3. Mukaddime
2.Bölüm 3.bölüm:
Kitabül- geniş
Mukaddeme iber’in 1.Bölüm : bedevi
umran
hanedanlıkl
(önsöz) ar,mülk,hilaf
birinci ,vahşi et,devlet
kitabı : Genelde beşeri umran millerler ve teşkilatındak
kabileler i makamlar
İkinci
mukaddeme Beşinci
Altıncı
Birinci yeryüzünün Üçüncü mukaddeme
Dördüncü mukaddeme
mukaddem umran mukaddeme bolluk ve
mukaddeme fıtrattan veya
e (diğer 5 (topluluk) iklimin kıtlıkların
iklimin insan riyazetten
mukaddimen bulunan insanın insanın
ahlakı dolayı gaybı
in kısımları ve fiziksel beden ve
üzerinde idrak eden
mukaddimes dünyanın özelliklerine ahlakı
tesiri insanların
i) başlıca tesiri üzerinde
nevileri
coğrafi tesiri
özellikleri
4. Tarih, bir çağa veya bir nesle , has haberlerin anlatılmasıdır.
(sf.195)
Tarih ilmi , geçmişteki kavimlerin ahlakı , nebilerin
gidişatı, hükümdarların devletleri ve siyasetleri ile ilgili
hallere bizi vakıf kılar, bu şekilde amacı din ve dünya
hallerinde ibret ve örnek almak olan kimsenin tarihten
faydalanması bu süretle tamamlanmış olur (sf.165)
5. Zayıf veya sağlam demeyip sadece nakle itimad etmeleri ;
bunları asıllarıyla karşılaştırmamaları ; benzerleriyle
mukayese etmemeleri
Hikmeti ölçü alarak oluşumların tabiatlarını kavramak
suretiyle haberlerde muhakeme ve basireti hakem
kılmamaları
Bunları dikkate almadan konuyu ele almalarıdır. (syf.165)
6. Umran, toplumla kaynaşmak ve ihityaçları gidermek
maksadiyle şehire veya bir konaklama yerine inmek ve
orada birlikte ikamet etmekten ibarettir. Birlikte yaşamanın
sebebi, maişetlerini (geçimlerini) temin ederken tabiatı
icabı insanların birbirlerine yardım etme durumunda
bulunmalarıdır (sf.208)
7. Haberlerin tenkidinde , doğru olanların asılsız
olanlardan ayıklanmasında en güzel ve en güvenilir
usül , umranın tabiatını ve ictimai kanunları
tanımakla olur. (sf.202)
8. • Umumi hatlarla beşeri umran, bunun sınıfları ve
1.bölüm yeryüzünde kapladığı yerlerin miktarı hakkındadır.
• Bedevi umran, kabilelerin ve vahşi (ibtidai)
2.bölüm cemiyetlerin bahiskonusu edilmeleri hakkındadır.
• Devletlere, hanedanlıklara, hilafete, mülke ve devlet
3. Bölüm teşkilatındaki makam ve mertebeler hakkındadır.
4. Bölüm • Hadari umran , memleketler ve şehirler hakkındadır.
• Sanatlar , ilimler, maişet, kazanç ve şekilleri
5.Bölüm hakkındadır.
• İlimler, ilimlerin kazanılması ve öğrenilmesi
6.bölüm hakkındadır.
9.
10. İnsani ictima (insanların toplum halinde yaşamaları)
zoruridir.
Allah teala insanı yaratmış, gıdasız yaşaması ve
hayatını devam ettirmesi mümkün olmayacak surete
ve biçime sokmuş, fıtratı ile gıdasını aramayı ve
kendisine verilen kuvvet ile bunu elde etmeyi ona
belletmiştir.
Ancak insanlardan bir kişinin kuvveti,muhtaç olduğu
bahiskonusu gıdayı tek başına elde etmeye kafi
gelmez.(sf.213)
11.
12. • Çiftçilik ve hayvancılıkla • Maişetleri için sanat yolunu ya da
uğraşırlar(sf.323) ticareti meslek edinmişlerdir.
• Kazanç ları ve yardımlaşmaları • Zaruri ihtiyaçlarından fazlası için
yaşamalarına yetecek yardımlaşırlar (sf.324)
miktardadır.bundan fazla değildir. • Hadarilerin kanuni hükümlerin
(sf.324) zorluğu ve baskısı aldtında
• Bedeviler hayra hadarilerden daha bulunmaları metanetlerini bozar ve
yakındır.(326) mukavemet kabiliyetini yok eder.
• Bedeviler hadarilerden daha
cesurdur(328)
13.
14. Ibn haldun, mukaddimenin 3. bölümünde ,bugün
siyaset sosyolojisi denilen mesele ve mevzuları ele
almaktadır. (Uludağ)
15. Mülk (devlet ) ve güçlü hanedanık kabile ve asabiyetle
olur.
17. Sahası geniş ve hakimiyeti büyük hanedanlıklar din
esasına dayanır. (sf.378)
kalpler batıl heveslere , dünya meyline çağırılırsa,
rekabet hasıl olur, ihtilaflar yaygınlaşır.
eğer Hakk’a dönülür, batılı ve dünyayı reddederse ,
gayeler birleşir, rekabet ortadan kalkar , ihtilaf azalır,
yardımlaşma ve dayanışmanın güzel bir şekli ortaya
çıkar,bu husustaki işbirliğinin sahası genişler, bu
suretle devlet büyümüş olur. (sf.378)
18. Çok sayıda kabileler ve çeşit çeşit cemaatların
bulunduğu topraklarda , sağlıklı bir devletin kurulması
az vakidir.(sf.386)
Tek başına şana sahip olmak , refaha dalmak , rahatı
ve suküneti tercih etmek mülkün tabiatındadır.
(sf. 388)