1. 1
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ
Θεμελιακό σύστημα γείωσηςΘεμελιακό σύστημα γείωσης
Κατασκευή, Όρια, ΜέτρησηΚατασκευή, Όρια, Μέτρηση
∆ρ. Ιωάννης Φ. Γκόνος∆ρ. Ιωάννης Φ. Γκόνος
Υπουργικές Αποφάσεις & Νομοθετικό πλαίσιοΥπουργικές Αποφάσεις & Νομοθετικό πλαίσιο
για τα συστήματα γείωσης ΧΤγια τα συστήματα γείωσης ΧΤ
• Ορίζει ως βασική γείωση την θεμελιακή γείωση για
άθ έ δ ή ά ΚΕΗΕκάθε νέα οικοδομή και αντικατάσταση του ΚΕΗΕ
με το ΕΛΟΤ HD 384 (δημοσίευση ΦΕΚ 470,
05/03/2004)
• Θέτει τις βάσεις για τον έλεγχο και επανέλεγχο
ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (δημοσίευση ΦΕΚ
470, 05/03/2004)
• Τροποποίηση του κτιριοδομικού κανονισμού
καθιερώνοντας υποχρεωτική την εγκατάσταση
διαφορικού ρεύματος και κατασκευής θεμελιακήςφ ρ ρ μ ς ής μ ής
γείωσης (δημοσίευση ΦΕΚ 57, 27/01/2007)
• Υποχρέωση μέτρησης της αντίστασης γείωσης (ή
βρόχου σφάλματος L-PE) σε κάθε αρχικό έλεγχο ή
επανέλεγχο της ηλεκτρικής εγκατάστασης και
συμπλήρωση πρωτόκολλου μετρήσεων με βάση τη
νέα ΥΔΕ (δημοσίευση ΦΕΚ 844 Β, 16/05/2011)
Αθήνα, 30.04.2014 2Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

2. 2
Σχεδιασμός Συστημάτων ΓείωσηςΣχεδιασμός Συστημάτων Γείωσης
ΣκοπόςΣκοπός μαςμας είναιείναι νανα κατασκευάζουμεκατασκευάζουμε γειώσειςγειώσεις μεμε όσοόσο τοτο δυνατόδυνατόςς μ ςμ ς ζ μζ μ γ ςγ ς μμ
μικρότερημικρότερη αντίστασηαντίσταση ώστεώστε νανα εξασφαλίζεταιεξασφαλίζεται ηη μεγαλύτερημεγαλύτερη ασφάλειαασφάλεια::
 ΤουΤου ανθρώπουανθρώπου
 ΤηςΤης εγκατάστασηςεγκατάστασης
ΗΗ σχεδίασησχεδίαση τουτου συστήματοςσυστήματος γείωσηςγείωσης θαθα πρέπειπρέπει νανα γίνεταιγίνεται μεμε τέτοιοτέτοιο
τρόποτρόπο ώστεώστε νανα επιτυγχάνεταιεπιτυγχάνεται::
 βέλτιστοβέλτιστο δυνατόδυνατό επίπεδοεπίπεδο ασφάλειαςασφάλειας
 αποδεκτόαποδεκτό κόστοςκόστος
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 3
ΓιαΓια τητη σχεδίασησχεδίαση (είδος,(είδος, μέγεθος,μέγεθος, βάθοςβάθος τοποθέτησης)τοποθέτησης) σημαντικοίσημαντικοί
παράγοντεςπαράγοντες είναιείναι::
 ΕπιδιωκόμενηΕπιδιωκόμενη τιμήτιμή τηςτης αντίστασηςαντίστασης γείωσηςγείωσης
 ΗΗ τιμήτιμή τηςτης ειδικήςειδικής αντίστασηςαντίστασης τουτου εδάφουςεδάφους
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΙΩΣΗΣΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΙΩΣΗΣ
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 4

3. 3
Πως υπολογίζουμε τις διατομές των αγωγών
γείωσης?
S1 : ∆ιατομή αγωγού φάσης
S1
S1 : ∆ιατομή αγωγού φάσης
S : ∆ιατομή αγωγού γείωσης (αναμονή από ηλεκτρόδιο) & κύριου αγωγού προστασίας
(από μετρητή προς ΓΠΧΤ)
S1 < 16mm2 → S = S1
S
16mm2 < S1 < 35mm2 →S = 16 mm2
S1 > 35mm2 →S = 0,5 x S1
Αθήνα, 30.04.2014 5Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση
ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ (1)ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ (1)
• Η θεμελιακή γείωση είναι ένας γειωτής ταινίας πουμ ή γ η ς γ ής ς
τοποθετείται στο κάτω μέρος των θεμελίων των κτιρίων,
μέσα στο σκυρόδεμα.
• Η τοποθέτηση γίνεται στη βάση των εξωτερικών τοίχων
και είναι ένας κλειστός βρόγχος.
• Επειδή το έδαφος και το σκυρόδεμα των θεμελίων είναι
υγρό όλο το έτος συνήθως, ο θεμελιακός γειωτής έχει
σχετικά χαμηλή αντίσταση γείωσης.
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 6

4. 4
ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ (2)ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ (2)
• Το χαλύβδινο ηλεκτρόδιο τοποθετείται στο περιμετρικό θεμέλιο του
ίκτιρίου.
• Σε περιπτώσεις που υπάρχει μόνωση κατά της υγρασίας, πρέπει το
ηλεκτρόδιο να τοποθετηθεί προς την πλευρά του εδάφους.
• Για μεγάλες διαστάσεις των κτιρίων (>10m), συνιστώνται και εγκάρσιες
συνδέσεις του περιμετρικού γειωτή έτσι ώστε κανένα σημείο του
υπογείου να μην απέχει πάνω από 10 m από τον γειωτή.
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 7
Εγκατάσταση θεμελιακού ηλεκτροδίου
Αθήνα, 30.04.2014 8Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

5. 5
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑΚΟΥΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑΚΟΥ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΕΙΩΣΗΣΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΕΙΩΣΗΣ
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 9
Εγκατάσταση θεμελιακού ηλεκτροδίου
Αθήνα, 30.04.2014 10Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

6. 6
Εγκατάσταση θεμελιακού ηλεκτροδίου
5cm
5cm
Αθήνα, 30.04.2014 11Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση
Χρήση σφιγκτήρων οπλισμού
Αθήνα, 30.04.2014 12Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

7. 7
Χρήση σφιγκτήρων οπλισμού
≈ 2m
Αθήνα, 30.04.2014 13Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση
Χρήση σφιγκτήρων επιμήκυνσης
Αθήνα, 30.04.2014 14Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

8. 8
ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 15
Εγκατάσταση θεμελιακής γείωσης καιΕγκατάσταση θεμελιακής γείωσης και
αναμονές εντός κτιρίουαναμονές εντός κτιρίου
Ακροδέκτης
Γείωσης Αναμονή από
~1m
Αγωγός
Γείωσης
Γείωσης
Αγωγός
Γείωσης
μ ή
θεμελιακό
ηλεκτρόδιο
Ηλεκτρόδιο Γείωσης
Ταινίας
Ηλεκτρόδιο Γείωσης
Ταινίας
Αθήνα, 30.04.2014 16Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια,
Μέτρηση

9. 9
Εγκατάσταση αναμονών από θεμελιακή στους
μετρητές
Αθήνα, 30.04.2014 17Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια,
Μέτρηση
ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ
(Τυπική διάταξη)(Τυπική διάταξη)
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 18

10. 10
ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ
((κτίρια μεκτίρια με στεγανολεκάνηστεγανολεκάνη ))
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 19
ΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣΘΕΜΕΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΕΙΩΣΗΣ
(Μεταλλικά κτίρια)(Μεταλλικά κτίρια)
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 20

11. 11
Μετρήσεις αντίστασης γείωσης στην
Ελλάδα (2002-2011)
21Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση
Μετρήσεις αντίστασης γείωσης στην
Ελλάδα ανά περιοχή (2002-2011)
22Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

12. 12
Αποδεκτή τιμή αντίστασης γείωσης
 TN-S (∆εν απαιτείται μέτρηση) TN S (∆εν απαιτείται μέτρηση)
 ΤΤ (§612.6.2, §413.1.4.3)
 25Ω? 10Ω?
 5Ω? 1Ω? 0.1Ω?
 2.7Ω? (§413.1.3.8)
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 23
 Άλλη αποδεκτή τιμή;
Π.χ.: §413.1.4.3 Χρόνος
διακοπής τροφοδοσίας (50V,
5sec)!!
ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΓΕΙΩΣΗΣ
Υπάρχουν δύο τύποι οργάνων μέτρησης:
• όργανο μέτρησης γείωσης που έχει τρεις ή και τέσσερις ακροδέκτες,
• όργανο μέτρησης γείωσης με αρπάγη (τσιμπίδα).
Και τα δύο επιβάλλουν μία τάση στο σύστημα γείωσης και μετράνε το
ρεύμα.
• Ένα όργανο μέτρησης αντίστασης γείωσης τριών ή τεσσάρων ακροδεκτών
συνδυάζει σε ένα κουτί:
– μία πηγή ρεύματος και ένα όργανο μέτρηση της τάσης.
για την μέτρηση χρησιμοποιούν βοηθητικά ηλεκτρόδια (πασσάλους) και/ή τσιμπίδες.
• Τα όργανα μέτρησης γείωσης με αρπάγη (τσιμπίδα) διαθέτουν δύο
μετασχηματιστές.
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια,
Μέτρηση
24
– ο πρώτος μετασχηματιστής (πηγή) επιβάλλει μία τάση στον υπό μέτρηση βρόχο και ο
μετασχηματιστής μέτρησης μετράει το ρεύμα που παράγεται.
– το όργανο μέτρησης αντίστασης γείωσης με αρπάγη χρησιμοποιεί κατάλληλο φίλτρο για να
χειρίζεται τα δικά του σήματα και να αποκόπτει όλα τα υπόλοιπα σήματα.

13. 13
Μέτρηση αντίστασης γείωσης
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 25
Θέλουμε να μετρήσουμε την αντίσταση γείωσης, μπορούμε
Μέτρηση αντίστασης γείωσης
Θέλουμε να μετρήσουμε την αντίσταση γείωσης, μπορούμε
όμως να την μετρήσουμε σωστά? Σε πολλές περιπτώσεις….
ΟΧΙ
Μπορούμε όμως να εκτιμήσουμε τι ασφάλεια έχει το
ηλεκτρόδιό μας – αυτό δεν είναι όμως μέτρηση!
Αθήνα, 30.04.2014 26Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση

14. 14
Προσεγγιστική μέθοδος μέτρησης αντίστασης
γείωσης χωρίς τη χρήση βοηθητικών ηλεκτροδίων
Αυτό που μετράμε
Πίνακας ΒΠίνακας Α

Αυτό που μετράμε
είναι αντίσταση
αγωγών και υλικών
γείωσης και όχι
αντίσταση
ηλεκτροδίου γείωσης
Θεμελιακή ΓείωσηΑθήνα, 30.04.2014 27Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια,
Μέτρηση
Σύστημα σύνδεσης γειώσεων (ΤΝ)
8899kWhr8899kWhr
TN
8899kWhr8899kWhr 8899kWhr8899kWhr 8899kWhr8899kWhr 8899kWhr8899kWhr 8899kWhr8899kWhr
Σύνολο καταναλωτών μειώνει την ολική αντίσταση γείωσης
Αθήνα, 30.04.2014 28Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια,
Μέτρηση

15. 15
Μέτρηση του βρόχου σφάλματος (L-PE) –
εκτίμηση αντίστασης γείωσης
8899kWhr8899kWhr8899kWhr8899kWhr
S CN P G E NT
1 2 3
4 5 6
7 8 9
* 0 #
F = 16A
Ι ύ ό ή ΤΤ
Z L - PE
Ik > 16A OK
Ra Rb Rc Rd
Rd
CL Sa
Pc In
ρ
Re
RCD
LOOP
RS 232
Low Ω
MΩ
Ισχύει μόνο για συστήματα ΤΤ
(όπου η αντίσταση της γείωσης του κάθε καταναλωτή
είναι καθοριστικός παράγοντας στην εξέλιξη του
σφάλματος)
ενώ σε συστήματα ΤΝ όλες οι αντιστάσεις
γείωσης (όλων των καταναλωτών) είναι
παραλληλισμένες
Αθήνα, 30.04.2014 29Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση
Συμπεράσματα
 Σωστή κατασκευή θεμελιακού συστήματος γείωσης Σωστή κατασκευή θεμελιακού συστήματος γείωσης.
 Επιλογή εγκεκριμένων υλικών.
 Οπτικός έλεγχος κατά την κατασκευή.
 ∆ιεξαγωγή μετρήσεων (Ποιός; Πού; Πότε; Πώς;).
 Μέτρηση αντίστασης γείωσης (IEC 60364-6). Αποδεκτό από
το HD όχι από το ΦΕΚ.
Αθήνα, 30.04.2014 Θεμελιακό σύστημα γείωσης - Κατασκευή, Όρια, Μέτρηση 30
 Μεταβολή αντίστασης γείωσης κατά τη διάρκεια του έτους.
 Αποδεκτή τιμή;