2. Խաչքարը փորագրված, որպես կանոն ուղղաձիգ տեղադրվող
տափակ քարե սալ է, որի մի լայն կողմի վրա փորագրված
կոմպոզիցիայի հիմնական տարրը խաչն է։ Խաչի շուրջը հաճախ
պատկերվում են՝ երկրաչափական զարդանշաններ, հավերժության
նշաններ, բուսական և կենդանական աշխարհի պատկերներ,
ինչպես նաև մարդիկ՝ հատկապես սրբերի պատկերներ։
Խաչքարերը որպես կանոն տեղադրվում են վանքերի և
եկեղեցիների մոտ, գերեզմաններում, ճանապարհների մոտ։
3. Չնայած հեռվից նրանց պատկերը գրեթե միշտ սիմետրիկ է երևում, շատ դեպքերում
մոտիկից կարելի է տեսնել, որ կողմերը իրարից տարբերվում են։ Տարածված կարծիք է,
որ խաչքարերը կողմնորոշվում են ըստ աշխարհի կողմերի։Խաչքարը հաջորդել է խաչով
ավարտվող քառակող վաղմիջնադարյան կոթողներին և թևավոր խաչերին, որոնց մեծ
մասը ոչնչացվել է արաբական արշավանքների ժամանակ։ Խաչքարը բովանդակում է
քրիստոնեության հիմնական գաղափարը՝ Հիսուս Քրիստոսի փրկագործությունը։
Գլխավոր տարրը խաչն է՝ որպես Խաչեցյալի՝ Քրիստոսի, Կենաց ծառի, խոստացված
երկնային հոգևոր դրախտի ու փրկության խորհուրդ. այն հայերի համար փոխարինել է
սրբապատկերներին։
