2. DEFINISI BIOSIS:DEFINISI BIOSIS:
 Dari perkataan Yunani yg bererti bendaDari perkataan Yunani yg bererti benda
hidup (merangkumi semua benda hidup).hidup (merangkumi semua benda hidup).
FAKTOR BIOSIS:FAKTOR BIOSIS:
 Merangkumi semua benda hidup ygMerangkumi semua benda hidup yg
mempengaruhi pertumbuhan tumbuhanmempengaruhi pertumbuhan tumbuhan
secara langsung atau tidak langsung.secara langsung atau tidak langsung.
 Turut memberi kesan bermanfaat sertaTurut memberi kesan bermanfaat serta
kesan berbahaya kepada tumbuhan.kesan berbahaya kepada tumbuhan.

3. Benda hidupBenda hidup memberi manfaatmemberi manfaat kpdkpd
tumbuhan :tumbuhan :
 membantu dlm penguraian sisamembantu dlm penguraian sisa
tumbuhan,tumbuhan,
 menghasilkan toksin yg blh membunuhmenghasilkan toksin yg blh membunuh
serangga,serangga,
 membantu perhubungan simbiotikmembantu perhubungan simbiotik
dgn akar tumbuhan,dgn akar tumbuhan,
 menjalankan proses pengikatanmenjalankan proses pengikatan
nitrogen serta penitratannitrogen serta penitratan..

4. Kesan berbahayaKesan berbahaya benda hidup kpdbenda hidup kpd
tumbuhan :tumbuhan :
 merosakkan tumbuhan ataumerosakkan tumbuhan atau
menyebabkan penyakit tumbuhan.menyebabkan penyakit tumbuhan.
 benda hidup blh menjadi parasit kpdbenda hidup blh menjadi parasit kpd
tumbuhantumbuhan
 menyebarkan organisma lain yg blhmenyebarkan organisma lain yg blh
menyebabkan penyakit kepadamenyebabkan penyakit kepada
tumbuhan.tumbuhan.

5. AKTIVITI NORMAL BAGI TUMBUHAN YG
SIHAT
1. Pembahagian sel - ( sel meristem )
2. Pembezaan sel
3. Penyerapan air dan mineral drpd tanah
4. Fotosintesis - (klorofil)
5. Pengangkutan bahan ke seluruh bahagian
pokok - (translokasi nutrien)
6. Penyimpanan bahan makanan
7. Metabolisme bahan-bahan makanan -
(respirasi)
8. Respirasi utk menghasilkan tenaga
9. Pembiakan

6. Antara faktor yg mungkin menggangguAntara faktor yg mungkin mengganggu
pertumbuhan tumbuhan ialah:pertumbuhan tumbuhan ialah:
 Faktor persekitaran ( suhu, iklim,Faktor persekitaran ( suhu, iklim,
cahaya, hujan dan angin)cahaya, hujan dan angin)
 Persaingan (rumpai, cahaya, nutrienPersaingan (rumpai, cahaya, nutrien
dan air)dan air)
 Serangan penyakit (serangga,Serangan penyakit (serangga,
bakteria, virus, nematod, kulat)bakteria, virus, nematod, kulat)
 Serangan organisma perosakSerangan organisma perosak
(serangga, bakteria, virus, nematod,(serangga, bakteria, virus, nematod,
kulat)kulat)

7. JENIS ORGANISMAJENIS ORGANISMA
 PerosakPerosak – organisma yg berada di sesuatu– organisma yg berada di sesuatu
kawasan yg tidak memerlukannya, berbahayakawasan yg tidak memerlukannya, berbahaya
kepada tumbuhan dan hasil tumbuhan. ( cthkepada tumbuhan dan hasil tumbuhan. ( cth
perosak utama tanaman: serangga danperosak utama tanaman: serangga dan
nematod) – memakan tisu tumbuhan spt btgnematod) – memakan tisu tumbuhan spt btg
dan akar serta mengubah btk fizikal tanaman.dan akar serta mengubah btk fizikal tanaman.
 PatogenPatogen – organisma yg menyebabkan– organisma yg menyebabkan
tanaman berpenyakit atau gagal menjalankantanaman berpenyakit atau gagal menjalankan
proses fisiologikal biasa. ( patogen ygproses fisiologikal biasa. ( patogen yg
merbahaya: virus, bakteria dan kulat)merbahaya: virus, bakteria dan kulat)
 SaprofitSaprofit – Organisma yg mendapat makanan– Organisma yg mendapat makanan
daripada benda mati atau reput ( cthdaripada benda mati atau reput ( cth
organisma saprofit: kulat)organisma saprofit: kulat)

8. JENIS ORGANISMAJENIS ORGANISMA (samb...)(samb...)
 VektorVektor - Organisma yg tidak- Organisma yg tidak
menyebabkan penyakit secaramenyebabkan penyakit secara
langsung kpd tanaman tetapilangsung kpd tanaman tetapi
membawa patogen.membawa patogen.
 ParasitParasit - Organisma penyebab penyakit- Organisma penyebab penyakit
kpd tanaman yg biasanya hidup dalamkpd tanaman yg biasanya hidup dalam
tumbuhan tersebut keranatumbuhan tersebut kerana
pengambilan makanan olehnya drpdpengambilan makanan olehnya drpd
perumah.perumah.

9. ORGANISMA YG MEMPENGARUHIORGANISMA YG MEMPENGARUHI
PERTUMBUHAN DAN HASIL TANAMAN:PERTUMBUHAN DAN HASIL TANAMAN:
1.1. RumpaiRumpai
2.2. VirusVirus
3.3. KulatKulat
4.4. SeranggaSerangga
5.5. BakteriaBakteria
6.6. NematodNematod
7.7. Haiwan lainHaiwan lain

10. 1. RUMPAI1. RUMPAI
 Ialah tumbuhan yg tidak dikehendaki yangIalah tumbuhan yg tidak dikehendaki yang
tumbuh di kawasan penanaman.tumbuh di kawasan penanaman.
 Termasuk juga tumbuhan yg nilainya belumTermasuk juga tumbuhan yg nilainya belum
dikenalpasti ataudikenalpasti atau tumbuhantumbuhan yg mempunyaiyg mempunyai
ciri yg memberi masalah kpd manusia sptciri yg memberi masalah kpd manusia spt
mengandungimengandungi bahan beracun, berduri ataubahan beracun, berduri atau
berbau busukberbau busuk..
 Rumpai yg tumbuh dlm kawasanRumpai yg tumbuh dlm kawasan
penanaman menjadi saingan kpd tanamanpenanaman menjadi saingan kpd tanaman
utk mendapatkan cahaya dan faktorutk mendapatkan cahaya dan faktor
pertumbuhan yg lainpertumbuhan yg lain

11. Beberapa
tanda
penyakit
tumbuhan
dan
proses
tumbuhan
yang
terganggu

12. Kesan Bermanfaat RumpaiKesan Bermanfaat Rumpai
 Rumpai jenis rumput blhRumpai jenis rumput blh mencegahmencegah
hakisanhakisan pada tempat yg curam danpada tempat yg curam dan
biasa ditampal pada permukaanbiasa ditampal pada permukaan
tanah yg terdedah.tanah yg terdedah.
 Sesetengah rumpai bolehSesetengah rumpai boleh dijadikandijadikan
ubatubat dan dianggap sebagaidan dianggap sebagai
tumbuhan ygtumbuhan yg berguna.berguna.
 MenjadiMenjadi tempat perlindungantempat perlindungan bagibagi
pelbagai jenis musuh semula jadipelbagai jenis musuh semula jadi
serangga perosakserangga perosak..

13. Kesan Berbahaya RumpaiKesan Berbahaya Rumpai
 Rumpai mempunyai keupayaan yg tinggi utkRumpai mempunyai keupayaan yg tinggi utk
menyesuaikan diri dengan keadaan persekitaran.menyesuaikan diri dengan keadaan persekitaran.
Oleh itu, rumpai lebih cepat tumbuh sehinggaOleh itu, rumpai lebih cepat tumbuh sehingga
berupaya menaungkan tanaman.berupaya menaungkan tanaman.
 Cth: Rumpai padi burung di dalam tanaman padi diCth: Rumpai padi burung di dalam tanaman padi di
sawah (sukar dikenali pada peringkat kecil)sawah (sukar dikenali pada peringkat kecil)
 Pencemaran hasil tanaman oleh biji rumpai atauPencemaran hasil tanaman oleh biji rumpai atau
bahagian yg lain akan menurunkan mutu hasil danbahagian yg lain akan menurunkan mutu hasil dan
seterusnya menyebabkan kerugian kpd petani.seterusnya menyebabkan kerugian kpd petani.
(bahagian rumpai yg masih lembab menyebabkan(bahagian rumpai yg masih lembab menyebabkan
kerosakan pada hasil tanaman apabila disimpan.kerosakan pada hasil tanaman apabila disimpan.
 Kulat pada bahagian lain rumpai juga blhKulat pada bahagian lain rumpai juga blh
menjangkiti bijirin dan merosakannya.menjangkiti bijirin dan merosakannya.

14. 2. VIRUS2. VIRUS
 Sejenis hidupan yg paling kecil (blh dilihatSejenis hidupan yg paling kecil (blh dilihat
melalui mikroskop elektron)melalui mikroskop elektron)
 Binaan badannya sgt ringkas dan dianggapBinaan badannya sgt ringkas dan dianggap
mengandungi molekul protein sahaja.mengandungi molekul protein sahaja.
 Hanya blh membiak di dalam sel perumahHanya blh membiak di dalam sel perumah
dan akan cepat mati jika berada di luar seldan akan cepat mati jika berada di luar sel
perumah (parasit) – bergantung hidupperumah (parasit) – bergantung hidup
kepada perumah utk menampungkepada perumah utk menampung
hidupnya).hidupnya).
 Hampir 700 jenis virus telah dijumpai dlmHampir 700 jenis virus telah dijumpai dlm
serangga dan hama.serangga dan hama.

15. Kesan Bermanfaat VirusKesan Bermanfaat Virus
 Kebanyakan virus yg dijumpai dlm seranggaKebanyakan virus yg dijumpai dlm serangga
menyerang larva kupu-kupu dan rama-rama.menyerang larva kupu-kupu dan rama-rama.
 Terdapat juga virus yg menyerang beberapaTerdapat juga virus yg menyerang beberapa
jenis lalat, kumbang, belalang dan hama.jenis lalat, kumbang, belalang dan hama.
 Jika virus ini hendak digunakan utk mengawalJika virus ini hendak digunakan utk mengawal
serangga, beberapa masalah perlu diatasiserangga, beberapa masalah perlu diatasi
terlebih dahulu.terlebih dahulu.
 Virus perlu disediakan dlm kuantiti ygVirus perlu disediakan dlm kuantiti yg
mencukupi dan disediakan dlm btk yg sesuaimencukupi dan disediakan dlm btk yg sesuai
supaya blh menjangkiti serangga. Virus jugasupaya blh menjangkiti serangga. Virus juga
perlu selamat utk digunakan dan tidak dapatperlu selamat utk digunakan dan tidak dapat
menjangkiti manusia.menjangkiti manusia.

16. Kesan Berbahaya VirusKesan Berbahaya Virus
 Virus yg menyerang tanaman biasanyaVirus yg menyerang tanaman biasanya
dibawa oleh vektor spt lelompat daun,dibawa oleh vektor spt lelompat daun,
bena hijau (penyakit merah/ mosaic virusbena hijau (penyakit merah/ mosaic virus
pada padi) dan aphid. Kadang-kadangpada padi) dan aphid. Kadang-kadang
virus juga blh disebarkan oleh nematod danvirus juga blh disebarkan oleh nematod dan
kulat.kulat.
 Penyakit virus blh dipindahkan melaluiPenyakit virus blh dipindahkan melalui
bijibenih tanaman yg terjangkit virusbijibenih tanaman yg terjangkit virus
tersebut.tersebut.
 Juga blh dipindahkan secara fizikal melaluiJuga blh dipindahkan secara fizikal melalui
alatan ladang yg tidak dibersihkan ataualatan ladang yg tidak dibersihkan atau
oleh pekerja yg berjalan menerusioleh pekerja yg berjalan menerusi
beberapa kawasan penanaman.beberapa kawasan penanaman.

17. Penyakit tanaman yang disebabkanPenyakit tanaman yang disebabkan
oleh virusoleh virus
Mosaic virus pada pokok ros
Mosaic virus pada salad

18. Virus jenis rodVirus jenis rod

19. Kesan Berbahaya Virus (Samb....)Kesan Berbahaya Virus (Samb....)
 Cth penyakit virus: bintik cincin pada buahCth penyakit virus: bintik cincin pada buah
betik menyebabkan kerugian besar kepadabetik menyebabkan kerugian besar kepada
pengusaha, virus juga merupakan masalahpengusaha, virus juga merupakan masalah
utama kepada penanaman cili.utama kepada penanaman cili.
 Virus mengganggu sistem pengangkutanVirus mengganggu sistem pengangkutan
tumbuhan dan menghasilkan tandatumbuhan dan menghasilkan tanda
penyakit spt:penyakit spt:
 Warna kuning atau tompok pada daunWarna kuning atau tompok pada daun
 Daun mungkin berpilinDaun mungkin berpilin
 Pengeluaran pucuk yang berlebihanPengeluaran pucuk yang berlebihan

20. a. Virus bentuk rod
b. Virus bentuk polihedral
Beberapa bentuk virus tanamanBeberapa bentuk virus tanaman

21. 3. BAKTERIA3. BAKTERIA
 Terdiri drpd sel tunggal dan membiakTerdiri drpd sel tunggal dan membiak
secara pembahagian sel. Dua selsecara pembahagian sel. Dua sel
bakteria blh melakukan pembiakanbakteria blh melakukan pembiakan
secara menukarkan bahan genetiksecara menukarkan bahan genetik
antara satu sama lain.antara satu sama lain.
 Terdiri drpd berbagai saiz dan bentukTerdiri drpd berbagai saiz dan bentuk
dan boleh menyerang tisu hidupdan boleh menyerang tisu hidup
ataupun menggunakan tisu matiataupun menggunakan tisu mati
sebagai sumber makanan.sebagai sumber makanan.

22. Beberapa jenis bakteria yang menyebabkanBeberapa jenis bakteria yang menyebabkan
penyakit tanamanpenyakit tanaman

23. BakteriaBakteria
Pseudomonas sp.
disebabkan oleh
pseudomonas sp
Disebabkan oleh
xanthomonas sp
disebabkan oleh Erwinia sp

24. Kesan Bermanfaat Bakteria:Kesan Bermanfaat Bakteria:
 Beberapa bakteria yg bermanfaat utkBeberapa bakteria yg bermanfaat utk
tanaman kerana:tanaman kerana:
 Membantu dlm penguraian sisa tumbuhan danMembantu dlm penguraian sisa tumbuhan dan
haiwan.haiwan.
 Menghasilkan toksin yg blh membunuh seranggaMenghasilkan toksin yg blh membunuh serangga
yg merosakkan tanaman sptyg merosakkan tanaman spt BacillusBacillus
thuringiensisthuringiensis..
 Membentuk nodul pada akar tumbuhanMembentuk nodul pada akar tumbuhan
kekacang sptkekacang spt Rhizobium spRhizobium sp..
 Mengikat nitrogen spt:Mengikat nitrogen spt: AzotobacterAzotobacter
 Melakukan pengikatan nitrogen spt:Melakukan pengikatan nitrogen spt:
NitrosomonasNitrosomonas dandan Nitrobacter.Nitrobacter.

25. BakteriaBakteria
Bacillus thuringiensis
azotobacter
Nitrosomonas

26. BakteriaBakteria
Nitrobacter
Rhizobium nodule
Rhizobium

27. Kesan Berbahaya Bakteria:Kesan Berbahaya Bakteria:
 Bakteria boleh menyebabkan penyakitBakteria boleh menyebabkan penyakit
tumbuhan dengan menyerang melaluitumbuhan dengan menyerang melalui
stoma, lentisel, bunga, atau luka.stoma, lentisel, bunga, atau luka.
 Dibawa oleh organisma lain spt seranggaDibawa oleh organisma lain spt serangga
atau melalui bijibenih.atau melalui bijibenih.
 Setelah memasuki tumbuhan, bakteriaSetelah memasuki tumbuhan, bakteria
terus membiak dan merebak.terus membiak dan merebak.

28. Kesan Berbahaya Bakteria:Kesan Berbahaya Bakteria:
 Apabila bakteria menyerang tumbuhan,Apabila bakteria menyerang tumbuhan,
beberapa tanda boleh dilihat. Antarabeberapa tanda boleh dilihat. Antara
tanda-tanda:tanda-tanda:
 BintikBintik
 LayuLayu
 ReputReput
 Mati rosotMati rosot

29. 4. KULAT4. KULAT
 Tidak mengandungi klorofil.Tidak mengandungi klorofil.
 Bergantung kepada tumbuhan hijau atauBergantung kepada tumbuhan hijau atau
sisa tumbuhan dan haiwan utksisa tumbuhan dan haiwan utk
mendapatkan sumber makanan.mendapatkan sumber makanan.
 Jasad utama kulat dinamakan miselium ygJasad utama kulat dinamakan miselium yg
terdiri drpd struktur bebenang ygterdiri drpd struktur bebenang yg
dinamakan hifa.dinamakan hifa.
 Kulat tumbuh secara pemanjangan hifa.Kulat tumbuh secara pemanjangan hifa.
 Pada peringkat tertentu, hifa khusus akanPada peringkat tertentu, hifa khusus akan
dibentukkan spy menghasilkan spora.dibentukkan spy menghasilkan spora.

30. Kesan Bermanfaat Kulat:Kesan Bermanfaat Kulat:
 Kesan Bermanfaat Kulat:Kesan Bermanfaat Kulat:
 Banyak jenis kulat hidup sebagai saprofitBanyak jenis kulat hidup sebagai saprofit
dan membantu dalam penguraian sisadan membantu dalam penguraian sisa
tumbuhan dan haiwan.tumbuhan dan haiwan.
 MembentukMembentuk mikorizamikoriza dgn beberapa jenisdgn beberapa jenis
tumbuhan spttumbuhan spt pokok orkid danpokok orkid dan pinuspinus
spsp ( membantu tumbuhan tersebut( membantu tumbuhan tersebut
menyerap nutrien)menyerap nutrien)
 Bberapa jenis kulat juga blh menyerangBberapa jenis kulat juga blh menyerang
serangga dan berpotensi utk digunakanserangga dan berpotensi utk digunakan
utk mengawal serangga.utk mengawal serangga.

31. Kulat dengan struktur gelang di sepanjang hifa

32. Kulat menangkap
nematod dengan hifa
yeng melekit
Nematod ditangkap
oleh kulat yang
bergelang

33. Hubungan simbiotik antara kulat dengan akar tumbuhan

34. Kesan Berbahaya Kulat:Kesan Berbahaya Kulat:
 Apabila keadaan pertumbuhan ygApabila keadaan pertumbuhan yg
sesuai, hifa kulat akan memanjangsesuai, hifa kulat akan memanjang
dan memasuki tanaman melaluidan memasuki tanaman melalui
beberapa bukaan spt stoma, lentiselbeberapa bukaan spt stoma, lentisel
ataupun luka.ataupun luka.
 Setengah kulat boleh menghasilkanSetengah kulat boleh menghasilkan
enzim yg membolehkan hifanyaenzim yg membolehkan hifanya
menembusi kutikel atau lapisanmenembusi kutikel atau lapisan
epidermis tumbuhan.epidermis tumbuhan.

35. KulatKulat
Struktur kulat
Fusarium sp.

36. Fusarium sp.Fusarium sp.

37. Kesan Berbahaya Kulat: (samb....)Kesan Berbahaya Kulat: (samb....)
 Apabila hifa sudah tumbuh di dalam tisuApabila hifa sudah tumbuh di dalam tisu
tanaman, kulat itu akan menggunakantanaman, kulat itu akan menggunakan
nutrien daripada tanaman utknutrien daripada tanaman utk
pertumbuhannya.pertumbuhannya.
 Rembesan drpd sesetengah kulat jugaRembesan drpd sesetengah kulat juga
menghasilkan pertumbuhan luar biasamenghasilkan pertumbuhan luar biasa
pada bahagian tanaman yg diserang.pada bahagian tanaman yg diserang.

38. Tiga jenis tanda yg ditunjukkan olehTiga jenis tanda yg ditunjukkan oleh
tumbuhan kesan drpd serangan kulat:tumbuhan kesan drpd serangan kulat:
a. Kerosakan kepada tisua. Kerosakan kepada tisu
i.i. reput di mana tisu menjadi lembut,reput di mana tisu menjadi lembut,
melunturmeluntur atau hancur.atau hancur.
ii.ii. melecuh di mana tisu seolah-olah terbakarmelecuh di mana tisu seolah-olah terbakar
iii.iii. bintik di mana tisu mati yg berbentukbintik di mana tisu mati yg berbentuk
seakan-akan bulat dikelilingi oleh tisu ygseakan-akan bulat dikelilingi oleh tisu yg
blm dirosakkan.blm dirosakkan.
iv.iv. hawar di mana semua bunga, daun atauhawar di mana semua bunga, daun atau
batang mati dgn cepat.batang mati dgn cepat.
v.v. skab yg terdiri drpd tompok tisu mati ygskab yg terdiri drpd tompok tisu mati yg
beretak-retak atau kasar.beretak-retak atau kasar.

39. Penyakit hawar
daun pada tanaman

40. Bahagian yg diserang berubah bentukBahagian yg diserang berubah bentuk
atau mengalami pertumbuhan yg luar biasaatau mengalami pertumbuhan yg luar biasa
spt:spt:
i.i. Tongkol akan di mana akan menjadiTongkol akan di mana akan menjadi
besar.besar.
ii.ii. ikal daun di mana daun sudahikal daun di mana daun sudah
memutar dan mengubah bentuknya.memutar dan mengubah bentuknya.
iii.iii. penyakit penyapu di mana bahagian itupenyakit penyapu di mana bahagian itu
banyak bercabang dan menyerupaibanyak bercabang dan menyerupai
penyapu.penyapu.

41. Tanda lain spt:Tanda lain spt:
i.i. karat yg mengandungi bintik ygkarat yg mengandungi bintik yg
berwarna jingga.berwarna jingga.
ii.ii. kulapuk yg mengandungi tisu matikulapuk yg mengandungi tisu mati
yg dipenuhi oleh miselium.yg dipenuhi oleh miselium.
iii.iii. layu di mana daun atau pucuklayu di mana daun atau pucuk
kehilangan ketegaran dan terkulaikehilangan ketegaran dan terkulai..

42. Kerosakan yang disebabkan olehKerosakan yang disebabkan oleh FusariumFusarium
sp.sp.

43. 5. SERANGGA5. SERANGGA
 Kumpulan haiwan yg terbesar di dunia. IniKumpulan haiwan yg terbesar di dunia. Ini
adalah disebabkan keupayaan seranggaadalah disebabkan keupayaan serangga
utk hidup di pelbagai habitat.utk hidup di pelbagai habitat.
 Badan serangga adalah bersegmen danBadan serangga adalah bersegmen dan
terbahagi kepada tiga bahagian iaituterbahagi kepada tiga bahagian iaitu
kepala, toraks dan abdomen.kepala, toraks dan abdomen.
 Setiap segmen toraks mempunyai sepasangSetiap segmen toraks mempunyai sepasang
kaki.kaki.
 Serangga yg blh terbang biasanyaSerangga yg blh terbang biasanya
mempunyai dua pasang sayap padamempunyai dua pasang sayap pada
toraksnya.toraksnya.
 Kepala serangga mempunyai mata ringkas,Kepala serangga mempunyai mata ringkas,
sepasang mata kumpuan dan sepasangsepasang mata kumpuan dan sepasang
antena.antena.

44. Giant grasshoper (Tropidacris collaris)

46. Kesan Bermanfaat Serangga:Kesan Bermanfaat Serangga:
 Banyak jenis serangga bermanfaat kepadaBanyak jenis serangga bermanfaat kepada
manusia.manusia.
 Cth: lebah membantu dlm pendebungaan.Cth: lebah membantu dlm pendebungaan.
 Kumbang kura-kura dan mentadak menjadiKumbang kura-kura dan mentadak menjadi
pemangsa kepada serangga lain.pemangsa kepada serangga lain.
 Serangga seperti anai-anai membantu dlmSerangga seperti anai-anai membantu dlm
proses pembentukan tanah dan lubang ygproses pembentukan tanah dan lubang yg
digali oleh beberapa jenis serangga akandigali oleh beberapa jenis serangga akan
memperbaiki pengudaraan tanah.memperbaiki pengudaraan tanah.

47. Lebah (pendebungaan)

48. Kumbang kura-
kura

49. Kesan Berbahaya Serangga:Kesan Berbahaya Serangga:
 Serangga yang merosakkan tanaman biasanyaSerangga yang merosakkan tanaman biasanya
mempunyai struktur mulut yang tertentu.mempunyai struktur mulut yang tertentu.
 Serangga mulut menggigit dan mengunyah akanSerangga mulut menggigit dan mengunyah akan
merosak bahagian tumbuhan spt daun, btg, akarmerosak bahagian tumbuhan spt daun, btg, akar
dan buah dgn memakan tisu tumbuhan dandan buah dgn memakan tisu tumbuhan dan
meninggalkan tanda berlubang-lubang pdmeninggalkan tanda berlubang-lubang pd
bahagian yg diserang. Batang akan patah danbahagian yg diserang. Batang akan patah dan
berlubang.berlubang.
 Serangga yg mempunyai mulut mencucuk danSerangga yg mempunyai mulut mencucuk dan
menghisap akan mengambil cecair tumbuhanmenghisap akan mengambil cecair tumbuhan
dan menyebabkan bahagian itu layu ataudan menyebabkan bahagian itu layu atau
mempunyai tanda tisu mati.mempunyai tanda tisu mati.

50. Bentuk-bentuk mulut seranggaBentuk-bentuk mulut serangga
Mulut jenis menggigit dan mengunyah
antena
Mata kumpuan
Mata ringkas
Labrum dinaikkan
Mandibel
palpa

51. Bentuk-bentuk mulut seranggaBentuk-bentuk mulut serangga
ringkas
ki depanProbosis

52. Kesan Berbahaya Serangga:Kesan Berbahaya Serangga:
(samb...)(samb...)
 Serangga bukan sahaja meninggalkanSerangga bukan sahaja meninggalkan
tanda kerosakan tertentu kepada tanamantanda kerosakan tertentu kepada tanaman
ttp bagi serangan yg teruk blhttp bagi serangan yg teruk blh
menyebabakan pertumbuhan tanamanmenyebabakan pertumbuhan tanaman
terbantut.terbantut.
 Cth: Bena perang adalah perosak padi ygCth: Bena perang adalah perosak padi yg
paling bahaya kerana mempunyaipaling bahaya kerana mempunyai
keupayaan membiak yg tinggi dsan bolehkeupayaan membiak yg tinggi dsan boleh
menghisap cecair sap dgn banyaknyamenghisap cecair sap dgn banyaknya
atau menyekat aliran zat makanan.atau menyekat aliran zat makanan.

53. Kumbang
Bena perang

54.  Serangan yg teruk blh mengakibatkanSerangan yg teruk blh mengakibatkan
pertumbuhan padi terbantut dan daunpertumbuhan padi terbantut dan daun
padi bergulung kekeringan sepertipadi bergulung kekeringan seperti
terbakar .terbakar .
 Daun tumbuhan akan kehilanganDaun tumbuhan akan kehilangan
sebahagian besar lai daun. Akar mungkinsebahagian besar lai daun. Akar mungkin
reput akibat kemasukan perosakreput akibat kemasukan perosak
sekunder.sekunder.

55. 6. NEMATOD
- Sejenis cacing yg mempunyai badan
bulat, panjang dan tidak bersegmen.
- Tiada kaki tetapi blh dipindahkan ke
kawasan lain melalui aliran air tanah.
Bukan semua nematod adalah
perosak tanaman kerana sebilangan
nematod hidup bebas dan
membantu dlm penguraian sisa
tumbuhan dan haiwan.

57. Kesan Bermanfaat Nematod:Kesan Bermanfaat Nematod:
 Nematod yg hidup bebas dlm tanahNematod yg hidup bebas dlm tanah
menggunakan bahan organik sebagaimenggunakan bahan organik sebagai
bahan makanan.bahan makanan.
 Oleh itu, jenis nematod ini membantu dlmOleh itu, jenis nematod ini membantu dlm
penguraian sisa tumbuhan dan haiwan.penguraian sisa tumbuhan dan haiwan.
 Beberapa nematod berpotensi digunakanBeberapa nematod berpotensi digunakan
sebagai agen pengawal serangga keranasebagai agen pengawal serangga kerana
blh menyerang belalang dan rama-ramablh menyerang belalang dan rama-rama
 Nematod lain pula menggunakan bakteriaNematod lain pula menggunakan bakteria
dan kulat sebagai sumber makanan.dan kulat sebagai sumber makanan.
 Ada juga nematod yg blh menyerangAda juga nematod yg blh menyerang
nematod yg lain.nematod yg lain.

58. Beberapa jenis nematod tanamanBeberapa jenis nematod tanaman

59. Meloidogyne sp

60. Struktur kepala nematode

61. Kesan Berbahaya Nematod:Kesan Berbahaya Nematod:
 Nematod yg menyerang tnman biasanyaNematod yg menyerang tnman biasanya
mempunyai struktur yg menyerupai jarummempunyai struktur yg menyerupai jarum
di bahagian mulutnya yg dinamakandi bahagian mulutnya yg dinamakan
StiletStilet (digunakan utk menebuk tisu(digunakan utk menebuk tisu
tumbuhan supaya blh menghisap cecairtumbuhan supaya blh menghisap cecair
dari tisu itu)dari tisu itu)
 Nematod yg menjadi parasit kpdNematod yg menjadi parasit kpd
tumbuhan akan menghisap cecair drpdtumbuhan akan menghisap cecair drpd
bahagian daun, btg, akar atau bebawangbahagian daun, btg, akar atau bebawang
tumbuhan mengikut spesies nematod.tumbuhan mengikut spesies nematod.

62. Stilet nematode

63.  Mengeluarkan telur yg banyak sewaktuMengeluarkan telur yg banyak sewaktu
menyerang tumbuhanmenyerang tumbuhan
 Telur sesetengah spesies nematod blh hidupTelur sesetengah spesies nematod blh hidup
lama dlm tanah dan blh menetas apabilalama dlm tanah dan blh menetas apabila
keadaan yg bersesuaian wujud.keadaan yg bersesuaian wujud.
 Nematod yg menyerang tanaman blh dikelaskanNematod yg menyerang tanaman blh dikelaskan
seperti berikut:seperti berikut:
i.i. Nematod bengkak akarNematod bengkak akar
ii.ii. Nematod berpilinNematod berpilin
iii.iii. Nematod berbentuk buah pinggangNematod berbentuk buah pinggang
iv.iv. Nematod akar padiNematod akar padi

64.  Nematod merosakkan tnman secaraNematod merosakkan tnman secara
menghisap cecair drpd tanaman sehinggamenghisap cecair drpd tanaman sehingga
pertumbuhan tanaman terganggu.pertumbuhan tanaman terganggu.
 Aktiviti ini akan menghasilkan tanda padaAktiviti ini akan menghasilkan tanda pada
bahagian yg diserang.bahagian yg diserang.
 Rembesan drpd sesetengah jenis nematod blhRembesan drpd sesetengah jenis nematod blh
menyebabkan pertumbuhan luarbiasa padamenyebabkan pertumbuhan luarbiasa pada
bahagian tanaman yg diserang itu.bahagian tanaman yg diserang itu.
 Apabila nematod menyerang tanaman,Apabila nematod menyerang tanaman,
bahagian yg diserang akan mempunyaibahagian yg diserang akan mempunyai
tanda-tanda:tanda-tanda:
a. Reput (tanda reput pd akar dirosakkan)a. Reput (tanda reput pd akar dirosakkan)
b. Pertumbuhan luar biasa spt terbentuknyab. Pertumbuhan luar biasa spt terbentuknya
bonggol atau benjolan akar danbonggol atau benjolan akar dan
terhasilnya banyak cabaran pada akar.terhasilnya banyak cabaran pada akar.
 Kecederaan pada bahagian yg diserang.Kecederaan pada bahagian yg diserang.

65. 7. HAIWAN LAIN:7. HAIWAN LAIN:
 Burung biasanya merosakkan hasil tanamanBurung biasanya merosakkan hasil tanaman
dgn cara memakannya.dgn cara memakannya.
 Siput babi keluar pd waktu malam dan memakanSiput babi keluar pd waktu malam dan memakan
bahagian tumbuhan yg muda.bahagian tumbuhan yg muda.
 Tikus dan tupai (Tikus dan tupai (kumpulan rodensiakumpulan rodensia ) sering) sering
terdapat di kawasan penanaman. Merosakkanterdapat di kawasan penanaman. Merosakkan
tanaman dgn cara menebuk dan menggigit.tanaman dgn cara menebuk dan menggigit.
 HamaHama tidak tergolong dlm serangga tetapitidak tergolong dlm serangga tetapi
tergolong dlm kumpulan yg ahlinya termasuklahtergolong dlm kumpulan yg ahlinya termasuklah
labah-labah, cengkenit dan kala jengking. Hamalabah-labah, cengkenit dan kala jengking. Hama
sangat halus dan mempunyai empat pasangsangat halus dan mempunyai empat pasang
kaki.kaki.

66. Kesan Bermanfaat BeberapaKesan Bermanfaat Beberapa
Jenis Haiwan:Jenis Haiwan:
 Beberapa jenis haiwan telah digunakan utkBeberapa jenis haiwan telah digunakan utk
mengawal perosak tanaman.mengawal perosak tanaman.
 Ular senduk dan burung hantuUlar senduk dan burung hantu digunakandigunakan
untuk mengawal populasi tikus di ladang kelapauntuk mengawal populasi tikus di ladang kelapa
sawit.sawit.
 Burung gagakBurung gagak telah digunakan utk mengawaltelah digunakan utk mengawal
ulat kopi.ulat kopi.
 KelawarKelawar blh membantu dlm pendebungaanblh membantu dlm pendebungaan
bunga durian.bunga durian.

67. Pollination by animalsPollination by animals
Pollination by a
Lesser long-nosed bat
(Leptonycteris curasoae)Owl
Pollination by a bee
Pollination by a hummingbird

69. Kesan berbahaya beberapa JenisKesan berbahaya beberapa Jenis
Haiwan:Haiwan:
 Kerosakan oleh haiwan mamalia (tikus, tupai danKerosakan oleh haiwan mamalia (tikus, tupai dan
musang) blh menyebabkan kerugian kpd peladang.musang) blh menyebabkan kerugian kpd peladang.
 tikustikus (koko, padi dan kelapa sawit)(koko, padi dan kelapa sawit)
 tupaitupai dandan musangmusang (buah-buahan)(buah-buahan)
 Dua haiwan moluska (Dua haiwan moluska (lintah bulan dan siput babilintah bulan dan siput babi ))
 Keluar waktu malam dan merosakkan tanaman secaraKeluar waktu malam dan merosakkan tanaman secara
memakan tisu daun atau batang tanaman.memakan tisu daun atau batang tanaman.
 Hama ialahHama ialah haiwan araknidhaiwan araknid yg sangat halus.yg sangat halus.
 mempunyai 4 pasang kaki dan suka memakan bahagianmempunyai 4 pasang kaki dan suka memakan bahagian
bawah daun muda (daun yg diserang akan bergulungbawah daun muda (daun yg diserang akan bergulung
dan menjadi kecil)dan menjadi kecil)
 serangan teruk menyebabkan daun gugur.serangan teruk menyebabkan daun gugur.
 Hama teh kuningHama teh kuning ialah hama yg paling penting.ialah hama yg paling penting.

70. Tikus

72. hama pada ayam (newcastled)

73. Kesan Berbahaya beberapa JenisKesan Berbahaya beberapa Jenis
Haiwan:Haiwan:
BurungBurung – kerosakan secara memakan anak benih yg– kerosakan secara memakan anak benih yg
sedang membesar di tapak semaian atau bijirin ygsedang membesar di tapak semaian atau bijirin yg
sedang masak.sedang masak.
Haiwan Ternakan – kerosakan tanaman jika tidak dikawalHaiwan Ternakan – kerosakan tanaman jika tidak dikawal
rapi.rapi.
Haiwan liar –Haiwan liar – gajahgajah ( pijak pokok getah muda dan( pijak pokok getah muda dan
mencabut pokok kelapa sawit muda)mencabut pokok kelapa sawit muda)
Babi hutanBabi hutan – mencabut anak benih getah dan kelapa– mencabut anak benih getah dan kelapa
sawit dan memakan akarnya.sawit dan memakan akarnya.
RusaRusa – makan pucuk dan daun muda tnman getah dan– makan pucuk dan daun muda tnman getah dan
mencederakan kulit pokok getah dan merosakkanmencederakan kulit pokok getah dan merosakkan
batang anak benih.batang anak benih.
LandakLandak mengunyah pangkal dan pucuk pokok kelapamengunyah pangkal dan pucuk pokok kelapa
sawit muda.sawit muda.

74. Phylum Mollusca
lintah bulan

75. TAHAP PENGAWALAN PEROSAKTAHAP PENGAWALAN PEROSAK::
 Biasanya kerosakan yang disebabkan oleh perosakBiasanya kerosakan yang disebabkan oleh perosak
tidak begitu ketara jika bilangan perosak tidaktidak begitu ketara jika bilangan perosak tidak
banyak.banyak.
 Masalah akan timbul apabila populasi seranggaMasalah akan timbul apabila populasi serangga
meningkat ke paras lebih tinggi mengakibatkanmeningkat ke paras lebih tinggi mengakibatkan
hasil tanaman tidak dapat diperolehi lagi.hasil tanaman tidak dapat diperolehi lagi.
 Tindakan paling cepat dan mudah utk mengawalTindakan paling cepat dan mudah utk mengawal
perosak ialah dengan menggunakan racun kimiaperosak ialah dengan menggunakan racun kimia
tetapi amalan ini tidak memuaskan kerana blhtetapi amalan ini tidak memuaskan kerana blh
menyebabkan pencemaran persekitaran sertamenyebabkan pencemaran persekitaran serta
meningkatkan kos penyelenggaraan tanaman.meningkatkan kos penyelenggaraan tanaman.
 Pendekatan yg lebih berkesan adalah denganPendekatan yg lebih berkesan adalah dengan
menentukan bilakah masa yg sesuai utk kitamenentukan bilakah masa yg sesuai utk kita
bertindak.bertindak.

77. TAHAP PENGAWALAN PEROSAK:TAHAP PENGAWALAN PEROSAK:
 Jika populasi perosak tidak begitu tinggi danJika populasi perosak tidak begitu tinggi dan
kerosakan yg berlaku masih tidak ketara makakerosakan yg berlaku masih tidak ketara maka
tindakan kawalan blh ditangguhkan.tindakan kawalan blh ditangguhkan.
 Bilakah masa yg sesuai utk kitaBilakah masa yg sesuai utk kita
bertindak????bertindak????
 Perosak yang menyerang tanaman perluPerosak yang menyerang tanaman perlu
dikawal apabila populasi perosak tersebut telahdikawal apabila populasi perosak tersebut telah
sampai kesampai ke aras gentingaras genting..
 Masa utk memulakan kawalan perosak blhMasa utk memulakan kawalan perosak blh
ditentukan dengan melakarkan graf perubahanditentukan dengan melakarkan graf perubahan
populasi perosak dan kemudian membuatpopulasi perosak dan kemudian membuat
analisis ke atas graf tersebut.analisis ke atas graf tersebut.
 Beberapa paras populasi perosak ditetapkanBeberapa paras populasi perosak ditetapkan
pada graf itu.pada graf itu.

78. Masa
Populasiperosak
Aras Ambang
ekonomi
Aras Keseimbangan Am
Aras kecederaan
ekonomi

79. Paras populasiParas populasi
 Paras populasi adalah seperti berikut:Paras populasi adalah seperti berikut:
i.i. Aras keseimbangan perosak (am)Aras keseimbangan perosak (am) ––
aras populasi perosak yg telah distabilkanaras populasi perosak yg telah distabilkan
mengikut interaksi dengan keadaanmengikut interaksi dengan keadaan
persekitaran.persekitaran.
ii.ii. Aras Ambang ekonomi –Aras Ambang ekonomi – aras populasiaras populasi
perosak yg menentukan masa utkperosak yg menentukan masa utk
melakukan kawalan.melakukan kawalan.
iii.iii. Aras kerosakan (kecederaan)Aras kerosakan (kecederaan)
ekonomi –ekonomi – aras populasi terendah yang blharas populasi terendah yang blh
menyebabkan kerugian.menyebabkan kerugian.

80. KAEDAH PENGAWALAN PEROSAKKAEDAH PENGAWALAN PEROSAK
Kaedah
Fizikal
Perosak dan
Organisma
Pembawa Penyakit
Kaedah
Biologi
Kaedah
kultur
Kaedah
Kimia
Kawalan
Undang-undang
Pengurusan
Perosak
Bersepadu

81. 1. Kawalan Fizik1. Kawalan Fizik
 Melibatkan penggunaan halangan fizikalMelibatkan penggunaan halangan fizikal
utk mencegah perosak drpdutk mencegah perosak drpd
menghinggapi tanaman.menghinggapi tanaman.
 Pengumpulan perosak secara mekanikalPengumpulan perosak secara mekanikal
turut terlibat.turut terlibat.

82. Kaedah Kawalan FizikKaedah Kawalan Fizik
KAEDAH CIRI-CIRI
Sekatan
Mekanik
- penggunaan jaring kalis serangga. Kaedah
ini berkesan dalam penanaman kubis
kerana berjaya mengawal populasi rama-
rama Plutella xylostella.
- Kaedah ini sangat popular kerana:
i. Kos yang rendah
ii.Mengurangkan penggunaan racun
sebyk 30 – 70%.
iii.Cahaya dapat dikurangkan
sebanyak 12%.
iv.Sesuai utk semua sayuran berdaun
serta sayuran temperat.

83. Plutella xylostella

84. Plutella xylostella

87. Kaedah Kawalan FizikKaedah Kawalan Fizik
KAEDAH CIRI-CIRI
Sekatan
Tingkah
laku
- Berdasarkan tingkahlaku perosak yg
terangsang oleh bunyi, cahaya atau bau
bahan kimia.
- cthnya: burung ditakutkan dgn
menggunakan orang-orangan atau
bahan letupan.
- perangkap menggunakan bahan kimia
penarik perosak dan cahaya turut
digunakan.

91. Kaedah Kawalan FizikKaedah Kawalan Fizik
KAEDAH CIRI-CIRI
Perubahan
Persekitaran
Perosak
-Melalui kaedah ini, suhu, kelembapan
atau kandungan oksigen
dipersekitaran perosak akan diubah.
Antara cth amalan ini ialah:
a. memaksa perosak keluar dari lubang
persembunyian dengan
menggunakan air atau asap.
b. Meninggikan suhu antara 52o
C hingga
54o
C untuk membunuh serangga
perosak barang simpanan.
c. Menyimpan bijirin di dalam bekas
kedap udara.

93. 2. Kawalan Kultura2. Kawalan Kultura
 merupakan cara pengawalan perosakmerupakan cara pengawalan perosak
yang merangkumi amalan-amalan tanpayang merangkumi amalan-amalan tanpa
menggunakan bahan kimia untukmenggunakan bahan kimia untuk
mengawal perosak.mengawal perosak.
 Antara amalan yang termasuk dalamAntara amalan yang termasuk dalam
kawalan ini ialah pemugaran tanah,kawalan ini ialah pemugaran tanah,
menggilirkan tanaman, menggunakanmenggilirkan tanaman, menggunakan
varieti resistan, penanaman campuran sertavarieti resistan, penanaman campuran serta
amalan penanaman yang baik.amalan penanaman yang baik.
 Kaedah ini berperanan menggangguKaedah ini berperanan mengganggu
perkembangan atau kitaran hidup perosak.perkembangan atau kitaran hidup perosak.
Gangguan ini termasuk menyekat perosakGangguan ini termasuk menyekat perosak
daripada sumber makanannya dandaripada sumber makanannya dan
mendedahkan perosak kepada keadaanmendedahkan perosak kepada keadaan
yg tidak sesuai.yg tidak sesuai.

94. Kaedah kawalan kulturaKaedah kawalan kultura
KAEDAH CIRI-CIRI
Pemugaran
tanah
-Perosak akan terdedah kepada cahaya
matahari terik.
-Perosak akan terdedah kepada pemangsa
seperti burung
-Perosak akan mati apabila terkena alat
pemugar
Menggilirkan
tanaman
-Cara ini berkesan untuk:
i.Perosak yang mempunyai perumah
khusus
ii.Perosak mati apabila hilang punca
makanan kesan mengubah jenis
tanaman

95. TANAMAN GILIRANTANAMAN GILIRAN
Sayur Daun
Sayur kekacang
Sayur
Buah /
bunga
Sayur ubi atau akar

96. Kaedah kawalan kulturaKaedah kawalan kultura
KAEDAH CIRI-CIRI
VarietiVarieti
resistanresistan
Banyak jenis tanaman resistan apabilaBanyak jenis tanaman resistan apabila
mencapai peringkat kematangan –mencapai peringkat kematangan –
sangat berkesan dan secara langsungsangat berkesan dan secara langsung
mengurangkan penggunaan racunmengurangkan penggunaan racun
perosak.perosak.
Varieti terbaru padi – resistan terhadapVarieti terbaru padi – resistan terhadap
bena perang – membantubena perang – membantu
mengurangkan kesan kerosakan danmengurangkan kesan kerosakan dan
menyekat populasi dan penyebaranmenyekat populasi dan penyebaran
penyakit.penyakit.
Varieti baru ini juga membantuVarieti baru ini juga membantu
meningkatkan kepelbagaian genetikmeningkatkan kepelbagaian genetik
dalam sesuatu ekosistem.dalam sesuatu ekosistem.

97. Kaedah kawalan kulturaKaedah kawalan kultura
KAEDAH CIRI-CIRI
PenanamanPenanaman
campurancampuran
-Pelbagai tanaman yang ditanamPelbagai tanaman yang ditanam
disesebuah kawasan akandisesebuah kawasan akan
menyebabkan bekalan makananmenyebabkan bekalan makanan
menjadi terhad kepada perosak.menjadi terhad kepada perosak.
-Menanam tanaman penolakMenanam tanaman penolak
(repellant)(repellant)
-Penanaman campuran jugaPenanaman campuran juga
menggalakkan kewujudan lebihmenggalakkan kewujudan lebih
banyak pemangsa.banyak pemangsa.

98. Kaedah kawalan kulturaKaedah kawalan kultura
KAEDAH CIRI-CIRI
Amalan
penanaman
yang baik
Merujuk kepada penggunaan bijibenih yg
bersih dan bebas drpd penyakit,
penanaman mengikut jarak yang
sesuai dan amalan menjaga
kebersihan kawasan ladang dengan
membuang sisa-sisa yg mungkin
melindungi perosak.
Melalui cara ini, tanaman yg lebih sihat
akan dihasilkan dan mampu bertahan
drpd penyakit ataupun perosak.

99. 3. Kawalan Biologi3. Kawalan Biologi
 Ditakrifkan sebagai penggunaan organismaDitakrifkan sebagai penggunaan organisma
spet parasit, pemangsa dan patogen secaraspet parasit, pemangsa dan patogen secara
sengaja untuk mengurangkan populasisengaja untuk mengurangkan populasi
perosak.perosak.
 Kawalan biologi bermula dengan pengenalanKawalan biologi bermula dengan pengenalan
musuh semulajadi perosak dan diikuti kajianmusuh semulajadi perosak dan diikuti kajian
tentang perumah musuh semulajadi.tentang perumah musuh semulajadi.
 Setelah agen kawalan biologi dikenalpastiSetelah agen kawalan biologi dikenalpasti
tidak menyerang tanaman yg perlu dilindungi,tidak menyerang tanaman yg perlu dilindungi,
agen itu blh dibawa masuk ke kawasanagen itu blh dibawa masuk ke kawasan
tersebut.tersebut.

100. AGEN KAWALAN
BIOLOGI
UNTUK MENGAWAL
Tebuan
Cortesia plutella
Larva rama-rama Plutella xylostella di kebun
sayur.
Bakteria
Bacillus thuringiensis
Larva dan rama-rama di kebun sayur
Burung hantu dan
ular senduk
Tikus di ladang kelapa sawit dan sawah
Pokok bunga tahi
ayam (tagetes
sp) dan rembesan
asparagus
Beberapa jenis nematod
Semut hitam koko Perosak lengai koko (kepinding nyamuk)
3. Kawalan Biologi3. Kawalan Biologi

101. Grasshopper killed by a fungal
pathogen

102. grasshopper killed, probably
by a bacterial pathogen

103. KEBAIKAN KELEMAHAN
1. Mengurangkan
masalah
pencemaran alam
sekitar kesan drpd
penggunaan racun
kimia
2. Selamat digunakan
oleh petani
3. Mengurangkan kos
pengurusan perosak
untuk suatu
jangkamasa yang
panjang
1. Perosak tidak dapat dihapuskan
kesemuanya.
2. Pemangsa dibawa masuk mungkin
menyerang organisma lain yang
bermanfaat.
3. pemangsa tidak dapat mengawal
semua prosak di sesuatu kawasan.
4. Bilangan perosak lain mungkin meningkat
dan menjadi lebih serius kerana kurang
persaingan drpd perosak yg dikawal.
5. Teknik pembiakan dan penyebaran
musuh semulajdi yang khusus diperlukan.
6. Ekosistem, ekologi dan tabiat perosak
dan pemangsa perlu diketahui terlebih
dahulu.
7. Kesan kawalan mengambil masa yang
lama.
Kebaikan dan kelemahan kawalan biologi.Kebaikan dan kelemahan kawalan biologi.

104. 4. Kawalan Kimia4. Kawalan Kimia
 Kaedah yg paling digemari keranaKaedah yg paling digemari kerana
memberi kesan yg cepat.memberi kesan yg cepat.
 Keberkesanan racun dapat dilihatKeberkesanan racun dapat dilihat
apabila perosak-perosak dapatapabila perosak-perosak dapat
dihapuskan.dihapuskan.
 Masalah timbul – racun kimiaMasalah timbul – racun kimia
digunakan secara keterlaluan –digunakan secara keterlaluan –
terdapat perosak yg menjadi kebalterdapat perosak yg menjadi kebal
terhadap racun-racun itu.terhadap racun-racun itu.
 Pencemaran persekitaran berlaku.Pencemaran persekitaran berlaku.

105. Pengelasan jenis racun perosak mengikut caraPengelasan jenis racun perosak mengikut cara
tindakantindakan
JENIS
RACUN
CIRI-CIRI CONTOH
Racun Perut - Racun yang berbentuk cecair,
cecair, serbuk, bintil atau
umpan ini membunuh
apabila dimakan oleh
perosak.
- digunakan sbg
umpan/sembur.
- racun serangga spt
malathion
- Racun tikus spt zink
fosfida dan warfarin
Racun
Sentuh
- Racun ini membunuh apabila
terkena perosak, memasuki
sistem peredaran darah,
sistem pernafasan perosak
atau mengganggu sistem
saraf.
- Digunakan dlm bentuk
semburan kabus
- racun serangga spt
karbaril, heptaclor
dan BHC
- Racun kulat yg
mengandungi
kuprum dan raksa
- racun rumpai spt
paraquat

106. Pengelasan jenis racun perosakPengelasan jenis racun perosak
mengikut cara tindakanmengikut cara tindakan
JENIS RACUN CIRI-CIRI CONTOH
Racun Sistemik Bahan kimia ini akan meresap
melalui sistem vaskular
tumbuhan ke arah daun dan
bahagian tumbuhan
menyebabkan tanaman
beracun kepada perosak
- Racun kulat spt
benomil
- racun serangga
spt dimetot dan
furadan
Racun Pawasap
(fumigasi)
Racun dalam bentuk wasap ini
membunuh perosak yg
tersedut masuk ke dalam
sistem respirasinya
- Metil bromida,
kloropikrin,
natrium fluorida
dan vapam

107. Kelebihan dan keburukan kawalan kimiaKelebihan dan keburukan kawalan kimia
KELEBIHAN KELEMAHAN
- Mudah digunakan
- Berkesan dengan cepat
- Dapat digunakan pada bila-
bila masa
- Mudah didapati di pasaran
- Banyak jenis perosak dapat
dikawal kerana tindakannya
yang luas.
- mencemarkan alam sekitar
- mencederakan tisu
- Berkemungkinan membunuh
pemangsa
- mewujudkan perosak yg
resistan terhadap racun
- meninggalkan kesan bau dan
rasa pada hasil tanaman.

108. LANGKAH KESELAMATAN APABILALANGKAH KESELAMATAN APABILA
MENGGUNAKAN RACUN KIMIAMENGGUNAKAN RACUN KIMIA
 Gunakan racun kimia yg paling sesuai dgn sesuatuGunakan racun kimia yg paling sesuai dgn sesuatu
jenis perosak.jenis perosak.
 Baca maklumat yg terdapat pada setiap bungkusanBaca maklumat yg terdapat pada setiap bungkusan
atau botol racun.atau botol racun.
 Sukat kadar racun yang hendak digunakan denganSukat kadar racun yang hendak digunakan dengan
tepat.tepat.
 Periksa keadaan semua bahagian penyemburPeriksa keadaan semua bahagian penyembur
sebelum menggunakannya.sebelum menggunakannya.
 Jangan sentuh, hidu atau merasa racun kimia.Jangan sentuh, hidu atau merasa racun kimia.
 Gunakan kayu atau benda lain yg sesuai untukGunakan kayu atau benda lain yg sesuai untuk
membancuh racun kimia (JANGAN GUNAKANmembancuh racun kimia (JANGAN GUNAKAN
TANGAN UNTUK MEMBANCUH BAHAN KIMIA)TANGAN UNTUK MEMBANCUH BAHAN KIMIA)

112. Fungicide-treated seed corn
Fungicide-treated seed corn plots stay green and healthy
longer than untreated plots.

113. fungicide

115. LANGKAH KESELAMATAN APABILALANGKAH KESELAMATAN APABILA
MENGGUNAKAN RACUN KIMIAMENGGUNAKAN RACUN KIMIA
 Jangan makan atau minum semasa membancuh atauJangan makan atau minum semasa membancuh atau
menyembur racun.menyembur racun.
 Pakai pakaian pelindung yang sesuaiPakai pakaian pelindung yang sesuai
 Bersihkan semua alat sebelum atau selepasBersihkan semua alat sebelum atau selepas
menggunakannya.menggunakannya.
 Bersihkan bahagian muncung penyembur yangBersihkan bahagian muncung penyembur yang
tersumbat.tersumbat.
 Simpan racun kimia di tempat yang selamat danSimpan racun kimia di tempat yang selamat dan
berkunci.berkunci.
 Tanam semua bekas dan sisa racunTanam semua bekas dan sisa racun
 Dapatkan rawatan doktor dengan segera sekiranyaDapatkan rawatan doktor dengan segera sekiranya
berlaku kemalangan.berlaku kemalangan.

116. Aerosol Insecticide

119. Maklumat pada label racun kimiaMaklumat pada label racun kimia
i.i. Maklumat tentang tarikh luputMaklumat tentang tarikh luput
ii.ii. Perosak sasaranPerosak sasaran
iii.iii. Tahap keracunan kepada haiwan dan manusiaTahap keracunan kepada haiwan dan manusia
iv.iv. Langkah-langkah keselamatanLangkah-langkah keselamatan
v.v. Ubat penawar yg blh digunakanUbat penawar yg blh digunakan
vi.vi. Gejala keracunanGejala keracunan
vii.vii. Pengelasan racunPengelasan racun
viii.viii. Bagaimana digunakanBagaimana digunakan
ix.ix. Cara menyediakan ramuannya dan alat yg perluCara menyediakan ramuannya dan alat yg perlu
x.x. Cara menyimpan atau menghapuskan racunCara menyimpan atau menghapuskan racun
xi.xi. Jenis pakaian keselamatan yg perluJenis pakaian keselamatan yg perlu
xii.xii. Kadar penggunaannyaKadar penggunaannya

120. 5. KAWALAN CARA UNDANG-UNDANG5. KAWALAN CARA UNDANG-UNDANG
 Kaedah penguatkuasaan undang-undangKaedah penguatkuasaan undang-undang
hanya berkesan utk mengawal perosakhanya berkesan utk mengawal perosak
atau penyakit yang blm wujud sahaja.atau penyakit yang blm wujud sahaja.
 Utk mengekang perebakan perosak danUtk mengekang perebakan perosak dan
penyakit yg sedia ada pendekatanpenyakit yg sedia ada pendekatan
kuarantin diamalkan.kuarantin diamalkan.
 Keberkesanan kaedah ini bergantungKeberkesanan kaedah ini bergantung
kpd penguatkuasaan undang-undangkpd penguatkuasaan undang-undang
yang ditetapkan.yang ditetapkan.

121. Kawalan cara undang-undangKawalan cara undang-undang
KAEDAH
Kuarantin
-Bahan tumbuhan yang
dibawa masuk dari luar negara
harus diperiksa terlebih dahulu
dan disahkan bebas drpd
perosak atau penyakit.
Penghapusan
-Kaedah ini penting dlm
mengawal penyakit hawar
daun pokok getah dari Amerika
Syarikat. Bahagian tumbuhan
yang berpenyakit dikeluarkan
dan dihapuskan.
-Cara ini berkesan untuk
menghapuskan penyakit lengai
hitam koko yg disebabkan oleh
kulat phytophora palmivora.

122. KAEDAH
Peraturan
-Peraturan yang
dikuatkuasakan oleh Akta
Kuarantin Tumbuhan 1976 dan
peraturan Kuarantin Tumbuhan
1981.
Pensijilan
-Bijibenih dan bahan tumbuhan
yg dibawa masuk perlu
mendapat sijil yg
mengesahkannya bebas drpd
penyakit sebelum digunakan.
-Akta Racun Makhluk Perosak
1974 pula menetapkan
peraturan bagi kedai-kedai
yang menjual dan menyimpan
racun makhluk perosak.
Kawalan cara undang-undangKawalan cara undang-undang

123. 6. KAWALAN PEROSAK BERSEPADU6. KAWALAN PEROSAK BERSEPADU
 adalah satu pendekatan sistem pengurusanadalah satu pendekatan sistem pengurusan
yang melibatkan penggemblengan beberapayang melibatkan penggemblengan beberapa
kaedah kawalan perosak ke arahkaedah kawalan perosak ke arah
mengurangkan kerosakan tanaman.mengurangkan kerosakan tanaman.
 Musuh semulajadi digalakkan bertambah diMusuh semulajadi digalakkan bertambah di
samping menjalankan kawalan secara kultur.samping menjalankan kawalan secara kultur.
 Bahan kimia juga digunakan secara terkawalBahan kimia juga digunakan secara terkawal
supaya tidak mencemarkan alam sekitar.supaya tidak mencemarkan alam sekitar.
 Pendekatan ini menggalakkan petaniPendekatan ini menggalakkan petani
mengguna pakai prinsip ekologi dalammengguna pakai prinsip ekologi dalam
pengurusan ladang di sampingpengurusan ladang di samping
mengoptimumkan penggunaan sumbermengoptimumkan penggunaan sumber
melalui pengurusan ekosistem yang cekapmelalui pengurusan ekosistem yang cekap
dan berkesandan berkesan

124. Kawalan Perosak BersepaduKawalan Perosak Bersepadu
 Musuh semulajadi memainkan peranan dalamMusuh semulajadi memainkan peranan dalam
mengawal populasi perosak.mengawal populasi perosak.
 Petani perlu didedahkan tentang kepentingan musuhPetani perlu didedahkan tentang kepentingan musuh
semulajadi dalam pengawalan serangga perosaksemulajadi dalam pengawalan serangga perosak
supaya racun perosak hanya digunakan apabilasupaya racun perosak hanya digunakan apabila
perlu.perlu.
 Kaedah pengurusan perosak bersepadu melibatkanKaedah pengurusan perosak bersepadu melibatkan
penggunaan pelbagai jenis kaedah kawalan secarapenggunaan pelbagai jenis kaedah kawalan secara
teratur dan saling melengkapi spt:teratur dan saling melengkapi spt:
i.i. Penggunaan varieti yang resistanPenggunaan varieti yang resistan
ii.ii. Amalan kulturAmalan kultur
iii.iii. Pemantauan dan ramalan perosakPemantauan dan ramalan perosak
iv.iv. Kawalan biologiKawalan biologi
v.v. Penggunaan kimia secara bijaksanaPenggunaan kimia secara bijaksana

125. Masalah yang dihadapi untukMasalah yang dihadapi untuk
melaksanakannya:melaksanakannya:
1.1. Pengetahuan tentang ekologi perosak masihPengetahuan tentang ekologi perosak masih
kurang.kurang.
2.2. Petani keberatan untuk menerima pakai kaedahPetani keberatan untuk menerima pakai kaedah
ini.ini.
3.3. Keberkesanan kawalan ini tidak dapat dilihatKeberkesanan kawalan ini tidak dapat dilihat
dengan segera.dengan segera.
4.4. Teknik membiakkan musuh semulajadi perosakTeknik membiakkan musuh semulajadi perosak
turut menimbulkan masalah.turut menimbulkan masalah.
5.5. Petani kurang berpengetahuan.Petani kurang berpengetahuan.