Nowe wzory odmian czasowników. Język angielski - ebook
1. SZYBKA POMOC
• do klasówki
• do egzaminu
• do matury
Język angielski
Nowe wzory odmian
czasowników
kompletne formy • komentarz gramatyczny • czasowniki nieregularne
2. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki.
5. Spis treÊci
ObjaÊnienia poj´ç gramatycznych 4
Rodzaje i formy czasowników angielskich 5
Czas present continuous (teraêniejszy ciàg∏y) 7
Czas present simple (teraêniejszy prosty) 9
Czas past simple (przesz∏y prosty) 11
Czas past continuous (przesz∏y ciàg∏y) 13
Czas present perfect 15
Czas present perfect continuous 17
Czas past perfect (zaprzesz∏y) 19
Czas past perfect continuous (zaprzesz∏y ciàg∏y) 21
Czas future (przysz∏y) 22
Czas future continuous (przysz∏y ciàg∏y) 24
Czas future perfect 26
Czas future perfect continuous 28
Konstrukcja be going to 29
Strona bierna – passive voice 31
Zdania warunkowe – conditionals 33
Mowa zale˝na – reported speech 35
Czasowniki w∏aÊciwe 36
Czasowniki posi∏kowe 89
Czasowniki modalne 128
Pisownia czasowników angielskich 145
Lista czasowników nieregularnych 147
Angielsko-polski s∏owniczek najwa˝niejszych
czasowników w∏aÊciwych 151
3
6. ObjaÊnienia poj´ç gramatycznych
active (voice) strona czynna: I drive
American English (AE) amerykański angielski
auxiliary czasownik posiłkowy: to be, to have, to do
British English (BE) brytyjski angielski
continuous form forma ciągła: (zob. progressive form)
future czas przyszły: I will drive
gerund rzeczownik odczasownikowy: driving
imperative tryb rozkazujący
indicative tryb oznajmujący
infinitive bezokolicznik: to drive
irregular verbs czasowniki nieregularne
modal auxiliary czasownik modalny: can, may, must itd.
participle imiesłów czynny: driving
passive (voice) strona bierna: I am driven
past przeszłość
past participle imiesłów bierny: driven
past perfect czas zaprzeszły: I had driven
plural liczba mnoga
present teraźniejszość
present perfect czas present perfect: I have driven
progressive form forma ciągła: I am/was driving
regular verbs czasowniki regularne
singular liczba pojedyncza
subjunctive tryb łączący
tense czas (present, past itd.)
4
7. Rodzaje i formy czasowników angielskich
Czasowniki angielskie mo˝na podzieliç na trzy grupy:
– czasowniki w∏aÊciwe (takie jak go – iÊç, drive – jechaç, prowadziç, dance –
taƒczyç itd.)
– czasowniki posi∏kowe (be, have, do)
– czasowniki modalne (can, could, may, might, shall, should, will, would,
must, ought, need, dare; do tej grupy zaliczyç te˝ mo˝na wyra˝enia modal-
ne, takie jak used to, had better i in.).
Czasowniki w∏aÊciwe wyst´pujà w orzeczeniach zdaƒ angielskich jako cza-
sowniki g∏ówne, nadajàce orzeczeniu podstawowy, „s∏ownikowy” sens. Z punk-
tu widzenia osoby uczàcej si´ j´zyka angielskiego czasowniki w∏aÊciwe mo˝na
podzieliç na regularne i nieregularne. Te pierwsze tworzà form´ czasu przesz∏e-
go (past) i imies∏ów bierny (past participle) za pomocà koƒcówki -ed (lub
-d). Te drugie, jak sama nazwa wskazuje, majà ró˝ne koƒcówki form przesz∏ych
i imies∏owów; form tych trzeba si´ nauczyç na pami´ç (zob. Lista czasowników
nieregularnych). Wprawdzie czasowników regularnych jest znacznie wi´cej, ale
wÊród nieregularnych znajdziemy sporo czasowników „codziennego u˝ytku”,
choçby takich jak drive czy go.
Oprócz form osobowych – takich, które mogà wystàpiç bezpoÊrednio
po podmiocie – czasowniki w∏aÊciwe majà równie˝ formy bezokolicznika (in-
finitive) oraz imies∏owu (participles). Podstawowa forma bezokolicznika to
czàstka to oraz forma podstawowa czasownika w∏aÊciwego (taka, jakà znaj-
dziemy w s∏owniku), np. to drive (jechaç, prowadziç, odwoziç). W niektó-
rych konstrukcjach, na przyk∏ad po czasownikach modalnych, wyst´puje
równie˝ bezokolicznik bez to, czyli sama forma czasownika, np. drive. Bez-
okolicznik mo˝e te˝ mieç form´ dokonanà (perfect) – to have driven, ciàg∏à
(continuous) – to be driving oraz ciàg∏à dokonanà – to have been driving.
W praktyce formy te najcz´Êciej pojawiajà si´ po czasownikach modalnych
(a wi´c bez to).
Forma driving mo˝e pe∏niç funkcj´ imies∏owu czynnego (present parti-
ciple – jadàc, prowadzàc, odwo˝àc, jadàcy, prowadzàcy) lub rzeczownika od-
s∏ownego (gerund – jechanie, jazda, prowadzenie). Imies∏ów bierny (past parti-
ciple) w przypadku czasownika drive ma postaç driven (prowadzony, odwo˝ony).
Istnieje równie˝ forma having driven (prowadziwszy, pojechawszy – cz´Êciej
t∏umaczona na polski za pomocà zdaƒ podrz´dnych).
5
8. Rodzaje i formy czasowników angielskich
Tryb rozkazujàcy tworzymy za pomocà formy podstawowej, na przyk∏ad
drive (jedê), go (idê). W zakazach dodajemy czasownik posi∏kowy do i party-
ku∏´ przeczàcà not (które mogà wystàpiç w formie skróconej – don’t), na przyk∏ad
do not drive/don’t drive (nie jedê), do not go/don’t go (nie idê).
Czasowniki posi∏kowe s∏u˝à do tworzenia czasów, strony biernej i innych
konstrukcji czasownikowych, którym cz´sto w j´zyku polskim odpowiadajà spe-
cjalne formy czasownika. Nie warto zatem narzekaç, ˝e j´zyk angielski ma tak
du˝o czasów. Znacznie ∏atwiej nauczyç si´ form tworzonych za pomocà kilku
czasowników posi∏kowych ni˝ ca∏ej listy form nieregularnych, takich jak id´,
chodz´, chadzam, pójd´, poszed∏bym, szed∏em, chadza∏em, chadza∏bym itd.
UWAGA: Warto pami´taç, ˝e czasowniki be, have i do mogà równie˝ wyst´-
powaç jako czasowniki w∏aÊciwe. Be znaczy wtedy byç, have – mieç, a do – ro-
biç. Podwójnà rol´ do wyraênie widaç w takich zdaniach, jak What do you do?
(Co porabiasz?/Czym si´ zajmujesz [zawodowo]?), gdzie pierwsze do jest cza-
sownikiem posi∏kowym, a drugie – czasownikiem w∏aÊciwym.
Czasowniki modalne pe∏nià w j´zyku angielskim podobne funkcje jak w pol-
skim (zob. Czasowniki modalne, str. 128–144). Nazywa si´ je równie˝ u∏omny-
mi, poniewa˝ – podobnie jak polski czasownik powinien – nie posiadajà wi´k-
szoÊci form czasowników w∏aÊciwych (np. bezokoliczników i imies∏owów).
6
9. Czas present continuous (teraêniejszy ciàg∏y)
Orzeczenie w tym czasie sk∏ada si´ z teraêniejszej osobowej formy czasownika
be (am, is, are) oraz czasownika w∏aÊciwego z koƒcówkà -ing. A zatem, aby
opanowaç ten czas, wystarczy nauczyç si´ odmiany czasownika be przez osoby:
I am going. Id´.
You are going. Idziesz.
He is going. On idzie.
She is going. Ona idzie.
It is going. Ono idzie.
We are going. Idziemy.
You are going. Idziecie.
They are going. Oni/One idà.
Jak widaç, w j´zyku angielskim nie ma ró˝nicy mi´dzy drugà osobà liczby poje-
dynczej ty a drugà osobà liczby mnogiej wy. Co wi´cej, nie ma te˝ specjalnej for-
my grzecznoÊciowej, która odpowiada∏aby polskim Pan, Pani, Paƒstwo.
Przeczenia tworzymy, dodajàc wyraz not do czasownika posi∏kowego:
I am not going. Nie id´. Itd.
You are not going.
He is not going.
She is not going.
It is not going.
We are not going.
You are not going.
They are not going.
W zdaniach twierdzàcych i przeczàcych mo˝liwe sà te˝ formy skrócone (zob. Cza-
sowniki posi∏kowe – to be, str. 90).
Pytania tworzymy przez inwersj´, tj. postawienie czasownika posi∏kowego
przed podmiotem:
Am I going? Czy id´? Itd.
Are you going?
Is he going?
Is she going?
Is it going?
Are we going?
Are you going?
Are they going?
Czasu present continuous u˝ywamy w czterech sytuacjach:
1. Gdy mówimy o czynnoÊciach majàcych miejsce w tej chwili, tj. w momencie wy-
powiedzi:
7
10. Czas present continuous (teraźniejszy ciągły)
What are you doing now?
Co teraz robisz?
2. Gdy mówimy o czynnoÊciach rozpocz´tych i niezakoƒczonych, choç nieko-
niecznie realizowanych w tej chwili:
I am reading a very good book now.
Czytam w∏aÊnie bardzo dobrà ksià˝k´. (Choç zapewne nie w momencie,
w którym o tym mówi´.)
3. Gdy chcemy podkreÊliç, ˝e opisywana czynnoÊç – naszym zdaniem – ma
miejsce zbyt cz´sto (u˝ycie nacechowane, wyra˝ajàce ironi´, poirytowanie
itp.):
She is always losing her gloves.
Ona ciàgle gubi r´kawiczki.
4. Gdy mówimy o zaplanowanych i przygotowanych czynnoÊciach przysz∏ych:
We are leaving tomorrow.
Jutro wyje˝d˝amy. (I zapewne kupiliÊmy ju˝ bilety.)
OczywiÊcie z tych czterech zastosowaƒ wa˝niejsze sà drugie i czwarte – nie tak
cz´sto mówimy o tym, co dzieje si´ w danej chwili (nr 1), a zastosowanie nr 3
jest doÊç specyficzne. Warto zauwa˝yç, ˝e u˝ycie czasu present continuous
(a wi´c czasu teraêniejszego) do mówienia o przysz∏oÊci przypomina analogicz-
ne zastosowanie czasu teraêniejszego w j´zyku polskim.
8
11. Czas present simple (teraêniejszy prosty)
Orzeczenie zdania twierdzàcego w tym czasie zawiera tylko formy teraêniejsze
czasownika w∏aÊciwego:
I go. Chodz´.
You go. Chodzisz.
He goes. On chodzi.
She goes. Ona chodzi.
It goes. Ono chodzi.
We go. Chodzimy.
You go. Chodzicie.
They go. Oni/One chodzà.
Jak ∏atwo zauwa˝yç, odmiana czasownika przez osoby ogranicza si´ do dodania
koƒcówki -(e)s w trzeciej osobie liczby pojedynczej.
W pytaniach i przeczeniach pojawia si´ czasownik posi∏kowy do (w trzeciej oso-
bie liczby pojedynczej – does):
I do not go. Nie chodz´. Itd.
You do not go.
He does not go.
She does not go.
It does not go.
We do not go.
You do not go.
They do not go.
Mo˝liwe sà te˝ formy skrócone don’t i doesn’t.
W pytaniach oczywiÊcie obowiàzuje inwersja:
Do I go? Czy ja chodz´? Itd.
Do you go?
Does he go?
Does she go?
Does it go?
Do we go?
Do you go?
Do they go?
Czas present simple u˝ywany jest znacznie cz´Êciej ni˝ present continuous,
ograniczymy si´ wi´c do zastosowaƒ najwa˝niejszych. Czasu tego u˝ywamy:
1. Gdy mówimy o czynnoÊciach powtarzajàcych si´, zwyczajowych itp. – cz´sto
9
12. Czas present simple (teraźniejszy prosty)
z towarzyszeniem takich wyrazów i wyra˝eƒ, jak: often cz´sto, sometimes
czasami, seldom rzadko, never nigdy, every day codziennie itp.
Tom often goes to the cinema.
Tom cz´sto chodzi do kina.
2. Gdy mówimy o prawdach uniwersalnych:
Water boils at 100°C.
Woda wrze w temperaturze 100 stopni.
Do tej grupy mo˝na te˝ zaliczyç przys∏owia:
Actions speak louder than words.
Czyny przemawiajà g∏oÊniej ni˝ s∏owa.
3. Gdy mówimy o czynnoÊciach i stanach traktowanych przez nas jako trwa∏e:
Jane lives in London.
Jane mieszka w Londynie. (na sta∏e)
Where do you work?
Gdzie pracujesz? (Zak∏adamy wst´pnie, ˝e ka˝dy ma sta∏à prac´.)
UWAGA 1: Istnieje równie˝ grupa czasowników, które nie wyst´pujà w czasach
continuous. Nale˝à do nich czasowniki okreÊlajàce posiadanie i inne relacje
(have, possess – mieç, posiadaç, depend – zale˝eç, include – zawieraç), cza-
sowniki wyra˝ajàce stany umys∏u (know – wiedzieç, znaç, remember – pami´-
taç, realize – zdawaç sobie spraw´, understand – rozumieç), uczucia (love –
kochaç, like – lubiç, hate – nienawidziç), wra˝enia zmys∏owe (see – widzieç,
hear – s∏yszeç, feel – czuç, smell – pachnieç, taste – smakowaç). W przypad-
ku takich czasowników dwa pierwsze zastosowania czasu present continuous –
z koniecznoÊci – „obs∏ugiwaç” b´dzie czas present simple:
I have some money. Mam troch´ pieni´dzy.
I know what you mean. Wiem, o co ci chodzi.
The soup tastes funny. Ta zupa ma dziwny smak.
UWAGA 2: Aby zrozumieç najwa˝niejszà ró˝nic´ mi´dzy czasem present con-
tinuous a present simple, wystarczy przeanalizowaç u˝ycia polskich form „iÊç”
i „chodziç”. „IÊç” b´dzie odpowiadaç najwa˝niejszym zastosowaniom czasu
continuous (1, 2 i 4), natomiast „chodziç” stosowane jest analogicznie do czasu
present simple.
10
13. Czas past simple (przesz∏y prosty)
Orzeczenie zdania twierdzàcego zawiera tylko czasownik w∏aÊciwy w formie
przesz∏ej:
I went. Poszed∏em/Posz∏am.
You went. Poszed∏eÊ/Posz∏aÊ.
He went. Poszed∏.
She went. Posz∏a.
It went. Posz∏o.
We went. PoszliÊmy/Posz∏yÊmy.
You went. PoszliÊcie/Posz∏yÊcie.
They went. Poszli/Posz∏y.
Tym razem „odmiana” przez osoby ogranicza si´ do powtórzenia tej samej formy cza-
sownika.
W przeczeniach i pytaniach zastosujemy czasownik posi∏kowy did:
I did not go. Nie poszed∏em. Itd.
You did not go.
He did not go.
She did not go.
It did not go.
We did not go.
You did not go.
They did not go.
Mo˝liwa jest równie˝ forma skrócona didn’t.
W pytaniach stosujemy inwersj´:
Did I go? Czy poszed∏em? Itd.
Did you go?
Did he go?
Did she go?
Did it go?
Did we go?
Did you go?
Did they go?
Czas past simple jest najwa˝niejszym czasem przesz∏ym.
Jego podstawowe zastosowania to:
1. Mówienie o pojedynczych przesz∏ych wydarzeniach, cz´sto z przesz∏ym okre-
Êleniem czasu:
I met Jim yesterday.
Spotka∏em wczoraj Jima.
11
14. Czas past simple (przeszły prosty)
Jack met Jill five years ago.
Jack pozna∏ Jill pi´ç lat temu.
2. Mówienie o powtarzajàcych si´ wydarzeniach przesz∏ych:
We drank wine every day when we were in France.
Kiedy byliÊmy we Francji, piliÊmy wino codziennie.
3. Mówienie o stanach przesz∏ych trwajàcych przez d∏u˝szy czas:
John lived in Dublin for ten years.
John mieszka∏ przez dziesi´ç lat w Londynie. (Ale ju˝ nie mieszka.)
UWAGA: Ogólnie nale˝y pami´taç, ˝e mówiàc o wydarzeniach, czynnoÊciach
i stanach przesz∏ych w pierwszej kolejnoÊci bierzemy pod uwag´ czas past sim-
ple. Dopiero wtedy gdy pojawiajà si´ okolicznoÊci specjalne (patrz dalej), roz-
wa˝amy u˝ycie innego czasu.
12
15. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym e-booksweb.pl - audiobooki, e-booki.
