Δεσποινα Παναηλιδου

1. Ένα PowerPoint της μαθήτριάς Δέσποινας
Παναηλίδου!!!
ΘΕΜΑ: Καπνομάγαζα και καπναποθήκες
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:4/04/2013
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ:16
ΜΑΘΗΜΑ: Ιστορία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ:
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 1

2. Χαρακτηρίζουμε ως
βιομηχανικά κτήρια τις
λεγόμενες καπναποθήκες
ἤ καπνομάγαζα της
Ξάνθης τα κτήρια δηλαδή,
όπου γινόταν ἡ
επεξεργασία και ἡ
αποθήκευση του καπνού.
Ἡ συλλογή φύλλων καπνοῦ σέ
καλλιέργεια πλησίον τῆς Ξάνθης.
07/04/13 (Φωτογραφία τοῦ 1942)
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 2

3. Ο καπνός είναι ένα
ιδιόμορφο προϊόν. Το
μονοετές θαμνώδες φυτό
του καπνού προέρχεται
από την αμερικανική
ήπειρο, απ’ όπου στις αρχές
του 16ου αιώνα
μεταφέρθηκε στην
Ευρώπη. Καλλιεργείται για
το φύλλο του, από το οποίο
παρασκευάζεται ὁ γνωστός
καπνός και το τσιγάρο.
Παστάλιασμα καπνοῦ σέ καπναποθήκη στίς
ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰώνα.
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ (Φωτογραφία τοῦ 1919) 3

4. Εδικά στην περιοχή τῆς
Ξάνθης, τα αργιλικά εδάφη
των υπωρειών της Ροδόπης,
τα οποία είναι προσχωσιγενή
και ελαφρός επικλινή, είναι
κατάλληλα για την παραγωγή
εξαιρετικής ποιότητας
καπνού με ιδιάζοντα
αρωματικά χαρακτηριστικά.
Ἐσωτερικό καπναποθήκης κατά τίς ἀρχές τοῦ
20οῦ αἰώνα.
(Φωτογραφία τοῦ 1908)
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 4

5. Ἡ τριγωνική πεδιάδα και οι
λόφοι πού περικλείονται από
τον ποταμό Νέστο, τη Νότια
Ροδόπη και τη λίμνη
Βιστονίδα απεδείχθησαν
ιδανικοί για την καλλιέργεια
του καπνού. Αλλά και οι
μουσουλμάνοι ἀγρότες τῆς
περιοχής της Ξάνθης διέθεταν
τη μοιρολατρία και την
επιμονή, πού συνιστούν
βασικά πλεονεκτήματα για
τον καλλιεργητή του καπνού. Σειρά καπναποθηκῶν στήν ὁδό 12 Ἀποστόλων.
(Φωτογραφία τοῦ 2005)
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 5

6. Πρώτα-πρώτα οι αγρότες
συλλέγουν σταδιακά τα φύλλα
τα οποία δεν ωριμάζουν
ταυτόχρονα. Τα φύλλα
τοποθέτιονται το ένα πάνω στο
άλλο σε δεσμίδες μέσα σε
κοφίνια και σκεπάζονται με
πανί.
Ἀἐτωμα καπναποθήκης στήν ὁδό Ἀβδήρων.
(Φωτογραφία τοῦ 2005)
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 6

7. Αμέσως στο σπίτι γίνεται τό
αρμάθιασμα από τίς
γυναίκες, πού απορρίπτουν
πολλά φύλλα ως ακατάλληλα.
Τα φύλλα πρέπει να
τρυπηθούν με μακριές
μεταλλικές βελόνες και να
πελασθούν σε σπάγκο για να
κρεμαστούν σε αρμαθιές,
ώστε να γίνει ἡ αποξήρανση
τους.
Καπναποθήκη μέ χαρακτηριστικό ἀέτωμα στήν ὁδό
Ἕλλης.
(Φωτογραφία τοῦ 2005)
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 7

8. Ἡ αποξήρανση
ἀπαιτεῖ μεγάλη
προσοχή καί γίνεται
στόν ἥλιο (εἰκ. 203). Οἱ
ἁρμαθιές
τοποθετοῦνται σέ
πλαίσια πού τούς
ἐπιτρέπουν νά
ἀερίζονται καί νά
προστατεύονται ἀπό
τή σκόνη καί ἀπό τίς
βρωμιές. Ἀναστηλωμένη καπναποθήκη στήν ὁδό 12
Ἀποστόλων, προοριζόμενη νά στεγάσει μουσεῖο
07/04/13 καπνοῦ.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 8
(Φωτογραφία τοῦ 2005)

9. Μετά την αποξήρανση, ὁ
καπνός έχει πάρει την
ποιότητα και το άρωμα του.
Οι αρμαθιές αποθηκεύονται
τότε κρεμασμένες κάτω από
στεγασμένο χώρο. Κατόπιν,
στις αρχές του
Φθινοπώρου, τα
κρεμασμένα φύλλα γίνονται
δέματα και παραδίδονται
στους εμπόρους καπνού.
Εδώ τελειώνει ἡ αγροτική
επεξεργασία του καπνού.
Ἰδιόρρυθμη διακόσμηση καπναποθήκης στήν ὁδό
Χατζησταύρου.
(Φωτογραφία τοῦ 2004)
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 9

10. Από τον 18ο αιώνα οι
ποιότητες του καπνού πού
παράγονται στην περιοχή
της Ξάνθης θεωρούνταν
από τις καλύτερες του
κόσμου και οι τιμές τους
ήταν πολύ υψηλές. Οι
εκλεκτότερες ποιότητες της
πεδιάδας έπαιρναν τον
δρόμο για την αγορά της
Κωνσταντινούπολης, ενώ
ἡ παραγωγή της ορεινής
περιοχής κατευθύνονταν
προς το εξωτερικό.
Καπναποθήκη μεγάλου ὄγκου στήν ὁδό
Καπνεργατῶν.
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ(Φωτογραφία τοῦ 2006)
ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 10

11. Τήν ἐποχή ἐκείνη ἡ
μεταφορά τῶν καπνῶν
τῆς Ξάνθης γινόταν μέ
καραβάνια ἀπό
καμῆλες ἤ μουλάρια
πρός τά λιμάνια τοῦ
Πόρτο Λάγος καί τῆς
Καβάλας.
Ἡ συλλογή φύλλων καπνοῦ σέ καλλιέργεια πλησίον τῆς Ξάνθης.
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ ῦ 1942)
(Φωτογραφία το 11

12. Οἱ καπναποθῆκες
τῆς Ξάνθης
ἀποτελοῦν ἕνα πολύ
σημαντικό σύνολο
βιομηχανικῆς
ἀρχιτεκτονικῆς καί
εἶναι ἡ μοναδική
παρόμοια περιοχή
πού σώζεται σήμερα
στόν ἑλληνικό χῶρο.
Ἀναστηλωμένη καπναποθήκη στήν ὁδό 12 Ἀποστόλων,
προοριζόμενη νά στεγάσει μουσεῖο καπνοῦ.
07/04/13 (Φωτογραφία τοῦ 2005)
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 12

13. Ὁρισμένες μόνο ἀπό τίς
καπναποθῆκες τῆς
Ξάνθης ἔχουν κηρυχθεῖ
διατηρητέες, ἀλλά ὅσες
ἀπό αὐτές δέν ἔχουν
ἀξιοποιηθεῖ ἀκολουθοῦν
τή θλιβερή μοίρα τῆς
ἐγκατάλειψης καί τῆς
ἀπαξίωσης.
Ξήρανση καπνού μέσα στην Ξάνθη το
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ1979. 13

14. Ἡ περιοχή τῶν καπναποθηκῶν
συνεχίζει νά ἀποτελεῖ μία
πρόκληση γι’ αὐτούς πού
παίρνουν ἀποφάσεις, ὅπως καί
γιά τήν ἴδια τήν πόλη. Ἡ
ἀναβάθμιση τῆς περιοχῆς τῶν
καπναποθηκῶν καί ἡ σωστή
χρήση της εἶναι δυνατόν νά
ὁδηγήσουν σέ ἀναβάθμιση ὅλης
τῆς πόλης καί στή δημιουργία
ἑνός μοναδικοῦ πολεοδομικοῦ
συνόλου.
Δύο καπναποθῆκες στήν ὁδό Σταθμοῦ.
07/04/13 (Φωτογραφία τοῦ 1982)
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 14

15. Ἡ ἀνάπλαση καί ἡ
κατάλληλη χρήση τῆς
περιοχῆς τῶν
καπναποθηκῶν σέ
συνδυασμό μέ τήν Παλιά
Πόλη προσφέρει μεγάλες
δυνατότητες δημιουργίας
ἑνός πολεοδομικοῦ
δίπολου, τό ὁποῖο θά
ἀποτελεῖ πολιτιστικό καί
οἰκονομικό κεφάλαιο καί θά
συνδέει ὅλη τήν πόλη μέ τήν
ἱστορία καί τήν ταυτότητά
της.
Μέχρι τη δεκαετία του 1990 κάτοικοι της Ξάνθης
07/04/13 καλλιεργούσαν καπνό σε κλήρους κοντά στην πόλη.15
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ

16. ΗΤΑΝ ΜΙΑ ~Ευχαριστώ
που το
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ παρακολουθή
-σατε!!!~
ΤΗΣ
ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ
ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ
ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ
Τα κείμενα είναι από το Βικιπαίδεια και οι
φωτογραφίες από το google!!
07/04/13 ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΝΑΗΛΙΔΟΥ 16