2. Քիմիան մեր կյանքում
• Փորձարարական քիմիայում ցուցադրական
փորձերի դերը չափազանց կարևոր է քիմիայի
հիմնական տեսական հասկացությունների
ընկալման գործընթացում։ Առավել կարևոր է,
երբ փորձը կատարում է ինքը՝ աշակերտը,
որովհետև այդ դեպքում կատարած փորձը
հիշողությունից չի ջնջվում։ Այդ
կապակցությամբ տեղին է հիշել չինական
հայտնի ասացվածքը. «Ասա ինձ և ես
կմոռանամ, ցույց տուր ինձ և ես կհիշեմ, թույլ
տուր կատարեմ և ես կիմանամ»։
26. ԹԹՈՒՆԵՐԸ
Ունեն թթու համ:
Ունեն քայքայող հատկություն:
Մետաղները մաքրում են ժանգից:.
Ունեն կծու համ:
Ունեն քայքայող հատկություն:
Պատրաստում են փրփրանյութեր:
ՀԻՄՔԵՐ
30. • 1.Եկեք տեսնենք թե ինչպես կարելի է ճիշտ հոտ
քաշել քիմիական նյութերից
31. Ինչո՞վ է պայմանավորված նյութի
հոտը
• Ինչքան էլ պարզ թվա հարցը, այն այնքան էլ
հասարակ չէ: Ընդհանրապես, հոտը
պայմանավորված է նյութի բաղադրության մեջ
առկա բազմաթիվ ցնդող նյութերով, որոնցից
մեկը՝ հիմնականը, ձևավորում է հոտը:
Օրինակ՝ սխտորի տհաճ հոտը
պայմանավորված է նրա բաղադրության մեջ
առկա ալլիինով՝ C6H11NO3S (սուլֆօքսիդ).
նման նյութ հայտնաբերվել է նաև «գլուխ»
սոխում:
32. Մի քիչ ալքիմիա
• Այլ մետաղներից ոսկի ստանալու ալքիմիկոսների
երազանքները չիրականացան՝ չօգնեցին ո՛չ
կախարդանքները և ո՛չ էլ՝ նզովքները:
• Փորձենք առանց կախարդանքների «ոսկի» ստանալ
սովորական պահածոյի տուփից կամ մետաղական
անագից:
• Անագը հին ժամանակներից հայտնի 7 մետաղներից
(ոսկի, սնդիկ, երկաթ, արծաթ, կապար և պղինձ) մեկն
է:
• Ներկայումս անագի արտադրության 40%-ն
օգտագործվում է պահածոյի տուփերի արտադրության
մեջ, այդ պատճառով այն անվանվում է «պահածոյի
տուփի մետաղ»:
33. Իսկ դուք գիտե՞ք
• ԳԻՏԵ՞Ք, ՈՐ....
• Քիմիան շատ հին գիտություն է: Հին Եգիպտոսում կարողանում էին
հանքանյութից
• մետաղ հալել (երկաթ, պղինձ, կապար, անագ, ծարիր), ստանալ դրանց
• համաձուլվածքները: Եգիպտացիներն օգտագործել են ոսկի և
արծաթ,արտադրել են
• ապակի, խեցի, ներկեր, օծանելիք: Նրանք տիրապետել են բազմաթիվ,
մինչև այժմ դեռևս
• չբացահայտված գաղտնիքների: Օրինակ, մինչև հիմա հայտնի չէ, թե
ինչպես էին
• զմռսում մահացած փարավոններին և նշանավոր եգիպտացիներին:
Հայտնի չէ նաև որոշ
• ներկերի բաղադրությունը: Եգիպտացի վարպետների պատրաստած
անոթների
• կապույտն առ այսօր չի խամրել, շարունակում է մնալ պայծառ, չնայած
արդեն անցել է
• մի քանի հազար տարի:
38. Այցելիր այստեղ և դու նույնպես
կատարիր այս երեք փորձերը
• 1. Քամելեոն (Շաքար + NaOH և KMnO4)
• 2. Քիմիական հրաբուխ-Այս փորձի ընթացքում տեղի է
ունենում ամոնիումի բիքրոմատի այրում՝
• (NH4)2Cr2O7 → N2 + 4H2O + Cr2O3
• 3.Փարավոնի օձ-եսանյութում օգտագործվում
է սնդիկի թիոցիանատ կամ սնդիկի ռոդանիտ՝Нg(SCN)2:Երբ այն այրում են, այն շատ ար
ագ քայքայվում է, առաջացնելով սևգույնի սնդիկի սուլֆիդ (HgS), ծավալային, դեղին գույ
նի ածխածնինիտրիդ (С3N4) և ածխածնի դիսուլֆիդ (СS2), որը օդում բռնկվում և այրվում
էառաջացնելով ածխածնի դիօքսիդ (СО2) և ծծմբի դիօքսիդ (SO2):
• 2Нg(SCN)2 = 2HgS + C3N4 + CS2
• CS2 + 3O2 = CO2 + 2SO2
• С3N4-
ը առաջացած գազերից փքվում է, շարժման ընթացքում վերցնում է իր հետնաև սև գույն
ունեցող սնդիկի սուլֆիդը և արդյունքում ստացվում է սև-դեղնավունփքված զանգված:
•
• Նայր այստեղ տեսանյութերը և կատարիր փորձերը-
http://imsite.fo.ru/blog/33656_%D0%9E%D0%B1%D1%89%D0%B8%D0%B5/165506_%
D5%94%D5%AB%D5%B4%D5%AB%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D6%83%D5%
B8%D6%80%D5%B1%D5%A5%D6%80