สรรพคุณเภสัช
- 1. ััสรรพคุณเภสชสรรพคุณเภสช
โดยโดย........สุรสุรศักดิ์ สิงหชัยศักดิ์ สิงหชัย
แพทยแผนไทย พิษณุโลกแพทยแผนไทย พิษณุโลก พทพท..บบ.. // พทพท..วว..// พทพท..ภภ // พทพท..นน
www. Surasakthaimassage.comwww. Surasakthaimassage.com จังหวัดพิษณุโลกจังหวัดพิษณุโลก 086086 -- 208500920850090202//0101//5656 11สุรสุรศักดิ์ สิงหชัยศักดิ์ สิงหชัย
สรรพคณเภสัชสรรพคณเภสัชสรรพคุณเภสชสรรพคุณเภสช
่่การรูจักสรรพคุณของวัตถุทีจะนํามาใชเปนยารักษาโรคการรูจักสรรพคุณของวัตถุทีจะนํามาใชเปนยารักษาโรค
รสของตัวยาจะบอกสรรพคุณของเภสัชวัตถุนั้นรสของตัวยาจะบอกสรรพคุณของเภสัชวัตถุนั้นุ ุุ ุ
0202//0101//5656 22สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 2. รสยารสยารสยารสยา
ืืแบงเปนแบงเปน 22 ลักษณะ คือลักษณะ คือ
11 ยารสประธานยารสประธาน (( รสของยารสของยา))1.1. ยารสประธานยารสประธาน (( รสของยารสของยา))
2.2. รสของตัวยารสของตัวยา
0202//0101//5656 33สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ยารสประธานยารสประธานยารสประธานยารสประธาน
รสของยาที่ปรุง หรือผสมเปนตํารับแลวรสของยาที่ปรุง หรือผสมเปนตํารับแลว
ป ปแบงเปนแบงเปน 33 รสรส
-- ยารสเย็นยารสเย็น-- ยารสเยนยารสเยน
-- ยารสรอนยารสรอน
-- ยารสสุขุมยารสสุขุม
0202//0101//5656 44สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 3. ยารสเย็นยารสเย็นยารสเยนยารสเยน
่ ่ ้่ ่ ้เปนตํารับยาทีปรุงมาจากเภสัชวัตถุ ทีมีลักษณะเย็น เชน เขาสัตว เขียวเปนตํารับยาทีปรุงมาจากเภสัชวัตถุ ทีมีลักษณะเย็น เชน เขาสัตว เขียว
สัตว เกสรดอกไม แกนไมที่ไมรอนสัตว เกสรดอกไม แกนไมที่ไมรอน ((แกนจันทนแดงแกนจันทนแดง))
ยามหานิล ยามหากาฬ ยาเขียว ยาประสะจันทนแดงยามหานิล ยามหากาฬ ยาเขียว ยาประสะจันทนแดง
โ ไ ิ ไ ั ใ โ ไ ิ ไ ั ใ สรรพคุณ แกทางเตโชธาตุ แกไขพิษ ไขกาฬ ระงับความรอน ใชแกสรรพคุณ แกทางเตโชธาตุ แกไขพิษ ไขกาฬ ระงับความรอน ใชแก
ไขในกองฤดูรอนไขในกองฤดูรอน แสลง กับโรคลมแสลง กับโรคลม
0202//0101//5656 55สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ยารสรอนยารสรอนยารสรอนยารสรอน
่ ่ ่ ่ เปนตํารับยาทีปรุงมาจากเภสัชวัตถุ ทีมีรสรอน เชน เบญจกูล ตรีกฏกเปนตํารับยาทีปรุงมาจากเภสัชวัตถุ ทีมีรสรอน เชน เบญจกูล ตรีกฏก
เหงาขิง กระเพรา หัศคุณ เปนตนเหงาขิง กระเพรา หัศคุณ เปนตน
ยาไฟประลัยกัลป ยาธรณีสัณฑฆาต ยาประสะกานพลู ยาไฟหากอง ยายาไฟประลัยกัลป ยาธรณีสัณฑฆาต ยาประสะกานพลู ยาไฟหากอง ยา
ประจวาโย ยาวิสัมพยาใหญประจวาโย ยาวิสัมพยาใหญประจุวาโย ยาวสมพยาใหญประจุวาโย ยาวสมพยาใหญ
สรรพคุณ แกกองวาโยธาตุ ลมกองหยาบ ลมจุกเสียด ลมพรรดึก บํารุงสรรพคุณ แกกองวาโยธาตุ ลมกองหยาบ ลมจุกเสียด ลมพรรดึก บํารุง
ธาตุ ขับโลหิต แกไขในกองฤดูฝน แสลงธาตุ ขับโลหิต แกไขในกองฤดูฝน แสลง
กับ ไขที่มีพิษรอนกับ ไขที่มีพิษรอน
0202//0101//5656 66สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 4. ยารสสขมยารสสขมยารสสุขุมยารสสุขุม
่ ่ ไ ื ่ ่ ไ ื เปนตํารับยาทีปรุงมาจากเภสัชวัตถุ ทีมีมีลักษณะไมรอนหรือเย็น เชนเปนตํารับยาทีปรุงมาจากเภสัชวัตถุ ทีมีมีลักษณะไมรอนหรือเย็น เชน
โกศ เทียน กฤษณา กระลําพัก จันทนเทศ ชะลูด อบเชย ขอนดอก เปนโกศ เทียน กฤษณา กระลําพัก จันทนเทศ ชะลูด อบเชย ขอนดอก เปน
ตนตน
ยาหอมอินทจักร ยาหอมเนาวโกศ ยาสังขวิชัย ยาสวางอารมณยาหอมอินทจักร ยาหอมเนาวโกศ ยาสังขวิชัย ยาสวางอารมณยาหอมอนทจกร ยาหอมเนาวโกศ ยาสงขวชย ยาสวางอารมณยาหอมอนทจกร ยาหอมเนาวโกศ ยาสงขวชย ยาสวางอารมณ
สรรพคุณ แกกองอาโปธาตุ แกไขที่ใชยารสเย็นไมได แกลมกองละเอียดสรรพคุณ แกกองอาโปธาตุ แกไขที่ใชยารสเย็นไมได แกลมกองละเอียด
่่ลมวิงเวียน ใจสั่น ชวยบํารุงหัวใจ บํารุงกําลังลมวิงเวียน ใจสั่น ชวยบํารุงหัวใจ บํารุงกําลัง
แกไขในกองฤดูหนาว แสลงกับ ไขที่มีพิษรอนจัดแกไขในกองฤดูหนาว แสลงกับ ไขที่มีพิษรอนจัดฤ ูฤ ู
0202//0101//5656 77สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
รสของตัวยารสของตัวยารสของตวยารสของตวยา
รสยารสยา ๔๔ รสรส
รสยารสยา ๖๖ รสรส
รสยารสยา ๘๘ รสรส
รสยารสยา ๙๙ รสรส
0202//0101//5656 88สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 5. รสยารสยา ๔๔ รสรส (( คัมภีรธาตวิภังคคัมภีรธาตวิภังค ))รสยารสยา ๔๔ รสรส (( คมภรธาตุวภงคคมภรธาตุวภงค ))
ไ ใ ื้ ไ ใ ื้ 1.1. รสยาฝาดรสยาฝาด ซาบไปในผิวเนือ และเสนเอ็นซาบไปในผิวเนือ และเสนเอ็น
2.2. รสยาเผ็ดรสยาเผ็ด ซาบไปตามผิวหนังทกเสนขนซาบไปตามผิวหนังทกเสนขนสส ุ สุ ส
3.3. รสยาเค็มรสยาเค็ม ซาบไปในเสนเอ็น กระดูกซาบไปในเสนเอ็น กระดูก
้้4.4. รสยาเปรี้ยวรสยาเปรี้ยว ซาบไปในเสนเอ็นซาบไปในเสนเอ็น
0202//0101//5656 99สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
รสยารสยา ๖๖ รสรส (( คัมภีรวรโยคสารคัมภีรวรโยคสาร ))
11.. รสหวานรสหวาน ((มธุระมธุระ)) ชอบกับตา เจริญรสธาตุชอบกับตา เจริญรสธาตุ
ป ี้ป ี้ ั ิั ิ ํ ใ ี โ ึ่ ิํ ใ ี โ ึ่ ิ22.. รสเปรียวรสเปรียว ((อัมพิระอัมพิระ)) ทําใหดี ลม เสลด อนุโลมตามซึงตน เจริญรสทําใหดี ลม เสลด อนุโลมตามซึงตน เจริญรส
อาหาร บํารุงไฟธาตุ ทําใหเกิดเขฬะอาหาร บํารุงไฟธาตุ ทําใหเกิดเขฬะ
33.. รสเค็มรสเค็ม ((ลวณะลวณะ)) เผาโทษ เผาเขฬะ เจริญไฟธาตุเผาโทษ เผาเขฬะ เจริญไฟธาตุ
็็ (( )) ํ ใ ํ ั ั ี ั ิํ ใ ํ ั ั ี ั ิ44.. รสเผ็ดรสเผ็ด ((กฏกะกฏกะ)) ทาใหกาลงนอย ระงบความเกียจคราน ระงบพิษทาใหกาลงนอย ระงบความเกียจคราน ระงบพิษ
มิใหไฟธาตุเจริญ ทําใหอาหารสุกมิใหไฟธาตุเจริญ ทําใหอาหารสุก
55.. รสขมรสขม ((ติตติกะติตติกะ)) เจริญไฟธาตุ แกรอนใน กระหายน้ํา ทําใหมูตรคูถเจริญไฟธาตุ แกรอนใน กระหายน้ํา ทําใหมูตรคูถ
บริสทธิ์ เจริญรสอาหารบริสทธิ์ เจริญรสอาหารบรสุทธ เจรญรสอาหารบรสุทธ เจรญรสอาหาร
66.. รสฝาดรสฝาด ((กะสาวะกะสาวะ)) เจริญไฟธาตุ เจริญผิวเนื้อ แกกระหายน้ําเจริญไฟธาตุ เจริญผิวเนื้อ แกกระหายน้ํา
0202//0101//5656 1010สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 6. รสยาทั้งรสยาทั้ง ๖๖ รส ทําใหเกิดโทษไดดังนี้รส ทําใหเกิดโทษไดดังนี้รสยาทงรสยาทง ๖๖ รส ทาใหเกดโทษไดดงนรส ทาใหเกดโทษไดดงน
็ ฝ็ ฝ ํ ิํ ิรสเผ็ด รสขม รสฝาดรสเผ็ด รสขม รสฝาด ลมกําเริบลมกําเริบ
รสเผ็ด รสเปรี้ยว รสเค็มรสเผ็ด รสเปรี้ยว รสเค็ม ดีกําเริบดีกําเริบ
รสหวาน รสเปรี้ยว รสเค็มรสหวาน รสเปรี้ยว รสเค็ม เสลดกําเริบเสลดกําเริบรสหวาน รสเปรยว รสเคมรสหวาน รสเปรยว รสเคม เสลดกาเรบเสลดกาเรบ
0202//0101//5656 1111สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
รสยารสยา ๘๘ รสรส (( คัมภีรธาตวิวรณคัมภีรธาตวิวรณ ))รสยารสยา ๘๘ รสรส (( คมภรธาตุววรณคมภรธาตุววรณ ))
11 รสขมรสขม ซาบตามผิวหนังซาบตามผิวหนัง1.1. รสขมรสขม ซาบตามผวหนงซาบตามผวหนง
2.2. รสฝาดรสฝาด ซาบมังสังซาบมังสัง
3.3. รสเค็มรสเค็ม ซาบเสนเอ็นซาบเสนเอ็น
4.4. รสเผ็ดและรสรอนรสเผ็ดและรสรอน ซาบกระดูกซาบกระดูกูู
5.5. รสหวานรสหวาน ซาบลําไสใหญซาบลําไสใหญ
66 รสเปรี้ยวรสเปรี้ยว ซาบลําไสนอยซาบลําไสนอย6.6. รสเปรยวรสเปรยว ซาบลาไสนอยซาบลาไสนอย
7.7. รสเย็นหอมรสเย็นหอม ซาบหัวใจซาบหัวใจ
8.8. รสมันรสมัน ซาบขอตอทั้งปวงซาบขอตอทั้งปวง
0202//0101//5656 1212สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 7. รสยารสยา ๙๙ รสรสรสยารสยา ๙๙ รสรส
1.1. รสฝาดรสฝาด
2.2. รสหวานรสหวาน
33 รสเมาเบื่อรสเมาเบื่อ3.3. รสเมาเบอรสเมาเบอ
4.4. รสขมรสขม
5.5. รสเผ็ดรอนรสเผ็ดรอน
6.6. รสมันรสมัน
7.7. รสหอมเย็นรสหอมเย็น
88 รสเค็มรสเค็ม8.8. รสเคมรสเคม
9.9. รสเปรี้ยวรสเปรี้ยว
0202//0101//5656 1313สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ฝฝยารสฝาดยารสฝาด
สรรพคุณสรรพคุณ สําหรับสมานทั้งภายนอกและภายใน แผลสด แผลเปอยสําหรับสมานทั้งภายนอกและภายใน แผลสด แผลเปอย
แกบิด ปดธาตุ แกทองรวง แกอุจจาระพิการแกบิด ปดธาตุ แกทองรวง แกอุจจาระพิการ
แสลงกับโรคแสลงกับโรค ทองผูก ไอ โรคลม เตโชธาตุพิการทองผูก ไอ โรคลม เตโชธาตุพิการ
0202//0101//5656 1414สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 8. ลูกเบญกานี
แกบิดปวดเบง ปดธาตุ แกทองรวง แกปวดมดลูก
สมานบาดแผล0202//0101//5656 1515สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ทับทิมทับทิม
แกทองเสีย แกบิดมกเลือด ปดธาต สมานบาดแผลแกทองเสย แกบดมูกเลอด ปดธาตุ สมานบาดแผล
0202//0101//5656 1616สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 9. สมอพิเภกสมอพิเภก
ไ ี โแกไข แกริดสีดวง แกบิด แกโรคตา0202//0101//5656 1717สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
สีเสียดสีเสียด
ิ ิ สมานบาดแผล คุมธาตุ แกทองรวง แกบิด แกลงแดง แกอติสาร แก
บาดแผล แกโรคผิวหนัง
0202//0101//5656 1818สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 11. เพกาเพกา
ั ิ โ ิ ้ํ ื ี ั ื ใ ื ไฟดับพิษโลหิต แกนําเหลืองเสีย สมานบาดแผล ขับเลือดเนาในเรือนไฟ
0202//0101//5656 2121สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
มังคุดมังคุด
ิ ิสมานบาดแผล แกบิด แกทองเดิน
0202//0101//5656 2222สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 12. ยารสหวานยารสหวานยารสหวานยารสหวาน
สรรพคุณสรรพคุณ ซึมซาบไปตามเนื้อ ทําใหเนื้อชุม บํารุงกําลัง แกออนเพลียซึมซาบไปตามเนื้อ ทําใหเนื้อชุม บํารุงกําลัง แกออนเพลียุุ ุ ุุ ุ
โโ ฟ ี ้ ื ีฟ ี ้ ื ีแสลงกับโรคแสลงกับโรค ฟนผุ เสมหะมาก อาเจียน เบาหวาน นําเหลืองเสียฟนผุ เสมหะมาก อาเจียน เบาหวาน นําเหลืองเสีย
บาดแผลบาดแผล
0202//0101//5656 2323สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ดอกคําไทยดอกคําไทยดอกคาไทยดอกคาไทย
0202//0101//5656 2424สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 17. ดอกอังกาบดอกอังกาบดอกองกาบดอกองกาบ
0202//0101//5656 3333สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ยารสเมาเบื่อยารสเมาเบื่อยารสเมาเบอยารสเมาเบอ
โ ไ โ ไ สรรพคุณสรรพคุณ แกพิษ เชน พิษดี พิษโลหิต พิษเสมหะ พิษไข พิษสัตวแกพิษ เชน พิษดี พิษโลหิต พิษเสมหะ พิษไข พิษสัตว
กัดตอย แกพยาธิ ผื่นคันกัดตอย แกพยาธิ ผื่นคัน
ั โั โ ั ใ ิ ไั ใ ิ ไแสลงกับโรคแสลงกับโรค หัวใจพิการ ไอหัวใจพิการ ไอ
0202//0101//5656 3434สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 22. ยารสขมยารสขมยารสขมยารสขม
ใ โ ไ ้ใ โ ไ ้สรรพคุณสรรพคุณ แกในทางโลหิตและดี แกกําเดา แกไขตางๆ บํารุงนําดีแกในทางโลหิตและดี แกกําเดา แกไขตางๆ บํารุงนําดี
เจริญอาหาร ชวยยอยอาหารเจริญอาหาร ชวยยอยอาหาร
ั โั โ ั ใ ิ โ ี ฟั ใ ิ โ ี ฟแสลงกับโรคแสลงกับโรค หัวใจพิการ โรคลมจุกเสียด แนนเฟอหัวใจพิการ โรคลมจุกเสียด แนนเฟอ
0202//0101//5656 4343สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
เถาบอระเพ็ดเถาบอระเพ็ดเถาบอระเพดเถาบอระเพด
0202//0101//5656 4444สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 27. ยารสเผ็ดรอนยารสเผ็ดรอนยารสเผดรอนยารสเผดรอน
โ โ ื่โ โ ื่สรรพคุณสรรพคุณ แกโรคลมจุกเสียด ขับลม บํารุงเตโชธาตุ ขับเหงือแกโรคลมจุกเสียด ขับลม บํารุงเตโชธาตุ ขับเหงือ
ชวยยอยอาหารชวยยอยอาหาร ขับระดูขับระดู
ั โั โ ไ ี่ ี ิ ั่ไ ี่ ี ิ ั่แสลงกับโรคแสลงกับโรค ไขทีมีพิษรอน เพอคลังไขทีมีพิษรอน เพอคลัง
0202//0101//5656 5353สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ลกจันทนเทศลกจันทนเทศลูกจนทนเทศลูกจนทนเทศ
0202//0101//5656 5454สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 32. ยารสมันยารสมันยารสมนยารสมน
ึ ไ ึ ไ สรรพคุณสรรพคุณ ซึมซาบไปตามเสนเอ็น แกเสนเอ็นพิการ บํารุงเสนเอ็นซึมซาบไปตามเสนเอ็น แกเสนเอ็นพิการ บํารุงเสนเอ็น
แกปวดเมื่อย บํารุงไขขอ บํารุงเยื่อกระดูก ใหความอบอุนแกปวดเมื่อย บํารุงไขขอ บํารุงเยื่อกระดูก ใหความอบอุน
กับรางกายกับรางกาย
แสลงกับโรคแสลงกับโรค เสมหะพิการ เชน ไอ หอบ บิด และไขตางๆ รอนในเสมหะพิการ เชน ไอ หอบ บิด และไขตางๆ รอนใน
้้กระหายน้ํากระหายน้ํา
0202//0101//5656 6363สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
เมล็ดงาเมล็ดงาเมลดงาเมลดงา
0202//0101//5656 6464สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 37. เลือดแรดเลือดแรดเลอดแรดเลอดแรด
0202//0101//5656 7373สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ยารสหอมเย็นยารสหอมเย็นยารสหอมเยนยารสหอมเยน
ใ ใ สรรพคุณสรรพคุณ บํารุงหัวใจ ตับ ปอด บํารุงครรภ แกออนเพลีย ชูกําลังบํารุงหัวใจ ตับ ปอด บํารุงครรภ แกออนเพลีย ชูกําลัง
แกกระหายน้ํา ดับพิษรอนแกกระหายน้ํา ดับพิษรอน
ั โั โ ี ปี ปแสลงกับโรคแสลงกับโรค ลมจุกเสียดแนน ลมปวงลมจุกเสียดแนน ลมปวง
0202//0101//5656 7474สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 42. ขอนดอกขอนดอกขอนดอกขอนดอก
0202//0101//5656 8383สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ยารสเค็มยารสเค็มยารสเคมยารสเคม
ึ ไ โ โ ึ ึ ไ โ โ ึ สรรพคุณสรรพคุณ ซึมซาบไปตามผิวหนัง แกโรคผิวหนัง โรคพรรดึก ถายซึมซาบไปตามผิวหนัง แกโรคผิวหนัง โรคพรรดึก ถาย
ชําระน้ําเหลือง ชําระเมือกมันในลําไส ฟอกโลหิต แกชําระน้ําเหลือง ชําระเมือกมันในลําไส ฟอกโลหิต แก
เสมหะเหนียวเสมหะเหนียว
แสลงกับโรคแสลงกับโรค อุจจาระธาตุพิการ โรคบิดมูกเลือด กระเพาะอาหารเปนแผลอุจจาระธาตุพิการ โรคบิดมูกเลือด กระเพาะอาหารเปนแผล
0202//0101//5656 8484สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 48. ยารสเปรี้ยวยารสเปรี้ยวยารสเปรยวยารสเปรยว
ไ ไ สรรพคุณสรรพคุณ แกเสมหะพิการ แกเสมหะเหนียว แกไอ แกทองผูกแกเสมหะพิการ แกเสมหะเหนียว แกไอ แกทองผูก
ระบายอุจจาระ ฟอกโลหิต แกกระหายน้ําระบายอุจจาระ ฟอกโลหิต แกกระหายน้ํา
ั โั โ ้ํ ื ี ี ไ ้ํ ื ี ี ไ แสลงกับโรคแสลงกับโรค นําเหลืองเสีย บาดแผล ทองเสีย และไขตางๆนําเหลืองเสีย บาดแผล ทองเสีย และไขตางๆ
0202//0101//5656 9595สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ใบสมปอยใบสมปอยใบสมปอยใบสมปอย
0202//0101//5656 9696สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 52. รากมะกล่ําทั้งรากมะกล่ําทั้ง ๒๒รากมะกลาทงรากมะกลาทง ๒๒
0202//0101//5656 103103สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
ยารสจืดยารสจืดยารสจดยารสจด
ไ ไ สรรพคุณสรรพคุณ แกเสมหะ ขับปสสาวะ ดับพิษไข ดับพิษปวดรอน แกแกเสมหะ ขับปสสาวะ ดับพิษไข ดับพิษปวดรอน แก
รอนในกระหายน้ํา แกไตพิการ แกทางเตโชธาตุ ถอนพิษรอนในกระหายน้ํา แกไตพิการ แกทางเตโชธาตุ ถอนพิษ
ผิดสําแดงผิดสําแดง
แสลงกับโรคแสลงกับโรค --
0202//0101//5656 104104สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 56. รสยาประจําธาตรสยาประจําธาตรสยาประจาธาตุรสยาประจาธาตุ
ปถวีธาตุพิการปถวีธาตุพิการ แกดวย ยารส ฝาด หวาน มัน เค็มแกดวย ยารส ฝาด หวาน มัน เค็ม
อาโปธาตุพิการอาโปธาตุพิการ แกดวยแกดวย ยารสเปรี้ยว ขม เมาเบื่อยารสเปรี้ยว ขม เมาเบื่อ
วาโยธาตพิการวาโยธาตพิการ แกดวยแกดวย ยารส เผ็ด รอน สขมยารส เผ็ด รอน สขมวาโยธาตุพการวาโยธาตุพการ แกดวยแกดวย ยารส เผด รอน สุขุมยารส เผด รอน สุขุม
เตโชธาตุพิการเตโชธาตุพิการ แกดวย ยารส เย็น จืดแกดวย ยารส เย็น จืด
0202//0101//5656 111111สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
รสยาแกตามวัยรสยาแกตามวัย
ปฐมวัยปฐมวัย (( 00--1616)) สมุฎฐานอาโป พิกัด เสมหะสมุฎฐานอาโป พิกัด เสมหะ
ใชยา รสเปรี้ยว รสหวาน รสขมใชยา รสเปรี้ยว รสหวาน รสขม
มัชฌิมวัยมัชฌิมวัย ((1616--3232)) สมุฏฐานอาโป พิกัด ดีและโลหิตสมุฏฐานอาโป พิกัด ดีและโลหิต
ใชยา รสเปรี้ยวฝาด รสเปรี้ยวเค็ม รสขมใชยา รสเปรี้ยวฝาด รสเปรี้ยวเค็ม รสขม
ปจฉิมวัยปจฉิมวัย ((3232--อายุขัยอายุขัย)) สมุฏฐานวาโย เสมหะและเหงื่อแทรกสมุฏฐานวาโย เสมหะและเหงื่อแทรกุุ ุฏฐุฏฐ
ใชยา รสขม รสรอน รสเค็ม รสฝาดใชยา รสขม รสรอน รสเค็ม รสฝาด
รสหอมรสหอม
0202//0101//5656 112112สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 57. รสยาแกตามฤดูรสยาแกตามฤดู
คิมหันตฤดูคิมหันตฤดู((ฤดูรอนฤดูรอน)) เกิดโรคเนื่องจากเตโชธาตุพิการ คือเกิดโรคเนื่องจากเตโชธาตุพิการ คือ
ปตตะพิการปตตะพิการ
ใชยารสเย็น รสจืดใชยารสเย็น รสจืด
วสันตฤดวสันตฤด((ฤดฝนฤดฝน)) เกิดโรคเนื่องจากวาโยธาตพิการเกิดโรคเนื่องจากวาโยธาตพิการวสนตฤดูวสนตฤดู((ฤดูฝนฤดูฝน)) เกดโรคเนองจากวาโยธาตุพการเกดโรคเนองจากวาโยธาตุพการ
ใชยารสเผ็ดรอนใชยารสเผ็ดรอน
เหมันตฤดเหมันตฤด((ฤดหนาวฤดหนาว)) เกิดโรคเนื่องจากอาโปธาตพิการ คือเกิดโรคเนื่องจากอาโปธาตพิการ คือเหมนตฤดูเหมนตฤดู((ฤดูหนาวฤดูหนาว)) เกดโรคเนองจากอาโปธาตุพการ คอเกดโรคเนองจากอาโปธาตุพการ คอ
เสมหะเสมหะ
้้ใชยารสเปรียว รสสุขุมใชยารสเปรียว รสสุขุม0202//0101//5656 113113สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
รสยาแกตามกาลรสยาแกตามกาล
กาลกาล ๓๓
ิิยามยาม ชวงเวลาชวงเวลา สมุฏฐานการเกิดสมุฏฐานการเกิด
โรคโรค
รสยารสยา
ยามยาม๑๑ 0606..0000 นน..-- 1010..0000 นน..
1818 0000 2222 0000
เสมหะเสมหะ รสเปรี้ยวรสเปรี้ยว
1818..0000 นน.. -- 2222..0000 นน..
ยามยาม๒๒ 1010..0000 นน.. -- 1414..0000 นน.. โลหิตและดีโลหิตและดี รสขมรสขม
2222..0000 นน.. -- 0202..0000 นน..
ยามยาม๓๓ 1414..0000 นน.. -- 1818..0000 นน..
0202 0000 นน 0606 0000 นน
ลมลม รสเผ็ดรอนรสเผ็ดรอน
0202..0000 นน.. -- 0606..0000 นน..
0202//0101//5656 114114สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
- 58. รสยาแกตามกาลรสยาแกตามกาล
กาลกาล ๔๔
ยามยาม ชวงเวลาชวงเวลา สมฏฐานการเกิดสมฏฐานการเกิด รสยารสยายามยาม ชวงเวลาชวงเวลา สมุฏฐานการเกดสมุฏฐานการเกด
โรคโรค
รสยารสยา
้้ยามยาม ๑๑ 0606..0000 นน.. –– 0909..0000 นน..
1818..0000 นน.. –– 2121..0000 นน..
อาโป พิกัด เสมหะอาโป พิกัด เสมหะ รสเปรี้ยวรสเปรี้ยว
ยามยาม ๒๒ 0909..0000 นน.. –– 1212..0000 นน..
2121 0000 นน 2424 0000 นน
อาโป พิกัด โลหิตอาโป พิกัด โลหิต รสขมรสขม
2121..0000 นน.. –– 2424..0000 นน..
ยามยาม ๓๓ 1212..0000 นน.. –– 1515..0000 นน.. อาโป พิกัด ดีอาโป พิกัด ดี รสเปรี้ยว รสขมรสเปรี้ยว รสขม
2424..0000 นน.. –– 0303..0000 นน..
ยามยาม ๔๔ 1515..0000 นน.. –– 1818..0000 นน.. วาโย พิกัด วาตะวาโย พิกัด วาตะ รสเผ็ดรอนรสเผ็ดรอน
0303..0000 นน.. –– 0606..0000 นน..0202//0101//5656 115115สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย
สรศักดิ์ สิงหชัยสุรศกด สงหชย
ั ีั ีสวสดสวสด
แพทยแผนไทยอายุรเวท พท.บ/พท.ว/พท.น โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก
www.surasak.net tel 086 - 2085009www.surasak.net tel. 086 2085009
0202//0101//5656 116116สุรศักดิ์ สิงหชัยสุรศักดิ์ สิงหชัย