SlideShare a Scribd company logo
1 of 25
Download to read offline
An Ghaeilge san Idirbhliain
Aidhmeanna na Ceardlainne:
Go mbeidh tuiscint níos fearr agat ar:
•  chlár na hIdirbhliana agus ar an nGaeilge mar
ábhar sa chlár sin
•  conas tabhairt faoin bpleanáil fhadtéarmach
agus ghearrthéarmach do rang Idirbhliana
•  roinnt féidearthachtaí maidir le modúil
Idirbhliana don rang Gaeilge
•  roinnt féidearthachtaí maidir leis an bhfoghlaim
thras-churaclaim
Clár na hIdirbhliana
Tá Clár na hIdirbhliana deartha mar dhroichead idir dhá
Shraith: éascaíonn sé an t-athrú ón bhfoghlaim spleách sa
tSraith Shóisearach go dtí an fhoghlaim neamhspléach
fhéinstiúrtha atá riachtanach sa tSraith Shinsearach.
Ráiteas Misin na hIdirbhliana:
“Forbairt phearsanta, shóisialta, ghairme agus oideachasúil na
scoláirí a chur chun cinn agus iad a ullmhú dá ról mar bhaill
neamhspleácha, rannpháirteacha sa tsochaí”
(ROE, Treoirlínte don Idirbhliain 1994/1995 )
Ábhar Machnaimh
don Phleanáil
§  Stiúrtha ag an bhfoghlaim agus ní ag an scrúdú
§  Scoilbhunaithe – níl aon dá scoil mar an gcéanna
§  Scoláire-lárnach
§  Baintear leas as saineolas na múinteoirí
§  Scríobhtar siollabais indibhidiúla
§  Réimse leathan straitéisí teagaisc agus foghlama
§  Modhanna measúnachta ilchineálacha
§  Teastas scoile
§  Tacaíocht / Deimhniú na Roinne
§  Monatóireacht ón gCigireacht
Pleanáil Ábhair san Idirbhliain
1.  An Phleanáil Fhadtéarmach
2. An Phleanáil Ghearrthéarmach
Pleanáil Ábhair san Idirbhliain
1.  An Phleanáil Fhadtéarmach
Pleanáil Ábhair san Idirbhliain
An gá atá le gach scoil Clár Idirbhliana Scríofa, Bliantúil a
scríobh. Treoirlínte ROS: “Ba chóir go gcoimeádfaí cóip den
chlár, atá faofa ag an mBord Bainistíochta, sa scoil le gur féidir le
cigirí na Roinne í a iniúchadh.” ‘Ag Scríobh Chlár na hIdirbhliana’
Cuid 1:
Réamhrá ginearálta do chlár na hIdirbhliana sa scoil
Cuid 2:
Cláir d’ábhair agus de mhodúil indibhidiúla
Cuid 3:
Sonraí Eagraíochtúla
Cuid 2: Ábhair agus Modúil
§  2.1 Teideal ábhair nó modúil
§  2.2 Fad ama an mhodúil
§  2.3 Aidhmeanna
§  2.4 Cuspóirí / Torthaí Foghlama
§  2.5 Ábhar (Cad a mhúinfear?)
§  2.6 Straitéisí teagaisc agus foghlama (Conas a mhúinfear é?)
§  2.7 Modhanna Measúnaithe
§  2.8 Acmhainní
§  2.9 Naisc le hábhair eile (Foghlaim Thras-Churaclaim)
§  2.10 Athbhreithniú (ar an gclár)
An Próiseas Sealbhaithe Teanga
Éisteacht
Tuiscint
Aithris
Labhairt
Léamh
Scríobh
Eochairphrionsabail Theagasc agus
Mhúineadh na Gaeilge
Pleanáil Ábhair san Idirbhliain
2. An Phleanáil Ghearrthéarmach
Prionsabail na Foghlama
1.  Nasc a chruthú le heolas eile /
réamheolas / a dtaithí féin
2.  Deis phléite – na foghlaimeoirí ag
idirghníomhú agus ag plé mar rang, i
mbeirteanna, i ngrúpaí srl.
3.  Comhthéacs téagartha agus oiriúnach ag
an bhfoghlaim
4.  Feasacht na scoláirí ar an bhfoghlaim a
chur chun cinn
‘Literacy in the Secondary School’, Maureen Lewis & David Wray
An Phleanáil
– Cur ChuigeTéamach
Topaic &
Feasacht
Chultúir
Feidhmeanna,
Torthaí
Foghlama
Eiseamláirí
(agus
Feasacht
teanga)
Gramadach Straitéisí
foghlama &
measúnaithe
Litríocht & Feasacht Litríochta
Stór Focal & Feasacht Teanga
Litearthacht agus Uimhearthacht
An Difreáil sa Phleanáil
San fhoghlaim beidh ábhar:
a chaithfidh an scoláire a bheith ar eolas aige/aici
ar cheart don scoláire a bheith ar eolas aige/aici
ar féidir leis an scoláire a bheith ar eolas aige/aici
Modúil Samplacha
don Idirbhliain
1.  Ag cothú na cumarsáide (éisteacht & labhairt na Gaeilge)
2.  Ag cothú na scríbhneoireachta cruthaithí
3.  Ag cothú na léitheoireachta
4.  An fheasacht teanga & cruinneas teanga
5.  An fheasacht litríochta & seánraí
6.  An fheasacht chultúir
7.  An Ghaeilge & na meáin
8.  CLIL : nasc le hábhar eile
9.  Irisleabhar / Podchraoladh Scoile
10. Drámaíocht & Puipéid
Ag cothú na cumarsáide
Ag cothú scil na
scríbhneoireachta
Ag cothú scil na
léitheoireachta
Aifric agus na meáin chraolta
Buntáistí don scoláire: Buntáistí don
mhúinteoir:
- Léargas níos aontaithe, níos
leithne agus níos doimhne ar
thopaicí ar leith
- Déantar naisc idir ábhair
- Ábharthacht agus ról na
Gaeilge sa Siollabas
- Cothaíonn sé scileanna
smaointeoireachta criticiúla,
foghlaim chomhoibritheach,
scileanna machnaimh ….
- Níos suimiúla!
- Cothaíonn sé comhoibriú
agus dioscúrsa gairmiúil
- Soiléiríonn sé spriocanna
teagaisc agus foghlama
- Sáraíonn sé teorainneacha
an ábhair
- Níos suimiúla!
An Fhoghlaim Thras-churaclaim
san Idirbhliain
•  Nasc idir dhá ábhar
•  Nasc idir roinnt ábhair
•  Modheolaíocht chomónta
•  Téama comónta
•  Ócáid chomónta
•  …
•  …
An Fhoghlaim Thras-churaclaim
san Idirbhliain
Modheolaíocht Chomónta -
Tionsnamh
Tionscnamh
Leabharlann
& Idirlíon
Ról -
ghlacadh
Físeán
Turgnamh
Tuairisc
Staitisticí
Suirbhé
Cur i
láthair
Taighde
Ealaín
Na meáin
Taispeántas
Grianghraif
Bia Dúchais
Nua-theangacha eile
(Bia Dúchais na dTíortha sin)
Eacnamaíocht Bhaile
(Comhábhair, oidis, méid an bhia
dúchais ar bhiachláir in Éirinn ... )
Mionchomhlacht
Ceol
(Amhráin /foinn le bia
mar théama )
Stair
(an Gorta Mór, Forbairt Thraidisiún
an Bhia trí na hAoiseanna)
Tír Eolais
(Ithir, Aeráid, Daonra ... )
TFC
(Biachláir: clóstíleanna ..)
Gnó
(Trádáil easpórtála,
tionsclaíocht dhúchasach)
Téama Comónta –
Bia Dúchais
Ócáid Chomónta –
Léann Eorpach
Lá na dTeangacha Eorpacha Lá na hEorpa
Meán Fómhair gach bliain 9 Bealtaine gach bliain
26/09/13
Léann
Eorpach
Teangacha
Ealaín
Reiligiún
Eolaíocht
Stair
OSSP
TFC
Tír
Eolas
Na
Meáin
Aidhmeanna na Ceardlainne:
An bhfuil tuiscint níos fearr agat ar:
•  chlár na hIdirbhliana agus ar an nGaeilge mar
ábhar sa chlár sin
•  conas tabhairt faoin bpleanáil fhadtéarmach
agus ghearrthéarmach do rang Idirbhliana
•  roinnt féidearthachtaí maidir le modúil
Idirbhliana don rang Gaeilge
•  roinnt féidearthachtaí maidir leis an bhfoghlaim
thras-churaclaim

More Related Content

Viewers also liked

Fís úr do mhúineadh na scannánaíochta
Fís úr do mhúineadh na scannánaíochtaFís úr do mhúineadh na scannánaíochta
Fís úr do mhúineadh na scannánaíochta
Martin Brown
 
Ceardlann ghramadaí eanáir2014
Ceardlann ghramadaí   eanáir2014Ceardlann ghramadaí   eanáir2014
Ceardlann ghramadaí eanáir2014
Martin Brown
 
Siollabas Nuashonraithe Ardteiste - Bonnleibhéal
Siollabas Nuashonraithe Ardteiste - BonnleibhéalSiollabas Nuashonraithe Ardteiste - Bonnleibhéal
Siollabas Nuashonraithe Ardteiste - Bonnleibhéal
Martin Brown
 
Gaeilge shraith pictiur-2012
Gaeilge shraith pictiur-2012Gaeilge shraith pictiur-2012
Gaeilge shraith pictiur-2012
Martin Brown
 
Sraith pictiur 2014
Sraith pictiur 2014Sraith pictiur 2014
Sraith pictiur 2014
Martin Brown
 
Sraith pictiur 2013
Sraith pictiur 2013Sraith pictiur 2013
Sraith pictiur 2013
Martin Brown
 
Sraith pictiur 2015
Sraith pictiur 2015Sraith pictiur 2015
Sraith pictiur 2015
Martin Brown
 
Shauna o grady irish powerpoint
Shauna o grady irish powerpointShauna o grady irish powerpoint
Shauna o grady irish powerpoint
Shaunaog
 
Cluichí agus caitheamh aimsire
Cluichí agus caitheamh aimsireCluichí agus caitheamh aimsire
Cluichí agus caitheamh aimsire
TP4725
 
Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”
Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”
Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”
siobhanpdst
 
Creative use of singing booklet oct2010
Creative use of singing booklet oct2010Creative use of singing booklet oct2010
Creative use of singing booklet oct2010
siobhanpdst
 
To market pdst with notes added 2
To market pdst with notes added 2To market pdst with notes added 2
To market pdst with notes added 2
siobhanpdst
 
Pdst – warm ups for young singers 2 revised
Pdst – warm ups for young singers 2 revisedPdst – warm ups for young singers 2 revised
Pdst – warm ups for young singers 2 revised
siobhanpdst
 

Viewers also liked (19)

Fís úr do mhúineadh na scannánaíochta
Fís úr do mhúineadh na scannánaíochtaFís úr do mhúineadh na scannánaíochta
Fís úr do mhúineadh na scannánaíochta
 
Ceardlann ghramadaí eanáir2014
Ceardlann ghramadaí   eanáir2014Ceardlann ghramadaí   eanáir2014
Ceardlann ghramadaí eanáir2014
 
Imlitir 22 2014
Imlitir 22 2014Imlitir 22 2014
Imlitir 22 2014
 
Imlitir 20:2010
Imlitir 20:2010Imlitir 20:2010
Imlitir 20:2010
 
Siollabas Nuashonraithe Ardteiste - Bonnleibhéal
Siollabas Nuashonraithe Ardteiste - BonnleibhéalSiollabas Nuashonraithe Ardteiste - Bonnleibhéal
Siollabas Nuashonraithe Ardteiste - Bonnleibhéal
 
Gaeilge shraith pictiur-2012
Gaeilge shraith pictiur-2012Gaeilge shraith pictiur-2012
Gaeilge shraith pictiur-2012
 
Sraith pictiur 2014
Sraith pictiur 2014Sraith pictiur 2014
Sraith pictiur 2014
 
Sraith pictiur 2013
Sraith pictiur 2013Sraith pictiur 2013
Sraith pictiur 2013
 
Sraith pictiur 2015
Sraith pictiur 2015Sraith pictiur 2015
Sraith pictiur 2015
 
Mfl flyer timetable final
Mfl flyer timetable finalMfl flyer timetable final
Mfl flyer timetable final
 
MFL 2015 Rachel Farrell
MFL 2015 Rachel FarrellMFL 2015 Rachel Farrell
MFL 2015 Rachel Farrell
 
Shauna o grady irish powerpoint
Shauna o grady irish powerpointShauna o grady irish powerpoint
Shauna o grady irish powerpoint
 
Na Meáin Chumarsáide
Na Meáin ChumarsáideNa Meáin Chumarsáide
Na Meáin Chumarsáide
 
Cluichí agus caitheamh aimsire
Cluichí agus caitheamh aimsireCluichí agus caitheamh aimsire
Cluichí agus caitheamh aimsire
 
Caitheamh Aimsire
Caitheamh Aimsire Caitheamh Aimsire
Caitheamh Aimsire
 
Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”
Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”
Preview of “remember proofed pb & ab.ppt”
 
Creative use of singing booklet oct2010
Creative use of singing booklet oct2010Creative use of singing booklet oct2010
Creative use of singing booklet oct2010
 
To market pdst with notes added 2
To market pdst with notes added 2To market pdst with notes added 2
To market pdst with notes added 2
 
Pdst – warm ups for young singers 2 revised
Pdst – warm ups for young singers 2 revisedPdst – warm ups for young singers 2 revised
Pdst – warm ups for young singers 2 revised
 

More from Martin Brown

More from Martin Brown (15)

National Poetry Competition
National Poetry CompetitionNational Poetry Competition
National Poetry Competition
 
Poetry winners booklet website
Poetry winners booklet websitePoetry winners booklet website
Poetry winners booklet website
 
Evaluating websites using hoax sites activity 2
Evaluating websites using hoax sites activity 2Evaluating websites using hoax sites activity 2
Evaluating websites using hoax sites activity 2
 
Programme of events
Programme of eventsProgramme of events
Programme of events
 
Campus map
Campus mapCampus map
Campus map
 
Worksheet evaluating a website
Worksheet evaluating a websiteWorksheet evaluating a website
Worksheet evaluating a website
 
Reading corner guidelines
Reading corner guidelinesReading corner guidelines
Reading corner guidelines
 
Jcsp library project Reading promotion - 10 great opening lines
Jcsp library project  Reading promotion - 10 great opening linesJcsp library project  Reading promotion - 10 great opening lines
Jcsp library project Reading promotion - 10 great opening lines
 
Jcsp library project Reading promotion - 10 great halloween reads - poster
Jcsp library project  Reading promotion - 10 great halloween reads  - posterJcsp library project  Reading promotion - 10 great halloween reads  - poster
Jcsp library project Reading promotion - 10 great halloween reads - poster
 
A READING SPACE IN EVERY SCHOOL
A READING SPACE IN EVERY SCHOOLA READING SPACE IN EVERY SCHOOL
A READING SPACE IN EVERY SCHOOL
 
S52 12 2012_ev
S52 12 2012_evS52 12 2012_ev
S52 12 2012_ev
 
S71 11 lc-irish_2012_sample_papers_cd
S71 11 lc-irish_2012_sample_papers_cdS71 11 lc-irish_2012_sample_papers_cd
S71 11 lc-irish_2012_sample_papers_cd
 
S 90 10_béaltriail
S 90 10_béaltriailS 90 10_béaltriail
S 90 10_béaltriail
 
Imlitir 71 2010
Imlitir 71 2010Imlitir 71 2010
Imlitir 71 2010
 
Imlitir 20 2010
Imlitir 20 2010Imlitir 20 2010
Imlitir 20 2010
 

An ghaeilgesanidirbhliain2013

  • 1. An Ghaeilge san Idirbhliain
  • 2. Aidhmeanna na Ceardlainne: Go mbeidh tuiscint níos fearr agat ar: •  chlár na hIdirbhliana agus ar an nGaeilge mar ábhar sa chlár sin •  conas tabhairt faoin bpleanáil fhadtéarmach agus ghearrthéarmach do rang Idirbhliana •  roinnt féidearthachtaí maidir le modúil Idirbhliana don rang Gaeilge •  roinnt féidearthachtaí maidir leis an bhfoghlaim thras-churaclaim
  • 3. Clár na hIdirbhliana Tá Clár na hIdirbhliana deartha mar dhroichead idir dhá Shraith: éascaíonn sé an t-athrú ón bhfoghlaim spleách sa tSraith Shóisearach go dtí an fhoghlaim neamhspléach fhéinstiúrtha atá riachtanach sa tSraith Shinsearach. Ráiteas Misin na hIdirbhliana: “Forbairt phearsanta, shóisialta, ghairme agus oideachasúil na scoláirí a chur chun cinn agus iad a ullmhú dá ról mar bhaill neamhspleácha, rannpháirteacha sa tsochaí” (ROE, Treoirlínte don Idirbhliain 1994/1995 )
  • 4. Ábhar Machnaimh don Phleanáil §  Stiúrtha ag an bhfoghlaim agus ní ag an scrúdú §  Scoilbhunaithe – níl aon dá scoil mar an gcéanna §  Scoláire-lárnach §  Baintear leas as saineolas na múinteoirí §  Scríobhtar siollabais indibhidiúla §  Réimse leathan straitéisí teagaisc agus foghlama §  Modhanna measúnachta ilchineálacha §  Teastas scoile §  Tacaíocht / Deimhniú na Roinne §  Monatóireacht ón gCigireacht
  • 5. Pleanáil Ábhair san Idirbhliain 1.  An Phleanáil Fhadtéarmach 2. An Phleanáil Ghearrthéarmach
  • 6. Pleanáil Ábhair san Idirbhliain 1.  An Phleanáil Fhadtéarmach
  • 7. Pleanáil Ábhair san Idirbhliain An gá atá le gach scoil Clár Idirbhliana Scríofa, Bliantúil a scríobh. Treoirlínte ROS: “Ba chóir go gcoimeádfaí cóip den chlár, atá faofa ag an mBord Bainistíochta, sa scoil le gur féidir le cigirí na Roinne í a iniúchadh.” ‘Ag Scríobh Chlár na hIdirbhliana’ Cuid 1: Réamhrá ginearálta do chlár na hIdirbhliana sa scoil Cuid 2: Cláir d’ábhair agus de mhodúil indibhidiúla Cuid 3: Sonraí Eagraíochtúla
  • 8. Cuid 2: Ábhair agus Modúil §  2.1 Teideal ábhair nó modúil §  2.2 Fad ama an mhodúil §  2.3 Aidhmeanna §  2.4 Cuspóirí / Torthaí Foghlama §  2.5 Ábhar (Cad a mhúinfear?) §  2.6 Straitéisí teagaisc agus foghlama (Conas a mhúinfear é?) §  2.7 Modhanna Measúnaithe §  2.8 Acmhainní §  2.9 Naisc le hábhair eile (Foghlaim Thras-Churaclaim) §  2.10 Athbhreithniú (ar an gclár)
  • 9. An Próiseas Sealbhaithe Teanga Éisteacht Tuiscint Aithris Labhairt Léamh Scríobh
  • 11. Pleanáil Ábhair san Idirbhliain 2. An Phleanáil Ghearrthéarmach
  • 12. Prionsabail na Foghlama 1.  Nasc a chruthú le heolas eile / réamheolas / a dtaithí féin 2.  Deis phléite – na foghlaimeoirí ag idirghníomhú agus ag plé mar rang, i mbeirteanna, i ngrúpaí srl. 3.  Comhthéacs téagartha agus oiriúnach ag an bhfoghlaim 4.  Feasacht na scoláirí ar an bhfoghlaim a chur chun cinn ‘Literacy in the Secondary School’, Maureen Lewis & David Wray
  • 13. An Phleanáil – Cur ChuigeTéamach Topaic & Feasacht Chultúir Feidhmeanna, Torthaí Foghlama Eiseamláirí (agus Feasacht teanga) Gramadach Straitéisí foghlama & measúnaithe Litríocht & Feasacht Litríochta Stór Focal & Feasacht Teanga Litearthacht agus Uimhearthacht
  • 14. An Difreáil sa Phleanáil San fhoghlaim beidh ábhar: a chaithfidh an scoláire a bheith ar eolas aige/aici ar cheart don scoláire a bheith ar eolas aige/aici ar féidir leis an scoláire a bheith ar eolas aige/aici
  • 15. Modúil Samplacha don Idirbhliain 1.  Ag cothú na cumarsáide (éisteacht & labhairt na Gaeilge) 2.  Ag cothú na scríbhneoireachta cruthaithí 3.  Ag cothú na léitheoireachta 4.  An fheasacht teanga & cruinneas teanga 5.  An fheasacht litríochta & seánraí 6.  An fheasacht chultúir 7.  An Ghaeilge & na meáin 8.  CLIL : nasc le hábhar eile 9.  Irisleabhar / Podchraoladh Scoile 10. Drámaíocht & Puipéid
  • 16. Ag cothú na cumarsáide
  • 17. Ag cothú scil na scríbhneoireachta
  • 18. Ag cothú scil na léitheoireachta
  • 19. Aifric agus na meáin chraolta
  • 20. Buntáistí don scoláire: Buntáistí don mhúinteoir: - Léargas níos aontaithe, níos leithne agus níos doimhne ar thopaicí ar leith - Déantar naisc idir ábhair - Ábharthacht agus ról na Gaeilge sa Siollabas - Cothaíonn sé scileanna smaointeoireachta criticiúla, foghlaim chomhoibritheach, scileanna machnaimh …. - Níos suimiúla! - Cothaíonn sé comhoibriú agus dioscúrsa gairmiúil - Soiléiríonn sé spriocanna teagaisc agus foghlama - Sáraíonn sé teorainneacha an ábhair - Níos suimiúla! An Fhoghlaim Thras-churaclaim san Idirbhliain
  • 21. •  Nasc idir dhá ábhar •  Nasc idir roinnt ábhair •  Modheolaíocht chomónta •  Téama comónta •  Ócáid chomónta •  … •  … An Fhoghlaim Thras-churaclaim san Idirbhliain
  • 22. Modheolaíocht Chomónta - Tionsnamh Tionscnamh Leabharlann & Idirlíon Ról - ghlacadh Físeán Turgnamh Tuairisc Staitisticí Suirbhé Cur i láthair Taighde Ealaín Na meáin Taispeántas Grianghraif
  • 23. Bia Dúchais Nua-theangacha eile (Bia Dúchais na dTíortha sin) Eacnamaíocht Bhaile (Comhábhair, oidis, méid an bhia dúchais ar bhiachláir in Éirinn ... ) Mionchomhlacht Ceol (Amhráin /foinn le bia mar théama ) Stair (an Gorta Mór, Forbairt Thraidisiún an Bhia trí na hAoiseanna) Tír Eolais (Ithir, Aeráid, Daonra ... ) TFC (Biachláir: clóstíleanna ..) Gnó (Trádáil easpórtála, tionsclaíocht dhúchasach) Téama Comónta – Bia Dúchais
  • 24. Ócáid Chomónta – Léann Eorpach Lá na dTeangacha Eorpacha Lá na hEorpa Meán Fómhair gach bliain 9 Bealtaine gach bliain 26/09/13 Léann Eorpach Teangacha Ealaín Reiligiún Eolaíocht Stair OSSP TFC Tír Eolas Na Meáin
  • 25. Aidhmeanna na Ceardlainne: An bhfuil tuiscint níos fearr agat ar: •  chlár na hIdirbhliana agus ar an nGaeilge mar ábhar sa chlár sin •  conas tabhairt faoin bpleanáil fhadtéarmach agus ghearrthéarmach do rang Idirbhliana •  roinnt féidearthachtaí maidir le modúil Idirbhliana don rang Gaeilge •  roinnt féidearthachtaí maidir leis an bhfoghlaim thras-churaclaim