoù chuû nhieäm BM Noäi tieát
ÑH Y Döôïc TP HCM
- 2. Muïc tieâuMuïc tieâu
Nhaän bieát ñöôïc caùc tình huoáng
taêng ñöôøng huyeát caáp cöùu
Bieát caùch ñieàu trò ban ñaàu thích
hôïp
Bieát caùc bieán chöùng cuûa beänh
vaø do ñieàu trò gaây ra
- 3. Tæ leä töû vongTæ leä töû vong
• Hoân meâ nhieãm ceton acid < 5%
• Hoân meâ taêng aùp löïc thaåm thaáu
~15%
- 4. ÑÒNH NGHÓAÑÒNH NGHÓA
Nhieãm ceton acid (DKA) : ñöôøng
huyeát > 300 mg/dL, pH maùu < 7.3,
bicarbonate < 15 mEq/L vaø ceton
trong maùu döông tính maïnh
Taêng aùp löïc thaåm thaáu maùu
(HHS) : ñöôøng huyeát > 600 mg/dL,
aùp löïc thaåm thaáu huyeát töông >
320 mOsm/kg, pH > 7.3, nhieãm ceton
khoâng coù hoaëc raát ít
- 5. Sinh lyù beänh cuûa nhieãm cetonSinh lyù beänh cuûa nhieãm ceton
acidacid
aceto acetate
beta-Hydroxybutyrate
acetone
↑ glucagon
- 6. Sinh lyù beänh cuûa hoân meâ taêngSinh lyù beänh cuûa hoân meâ taêng
aùp löïc thaåm thaáuaùp löïc thaåm thaáu
Thieáu huït insulin
Taân taïo
ñöôøng
Ly giaûi
glycogen
↑saûn xuaát glucose töø gan
Roái loaïn dung naïp glucose
Taêng ñöôøng
huyeát
Lôïi nieäu thaåm
thaáu
↓↓ Theå tích huyeát
töông
Buø nöôùc khoâng
ñuû
- 7. Bieåu hieän laâm saøngBieåu hieän laâm saøng
Bieåu hieän laâm saøng Bieán chöùng caáp
DKA HHS
Khôûi phaùt Tieán trieån
trong voøng
24 hrs
Tieán trieån
trong nhieàu
ngaøy
Yeáu toá khôûi phaùt
Chích insulin khoâng ñuû + +
Nhieãm truøng (Vieâm phoåi/
Nhieãm truøng tieåu…)
+ +
Nhoài maùu cô tim. Ñoät quî. + ++
Duøng thuoác khaùc + +
Beänh tim, beänh thaän maõn
tính
+
- 8. Bieåu hieän laâm saøngBieåu hieän laâm saøng
Bieåu hieän laâm saøng Bieán chöùng caáp
DKA HHS
Trieäu chöùng cô naêng
Suït caân +
Uoáng nhieàu +
Buoàn noân/
OÙi möûa
+
Khaùt + +
Ñau buïng +
- 10. Bieåu hieän laâm saøng Bieán chöùng caáp
DKA HHS
Trieäu chöùng thöïc theå
Nhòp tim nhanh + +
Da nieâm khoâ/ Daáu
veùo da (+)
+ ++
Maát nöôùc + ++
Thay ñoåi tri giaùc + +
Soát + +
Nhòp thôû Kussmaul +
Bieåu hieän laâm saøngBieåu hieän laâm saøng
- 11. Tieâu chuaån chaån ñoaùnTieâu chuaån chaån ñoaùn
HHS Thoâng
soá
DKA
↑↑ 33.3 – 66.6 mmol/L
600 – 1200 mg/dL
Glucose
16.7–33.3 mmol/L
300 – 600 mg/dL
↑
N - ↑ 135 – 145 mEq/L Sodium 125 – 135 mEq/L N
N Potassium N – ↓
N Magnesium N
N Chloride N
N Phosphate ↓
N : bình thöôøng
- 12. Tieâu chuaån chaån ñoaùnTieâu chuaån chaån ñoaùn
HHS
Thoâng
soá
DKA
330 – 380
mOsm/L
ASTT HT
300–320
mOsm/L
↑
+ / -
Cetone
huyeát
töông
++++
N - ↓ nheï HCO3
-
<15 ↓
pH > 7.3 KMÑM ph = 6.8 - 7.3
N PaCO2 20 – 30
N –↑ nheï
Khoaûng
troáng
Anion*
↑
- 13. Muïc tieâu ñieàu tròMuïc tieâu ñieàu trò
CAÛI THIEÄN
BÌNH
THÖÔØNG
HOÙA
LAØM MAÁT THEÅ
CETON
ÑIEÀU CHÆNH
NHAÄN BIEÁT
TRAÙNH
Töôùi maùu moâ
Ñöôøng huyeát
Aùp löïc thaåm
thaáu huyeát töông
Trong maùu vaø
nöôùc tieåu
Roái loaïn ñieän giaûi
vaø thaêng baèng toan
kieàm
Yeáu toá thuùc ñaåy
Bieán chöùng do ñieàu
trò
- 14. Höôùng daãn chung cho ñieàu trò nhieãmHöôùng daãn chung cho ñieàu trò nhieãm
ceton acidceton acid
Ñaùnh giaù
ban ñaàu
Dòch
truyeàn
tónh maïch
Insulin Potassium Bicarbonate
Dòch truyeàn ban ñaàu :
1.0L of 0.9% NaCl moãi giôø (15-
20 mL/kg/h)
Hoûi beänh
söû
Khaùm
laâm saøng
- 15. Ñaùnh giaù laïi sinh hieäu vaø tình traïng
dòch
DKA – Dòch truyeàn TMDKA – Dòch truyeàn TM
Shock giaûm theå
tích
Truyeàn 0.9%
NaCl
(1.0 L/g
vaø/hoaëc
plasma
expander)
Shock tim
Kieåm tra ñeàu
ñaën sinh hieäu
vaø tình traïng
dòch
Haï HA nheï
Tính serum Na+
hieäu chænh
Serum Na+
↑,
Serum Na+
BT
Truyeàn 0.45% NaCl
(4-14 mL/kg/g)
Truyeàn 0.9% NaCl
(4-14 mL/kg/g)
Serum Na+
↓
Dòch TM
Kieåm tra tình traïng dòch
cuûa BN
- 16. DKA – Dòch truyeàn TMDKA – Dòch truyeàn TM
Quyeát ñònh chuyeån sang dextrose 5% vôùi NaCl 0.45% toác ñoä 160-250
mL/g vaø insulin truyeàn TM (0.05-0.1U/kg/h) hoaëc tieâm DD 5-10 ñôn vò
moãi 2 giôø ñeå ñaûm baûo duy trì glucose huyeát thanh 150-200 mg/dL cho
ñeán khi beänh nhaân oån ñònh ôû möùc mong muoán
Serum glucose = 250 mg/dL
Ñaùnh giaù laïi sinh hieäu vaø tình traïng
dòch
Ñaùnh giaù laïi moãi 2-4 giôø hoaëc cho ñeán khi sinh hieäu, tình
traïng dòch vaø caùc xeùt nghieäm chuyeån hoùa oån ñònh.
Tìm nguyeân nhaân ñöa ñeán maát buø chuyeån hoùa.
Sau khi DKA ñaõ oån ñònh, theo doõi ÑH moãi 4 giôø vaø tieâm DD
insulin regular tuøy theo möùc ÑH: ÑH > 150 mg/dL, cho 5 ñôn vò moãi
khi ÑH taêng 50mg/dL keå töø möùc, lieàu cao nhaát laø 20 ÑV khi ÑH
- 17. DKA – InsulinDKA – Insulin
Insulin
Lieàu 0.15 U/kg
Truyeàn
TM 0.1
ÑV/kg/giôø
Coù theå taêng gaáp ñoâi
lieàu Insulin TTM cho
ñeán khi glucose giaûm
ñöôïc 50-70 mg/dL
Serum glucose = 250
mg/dL
- 18. DKA - PotassiumDKA - Potassium
Neáu K+
HT< 3.3 mEq/L
Taïm khoâng tieâm Insulin cho ñeán khi ñaõ chænh ñaït möùc
mong muoán
THay vaøo ñoù, TTM 40 mEq/L K+
(2/3 KCl vaø 1/3 KPO4) cho
ñeán khi K > 3.3 mEq/L
Neáu K+
> 5.5 mEq/L, ngöng taát caû caùc nguoàn K+
(dòch
truyeàn chöùa K+
, thöùc aên coù K+
, thuoác laøm ↑K+
) vaø
kieåm tra K+
moãi 2 giôø
Neáu K+
> 3.3 nhöng < 5.5 mEq/L cho 20-30 mEq K+
trong
moãi lít dòch truyeàn TM (2/3 KCl vaø 1/3 KPO4)
Muïc tieâu: giöõ K+
ôû möùc 4-5 mEq/L
- 19. Caùc taùc nhaân laømCaùc taùc nhaân laøm KK++
Huyeát ThanhHuyeát Thanh
• Insulin
• Chænh toan
maùu
• Dòch truyeàn
- 20. DKA - BicarbonateDKA - Bicarbonate
BicarbonateBicarbonate
pH >
7.0
Khoâng cho
bicarbonate
Khoâng cho
bicarbonate
pH < 6.9-
7.0
Pha 150 mmol NaHCO3
trong 200 mL H20 vaø
TTM 200 mL/giôø
Pha 150 mmol NaHCO3
trong 200 mL H20 vaø
TTM 200 mL/giôø
Tieáp tuïc TTM HCO3 moãi 2 giôø
cho ñeán khi pH > 7.0 trong khi
ñoù ñaùnh giaù laïi K+
huyeát
thanh
Tieáp tuïc TTM HCO3 moãi 2 giôø
cho ñeán khi pH > 7.0 trong khi
ñoù ñaùnh giaù laïi K+
huyeát
thanh
- 21. Ñieàu trò hoã trôïÑieàu trò hoã trôï
• Chaêm soùc ngöôøi hoân meâ
• Tìm vaø ñieàu trò caùc yeáu toá thuaän
lôïi
- 22. Höôùng daãn chung cho ñieàu trò taêngHöôùng daãn chung cho ñieàu trò taêng
aùp löïc thaåm thaáuaùp löïc thaåm thaáu
Ñaùnh giaù ban ñaàu : Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm
saøng trong khi khôûi ñaàu dòch truyeàn tónh maïch : 1.0
L of 0.9% NaCl per hour (15-20 mL/kg/h).
Ñaùnh giaù ban ñaàu : Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm
saøng trong khi khôûi ñaàu dòch truyeàn tónh maïch : 1.0
L of 0.9% NaCl per hour (15-20 mL/kg/h).
Dòch
truyeàn
Dòch
truyeàn
InsulinInsulin PotassiumPotassium
- 23. Taêng ALTTM- Dòch truyeànTaêng ALTTM- Dòch truyeàn
TMTM Ñaùnh giaù sinh hieäu, tình traïng maát nöôùc, caùc thoâng soá chuyeån
hoaù.
Ñaùnh giaù sinh hieäu, tình traïng maát nöôùc, caùc thoâng soá chuyeån
hoaù.
Xaùc ñònh Na+
hieäu chænh
↑Serum Na+↑Serum Na+
Serum Na+
BTSerum Na+
BT ↓Serum Na+↓Serum Na+
Shock giaûm theå
tích
Shock giaûm theå
tích
NaCl 0.9%(1.0L/g vaø/
hoaëc plasma expanders.
NaCl 0.9%(1.0L/g vaø/
hoaëc plasma expanders.
Giaûm HA nheïGiaûm HA nheï
Tính Natri hieäu
chænh.
Tính Natri hieäu
chænh.
Shock timShock tim
Kieåm tra ñeàu ñaën sinh
hieäu, tình traïng dòch.
Kieåm tra ñeàu ñaën sinh
hieäu, tình traïng dòch.
0.9% NaCl (4-14 mL/kg/g) sau ñoù ñaùnh
giaù laïi sinh hieäu vaø tình traïng dòch.
0.9% NaCl (4-14 mL/kg/g) sau ñoù ñaùnh
giaù laïi sinh hieäu vaø tình traïng dòch.
Serum glucose = 300 mg/dL.Serum glucose = 300 mg/dL.
0.45% NaCl (4-14 mL/kg/g) sau ñoù ñaùnh giaù laïi
sinh bhieäu vaø tình traïng dòch cuûa beänh nhaân.
0.45% NaCl (4-14 mL/kg/g) sau ñoù ñaùnh giaù laïi
sinh bhieäu vaø tình traïng dòch cuûa beänh nhaân.
Chuyeån dòch truyeàn TM sang 5% dextrose + 0.45% NaCl
↓insulin ñeán 0.05-0.1U/kg/giôø
Muïc tieâu: serum glucose 250-300 mg/dL cho ñeán khi plasma osmolality > 315 mOsm/kg
Chuyeån dòch truyeàn TM sang 5% dextrose + 0.45% NaCl
↓insulin ñeán 0.05-0.1U/kg/giôø
Muïc tieâu: serum glucose 250-300 mg/dL cho ñeán khi plasma osmolality > 315 mOsm/kg
- 24. HHS – InsulinHHS – Insulin
Insulin thöôøng, 0.15 U/kg Tieâm TMInsulin thöôøng, 0.15 U/kg Tieâm TM
InsulinInsulin
TTM insulin 0.1 U/kg/hgiôø.TTM insulin 0.1 U/kg/hgiôø.
Ño glucose huyeát thanh moãi giiôø. Glucose phaûi giaûm 50 mg/dL itrong
giôø ñaàu. Neáu khoâng taêng gaáp ñoâi lieàu insulin moãi giôø cho ñeán
khi glucose huyeát giaûm ñeàu ñaën moãi giôø of 50-70 mg/dL.
Ño glucose huyeát thanh moãi giiôø. Glucose phaûi giaûm 50 mg/dL itrong
giôø ñaàu. Neáu khoâng taêng gaáp ñoâi lieàu insulin moãi giôø cho ñeán
khi glucose huyeát giaûm ñeàu ñaën moãi giôø of 50-70 mg/dL.
Heát taêng ALTTMHeát taêng ALTTM
Theo doõi glucose huyeát (ÑH) moãi 4giôø.
Chænh lieàu Regular Insulin TDD taêng 5 ñôn vò
moãi khi ÑH taêng 50 mg/dL töø treân möùc ÑH
hôn 150 m/dL, lieàu toái ña Insulin 20 ÑV khi ÑH
> 300 mg/dL vaø sinh hieäu, trieäu chöùng thaàn
kinh oå ñònh.
Theo doõi glucose huyeát (ÑH) moãi 4giôø.
Chænh lieàu Regular Insulin TDD taêng 5 ñôn vò
moãi khi ÑH taêng 50 mg/dL töø treân möùc ÑH
hôn 150 m/dL, lieàu toái ña Insulin 20 ÑV khi ÑH
> 300 mg/dL vaø sinh hieäu, trieäu chöùng thaàn
kinh oå ñònh.
Chuyeån dòch truyeàn TM sang 5% dextrose
+ 0.45% NaCl
↓insulin ñeán 0.05-0.1U/kg/giô!
Muïc tieâu: serum glucose trong khoaûng
250-300 mg/dL cho ñeán khi ALTT huyeát
töông > 315 mOsm/kg
Chuyeån dòch truyeàn TM sang 5% dextrose
+ 0.45% NaCl
↓insulin ñeán 0.05-0.1U/kg/giô!
Muïc tieâu: serum glucose trong khoaûng
250-300 mg/dL cho ñeán khi ALTT huyeát
töông > 315 mOsm/kg
- 25. HHS - PotassiumHHS - Potassium PotassiumPotassium
Neáu K+
<3.3 mEq/L, khoâng cho insulin.
TTM 40 mEq K+
(2/3 as KCl and 1/3 KPO4)
Muïc tieâu: K+
> 3.3 mEq/L
Neáu K+
<3.3 mEq/L, khoâng cho insulin.
TTM 40 mEq K+
(2/3 as KCl and 1/3 KPO4)
Muïc tieâu: K+
> 3.3 mEq/L
Neáu K+
> 5.5 mEq/L, khoâng cho K+
vaø theo doõi K moãi 2 giôø.Neáu K+
> 5.5 mEq/L, khoâng cho K+
vaø theo doõi K moãi 2 giôø.
Neáu K+ > 5.5 mEq/L, khoâng cho K+ vaø theo doõi K moãi 2 giôø.Neáu K+ > 5.5 mEq/L, khoâng cho K+ vaø theo doõi K moãi 2 giôø.
Neáu K+
> 3.3 nhöng < 5.5 mEq/L, cho 20-30 mEq K+
/L trong dòch TTM (2/3 KCl +1/3
KPO4). Muïc tieâu: K+
4-5 mEq/L.
Neáu K+
> 3.3 nhöng < 5.5 mEq/L, cho 20-30 mEq K+
/L trong dòch TTM (2/3 KCl +1/3
KPO4). Muïc tieâu: K+
4-5 mEq/L.
Moãi 2-4 giôø kieåm
laïi serum K+
sinh
hieäu, tình traïng dòch
cuûa beänh nhaân.
Oån ñònh.
Moãi 2-4 giôø kieåm
laïi serum K+
sinh
hieäu, tình traïng dòch
cuûa beänh nhaân.
Oån ñònh.
Chuyeån sang TTM 5% dextrose
+ 0.45% NaCl
↓insulin to 0.05-0.1U/kg/giôø
Muïc tieâu: serum glucose 250-
300 mg/dL cho ñeán khi plasma
osmolality > 315 mOsm/kg
Chuyeån sang TTM 5% dextrose
+ 0.45% NaCl
↓insulin to 0.05-0.1U/kg/giôø
Muïc tieâu: serum glucose 250-
300 mg/dL cho ñeán khi plasma
osmolality > 315 mOsm/kg
Theo doõi glucose huyeát (ÑH)
moãi 4giôø. Cho regular insulin
TDD 5 ÑV cho moãi möùc ÑH
taêng 50 mg/dL treân möùc ÑH
150 m/dL cao nhaát laø 20 ÑV khi
ÑH > 300 mg/dL vaø sinh hieäu,
trieäu chöùng thaàn ki8nh oå
ñònh.
Theo doõi glucose huyeát (ÑH)
moãi 4giôø. Cho regular insulin
TDD 5 ÑV cho moãi möùc ÑH
taêng 50 mg/dL treân möùc ÑH
150 m/dL cao nhaát laø 20 ÑV khi
ÑH > 300 mg/dL vaø sinh hieäu,
trieäu chöùng thaàn ki8nh oå
ñònh.
- 26. Bieán chöùngBieán chöùng
• Bieán chöùng khoâng do ñieàu trò:
• Choùang ( Schock)
• Nhieãm acid lactic
• Suy thaän
• Taéc maïch: maïc treo, maïch maùu
naõo, NMCT
• Nhieãm truøng: vieâm phoåi, nhieãm
truøng tieåu
- 27. Bieán chöùngBieán chöùng
• Bieán chöùng lieân quan ñeán ñieàu trò
• Quaù taûi tuaàn hoøan: BN giaø, suy
thaän
• Haï ñöôøng huyeát
• Haï kali maùu
• Phuø naõo
• Nhieãm truøng taïi vuøng tieâm chích,
do ñaët oáng thoâng tieåu
• Taùi nhieãm ceton acid