SlideShare a Scribd company logo
1 of 82
NGINDHAKAKEN BOBOT
KRIDHANING GURU BASA JAWI




                SAWUKIR
STANDAR ISI


       Materi Minimal lan
     Tingkat Kompetensi
   Minimal, kangge Nggayuh
  Kompetensi Lulusan Minimal
CAKUPAN STANDAR ISI

Kerangka Dasar Kurikulum
Struktur Kurikulum
Beban Belajar
Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan
Kalender Pendidikan
KELOMPOK MAPEL MULOK

 kelompok  mata pelajaran ilmu
 pengetahuan lan teknologi =>
 kangge ngasilaken kompetensi
 dasar ilmu pengetahuan lan
 teknologi sarta mbudayakaken
 mikir ilmiah sacara kritis, kreatif lan
 mandiri
PRINSIP PENGEMBANGAN
            KURIKULUM

1. Munjer ing potensi, mekaripun, kabetahan, lan kapentingan
   siswa lan sakupengipun
2. Maneka warna lan manunggal
3. Tanggap dhateng mekaring ilmu pengetahuan, teknologi,
   lan seni
4. Laras kaliyan kabetahaning gesang
5. Ngabehi lan sambung –sinambung
6. Sinau sadanguning gesang
7. Satimbang antawis kapentingan nasiyonal lan kepentingan
   dhaerah
Prinsip Pelaksanaan Kurikulum

1.   siswa kedah angsal ladosan pendidikan ingkang
     gadhah bobot, sarta angsal kalodhangan kangge
     mengekspresi dhiri kanthi bebas, dinamis, lan
     ngremenaken.
2.   njejegaken gangsal pilar
3.   siswa amrih angsal ladosan ingkang asipat
     perbaikan, pengayaan , lan percepatan
4.   swasana sesambetan siswa lan guru sami-sami
     anampi lan ngaosi, rumaket, tinarbuka
Sambetipun


5. ngginakaken multistrategi lan multimedia, sumber
     sinau lan teknologi ingkang nyekapi, lan
     mumpangataken papan sakupengipun sumber
     sinau,
6. mumpangataken kawontenan alam, sosiyal, lan
     budaya sarta kasugihaning dhaerah
7. katindakaken ing salebeting pangimbang,
   panggepok senggol, lan sambeting lampah ingkang
   jumbuh lan nyekapi antawis kelas lan jinis sarta
   tataran pendidikan
STRUKTUR KURIKULUM

1.   Lebeting momotan kurikulum kaemot ing
     kompetensi ingkang kedah dipunkuwaosi
     siswa kanthi beban belajar ingkang
     kaserta ing struktur kurikulum
2.   Mujudaken pola lan susunan mata
     pelajaran ingkang kedah kalampahan
     siswa ing kridha pasinaon.
Sambetipun

3. Kompetensi dumados saking Standar
   Kompetensi (SK) lan Kompetensi
   dasar (KD) ingkang kamekaraken
   adhedhasar Standar Kompetensi
   Lulusan (SKL)
4. Muatan Lokal lan Pengembangan Diri
   mujudaken perangan integral saking
   struktur kurikulum sekolah
Struktur Kurikulum SMP

MATA         KELAS /ALOKASI WAKTU
PELAJARAN

             VII     VIII        IX
B. Muatan     2       2           2
Lokal
BEBAN BELAJAR

Beban belajar tegesipun wekdal ingkang
kabetahaken siswa kangge ndherek
kridha pasinaon kanthi sistem:
- Kridha Pepnggihan (KP)
- Penugasan Terstruktur (PT)
- Kegiatan Mandiri Tidak Terstruktur
(KMTT)
KP, PT, KMTT

Kridha pepanggihan (KP) menika kridha
pasinaon ingkang arupi proses interaksi
kaliyan guru.
Penugasan terstruktur (PT) inggih menika
kridha pasinaon ingkang arupi panyinaon
malih tumrap materi pasinaon dening siswa
ingkang dipunrancang guru kangge
nggayuh standar kompetensi. Wekdal
panggayuhipun katemtokaken dening guru
Sambetipun

 Kridha mandiri tidak terstruktur (KMTT)
 inggih menika kridha pasinaon ingkang
 arupi panyinaon materi pasinaon
 dening siswa ingkang karancang guru
 kangge nggayuh standar kompetensi.
 Wekdal pangrampungipun kaatur
 dening siswa
Sekolah nggelar
 program pendidikan
kanthi SISTEM PAKET
      utawi SKS
SISTEM PAKET

Sistem panggelaring program
pendidikan ingkang siswanipun
kawajibaken ndherek sedaya mapel
ingkang sampun katetepaken kangge
saben tataran kelas, jumbuh kaliyan
struktur ingkang lumampah ing satuan
pendidikan kasebat.
SISTEM SKS

Sistem Kredit Semester (SKS) inggih
 menika sistem panggelaring
 program pendidikan ingkang
 siswanipun nemtokaken piyambak
 beban belajar lan mapel ingkang
 dipundhereki saben semester.
KRIDHA PANGREMBAKANING
              DHIRI

•   Boten kalebet beban belajar amargi
    subsatnsi kapilih piyambak dening
    siswa laras kaliyan kabetahan, minat,
    lan bakat.
•   Kajatah wekdal ekuivalen 2 (kalih)
    jam pelajaran.
BEBAN BELAJAR KRIDHA
PEPANGGIHAN SISTEM PAKET

                      Satu
                              Jumlah   Minggu Waktu Jumlah
                      jam
Satuan                          jam    Efektif pembela jam per
                     pemb.
Pendidi   Kelas                pemb.     per    jaran   tahun
                     tatap
 kan                            Per    tahun     per    (@60
                     muka
                              minggu   ajaran   tahun   menit)
                    (menit)
                                                1088 -
                                               1216 jam
                                               pembelaj
 /MTs/
                                                 aran
SMPLB*    s.d. IX     40        32     34-38              725-811
   )                                           (43520 -
                                                48640
                                                menit)
KURIKULUM TINGKAT SATUAN
PENDIDIKAN

1.    Kurikulum operasional ingkang karakit dening
      saben satuan pendidikan
2.    Sekolah lan Kepala Sekolah mekaraken KTSP lan
      silabus adhedhasar :
     •    Kerangka dasar kurikulum, lan
     •    Standar kompetensi
•     Ing sangandhaping koordinasi lan supervisi Dinas
      Pendidikan Kabupaten/Kota dan atau Provinsi.
KALENDER PENDIDIKAN

•   Kalender pendidikan Iinggih menika
    pangaturig wekdal kridha pasinaon
    siswa dangunipun sataun ajaran.
•   Kalender pendidikan nyakup wiwitan
    taun ajaran, minggu efektif sinau, lan
    dinten prei.
KALENDER PENDIDIKAN
No      Kegiatan        Alokasi                  Keterangan
                        Waktu
1    Minggu efektif   Minimum 34 Digunakan untuk kegiatan pembelajaran
     belajar          minggu dan efektif pada setiap satuan pendidikan
                      maksimum
                      38 minggu

2    Jeda tengah      Maksimum 2 Satu minggu setiap semester
     semester         minggu
3    Jeda             Maksimum 2 Antara semester I dan II
     antarsemester    minggu
4    Libur akhir     Maksimum 3 Digunakan untuk penyiapan kegiatan dan
     tahun pelajaran minggu     administrasi akhir dan awal tahun
                                pelajaran
KALENDER PENDIDIKAN
No     Kegiatan       Alokasi                    Keterangan
                      Waktu
5    Hari libur     2–4         Daerah khusus yang memerlukan libur
     keagamaan      minggu      keagamaan lebih panjang dapat mengaturnya
                                sendiri tanpa mengurangi jumlah minggu
                                efektif belajar dan waktu pembelajaran efektif
6    Hari libur     Maksimum    Disesuaikan dengan Peraturan Pemerintah
     umum/nasion    2 minggu
     al
7    Hari libur     Maksimum    Untuk satuan pendidikan sesuai dengan ciri
     khusus         1 minggu    kekhususan masing-masing
8    Kegiatan       Maksimum    Digunakan untuk kegiatan yang diprogramkan
     khusus         3 minggu    secara khusus oleh sekolah/madrasah tanpa
     sekolah/madr               mengurangi jumlah minggu efektif belajar dan
     asah                       waktu pembelajaran efektif
STANDAR PROSES
PURWAKA

1.   Prinsip
     Pendidikan kagelar minangka proses
     pambudayan lan ndayakaken siswa ingkang
     lumampah sadanguning gesang.
2.   Implikasi
     Ewahaing paradigma proses pendidikan,
     inggih menika saking paradigma pengajaran
     dhateng paradigma pembelajaran.
sambetipun

3.   Pembelajaran
      Proses interaksi siswa kaliyan guru lan sumber
       belajar ing satunggaling swasana sinau.
      Pasinaon saben satuan pendidikan dasar lan
       menengah kedah interaktif, inspiratif,
       ngremenaken, nantang, lan nuwuhaken
       krenteging siswa kangge ndherek aktif, sarta
       asung kalodhangan tumrap prakarsa,
       kreativitas, lan kamandhiren laras kaliyan
       bakat, minat, lan mekaring jiwa raga siswa.
STANDAR PROSES

•    standar nasional pendidikan ingkang
    magepokan kaliyan lumampahing pasinaon
    ing satuan pendidikan kangge nggayuh
    kompetensi lulusan.

•   Isi kriteria minimal lampah pasinaon ing
    satuan pendidikan dasar lan menengah ing
    saindhenging nusantara
sambetipun

 Lumampah   kangge tataran
 pendidikan dasar lan menengah
 ing jalur formal, tumrap sistem
 paket menapa dene SKS
CAKUPAN STANDAR PROSES


I.   Pangrancang lampah pasinaon
II. Lumaksananing lampah
     pasinaon
III. Pambiji asiling pasinaon
IV. Pangawasan proses pembelajaran
I. PANGRANCANG LAMPAH
       PASINAON

A. Silabus
B. RencanaPelaksanaan
  Pembelajaran (RPP)
A. SILABUS

   Minangka landhesan mekaraken RPP
   Ngemot identitas mata
    pelajaran, SK, KD, materi
    pembelajaran, kegiatan
    pembelajaran, indikator pencapaian
    kompetensi, penilaian, alokasi
    waktu, dan sumber belajar.
sambetipun

   Kamekaraken dening satuan
    pendidikan adhedhasar Standar Isi
    (SI) lan Standar Kompetensi Lulusan
    (SKL), sarta pandom pangrakiting
    Kurikulum Tingkat Satuan
    Pendidikan (KTSP).
sambetipun

   Ing cak-cakanipun, pangrembakaking
    silabus saged katindakaken dening para
    guru sacara mandhiri utawi rombongan ing
    salebeting sekolah/ madrasah utawi
    pinten-pinten sekolah, kelompok
    Musyawarah Guru Mata Pelajaran (MGMP)
    utawi Pusat Kegiatan Guru (PKG) dan Dinas
    Pendidikan.
PENGEMBANGAN SILABUS

 Kangge SD lan SMP: karakit
 ing sangandhaping supervisi
 dinas kabupaten/kota ingkang
 tanggel jawab ing
 bidang pendidikan,
B. RPP

   Kaandharaken saking silabus kangge ngeneraken
    kridha sinau siswa ing salebeting ngudi nggayuh
    KD.
   Saben guru wajib ngakit RPP jangkep lan
    runtutamrih pasinoan lumampah interaktif,
    inspiratif, ngremenaken, nantang, nyurung
    gregeting siswa kangge ndherek aktif, sarta asung
    kalodhangan tumrap prakarsa, kreativitas, lan
    kmandhiren jumbuh kaliyanbakat, minat, lan
    mekaring jiwa raga siswa.
C. SARAT LUMAMPAHING
PASINAON

Rombongan Belajar
  Kathah-kathahipun siswa saben
  rombongan belajar inggih menika :
  a. SD/MI    : 28 siswa
  b. SMP/MT : 32 siswa
  c. SMA/MA : 32 siswaidik
sambetipun

2. Beban Kerja Minimal Guru
  a.   Beban kerja guru nyakup kridha baku)
       ngrancang pasinaon, (2) nindakaken
       pasinaon (3) mbiji asil pasinaon, (4)
       nuntun lan nggladhi siswa, sarta (5)
       nindakaken tugas tambahan;
  b.   Beban kerja saboten-botenipunadalah 24
       (kawan likur) jam pepanggihan ing 1
       (setunggal) minggu.
3. BUKU TEKS PELAJARAN

a.   Kapilih lumantar parepatan guru kanthi
     tetimbangan komite sekolah saking buku-buku
     ingkang katetepaken Gubernur.
b.   Rasio kangge siswa inggih menika 1 : 1 saben
     mata pelajaran;
c.   Sasanesipun buku teks pelajaran, guru
     ngginakaken buku panduan guru, buku
     pengayaan, buku referensi lan sumber sinau
     sanesipun;
d.   Guru ngulinakaken siswa ngginakaken siswa
     buku-buku sanesipun ingkang wonten
     perpustakaan.
4. PANGOLAHING KELAS

a.   Guru mranata kursi jumbuh kaliyan
     karakteristik siswa lan mata
     pelajaran, searta aktivitas pasinaon
     ingkang badhe kalampahan.
b.   Lirih soranipun lan intonasi swanten guru
     ing lampah pasinaon kedah kapireng siswa
     kanthi sae.
sambetipun

c. Tetembunganing guru kedah santun lan
   dipunmangertosi siswa.
d. Guru nyalarasaken materi pasinaon
   kaliyan cepet rendhet sarta kasagedaning
   siswa.
e. Guru nuwuhaken ketertiban, kedisiplinan,
   kenyamanan, keselamatan, lan keputusan
   ing pranatan salebeting nggelar lampah
   pasinaon.
sambetipun

f.   guru paring penguatan lan umpan balik
     dhateng respons lan asiling sinau
     siswa sadanguning lampah pasinaon
     lumaksana.
g.   Guru ngaosi pamanggihing siswa;
h.   Guru ngagem busana ingkang
     sopan, resik,lan rapi
sambetipun

i. Saben wiwitan semester, guru
    ngandharaken silabus mata pelajaran
    ingkang dipunayahi; lan
j. Guru miwiti lan mungkasi lampah pasinaon
    jumbuh kaliyan wekdal ingkang
    katemtokaken.
B. LUMAKSANANING LAMPAH
PASINAON

    Mujudaken cak-cakan saking RPP, nyakup

1. Kridha Purwaka
2.   Kridha Inti

3. Kridha Panutup
1. Kridha Purwaka

     Nyawisaken siswa sacara jiwa lan
      raga tumut kridha pasinaon.
    Ngajengaken pandangon ingkang
     nggepok senggolaken kawruh
     saderengipun kaliyan materi ingkang
     badhe dipunsinau.
    Ngandharaken tujuan pasinaon utawi
     KD ingkang badhe kagayuh
sambetipun

 Ngandharaken   cakupaning
 materi lan katrangan jlentehing
 kridha jumbuh kaliyan silabus.
2. Kridha Inti

   Mujudaken lampah pasinaon kangge nggayuh
    KD ingkang katindakaken sacara interaktif,
    inspiratif, ngremenaken,nantang, njurung
    gregeting siswa kangge ndherek aktif, sarta
    asung kalodhangan tumrap prakarsa,
    kreativitas, lan kemandhiren jumbuh kaliyan
    bakat, minat lan mekaring jiwa raganipun
    siswa.
   Menggunakan metode yang disesuaikan
    dengan karakteristik peserta didik dan mata
sambetipun

   Ngginakaken metodhe ingkang
    kajumbuhaken kaliyan karakteristik
    siswa lan mata pelajaran, ingkang
    nyakup lampah eksplorasi, elaborasi,
    lan konfirmasi.
3. KRIDHA PANUTUP

   Sesarengan kaliyan siswa utwai piyambak
    damel ringkesan utawi dudutan pasinaon.
   Mbiji utawi refleksi dhateng kridha
    ingkang kaleksanana sacara ajeg lan
    karancang.
   Paring walikan dhateng lampah lan asiling
    pasinaon.
sambetipun

   Ngrancang kridha sambetipun kanthi
    wujud pasinaon
    remidi, pengayaan, ladosan BK lan utawi
    tugas pribadi menapa dene rombongan
    jumbuh kaliyan asiling sinau siswa
   Ngandharaken rancangan pasinaon
    candhakipun.
III. PAMBIJI ASILING PASINAON

1. Katindakaken guru dhateng asiling sinau
  kangge:
   ngukur tataran panggayuhing kompetensi
    siswa.
   bahan damel lapuran kamajengan asiling
    sinau, lan
   ndandosi lampah pasinaon
sambetipun

2. Katindakaken sacara : ajeg, runtut, lan
  karancang.
3. Ngginakaken tes lan non tes; lesan utawi
  sinerat; pamriksa karyal pangukur sikep;
  pambiji asiling karya (tugas,
  proyek/produk, portofolio, lan pambiji
  dhiri).
IV. PANGAWASAN LAMPAH
PASINAON

A.   Pemantauan
B.   Supervisi
C.   Evaluasi
D.   Pelaporan
E.   Tindak Lanjut
A. PEMANTAUAN

   Katindakaken ing tataran pangrancang,
    lumaksana, lan pambiji asil pasinaon.
   Katindakaken kanthi cara pirembagan, niti
    priksa, nyathet, ngrekam, wawanrembag,
    lan dokumentasi.
   Katindakaken deningkepala satuan
    pendidikan lan pengawas satuan
    pendidikan
B. SUPERVISI

   Katindakaken ing tataran pangrancang,
    lumaksana, lan pambiji asil pasinaon.
   Katindakaken kanthi cara paring conto,
    pirembagan, gladhen, lan konsultasi.
   Katindakaken deningkepala satuan
    pendidikan lan pengawas satuan
    pendidikan
C. EVALUASI

1. kangge nemtokaken bobot pasinaon kanthi wetah,
   nyakup pangrancang pasinaon, cak-cakan lampah
   pasinaon, lan pambiji asil pasinaon.
2. Katindakaken kanthi cara:
   a. mbandhingaken lampah pasinaon ingkang
      katindakaken guru kaliyan standar proses.
   b. nintingi kridhaning guru ing salebeting lampah
      pasinaon jumbuh kaliyan kompetensi guru
sambetipun

3. Evaluasi lampah pasinaon munjer ing
 sedaya kridhaning guru ing lampah
 pasinaon
D. PALAPURAN

 Asil
     pangawat-awat, supervisi,
 lan evalusai lampah pasinaon
 kalapuraken dhateng ingkang
 kagungan kapentingan.
E. TINDAK LANJUT

•   Pangiyat lan pangaji kaparingaken
    dhateng guru ingkang sampun
    nyekapi standaripun.
•   Penget lesan asipat mucal
    kaparingaken dhateng guru ingkang
    dereng standar.
•   Guru kaparingan kalodhangan ndherek
    panataran utawi gladhen sanesipun.
STANDAR PENILAIAN
PANGERTOSAN

 Standar penilaian pendidikan menika
  standar nasional pendidikan ingkang
  magepokan kaliyan mekanisme, prosedur,
  lan instrumen pambiji asil sinauning siswa.
 Penilaian pendidikan inggih menika lampah
  ngempalaken kabar utawi informasi
  kangge nemtokaken panggayuhing asil
  sinauning siswa.
sambetipun

  Ulangan    inggih   menika     lampah    ingkang
   katindakaken kangge ngukur panggayuhing
   kompetensi siswa sacara sinambung ing
   salebeting lampah pasinaon, kangge ngawat-
   awati kamajengan, ndandosi pasinaon, lan
   nemtokaken kasiling sinau siswa.
  Ulangan harian menika kridha ingkang kalampahan
   sacara periodik kangge ngukur panggayuhing
   kompetensi         siswa          sasampunipun
   ngrampungaken satunggal KD utawi langkung.
sambetipun

–   Ulangan tengah semester inggih menika kridha ingkang
    katindakaken guru kangge ngukur panggayuhing
    kompetensi siswa sasampunipun nglampahi 8-9 minggu
    kridha pasinaon. Cakupan ulangan nyakup sedaya
    indikator ingkang merepresentasikan sedaya KD ing
    wekdal kasebat.
–   Ulangan akhir semester inggih menika kridha ingkang
    katindaken dening guru kangge ngukur panggayuhing
    KD siswa ing pungkasan semester. Cakupanipun
    sedaya indikator ingkang merepresentasikan sedaya
    KD ing semester kasebat.
sambetipun

  – Ulangan kenaikan kelas inggih menika kridha ingkang
    katindakaken guru ing pungkasan semester ganep
    kangge ngukur panggayuhing kompetensisiswa ing
    pungkasan semester ganep wonten ing satuan
    pendidikan ingkang ngginakaken sistem paket.
  – Ujian sekolah inggih menika kridha pangukur
    panggayuhing kompetensi siswa ingkang
    katindakaken dening satuan pendidikan kangge
    ngasilaken pangaken tumrap asiling sinau lan
    mujudaken sarat lulus saking sekolah.
sambetipun

   Ujian nasional inggih menika kridha
    pangukur panggayuhing kompetensi
    siswa ing pinten-pinten mata pelajaran
    tartamtu ing salebeting klompok mata
    pelajaran ilmu pengetahuan lan
    teknologi kangge mbiji panggayuhing
    Standar Nasional Pendidikan.
Prinsip Penilaian

 sahih, tegesipun pambiji
  dipundhasaraken ing data ingkang
  nggambaraken kasagedan ingkang
  kaukur.
 Objektif, ateges pambiji
  dipundhasaraken ing prosedur lan
  kriteria ingkang cetha, boten
  kaperbawan subjektifitas ingkang mbiji.
sambetipun

   Adil, ateges pambiji boten nguntungaken
    utawi damel pituna siswa amargi gadhah
    kabetahan mligi, sarta beda ing bab agami,
    suku, budaya, adat tata cara, status sosial
    ekonomi, lan gender.
   terpadu, tegesipun pambiji dening guru
    mujudaken salah satunggaling perangan
    ingkang boten pisah saking kridha pasinaon
sambetipun

   Adil, ateges pambiji boten nguntungaken
    utawi damel pituna siswa amargi gadhah
    kabetahan mligi, sarta beda ing bab agami,
    suku, budaya, adat tata cara, status sosial
    ekonomi, lan gender.
   terpadu, tegesipun pambiji dening guru
    mujudaken salah satunggaling perangan
    ingkang boten pisah saking kridha pasinaon
sambetipun

   Sistematis, pambiji katindakaken kanthi
    karancang, mawi tataran sarta ngenut
    langkah-langkah ingkang baku.
   beracuan kriteria, tegesipun pambiji
    dipundhasarken ing ukuran panggayuhing
    kompetensi ingkang sampun katetepaken.
   akuntabel, tegesipun pambiji saged
    katanggel saking babagan teknik, prosedur,
    menapa dene asilipun.
Teknik lan Instrumen Penilaian

 Pambiji asil sinau dening guru
 ngginakaken maneka teknik
 pambiji arupi tes, observasi, paring
 tugas pribadi utawi rombongan, lan
 wujud sanesipun jumbuh kaliyan
 karakteristik kompetensi lan
 tataran pangrembakaning siswa.
sambetipun

   Teknik tes arupi tes tulis, tes lesan, lan tes
    praktek utawi tes kridha.
   Teknik observasi utawi pamriksa
    katindakaken sadanguning pasinaon
    lumampah lan/utawi ing sanjawining kridha
    pasianaon.
   Teknik paring tugas pribadi menapa
    rombongan saged awujud tugas ing griya
    lan/utawi proyek.
sambetipun

   Instrumen pambiji asiling sinau ingkang
    kaginakaken guru nyekapi ing sarat (a)
    subtansi, inggih menika makili kompetensi
    ingkang kabiji, (b) konstruksi, inggih menika
    nyekapi sarat teknis laras kaliyan wujud
    instrumen ingkang kaginakaken, lan (c)
    bahasa, inggih menika ngginakaken basa
    ingkang sae lan trep sarta komunikatif
    jumbuh kaliyan pangrembakanaing siswa.
sambetipun

 Instrumen pambiji kaginakaken
 dening satuan pendidikan ing
 salebeting ujian sekolah
 nyekapi sarat substansi,
 konstruksi, lan basa sarta
 gadhah bukti validitas empirik.
sambetipun

   Instrumen pambiji ingkang kaginakaken
    dening pamarentah ing salebeting UN
    nyekapi sarat substansi, konstruksi, basa, lan
    gadhah bukti validitas empirik sarta
    ngasilaken skor ingkang saged
    katandhingaken antawis sekolah setunggal
    lan setunggalipun, antawis dhaerah
    setunggal lan setunggalipun, lan antawis
    taun setunggal lan setunggalipun.
Mekanisme dan Prosedur
               Penilaian

   Pambiji asiling sinau ing tataran pendidikan
    dasar lan menengah katindakaken dening
    guru, satuan pendidikan, lan pamarentah.
   Pangrancang strategi pambiji dening guru
    katindakaken nalika ngrakit silabus ingkang
    andharanipun mujudaken perangan saking
    RPP.
sambetipun

 Ulangantengah semester,
 ulangan akhir semester, lan
 ulangan kenaikan kelas
 katindakaken dening guru ing
 sangandhaping koordinasi satuan
 pendidikan.
sambetipun

 Kridha ujian sekolah katindakaken
 kanthi langkah-langkah: (a) ngrakit
 kisi-kisi, (b) mekaraken instrumen,
 (c) nggelar ujian, (d) ngolah lan
 nemtoaken kalulusan, (e)
 nglapuraken lan mumpangataken
 asiling pasinaon
sambetipun

 Pambiji mata pelajaran muatan lokal
  ngenut klompok mata pelajaran
  ingkang laras.
 Asil ulangan harian kawartakaken
  dhateng siswa saderengipun
  dipunwontenaken ulangan harian
  candhakipun.
sambetipun

   Siswa ingkang dereng nggayuh KKM kedah
    tumut pasinaon remidi.
   Asil pambiji dening guru lan satuan
    pendidikan kaparingaken kanthi wujud
    setunggal biji panggayuhing kompetensi
    mata pelajaran, sinartan deskripsi
    kamajenganing sinau
Pambiji dening Guru

 –   Martakaken silabus mata pelajaran ingkang ing
     salebetipun ngemot kriteria pambiji ing wiwitan
     semester.
 –   mekaraken indikator panggayuhing KD lan milih
     teknik pambiji ingkang jumbuh kaliyan nalika
     ngrakit silabus mata pelajaran.
 –   Mekaraken instrumen lan pandom pambji jumbuh
     kaliyan wujud lan teknik ingkang dipunpilih.
sambetipun

 –   Nggelar tes, pamriksa, paring tugas, lan/utawi
     wujud sanes ingkang dipunbetahaken.
 –   Ngolah asiling pambiji kangge mangertosi
     kamajengan asil sinau lan ingkang ngengel-ngeli
     sinauning siswa.
 –   Mangsulaken asil paniti priksa ayahaning siswa
     sinartan walikan/panyaruwe ingkang
 –   Mumpangataken asiling pambiji kangge ndandosi
     pasinaon.
 Nglapuraken  asiling pambiji mata
 pelajaran saben pungkasan
 semester dhateng pangarsa
 satuan pendidikan kanthi wujud
 setunggal biji sinartan deskripsi
 minangka gambaran kompetensi
 sacara wetah.
NYUWUN
PANGAPUNTEN LAN
  MATUR NUWUN

More Related Content

What's hot

Kriteria penyusunan rpp
Kriteria penyusunan rppKriteria penyusunan rpp
Kriteria penyusunan rppAsdariah Andi
 
BK (Bimbingan Konseling) XI, Makna Belajar
BK (Bimbingan Konseling) XI, Makna BelajarBK (Bimbingan Konseling) XI, Makna Belajar
BK (Bimbingan Konseling) XI, Makna Belajarnadya1997
 
Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)
Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)
Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)Mushlihatun Syarifah
 
Modul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTS
Modul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL  DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTSModul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL  DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTS
Modul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTSSMP Negeri 1 Kota Serang
 
Modul 2-perkembangan-individu
Modul 2-perkembangan-individuModul 2-perkembangan-individu
Modul 2-perkembangan-individuKhairun Nisa
 
Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-
Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-
Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-Arino Viieno
 
Modul 2 perkembangan_individu
Modul 2 perkembangan_individuModul 2 perkembangan_individu
Modul 2 perkembangan_individugiri isna putra
 
Bahan ajar modul-lks-rev
Bahan ajar modul-lks-revBahan ajar modul-lks-rev
Bahan ajar modul-lks-revSuaidin -Dompu
 
2. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 2013
2. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 20132. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 2013
2. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 2013syifaul123
 
Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19
Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19
Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19Amin Herwansyah
 
LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)
LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)
LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)Fitrianti Risman
 
Buku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis Zonasi
Buku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis ZonasiBuku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis Zonasi
Buku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis ZonasiMushlihatun Syarifah
 
4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik
4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik
4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didiksyifaul123
 

What's hot (20)

Kriteria penyusunan rpp
Kriteria penyusunan rppKriteria penyusunan rpp
Kriteria penyusunan rpp
 
BK (Bimbingan Konseling) XI, Makna Belajar
BK (Bimbingan Konseling) XI, Makna BelajarBK (Bimbingan Konseling) XI, Makna Belajar
BK (Bimbingan Konseling) XI, Makna Belajar
 
Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)
Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)
Juknis PKP (Peningkatan Kompetensi Pembelajaran)
 
Modul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTS
Modul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL  DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTSModul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL  DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTS
Modul Inggris KKA KOMPETENSI PROFESIONAL DISTINGUISHING TEXTS AND NON TEXTS
 
Jurnal Belajar
Jurnal BelajarJurnal Belajar
Jurnal Belajar
 
Modul 2-perkembangan-individu
Modul 2-perkembangan-individuModul 2-perkembangan-individu
Modul 2-perkembangan-individu
 
Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-
Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-
Prosedur penyusunan-rpp-sesuai-standar-proses-
 
Modul 2 perkembangan_individu
Modul 2 perkembangan_individuModul 2 perkembangan_individu
Modul 2 perkembangan_individu
 
Bahan ajar modul-lks-rev
Bahan ajar modul-lks-revBahan ajar modul-lks-rev
Bahan ajar modul-lks-rev
 
Pedoman PKP
Pedoman PKPPedoman PKP
Pedoman PKP
 
RPP MIDA DAMI KLS 2.pdf
RPP MIDA DAMI KLS 2.pdfRPP MIDA DAMI KLS 2.pdf
RPP MIDA DAMI KLS 2.pdf
 
Penyusunan Modul
Penyusunan ModulPenyusunan Modul
Penyusunan Modul
 
Penyusunan rpp
Penyusunan rppPenyusunan rpp
Penyusunan rpp
 
2. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 2013
2. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 20132. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 2013
2. modul 2.implementasi program bk dalam kurikulum 2013
 
Bahan ajar
Bahan ajarBahan ajar
Bahan ajar
 
Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19
Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19
Panduan Kerja Pengawas Sekolah dimasa Pandemi covid-19
 
LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)
LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)
LAPORAN KEGIATAN PRAKTIK PENGALAMAN LAPANGAN (PPL)
 
Buku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis Zonasi
Buku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis ZonasiBuku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis Zonasi
Buku Pegangan Pembekalan Instruktur PKP Berbasis Zonasi
 
Laporan ppl 2 k.nisa.nf
Laporan ppl 2 k.nisa.nfLaporan ppl 2 k.nisa.nf
Laporan ppl 2 k.nisa.nf
 
4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik
4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik
4. modul 4. praktek pelayanan peminatan peserta didik
 

Viewers also liked

Mendengarkan dialog kelas_vii
Mendengarkan dialog kelas_viiMendengarkan dialog kelas_vii
Mendengarkan dialog kelas_viiDen Baguse
 
Dyah ayu larasati
Dyah ayu larasatiDyah ayu larasati
Dyah ayu larasatiDen Baguse
 
Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (
Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (
Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (Den Baguse
 
Pendikarjawa draf
Pendikarjawa drafPendikarjawa draf
Pendikarjawa drafDen Baguse
 

Viewers also liked (9)

Aksara jawa
Aksara jawaAksara jawa
Aksara jawa
 
Eny lestari
Eny lestariEny lestari
Eny lestari
 
Mendengarkan dialog kelas_vii
Mendengarkan dialog kelas_viiMendengarkan dialog kelas_vii
Mendengarkan dialog kelas_vii
 
Dyah ayu larasati
Dyah ayu larasatiDyah ayu larasati
Dyah ayu larasati
 
Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (
Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (
Program pengembangan karir pendidik dan tenaga kependidikan (
 
Pendikarjawa draf
Pendikarjawa drafPendikarjawa draf
Pendikarjawa draf
 
Pengenalan aksara jawa
Pengenalan aksara jawaPengenalan aksara jawa
Pengenalan aksara jawa
 
Aksara Jawa
Aksara JawaAksara Jawa
Aksara Jawa
 
Aksara jawa
Aksara jawaAksara jawa
Aksara jawa
 

Similar to KURIKULUM

Pengembangan silabus[1]
Pengembangan silabus[1]Pengembangan silabus[1]
Pengembangan silabus[1]slametwdt
 
silabus bisa-5.ppt
silabus bisa-5.pptsilabus bisa-5.ppt
silabus bisa-5.pptyeniwainyapu
 
09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt
09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt
09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .pptkrfitriii
 
02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt
02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt
02_ktsp-smk.ppt2101938862.pptnurlailihm
 
Kebijakan dit pembinaan tk&sd paparan-4
Kebijakan dit pembinaan tk&sd   paparan-4Kebijakan dit pembinaan tk&sd   paparan-4
Kebijakan dit pembinaan tk&sd paparan-4Setyo Gonzalez
 
KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)
KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)
KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)Dunia Pendidikan
 
Pengembangan silabus
Pengembangan silabusPengembangan silabus
Pengembangan silabusm_rinaldi
 
Pengembangan silabus
Pengembangan silabusPengembangan silabus
Pengembangan silabusMank Zein
 
Permen 22 tentang si
Permen 22 tentang siPermen 22 tentang si
Permen 22 tentang sislametwdt
 
7. pengembangan silabus
7. pengembangan silabus7. pengembangan silabus
7. pengembangan silabusAchmad Junaidi
 
Pengembangan silabus
Pengembangan silabusPengembangan silabus
Pengembangan silabusFKIP UHO
 
Materi 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptx
Materi 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptxMateri 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptx
Materi 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptxMasuddinMasuddin
 
Pengembangan silabus 2
Pengembangan silabus 2Pengembangan silabus 2
Pengembangan silabus 2m_rinaldi
 
Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)
Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)
Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)weniananta
 
Pengembangan Silabus
Pengembangan SilabusPengembangan Silabus
Pengembangan Silabussmpbudiagung
 

Similar to KURIKULUM (20)

KTSP BSNP
KTSP BSNPKTSP BSNP
KTSP BSNP
 
Standard proses permen_41_2007
Standard proses permen_41_2007Standard proses permen_41_2007
Standard proses permen_41_2007
 
Pengembangan silabus[1]
Pengembangan silabus[1]Pengembangan silabus[1]
Pengembangan silabus[1]
 
SILABUS
SILABUSSILABUS
SILABUS
 
silabus bisa-5.ppt
silabus bisa-5.pptsilabus bisa-5.ppt
silabus bisa-5.ppt
 
09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt
09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt
09 pengembangan silabus departemen pendidikan nasional .ppt
 
02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt
02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt
02_ktsp-smk.ppt2101938862.ppt
 
Kebijakan dit pembinaan tk&sd paparan-4
Kebijakan dit pembinaan tk&sd   paparan-4Kebijakan dit pembinaan tk&sd   paparan-4
Kebijakan dit pembinaan tk&sd paparan-4
 
KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)
KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)
KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN (KTSP)
 
Pengembangan silabus
Pengembangan silabusPengembangan silabus
Pengembangan silabus
 
Pengembangan silabus
Pengembangan silabusPengembangan silabus
Pengembangan silabus
 
Pengembangan Silabus
Pengembangan SilabusPengembangan Silabus
Pengembangan Silabus
 
Permen 22 tentang si
Permen 22 tentang siPermen 22 tentang si
Permen 22 tentang si
 
7. pengembangan silabus
7. pengembangan silabus7. pengembangan silabus
7. pengembangan silabus
 
Pengembangan silabus
Pengembangan silabusPengembangan silabus
Pengembangan silabus
 
Materi 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptx
Materi 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptxMateri 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptx
Materi 2_ Kurikulum Merdeka - DAERAH.pptx
 
Pengembangan silabus 2
Pengembangan silabus 2Pengembangan silabus 2
Pengembangan silabus 2
 
Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)
Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)
Pengembangan Kurikulum dalam Proses Pembeajaran (KTSP vs Kurikulum 2013)
 
Pengembangan Silabus
Pengembangan SilabusPengembangan Silabus
Pengembangan Silabus
 
Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP)
Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP)Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP)
Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP)
 

KURIKULUM

  • 1.
  • 3. STANDAR ISI Materi Minimal lan Tingkat Kompetensi Minimal, kangge Nggayuh Kompetensi Lulusan Minimal
  • 4. CAKUPAN STANDAR ISI Kerangka Dasar Kurikulum Struktur Kurikulum Beban Belajar Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan Kalender Pendidikan
  • 5. KELOMPOK MAPEL MULOK  kelompok mata pelajaran ilmu pengetahuan lan teknologi => kangge ngasilaken kompetensi dasar ilmu pengetahuan lan teknologi sarta mbudayakaken mikir ilmiah sacara kritis, kreatif lan mandiri
  • 6. PRINSIP PENGEMBANGAN KURIKULUM 1. Munjer ing potensi, mekaripun, kabetahan, lan kapentingan siswa lan sakupengipun 2. Maneka warna lan manunggal 3. Tanggap dhateng mekaring ilmu pengetahuan, teknologi, lan seni 4. Laras kaliyan kabetahaning gesang 5. Ngabehi lan sambung –sinambung 6. Sinau sadanguning gesang 7. Satimbang antawis kapentingan nasiyonal lan kepentingan dhaerah
  • 7. Prinsip Pelaksanaan Kurikulum 1. siswa kedah angsal ladosan pendidikan ingkang gadhah bobot, sarta angsal kalodhangan kangge mengekspresi dhiri kanthi bebas, dinamis, lan ngremenaken. 2. njejegaken gangsal pilar 3. siswa amrih angsal ladosan ingkang asipat perbaikan, pengayaan , lan percepatan 4. swasana sesambetan siswa lan guru sami-sami anampi lan ngaosi, rumaket, tinarbuka
  • 8. Sambetipun 5. ngginakaken multistrategi lan multimedia, sumber sinau lan teknologi ingkang nyekapi, lan mumpangataken papan sakupengipun sumber sinau, 6. mumpangataken kawontenan alam, sosiyal, lan budaya sarta kasugihaning dhaerah 7. katindakaken ing salebeting pangimbang, panggepok senggol, lan sambeting lampah ingkang jumbuh lan nyekapi antawis kelas lan jinis sarta tataran pendidikan
  • 9. STRUKTUR KURIKULUM 1. Lebeting momotan kurikulum kaemot ing kompetensi ingkang kedah dipunkuwaosi siswa kanthi beban belajar ingkang kaserta ing struktur kurikulum 2. Mujudaken pola lan susunan mata pelajaran ingkang kedah kalampahan siswa ing kridha pasinaon.
  • 10. Sambetipun 3. Kompetensi dumados saking Standar Kompetensi (SK) lan Kompetensi dasar (KD) ingkang kamekaraken adhedhasar Standar Kompetensi Lulusan (SKL) 4. Muatan Lokal lan Pengembangan Diri mujudaken perangan integral saking struktur kurikulum sekolah
  • 11. Struktur Kurikulum SMP MATA KELAS /ALOKASI WAKTU PELAJARAN VII VIII IX B. Muatan 2 2 2 Lokal
  • 12. BEBAN BELAJAR Beban belajar tegesipun wekdal ingkang kabetahaken siswa kangge ndherek kridha pasinaon kanthi sistem: - Kridha Pepnggihan (KP) - Penugasan Terstruktur (PT) - Kegiatan Mandiri Tidak Terstruktur (KMTT)
  • 13. KP, PT, KMTT Kridha pepanggihan (KP) menika kridha pasinaon ingkang arupi proses interaksi kaliyan guru. Penugasan terstruktur (PT) inggih menika kridha pasinaon ingkang arupi panyinaon malih tumrap materi pasinaon dening siswa ingkang dipunrancang guru kangge nggayuh standar kompetensi. Wekdal panggayuhipun katemtokaken dening guru
  • 14. Sambetipun Kridha mandiri tidak terstruktur (KMTT) inggih menika kridha pasinaon ingkang arupi panyinaon materi pasinaon dening siswa ingkang karancang guru kangge nggayuh standar kompetensi. Wekdal pangrampungipun kaatur dening siswa
  • 15. Sekolah nggelar program pendidikan kanthi SISTEM PAKET utawi SKS
  • 16. SISTEM PAKET Sistem panggelaring program pendidikan ingkang siswanipun kawajibaken ndherek sedaya mapel ingkang sampun katetepaken kangge saben tataran kelas, jumbuh kaliyan struktur ingkang lumampah ing satuan pendidikan kasebat.
  • 17. SISTEM SKS Sistem Kredit Semester (SKS) inggih menika sistem panggelaring program pendidikan ingkang siswanipun nemtokaken piyambak beban belajar lan mapel ingkang dipundhereki saben semester.
  • 18. KRIDHA PANGREMBAKANING DHIRI • Boten kalebet beban belajar amargi subsatnsi kapilih piyambak dening siswa laras kaliyan kabetahan, minat, lan bakat. • Kajatah wekdal ekuivalen 2 (kalih) jam pelajaran.
  • 19. BEBAN BELAJAR KRIDHA PEPANGGIHAN SISTEM PAKET Satu Jumlah Minggu Waktu Jumlah jam Satuan jam Efektif pembela jam per pemb. Pendidi Kelas pemb. per jaran tahun tatap kan Per tahun per (@60 muka minggu ajaran tahun menit) (menit) 1088 - 1216 jam pembelaj /MTs/ aran SMPLB* s.d. IX 40 32 34-38 725-811 ) (43520 - 48640 menit)
  • 20. KURIKULUM TINGKAT SATUAN PENDIDIKAN 1. Kurikulum operasional ingkang karakit dening saben satuan pendidikan 2. Sekolah lan Kepala Sekolah mekaraken KTSP lan silabus adhedhasar : • Kerangka dasar kurikulum, lan • Standar kompetensi • Ing sangandhaping koordinasi lan supervisi Dinas Pendidikan Kabupaten/Kota dan atau Provinsi.
  • 21. KALENDER PENDIDIKAN • Kalender pendidikan Iinggih menika pangaturig wekdal kridha pasinaon siswa dangunipun sataun ajaran. • Kalender pendidikan nyakup wiwitan taun ajaran, minggu efektif sinau, lan dinten prei.
  • 22. KALENDER PENDIDIKAN No Kegiatan Alokasi Keterangan Waktu 1 Minggu efektif Minimum 34 Digunakan untuk kegiatan pembelajaran belajar minggu dan efektif pada setiap satuan pendidikan maksimum 38 minggu 2 Jeda tengah Maksimum 2 Satu minggu setiap semester semester minggu 3 Jeda Maksimum 2 Antara semester I dan II antarsemester minggu 4 Libur akhir Maksimum 3 Digunakan untuk penyiapan kegiatan dan tahun pelajaran minggu administrasi akhir dan awal tahun pelajaran
  • 23. KALENDER PENDIDIKAN No Kegiatan Alokasi Keterangan Waktu 5 Hari libur 2–4 Daerah khusus yang memerlukan libur keagamaan minggu keagamaan lebih panjang dapat mengaturnya sendiri tanpa mengurangi jumlah minggu efektif belajar dan waktu pembelajaran efektif 6 Hari libur Maksimum Disesuaikan dengan Peraturan Pemerintah umum/nasion 2 minggu al 7 Hari libur Maksimum Untuk satuan pendidikan sesuai dengan ciri khusus 1 minggu kekhususan masing-masing 8 Kegiatan Maksimum Digunakan untuk kegiatan yang diprogramkan khusus 3 minggu secara khusus oleh sekolah/madrasah tanpa sekolah/madr mengurangi jumlah minggu efektif belajar dan asah waktu pembelajaran efektif
  • 25. PURWAKA 1. Prinsip Pendidikan kagelar minangka proses pambudayan lan ndayakaken siswa ingkang lumampah sadanguning gesang. 2. Implikasi Ewahaing paradigma proses pendidikan, inggih menika saking paradigma pengajaran dhateng paradigma pembelajaran.
  • 26. sambetipun 3. Pembelajaran  Proses interaksi siswa kaliyan guru lan sumber belajar ing satunggaling swasana sinau.  Pasinaon saben satuan pendidikan dasar lan menengah kedah interaktif, inspiratif, ngremenaken, nantang, lan nuwuhaken krenteging siswa kangge ndherek aktif, sarta asung kalodhangan tumrap prakarsa, kreativitas, lan kamandhiren laras kaliyan bakat, minat, lan mekaring jiwa raga siswa.
  • 27. STANDAR PROSES • standar nasional pendidikan ingkang magepokan kaliyan lumampahing pasinaon ing satuan pendidikan kangge nggayuh kompetensi lulusan. • Isi kriteria minimal lampah pasinaon ing satuan pendidikan dasar lan menengah ing saindhenging nusantara
  • 28. sambetipun  Lumampah kangge tataran pendidikan dasar lan menengah ing jalur formal, tumrap sistem paket menapa dene SKS
  • 29. CAKUPAN STANDAR PROSES I. Pangrancang lampah pasinaon II. Lumaksananing lampah pasinaon III. Pambiji asiling pasinaon IV. Pangawasan proses pembelajaran
  • 30. I. PANGRANCANG LAMPAH PASINAON A. Silabus B. RencanaPelaksanaan Pembelajaran (RPP)
  • 31. A. SILABUS  Minangka landhesan mekaraken RPP  Ngemot identitas mata pelajaran, SK, KD, materi pembelajaran, kegiatan pembelajaran, indikator pencapaian kompetensi, penilaian, alokasi waktu, dan sumber belajar.
  • 32. sambetipun  Kamekaraken dening satuan pendidikan adhedhasar Standar Isi (SI) lan Standar Kompetensi Lulusan (SKL), sarta pandom pangrakiting Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP).
  • 33. sambetipun  Ing cak-cakanipun, pangrembakaking silabus saged katindakaken dening para guru sacara mandhiri utawi rombongan ing salebeting sekolah/ madrasah utawi pinten-pinten sekolah, kelompok Musyawarah Guru Mata Pelajaran (MGMP) utawi Pusat Kegiatan Guru (PKG) dan Dinas Pendidikan.
  • 34. PENGEMBANGAN SILABUS  Kangge SD lan SMP: karakit ing sangandhaping supervisi dinas kabupaten/kota ingkang tanggel jawab ing bidang pendidikan,
  • 35. B. RPP  Kaandharaken saking silabus kangge ngeneraken kridha sinau siswa ing salebeting ngudi nggayuh KD.  Saben guru wajib ngakit RPP jangkep lan runtutamrih pasinoan lumampah interaktif, inspiratif, ngremenaken, nantang, nyurung gregeting siswa kangge ndherek aktif, sarta asung kalodhangan tumrap prakarsa, kreativitas, lan kmandhiren jumbuh kaliyanbakat, minat, lan mekaring jiwa raga siswa.
  • 36. C. SARAT LUMAMPAHING PASINAON Rombongan Belajar Kathah-kathahipun siswa saben rombongan belajar inggih menika : a. SD/MI : 28 siswa b. SMP/MT : 32 siswa c. SMA/MA : 32 siswaidik
  • 37. sambetipun 2. Beban Kerja Minimal Guru a. Beban kerja guru nyakup kridha baku) ngrancang pasinaon, (2) nindakaken pasinaon (3) mbiji asil pasinaon, (4) nuntun lan nggladhi siswa, sarta (5) nindakaken tugas tambahan; b. Beban kerja saboten-botenipunadalah 24 (kawan likur) jam pepanggihan ing 1 (setunggal) minggu.
  • 38. 3. BUKU TEKS PELAJARAN a. Kapilih lumantar parepatan guru kanthi tetimbangan komite sekolah saking buku-buku ingkang katetepaken Gubernur. b. Rasio kangge siswa inggih menika 1 : 1 saben mata pelajaran; c. Sasanesipun buku teks pelajaran, guru ngginakaken buku panduan guru, buku pengayaan, buku referensi lan sumber sinau sanesipun; d. Guru ngulinakaken siswa ngginakaken siswa buku-buku sanesipun ingkang wonten perpustakaan.
  • 39. 4. PANGOLAHING KELAS a. Guru mranata kursi jumbuh kaliyan karakteristik siswa lan mata pelajaran, searta aktivitas pasinaon ingkang badhe kalampahan. b. Lirih soranipun lan intonasi swanten guru ing lampah pasinaon kedah kapireng siswa kanthi sae.
  • 40. sambetipun c. Tetembunganing guru kedah santun lan dipunmangertosi siswa. d. Guru nyalarasaken materi pasinaon kaliyan cepet rendhet sarta kasagedaning siswa. e. Guru nuwuhaken ketertiban, kedisiplinan, kenyamanan, keselamatan, lan keputusan ing pranatan salebeting nggelar lampah pasinaon.
  • 41. sambetipun f. guru paring penguatan lan umpan balik dhateng respons lan asiling sinau siswa sadanguning lampah pasinaon lumaksana. g. Guru ngaosi pamanggihing siswa; h. Guru ngagem busana ingkang sopan, resik,lan rapi
  • 42. sambetipun i. Saben wiwitan semester, guru ngandharaken silabus mata pelajaran ingkang dipunayahi; lan j. Guru miwiti lan mungkasi lampah pasinaon jumbuh kaliyan wekdal ingkang katemtokaken.
  • 43. B. LUMAKSANANING LAMPAH PASINAON  Mujudaken cak-cakan saking RPP, nyakup 1. Kridha Purwaka 2. Kridha Inti 3. Kridha Panutup
  • 44. 1. Kridha Purwaka  Nyawisaken siswa sacara jiwa lan raga tumut kridha pasinaon.  Ngajengaken pandangon ingkang nggepok senggolaken kawruh saderengipun kaliyan materi ingkang badhe dipunsinau.  Ngandharaken tujuan pasinaon utawi KD ingkang badhe kagayuh
  • 45. sambetipun  Ngandharaken cakupaning materi lan katrangan jlentehing kridha jumbuh kaliyan silabus.
  • 46. 2. Kridha Inti  Mujudaken lampah pasinaon kangge nggayuh KD ingkang katindakaken sacara interaktif, inspiratif, ngremenaken,nantang, njurung gregeting siswa kangge ndherek aktif, sarta asung kalodhangan tumrap prakarsa, kreativitas, lan kemandhiren jumbuh kaliyan bakat, minat lan mekaring jiwa raganipun siswa.  Menggunakan metode yang disesuaikan dengan karakteristik peserta didik dan mata
  • 47. sambetipun  Ngginakaken metodhe ingkang kajumbuhaken kaliyan karakteristik siswa lan mata pelajaran, ingkang nyakup lampah eksplorasi, elaborasi, lan konfirmasi.
  • 48. 3. KRIDHA PANUTUP  Sesarengan kaliyan siswa utwai piyambak damel ringkesan utawi dudutan pasinaon.  Mbiji utawi refleksi dhateng kridha ingkang kaleksanana sacara ajeg lan karancang.  Paring walikan dhateng lampah lan asiling pasinaon.
  • 49. sambetipun  Ngrancang kridha sambetipun kanthi wujud pasinaon remidi, pengayaan, ladosan BK lan utawi tugas pribadi menapa dene rombongan jumbuh kaliyan asiling sinau siswa  Ngandharaken rancangan pasinaon candhakipun.
  • 50. III. PAMBIJI ASILING PASINAON 1. Katindakaken guru dhateng asiling sinau kangge:  ngukur tataran panggayuhing kompetensi siswa.  bahan damel lapuran kamajengan asiling sinau, lan  ndandosi lampah pasinaon
  • 51. sambetipun 2. Katindakaken sacara : ajeg, runtut, lan karancang. 3. Ngginakaken tes lan non tes; lesan utawi sinerat; pamriksa karyal pangukur sikep; pambiji asiling karya (tugas, proyek/produk, portofolio, lan pambiji dhiri).
  • 52. IV. PANGAWASAN LAMPAH PASINAON A. Pemantauan B. Supervisi C. Evaluasi D. Pelaporan E. Tindak Lanjut
  • 53. A. PEMANTAUAN  Katindakaken ing tataran pangrancang, lumaksana, lan pambiji asil pasinaon.  Katindakaken kanthi cara pirembagan, niti priksa, nyathet, ngrekam, wawanrembag, lan dokumentasi.  Katindakaken deningkepala satuan pendidikan lan pengawas satuan pendidikan
  • 54. B. SUPERVISI  Katindakaken ing tataran pangrancang, lumaksana, lan pambiji asil pasinaon.  Katindakaken kanthi cara paring conto, pirembagan, gladhen, lan konsultasi.  Katindakaken deningkepala satuan pendidikan lan pengawas satuan pendidikan
  • 55. C. EVALUASI 1. kangge nemtokaken bobot pasinaon kanthi wetah, nyakup pangrancang pasinaon, cak-cakan lampah pasinaon, lan pambiji asil pasinaon. 2. Katindakaken kanthi cara: a. mbandhingaken lampah pasinaon ingkang katindakaken guru kaliyan standar proses. b. nintingi kridhaning guru ing salebeting lampah pasinaon jumbuh kaliyan kompetensi guru
  • 56. sambetipun 3. Evaluasi lampah pasinaon munjer ing sedaya kridhaning guru ing lampah pasinaon
  • 57. D. PALAPURAN  Asil pangawat-awat, supervisi, lan evalusai lampah pasinaon kalapuraken dhateng ingkang kagungan kapentingan.
  • 58. E. TINDAK LANJUT • Pangiyat lan pangaji kaparingaken dhateng guru ingkang sampun nyekapi standaripun. • Penget lesan asipat mucal kaparingaken dhateng guru ingkang dereng standar. • Guru kaparingan kalodhangan ndherek panataran utawi gladhen sanesipun.
  • 60. PANGERTOSAN Standar penilaian pendidikan menika standar nasional pendidikan ingkang magepokan kaliyan mekanisme, prosedur, lan instrumen pambiji asil sinauning siswa. Penilaian pendidikan inggih menika lampah ngempalaken kabar utawi informasi kangge nemtokaken panggayuhing asil sinauning siswa.
  • 61. sambetipun Ulangan inggih menika lampah ingkang katindakaken kangge ngukur panggayuhing kompetensi siswa sacara sinambung ing salebeting lampah pasinaon, kangge ngawat- awati kamajengan, ndandosi pasinaon, lan nemtokaken kasiling sinau siswa. Ulangan harian menika kridha ingkang kalampahan sacara periodik kangge ngukur panggayuhing kompetensi siswa sasampunipun ngrampungaken satunggal KD utawi langkung.
  • 62. sambetipun – Ulangan tengah semester inggih menika kridha ingkang katindakaken guru kangge ngukur panggayuhing kompetensi siswa sasampunipun nglampahi 8-9 minggu kridha pasinaon. Cakupan ulangan nyakup sedaya indikator ingkang merepresentasikan sedaya KD ing wekdal kasebat. – Ulangan akhir semester inggih menika kridha ingkang katindaken dening guru kangge ngukur panggayuhing KD siswa ing pungkasan semester. Cakupanipun sedaya indikator ingkang merepresentasikan sedaya KD ing semester kasebat.
  • 63. sambetipun – Ulangan kenaikan kelas inggih menika kridha ingkang katindakaken guru ing pungkasan semester ganep kangge ngukur panggayuhing kompetensisiswa ing pungkasan semester ganep wonten ing satuan pendidikan ingkang ngginakaken sistem paket. – Ujian sekolah inggih menika kridha pangukur panggayuhing kompetensi siswa ingkang katindakaken dening satuan pendidikan kangge ngasilaken pangaken tumrap asiling sinau lan mujudaken sarat lulus saking sekolah.
  • 64. sambetipun  Ujian nasional inggih menika kridha pangukur panggayuhing kompetensi siswa ing pinten-pinten mata pelajaran tartamtu ing salebeting klompok mata pelajaran ilmu pengetahuan lan teknologi kangge mbiji panggayuhing Standar Nasional Pendidikan.
  • 65. Prinsip Penilaian  sahih, tegesipun pambiji dipundhasaraken ing data ingkang nggambaraken kasagedan ingkang kaukur.  Objektif, ateges pambiji dipundhasaraken ing prosedur lan kriteria ingkang cetha, boten kaperbawan subjektifitas ingkang mbiji.
  • 66. sambetipun  Adil, ateges pambiji boten nguntungaken utawi damel pituna siswa amargi gadhah kabetahan mligi, sarta beda ing bab agami, suku, budaya, adat tata cara, status sosial ekonomi, lan gender.  terpadu, tegesipun pambiji dening guru mujudaken salah satunggaling perangan ingkang boten pisah saking kridha pasinaon
  • 67. sambetipun  Adil, ateges pambiji boten nguntungaken utawi damel pituna siswa amargi gadhah kabetahan mligi, sarta beda ing bab agami, suku, budaya, adat tata cara, status sosial ekonomi, lan gender.  terpadu, tegesipun pambiji dening guru mujudaken salah satunggaling perangan ingkang boten pisah saking kridha pasinaon
  • 68. sambetipun  Sistematis, pambiji katindakaken kanthi karancang, mawi tataran sarta ngenut langkah-langkah ingkang baku.  beracuan kriteria, tegesipun pambiji dipundhasarken ing ukuran panggayuhing kompetensi ingkang sampun katetepaken.  akuntabel, tegesipun pambiji saged katanggel saking babagan teknik, prosedur, menapa dene asilipun.
  • 69. Teknik lan Instrumen Penilaian Pambiji asil sinau dening guru ngginakaken maneka teknik pambiji arupi tes, observasi, paring tugas pribadi utawi rombongan, lan wujud sanesipun jumbuh kaliyan karakteristik kompetensi lan tataran pangrembakaning siswa.
  • 70. sambetipun  Teknik tes arupi tes tulis, tes lesan, lan tes praktek utawi tes kridha.  Teknik observasi utawi pamriksa katindakaken sadanguning pasinaon lumampah lan/utawi ing sanjawining kridha pasianaon.  Teknik paring tugas pribadi menapa rombongan saged awujud tugas ing griya lan/utawi proyek.
  • 71. sambetipun  Instrumen pambiji asiling sinau ingkang kaginakaken guru nyekapi ing sarat (a) subtansi, inggih menika makili kompetensi ingkang kabiji, (b) konstruksi, inggih menika nyekapi sarat teknis laras kaliyan wujud instrumen ingkang kaginakaken, lan (c) bahasa, inggih menika ngginakaken basa ingkang sae lan trep sarta komunikatif jumbuh kaliyan pangrembakanaing siswa.
  • 72. sambetipun Instrumen pambiji kaginakaken dening satuan pendidikan ing salebeting ujian sekolah nyekapi sarat substansi, konstruksi, lan basa sarta gadhah bukti validitas empirik.
  • 73. sambetipun  Instrumen pambiji ingkang kaginakaken dening pamarentah ing salebeting UN nyekapi sarat substansi, konstruksi, basa, lan gadhah bukti validitas empirik sarta ngasilaken skor ingkang saged katandhingaken antawis sekolah setunggal lan setunggalipun, antawis dhaerah setunggal lan setunggalipun, lan antawis taun setunggal lan setunggalipun.
  • 74. Mekanisme dan Prosedur Penilaian  Pambiji asiling sinau ing tataran pendidikan dasar lan menengah katindakaken dening guru, satuan pendidikan, lan pamarentah.  Pangrancang strategi pambiji dening guru katindakaken nalika ngrakit silabus ingkang andharanipun mujudaken perangan saking RPP.
  • 75. sambetipun  Ulangantengah semester, ulangan akhir semester, lan ulangan kenaikan kelas katindakaken dening guru ing sangandhaping koordinasi satuan pendidikan.
  • 76. sambetipun Kridha ujian sekolah katindakaken kanthi langkah-langkah: (a) ngrakit kisi-kisi, (b) mekaraken instrumen, (c) nggelar ujian, (d) ngolah lan nemtoaken kalulusan, (e) nglapuraken lan mumpangataken asiling pasinaon
  • 77. sambetipun  Pambiji mata pelajaran muatan lokal ngenut klompok mata pelajaran ingkang laras.  Asil ulangan harian kawartakaken dhateng siswa saderengipun dipunwontenaken ulangan harian candhakipun.
  • 78. sambetipun  Siswa ingkang dereng nggayuh KKM kedah tumut pasinaon remidi.  Asil pambiji dening guru lan satuan pendidikan kaparingaken kanthi wujud setunggal biji panggayuhing kompetensi mata pelajaran, sinartan deskripsi kamajenganing sinau
  • 79. Pambiji dening Guru – Martakaken silabus mata pelajaran ingkang ing salebetipun ngemot kriteria pambiji ing wiwitan semester. – mekaraken indikator panggayuhing KD lan milih teknik pambiji ingkang jumbuh kaliyan nalika ngrakit silabus mata pelajaran. – Mekaraken instrumen lan pandom pambji jumbuh kaliyan wujud lan teknik ingkang dipunpilih.
  • 80. sambetipun – Nggelar tes, pamriksa, paring tugas, lan/utawi wujud sanes ingkang dipunbetahaken. – Ngolah asiling pambiji kangge mangertosi kamajengan asil sinau lan ingkang ngengel-ngeli sinauning siswa. – Mangsulaken asil paniti priksa ayahaning siswa sinartan walikan/panyaruwe ingkang – Mumpangataken asiling pambiji kangge ndandosi pasinaon.
  • 81.  Nglapuraken asiling pambiji mata pelajaran saben pungkasan semester dhateng pangarsa satuan pendidikan kanthi wujud setunggal biji sinartan deskripsi minangka gambaran kompetensi sacara wetah.
  • 82. NYUWUN PANGAPUNTEN LAN MATUR NUWUN