Er komen steeds meer mogelijkheden voor bewoners om te participeren in de openbare ruimte. De gemeente Utrecht kent al jaren diverse vormen van zelfbeheer. Sinds kort is de gemeente zelfs samen met bewoners gestart met pilots, waarbinnen bewoners een gemeentelijke taak overnemen. Dit 'Bewonersbod' is een uitwerking van het ‘Right to Challenge’ dat in Engeland al enkele jaren bestaat. Inmiddels zijn er in Nederland zo’n 20 gemeenten bezig om dit Right to Challenge te implementeren. In deze presentatie ziet u hoe de Right to Challenge in Utrecht en Rotterdam wordt vormgegeven. Daarbij wordt er gebruik gemaakt van enkele actuele voorbeelden zoals het beheer van het Spinozaplantsoen en het Maximapark in Utrecht en het maken van het inrichtingsplan voor de Schepenstraat in Rotterdam.

1. Nationaal Congres Beheer
Openbare Ruimte
24 november
Hier komt ook tekst
De Right to Challenge
in Utrecht &
Rotterdam

2. Wat gaan we doen?
Wat is de Right to Challenge?
Waarom houden we ons hier mee bezig?
Hoe vullen Utrecht en Rotterdam de RtC in?
Wat is de stand van zaken in deze steden?
Wat zijn de dilemma’s? En hoe kijken jullie daar tegen
aan?

3. Right to challenge: wat is dat eigenlijk?
Overgewaaid uit Engeland, community rights =
buurtrechten
1 van de buurtrechten
Right to Challenge (RtC) is het recht van buurtgebonden
(sociale) ondernemers en bewonersgroepen om lokale
voorzieningen en taken van de gemeente over te nemen
of te coproduceren, wanneer zij denken dat het op deze
wijze beter of anders kan.

4. Definitie 010 Right to Challenge
Een buurt of wijk krijgt het recht om lokale voorzieningen
en taken van de gemeente te challengen, wanneer zij
denken het zelf anders en beter te kunnen organiseren.
29-11-164

5. Right to challenge: het proces in Utrecht
Er zijn 2 moties ingediend door de Raad
Diverse bijeenkomsten samen met de stad, Raad en
Ambtenaren
April 2015 bijeenkomst oproep “kom met je challenge”
In 2016 zijn er vier proefchallenges gestart (filmpje)
Drie studenten doen onderzoek
De Raad wordt halfjaarlijks op de hoogte gehouden
Nieuwe naam: Bewonersbod
3 februari en 29 november bijeenkomst proefchallenges
Eind 2016 evaluatie en eerste opzet van de spelregels

6. #Kendoe collegeprogramma 2014 - 2018
6

7. Right to challenge het proces in 010
http://www.rotterdam.nl/meedenkenmeedoen
Democratische vernieuwing in coalitieakkoord
Verschillende bijeenkomsten met initiatiefnemers en
bewoners
Interne werkgroep en overleggen actieve Rotterdammers
Eenvoudig kader vastgesteld
Opdracht RtC vanuit praktijk ontwikkelen
Experimenteerperiode van 1,5 jaar
Evaluatie en verbeteren aanpak (1e
en 2e
k
29-11-167

8. Voorwaarden Bewonersbod
Het gaat om een bestaande taak van de gemeente
Utrecht;
De taak sluit aan bij de doelstellingen van de gemeente
Utrecht;
Er is geld beschikbaar;
Het mag niet duurder zijn dan nu;
Het voegt een andere maatschappelijke waarde of
kwaliteit toe dan nu;
Er is steun voor in de samenleving;
Uitvoering door bewoners.

9. Uitgangspunten RtC 010
 Alle huidige taken en lokale voorzieningen komen in
aanmerking
 De uitvoering bedraagt niet meer dan de huidige kosten
 De initiatiefnemers beschikken over een rechtsvorm
 De initiatiefnemers zijn geworteld in de buurt/wijk
 Op basis van de kennis en ervaring is aannemelijk dat
zij de prestatie kunnen leveren
 Het initiatief wordt gedragen door de wijk of buurt
 Het initiatief schaadt geen andere bewoners
29-11-169

10. Wat hebben we geleerd RtC 010
Naam RtC zorgt voor wij-zij denken
Vanaf het begin samen optrekken (liefst al voor indiening
challenge)
Initiatiefnemers hebben ook te maken met weerstand
Doorzettingsmacht in de organisatie noodzakelijk
10

11. Aanbestedingen, subsidies en opdrachten
29-11-1612
Europese aanbestedingsrichtlijn
Subsidies en opdrachten
Ruimte binnen bestaande contracten
Bewonersparticipatie als belang noemen binnen
inkoopbeleid
Werken Leveringen Diensten
Decentrale overheid € 5.186.000 € 207.000 € 207.000

12. Relatie met beheer openbare ruimte
 1 proefchallenge: Spinozaplantsoen
Een combinatie van plantsoenbeheer & welzijn
 Maximapark (publiek – privaat beheer)
- Transparant gemaakt welke budgetten er zijn voor het park Nieuwe
investeringen in het park
- De bewoners hebben in het verleden al budgetten verdubbeld middels
fonds aanvragen
- Koppeltjes bewoner/ambtenaar gaan samen kijken naar mogelijkheden:
Welke budgetten challengen? Waar inspraak in de uitvoering? Waar nog
mogelijkheden om extern geld aan te trekken?

14. Proefchallenges op het gebied van buitenruimte 010
Ingediend
Afrikaanderwijkcooperatie
Schepenstraat
Hordijk parkeerbeleid
Aankomende
Betrokken Spartaan
Park 1943
Park der Heerlijkheid
Natuurpark IJsselmonde
29-11-1615

15. Filmpje Schepenstraat
29-11-1616

16. Ga naar www.kahoot.it
Wificode:
29-11-16

17. 18
Dank voor jullie aandacht!